Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Müzik
00:14Sevgili Cumhuriyet TV izleyenleri hoş geldiniz yayınımıza efendim.
00:18Bildiğiniz üzere bir haftayı aşkın süredir Suriye'de bir Alevi katliamı sürüyor.
00:23Orada Alevilerin eski rejimi destekleyen bir kısmının Suriye'nin geçici hükümetinin güvenlik güçlerine saldırdığı ve çatışmaların böyle başlandığı söylenmişti.
00:34Ama belki bu hikayenin biraz gerisinde başka hikayeler de var bugün konuşacağız.
00:39Şimdiye dek bini aşkın sayıda sivilin hayatını kaybettiği söyleniyor.
00:44Çatışmalar da sürüyor elbette hem Aleviler tarafından hem Suriye'nin geçici hükümetinin güvenlik güçleri tarafından hayatını kaybedenler de var.
00:52Bu süreci nasıl işleyecek nasıl devam edecek bu katliam sürecek mi?
00:57Bugün konuşacağız konuğumuz Uluslararası İlişkiler uzmanı Arif Keskin.
01:01Hoş geldiniz.
01:02Hoş bulduk iyi yayınlar Hiram Hanım.
01:05Efendim şimdi aslında Suriye'deki yeni rejimin Şam'ı ele geçirmesinin ardından da sizlerle yayınlar yaptık.
01:12Bu riski de hep konuştuk.
01:14Yani orada Alevi nüfusun yoğunlukla yaşadığı Laskiye gibi bölgelerde geçmiş El-Kaida'ya dayanan HTŞ'li milisanlar acaba bir katliam yapabilirler mi orada?
01:26Alevilerin güvenliği nasıl sağlanacak diye şimdi korkulan biraz olmaya başladı.
01:31Nasıl değerlendiriyorsunuz biraz dış kışkırtmalara işaret edenler var.
01:35Siz de öyle bir durum görüyor musunuz?
01:38Şimdilik Hiram Hanım şöyle bir cümle kurayım.
01:42Bazen öyle olaylar oluyor ki siyasal analiz yapmak biraz zor oluyor.
01:49Ve aslında insani olarak biraz daha tepkimizi delirtmemiz gerekiyor.
01:57Kişisel olarak Suriye'de Alevilere yapılanları herhangi bir şekilde meşrulaştırılamayacağı, doğru görülemeyeceği ve yapılan her şeyi herhangi bir sebeple meşrulaştırılması mümkün olmayan bir süreç olarak değerlendiriyorum.
02:23Ve o nedenle öncelikle başlamadan önce bu tepkimi ortaya koymak istiyorum.
02:33Bakınız şu anda aslında bir kırılma noktasına geldi Suriye.
02:45Ve aslında son günlerde yaşadığımız bu kanlı süreç bir kırılmayı da gösteriyor.
02:56Ve bu kırılma aslında bir sürü korkuları, endişeleri, tehlikeleri ve Suriye'nin geleceğinin görünümünden daha kolay olmayacağı, kolay bir süreç olmayacağının bir işareti olarak bize gösterdi.
03:18Ve şu bunun üzerinde bulunuyordu, şu anda Şam'ı yöneten grup değişmiş, daha ılımlı, daha farklı bir yol izleyeceğini söylüyorlardı.
03:32Ama son günde yaşananlar aslında Suriye'deki dönüşüm süreci, Suriye'deki bu yeniden yapılanma veya Suriye'deki geçiş sürecinin çok zor, sıkıntılı ve tehlikeli olacağını bize göstermiş oldu.
03:51Ve bu açıdan bakıldığında kanımca bir kırılmadır aslında.
03:58Ve şöyle de bir durum söz konusuydu. Sonuçta Şam'ı bu grup ele geçirdiğinde, bunlara bir fırsat verelim, kendilerini göstersinler, ön yargılı olmayalım.
04:17Belki de değişmişler veya sahile gibi, ama gelinen noktada ciddi bir riskli, tehlikeli bir süreci de göründü.
04:34Bu aslında bize Suriye'nin şu an itibariyle potansiyel olarak bir iç savaşa, muhtemel bir iç savaşa veya bir tür Iraklılaşmaya, bir tür Lübnanlaşmaya ihtimali görüldü.
