Akit TV
  • geçen yıl
Sosyal Medya Hesaplarımız...

Facebook : https://www.facebook.com/AkitTVOfficial
Twitter : https://twitter.com/akittv
Instagram : https://www.instagram.com/akittv
Google+ : https://plus.google.com/+akittv
Web Site : http://www.akittv.com.tr

Kategori

🗞
Haberler
Döküm
00:00Şimdi asgari ücretteki bu son gelişmeleri ekonomist ismet çetin kaya ile değerlendirelim.
00:06Sayın çetin kaya hoş geldiniz yayınımıza.
00:08Merhabalar hoş bulduk yayınlar diliyorum ben de size iyi yayınlar diliyorum.
00:14Asgari ücret tespit komisyonunun 3.
00:17Toplantısının çıktılarını nasıl değerlendiriyorsunuz?
00:19Yorumlamaları nasıl değerlendiriyorsunuz diye sorarak başlamak isterim.
00:23Evet henüz 1 rakam ortada yok.
00:273.
00:28Toplantı gerçekleşti.
00:293. Toplantıda en azından 1 rakam bekliyorduk açıkçası işveren tarafından 1 teklif bekliyorduk.
00:35İşçi tarafı türk iş genel başkan yardımcısı daha önceki açıklamalara benzer bugün de
00:401 açıklama yaptı.
00:41Biz veren taraf değiliz.
00:42Biz çalışan tarafız.
00:43Biz rakam şu anda masaya sunmuyoruz dedi.
00:46İşverenin 1 rakam bekliyor.
00:48Rakamlar her ne kadar komisyonda gündeme gelmese de bu tabi ki şu anda hem televizyon
00:54kanallarıyla hem de basın yoluyla hem hükümet tarafından hem de muhalefet tarafından
00:581 rakamlar telaffuz ediliyor.
01:00Burada tabi ki enflasyonla ezilmiş bir çalışanlarımız var.
01:04Enflasyon karşısında bir 2024 enflasyonu 2025 enflasyonu üzerinde mi?
01:10Bu da zaten bu sene literatürümüze girdi.
01:132024 yılında hedeflenen bir enflasyon üzerinden yapılması gerektiği ile ilgili
01:17bununla ilgili rakamlar telaffuz ediliyor.
01:19Ama komisyona henüz 1 rakam gelmedi.
01:21Muhtemelen haftaya günü daha henüz açıklanmadı.
01:23Haftaya 1 toplantı daha yapılacak ve açıklanmasında bekliyoruz.
01:26Milyonlarca çalışanı bağ kuruluyu diğer borçlanma yapacak insanı açıkçası
01:31Türkiye'de yaşayan 80 milyonu ilgilendiren bir asgari ücreti açıklanmasını bekliyoruz.
01:36Çünkü diğer ücretler de buradan etkileniyor.
01:38Şimdi burada konuşulanlar ne işverenin beklentisine işçinin beklentisine.
01:42İşveren açıkçası 1 rakam telaffuz etti.
01:44Toplantıda telaffuz etmese de medya yoluyla 1 telaffuz etti.
01:48Müsait Genel Başkanı 2 hafta önce yapmış olduğu bir açıklamada asgari ücret
01:52%25 maksimum seviyede %30 olması gerektiğini vurgulayarak söylemişti.
01:57Tabii çalışan kesim de masada 1 rakam söylemese de
02:02geçim şartlarıyla asgari ücretle neler yapılabileceğini, ev kiralarını,
02:06yükselen gıda fiyatlarını bunlara vurgu yaptı.
02:09Özellikle geçen sene ilk defa almıştım.
02:11Bu sene ikincisi oldu.
02:13İş tarafı 5 komisyon üyesi var.
02:16Bunların 4 tanesi asgari ücretti.
02:18Ve bu sene de meslektaşımız gazeteci temsil ediyor.
02:21Buradaki dediğim gibi rakamlar asgari ücretin alım gücüyle ilgili konuşmalar geçiyor.
02:26Burada rakamlara bahsedecek olursak,
02:29asgari ücretin oranlarıyla ilgili hangi oranda arttırılmasıyla ilgili yorumlamaları yapacak olursak,
02:34%25'lik bir asgari ücret artışı yapılırsa,
02:37işverenin beklediği bu oranda 21.250 lira oluyor.
02:42Şayet %30'luk bir asgari ücret artışı olursa 22.100 lira oluyor.
