Suriye’de 24 yıllık Beşar Esad rejiminin devrilmesinin ardından bir hafta geçti. Ülkede tahrip olan birçok kurumun normale dönüşü için çalışmalar sürerken, Merkez Bankası yeniden açıldı. Yeni hükümetin ülkenin varlıklarına yönelik incelemeleri devam etti. Merkez Bankası’nın kasasında 26 ton altın rezervi olduğu ortaya çıktı. Döviz rezervlerinin ise 200 milyon dolar ile tükenme noktasına geldiği belirtildi. Bankaya yağmacıların saldırdığı ancak ana kasaya ulaşamadığı kaydedildi. Bu veriler ne anlatıyor? Suriye’nin yeni lideri olarak görülen Ebu Muhammed el-Colani, The Times Gazetesi’ne konuştu ve “Artık doğum adı olan Ahmed El Şara'yı kullanmaya başladım. Bana ‘terörist’ demeyin, bu tanım daha çok Esad rejimine uygun. İsrail'i uyarıyorum, Suriye'den çekilsin” ifadelerini kullandı. Colani'nin başına ABD tarafından 10 milyon dolar ödül konuldu. Tüm bu açıklamalar ne anlatıyor? CNN TÜRK Haber Müdürü İdris Arıkan detaylarını anlattı.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Jolani neler söyledi The Times gazetesine birlikte bakalım İdris Arıkan
00:05Bana terörist demeyin diye bir KJ atabiliriz üst manşet atabiliriz
00:10Artık
00:11Doğum adı olan Ahmet El
00:13Şarayı kullanmaya başladım
00:16Bana terörist demeyin
00:17Bu tanım daha çok
00:19Esad rejimine uygun diyor
00:21İsrail'i uyarıyorum
00:23Suriye'den çekilsin diyor en özet cümlelerle
00:27Jolani'nin açıklamaları bu
00:28Aslında
00:29Jolani burada demek istiyor ki bana terörist demeyin bu tanım daha çok
00:33Esad rejimine uygundu bu cümleyi belki de
00:36Baz alabiliriz söylediklerinden ben terörist değilim terörist demeyin biz
00:41Özgürlük için savaştık mı demeye çalışıyor
00:46Biz şimdi
00:47Biliyorsun medya aslında gerçeklik algısını oluşturan bir şey yani
00:50Aslında temelde mesele bizim yaptığımız işin temel meselesi bir gerçeklik var bir de gerçeklik algısının oluşturulması meselesi
00:57Bir şeyi nasıl tanımlarsan o kişinin
01:00O tanımın o insan üzerindeki
01:03Yapışması durumu var yani
01:05Jolani
01:06Mesela
01:07Aslında
01:08Bu iki cümle
01:09Şurada diyor ya bana terörist demeyin bu tam daha çok Esad rejimine uygun
01:13Artık doğmada olan Ahmet El Şarayı kullanmaya başladım diyor ya
01:16Burada zaten Jolani ismi aslında kod isim
01:20Yani bir terör örgütü lideri ismi gibi
01:23Tanımlanacak bir kod isim
01:25Baktığımızda şöyle bir şey var
01:28Gerçeklik algısının oluşması açısından baktığımızda
01:32Bir şeyin
01:33Terörist deme konusu tepki tartışılan bir konudur medyada
01:36Örneğin işte Yasser Arafat yıllarca İsrail tarafından
01:40Terörist olarak tanımlandı
01:41Fakat baktığımızda yıllar sonra Oso'da
01:45Camp David'de
01:46İsrail devletiyle pazarlık yapan taraftı
01:49Bugün de gelinen süreçte
01:51Oluşan durumda şunu görüyoruz
01:54Jolani'nin artık
01:55Terörist kavramı Jolani için çok fazla kullanılmaya başlandı bunu nasıl anlıyoruz
02:01Bakıyoruz İngiliz
02:03Yetkililerin
02:04Fransız yetkililerin
02:06İtalyan yetkililerin Jolani ile görüşmeye gittiğini görüyoruz Amerikalıların
02:10Bir şekilde temasa geçtiğini görüyoruz burada tanımlamanın değişeceğini gösteriyor
02:14Esad rejimine uygun demesi normal çünkü Esad kendi karşıtlarını terörist olarak tanımlıyordu kim olursa olsun
