Sarı serum soğuk algınlığı ve grip gibi rahatsızlıkları hemen geçirmek için popüler olsa da uzmanlar reçetesiz kullanımının ciddi sağlık riskleri taşıdığını uyarıyor. Halk arasında atom ya da sarı serum olarak bilinen ölümle sonuçlanan vakalarla gündemde. Medipol Mega Üniversite Hastanesi’nden İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Betül Mercan Çiftçi, sarı serum hakkında çıkan haberlere cevap verdi.
Category
✨
İnsanlarDöküm
00:00Yasemin.com izleyenleri, bugün iç hastalıkları uzmanı Dr. Betül Mercan Çiftçi bizlerle birlikte.
00:05Öncelikle hoş geldiniz hocam.
00:07Hoş bulduk.
00:08Hocam son dönemlerde en çok konuşulan konuların başında sarı serum yer alıyor.
00:13Özellikle Afyonkarehisar'da umre hazırlığı yaparken 38 yaşındaki Mehmet Gündoğan
00:17sarı serum yüzünden fenalaşarak sevk edildiği hastanede hayatını kaybetti.
00:22Ve bu durumda, bu faciada tekrar sarı serum tehlikesini gündeme taşıdı.
00:27Hocam bu sarı serum nedir tam olarak?
00:30Sarı serum aslında bir halk tamiri.
00:33İçinde vitaminlerin olduğu serum fizyolojik çözeltisini rengi sarı göründüğü için
00:40halkın verdiği bir isim aslında.
00:42Tıbbi olarak bir adı yok.
00:44Ama çok tercih ediliyor.
00:47Çünkü içinde C ve B vitamini kompleksleri koyuyoruz.
00:51Şimdi C vitamini bağışıklığı güçlendirdiği için, B vitamini de enerji ve zindi hissettirdiği için
00:57halk talep ediyor ve maalesef sonuçları ne olursa olsun taktırılmasına da inanıyor.
01:05Peki hocam sarı serum hangi durumlarda kullanılması gerekiyor?
01:09Doktor buna nasıl karar veriyor acaba?
01:11Şimdi vitamin eksiklikleri olduğu zaman doktor eğer uygun görüyorsa ağızdan alınımından ziyade
01:20damar yolundan verilmesi daha uygun diye düşünürse aslında bu vitamin takviyesini
01:26sarı serum diye adlandırıyorsunuz ama bizim için damardan verilen IV sıvı içerisindeki
01:33vitamin kompleksi aslında bunlar.
01:35Buna doktor tahlil sonuçlarına göre de karar verebilir.
01:39Muayenesine göre de karar verebilir.
01:40Hastayı değerlendirerek karar veriyoruz.
01:43Daha çok bağışıklığı desteklemek için verebiliyoruz.
01:46Ya da zindiye hissetmesi gereken hastaya verebiliyoruz.
01:49Mesela sporcuların antrenman sonrası gibi.
01:53Ya da ameliyat sonrası desteklemek için verebiliyoruz.
01:56Vitamin eksikliğini tespit ettiğimiz zaman verebiliyoruz bu serumları.
02:01Ama hakkın talebi üzerine vermiyoruz.
02:04Peki hocam ne zaman tehlikeli oluyor?
02:07Ölümle sonuçlanabiliyor çünkü.
02:09Bunun hangi durumda biz tehlikeli diye şey yapabiliriz?
02:13Şöyle sonuçta bu vitaminlerin damardan verilmesinin yararı olduğu kadar zararda olabiliyor.
02:22Mesela damar yolundan açılacağı için damar yolunda bir tahliş yapabilir.
02:28Böbrek sorunu varsa verilen vitamin C böbrek hasarı yapabilir.
02:32Ya da bu gündemde olduğu için alerjik reaksiyonlar olabilir.
02:36Bu hafif bir alerjiden ağır bir alerjiye kadar gelebilir.
02:39Hafif bir alerji derken mesela hafif bir kızarıklık olur sadece vücutta olur geçer.
