Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Karpuzu da yapmazsa bir hafta bekle.
00:04Yani yemek var ya yapacağız. Bir hafta sonra yavaş yavaş
00:08kuruyacak.
00:10Bir saatlik bir ayna var.
00:31İsmim Sinan Çiftçi. Otuz yaşındayım. Bursa'nın Karacabey
00:37ilçesinde Karacabey Ovası'nda tarımla uğraşan genç bir
00:40çiftçiyim, üreticiyim. Sayın Cumhurbaşkanımıza seslenmek
00:43istiyorum. Sayın Cumhurbaşkanım size Türkiye'nin en
00:46bereketli, en verimli topraklarından Karacabey Ovası'ndan
00:49sesleniyorum. Sayın Cumhurbaşkanım biz sizi çok
00:51seviyoruz ama keşke siz de bizim sizi sevdiğimiz kadar
00:55çiftçiyi, üreticiyi, emek harcayan, alın teri döken bizleri
00:59sevseydiniz. Sayın Cumhurbaşkanım biz sizi çok
01:02seviyoruz ama keşke siz de Beşli Çeteyi, vergi kaçıranları
01:06Ziraat Bankası'ndan HİBE kredi çekip kredi borcunu ödemeyen
01:10Yıldırım Demirören'i, Mehmet Cengiz'i, vergi kaçıran Mehmet
01:13Cengiz'i, kara para aklayanları, tefecileri,
01:15aracıları sevdiğiniz kadar alın teri döken, emek harcayan,
01:19üreten çiftçiyi sevseydiniz. Biz üvey evlat durumundayız
01:22maalesef. Sayın Cumhurbaşkanım bizim sizi sevdiğimiz kadar
01:25keşke siz de bizi sevseydiniz de üreten alın teri döken
01:28çiftçi bu hale gelmezdi. Ürettiğinin karşılığını
01:31alamıyor, zarar ediyor, iflas ediyor. Çiftçi şu anda intihar
01:34neşeine gelmiş durumda. Yani Türkiye'de çalışarak, üreterek,
01:37emek harcayarak para kazanamıyorsun. Türkiye kara para
01:41aklayanların, vergi kaçıranların cenneti olmuş
01:43durumda. Üretici, çiftçi, hayvancı perişan olmuş durumda.
01:46Cenazesi kaldırılmak üzere. Atatürk'ün milletin efendisi
01:50dediği köylü çiftçi şu anda Erdoğan'ın AKP iktidarının
01:54emperyalist güçlerin ııı tarıma dayalı tarımı kullanan,
01:58çiftçiyi kullanan bazı sanayi baronlarının kölesi olmuş
02:01durumda. Yani milletin efendisi olan köylü, kara para
02:05aklayanların, tefecilerin, aracıların ve çiftçiye en büyük
02:08düşman olan Cumhurbaşkanı ve AKP iktidarının kölesi olmuş
02:11durumda. Şimdi size karpuz tarlasındayım, karpuzumu
02:13göstereceğim. Şimdi bu karpuz ııı bunun bir tane fidesinin
02:18tek fidesinin fiyatı on dokuzda yirmi iki lira arasında
02:22değişiyor. Bir bölüme bir dekara dört yüz tane ekiliyor.
02:26Yani bunun sekiz bin beş yüz dokuz bin lira arası bir fide
02:29maliyeti var. Sadece ektiğin fide damlama hortumu, işçilik,
02:32mazot, gübre, traktör, elektrik bunların hiçbirini hesaba
02:36katmıyorsun. Sadece fide maliyeti sekiz buçuk dokuz bin
02:39lira. Diğerlerinde hesaba kattığın zaman tarla seninse
02:42yirmi bin lira, tarla icarsa yirmi beş otuz bin liraya kadar
02:45dönümüne maliyeti var. Şimdi sen bunu ektin, diktin. Çoluğuna,
02:49çocuğuna bakar gibi, gözün gibi baktın. Bugün ben bu
02:52karpuzu sadece ben değil, hiç kimse satamıyor. Karpuzu alan
02:55yok. Bunun çeşitli sebepleri var. Ihracat şu anda Fransa'dan,
02:59Paris'ten, olimpiyat oyunlarından ihracat talebi
03:02var. Karpuza, Balkanlardan var fakat bizim çiftçisini çok seven
03:06hükümetimiz ihracat kotası ihracat yasağı getiriyor. Ne
03:09imiş? Benim halkım karpuzu ucuz yesin diyor ya. Bodrum'da yirmi
03:13beş liraymış karpuzun kilosu. İstanbul'da bazı marketler on
03:16sekiz lira başka bir yere gidiyorsun. Üç lira, beş lira
03:19yani neyin ne olduğu belli değil. Türkiye'de bir ne üretim
03:22planlaması var, ne hal planlaması var, ne satış
03:24planlaması var. Işin rezilliği çıkmış, cıvkı çıkmış durumda.