02:21Muhalif de olsun halk da olsun o bölgenin halkı da olsun Hamalı da olsun
02:24Humuslu da olsun işte
02:26Şehli de olsun İdlibli de olsun işte Faruk Al-Şahra'nın yeğenidir Ahmet Al-Şahra bu arada Jolani
02:32Eski bir
02:33Suriye Dışişleri Bakanı'nın yeğenidir
02:35Onu da söylemek lazım
02:36Bu anlamda baktığımızda değişen bir şeyden bahsediyoruz
02:40En çok
02:41Jolani'ye terörist diyen kimdi mesele aklımıza geliyor İran
02:45İran'da o dilini bırakmış durumda
02:47Muhalif olarak görüyor muhalif bir dil kullanıyor muhalifler üzerinden
02:51Tanımlamaya başladı
02:52Bu terörist sözü
02:54Aslında işte savaşların
02:55İçerisindeki bir durum
02:58Ama
02:59İleriki dönemde
03:02Terörist sözünün kalkması aslında uluslararası ileride çok şaşırılmayacak bir durum niye
03:07Çünkü dediğin gibi Yasir Rafat bir dönem teröristi sonra İsrail'le masaya oturan kişiydi
03:13Barış elçisi olarak da hatta
03:15Ödül
03:17Ödül aldı yani hani tırnak içinde bunları hatırlamak lazım bu anlamda Jolani'nin de
03:22Bana terörist demeyin demesi
03:24Aslında baktığımız süreçte işte bugün
03:2613 yıl 8 ay süren bir iç savaşın sonunda Şam'a giren güçlerin başındaki kişi bu
03:33İnsan bu kişi
03:34Baktığımızda böyle bir şey
03:36Terimin
03:38Uluslararası hukuktaki durumu
03:40Jolani'nin durumuna baktığımızda hali hazırda halen
03:43Birçok metinde Türkiye'nin de metinlerinde terörist olarak tanımlanan bir grubun lideri olarak biliniyor
03:48Onu da söylemek lazım ama
03:50Ama gelişen süreçte bunun ortadan kaldırılacağına dair çok büyük emareler var
03:55Nedir işte
03:56Diyor ki
03:57Bizi bana terörist demeyin demek
04:00Bu Esad
04:01Rejimin
04:02Sloganı propagandasıydı bunu bırakın demek istiyor
04:06Burada asıl meselelerden bir tanesi de İsrail'i uyarıyorum
04:09Sureden çekilsin çünkü İsrail'in yaptığı şey şu anda fırsatçılık ve
04:13Suriye'nin bazı bölümlerinin işgale doğru giden bir durum var
04:16Buna karşı geleceğinin ne bir mesajı olarak
04:18Görünüyor bu
04:19İlk açıklaması bu anlamda
04:22İsrail'i uyaran İsrail'e karşı
04:24Dil gösteren işte bir retorik oluşturan ilk açıklaması olarak da karşımıza çıkıyor onu da söylemek
04:30Bunu da not etmemiz lazım ilerleyen günlerde muhtemelen bunu hatırlarsın bu arada bir şey söyleyeceğim hatırlarsa
04:37Jolani'nin ABD tarafından başına 10 milyon dolar
04:41Ödül konulduğunu hatırlatmak lazım
04:44O ödülün bir şekilde artık
04:48Gereksiz bir duruma geldi Amerikalıların da bir şekilde onlar onunla
04:51Temasa geçtiğini söylemek lazım
04:54Aslında dediğim gibi
04:55Konu
04:58Gerçeklik durumudur yani gerçekliği tanımı sen nasıl yaparsan
05:02Algıyı ona göre oluşturuyorsun uluslararası medyada da bugüne kadar
05:06Jolani'ye terörist denmişti bundan sonra denme edebilir
05:09Zaten bunu değiştireceği belliydi Halep'ten sonra yaptığı açıklamalar ılımlı hava
05:14Silahlı grupları lağve edeceğiz demesi hepsi önemli
05:17Şimdi başka başlığımıza bakalım Suriye'de
05:2024 yıllık Beşşar Esad rejiminin devrilmesinin ardından
05:23Bir hafta geçti ülkede
05:26Tahrip olan birçok kurum normale dönmek için de
05:30Çalışmalar sürdürülüyor normale dönüşte merkez bankası da
05:33Yeniden açıldı önemli
