İsrail ordusunun, Yemen'de bulunan Husilerin kontrolündeki Uluslararası Sana Havalimanı ve Hudeyde kentine düzenlediği hava saldırılarında 6 kişi öldü, 40 kişi yaralandı. Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Dr. Tedros Ghebreyesus saldırılara havalimanında yakalandı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu saldırılar için, "Daha yeni başlıyoruz" dedi. Husiler ise bugün bir kez daha İsrail’e yönelik misilleme saldırısı gerçekleştirdi. Yeni savaşın adresi Kızıldeniz mi olacak? İsrail savaşa neden doymuyor? CNN TÜRK Haber Müdürü İdris Arıkan değerlendirdi.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00İsrail kendini yeni düşman mı istiyor diye maçlık attık.
00:03Neden öyle istiyoruz? Çünkü
00:051948'den beri, bölgeye gelmesinden beri İsrail'in o bölgedeki
00:09bütün ülkelerde bir
00:11istikrarsızlık olduğu biliniyor.
00:14Bu sefer de
00:15şöyle bir dönemden geçiyoruz. İşte İsrail'in Gazze Soykırımı'nın yaptığı işte 7 Ekim'den bugüne
00:21işte onlarca
00:22gün, onlarca ayın geçtiğini biliyoruz ve
00:25o aylar etrafında
00:28bölgede İsrail'in kendisine tehdit olarak göstermek istediği
00:31devletler, ülkeler var. Bunların başında işte İran geliyor ve İran'ın etrafında
00:36vekil güç olarak tanımladığı
00:37güçler geliyor. Baktığımızda sadece Yemen mi?
00:40Son saldırılar Yemen'e. Çünkü Yemen'den bu tarafa dönük bir takım
00:46işte İsrail'in içine yönelik füze saldırıları olduğu iddiası var ve
00:50bu saldırıların da bölgede etki oluşturduğunu
00:52söylüyor.
00:53Şimdi Netanyahu hükümetinin temel meselelerinden bir tanesi bu.
00:57Bugüne kadar gelinen süreçteki temel meselelerinden bir tanesi.
01:00Önce istikrarsızlık
01:02oluşturuyor çevrede. O çevreden gelen saldırılar sonrası
01:05cevap veriyor.
01:06Bugün baktığımızda bu bölge
01:08Yemen denilen bölge özellikle bu
01:10Körfiz'in
01:11geçiş noktasında önemli bir bölge ve
01:13Kızıldeniz'e giden işte bu Kızıldeniz
01:16oklarına baktığımızda İsrail'in buradan uçaklarını kaldırıp Kızıldeniz boyunca bu bölgeyi vurup
01:20geri dönebileceğini biliyoruz ve
01:22mesafenin uzatıldığını görüyoruz uçakla saldırı açısından, İsrail bakımından.
01:26İsrail'in
01:27bir dönem İran'a,
01:29bir dönem Irak'a, bir dönem Suriye'ye saldırılar yaptığını da biliyoruz.
01:33Bugün de Yemen'den gelen saldırılar sonrası bir cevap verdiği
01:36yönünde bir takım meseleler var.
01:37Aslında buradaki mesele Yemen'in içindeki istikrarsızlık.
01:41Yemen 2015 yılından beri ülkedeki iç savaşta uğraşan bir ülke.
01:47Ve ülkenin
01:48temelde 3'e bölündüğü, 4'e bölündüğü söylenebilir. Hatta bir bölgesinde de
01:52Deaş olduğu yönünde de iddialar var.
01:55Ama
01:56sonuçta
01:57İsrail içerisinde çok net bir şekilde baskı uygulayabilecek bir ülke konumunda olmasa bile Yemen,
02:04İsrail
02:04bir şekilde bu bölgeyi de
02:06baskı altına alabilmek için
02:08Belki bugün
02:10Yemen, yarın Sudan
02:11ya da Mısır'da zaten darbe sonrası gerilen süreçte durumu biliyoruz.
02:15Sonrasında belki Etiyopya, sonrasında Somali gibi
02:18bu taraftaki bölgeleri
02:20baskı altına alabilmek için de
02:21bu saldırıları düzenliyor diyebiliriz.
02:23İsrail bu savaşı tek başına yürütebilir mi?
02:26Yoksa özellikle Orta Doğu, Arap Yarımadası'ndan kendisine görünürde de olmasa da kendi görüşlerini de destekleyen ya da bir şekilde
02:32orta noktada buluşabildiği bir
02:34ülke bulması gerekir mi?
02:35Normalde öyle de gözükse de İsrail'in tek başına yürüttüğü bir savaş yok bugüne kadar.
02:39Yani
02:40İsrail ne Gazze Savaşı'nı,
02:41Gazze Soykırımı'nı,
02:43ne işte bundan önceki Arap-İsrail savaşlarını,
02:46ne işte İran'a yönelik saldırılarını, ne Suriye'ye yönelik saldırılarını
02:50aslında tek başına yürütmüyor. Bunu görmek lazım.
02:52İsrail'in,
02:54örnek olarak hani bakalım,
02:55işte nereye saldırıyor İsrail? İran'a saldırıyor. Bir şekilde Amerikan
02:59hava salınma sistemlerinin karşı saldırıda
03:02destekte bulunması gerekiyor İsrail'in güvenliği açısından.
03:05Soykırım yapılıyor Gazze'de. Ne deniyordu o ilk dönemleri hatırlar mısın? Gazze Soykırımı'nda.