04:58Ve aslında bunu da yapan, bu süreci de yapan Şam yönetiminin ta kendisi olduğu net olarak gözüküyor.
05:09Evet, bu son olaylara baktığımız zaman süreç farklı şekilde gelişti. Bir grup, eski Beşerez'e de mensup ve ona yakınlık duyan bir grup, askeri olarak, silahlı olarak bazı şeyleri başlattılar.
05:35Doğru, bu süreci onlar başlattılar, ama bu sürecin arkasında yaşananları o askeri anlamda girişilen şeyle izah edilemez.
05:51Onu çok aştı ve bir yönüyle de mezhepsel, siyasi ve ideolojik intikam alma, gözdağı verme, korkutma, sindirmeye dönüştü.
06:08Ve ayrıca topyekun bir mezhepsel grubu kriminalize etmek, onları farklı bir kategoriye koymak gibi bir süreci doğurdu. Bu anlamda bakıldığında ciddi bir biçimde risk ve tehlike barındırıyor.
06:33Bakınız ne söyleniyordu? Sonuç itibariyle, şu an itibariyle Suriye toprak bütünlüğünü elde etmiş bir ülke değil.
06:45Şu anda bir taraftan bakıyorsunuz, bir bölümü İsrail'in kontrolünde, bir bölümü Dürziler'in kontrolünde, bir bölümü Demokratik Suriye'nin kontrolünde, bir bölümü Şam yönetimi kontrolünde.
07:01Ve doğal olarak aslında bu var olan süreç Suriye'nin kendi toprak bütünlüğünü yeniden elde etme sürecini ciddi bir biçimde zorlaştırdı. Hatta kanımca ayrılıkçılığı, ayrı olmak isteyenlere biraz daha katkı sağladığını görüyoruz.
07:25Yani bu bir yön ile de aslında bundan sonra mesela diyelim ki Dürziler'le nasıl bir ilişki kuracaklar veya diyelim Demokratik Suriye ile nasıl bir ilişki kuracaklar?
07:43Orada bölüyorum, çok özür dilerim Arif Bey. Aslında bahsettiğiniz işte Dürziler vesaire Kürtler de Aleviler kadar kırılgan bir grup değil. Bir yanda İsrail ya da ABD gibi figürlerin bölgedeki koruduğu ya da tasvip ettiği güçler oldukları için şimdi Aleviler hem eski yıkılan lider Esad'ın Alevi olması sebebiyle tam anlamıyla topyekun sanki bir Esad rejimi destekçisi gibi görülüyor ve öyle muamele ediliyorlar.
08:09Yani sosyal medyada gördüklerimiz falan çok insanlık dışı şeyler.
08:13Tabii ki yani aslında biraz önce ben de onu söyledim. Bir mezhepsel grubu kolektif olarak suçlu pozisyonuna itilmesi veya öyle gösterilmesi her açıdan yanlıştır.
08:29Ahlaki olarak yanlıştır, hukuki olarak yanlıştır, siyasi olarak yanlıştır. Hatta bir ülkenin büyüğünü korumak istiyorsanız o açıdan bile yanlıştır.
08:43Yani şunu rahatlıkla söyleyeyim. Esad'ın yaptıklarını, Beşir Esad'ın yaptıklarını Aleviler topyekun olarak sorumlu değiller. Onları sorumlu göstermek risklidir ve kendim ben bunu söylüyorum.
09:05Burada yaşananların sadece orada kalmayacağı, onun diğer bölgede de farklı yansıması olacağı net olarak gösterildi.
09:17Bu aslında İsrail'in de Amerika'nın da elini güçlendireceği çok açık. Yani bir yönde hem dürzülere hem de demokratik güçlere yönelik şeyi daha da zorlaştıracağını da rahatlıkla söylemek mümkün.
09:39Aslında yapılan, Suriye'de yapılanlar toprak bütünlüğüne olumsuz, etkisi olabilecek bir süreç olduğunu rahatlıkla söylememiz mümkün. Bu açıdan söylüyorum.