02:47%35, 22.900, %40'luk bir asgari ücret artışı olursa 23.800.
02:53Enflasyon üstünde bir asgari ücret artışı olursa da,
02:56bu da 25.500'e tekabül ediyor.
02:59Bizim de bununla ilgili öngörülerimiz var, düşüncelerimiz var.
03:02Ne olabileceğiyle ilgili.
03:04Bunu da şundan şu şekilde yorumluyoruz.
03:06Daha önce yapılan, özellikle geçmiş yıllarda Sayın Cumhurbaşkanımızın yapmış olduğu açıklamalar var.
03:11Nedir?
03:12Çalışanımızı ve emeklerimizi enflasyona karşı ezdirmeyeceğiz.
03:16Bundan şu anlamı çıkartabiliriz.
03:17En azından 2024 yılında kaybedilen bir enflasyon oranında bir asgari ücret var.
03:23Bu da nedir?
03:24Merkez Bankası'nın tahmini %44.
03:26%44, Merkez Bankası'nın tahminine göre konuşuyorum.
03:30Piyasa enflasyonuna göre konuşmuyorum.
03:31Erimiş bir asgari ücret var.
03:33Bunun üzerinden yapılması gerektiğini Cumhurbaşkanımız söylüyor.
03:36Ancak cümlesini şu şekilde tamamlıyor.
03:39Enflasyonla mücadele çerçevesinde ekonomik istikrarla bozmayacak bir asgari ücret vurgusu yapıyor.
03:45Şimdi bu seneye kadar hep yapılan açıklamalar işçi lehineydi.
03:48Bu sene her işçi, işveren lehine ekonomik istikrarı bozmayacak yönde açıklamaları yapıyor.
03:54Benim şahsi kanı altında buradan %38'lik bir oranla 23.500'lik bir asgari ücret açıklanacağını ben şahsi olarak düşünüyorum.
04:03Peki sizce bu belirlenecek olan rakam bir sene için, 2025'in hepsi için mi geçerli olacak?
04:10Yoksa yine 6 aylık süre sonucunda yeni bir güncelleme gelebilir mi?
04:15Şöyle ben yeni bir güncelleme gelebileceğini zannetmiyorum.
04:18Bu sene bekliyorduk, bu sene gelmedi.
04:21Önümüzdeki sene bu seneye nazaran daha düşük bir enflasyon olacağını hem beklentiler olarak söyleyebilirim hem de ümit ediyoruz.
04:29Bu sene olacağını zannetmiyorum.
04:31Evet bu da bir farklı varyasyon.
04:33Şöyle deniliyor, senaryo şu.
04:36Ocak ayında yüksek bir artış olmasın.
04:39Örnek veriyorum %20'ler seviyesinde bir artış olsun.
04:42En azından ilk 6 aydaki ve özellikle Ocak ayındaki enflasyonu tetikleyici bir oran olmasın.
04:49Kalanını da Temmuz ayında verelim minvalinde bir söylemler.
04:54Farklı bir varyasyon da şu, bunu da şuna nazaran söylüyor.
04:57Mesela en son Hazine ve Maliye Bakanı Sayın Mehmet Şimşek bir açıklama yaptı.
05:01Dedi ki enflasyonun üstünde bir asgari ücret olacak.
05:04Şimdi bu da herkes şu şekilde yorumladı.
05:07Hedeflenen enflasyon %44, piyasada beklenen enflasyon %45.
05:11Yani %50 bir asgari ücret gelecek mi yönünde yorumlar yapıldı.
05:15Ancak ben şu anki ekonomik politikalarla özellikle Sayın Mehmet Şimşek'in ekonomik politikaları nedeniyle
05:20böyle bir artış olacağını zannetmiyorum, olabileceğini düşünmüyorum.
05:24Onu şöyle yorumlayabiliriz.
05:26Az önce söylediğim gibi literatürün üzerine girdi.
05:29Hedeflenen enflasyon üzerinden bir artış girdi.
05:33Birincisi %21'in üzerinde bir artış olabilir.
05:36Böyle yorumlayabiliriz.
05:38Ya da 2024 ve 2025'in aritmetik ortalaması alınıp bir asgari ücret artışı yapılabilir.
05:45Nedir bu aritmetik ortalaması?
05:472024 %44, 2025 %21 toplama 65 yapar.
05:52Aritmetik ortalaması da %32,5.