03:28Yani şu anda ben dönümüne yirmi bin lira masraf etmişim ve bu
03:32karpuzu maalesef satamıyorum, tarlada kalacak. Yani artık biz
03:36para kazanma derdinde falan da değiliz. Yani ben bunu neden
03:39ektim? Para kazanayım, ailemi falan geçindireyim diye ektim,
03:41değil mi? Bir katma değer sağlayayım ülkeye diye ektim.
03:43Fakat ben bunu satamıyorum. Alan yok, tarlada kalmış durumda.
03:46Seksen yedi dönüm karpuz ektim ben. Üç yüz dönüm kadar yer
03:50ekiyorum. Domates ııı kırmızı biber ve karpuz ektim. Seksen
03:53yedi dönüm karpuz ektim. Karpuz sorduğun için seksen yedi
03:56dönüm karpuzun maliyeti bir milyon altı yüz, bir milyon
03:59yedi yüz bin lira kadar bunun maliyeti var. Bugün ben bunu
04:02bırakın maliyetini yani masrafını çıkarmayı
04:04satamıyorum. Satamayacak duruma geldim. Buraya gelen bazı
04:07tüccarlar bakıyor. Işte ııı beğenmedim diyor. Şöyle yani
04:11tüccarların da maalesef oyuncağı olmuş durumdayız.
04:14Tarlada kilosunu iki liraya dahi şu anda almıyorlar ama
04:17gidiyorsun yazlık yerlerde yirmi, yirmi beş liraya bunu
04:19vatandaş alıyor. Yani buradan iki liraya çıkan bu karpuz ııı
04:22altın varaklara sarılı bir şekilde mi Akdeniz bölgesine
04:25falan yazlık yerlere gidiyor da bu paraya bu satılıyor. Bu
04:28nasıl oluyor? Bunu anlamak mümkün değil. Bu aradaki parayı
04:30kim kazanıyor? Yani ben çalışacağım, üreteceğim, yemek
04:33harcayacağım. Burada gözüm gibi bakacağım. Bunu büyüteceğim.
04:35Bu noktaya getireceğim. Açık hava şartlarında yağmuru var,
04:38yağmuru var, dolusu var, haşeresi var, hastalığı var, bir
04:41sürü şeyi var. Domatesli durum nedir peki? Evet domatese
04:45geldik. Iıı şöyle göstereyim domatesi de. Bu daha şu anda
04:49daha olmuş durumda değil de. Geç domates, barlas cinsi. Yüz
04:52kırk günlük işte altları kızarıyor şu anda. Tam olmuş
04:55durumda değil. Yani hasadına daha bir ay kadar bir zaman
04:57var ama. Şeşit şeşit bu değişiyor. Erkenci var, ortanca
05:00geçici. Domatesli durum şöyle. Türkiye'nin salçalık domates
05:04üretiminin yüzde ellisi bu ovadan. Karacabey ve Mustafa
05:07Kemal Paşa bölgesinden karşılığı. Yüzde ellisi yani.
