Avrupalı liderler bugün Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un çağrısıyla Paris’te bir araya geliyor. Trump'ın Rusya hamlesi sonrası Ukrayna gündemi ile düzenlenen acil toplantıya İngiltere, Almanya, İtalya, Polonya, İspanya, Hollanda ve Danimarka liderlerinin katılması bekleniyor. İngiltere Başbakanı Keir Starmer zirve öncesi yaptığı açıklamada İngiliz birliklerini Ukrayna'da konuşlandırmaya ‘hazır ve istekli’ olduklarını açıklarken, Olaf Scholz ise Avrupalıların Ukrayna'nın silahsızlandırılması ve askerden arındırılması fikrini kabul etmeyeceğini duyurdu. Detayları Kırıkkale Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Merve Suna Özcan aktardı.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Transatlantik ve Avrupa ilişkilerine gerçekten bir paradigma değişimi olduğunu görüyoruz.
00:04Ve burada Trump'ın biraz daha güç gösterisi ve tek taraflı bir diplomasi üzerinden
00:09Amerika çıkarlarını öncelediğini görmek net bir şekilde artık söz konusu.
00:13Zaten NATO'yla alakalı olarak Savunma Bakanı'nın açıklaması vardı.
00:17Dedik ki %2'nin üzerine çıkmadı bu gayri saf bir yurt içi hastaların Avrupa için dedi.
00:22Hal böyle olunca da Trump zaten sürekli olarak bu NATO'yu modası geçmiş bir yapı olarak görüyor.
00:28Modası geçmiş yapı içerisinde Avrupa'yı ya da işte diğer bölgeleri biz korumak zorunda değiliz diyor.
00:33Hal böyle olunca da biz şimdi bunun hem Amerika açısından bir ekonomik yük hem de aynı zamanda
00:39küresel sistemde bütün güvenliği sağlayacak şekilde Amerika'nın sistemde çıkmak istemediğini
00:46bu nedenle de transatlantik ve Avrupa arasında bir ayrımın ortaya çıktığını net bir şekilde görüyoruz.
00:51Evet Zelenski çağrı yaptı.
00:53Burada birleşik bir ordu talebi üzerinden hareket etti.
00:58Çünkü Münih konferansı bu yıl bence çok önemliydi.
01:012007 yılında Vladimir Putin uluslararası sistemde Amerika'nın tek kutupluluğu ya da hegemonyasına meydan okurken
01:07demişti ki dünya çok kutuplu olmalı, çok kutupluluğa evrilmeli.
01:11Bu şekilde ilerlemesi mümkün değil.
01:13Ne kadar manidar ki bu yıl gerçekleştiğinin 61. Münih'te de başlık çok kutupluluktu.
01:20Belki işte Trump'ın hayaleti olarak, pardon Putin'in hayaleti olarak adlandırabileceğimiz bir Münih konferansı da gördük diyebiliriz Burçak Hanım.
01:27Ama günün sonunda biz şunu görüyoruz ki bugün Avrupa içerisinde ortak bir güvenlik alanı yaratılması için devletler bir araya gelmeye çalışıyor.
01:37Çünkü NATO gerçekten de Trump'ın dediği gibi belki de sürecini doldurdu.
01:42Ama Avrupa'nın şunu da görmesi gerekiyor.
01:44Bugün Rusya-Ukrayna savaşının sona ermesi için Avrupa'nın da destek vermesi gerekiyor.
01:50Trump ne kadar öngörülemeyen bir aktör olsa da savaşlar konusunda şu açıdan haklı olduğunu söyleyebiliriz.
01:58Çok fazla sivil hayatını kaybediyor.
02:00Keşke aynı hassasiyeti Gazze'de de gösterseler, bunun altını çizmek gerekiyor.
02:04Maalesef o konuda bir ikilik söz konusu Avrupa'da dahil olmak üzere Amerika'da bölgeler arası bir fark yapıyor savaş konusunda.