02:44Biraz daha orta şiddette ise bulanta eklenir.
02:47Hasta kendini halsiz hisseder.
02:49Veya daha uzun süreli vücutta kızarıklıklar oluşabilir.
02:53Ama ileri evrede solunum sıkıntısı, nefes almakta zorlanma ya da boğulma hissi
02:59ya da anafilaktik şok dediğimiz ölüme giden tabloya kadar giden bir periyot oluşabilir.
03:04Şimdi B vitamini serilme konulan B vitaminleri alerjiktir.
03:10Ama bu alerji çok nadir görünür.
03:13Ama görüldüğü zaman da ölümcül sonuçlarda doğurabilir.
03:17Bunu önceden kestirmek çok olası değil.
03:20Dolayısıyla burada hastanın daha evvelden alerjisi olup olmamasının mutlaka sorgulanması gerekir.
03:28Özellikle daha evvel vitamin desteği aldığında ya da serum takıldığında bir alerjik reaksiyon gelişmiş mi gelişmemiş mi?
03:34Bunu mesela bir sorgulamak lazım.
03:36Hakeza tam teşekkülü bir hastanede olası bir alerjik reaksiyon olacaksa
03:42müdahale edebilecek ekipmanın olması gereken bir yerde takılması mesela uygun olur.
03:48Çünkü biz bunları bazen hastalara takıyoruz ama biz olası alerji durumunda müdahale edebileceğimizi bildiğimiz için yapıyoruz.
03:58Ben şunu söyleyebilirim.
04:00Sarı serum diye bahsedildiği için adına öyle hitap ediyorum.
04:06Serum uygulamanın bir koşulları var.
04:08Şimdi bu koşulların en önemlisi sağlık profesyonellerince uygulanması gerektiği.
04:12Yani bir doktor ya da hemşire gözetiminde uygulanması bu bir.
04:17İkincisi bir kere ortamın steril olması lazım.
04:19Çünkü olası bu damar yolu açılımında herhangi bir enfeksiyon da kapılmaması lazım mesela.
04:26Üçüncü bir kontrol doz.
04:28Şimdi verilecek ilacın dozunu ayarlamak kişinin ihtiyacına göre,
04:31hastalığına göre doktorun belirlemesi gerekiyor aslına bakarsanız.
04:35Doz kontrolü de sağlık profesyonellerine bırakılmalı.
04:39Bir diğeri de ve en önemlisi o biraz evvel de bahsettiğim gibi acil durumlarda müdahale edebilecek ekipmanın olması.
04:48Alerjik reaksiyon geliştiğinde verilecek ilaçların, adrenalin, anti istaminliklerin o an elimizin altında olması önemli.
04:57Bu koşulları sağlayamayan yerlerde ki son zamanlarda çok duyduğum bir şey evde sakılıyor.
05:03Evdeki nasıl bir cesarettir?
05:05Yapan için de çok büyük bir cesaret, yaptıran için de çok büyük bir cesaret.
05:10Yani evde takılması ki hastalarda bir de psikolojik olarak bir rahatlama oluyor.
05:15Sarıyı gördükleri zaman sarı serum dediğimiz zaman içine konulan vitaminlerin alerji yapma potansiyelini bileceğiz.
05:21Ve ona göre ortam koşullarına ona göre hazırlanması lazım.
05:26Teşekkür ediyoruz hocam.
05:27Çok güzel bir şekilde özetlediniz.
05:29Yani aslında kesinlikle bir doktor kontrolünde bir hastanede ve uzman bir kişi tarafından yapılması gerektiği çok önemli bu konuda.
05:38Kesinlikle.
05:39Hastanın isteğine bırakılmamalı.
05:42Hekimin veya bir sağlık profesyonelinin desteğiyle yapılacağı bir işlem olmalı.
05:50Ve tekrar söylüyorum alerji çok nadir bir şey.
05:54Nadir görülüyor bu kadar anafilaksi durumu ama kişinin başına geldiği zaman da işte gördüğümüz gibi ölümcül sonuçlar doğurabiliyor.