Marmara Denizi'nde yapılan araştırmalarda müsilajın giderek arttığı ve hem derinliklerde hem de yüzeyde oluşmaya devam ettiği gözlendi. Prof. Dr. Halim Aytekin Ergül, ''2021 yılında gördüğümüz oluşumlara benzer şekilde görmemiz hiç sürpriz olmayacaktır.'' dedi.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş y
00:30yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş y
01:00yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş y
01:30yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş y
02:00çalışmanın yapıldığı gün atmosferik sıcaklık da yüksek.
02:08Dolayısıyla yüzey suyunda bu fitopilantonun yani müsüleci üreten organizmaların özellikle sevdiği
02:14sıcaklıklar oluşuyor. Dolayısıyla müsüle üretiminin yüzeyde de yapıldığını görüyoruz.
02:20Görüntüyü aktaralım. Maalesef tabloya çeşitli değil. Umarım çok yoğun bir yaşamayız 2021'deki gibi ama işaretler mevcut verirler.
02:36Ne yazık ki bunu destekler gibi.
02:38Müziklerdeki görüntüler bunlar Serdar Aksan Bey, Barış Kalebaş Bey. Maalesef müsülaj bulutunun içerisinde yüzüyor haldeler.
02:55Müsülaj ya da deniz selyası adını verdiğimiz oluşum tek hücreli organizmalardan büyük ölçüde vücut ifrazat şeklinde kaynaklanan
03:04aslında olağan koşullarda denizlerde rastlanan ancak içinde bulunduğumuz bölgede Marmara Denizi'nde çok yoğunlaşmış halde karşılaştığımız
03:14ve maalesef birçok bakımdan zarar veren, ekonomik kayıplara da neden olabilen ya da deniz yaşamını olumsuz etkileyebilen bir durum haline geldi.
03:25Bunu 2021 yılında bütün kamuoyu maalesef tecrübe etmişti. Yine benzer oluşumlarla karşılaştığımızı üzülerek söylemek zorundayım.
03:37Özellikle sonbahar mevsiminde, sonbahar aylarında itibaren yaptığımız Marmara Denizi'nin farklı bölgelerinde yaptığımız çalışmalarda,
03:45gözlemlerde giderek artan boyutlarda varlığını koruduğunu, sürdürdüğünü görüyoruz.
03:51Geçtiğimiz hafta zannediyorum, Altınava açıklarında yaptığımız bir çalışmada su yüzeyinde de görülür halde müsilaj tabakalarının var olduğunu,
04:01suyun belirli derinliklerinde var olduğunu zaten biliyorduk ancak oluşumun yüzeyinde de artık varlığını hissettirdiğini görüyoruz.
04:09Bu önümüzdeki süreçte, önümüzdeki aylarda varlığını daha da çok hissettirebileceğini düşündürüyor ne yazık ki.
04:17Bizim denizlerimizde de benzer şekilde müsilaj oluşumu ile ilgili ufak tefek kayıtlar var ancak yoğun olarak 2021 yılında özellikle bu sorunla birlikte biz de boğuşmaya başladık.
04:30Görünen o ki bu uzun bir süreç yine bu boğuşmayla birlikte geçecek.
04:36Çünkü müsilajın oluşumunda ham madde olarak tek ücretli canlıların kullandığı özellikle azotlu ve fosforlu bileşiklerin su ortamında varlığını görüyoruz.
04:46Marmara Denizi'nin hemen her tarafında bunu farklı derişimlerde olmakla birlikte bu oluşumun,
04:52müsilajın oluşturulabilmesi için yeterli derişimlerde olduğunu tespit ediyoruz.
04:56Bu uzun süredir de aslında bilinen bir gerçek.
04:59Bunun bertarafı ile ilgili esasen tedbirlerde alınmaya çalışılıyor.
05:03Yani oluşturulan komisyonlar, mecliste bu hadise ile ilgili alınan aksiyonlarda da bu durum çok sık vurgulandı.
05:10Özellikle arıtma tesislerinin ileri arıtım yapan tesisler haline dönüştürülmesi ile ilgili bir irade ortaya koyuldu.
05:17Bununla ilgili de bildiğim kadarıyla çalışılıyor.
05:19Ancak alınan sonuçların ne kadar yeterli olduğunu fiilen ancak denizin durumundan görmemiz mümkün.
05:27Görünen o ki içinde bulunduğumuz günlerde yeterli düzeyde bu konuyla ilgili tedbirlerin daha doğrusu ulaşabildiği düzey yeterli değil.
05:36Umuyorum önümüzdeki süreçlerde bu konudaki irade artarak devam eder ve bu sorundan kurtuluruz
05:45ya da denizin bu müsilajla baş edebilir, onu çevirebilir hale gelmesini sağlayabiliriz.
05:52Esasen o dönemlerde de, ondan önceki yıllarda da, 2021'den önce de var idi.
05:57Fakat yoğunluğu gözle görülebilir ya da denizin yüzeyinde hissedilebilir, gözle görülebilir halde değildi.
06:04O dönemlerde Marmara Denizi bunu çevirebiliyordu, azot-fosfor dengesini kurabiliyordu.
06:10Fakat biz bu 2021'deki çalışmaları yaptığımızda, teknik olarak ölçümleri yaptığımızda Marmara etrafındaki nüfus aşağı yukarı 25 milyon civarındaydı.
06:21Geçtiğimiz aylarda tekrar bu TÜİK kayıtlarına göre Marmara bölgesindeki deniz etrafındaki nüfusu öğrenmek istedik.
06:2927,2 milyona yükseldiğini gördük.