02:12Ama şunu söyleyebiliriz, bugün yapılacak toplantı içerisinde özellikle Macron'un çağrısı bence çok dikkat çekecek.
02:20Çünkü şu süreç içerisinde Macron...
02:23Ben de onu sormak isterim Sayın Özcan, biz bu zirveden bugün ne bekliyoruz?
02:26Yani şunu mu görüyoruz, Avrupa Birliği liderleri Trump'a karşı bir savaş mı açtı, neler oluyor, ne çıkacak bugün zirveden?
02:37Kesinlikle Burçak Hanım haklısınız.
02:39Bu artık karşı karşıya geldiklerinde bir göstergesi.
02:42Hatta şunu söyleyebilirim, Macron'un çağrısıyla toplandığı için bence Trump ve Macron arasında hangimiz daha çok Napolyon'uz
02:50ya da hangimiz daha çok Napolyon rolünü üstlendik savaşı da başladı.
02:54Bunu neden söylüyorum?
02:56Özellikle Trump'un dün yapmış olduğu paylaşımlar üzerinden yola çıkarak
03:01tıpkı Napolyon'un 1804 yılında itibaren imparatorluğunu ilan etmesiyle
03:06hem uluslararası alanda hem de ulusal alanda kendini devletin merkezine konumlandırdığı gibi bir açıklama yaptı.
03:12Dedi ki ülkesini kurtaran kişi hiçbir yasağı çiğnemiş sayılmaz dedi.
03:17Napolyon'a doğrudan gönderen bir adım.
03:19Aynı şeyi Macron da Rusya-Ukrayna savaşı süreci içerisinde yaptı.
03:23Açıklamalarıyla zaten bunu dile getirdi.
03:26Hatırlayalım gerekirse Rusya'ya ordu gönderebiliriz demiş Ukrayna'yı desteklemek için.
03:31Yani şu an bizim karşımızda iki tane Napolyonculuk oynayan lider var.
03:36Hangisi daha baskın olacak?
03:38Bunun cevabını sanırım bugün alacağız ama şunu görmek gerekiyor.
03:41Suudi Arabistan'da Amerika ile Rusya'nın görüşeceği,
03:44hatta Trump ile Putin'in görüşeceği bir zirve ya da bir toplantı gerçekleşecek.
03:49İşte burada Zelenski davet edilecek mi çok da emin değiliz şu an ama
03:54Avrupa Birliği'nin kesinlikle dışarıda bırakıldığını görüyoruz.
03:57Hal böyle olunca da Avrupa ülkeleri için ya da NATO üyesi Avrupa ülkeleri için
04:02gerçekten kendi ulusal çıkarları ya da güvenliklerini sağlama noktası yeniden bir yapılanma gerekiyor.
04:08Ama çok ilginçtir ki bu yapılanma daha önceki yıllarda olsaydı büyük ihtimalle
04:13biraz daha Almanya'nın liderliğinde olacaktı.
04:15Ama şimdi Fransa'ya Macron'a kaymış bir liderlik süreci görüyoruz.
04:19Bu açıdan bugün çıkacak sonuç Avrupa'nın kendi çıkarlarını koruyacak şekilde,
04:26Ukrayna'ya olan desteği arttıracağı şekilde olacaktır diye düşünüyorum.
04:29Fakat şunu görmek gerekiyor.
04:31Avrupa ülkeleri bugün Rusya-Ukrayna savaşından en ağır darbeyi alan bölgelerden biri halinde.
04:38Özellikle Almanya'nın durumu ortada.
04:40Bu sebepten yani tüm bunlara bakıldığında Avrupa Birliği'ye Trump'a savaş açıyor diyebilir miyiz?
04:49Söylemsel olarak bir savaştan bahsedebiliriz Burçak Hanım.
04:53Ama doğrudan fiziki olarak ya da ayrılma parçalanma noktasında bunu gerçekleştirmelerinin zor olacağını düşünüyorum.
