• geçen yıl

Category

🗞
Haberler
Döküm
00:00Merhaba değerli izleyiciler, Cumhuriyet TV'ye hoş geldiniz.
00:11Bugünkü konumuz ekonomi ve Türkiye'de yaşanan son gelişmeleri değerlendireceğiz.
00:16Ekonomist Atilla Özkan'la beraber asgari ücrete zam oranı belli oldu ve bunun peşine
00:22ardı sıra gelen bazı iddialar, tartışmalar vesaireler gündemimizde.
00:26Atilla Bey hoş geldiniz öncelikle.
00:29Hoş bulduk Ömer Bey, merhabalar herkese.
00:32Şimdi şöyle bir yayına başlarken, henüz başlarken bir açıklamayla girelim.
00:37Şimdi 2024 yılı açlık sınırı 21 bin lira olarak tartışılıyordu, konuşuluyordu.
00:43Yine enflasyon TÜİK'e göre %47, ENAG'a göre %86 olarak çıktı ki bu da zaten çok
00:50ciddi bir fark var arada.
00:51Yeniden değerleme oranı dediğimiz yani devletin verdiği hizmetlere, vergilere,
00:57harçlara yaptığı zam oranı %43 küsür olarak belirlendi ve kira da en son bildiğim
01:03kadarıyla %60 civarında olması lazım.
01:07Şimdi bunun peşine asgari ücrete %30'luk bir zam yapıldı ve 22.104 lira olarak asgari
01:14ücret belirlendi.
01:15Yani 2024 yılında açlık sınırı 21 bin lirayken 2025 yılının asgari ücreti 22
01:23bin lira olarak belirlendi ki bu da muhtemelen Şubat'ta zaten açlık sınırına düşecek
01:27tekrar.
01:28Şimdi şöyle başlamak istiyorum, sizinle yaptığımız daha önceki programlarda siz
01:33%30 zam yapma ihtimallerinin yüksek olduğundan bahsetmiştiniz ve son birkaç aydır da bu
01:40iddianızda ısrarcıydınız, böyle bir tablo vardı.
01:43O zamanlar bu iddiaların ardından tepki de görmüştük hatta, yani nasıl %30 derseniz
01:48falan diye.
01:49Öncelikle bu oranı neye göre düşündünüz, neye göre aklınıza geldi böyle bir oran?
01:55Bununla başlayayım ve yapılan zammı nasıl buluyorsunuz?
01:58Tabii şöyle kısaca anlatayım, %30 olacağını tahmin etmekle bu kararın doğru olduğunu
02:04savunmak ayrı şeyler.
02:05Bu tahmini yaparken bunun doğru veya mantıklı bir şey olduğunu savunarak söylemedim zaten
02:11ama bizim özellikle ekonomi yönetiminin yurt dışında, özellikle ABD'deki yatırımcı
02:16toplantılarında, oradaki portföy yöneticilerle söyledikleri bir şey vardı, biz beklenen
02:20enflasyon üzerinden bir asgari ücret artışına gideceğiz, biz enflasyon sürecinde olabildiğince
02:25sert gitmeye çalışacağız gibi söylemleri vardı.
02:28Bu basına sızdıktan sonra zaten artık işin rengi çok net belli olmuştu.
02:32Yaklaşık da 3-3.5 yıllık bir süreden bahsediyorum.
02:35Yani bunun geleceği çok öncesinden belliydi aslında Ömer Bey, benim tahminlerimi oluşturan
02:40da buydu.
02:41Bu karar doğru mu derseniz değil tabii ki, yani çok vicdani bir karar olduğunu da
02:46düşünmüyorum ben.
02:47Tabi ilerleyen dakikalarda konuşuruz bunu ama tahminime referans oluşturduğum ilk
02:51nokta bu yurt dışında yapılan yatırımcı sunumlarıydı zaten.
02:55Evet, peki burada şimdi %30 o zaman beklenen bir enflasyon mu olmalı?
03:03Yani 2025'de böyle bir enflasyon aranı mı bekleniyor?
03:06Bu bir, bir de bu kayıp ne olacak peki?
