ABD Başkanı Donald Trump 20 Ocak’ta göreve başladı. O günden beri imzaladığı kararnameler ve yaptığı sert açıklamalarla adeta dünyada yer yerinden oynadı. İkinci döneminde daha sert politikalar izleyen Trump neler yaptı? Dünya nasıl etkilendi? Uzmanlara sorduk.
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:30Oval ofiste yan yana konuşma yaptı.
00:35Üstüne üstlük sabıka fotoğrafını başkanlık ofisine astı.
00:38Amerika bu yıla başka bir çılgınlıkla başladı.
00:44Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Donald Trump,
00:46göreve başladığı 20 Ocak'tan bu yana ortalığı birbirine kattı.
00:50Sert açıklamalar yaptı, tehditler savurdu, dünyada deyim yerindeyse yer yerinden oynadı.
00:55Peki neden?
01:00Amerika'yı mükemmel yapacağız diyen Donald Trump, içe kapanmanın yani Amerika'nın üretimini,
01:05Amerika'nın özellikle doların, para bilim olarak doların, küresel bir silah olarak kullanılması yönünde
01:11Donald Trump adımlar attı.
01:13Ve kendisinin de bir ticaret adamı olması, bir taci, bir iş adamı olması ve bile politikaya,
01:19özellikle dış politikaya da para politikadan yaklaştığını net bir şekilde gördük.
01:24Bu dönemde yani yeni Amerika Birleşik Devletleri'nin başkanı olarak Donald Trump,
01:28ilk döneminden daha sert, daha katı ve istediğimi alırım şeklinde, nasıl söyleyebiliriz,
01:35bir brutal realizm olarak adlandırdığımız bir süreci aslında başlattı.
01:40Trump çok fazla realist, çok fazla saldırgan realizmin peşinde.
01:46Bu ne demek?
01:47Realizm teorileri içerisindeki aşamalardan bahsedersek saldırgan bir realizm tutumunun içerisinde
01:54ve neyin doğru olduğu konusunda tek başına otorite olmaya çalışmakta,
02:01yanındaki yardımcılarının da karar alıcı liderler olarak, faktör olarak bir varlığının olmasının da önüne geçmeye çalışmakta,
02:12neyin doğru olduğu konusunda tek karar alıcı mekanizmanın kendisi olduğunu kabul ettirmeye çalışmakta.
02:18Donald Trump Çin'i ticaret savaşıyla tehdit etti.
02:21Groenland benim olacak dedi.
02:23Kanada'ya ise zaten Putin'in Ukrayna'ya uyguladığı tarifeyi uyguladı.
02:26Yani Kanada Kanada'nın değil mesajı verdi.
02:29Amerika'nın 51. eyaleti dedi.
02:31Panama Kanalı için de bizim toprağımız mesajı verdi.
02:34Donald Trump döneminde 3. Dünya Savaşı dediğimiz mesele para politika üzerinden
02:39ve paranın siyasete yön verdiği bir düzen olacak diye söyleyebiliriz.
02:45Çünkü Trump doları bir baskı aracı olarak kullanmaya devam edecek.
02:50Trump alacağı kararların ayak seslerini daha ilk günden duyurdu.
03:06Bugüne kadar olan bütün kriterleri yavaş yavaş yıkmaya başladığını görüyoruz.
03:11Karar alma mekanizmalarını ortadan kaldırmaya çalışıyor.
03:16Kongre'deki başkanlık sisteminin getirdiği Kongre'nin ağırlığını baypas etmeye çalışıyor.
03:22En büyük hedeflerinden birinin Amerika'nın uluslararası harcamalarını azaltmak olduğunu dile getirdi.
03:28İmzaladığı ilk kararnamelerse Paris İklim Anlaşması'ndan çekilme
03:32ve Dünya Sağlık Örgütü'nden ayrılmak oldu.
03:34Uluslararası Kalkınma Ajansı'nı da fesh etti.
03:37Donald Trump'ın Paris İklim Anlaşması'ndan Dünya Sağlık Örgütü gibi
03:41önemli kurumlardan ayrılması, Amerika Birleşik Devletleri'nin
03:45benim dünyam, benim kurallarım şeklindeki anlayışının bir tezahürü olarak yorumlanabilir.
03:51Bu tabii ki küresel dengeleri çok derinden sarsacak hamleler olarak da gösterilebilir ki
03:57pandemi döneminde de zaten Donald Trump, Dünya Sağlık Örgütü'nü suçlayıcı ifadelerde bulundurdu
04:02ve Paris İklim Anlaşması'ndan mutlaka ülkenin çıkması gerektiğini ifade ediyordu.
04:07Trump'ın ikinci dönemi en çok Avrupa'daki dengeleri sarstı.
04:10Ancak ABD'nin NATO'ya en çok hizmet eden, en çok katkı sağlayan ülke olarak
04:16NATO'dan ayrılması zaten Avrupa ülkelerinin de tek başına kalması demek olacak.
04:22Haliyle Rusya'nın Avrupa ülkeleriyle bu sefer baş başa kalacağı durumda
04:27Avrupa ülkeleri için başka başka güvenlik senaryolarından söz etmek gerekecek.