05:00Dediğim gibi en başta Almanya'nın durumu ortada.
05:03Çünkü ucuza enerji aldığı bir ülkeden artık yaptırımlar kapsamında almıyor.
05:08Ve bunu tamamlayabileceği alanlar da sınırlı olunca
05:11Almanya'nın hem siyasi hem de ekonomik durumu gittikçe biraz sorunlu hale geldi.
05:16Yine Fransa'ya baktığımızda evet Macron gerçekten uluslararası arenada böyle büyük güç rolünü üstlenmeye çalışıyor ama
05:23iç politikada onların da yaşadığı çok fazla sorun var.
05:26Yine katılımcılardan biri Danimarka mesela Burçak Hanım.
05:29Danimarka'da grondel sorunu yaşıyor zaten Trump'la birlikte.
05:32Hal böyle olunca nasıl bir Avrupa'dan ve nasıl bir Amerika'dan bahsediyoruz bunu görmek gerekiyor.
05:37Bu nedenle de biz biraz daha sanırım hani bu zirveden ne çıkarsa çıksın
05:42Avrupa'nın tutumunun transatlantikle yaşanan o ayrıma ilişkin sonuçlar üzerinden olacağını görmeliyiz.
05:50Yani finansal sorun, egemenlik hakları sorunu, siyasi, iktisadi sorunların arttığı bir dönemde
05:56Avrupa Birliği ne kadar Amerika'yı ya da Trump ve Elon Musk'ı karşısına almak isteyecek soru işareti.
06:04Çünkü hatırlayalım Munich konferansı esnasında özellikle herkes Amerika'nın burada Almanya'yla görüşmesi,
06:12özellikle Scholz'la görüşmesini beklerken biz AFD'nin lideriyle görüştüklerini gördük.
06:17Yani burada bile tamamen bir paradigma farklılığını görüyoruz.
06:20Aşırı sağ üzerinden ilerleyen bir Amerika var.
06:23Yani bugünkü toplantı sadece Rusya-Ukrayna savaşı değil Burçak Hanım.
06:27Aynı zamanda Avrupa'nın kendi içerisindeki beka sorunu haline gelmiş durumda.
06:32Aşırı sağ yükselliği bir Avrupa mı olacak yoksa eskiden olduğu gibi liberal yaklaşımlarla ilerleyen bir Avrupa mı göreceğiz?
06:40Bunun da yanıtını alacağımızı düşünüyorum.
06:42Avrupa içindeki kendi beka sorununu göreceğiz diyorsunuz.
06:46Aslında şunu da sormak istiyorum. Şimdi yapılan açıklamalara baktığımızda çok kritik açıklamalar da var.
06:50İngiltere Başbakanı'nın açıklaması var.
06:53Dedi ki, birliklerimizi Ukrayna'da konuşlandırmaya hazırız. Ne anlama geliyor bu?
07:00Burçak Hanım dediğim gibi gerçekten bir 19. yüzyılda dönüş Napolyonculuk oyunu karşımıza çıkıyor.
07:08Fransa'da daha öncesinde açıklama yaptı.
07:10Şimdi İngiltere'den görüyoruz.
07:12Peki şunu sormak gerekiyor.
07:14Doğrudan buraya asker gönderdikleri an itibariyle NATO ile Rusya karşı karşıya gelmiş olmayacak mı?
07:19Bu füze desteği ya da arka planda silah desteğine benzeyecek bir süreç değil.
07:26Siz birebir askerlerinizi oraya gönderdiğiniz an itibariyle NATO'nun ilgili maddelerini zaten harekete geçiriyorsunuz.
07:33NATO ile Rusya doğrudan karşı karşıya gelmiş oluyor.
