Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Jenerik Müziği
00:14Cumhuriyet TV'den herkese merhabalar. Bugün sizlerle birlikte Oyuna Geldik filminin Kültür ve Turizm Bakanlığınca yasaklanmasını konuşacağız.
00:22Filmin yönetmeni Kazım Özbizlilerle birlikte. Kazım Bey hoşgeldiniz.
00:27Merhabalar, hoşbulduk.
00:29Öncelikle Oyuna Geldik filmini çekmeye nasıl karar verdiniz? Böyle çok kısa bir girizgah yapalım isterseniz. Sonrasında da filmin yasaklanışına kadar ilerleyebiliriz.
00:38Evet, Oyuna Geldiğin benim açımdan başlangıcı bir iki yıl öncesine gidiyor. Belki daha fazla da olabilir. Aslında Bir Kart Hanesinin Ömrü diye bir film çekiyordum ben Obacık'ta.
00:50O dönem Obacık'ın belediye başkanı Mustafa Sarıgül bir hikayesi olduğunu, bir komedi filmi hikayesi olduğunu yani bunu çalışmak istediğini benim fikirlerimi sordu.
01:05Biraz kabaca konuyu anlatınca ben biraz cesaret verdim. Olabilir dedim yani. Genelde hep böyle acili hikayeler çekiyoruz.
01:14Hep böyle trajedileri falan çekiyoruz. Yani komedi ile anlatmak da daha iyi olabilir. Güzel yani destek verdim. Çalıştı.
01:21Sonra bir süre sonra senaryosunu getirdiler bana. Senaryosunu yeniden çalışmak durumunda kaldım.
01:28Tam istediğim noktada değildi ama ben işte görüntü yönetmeni Eyüp Poz ve başkan Mustafa Sarıgül birlikte senaryoyu yeniden çalıştık.
01:41Onun hikayesi üzerinden yeniden çalıştık. Sonra hazır olduğumuzda işte Obacık'ta çekimlerini tamamladık.
01:48Bir önceki yaz Obacık'ta böyle bir 4-5 haftalık bir set kurduk ve yoğun bir tempoyla filmi çalıştık. O zamandan beri de filmin post prodüksiyonu üzerine çalışıyoruz.
02:02İşte bir yıllık bir süreçte de kurgusu, sesi, rengi, efekti onlar üzerine çalıştık. Şimdi filmimiz vizyona hazır ama ilke hazır değil galiba.
02:16Bazı engellemeler mevcut şu anda. Peki filmin vermek istediği aslında ana mesaj neydi?
02:23Yani film aslında bir gerçek hikayeden hareketle yazılmış bir hikaye, yazılmış bir senaryo.
02:31Yani biraz da Mustafa Başkan'ın kendi deneyimiyle de ilgiliydi bu.
02:36Ben de hani daha gerçek hayattan gelen bir hikaye olduğu için, Başkan'ın da direkt bu somut olayların içinde gözlemcisi, öznesi, nesnesi olduğu için daha iyi anlatabileceğimizi düşündük.
02:53Yani filmin temasının. O da biraz yani aslında Türkiye'yi anlatıyor ya da şöyle diyeyim, bir belediye başkanlığı, bir belediye sistemi içinde onun üstünden yani işleyiş, işte Başkan'ın ilişkileri, seçim kazanma yöntemleri bir nevi aslında Türkiye'yi anlatan bir hiciv, bir politik komedi yani.
03:20Evet. İsterseniz şimdi filmin yasaklanış kısmına gelebiliriz. Filmin yasaklanmasıyla ilgili önce neler düşünüyorsunuz? Daha doğrusu vizyona girememesiyle ilgili.
03:30Yani tabii bu da başka bir komedi. Hakikaten trajikomik bir olayla karşı karşıyayız.
03:36Şimdi sanıyorum Türkiye darbeden sonra acaba bir komedi filmi yasaklandı mı acaba diye düşünüyorum. Duyduğum bir şey yok. Yani dayandırdıkları bir yasa var, 5224 nolu yasa, onun 4 nolu fıkrası diye.
03:59Şimdi ben yazıyı aldıktan sonra o yasaya hemen baktım yani ne yazıyor diye. Yasada çok yoruma açık, çok üstü aslında kapalı bir kanun var.
04:13Yani işte şiddet içerikli olmaması, çocukların haklarına, ruh sağlığına zararlı olmaması, pornografika olmaması, genel asayiş, genel düzen, genel ahlak gibi böyle 4-5 tane kavram var.
04:31Bu kadar ama şimdi genel ahlakla ilgili ben bir filmi izlesem başka bir yorumda bulunabilirim, siz izleseniz başka bir yorumda bulunabilirsiniz, çok muhafazakari biri izlese başka bir yorumda bulunabilir.
04:47Yani burada böyle ucu açık yoruma bırakılmış bir kanunla karşı karşıyayız. Zaten bir kere kanunda bir sakatlık söz konusu yani hemen değerlendirdiğimizde.