03:09Tamam beklenen enflasyona göre yaptınız ama 2024 yılı içerisinde de yaşanan bir
03:14kayıp var ve bu kayıp ENAG ve TÜİK'in ortalamasını bile alsak %60 falan ediyor
03:19sanırım.
03:20Tabii tabii.
03:21Yurttaşın cebinden %60 gibi, hatta hadi ENAG'a, TÜİK'e göre söyleyelim %47 gibi
03:28bir rakam yurttaşın cebinden eridi, alım gücü bu şekilde düştü.
03:32Şimdi buradaki kayıp ne olacak o zaman?
03:34Sizce Temmuz'da bir ek, yani zam gibi bir şey yaparlar mı?
03:39Şöyle olasılık dahilinde, çok kısa bir özetlemeye çalışayım.
03:42Şimdi bu yapılan son zamla beraber elde edilen askeri ücretin dayanma ihtimali yok.
03:47Yani Şubat gibi zaten açlık sınırının altında kalacak muhtemelen yine.
03:51Mutlaka belli politik tepkiler olacaktır diye olması gerekir en azından.
03:55Halkın kendi hakkını bu noktada savunması gerekir.
03:57Burada işte tabiri caizse ufak bir sübvansiyon yapılabilir ama orada yapılırsa da ben
04:03%10'u geçeceğini zannetmiyorum oradaki düzeltmenin.
04:06Hani dediğim gibi şeyi ayrıştırmak adına tekrar söylüyorum.
04:09Bunun doğru veya mantıklı bir şey olduğunu savunmak için değil ama benim politik öngörüm en azından bu noktada.
04:14Onu söyleyebilirim.
04:15Şeye gelecek olursak da bu olan ne oldu kısmına üstüne bir bardak su içmek kalıyor.
04:20Yani şu an maalesef geldiğimiz noktada geçen senenin enflasyonu olduğu gibi şeyin üstüne bindi.
04:26Askeri ücretlinin ve hatta özellikle ücretli kesimin üzerine bindi ki
04:30askeri ücretli ile diğer ücretliler arasında hatırı sayılır bir makas kalmadı eski dönemlere nazaran.
04:36Hep konuşuyoruz zaten orta sınıf diye bir şey kalmadı vesaire vesaire.
04:40Bu olan oldu artık.
04:42Gelecek senenin enflasyon tahmini de şöyle özellikle %17 gibi bir ütopik bir hedefle şeye çıktılar ilk başta.
04:50Çok kısa süre içerisinde bu %24-25'li rakamlara revize edildi.
04:55Orada da askeri ücret hesaplamasında bu senenin enflasyonu, beklenen enflasyon bölü 2 gibi bir hesap yaptılar aslında.
05:02Dediğiniz gibi onun bile altında kalıyor.
05:08Bu şey tartışması da çok yaşandı.
05:10Yani enflasyonun temel sebebi ne?
05:13Türkiye'deki, muhakkak her ülkenin kendine özgü başka başka şartları var.
05:17Daha farklı şartlar, daha farklı anlamlar yüklüyor olabilir enflasyonu ama
05:22Türkiye'nin özel olarak enflasyonun bu kadar yüksek olması ve kaç senedir bu yüksek enflasyonu yaşıyoruz,
05:27kaç senedir cebimizdeki paranın değeri eriyor ve bunun karşılığını maalesef alamıyoruz.
05:32Bu daha ne kadar sürecek ve temel sebebi bu tartışmalardaki temel sebebi de sizden dinlemek istiyorum.
05:41Başlık başlık yukarıdan aşağı inelim.
05:43Temel sebebi kötü ekonomi yönetimi.
05:45Nerede bu kötü ekonomi yönetiminin zirveye çıktığı nokta neydi?
05:492021'deki para arzı dönemi, düşük faiz dönemiydi.
05:53Biz dünyadan öyle bir koptuk ki o zaman dünyanın genel gittiği yönlerden o kadar uzaklaştık ki
05:58benzer ekonomik kondisyonlarda olmamıza rağmen hala toparlayamıyoruz.
06:02Şimdi o dönemde yüksek para arzıydı.
06:05Bu arada hala yüksek para arzının etkileri devam ediyor oraya geleceğim ama
06:09ilk çıkış noktası yüksek para arzı negatif faizlerdi.