07:36Bugün Avrupa'nın görmesi gereken konu bence İngiltere açısından da baktığımızda
07:42Amerika'nın burada da aşırı saniye kadar desteklediği,
07:45evet bu söylemler önemli ama bunun karşılığı mesela İngiltere'de ya da Birleşik Krallık içerisinde ne kadar bir karşılık olacak?
07:52İnsanlar doğrudan Rusya ile bir savaşı bu ekonomik ve siyasi kırılganlık döneminde ne kadar kabul edebilecekler?
07:59Çünkü Avrupa'nın söylemleri gittikçe agresif hale geliyor zaten.
08:02Ama bunun sahada yansımasının olacağını düşünmek 3. Dünya Savaşı demek olacaktır.
08:08Trump zaten ben 3. Dünya Savaşı'nı engelleyeceğim demişti seçim kampanyasında.
08:12Ama 3. Dünya Savaşı'nı başlatacağımı benzer hamleler yapmaya da devam ediyor bir yandan.
08:21Peki şimdi Almanya, Ukrayna'nın silah ve askerden arındırılması fikrini kabul etmeyecek.
08:27Bunun sonuçları ne olacak peki?
08:29Büyük ihtimalle burada transatlantik üzerinden biz Amerika'nın Avrupa'yı yalnız bırakacağı bir süreci de görebiliriz.
08:39Çünkü burada Rutte'nin açıklamalarına baktığımızda Avrupa güvenliği için transatlantikle iş birliği şart dedi ve sürekli olarak bu vurguyu yapıyor.
08:47Ama buna karşılıksa Amerika Birleşik Devletleri'ne Trump Amerika'yı öncelediği için NATO ile ilişkileri biraz daha sınırlı hale getirmiş durumda.
08:55Ama bu sınırlılık nereye kadar gidecek?
08:57Yani burada şunu görmemiz gerekiyor.
08:59Evet biz diyoruz ki her zaman Trump öngörülemeyen bir aktör.
09:02Ben burada da yine öngörülemeyen bir aktör olduğunun altını çizmek istiyorum.
09:06Çünkü eğer Amerika'nın çıkarları Avrupa'yla uyuşursa ya da Ukrayna'nın o değerli madenleri nadir toprak elementleri noktasında uyuşursa
09:16belki bizim karşımızda farklı bir Rus-Ukrayna savaşına dair gidişat olacak ve Avrupa'yı destekleyebilecek.
09:22Yani biz bugün neden Suudi Arabistan'da Trump'ın ve Putin'in bir araya geleceğinden bahsediyoruz?
09:27Sadece uluslararası ceza mahkemesi kapsamında değil arka planda enerji, nadir toprak elementleri ya da işte kritik madenler noktasında da konuşulacağını düşünüyorum ben.
09:37Çünkü Trump başa geldiği an itibariyle imzaladığı kararnamelerden biri ulusal acil enerji durumuyla alakalıydı.
09:44Ki bu ta 1970'lerde ilan edilmiş bir karar. O günden bu yana ilan edilmemişti.
09:50Ve biz Amerika'nın yeniden bu sürece döndüğünü görüyoruz.
09:53Halbuki öyle olunca da eğer Trump'ın çıkarları dediğim gibi Avrupa'yla uyuşursa özellikle enerji ve kritik madenler noktasında o zaman belki Ukrayna'ya yeniden silah desteği yapılır.
10:06Ama bu sefer de şunu söyleyelim. Bu silah desteğini Amerika doğrudan yapmaz. Avrupa ülkeleri benden alsın Ukrayna'ya o şekilde versin diyebiliriz.
10:14Çünkü zaten Putin'in yaklaşımını bir tarafa koyduğumuz zaman Trump kesinlikle pragmatist bir şekilde yaklaşıyor buraya ve elini her zaman en yüksekten açıp yavaş yavaş düşürüyor biraz volümü.
10:25Burada da yapacak senaryolardan biri bu olabilir Burçin Hanım. Yani bunu da ihtimal dahilinde tutmak gerekiyor.