04:56O yüzden tabii ki çok haksız bir karar, çok yerinde olmayan bir karar. Zaten bir filmin yasaklanması bir kere hangi film olursa olsun, hangi fikri, hangi düşünceyi savunuyorsa savunsun,
05:09bence bir filmi seyirci değerlendirir, seyirci karar verir. Bu film yanlış mı, doğru mu, iyi mi, kötü mü, neyi anlatıyor, nasıl anlatıyor.
05:20Bu seyirciye bırakılması gereken bir şey iken burada bakanlığa bağlı bir kurul burada kendini yargıç pozisyonuna koyup yargılıyor. Yargıladıkları şey de burada fikirler aslında.
05:33Peki sizce herhangi bir şiddet, pornografi veya insan onuruna aykırı bir davranış var mı filmde içerik olarak?
05:41Ya şimdi zaten filmin galası yapıldı Mecidiyeköy'de, Torun Center'da. İnanın bu karar çıktıktan sonra farklı fikirlerde olan, yani farklı siyasal fikirlerde olan insanlar çokça beni aradılar.
05:57Ya bizim izlediğimiz kopya ile bakanlığa giden kopya aynı mıydı acaba? Bunları nasıl yasaklarlar böyle bir şey yani? Bu filmde yasaklanacak bir şey biz görmedik.
06:07Ha, rahatsız olmuş olabilirler ama film çekiyoruz, sanat yapıyoruz yani tabii ki yaptığımız bir film birilerini rahatsız edebilir.
06:19Bu iktidar da olabilir, muhalefet de olabilir. Ne bileyim bir yerde bir başkan olabilir, bir olayın öznesi olabilir. Bununla ilgili yapılmış bir sanat çalışmasında rahatsız oldum hadi ben bunu yasaklıyorum dememeniz lazım diyemezsiniz yani.
06:37Çok kaynaklı bir sorunla karşı karşıyayız aslında.
06:41Evet, peki şu an avukatlarınızla beraber başlattığınız hukuki süreç nasıl işliyor acaba?
06:46Pazartesi yürütmeyi durdurma kararı için mahkemeye başvuracağız. Yani umarım mahkeme hızlıca bir yürütmeyi durdurur ve bir bilirkişi heyeti tayin eder ve bunlar filmi yeniden değerlendirirler ve daha sağlıklı doğru bir karar verirler diye umuyorum.
07:07Ama tabii ki bu da ancak bizim mücadelemizle sanıyorum başarabileceğimiz bir şey. Kamuoyunun bir tabir almasıyla özellikle seyircinin, halkın bu konuda tepki göstermesiyle oluşabilecek bir sonuç.
07:24Bir de tabii ki üretim sahiplerinin yani sinemada üreten yönetmenler, yapımcılar, oyuncular, senaristler yani herkesin bu konuda reaksiyon göstermesiyle ancak biz bu süreci durdurabiliriz ve artı başka yeni filmlerde, başka projelerde bu tür haksız, hukuksuz, yanlış şeylerin çıkmaması için de örnek olabiliriz.
07:51Evet. Peki filminizi yayınlatabilmek için böyle farklı alternatifler düşünüyor musunuz? Dijital platformlar gibi?
07:59Yani şimdi aslında şöyle bu konuda bu soru çok geliyor. Dünden beri bu karar çıktığından beri talep de geliyor. O zaman koyun internette ya da bir platforma izlensin diye ama maalesef Türkiye'de platformların hepsi şu an aslında bu kurulun çizgisinde yürüyorlar.
08:21Yani şöyle, Netflix bile Türkiye'de iktidarın kabul etmediği bir projeyi gösterecek durumda değil. Bakın daha önce benim çektiğim yaklaşık 10'a yakın film var.
08:35Mesela Zer çok yoğun talep aldı aslında gösterilmek, izlenmek açısından ve çokça önerildi. Netflix'te neden yok? Neden yok? Ben bizzat kendim Netflix'e önerdim. Yani bir aracı şirketler aracılığıyla dijital platformlara önerdik.
08:53Ama çoğunun verdiği cevap, yani Türkiye'de böyle sakıncalı sıkıntılı sorunları biz göstermek istemiyoruz, sorun yaşamak istemiyoruz diyorlar. Yani o yüzden dijital platformlar da çekiniyorlar bu tür filmleri göstermekte.
09:15Biz ücretsiz bir şekilde bir link açabiliriz, gösterebiliriz. Buna dava açarlar gösterdik diye. Mesela Zer'de ben aynı şeyi yaşadım. Dijital platformlar yayınlamayınca ben artık ücretsiz bir şekilde YouTube'a koydum.
09:29Ama sonra da YouTube'a dava açıldı. 13 Mart'ta benim filmi YouTube'da gösterdiğim için açılmış bir dava görülecek yani Çağlayan Adliyesi'nde. Bir şey çıkacağını sanmıyorum ama sonuçta bu tür girişimlerde bulunulmuş oluyor.
09:45Ayrıca da tabii ki biz paralı bir sitede göstermek istiyoruz. Bizim şu an bu karşı karşıya kaldığımız karar sadece siyasi, sanatsal açısından zorlayıcı bir şey değil. Ekonomik olarak da çok ciddi bir zararla karşı karşıyayız.