05:10Iıı sadece Türkiye olarak bakmamak lazım. Avrupa'nın
05:14dünyanın da salça pazarlarından en büyük pazarlarından birisi
05:17bu bölge. Yani Karacabey Ovası. Karacabey Ovası'nda ııı salça
05:22fabrikalarının merkezi durumunda yanılmıyorsam bir
05:25on dört on beş tane salça fabrikası var. Mustafa Kemal
05:28Paşa'da da var. Türkiye'de salçalık domates üretiminin
05:31merkezi Karacabey. Şimdi onu hemen şöyle söyleyeyim. Iıı
05:34şu anda salçalık domates fiyatı iki lira. Hatta bir yetmişe Ege
05:38bölgesinde bizim burada daha yeni başladığı için iki liradan
05:40bahsediliyor. Yani kilosu iki lira. Bir Dekar'da bir dönümde
05:44on ton ortalama domates alabiliyorsun ve bu sene bazı
05:47hastalıklardan dolayı onu da alamıyorsun. Yani su
05:49sıkıntısından vesaire ııı çeşitli hastalıklardan dolayı
05:52onu da alamıyorsun. On ton aldığın düşündüğünde yirmi
05:55bin lira dönümüne para topluyor. Fakat bunun maliyeti
05:58otuz beş bin lira maliyeti var masrafı. Yani üç buçuk liraya
06:02satarsan bu domatesi aynı kapıya çıkıyorsun. Para
06:05kazanmıyorsun. Bunun işçisi var mazotu var. Sadece fide maliyeti
06:08yani bir Dekar'a ektiğin fide maliyeti beş altı bin lira.
06:11Fidesinin maliyeti damlama ortum var, gübresi var, ilacı
06:14var, çapası var, suyu var, işçiliği var. Eee elektriğe
06:17gelen zammı görüyorsunuz, mazota gelen zammı
06:19görüyorsunuz. Eee bir sürü işçi yevmiyelerine gelen zammı,
06:22makineler aynı şekilde toplam makineleri. Yani sözünüzü şu.
06:26Ben bir kilo domatesi üç buçuk liraya satarsan fabrikaya para
06:30kazanmıyorum. Dörde satarsan para kazanıyorum. Ben bugün iki
06:33liraya bunu satıyorum. Yani ben dönümüne on beş bin lira zarar
06:36ediyorum. On beş bin lira para kazanmayı geç on beş bin lira
06:39zarar ediyorum. Eee bunların çeşitli sebepleri var. Çok
06:42uzatmak istemiyorum. Iç piyasada salçanın ucuz yenmesi
06:46için geçtiğimiz yıllarda hükümet salça ihracatına kota
06:49koydu. Bazı yasaklar, kısıtlamalar getirdi. Bundan
06:52dolayı da Türkiye'den salça alan bazı ülkeler işte Ortadoğu
06:57Asya ülkeleri Türkiye'de pazar kapanınca Çin gibi Hindistan
07:01gibi ülkelerden salça almaya başladı. Yani Türkiye pazarını
07:04kaybetti. Domates salçalık domates fiyatları yükseldi.
07:07Çiftçi para kazanmaya başladı iki sene önce. Cumhurbaşkanı
07:10bunu kendine yediremedi. Benim çiftçim niye para kazanıyor?
07:13Benim çiftçim para kazanmasın dedi. Ihracatı yasakladı. Sayın
07:16Cumhurbaşkanımız bizi yine çok sevdiği için ihracatı yasakladı.
07:19Türkiye salçadaki pazarı kaybetti ve bugün sen ihracatı
07:24kısıtlamasını kaldırıyorsun ama adam diyor ki diğer ülkesi
07:27Hollanda diyor ki ya da işte Almanya ben diyor işte Çin'den
07:29Hindistan'dan alıyorum salçayı senden almıyorum. Sen çünkü bana
07:32daha önce satmadın kısıtlama koydun diyor. Şimdi Türkiye
07:35pazarını kaybetti. Ekim planlaması yok. Fabrikaların
07:38ellerindeki stok salçaları da tarım kredi kooperatifi ya da
07:42toprak mahsulleri ofisi aracılığıyla ya da bu daha da
07:45genişletilebilir. Devlet alsın fabrikalarda desin ki elimde
07:49salça kalmadı bu domatesi alayım desin. Şimdi diyorlar ki
07:51elimde salça var. Satamıyorum. Dolar düşük. Pazarımı kaybettim
07:55diyor. Bu çiftçinin de anası alıyor burada. O yüzden hani
07:58ananı da al git demişti ya başbakanken Sayın
08:01Cumhurbaşkanı. Ya bugün söylese daha mantıklı. O gün o kadar
08:04sıkıntılar yoktu. Bugün çiftçinin anası alıyor.