06:12Biz parayı tabiri caizse gökten yağdırmaya başladığımız için
06:16kredibilitesi yüksek olan grubun eline haliyle çok daha fazla ucuz para geçmeye başladı.
06:21Bu zaten talep kaynaklı bir enflasyonun başlamasına sebep oldu o zaman.
06:26Arkasından gelen maliyet artışlarıyla beraber biz şöyle bir denklem yaşamaya başladık.
06:31Hem talep enflasyonu var çünkü ileride fiyatlar artacak kaygısıyla çok ciddi bir şey var piyasada.
06:36Talep var her türlü ürüne.
06:38Hem de bir yandan döviz kurunun artması vs. gibi sebeplerle de bir maliyet enflasyonu aynı anda geliyordu.
06:44Biz son bir yıl içerisinde döviz kurunu sabit tuttuk.
06:47İşte emtia piyasasında öyle anormal oynaklıklar yok vs.
06:50Artık çok daha yoğun davranışsal bozukluklardan kaynaklı ki bunun içinde yaşanmış o kur şoklarının
06:57ya da enflasyon şoklarının panik ataklarına da dahil edebilirsiniz.
07:01Bozulmuş olan tüketici ve fiyatlama davranışlarını dahil edebilirsiniz.
07:05Ama çok büyük oranda talep enflasyonu yaşıyoruz biz son bir senedir.
07:09Çünkü maliyetlerde anormal bir değişiklik ya da yüksek bir volatilite ile karşılaşmadık.
07:14Şimdi talep enflasyonu yaşanırken de yapılacak şey şudur aslında.
07:18Bir para arzını kısmaya başlarsınız.
07:20Biz bunu yapmıyoruz onu söyleyeyim.
07:22Para arzını kısma gibi davranış yok.
07:24Açın M1 M2 M3 grafiklerini sadece M1 grafiğinde yanlış hatırlamıyorsam.
07:28Tabi tabi aralıksız yükseliş devam ediyor.
07:30Sadece M1 türünden para arzında 1-1,5 aylık bir düşüş yaşanmıştır.
07:341 ya da 2 aylık yanlış hatırlamıyorsam.
07:36O da aralıksız devam ediyor.
07:38Şimdi para arzındaki yükselişi kesmiyorsunuz.
07:40Peki şeyi nasıl yapacağız diyeceğiz.
07:42Tüketim davranışlarını nasıl çıkartacağız.
07:44Burada da verdiğiniz faizlerle bunu yaparsınız.
07:46Biz şurada pozitif faize geçtik mi hala emin değiliz.
07:49TÜİK enflasyonuna göre kafa kafaya bir rakam var.
07:53ENEK enflasyonuna göre bakacaksak hala negatif faizdeyiz.
07:56Yani kitle harcamaktansa tasarruf etmeyi yine çok mantıklı bulmuyor.
08:01Diğer yandan baktığımız zaman ülkede bu işte bahsettiğimiz 2021-2023 arası inanılmaz zenginleşmiş bir %20'lik kesim var.
08:09Ve bu %20'lik kesim ister faizde parasını değerlendirsin ister başka bir yatırım aracını o kadar ciddi kitle elde ediyor ki.
08:16Muazzam bir talep yaratabiliyorlar piyasada.
08:18Şimdi bu denklemin içerisinde en yapılmayacak şey asgari ücretli gibi ay sorunu zar zor getiren insanların yani bir enflasyon yarattığını varsayarak gidip onların zamlarını minimumda tutmak oluyor.
08:30Anlatabiliyor muyum?
08:31Yani sorunun en az sorumlusu ve en düşük yani nasıl diyeyim en düşük etkiye sahip kaynak asgari ücretli şu anda.
08:38Kalkıp buraya işte buraya yapılan düşük zamlar üzerinden enflasyonu siz dengelemeye çalıştığınız zaman çok mantıklı bir şey yapmış olmuyorsunuz bir de bir ton insan bunun acısını çekiyor.
08:49Ya şunu sorarım size şimdi aylık 500 bin lira 600 bin lira geliri olan birinin mi enflasyon yaratma noktasında daha büyük bir katkısı olur enflasyon trendine?
08:59Ya dışarıda çay içerken 5 kere düşünen bir asgari ücretlenir mi?
