İsrail'in Gazze'deki katliamına tepki olarak Kızıldeniz'deki ticari gemilere saldıran Yemen'deki Husiler, şimdi de ABD Başkanı Trump'ın hedefinde. Peki, Yemen'de faaliyet gösteren Husiler kim? Ne kadar bir alanı kontrol ediylorlar ve askeri güçleri ne kadar? Yanıtı 'Detay' haberimizde...
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00YEMENDEKİ HUSİYLER
00:19Yemen'deki Husiler, yani resmi adlarıyla Ensarullah örgütü,
00:2490'larda Yemen'de ortaya çıkan Zeydi Şiilerden oluşan bir siyasi ve askeri örgüt
00:29ve lider kadrosu büyük ölçüde Husi kabilesinden geliyor.
00:361979'daki İran İslam Devrimi'nden etkilenen Hareket Devrimi'nin liderlerinden
00:42Hümeyni'nin söylemlerini benimsedi.
00:44Grup'un İran'la ilk yakınlaşması böyle başladı.
00:47Bu sırada Yemen'in güneyi ve kuzeyinde,
00:491960'lardan beri var olan iki farklı devlet 1990'da tek bir yönetim altında birleşti.
00:56Ancak ordular ortaklaştırılmadı.
00:581994'te de ülkede iç savaş çıktı.
01:02Bu iç savaş sırasında Husilerle diğer Zeydi gruplar arasında da sorunlar çıkınca
01:07Bedrettin el-Husi ve oğlu Hüseyin el-Husi İran'a kaçtı.
01:111994'ten bu yana da İran'ın nüfusunu bölgede yaymakla görevli devrim muhafızlarından
01:17doğrudan destek almaya başladılar.
01:19Devrim muhafızları komutanları Husilerin oluşturduğu Ensarullah adlı silahlı örgüte
01:24doğrudan eğitim verirken, bu grubun silahları, askeri gereççileri ve parası da çoğunlukla
01:30İran'dan gelmeye başladı.
01:352010 yılına gelindiğinde Tunus'ta başlayan ve Arap Baharı adı verilen ayaklanmalar
01:40Yemen'e de sıçradı.
01:42Husilerin çatıştığı 1978'den beri Kuzey Yemen'i,
01:461990'daki birleşmeden beri de ülkeyi yöneten Ali Abdullah Salih yönetimi devrildi yerine
01:53yine Riyad tarafından desteklenen Mansur Hadi'yi geçti.
01:56Oluşan güç boşluğu ve karmaşadan yararlanan Husiler, yıllardan sonra ilk kez Sada şehrinden
02:03başlayarak bazı topraklarda doğrudan hakimiyetlerini ilan ettiler.
02:07Bu süreçte her ne kadar İran, Husiler'e destek verdiğine yönelik haberleri yalanlasa da,
02:12Husiler gittikçe güçlenerek nihayetinde 21 Eylül 2014'te başkent Sana'yı ele geçirdi.
02:192015'in başında ev hapsinde olan Cumhurbaşkanı Mansur Hadi ve hükümet,
02:25ülkeyi Husiler'in kontrolü altındaki başkentte yönetemediklerini açıklayarak istifalarını verdi.
02:31Şubat ayında da Husiler, meclisi feshettiğini duyurdu.
02:35Mart 2015'te ise bölgedeki en büyük rakibi İran'ın desteklediği bir grubun güçlenerek
02:40sınırlarında hakimiyet kazanmasına karşı Suudi Arabistan, Yemen'de operasyonlara başladı.
02:46Ancak örgüt, Susa Dağı'dan başlayarak ülkenin kuzeybatısını ve ülkedeki en kritik liman olan
02:54Hudeyde Limanı'nı da kapsayan batıdaki sahil kesimini bugün hala kontrol ediyor.
02:59Husiler, İsrail'in Gazze'ye yönelik askeri operasyonları başlatmasının ardından Kasım 2023'ten bu yana
03:06Kızıldeniz'de gemileri hedef alıyor.
03:08Husiler, Hamas'ta dayanışma için İsrail'e yardım götüren gemileri hedef aldıklarını söylüyor.
03:16Amerika'da bölgedeki seyirsefer güvenliğini korumak için Refah Muhafızı Operasyonu başlatmıştı.
03:22Amerika öncülüğündeki koalisyon, gemilere yönelik tehditleri denizde savuşturmanın
03:26yanı sıra Yemen'deki Husi hedeflerine de zaman zaman hava saldırıları düzenliyor.
03:31Fakat Husilerin saldırılarına maruz kalma riskini almak istemeyen pek çok şirket,
03:36gemilerini Kızıldeniz'den geçirmek yerine Afrika'nın etrafını dolaşmayı tercih etti.
03:41Savunma uzmanlarına göre, Husilerin elinde İran teçhizatı veya parçalarıyla yapılan
03:48silahlar arasında balistik ve seyir füzelerinin yanı sıra insansız hava araçları da yer alıyor.
03:55Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü'nden Fabian Hintz'e göre,
03:59Husilerin Tayfun adı verilen balistik füzeler de bunların arasında yer alıyor.
04:03Bu füzeler, İran'ın Kadir füzelerinin yeniden markalanmış versiyonu ve
04:08menzili 1600 ila 1900 kilometre arasında değişiyor.
04:12Hintz, Kuzey Yemen'in büyük bölümünü kontrol eden isyançıların,
04:15ayrıca İran'ın Kudüs seyir füzesine de sahip olduğunu söyledi.
04:19Kudüs'ün farklı versiyonları olduğunu, bunlardan bazılarının menzilinin yaklaşık 1650 kilometre olduğunu,
04:26bunun da İsrail'e ulaşabilecek kadar uzun olduğunu söyledi.
04:30Suudi Arabistan ve Amerika Birleşik Devletleri, İran'ı Husilere insansız hava araçları,
04:37füzeler ve diğer silahlar sağlamakla suçlarken, Tahran bu iddiaları reddediyor.
04:43Husiler, insansız hava araçlarını kendi ülkelerinde ürettiklerini söylüyor ancak,
04:47analistler bu hava araçlarının da kaçak İran parçaları bulunduğunu söylüyor.
04:52Hintz, Rusya'nın Ukrayna'ya karşı yürüttüğü savaşta kullandığı İran'a ait
04:56şahit 136 insansız hava araçlarının da envanterlerinde bulunduğunu söyledi.
05:02Hintz, bunların menzilinin yaklaşık 2000 kilometre olduğunu belirtti.
05:06Hintz, Samet-3 isimli bir diğer drone modelinin de kendilerine sunulduğunu söyledi.
05:112020 verilerine göre de savaşçı sayısının 200 bin olduğu tahmin ediliyor.