08:06Salçalık domatesi. Eee çözüm bulunması lazım. Binlerce insan
08:10bu işten ekmek yiyor. Işçisi var, çiftçisi var. Bakın bunun
08:13para etmemesi demek bu bölgede ilaç bayilerini ziraat zirai
08:17ilaç bayilerinin esnafın yani bizim Karacabey'de yüz bin
08:20nüfusu Karacabey'de yüz binini de etkiler.
08:33Ürün çeşitliliğinde de bulundum. Yani şimdi diyorlar
08:36ya hep çok ekiliyor. O sadece karpuz ektin. Iıı iflas edersin
08:40diye çeşit ekiyorsun. Çeşit ekmek de suç oldu. Yani bunun
08:43sebebi dediğim gibi ekim planlaması yok. Bir de hükümet
08:46çiftçiye hiç destek vermiyor. Mesela destekleme verildiği
08:49söyleniyor. Bunların hepsi yalan dolanıyor.
08:57Bursa Karacabey'deyiz. Siz de burada çiftçilikle
09:00uğraşıyorsunuz. Birtakım sorunlarınız var. Önce isminizi,
09:03soy isminizi öğrenelim. Sonra sizden dertlerinizi dinleyelim.
09:06İsmim Zafer Duman. Bursa Karacabey Akışer Köyü'nde
09:09çiftçilik yapmaktayım. Domates, biber, mısır, eee soğan, bezele
09:16üretimi yapmaktayım. Sezon başından beri ektiğimiz bütün
09:21ürünlerden zarar etmiş bulmaktayız. Bezele ektim,
09:25bezeleden zarar etti. On beş lira tavuk fiyatı olan bezeleden
09:30yedi sekiz liraya bezele verdim. Arkadan soğan çıktı,
09:34soğandan zarar ettik. Arkadan efendime söyleyeyim karpuz
09:38çıktı, dönümü sekiz lira on lira. Çin mahalleti bize sekiz
09:42lira on lira olan karpuzu biz dönümünü on liraya vermek
09:45zorunda kaldık. Ve şimdi domates var önümüzde. Bizim
09:49asıl ürünümüz yüzde yetmişe yüzde seksene hitap eden ürünümüz
09:53domates var. Domates fiyatlar da şu anda tavuk fiyatlarının
09:57tam yarı yarıya altında. Üç bin yedi yüz, üç bin dokuz yüz
10:01tavuk fiyatı olan domates fiyatı olan fabrikaların tavuklu
10:05alım yapmış olduğu fiyatların şu anda serbest piyasada iki bin
10:08iki yüz, iki bin üç yüz bandı almaya çalışıyorlar. Bizim
10:12bütün kullanmış olduğumuz giriler geçen seneye göre yüzde
10:16yüz zamlandı. Mozot, gübre, işçilik aklına ne geliyorsa.