09:58Yani bu bağlamda da buna bakılması gerekiyor. Çünkü baktığımız zaman şu an itibariyle Suriye'nin en önemli önceliğinden birisi uzun süre yaşadığı o iç çatışmayı, o iç savaşı atlatması ve herkesi kuşatacağı,
10:25bütün dinsel, mezhepsel farklılıkları gözetmeden herkesi kuşatabilecek, herkesin barış içerisinde yaşayabileceği ve hatta uzun süre o çatışmaların yaralarını sarabileceği bir Suriye doğması gerekiyor.
10:49Aslında gördüğümüz şey bunun tam tersi bir süreçtir. Bu nedenle dolayı aslında bu tablo dış güçlere, dış mihraklara ve Suriye üzerinde kötü niyeti olanlar açısından da önemli bir fırsat sunuyor.
11:15Evet burada başka ülkelerin, başka ülkelerin emelleri, arzuları, niyetleri olabilir. Ama bunun önlemenin en önemli yolu herhangi bir etnik grubu, herhangi bir mezhepsel grubu topyekun suçlu göstermek yerine kuşatıcı, kapsayıcı, barış içinde yaşanabileceği
11:41ve herkesin kendi dinsel ve mezhepsel kimliğini kurabileceği bir siyasal düzenin oluşturması gerekiyor.
11:54Yani eğer dış müdahile istemiyorsanız, eğer farklı ülkelerin kötü niyetinin Suriye'de etkin olmasını istemiyorsanız bunun yolu herhangi bir grubu topyekun suçlamak veya ezmeye kalkışmak değil.
12:13Bunun en doğru yolu barışsın ve herkesi kuşatabileceği bir siyasal rejimin ortaya çıkması. Uzun süredir zaten hep bu endişe dillendiriliyor, hep bunu söyleniliyor. Çünkü bunu hep söylüyoruz.
12:35Suriye çok etnik, çok dinli, çok mezhepli bir tarihsel geçmişi var. Ve bu ülkenin bütün bu farklılıklarını sadece seküler lehik ve herkesi kuşatabilecek bir rejimle bunu sürdürmek mümkün.
12:57Burada Kürtler, Türkler, Araplarla birlikte çok farklı dinler ve mezhepsel grupların bulunduğu bir noktadadır. Ve orada herhangi bir mezhepçi, herhangi bir dinsel kin gütmek bir yönüyle de Suriye'nin bütünlüğünü tehlikeye atmak,
13:20hatta Suriye'nin devletleşme sürecini, geçiş sürecini, toprak bütünlüğünü elde etmek açısından tehlikeli olacağı net olarak görülüyor.
13:35Bu bir yönüyle de sadece oradaki değil, bu yönüyle de uluslararası bölgesel devletlerin de bu konuda ciddi bir biçimde bir hassasiyet gösterilmesi gerekiyor.
13:51Yani orada herhangi bir mezhepsel kinin veya şöyle diyelim, evet İran kötü bir ülke. Bunu sizin yayınınızda da defalarca da birlikte de dillendirdik. İran'ın kötü niyetleri olabilir.
14:09Ama İran'la intikam almanın, bu bölgedeki belli mezhep gruplarından intikam alma anlamına gelmiyor ki. Yani şöyle bir durum var, bunu daha önce de söyledik.
14:24Suriye'de, Irak'ta veya herhangi bir ülkede belli bir mezhebe inananları İran'ın uzantısı gibi görmek ve sanki İran'la mücadele etmenin şartı bunları ezmek olarak görmek ciddi bir biçimde yanlıştır.
14:46Vahsında İran'ın ekmeğine yağ sürmektir. Vahsında İran'a alan açmaktır. Bugün eğer İran bu coğrafyada varlığını sürdürebiliyorsa bu mezhepçilik, bu mezhepçiliğin bir ürünüdür, mezhepçiliğin bir sonucudur.
15:08Ve bugün Suriye'de de bunlar yaşanıyorsa, bunlar yaşanıyorsa bu şekilde İran'la mücadele edemezsiniz veya bu şekilde İran'ın Suriye üzerindeki niyetlerini veya emellerini durduramazsınız.