06:31Dolayısıyla da nüfus arttıkça özellikle evsel deşarjların da buna bağlı olarak artışı doğaldır.
06:38Ve bu doğal artış denizin kaldırabileceği yükün daha fazlasını belli ki üretiyor.
06:45Dolayısıyla da muhtemelen daha önceki dönemlerde deniz sirkülasyonlar, akıntılar, müsilaj oluşumunu ya da gözle görülür hale gelişini engelleyecek şekilde bunu çevirebiliyordu.
06:56Ancak maalesef artan baskı, burada baskı anlamında, baskıyı daha doğrusu şu anlamda kullanıyorum,
07:03azotlu ve fosforlu bileşiklerin girdisi, oradaki müsilajı üreten organizmaların ham madde olarak rahatlıkla kullanabilecekleri düzeylere ulaştı ve bu devam ediyor.
07:15Atık su arıtma tesislerin ileri düzeyde, ileri teknoloji kullanan tesisler haline getirilmesi lazım.
07:20Belki bu tesislerden verilen, denize deşarj edilen, aratıldıktan sonra bile denize deşarj edilen atıkların tekrar yeniden kullanımları,
07:31bunlar sulama amacıyla olabilir ya da haddanelerde soğutma amacıyla olabilir, sanat tesislerinde olabilir,
07:37benzeri şekillerde denize deşarjının mümkün olduğu kadar azaltılması bir başka çözüm yolu olarak kullanılabilir.
07:43Çünkü ileri düzeyde arıtım yapan tesislerden bile az ya da çok denize azotlu fosforlu bileşikler gönderilmeye devam ediyor.
07:512021 yılında bu çalışmaları yaparken, müsilajla ilgili çalışmalarımızı yaparken tespit ettiğimiz bir husus şuydu,
08:00Marmara Denizi etrafındaki bütün atıksu arıtma tesisleri ileri düzeyde arıtım yapan tesisler haline dönüştürülse bile,
08:08yılda yaklaşık 8 groston azot ve 1,3 groston fosfor hala denize deşarj edilmeye devam edecek.
08:1625 milyon nüfus olduğunda nüfusu baz alarak yaptığımız bu çalışmayı şimdi yenilecek olsak,
08:23nüfusu 27,2 milyona çıktığını değerli göz önüne alırsak duik kayıtlarına göre,
08:29tablo daha da ağırlaşmış oluyor.
08:31Dolayısıyla da önümüzdeki günlerde müsilajla ilgili oluşumları 2021 yılında gördüğümüz oluşumlara benzer şekilde görmemiz sürpriz olmayacaktır.
08:41Marmara Denizi'nin farklı bölgelerinde, sonbahar aylarından bu yana yürüttüğümüz,
08:46özellikle skuba dalışlarla, su altı görüntü kayıtlarıyla birlikte yürüttüğümüz çalışmalarda,
08:52su sıcaklığıyla bu müsilaj oluşumu arasındaki ilişkiyi de görüyoruz.
08:58Ve su sıcaklıkları bu canlıların, müsilaja oluşturan canlıların çok sevdiği, optimum kabul edilen seviyeye doğru yükseldikçe,
09:06müsilajın derinlerde oluşurken artık yüzeye yakın tabakalarda da oluştuğunu gözlemlemeye başladık.
09:12Görünen o ki bahar mevsimlerinde yüzey sıcaklığı aşağı yukarı 15 derece santigratlar civarına ulaştığı zaman,
09:21müsilajın yüzeyde de artık oluştuğunu ve yoğunlaştığını görmemiz mümkün olabilir.
09:26Yani umarım olmaz ama şu andaki gidişat maalesef bunu gösteriyor.
09:31Bahar mevsimlerindeki oluşumun yaz mevsimlerinde biraz daha azalması beklenir.
09:37Çünkü bu organizmaların özellikle sevdikleri sıcaklık değerlerinin üzerine çıkar yaz mevsiminde yüzey suyu sıcaklıkları.
09:44Dolayısıyla da o mevsimlerde biraz azalma gözlenmesi, bunun beklenmesi normaldir.
09:51Ancak oluşumu destekleyen, besleyen azotlu ve fosforlu bileşiklerin girdilerinin azaltılması için
09:59bütün Marmara Bölgesi etrafındaki kurumların, kuruluşların, sadece belediyelerin yükü işi olmamalıdır.
10:07Bununla birlikte ilgili yetkili kurumların hepsinin konuya ciddiyette el atması gerekir.
10:13Tabi meclisimizin bu konuda almış olduğu kararlar var.
10:16Bu iradenin sürdürülmesi ve orada alınan kararların desteklenmesi gerekir.
10:21Esasen bu konuyla ilgili gerek bakanlıklarımız, gerekse araştırma kuruluşlarımız, üniversitelerimiz çalışıyorlar.
10:28Benim bildiğim Çevre Bakanlığı tarafından, TÜBİTAK tarafından yürütülen projeler var.
10:34Tabiat Vartları Kurumu tarafından yürütülen bir projenin içerisinde ben de bizim arkadaşlarımızla bulunuyoruz.
10:41Burada hakikaten ciddi tespitler yapılıyor ve çözüme yönelik yapılabileceklerle ilgili önemli bir bilgi birikimi var devletimizin elinde.
10:50Dolayısıyla bunların hayatı geçirilmesi için kamuoyunu da ikna ederek güçlü bir irade kurulması gerekir.
10:56Nüfus dağılımı ile ilgili ciddi bir problemimiz olduğunu tespit edilmesi gerekir.
11:01Özellikle Marmara Denizi gibi küçük bir denizin etrafında ve bununla ilgili aksiyonlar alınması gerekir.