09:02Cevap çok açık.
09:04O tarafta herhangi bir vergilendirme vesaire vesaire ya da işte o tarafın yatırımlarını biraz daha pasifize edecek harcamalarını pasifize edecek bir yatırım ortamı da görmüyoruz.
09:13Ki birazdan konuşuruz çok farklı riskler de bizi bekliyor 2025 için.
09:17Kalkıp asgari ücretli fatura kesildi.
09:19Ya umarım bir dönüşü olur ama zannediyor musun derseniz çok beklemiyorum.
09:24Burada ben de bir ekleme yapayım.
09:26Şimdi Amerika'da da Powell'ın Amerikan Merkez Bankası Federalize Bank'ın başkanı Powell'ın çok böyle ciddi açıklamaları olmuştu.
09:35Amerika'daki enflasyonu ki onlardaki enflasyon çok komik rakamlar bizlere göre ama şunu kafaya koymuşlardı.
09:42Biz enflasyonu düşürmek için talebi düşüreceğiz.
09:45Talebi düşürmek için gerekirse işsizlik de yaratabiliriz.
09:48Böyle bir yola girmişlerdi.
09:51Görünen o ki bizdeki şu anki ekonomi yönetimi de benzer bir yöntemi tercih ediyor.
09:56Alım gücünü düşürmek, yurttaşlarının alım gücünü düşürerek talebi düşürmek vesaire şeklinde.
10:01Ama tabii ülkeler farklı, dinamikler farklı, enflasyon oranları farklı.
10:05Bir diğer değindiğiniz konu mesela TÜİK'e göre yanlış hatırlamıyorsam 2023 yılıydı.
10:11Ülkedeki gelirlerin %80'i %20'lik kesime gidiyor diye bir veri istatistik yayınlanmıştı.
10:18Dolayısıyla söylediğiniz noktada asgari ücretli mi enflasyonu yaratıyor,
10:23yoksa diğer o %20'lik kesimi mi yaratıyor kısmı da istatistiklerle birlikte açığa çıkmış oldu.
10:29Bilmiyorum bunlar üzerine birkaç kelam eder misiniz?
10:32Tabii ki.
10:34Burada şimdi Amerika'nın ekonomik durumuyla ya da dinamikleriyle bizimki birbirinden çok farklı.
10:39Şimdi sermaye piyasalarından tutun bahsettiğimiz enflasyon rakamlarına kadar kaldı ki
10:45gelir dağılımındaki aradaki uçurumlara kadar.
10:48Şuna bakabiliyorsunuz, asgari ücret dediğimiz bizim en düşük kazanılabilecek ücrettir.
10:55Burada Amerika'daki bir asgari ücretlinin satın alma gücüyle, ki asgari ücret eşit değildir satın alma gücü,
11:01satın alma gücüyle bizdeki asgari ücretlinin satın alma gücü arasında da uçurum var.
11:06En az 3-4 katlık bir fark var.
11:08Adamların bahsettiği işsizlik rakamı, razı oldukları işsizlik rakamı zaten doğal işsizlik diyebileceğimiz seviyelerde.
11:14Biz bakıyoruz bizayla keynezyen diyebileceğimiz politikaları izliyoruz.
11:18Son 10 senede işe giren her 4 kişiden birini devlet istihdam ediyor.
11:22Yani dinamiklere baktığımız zaman asgari ücretle ezilmeye devam ediyor ama zaten devlet istihdama da devam ediyor.
11:28Ta ki şu son açıklanan şeylere kadar tasarruf tedbirlerine kadar.
11:31Yani bu iki ülkenin yürüttüğü politikaların kendi halkına olan faturasının ağırlığı çok çok farklı Ömer Bey.
11:38Yani çünkü dinamikler çok farklı, gelir dağılımı çok farklı, finansmanı erişim çok farklı gibi gibi.
11:43O yüzden elma ile elma olmaz yani bu kıyaslama.
11:47Bunu yapanlar olacaktır anlıyorum soruyu sormanızın sebebini.
11:50İşte ABD'de böyle şeyler yapıyor. Dünyanın ortalama modeli bu.
11:54Ama ABD işte negatif faiz vermiyor mesela. Oturur bunları konuşuruz.
