1100 yıl önce Filistin’in Gazze kıyılarından yola çıkan ve Antalya açıklarında fırtınaya yakalanarak denize gömülen batıktan çıkanlar, bilim insanlarını heyecanlandırdı.
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:30şşşş
00:36bizim üç katımızda
01:00Şimdi şu amphora formlarını görüyorsunuz değil mi?
01:07Hepsi bunların birbirinden farklı.
01:10Bu farklılıklara bağlı olarak biz tipolojilerinden o amphoranın nerede üretildiğini ve nerenin ürünlerini yani zeytinyağı, şarap, balık sosu, kurutulmuş et, kurutulmuş balık buna benzer şeyler geldiğini bu amphoraların tiplerinden anlıyoruz.
01:30Şimdi şöyle göstereyim mesela şuna çok yakın ama bundan bir 500-600 sene sonra bölgede üretilmiş bir amphora.
01:42Böyle baktığımız zaman binlerce çeşit amphora var aslına bakarsanız.
01:47O küçük detaylarından yani dip detaylarından, kulp detaylarından, ağız detaylarından, omuz detaylarından biz bu amphoranın nerede üretildiğini anlayabiliyoruz.
01:58Daha ileri analizler de var yani kil analizleri falan da yapabiliyoruz.
02:02Sonuçta bu amphoralar bize Batı'nın ne zaman battığını ve nereden geldiğini anlamakta çok yardımcı oluyorlar.
02:11Kazı yaklaşık 1100 yaşında amphoralar ay yönelik olarak gerçekleştirildi.
02:20Bu batık yapmış olduğumuz incelemelere göre Filistin Gazze kıyılarından zeytinyağı taşıyan bir gemi.
02:28Yani günümüzden 1100 sene önce şimdi de o bölge zeytin üretiminde bilinen bir bölge.
02:35Tabii maalesef Gazze deyince artık aklımıza daha negatif şeyler geliyor inşallah bu da düzelecektir.
02:431100 sene önce Gazze'den amphoralara yüklenen zeytinyağı Batı'da şimdi henüz bilmediğimiz bir noktaya taşınırken kaç açıklarında bir fırtınaya yakalanıyor.
02:54Oradaki bir küçük kayalığa, küçük adaya çarparak batıyor.
02:59Bu gemi hem derinlerde hem de aynı zamanda içindeki yüküyle oldukça ilginç.
03:08Zeytinyağı zaten normalde eski çağda gemilerin taşıdığı bir şey.
03:13Yani en çok zeytinyağı ve şarap taşınır gemilerde.
03:17Ancak bunların içerisinde bir amphora bize oldukça heyecanlanırdı.
03:22Şimdiye kadar hiç görmediğimiz bir şeydi.
03:25Varlığını biliyoruz dünyada birkaç tane örneğini de okuduk.
03:28Ancak bildiğimiz kadarıyla Türkiye'de ilk defa içinde zeytin dolu, daha doğrusu tabii zeytin çekirdekleri şu bağlamda dolu bir amphora karşımıza çıktı.
03:39Son bir yıldır Geleceği Miras Projesi kapsamında derin sulara inen robotlarla su altı kazıları uygulamaya başladık.
03:48Robotların yardımıyla çıkartmış olduğumuz amphoralardan bir tanesinde zeytin çekirdekleri amphoralardan gelmeye başladı.
03:57Tunç çağından beri yaklaşık beş bin yıldır Akdeniz'de gemilerin değişmez yiyeceği zeytin olmuştur.
04:04Amforalara koyulan zeytin deniz suyu içerisinde bir haftada yenilecek hale geliyor.
04:10Ve bozulmadan da aylarca kalıyor.
04:12Yani siz iki aylık üç aylık bir deniz yolculuğuna çıktığınızda denizde başka hiçbir şey tazeliğini muhafaza etmiyor.
04:21Canlı hayvan taşıdıklarını biliyoruz.
04:23Buğdayı gemide, gemideki değirmenlerle un haline getirdiklerini ve gemide bunları yenecek hale getirdiklerini, ekmek yaptıklarını biliyoruz.