10:05Düne kadar 50-60'a yakın sinema salonu, şehir filmi kabul ettiler, hazırlık yaptılar. Afişlemesi yapıldı İstanbul'da görmüşsünüzdür belki. Başka birçok yerde billboardlar kiraladık, reklam girdik.
10:23Film çekimi zaten kendi başına çok büyük bir maliyet. Ama biz bunu alıp internette bedava bir şekilde gösteremiyoruz. Yoksa yeni film çekmekte zorlanıyoruz. O yüzden bunu yeni filmler için bir bütçeye çevirmek istiyoruz. Dolayısıyla da hakikaten seyircili, ticari gösterim yapmak istiyoruz biz.
10:44Türkiye'de aslında sanat yapmakta zor diyebiliriz bu noktada.
10:50Evet, maalesef. Çok zor. Özellikle sinema çok daha zor. Son dönemlerde bu ekonomik krizin başladığı yıllar boyunca da çok çok daha zor oldu. İnanın şu an küçük bir ek sahne bile çekmek istesek film için çok büyük bütçeler harcamanız gerekiyor.
11:12Daha öncesinde bu tarz bir filmin daha önce hiç yasaklandığını duydunuz mu peki?
11:18Evet, ama bu tarz komedi filminin bu belli süreçlerden sonra sanıyorum ki bir örneği yok.
11:29Evet, evet. Yani ben de tiyatro... Dediğim gibi belgeseller çokça yasaklandı son. 2015'den bu yana birçok belgesel yasaklandı. En son galiba Rojbaş diye bir, en son o olabilir, bir dökü drama gibi bir çalışma yapan arkadaşın filmi yasaklanmıştı diye biliyorum.
11:48Ama sonrasında öncesinde böyle bir giyişe filmi, vizyon filmi, komedi ve toptan yasaklanma kısmıyla belki de ilk kez karşı karşıya izlemiyorum.
11:59Evet. Peki oyuncularınızdan bir destek mesajları alıyor musunuz?
12:05Kuşkusuz. Yani öncelikle İlyas abi, İlyas Salman çok üzgün yani bu durumdan kaynaklı olarak. Hatta iki gece önce bu karar çıktığında arayıp üzüntülerini de getirdi.
12:20Ya acaba ben bu filmde oynayarak filme zararım verdim, faydam ne oldu? Böyle bir şey yaptı yani. Kötü hissetti tabii yani. Çünkü biz filmimizin de, filmin içeriğiyle, diliyle, oyunculuğuyla, senaryosuyla tabii ki gündeme gelmek istemedik.
12:42Biz de böyle bir siyasi tartışmayı çok istemiyoruz ama mecburen şu anda filmi konuşacağımızda Türkiye'deki sistemi, sansürü, baskıyı konuşmak zorunda kalıyoruz. Bu bir oyuncu için de kötü bir şey.
12:57Bu film, İlyas Salman için özel bir film haline geldi. Ömrünün sonlarına doğru bir filmi başrol oynadı, kendini çok ciddi bir şekilde filme verdi. İzleyenler herkeste çok büyük bir performans göstermiş dedi.
13:16Şimdi burada onure olmak, ne bileyim bir festivalin kabul edilmesi, ödül almak, insanların, seyircinin tepkisini, yorumlarını, desteğini almak varken, ya acaba benden dolayı film daha da mı engelle karşı karşıya kalıyor diye bir psikoloji yaşıyor.
13:33Aslında kendisini uzun bir zaman sonra sinemada görmüştük.
13:39Evet, aynen. Yıllar sonra ilk kez direkt Türkiye'de hemen hemen herkese ulaşacak bir filmde oynamış oldu.
13:48Ama yani destekler var tabii şu an. Bize oyunculardan, yönetmenlerden yavaş yavaş bir destek başladı, sektörden bir ses çıkmaya başladı. Umuyorum bu ses büyür ve bir takım şeyleri değiştirebiliriz.
14:08Evet, Kazım Bey başka eklemek istediğiniz bir şey var mıdır?
14:12Çok teşekkür ederim. Yani biz tabii şu an Türkiye vizyonu askıya alınmış oldu. Yani ne zaman gireceğimiz, girip girmeyeceğimiz belli değil.
14:22Ancak Avrupa için çalışmamız devam ediyor. Avrupa'da 28'inde girecektik ama bu Türkiye'deki meseleden kaynaklı olarak bir erteleme yapmak durumunda kalacağız.
14:33Sanıyorum 20 Mart'ta tüm Avrupa çapında vizyona girebileceğiz. Onu da yakında duyurlarını yapacağız. En azından Avrupa seyircimizi filme buluşturacağız diye buradan duyurmak istiyorum.
14:47Evet, çok teşekkür ederiz Kazım Bey.
14:50Sağ olun, ben teşekkür ederim.
14:53Bugün Oyuna Geldik filminin yönetmeni Kazım Öz bizlerleydi. Kendisiyle beraber Kültür ve Turizm Bakanlığınca filmin yasaklanmasını konuştuk.
15:03Hukuki süreçlerden bahsettik. Bir sonraki programda görüşmek üzere. Hoşçakalın.