15:24Bunun en önemli durdurulmasının yolu, defalarda da yazdım da söyledim de, bunun en önemli yolu mezhepçilikten vazgeçilmesidir. Bunun en önemli yolu bütün mezheplerin dinleri kuşatabileceği, barış içerisinde yaşayabileceği bir siyasal rejimin kurulmasıdır Suriye'de. Bunun başka bir yolu yoktur.
15:53Şimdi burada aslında bence şuradaki riski de kaçırıyorlar. Bir yandan Türkiye'de çok ciddi bir Alevi nüfusunun yaşadığı bir ülke, geçmişte çok acı olaylarının da yaşandığı bir ülke. Şimdi bölgede böyle bir mezhepçiliğin yükselmesi bizi etkilemez zannediyorlarsa orada da bir hata var. Nefret suçları vesaire nerelere gidebilir yani o açıdan da zaten Aleviler tepkilerini gösteriyorlar ve Suriye'yi de yakından takip ediyorlar.
16:18Şimdi tam İran meselesine gelecektim ben de. Biraz hükümete yakın medyada İran'ı suçlar bir dil var. Bundan bir ay önce Dışişleri Bakanı Hakan Fidan da işte siz başka bir ülkedeki grubu destekleyip rahatsızlık yaratırsanız biri de gelir sizin ülkenizdeki grubu destekler vesaire diyerek İran'ı böyle üstü kapalı bir eleştirmişti.
16:38Şimdi ben yayının başında da aslında şunu ifade etmeye çalıştım yani bir biçimde bu sıcak çatışma son bir haftadır, bir buçuk haftadır olanlar belki eski rejimin destekçisi bir takım Aleviler tarafından başlamış olsa bile bunun bir geçmişi var.
16:54HTS Şam'a yürüdüğü andan itibaren biz Tekil'de olsa aslında Alevi katliamları böyle münferit olayları görüyorduk ve belki de daha fazlası da oluyordu zaten yaşadıkları baskıyı anlatıyorlar. Şimdi İran'ın burada bir rolü olabileceğini düşünüyor musunuz yoksa tam aksine İran sadece kendi iç dertleriyle mi uğraşıyor şu anda?
17:12Aslında İran Suriye'de bir istikrarın olmasını istemiyor ve bunu da İran yönetimi açık şekilde dillendiriyor.
17:25Hatta hatırlarsanız İran lideri Hamele'yi Suriye'de bir istikrarın olması olanaksızdır ve Suriye gençleri yeniden isyan edip ve aslında Suriye'yi yeniden deviriş eksemine geri getirecekler diye açık şekilde ifade etti.
17:50Yani bir yönde de aslında İran'ı Suriye'deki süreçlerin içerisinde bir unsur olarak görmek gerekiyor ve İran bunları yapacaktır ve bunları izleyecektir.
18:07Ve o açıdan ben zaten bunu söylüyorum ama şu anda yaşananlar şu anda yaşananlar İran'ın niyetlerinin aşan bir süreçle karşı karşıyayız.
18:20Çünkü orada yaşananlar sadece askeri anlamda bir kalkışma yapanlarla ilgili değil ki orada çok daha geniş bir katlağımla karşı karşıyayız.
18:35Evet İran'ın kötü niyeti var Suriye'yi karıştırmak istediği çok açık ama var olan süreci yani özellikle de Şam yönetimine mensup güçlerin yaptıklarını İran'ın kötü niyetine dayanarak meşrulaştırmak mümkün değil.
18:58Yani böyle bir durum var. Bunlar ikisi birbirinden farklı şeyler aslında. Yani biz birileri bir tarafta İran'ı aklıyor, birileri bir taraftan İran'ı suçlu gösterip HTC'nin yaptığını aklıyor.
19:16Ama bunlar aklanacak bir durum değil. Yani bu açıdan bakıldığında evet İran'ın orada kötü niyetleri var. İran Suriye'yi karıştırmak istiyor. Bu doğru.
19:35Bunu ben yazdım da defalarca da söyledim ve İran'ı izleyen herkes zaten bunu rahatlıkla görebilir ama Suriye'deki özellikle de Alevilere yapılanları İran'ın siyaseti çerçivesinde onunla ilişkilendirerek izah edilmesi mümkün değil.