10:21Bizim ürünümüz sadece yüzde on beş zamlandı. Iki bin beş yüz,
10:25iki bin yedi yüz bandındaydı. Üç bin beş yüz, üç bin iki yüz
10:28bandına geldi. Bütün ürünlerde biz faiş, zam farklarıyla karşı
10:34karşıyayız. Geçen sene üç yüz elli lira olan işçi mahalletimiz
10:37bugün yedi yüz elli lira. Geçen sene on beş yirmi lira
10:41olan mazot mahalletimiz bugün kırk beş lira. Geçen sene üç yüz
10:45elli, dört yüz lira olan gübre mahalletimiz bugün yedi yüz
10:47elli, sekiz yüz lira. Ve bizim malımız geri geliyor. Biz bu
10:52işin içinden nasıl çıkarız? Dört liraya, dört buçuk liraya,
10:56beş liraya domates satmaya hedeflerken şu anda serbest
10:59piyasada iki bin lira, iki bin yüz lira, iki bin iki yüz lira
11:02domates alınları var. Tamamen zarardayız. Yani çiftçinin bu
11:08girdiği ekonomik krizden çıkmasının imkanı yok. Bu
11:12maliyetlerle, bu işçilikle ne bileyim paranın dönmemesiyle
11:17yapabileceğim bir şey yok. Üretirken batarak üretirken
11:22batarak bir şey sağlıyoruz yani. Bilmiyorum yani. Ilk defa
11:27böyle bir şey vardır yani. Üretirken batan bir üretici
11:30vardır yani. Üretiyoruz, çabalıyoruz, çoluk çocuk,
11:32ailece ama sonuçta zarar ediyoruz. Geçen yıl nasıldı
11:37peki? Geçen yıl buna göre iyiydi. Buna göre iyiydi ama
11:41devletimizin bir tarım politikası olduğuna inanmıyorum.
11:44Yani işte bir sene iyi, on sene kötü. Bir sene iyi, on sene kötü
11:49bu durumdan çıkmamızın imkanı yok. Böyle giderse ne yapmayı
11:52plan ne yapacak? Böyle giderse istop edeceğiz. Bırakacağız.
11:56Üretemem. Ben şu anda seneye üretemem. Bu fiyatlar doğma
12:01dersi fiyatları da böyle devam ederse ben üretimime devam
12:03edemem. Ya gireceğiz bir yerde çalışacağız. Ya bu işi
12:07bırakacağız. Ya daha sağlık bir yaşam süreceğiz yani. Bu kadar
12:10net ve açık yani. Evet gerçekten iki bin yirmi dört
12:13yılı çok sıkıntılı bir ııı sezon olmakla başladı. Işte ilk
12:17önce süregelen eee bezelle sonrasında ııı soğan ve
12:22ardından ııı karpuzla devam eden giden ııı karpuzla devam
12:27eden bir süreç. Gerçekten ııı zor günler geçiren Türk
12:31çiftçisi bugünlerde de şu anda da domates üreticileri de aynı
12:35sıkıntıyı çekiyorlar. Iıı tabii ki bunların başlı sebeplerinden
12:39biri hükümetin gerçekten ııı mevcut desteklerle ve
12:43teşviklerle ııı üreticimizi doğru yönlendirmemesi adına
12:47kaynaklanan sıkıntılar. Çünkü belirli ürünlerde takılı
12:51kaldık. Bir sonraki yılda ııı umutların vaat ettiği ürünleri
12:55etmeye başladık. Iıı maalesef ki bizim ııı şeker pancarımız,
12:59mısır, buğday arpa gibi hatta ayçiçeği gibi ürünlerimiz artık
13:02tarla deseninden çıkmak üzere ve çıktı diyebilirim. Iıı bizler
13:06de bu ııı konuda ııı Türk çiftçisinin ııı en azından bu
13:10sezon için bir an önce ııı bu salça kotolarından dolayı ııı
13:16yurt dışı pazarını da kaybetmesine sebep olan ııı
13:19iktidarın bir an önce kendini toparlamasını ve gerçekten Türk
13:22çiftçisinin yanında olmasını ııı söylemek istiyorum. Aynı
13:26zamanda üreticinin yaş ortalaması elli sekizlere
13:29vardı. Bir sonraki neslinin bu işi yapmayacağı aşikar ve biz
13:34bu konuda da doğru teşviklerle inşallah Karacabey çiftçisine
13:37ve Türk çiftçisine yardımcı olabileceklerini düşünüyorum.
13:40E bizler de Karacabey Belediyesi olarak ııı bundan
13:43sonraki süreçte ııı çiftçimizin her daim yanında
13:46olacağız. Ne gerekiyorsa da elimizden geleni yapacağız.
13:49Inşallah ürünlerini alma konusunda da sanayici
13:52firmalarla görüşüp e bizler de bu konuda yardımcı olacağız
13:55Türk çiftçisine.