11:58ABD'de böyle önüne gelenin vergi barışı adı altında vergi borçları silinmiyor gibi gibi.
12:03Ya işin o tarafı varsa bu tarafı da var yani.
12:06Tabi ve birçok kalem belki daha aklımıza bile gelmeyen.
12:09Şimdi asgari ücreti hazır tartışırken emekli ve memur zamlını da ben açmak istiyorum burada.
12:16Çünkü asgari ücretin bu kadar düşük gelmiş olması bilhassa emekli.
12:20Memur kısmen bazı şeylerden dolayı işte o anlaşmalardan dolayı korunuyor.
12:25O da kısmen tabi ki memurun da tam anlamıyla enflasyon karşısında korunduğundan söz edilemez ama bilhassa emekli.
12:32Şimdi emekliler de kara kara düşünmeye başladı.
12:35Yani aktif çalışan kesmeye böyle bir zam yapıldıysa bize ne yapacaklar diye düşünmeye başladılar.
12:41Onunla ilgili de fikirlerinizi rica edeyim.
12:45Orada direkt oranı söylemekte çok zorlanıyorum açıkçası.
12:48Çünkü dinamikleri çok farklı.
12:50İşte ödenen primi işte ortalama maaşı vesaire ama şuna eminim kendi adıma aynı hayal kırıklığını emekli de yaşayacak maalesef.
12:58Yani asgari ücrette yaşanan hayal kırıklığının aynısı emekliye de yaşatılacak.
13:03Benim fikrim bu yönde.
13:05Hatta belki daha ağır.
13:07Muhtemelen evet.
13:10Son olarak yani 2025'teki genel görünüme geçmeden önce, bu başlığa geçmeden önce dolar kuruyla ilgili de soruyu yöneltmek istiyorum sizlere.
13:18Şimdi şöyle bir iddia hemen gündeme girdi asgari ücret belirlenir mi belirlenmez.
13:23Dendi ki asgari ücrette artık belirlendiğine göre doları yavaş yavaş serbest bırakmaya başlayabilirler dolar kurunu diye bir iddiada gündeme geldi.
13:32Ne düşünüyorsunuz bununla ilgili?
13:34Dolarda ne olur size?
13:36Orada şöyle bir kısmen farklı bir yorumum var benim.
13:392025 boyunca gerçekleşecek enflasyon oranında ben doların gevşetileceğini düşünüyorum Ömer Bey.
13:44Onu da şuna dayandırabiliyorum.
13:46Merkez Bankası döviz ataklarıyla mücadele etmek için çok ciddi bir rezerv birikimi yaptı.
13:51Yani bu süreçte doğru yapılan işlerden bir tanesi oydu.
13:54160 milyar dolara yakın bir rezerv var şu anda.
13:57Enflasyon oranında serbest bırakılacaktır.
14:00Ama şu kuru şoku travmasını da Merkez Bankası'nın da farkında olduğunu düşünüyorum.
14:05Yani bir kurda ani bir gevşeme söz konusu olursa halktan gelecek talebin nasıl bir çarpan etkisi yaratacağını nasıl oradaki yükselişi çok körükleyerek götüreceğinin farkında olduklarını düşünüyorum.
14:17Ki bunun testi yaşanmıştı bundan yaklaşık 2-2,5 ay önce bir hafta içerisinde 8 milyar dolar yakarak kuru baskıladılar.
14:24Mehmet Şimşek'in istifa haberi dönemi hatırlarsınız.
14:27O hafta kuru tutmak için.
14:29Bizde bir artış göreceğiz tahminim o yönde.
14:32Bunun tek seferde olacağını düşünmüyorum.
14:34Kontrollü bir şekilde yaşanan enflasyon kadar bir artış bekliyorum ben 2025 boyunca.
14:40Ama tabii çok farklı politik riskler var önümüzde.
14:43Sadece Türkiye içinde değil uluslararası arenada da çok farklı riskler var.
14:46Buradan gelebilecek beklenti dışı bir şeyin sonuçlarını öngörmek şu an için çok mümkün değil.
14:53Ama görünen kısmı için bunu rahatlıkla söyleyebilirim ki enflasyon üzerinde çok bir artışa müsaade edeceklerini zannetmiyorum ben.