19:58Bu doğru değil. Çünkü orada yaşananlar ciddi ahlaki olarak sorunlu olan bir alandı. Ve bu anlamda da biraz önce de onu söyledim. Evet İran'ın kötü niyetinin engellenmesi isteniliyorsa, İran'ın Suriye'de Suriye'yi karıştırma olanağının bitirilmesini isteniliyorsa, bunun yolu bu değil.
20:25Bunun yolu biraz önce sizin de söylediğiniz bu süreçten önce de olan ve belki de bundan sonraki devam eden bu mezhepçiliğin vazgeçilmesidir.
20:39Bakınız şu anda ben İran'ın niyetlerini, kötü emellerinin olduğunu söylüyorum. Ama şu önemli olan şu, orayı İran yönetmiyor şu anda. Orayı HTA yönetiyor. Ve HTA şu anda bir muhalifette de değil. Şu anda iktidarda Beşiktaş'ı yönetiyor.
21:02Ve Şam'ı yönettiği için orada kim varsa, ister Alevi olsun, ister Sünni olsun, ister Kürt olsun, ister Bürzü olsun, onun canından, malından, onun dini ve mezhepsel rütbelinden onlar sorumludur.
21:17Bakınız hepimiz şunu bilmiyoruz, defalarda da şu konuşuldu. Sonuç itibariyle bu insanların belli bir geçmişi var şu anda Şam'ı yönetenlerin. Ve doğal olarak bu geçmiş nedeniyle Suriye'deki bazı dinsel ve mezhepsel gruplar onlara güvenmiyor.
21:36Güvenmedikleri çok çok açık. Ve kendilerini tehlikede hissediyorlar. Burada şu anda Suriye yönetmeni yapması gereken nedir? Yapması gereken en önemli şey bu var olan güven bunalımını ortadan kaldırmak. Var olan bu güven sorunu ortadan kaldırmak.
21:55Onların mezhepsel rütbelileri dahil malları canları dahil en fazla onlara özen gösterilmesi gerekiyor. Çünkü onlar bu süreçte tedirginler. Haklı olarak bu süreçte başlarına neler geleceğini bilmiyorlar.
22:14Şimdi sorun burada. Burada sorumluluk net olarak Şam yönetimine bağlıdır. Sorumluluk oradadır. Başka herhangi birisinin üzerine atmanın bir anlamı yok.
22:30Onun Şam yönetiminin şu andaki en önemli görevinden birisi Hıristiyanların, Dürzilerin, Alevilerin diye farklı dinsel ve mezhepsel gruplara güvence sunmak. Onların arasındaki güven bunalımını aşmak.
22:50Onların kendi mezhepsel kimliklerini güven içerisinde, barış içerisinde yaşamayı onlara sunmaktır. Ve temel aslında yapılması gereken başından itibariyle buydu. Ve aslında yapılması gereken buydu ve bu yapılmıyor.
23:09Ve bunun tam tersi tedirginlikleri, korkuları, güvensizlikleri somutlaştırabilecek belli eylemler de yapılıyor. Evet yani bir tür kolektif, bir tür sistematik bir katlağım yoktu bu süreçten önce de ama bir sürü katlağımlar yaşandı.
23:33Birçok yerde farklı şeyler yaşandı ve bunun önüne geçilmesi gerekiyor. Ve bu bize de şunu da gösterdi. Aslında Şam yönetiminin askeri ve istihbarat gücünde ciddi bir mezhepsel nefret var, ciddi bir intikam arzusu var.
23:54Ve bu mezhepsel ve intikam arayışı kendi iddialarıyla ciddi bir biçimde çelişecek, geçiş sürecini zorlaştıracak, Suriye'nin bütünlüğünü sağlamasındaki en önemli engelli olacak.
24:12Şimdi Golenin'in konuşmasını da bir sormak istiyorum. Orada zaten biz böyle bir şey bekliyorduk, beklenen oldu gibi bir şey söyledi. Siz de sanıyorum bakmışsınızdır. Oradaki tavrı bir nasıl okudunuz sizce bu süreci nasıl yönetiyor onu soracağım.