05:36Yeni hükümetin ülkenin varlıklarına yönelik incelemeleri de
05:39Devam ediyor merkez bankasının kasasında
05:42Ne var ne yok bakın şimdi birlikte bakalım arkadaşlarımız grafik olarak hazırladı
05:46Suriye'nin ne kadar parası var
05:49Baktığımız zaman Suriye Merkez Bankası'nın kasasında yaklaşık
05:5226 ton
05:54Altın var
05:55Ülkede döviz rezervleri ise
05:58200 milyon dolar
06:00Bankaya yağmacılar saldırdı ancak
06:03Anakasaya ulaşamadılar açıklaması yapıldı
06:07Çünkü yeniden kurulan bir ülke
06:10Jolani'nin
06:11Başında olduğu diyebileceğimiz
06:13Muhalif gruplar geldi ülkeyi yeniden kuruyor
06:16Lağvedeceğiz silahlı grupları dediler
06:18Herkesin söz hakkı olacak dediler
06:21Geçici hükümet kuruyoruz ardından seçim yapacağız dediler açıklamalar bu yönde
06:26Merkez bankası
06:27Her şeyin ortasında ekonomi önemli
06:30İyileşme çalışmaları için
06:31Bunu nasıl değerlendiriyor
06:33Suriye'de ekonomik bir felaket var onu bilmek lazım yani
06:3713 yıl 8 ay bir iç savaş yaşamış ülkeden
06:40Bir çıkış noktası aramaya çalışan bir ülkeye dönüşen
06:43Suriye'den bahsediyoruz
06:46Suriye'de şunu söylemek lazım
06:48Zaten
06:49İç savaş öncesi de durum çok böyle parlak
06:51Bir durumda değildi yani
06:53Lübnan'ın altında geliri olan
06:56Çok fazla
06:57Sıkıntı olan bir ülkeydi
06:59Suriye
07:00Şimdi
07:012.5 milyar dolarlık bir petrol gelirinden bahsediyoruz yıllık
07:06Ülkenin
07:07Gelilen durumunda gelen durum gelinen bakıldığında işte bir
07:11Yağmacı meselesinin olmadığını görüyoruz aslında tam olarak
07:15Yani evet
07:15Bunun önüne geçmek için çok
07:17Açıklama yaptık
07:18Çok çok net bir şekilde
07:20HTC'nin bunu engellediğini de görüyoruz
07:22Şimdi
07:23Bu
07:24Rakamlar aslında çok düşük rakamları bir merkez bankası 200 milyon dolarının bir anlamı yok yani bir
07:30Öyle bir para hatta şöyle iddialar vardı hatırlarsan
07:33Esad'ın
07:34Kendisinin 135 milyar dolar gibi kaçırdığı ülkeden iddiaları vardı
07:39Baktığımızda tabi bir toparlanma olması gerekiyor
07:42Bunun için de
07:43İş başına geçen yönetimin
07:46Bugün Suriye geçici hükümetinden bahsediyoruz
07:49Net ve sert adımlar atması gerekiyor ve bu bölgede
07:53Büyük yatırımlara ihtiyaç var
07:55Bununla ilgili de
07:56Dış dünyadan yardım alması gerekiyor ne dedi zaten Jolene ilk açıklamalardan bir tanesinde
08:01Buraya yaptırımların artık bitmesi lazım dedi Esad rejimi bitti dedi
08:05Bu alan bu gördüğümüz işte 20 milyondan fazla insanın yaşadığı bölge
08:11Aslında yatırıma ihtiyacı olan
08:13Ekonomik desteğe ihtiyacı olan bir ülke bunun da en büyük destekçilerinden bir tanesinin
08:17Türkiye olduğunu biliyoruz işte şu para senin elindeki parayı ben de şimdi onu gösteriyordum
08:22Şimdi sen açıkladın anlattın durumu ama bu para
08:25Elimde görülüyor mu arkadaşlar böyle
08:28Bu
08:29An itibariyle de geçerliliği var Suriye parası
08:33Ekip arkadaşlarımız bölgede
08:35Çalışırken çalışma yaparken
08:37Bu paraları getirdiler
08:39İstanbul'a bize de stüdyomuza kadar
08:42Bu üzerinde Beşar Esad'ın
08:44Fotoğrafının olduğu
08:46Para
08:47Bu paralar artık tedavülden kalkacak ya burada da tabii ki zaten bunun yenisi yapılacak bu paraların başka
08:53Türlü
08:54Artık Esad rejiminin Esad ailesinden herhangi birisinin bir Suriye parasının üzerinde