04:32Çünkü tam bir güvenlik zafiyeti ortaya çıkacak.
04:34Başlıkta yönetimi Avrupa'nın kendi güvenliği için tüm sorumluluğu üstlenmesi gerektiğini belirtti.
04:39Şimdi Avrupa panikte.
04:56Diplomatik, siyasi, istihbarati gücünüzün yanında muhakkak askeri gücünüzün olması gerektiğinde
05:03son yaşanan Avrupa Birliği ile ABD arasındaki o son bilet güreşi hadisesinde de net bir şekilde görmüş olduk.
05:24Dünya bir yol ayrımında, bildiğimiz dünyanın sonuna geliyoruz.
05:28Ve bu ekonomik savaşlar dediğimiz aslında para politika üzerinden tampon koridorlar,
05:34yeni ipek yolu dediğimiz yeni baharat yolu dediğimiz liman zihirleri üzerinden başlayan rekabet
05:39dünyanın yeni küreselleşmesinin artık küresel değil düzleşen bir dünyada olacağını
05:46yani dünyamız daha düz olacak.
05:48Coğrafyadaki gördüğümüz haritadaki sınırlar artık sadece bizim kağıtlarda gördüğümüz sınırlar olacak.
05:54Ve sınırların kalkmasıyla beraber dünyayı büyük bir megaköy haline getirmek istendiğini söyleyebiliriz.
06:00Trump, Kanada'nın 51. eyalet olması gerektiğini söyledi. Görev sonrası ise sesini daha da yükseltti.
06:06Ardındansa oklarını Groenland'a çevirdi. Groenland bizim diyen Trump, Panama kanalına da el koyacağını iddia etti.
06:13Meksika körfezinin adını ise Amerika körfezi olarak değiştirdi.
06:17Meksika körfezi, Groenland, Kanada gibi bölgelerde hak iddia ederken, Panama'yı alacağız, geri alacağız derken
06:26sanki dünyaya savaş ilan edilcesine vermezseniz sizi mahvederim, ekonominizi çökerttiririm gerekirse
06:33savaş bile ilan edebilirim algısı oluşturması yeni küreselleşme döneminin öncelikle para politika dediğimiz meselenin temelini oluşturduğu
06:42ama 3. Dünya Savaşı'nın benim tabirimde bir takas diplomasi dediğimiz
06:47Bartır'a diplomasi dönemine doğru gittiğini söyleyebiliriz.
06:50Trump'ın bu dönem akla gelen en önemli görüntüsü ise Beyaz Saray'daki Zelenski'yle idi.
06:55Ukrayna lideri Zelenski'yi kameraların önünde tersledi.
06:58Yetmedi, Beyaz Saray'dan kovdu, Ukrayna'ya yardımlarını durdurdu.
07:02Bu hamlesini savaşın sona ermesini hızlandırmak olarak açıkladı.
07:11Peki bu savaştaki ve dünyadaki dengeleri nasıl değiştirdi?
07:15Bu tartışma çok beklenen bir tartışma değildi tabi ki.
07:18Ancak Zelenski'nin Ukrayna için yeterli bir lider olmadığını da ortaya koymak istendi bu tartışma için.
07:29Amerika Beşik Devletleri'nin askeri şemsiyesinin artık olmayacağını ima etmesi
07:35ve Ukrayna'nın özellikle değerli madenlerinden Amerika'nın hak iddia etmesi
07:40ve adeta Duyun-u Umumiye'nin Ukrayna'da kurulduğunu, Batı Avrupa Yarımadası'nda
07:45artık Amerikan şemsiyesi, Amerika askeri şemsiyesi olmayan Avrupa ülkelerinin
07:50biz ne yapacağız, biz nasıl kendi milli savunma hamlelerimizi geliştireceğiz şeklinde bir telaşe sürükledi.
07:55Trump başkanlık koltuğuna oturduktan sonra Gazze'lilerin Gazze'de kalacağı söylemlerini değiştirdi.
08:00Beyaz Saray'da ağırladığı ilk isim İsrail Başbakanı Netanyahu oldu.
08:04Bu kadar sürede dengeleri değiştirmek için büyük hamleler yapan Trump duracak gibi gözükmüyor.
08:09Amerika'nın altın çağı daha yeni başladı diyen Trump'un 4 yıllık görev süresinde
08:13atabileceği adımlar büyük soru işareti.
08:16Şimdi dünya karanlık bir döneme mi giriyor, yoksa Trump'ın söylediği
08:20gereksiz savaşları bitireceğim açıklaması mı gerçekleşecek?
08:23Bu soruların cevabını zaman gösterecek.
08:25Amerikan milliyetçiliği dediğimiz belki anlayışı daha da sertleştirerek
08:30bunu kendi dış politika ve diplomatik enstrümanlarından monte etmek suretiyle
08:35bir siyaset bütmeye gayret ediyor Donald Trump.
08:39Ama tabii bunu ne kadar sürülebilir olduğunu uluslararası ilişkilerdeki
08:43gelecek dönemlerden hep bir şekilde göreceğiz.