24:25Çünkü şimdi iki ihtimal var. Golenin'in bir şekilde yönetim kadrolarının bu kadar intikamcı olması ve onları bir şekilde yönetebilmeye devam edebilmesinin yolunun biraz bu katliamlara gittiğiyle ilgili bir biçimde de aslında bu katliamları önlemeyerek desteklediğiyle ilgili olabilir.
24:44Burada iki yol var. Umarım ikincisi değildir. Siz ne düşünüyorsunuz? Golenin'in konuşması size ne düşündürdü?
24:50Yani sorun şuradadır. Şu an itibariyle bundan sonraki en önemli süreç biraz zorlaştı. Yani belki bu yaşanandan önce daha kolay bunu yapabilirler. Ama bundan sonraki süreçler tanınca çok ciddi değişimlere gitmeleri gerekiyor.
25:15Kadrolar da mı?
25:16Kendilerini gözden geçirmeleri. Bu değişim askeri istihbarat, zihniyet, yapılanma dahil çok farklı şeyleri de beraberinde getiriyor.
25:30Bir defa kanımca bu sürece dahil olan kim varsa bir defa bunlardan toplumu yetiştirecek şekilde bir hesabın sorulması gerekiyor. Ve bu katliama iştirak eder.
25:52Bunu kışkırtan başka bir ülke Hizbullah, İran veya herhangi birisi varsa da onlardan da hesabı sorulması gerekiyor. Ama öncelikli olarak Golen'in semimiyetini ispat etmek istiyorsa bu konuda bir kendisiyle, kendi yönettiği gruplarla hesaplaşması gerekiyor.
26:15Ve bunların hepsinin hesabını sorması gerekiyor. Başka en önemli mesele kanımca, bir tür bilinç değişimlerine ihtiyaçları var onların.
26:30Bana öyle geldi, hala devlet ellerinde, hala devlet olduklarının farkında değiller. Hala ülkeyi yönettikleri bilincinde değiller. Siz muhalif bir örgüt değilsiniz artık. Siz ülkeyi yönetiyorsunuz.
26:48Ülkeyi yönettiğiniz için daha farklı bir sorumluluk, daha farklı bir bilinç, daha farklı bir duyarlılık gerekiyor. Ülkeyi yönettiğiniz için intikam, mezhepçilik vesaire duygudan arınmanız gerekiyor.
27:07Bence böyle bir bilinçleri de görüldü ki hala yönetimde değiller. Onun ötesinde bir tür ideolojik de arındırılması gerekiyor. Bu bize arka planda hala ideolojilerden arınmış değiller.
27:28Hala o eski zihniyetlerini sürdürüyorlar ve hala o zihniyetten de arınmaları gerekiyor.
27:40Eğer oradaki gruplar kendiliğinden yapmışsa veya sınırı aşmışlarsa burada bir yönetim sorunu var.
28:02Demek ki sen askerleri ve diğer grupları idare edemiyorsun. Onlar istedikleri şekilde davranabiliyorlar ve bu bir yönüyle de bir tür komuta kontrol, bir tür hirarşi ilişkilerinin oturmadığı anlamına geliyor.
28:24Ve hala o grupların, modern bir ordu kuruyoruz değil, onun içerisinde farklı zipler, farklı partiler, farklı gruplaşmalar, farklı arayışlar kendisini gösteriyor. Bu da ciddi bir biçimde bir tehlike oluşturuyor.
28:45Başka bir şey daha var. Evet, bütün ülkeler orada haklı emellerini gerçekleştirmek isteyebilirler. Dünyamız masum bir dünya değil ki İrem Hanım. Türkiye dahil her yerde, her zaman başka ülkeler kötü niyetlerini gerçekleştirmek isteyebilirler.
29:11Ama bu kötü niyetlerine karşı koymak, onları başarısız kılmak yolu bu değil. Bu bir yönüyle de aslında bir devlet refleksi gelişmiş değil hala onlarda.
29:28Hala öfkelenen ve öfkelendiklerinde sınırları aşan ve öfkelendikten sonra herhangi bir ahlaki insanı ve hatta inandıkları o dini kuralları aşabilen bir şey olarak gösterdi.