08:59Fotoğrafın olmaması gerekiyor
09:00Parayı gösterelim tekrar
09:01Orada şöyle bir durum var
09:04Mesele
09:06Esad yönetimine değil de Suriye halkına kimin destek vereceği konusu
09:10Bugüne kadar geldiğimiz süreçte Esad yönetimine en çok kim destek veriyordu en çok destek veren ülkelerden bir tanesi
09:16İran'da
09:17İran'ın
09:18Baktığımızda
09:21İran'ın bugün
09:23Şunu dediğinde görüyoruz bu da çok
09:25Tartışılan bir konu
09:26Esad rejimin sonrası Suriye hükümeti
09:29İran'a karşı mallukların hükümlülüklerini devam ettirmeli diyor ki
09:33Bu da
09:34Bir şekilde
09:36Suriye'yi borçlandıran İran'ın
09:38Suriye'den
09:39Halen
09:39Bir şeyler koparmaya çalıştığının göstergesi olarak görünüyor
09:43Baktığımızda şunu görüyoruz
09:45Çok büyük iş var çok büyük sorun sıkıntılar var
09:48Suriye rejiminin şu andaki yönetiminin
09:50Çok çalışması gerekiyor
09:52Şimdi en önemli sorulardan birini soracağım parayı görünce izleyicilerimizde muhtemelen aynı sorunun cevabını bekliyordur
09:58Editörüm şilanda yazıyor
10:01Paranın üstüne kimin fotoğrafı
10:03Basılır
10:04Burada burada şöyle bir soru farkındayım şöyle bir soru soru olabiliyor yani genelde Arap ülkelerinde
10:11O kişilerin isimleri
10:13Kurucu
10:15Liderin fotoğrafı ya da o andaki Cumhurbaşkanı fotoğrafı oluyor ama
10:19Burada sanki
10:20Böyle olmayacakmış gibi de bir görsel var niye öyle diyorum
10:23Çünkü Jolani geldikten sonra hiçbir yerde kendi fotoğrafının asılmasını istemedi
10:27Onda söylemek lazım
10:28Burada tabii ki bir fotoğraf olacak ama onu da ilerleyen günlerde gösterecek
10:32İlla bir fotoğrafın olmasına gerek yok Emevi Camii de konulabilir Emevi Meydanı da konulabilir
10:36Suriye'de Şam'da
10:39Halep Kalesi
10:39Halep Kalesi'de konulabilir
10:45Halep Kalesi'de konulabilir yani illa
10:47Bir resim olmasına gerek var mı çok emin değilim aslında ortada haklı halkların en büyük sorunlarından bir tanesi
10:52Bir kurtarıcı
10:54Figüre
10:54İhtiyaç duyulması bu anlamda
10:56Konulmasa da olur yani niye bir fotoğraf konulması zorunda olsun ki
11:00Öyle düşünmek lazım. Konulmama ihtimali öngörüyorsun. Yok görmüyorum ama konulmasa da olur yani
11:06Dileğim bu yönden
11:07Şöyle bir şey var
11:08Bu şöyle bir şey var
11:10Halklar kendileri çalışarak kendileri uğraşarak bir şekilde
11:15Bu
11:15Barış sürecini bu işte
11:18Esad rejimini yıkan süreci
11:20Yönlendirdi yani burada Suriye halkı o anlamda
11:24Bir figürün öne çıkmasındansa halkın öne çıkması daha mantıklı bir sonuç olarak karşımıza çıkıyor
11:30Çok kısa bir süre kaldı ama şu paraya bir bakmanı rica edeceğim. O kadar yeni ki çok yeni basılmış bir para olduğunu söyleyebiliriz
11:362000
11:38İşte
11:392000 Suriye parası
11:40Suriye Pound yazıyor arkasında
11:4326-27 lira ama
11:4530 lira falan civarında Türk Lirası'yla
11:48Çok nasıl söyleyeyim hani
11:51Nasıl basıldığının çok önemi yok değeri yok paranın yani
11:54Fulya Öztürk hatta bir iki fotoğraf paylaşmıştı ödeme yaparken böyle baya
11:59Balya balya paralarla ödeme yaparken 26-27 lira yani Türk parası ile 26-27 liranın bir
12:05Şu anda değişiyor tabi rekamlar da
12:07Bir manası yok yani bu para 2000 liraya yazsa ne olur 2000 pound yazsa ne olur