15:01Sanıyorum 40 liraya kadar yavaş yavaş bırakırlar diye düşünüyorsunuz.
15:0740-42 banli.
15:082025 yılı için.
15:10O zaman şöyle bir 2025'e de genel hatlarıyla bakalım.
15:15Yani bu verilen asgari ücret zammı, Ocak'ta yaşanacak her şeye gelecek olan zamlar, emeklinin durumu vs. derken.
15:25Şirketlerimizde de biliyorsunuz siz de yakından takip ediyorsunuz birçok şirketle danışmanlık anlamında çalışmanız var.
15:32Burada şirketlerin durumunu da nasıl görüyorsunuz onu da ilan etmek istiyorum.
15:36Orta ve kötü durumdaki şirketlerde bir batış, iflas, Concordato ilan etme furyası başlar mı?
15:44İyi durumda olan şirketlerde büyük miktarda işçi çıkarımları yaşanır mı?
15:48Mesela buralara da değinerek 2025 yılını da Türkiye açısından bir özetleyebilir misiniz?
15:53Tabi şöyle bir analoji yapmaya çalışalım.
15:572024'ün başından 2025'in son çeyreğine kadar ki sürece bir maraton olarak düşüneceksek,
16:02nakit gücünü de bir enerji olarak düşüneceksek artık bu yolun sonuna nakit gücünü dayandıramayanlar tek tek düşecek.
16:102025 böyle bir yıl.
16:12Yarın muhtemelen biz bugün yayını çektiğimiz tarih 25 Aralık.
16:16Yarın Merkez Bankası kararı açıklanacak.
16:18Yine bir faiz indirim beklentisi var ama insanların kaçırdığı şu oluyor,
16:22olsun olsun 2025 yılında indirim yapılacak ve bu da piyasayı uçuracak bir şeyden bahsetmiyoruz burada.
16:29Ardışık gelecek indirimlerden bahsetmiyoruz.
16:31Nakit noktasında piyasa bu sene ne yaşadıysa bir tık daha hafife olmak kaydıyla yine benzer bir şey yaşamaya devam edecek.
16:38Yani maratonun sonunda şu olur yani enerjisi çok az kalır artık yarışanların.
16:43Artık burada birçok birçok şirketin yani nakit gücünü nakit pozisyonunu doğru yönetememiş birçok şirketin
16:49iflasa kadar senaryolarla yüzleşmesi muhtemel.
16:52Gördüğüm şeylerden bir tanesi bu.
16:54Bunun sadece şunu söyleyebilirim faiz indirimleriyle enflasyonun düşüşüne paralel faiz indirimleriyle öne alınmaya çalışılacaktır.
17:03Ama bu da finalde şöyle bir şeye neden olur.
17:05Daha yukarıda bir enflasyon oranının ötürü enflasyon kabul edip oraya park etmemize sebep olur.
17:10Yani biz finalde istediğimiz enflasyon rakamına düşemeyebiliriz.
17:13Bu süreçte de çok fazla şirket yolda kayıp vermiş olabiliriz.
17:17Bir diğer mesele yine 2025'te hepimizi bekleyen mesele gelir düşüklüğü meselesi.
17:22Zaten dün ispatlandı artık bu açıklanan kararlı.
17:25Bunun yaratacağı çok farklı şoklar var.
17:27Ben bunu söylerken de bir mahcubiyet duyuyorum ama imkanı olanlar bu sene tasarruf etme çabasını arttırsınlar.
17:33Çünkü bu kadar düşük gelirde Allah göstermesin bir sağlık problemi olur başka bir problem olur.
17:39Artık bunları efor etmek bile çok zor oluyor.
17:42Yani insanın ani bir ihtiyacını karşılaması bile 2025 boyunca yine zor olmaya devam edecekti en azından.
17:50Bu da başka bir risk.
17:51Yani şunu da anlayabiliyorum.
17:53Daha ne kadar tasarruf edelim gibi bir yaklaşımı da anlayabiliyorum.
17:56Ama en azından imkanı olanları kendimize uyarmış olmak istiyorum ben de.
17:59Bu da çünkü yüzleşeceğimiz diğer risklerden bir tanesi.