29:48Mesela görüyor musun görüntülerin belli bir bölümünden sonra ben izleyemedim o görüntüleri. İnsan olarak izleyemiyorsun. Çünkü orada bambaşka bir süreç yaşanıyor.
29:59Yani bir tür insan dışılaştırma olarak onları insani kategorilerini ellerinden alıyorlar. Siz insan değilsiniz. Bir tür türcülük de var orada. Siz insan değilsiniz ve insan dışılaştırırlar. Dehumanizasyon süreci yapıp ve orada da öldürüyorlar.
30:21Ve bu göründüğünden daha tehlikeli bir süreç. Bu aslında bu ve biraz önce söyledim. Bu bir yönüyle de ideolojiden o radikal ideolojiden arınmadıklarını gösteriyor. Ve radikal ideolojiden arınmayan özellikle de askeri yerlerde olmanın ciddi bir biçimde tehlike olduğunu açık şekilde gösteriyor.
30:46Başka bir şey daha da söyleyeyim bitireyim. Yani şu var. Bundan sonra orada herhangi bir şekilde yeni eylem olabilir. Yine askeri olarak gruplar ortaya çıkabilir. Ama onun yolu bu şekilde davranmak değildir.
31:04Amerika'da da oluyor. Avrupa'da da oluyor. Türkiye'de de oluyor. Hep belli bir demek ki silahlı çatışmayla mücadele belli bir sınırda tutulması gerekiyor. Ve anlaşılan o ki bunu da öğrenmiş değiller.
31:23Bunu da bilmiyorlar. Bu açıdan bakıldığında bana göre bu Golani veya Jolani semimiyse bütün bunların dönüşümünü yapması gerekiyor. Aslında biz onun semimiyetini sözlerinde değil pratikte test etmemiz mümkün.
31:44Sayın Keskin çok teşekkür ediyorum. Zaten İnsan Hakları Gözlem Evleri de yalnızca çatışan iki grup arasında değil sivillerden de ölülerin olduğunu doğruluyorlar. Hatta kötü hikayeler de var. Evine köyüne bir anda gelinip karısının kızının önünde öldürülenler vs. Gerçekten çok ciddi insanlık dışı bir süreç yaşıyoruz.
32:02Devam etmemesini umuyoruz elbette. Sizin de vurguladığınız gibi bizim açımızdan da böyle bir katliamın böyle insanlık dışı suçların hiçbir gerekçesi ya da meşhurluk zemini olamaz. Çok teşekkür ediyorum bugün katılıp analiz ettiğiniz için.
32:15Rica ederim. İyi yayınlar.
32:17Hoşçakalın.
32:47Yeni gelecek bir yönetim alevilere yönelik bir katliam yapacak mı? En büyük korku buydu. Biraz korkulan oldu diyebiliriz. Bini aşkın sivilin öldüğü söyleniyor.
32:58Sosyal medyada vs. çok kötü. İzlemesi çok zor. Videolar var. İnsanlara öyle aşağılık davranıyorlar ki gerçekten Arif Bey de vurguladı. İzlemek mümkün değil.
33:07Bu çatışmaların içerisinde yer almadıkları halde sivillere yönelik saldırılar ve katliam da devam ediyor. Öyle ki aslında biz bu sayıyı biliyoruz ama insanlar şimdi korkudan köylerine gidemedikleri için ölülerini de toplayamadılar.
33:21Belli ki bu sayı da artacak. Bizim bildiğimiz de net bir sayı değil. Az önce de bahsettiğim gibi hiçbir meşru gerekçesi olamaz elbette bu yapılanın.
33:29Bir biçimde sizler için siyasi bir analiz yapmaya çalıştık. Arif Keskin sizler için anlattı ama ilerleyen günlerde umalım ki bu analizi yeniden yapmak, bu konuyu yeniden konuşmak zorunda kalmayı Suriye Geçici Hükümeti bir biçimde bu katliamı ve bu çatışmaların ölünü alabilsin ki binlerce Alevi yurttaş ölümle burun buruna yaşamasın diyelim efendim. Böyle sonlandıralım. Hoşçakalın.