05:55Yani Mehmet Şimşek bence bunu demek istedi.
05:58%32,5'un üzerinde bir asgari ücret olacak.
06:02Yani enflasyon üzerinde hem 2024 hem 2025'i kapsayacak bir asgari ücret olacak.
06:07Ben bu şekilde yorumladım açıkçası.
06:09Peki IMF'nin bir tavsiyesi vardı % olarak.
06:12%15 telaffuz ediliyordu galiba.
06:14Bu değerlendirmeye nasıl yaklaşıyorsunuz?
06:16Şöyle o 2-3 ay önce böyle bir tavsiye niteliğinde olmuştu.
06:20Bu kabul görmez.
06:22Ayrıca şöyle söyleyeyim.
06:24Türkiye Cumhuriyeti ekonomik olarak da olsa bağımsız bir devlettir.
06:28IMF'nin tabii ki ilişkilerimiz vardır.
06:31Kredi çekmişliğimiz vardır.
06:32Hala da çekiyoruz.
06:33Ama bu tür tavsiyeleri ben Türkiye Cumhuriyeti bağımsız bir devlet olduğu için
06:37çok da dikkate alacağını ben düşünmüyorum.
06:39Ve şu andaki ekonomik şartlara da uymayan bir orandır.
06:43%14'lük bir oran uymayan bir orandır.
06:45İşverenin tavsiye ettiği %25'lik oranda piyasa şartlarına uymuyor.
06:50Belki şu an ekonomik istikrar enflasyona mücadele içerisinde
06:54hükümet de yüksek bir artış yapmıyor ama
06:57sonuç yapmak istemiyor ama
06:59bunun bir de ekonomik sebepleri olacağı gibi siyasi sonuçları olacağından dolayı
07:04işçi lehine daha faydalı bir karar çıkacağını ben düşünüyorum.
07:10Peki %30 ve %50 arasındaki ortalama bir ve sizin fikrinizi baz aldığımızda
07:1623.500 bin liralık bir asgari ücrette karar kılındığı vakit
07:21Ocak itibariyle Türkiye'yi, vatandaşı ne bekliyor olacak?
07:27Şöyle söyleyelim buradaki temel sıkıntımız bu.
07:30Şu anda herkes asgari ücret ne olacak diye bekliyor.
07:33Çalışan da bekliyor, işveren de bekliyor.
07:35Herkesi etkilendiren 80 tane kalem etkilendiren bir ücret bu asgari ücret.
07:40Asgari ücret aslında şunu bu kadar çok konuşuyor olmamız bile doğrudur.
07:45Asgari ücret bir endekstir.
07:47Asgari ücret işçiye ödenmesi gereken geçim ücreti kesinlikle değildir.
07:52Çalışma hayatına yeni başlamış az vasıflı iş kabiliyeti yetenekleri daha az
07:58yeni iş hayatına girmiş kişilere ödenebilecek minimum ücrettir.
08:03Şimdi burada sizin benim başka bir çalışanlar 10 yıllık 20 yıllık
08:07kıdemi, tecrübesi, bilgi birikimi var.
08:09Birisi 17 bin lira alıyor.
08:11O kıdeme vasfı olan insanlarda 20-25 bin lira yani asgari ücreti komşu ücretler alıyor.
08:17Buradaki temel sıkıntımız bizim asgari ücret değil.
08:21Asgari ücret seviyesinde genel çalışanların çalıştırılmasıdır.
08:25Asgari ücrette çalışması gereken kriterleri ben az önce söyledim.
08:29Asgari ücret aslında bunun 30 sene öncesine kadar asgari ücret olarak algılanırdı.
08:36Yani askere gitmemiş kişileri vatandaş nezdinde bu şekilde algılanırdı.
08:40Asgari gitmemiş kişileri ödenecek ücret gibi.
08:43Yani askere gidecek kendini geliştirecek, bilgi birikimi donanı elde edecek.
08:47Ondan sonra geçim şartlarını elde edecek.
08:49Ondan sonra daha yüksek ücretlere sahip olabilecek şekilde algılanıyordu.
08:53Bizim bunu bir kere algı olarak yıkmamız lazım.
08:56Şimdi asgari ücret 30 bin lira olursa elbette ona göre işverenin maliyetleri, bağı kurup primleri artacak.
09:02Bu da işsizliğe sebep olabilir.
09:05Düşük olursa kıdemi yüksek olup aile geçindirecek insanların bu ücrete geçim şartları zor.