03:09Paralı asker konusu gündeme gelmişti. O zaman oraya kim gitmişti?
03:12İşte Fellüce Kasabı dediğimiz
03:15bir Amerikalı askerin bu bölgeye gidip çatışmalara girdiği yönde iddialar vardı.
03:19Yani
03:20hiç bugüne kadar ki baktığımız hiçbir savaşta İsrail aslında tek başına bir
03:24saldırı denklemi oluşturmuyor.
03:26Burada da tek başına yapmıyor. Koalisyon dedikleri bir güç var ve
03:29bu bölgede de Amerika ve İngiliz uçakları
03:32Kıbrıs denilen bölgedeki oradan da kalkıp,
03:35bu bölgedeki işte Amerikan uçak gemilerinden kalkıp
03:38Yemen'i bombaladığını biliyoruz. Yani
03:40sadece
03:41Yemen'i
03:42Yemen'deki
03:43istikrarsızlık durumuna destek olan,
03:45yani oradaki durumu daha da kötüleştiren ülke
03:48İsrail demek yanlış olur.
03:49İsrail'in yanında
03:50Amerikan ve İngiliz uçaklarının da bu bölgede
03:53büyük saldırılar yaptığını biliyoruz.
03:54Özellikle Suudi Arabistan'ın bir etkisi olur mu sizce?
03:57Şimdi Suudi Arabistan zaten bu bölgedeki istikrarsızlıkların temel nedenlerinden biri olarak görünüyor.
04:03Çünkü bölgedeki bir hükümete de
04:05Yemen'in
04:06siyasal sürecine baktığımızda
04:08Yemen'in
04:09işte Kusüler dininden
04:12şu anda etkin olan gücünün
04:14destekçisi İran görünüyor.
04:16Karşı taraftaki bölümde de
04:17Birleşik Harap Emirlikleri ile Suudi Arabistan aşiretler işte
04:21Hadi
04:22hükümeti denilen bir
04:23hükümet var ve
04:24o hükümette de Suudi Arabistan ve
04:27Birleşik Harap Emirlikleri'nin destek olduğunu söylemek mümkün.
04:30Bu bölüm
04:31yani bu bölüm aslında iç savaşlarla yıkılan
04:33yaklaşık şu ana kadar resmi rakamlara göre 350 bin kişinin
04:38son 2015'den beri
04:40can verdiği bir yer. Yani
04:41biz sadece Suriye'yi bildiğimiz için yakınımızda
04:44Oradaki iç savaşı biliyoruz. Burada da çok yoğun saldırıların olduğu çok yoğun
04:48iç karışıklıkları olduğu bir dönemden geçiriyor.
04:51Bu dönemin üstüne bir de işte İsrail'in saldırıları
04:54ya da İsrail'in Amerika Birleşik Devletleri ve
04:57İngilizlerle birlikte büyük saldırıları sonrası bu bölgede
05:00huzursuzluğu daha da arttırdığı istiklalsızlığın üstüne
05:03istiklalsızlık kattığını söylemek mümkün.
05:05Yani şöyle söyleyelim
05:07İsrail
05:081948'de İsrail bu bölgeye geldiğinde ilk huzursuzluk nerede çıktı? Filistin'de çıktı. Sonrasında ne oldu?
05:14Yürüdün'de
05:15Sonra Suriye'de
05:16Sonra Lübnan'da iç savaşı. Sonra Mısır'daki darbe meseleleri tamamen
05:20Durumu değiştirdi. Şimdi
05:22Sudan'ın ikiye bölündüğünü hatırlayalım. 2015-2010'ların ortasında
05:25Sudan'da durup dururken ikiye bölünmedi.
05:27Baktığımızda işte
05:29Şu anda bu bölgede İsrail'e karşı gelecek
05:32İsrail'in istiklalsızlık
05:35yükleyen
05:36politikasına karşı gelecek ülkelerden bir tanesi de
05:39Tırnak içinde söylüyorum. Türkiye
05:41Çünkü buradaki işte bu boynuzda
05:43Somaliye
05:45Bir şekilde istikrar katmaya çalışan bir ülke konumunda
05:49Etiyopya bir şekilde istikrar katmaya çalışan bir ülke konumunda
05:52Sudan'a bir şekilde istikrar katmaya çalışan bir ülke konumunda görünüyor Türkiye.
05:56Onu da not etmek lazım.
05:58Yemen'in durumu biraz karışık.
06:00Yemen'de durum
06:02Son 10 yılda çok kötüleşti.
06:04Birçok insanın da açlıktan
06:06Fakirlikten öldüğünü söylemek mümkün.
06:09Bunun üstüne zaten zor durumdaki bir ülkeyi
06:12İsrail
06:13İşte Netanyahu
06:15Kendisi bir şekilde bombalatmak istiyor. Niye?
06:18Çünkü Netanyahu'nun da siyaseten ülkede iktidarda kalmasının temel nedenlerinden bir tanesi de savaş.
06:24Netanyahu'nun
06:25Yeni bir düşmana yeni bir savaşa ihtiyacı var.
06:27Gazze'yi Tırnak içinde söylüyorum bunu
06:30Yok etti neredeyse işte oraya
06:32Hiroşiman'a
06:34Atılan bombaların onlarca katı atıldı.
06:36Bugün de geldiğimiz noktada yeni hedef olarak Yemen'i seçmiş görünüyor.