18:02Dilerseniz farklı başlıklardan da bahsedebilirim.
18:05Evet aslında benim soracaklarım bu kadardı.
18:07Yani 2025'i de bu anlamda sormak istedim özellikle.
18:10Şundan dolayı daha önce yaptığımız programlarda 2025 yılının Türk ekonomisi açısından dibi göreceğimiz yıl olma ihtimalinden bahsetmiştik.
18:18Bu ihtimal sanıyorum şu an güçlendi diye tahmin ediyorum.
18:23Bunu da son olarak sormuş olayım ardından sizin yaklaşacaklarınızı alacağım.
18:27Tabii şöyle bir fark var sadece söyleyeceklerim de dibi görme noktasında halk ile devletin ekonomik konumu birbirinden ayrışıyor ister istemez.
18:37Yani hane halkı veya işte şirketler diyeceğimiz grup için çok hakikaten dip beklediğimiz yıllardan biri.
18:44Ama devlet bu süreçte kendi bütçesini iyi yönetirse en azından bir tıp toparlanma imkanı yaratacaktır.
18:51Ama bu süreçte euro dolar kalitesinden tutun politik risklere Trump'ın öngörülemezliğine kadar o kadar farklı senaryolar konuşmamız mümkün ki ileriye dönük.
18:59Hani tüm bunları bir araya getirdiğimizde dip olur mu yoksa bir sene daha dip yaşar mıyız şu an öngöremediğimiz meselelerden ötürü.
19:06O noktada da kesin bir şey söylemek maalesef çok zor bunu söyleyebilirim.
19:11En azından 2025 için bir toparlanma değil belki 2026-2027 için bir toparlanma süreci tahmin ediliyor.
19:20Tabii önümüzdeki süreçte bunları da konuşup değerlendirmeye çalışacağız.
19:23Atilla Bey ağzınıza sağlık son olarak aktarmak istediklerinizi alayım ardından yayına ne yatardır?
19:28Tabii yani konuştuğumuz gibi 2025 biraz daha zorlayacak bizi özellikle ilk 6 ay hepimiz için bir süre daha zor olacak.
19:36Burada yapılacak şey mümkün olduğu mertebede nakit pozisyonlarını güçlendirmek riskli yatırımlardan uzak durmak oluyor.
19:44Bahsettiğim gibi mesela ihracatçı tarafı için Euro-Dolar paridesi muazzam bir risk unsuru haline gelmeye başladı.
19:50Faizin gevşemesi kurun rahatlamasıyla beraber bir ihracat tarafının toparlaması bekleniyordu.
19:55Ama işte Trump'ın seçilmesi, dolar endeksinin güçlenmesi gibi Avrupa'nın resessiyondan alnıca durumunu bir araya getirdiğimizde
20:03ihracatçının da çok zorlanacağı bir sene oluyor.
20:07Yüksek faiz ortamı hala devam edecek.
20:09Yani düşük dediğimiz faizler ya da düşecek dediğimiz faizler %30-35 düzeyleri.
20:14Bunu da göz önünde bulundurarak insanların hem kendi bütçelerini hem şirketlerin kendi bütçelerini bunlara dikkat ederek yönetmesini tavsiye edebiliyorum.
20:22Umarım beklediğimizden de iyi bir sene yaşarız.
20:25Umarım diyelim ama en azından matematik yanılmaz.
20:28Karşıdaki tablo da ortada.
20:31Türk milletine geçmiş olsun diyeyim bu rakamların üzerine artık bir şey de diyemiyorum.
20:35Atilla Baytekrardan ağzınıza sağlık.
20:37Çok teşekkür ediyorum.
20:38Rica ederim.
20:40Değerli izleyiciler bu haftaki programın sonuna geldik.
20:43Tabii yine iç açıcı bir tabloyla karşınızda değildik sizin.
20:48Asgari ücreti konuştuk, yapılan zamma enflasyonu ve Türkiye'nin 2025'teki pozisyonunu ekonomi anlamındaki pozisyonunu konuştuk.
20:55Önümüzdeki programlarda yeni gelişmeleri değerlendirmek üzere tekrar buluşacağız.
20:59Bir sonraki yayında görüşmek üzere diyelim. Hoşçakalın.

Önerilen