09:13İstanbul'dan örnek vermek gerekirse 4 kişilik bir ailenin yaşam maliyeti 73 bin lira.
09:184 kişinin 4'e çalışırsa 68 bin lira yapıyor.
09:21Yani asgari ücret ödenmemesi gerekiyor bizim kıdemli çalışanlarımıza.
09:26Yani yaşam maliyeti olarak algılamayalım.
09:28Bir en düşük ödenmesi gereken bir ücrettir.
09:31Kıdeme göre farklı ücretler, ailesini geçindirebilecek ücretler alması gerekiyor.
09:38Peki bunun sonucunda yine geçmiş dönemlerde olduğu gibi asgari ücrete zam geldiği gün
09:45hatta gelmeden bile diğer kalemlere anında zam görecek miyiz?
09:49Bu devam edecek mi sizce?
09:51Evet maalesef oluyor.
09:53Son 3-4 yıldır çok oluyor bu.
09:55Geçtiğimiz yıllarda bu kadar olmuyordu.
09:57Aksine bunu işverenler küçük küçük zamlar geldiği zaman töleri edebiliyor.
10:02Üstüne zam koyamıyor.
10:03Ama hem enflasyonu soğuktan hem de pandemiden sonra ücretlere yapılan zam oranı kadar zam yapılmaya başladı.
10:10Olması gereken nedir?
10:12Diyelim asgari ücreti afaki konuşuyorum %30 zam geldi.
10:16O ürünün o hizmetin içinde işçilik oranı ne ise o oranda zam yapılması lazım.
10:22Ortalama işçilik oranı %10 ile %20 arasında sektörel bazı değişmektedir.
10:27100 liralık bir ürün ürettiyseniz ya da satıyorsanız bu ürünün içinde diyelim ki 10 liralık bir işçilik gideriniz var.
10:34%30 da işçilik gideriniz artarsa sizin almış olduğunuz ürün 100 liradan 130 liraya çıkmaması gerekiyor.
10:41Ne olması gerekiyor?
10:4310 lira işçilik maliyetiniz 13 liraya çıkmış oluyor.
10:483 lira birim maliyetiniz artmış oluyor.
10:51Yani burada yapılabilecek maksimum fiyat 100 liralık üründe 105 lira olabilir.
10:55Çünkü paranın zaman değeri finansman değeri de olduğu için söylüyorum.
10:59Asgari ücrete ya da ücretlere yapılan oransal artışlar ürünlere kesinlikle yapılmaması lazım.
11:06Burada Ticaret Bakanlığımız özellikle çok görev düşüyor.
11:09Ve daha çok görevde özellikle pazarlarda belediyelerimize çok görev düşüyor.
11:14Bunların ciddi bir şekilde denetlenmesi gerekiyor.
11:17Halden alış çıkış fiyatları belli ama pazar yerindeki satış fiyatları da belli.
11:23Bunu herkes biliyor görüyor.
11:25Her pazar yerinde her belediyenin zabıta kontrolleri var.
11:28Hepimiz çıkıyoruz pazar yani.
11:30Burada en az 3 tane 4 tane bir girişinde bir çıkışında kantarlar da konuluyor.
11:34Önemli olan o etiketlerin kontrol edilmesi lazım.
11:37Etiketlerden ziyade alış faturaların kontrol edilip kar mağazalarının belirlenmesi gerekiyor.
11:42Dileriz ki böyle bir durumla karşılaşmanız en azından vahiş olarak diyoruz.
11:47Ve eklemek istedikleriniz yoksa teşekkür etmek istiyorum size.
11:50Ben teşekkür ediyorum. Teşekkür ediyorum. İyi yayınlar diliyorum.
11:53İşte önümüzdeki hafta inşallah 4. toplantıda milyonları beklediği asgari ücret açıklanmış olur.
11:58Evet o zaman da yine bağlantımızı sağlayıp yorumlarınızı almayı isteriz bekleriz.
12:02İyi günler diliyorum.
12:04Evet ekonomist İsmail Çetin Kaya siz kıymetli Akit TV izleyicileri için yorumladığı
12:09asgari ücret tespit komisyonunun çıktıklarının toplantısı orası açıklamalarını dileriz.
12:14Bizler de diliyoruz ki vatandaşımızı enflasyonun altında ezdirmeyen bir rakam çıkar diye ümit ediyoruz ve gündemle devam ediyoruz.