Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Amerika Birleşik Devletleri'nin seçilmiş başkanı Donald Trump, Suriye'nin anahtarının Türkiye'de olacağını söyledi.
00:07Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın çok akıllı ve güçlü biri olduğunu belirten Trump,
00:11Türkiye önemli bir güç ve Erdoğan çok iyi bir anlaştığım biri dedi.
00:18Konuşacağız, değerlendireceğiz bu bölümde konuklarımızla birlikte.
00:21TEPAV Dış Politika Program Direktörü ve eski diplomat Gülruh Gezer uzaktan bağlantıyla yayınımıza katılıyor.
00:29Terör ve güvenlik uzmanı Coşkun Başbuğ'da stüdyomuzda, hoş geldiniz diyorum konuklarımıza.
00:34Hoş bulduk, günaydın Samet.
00:36Hoş bulduk, günaydın.
00:37Şimdi ben bir hatırlattım Trump'ın söylemlerini, kurduğu cümleleri, önemli başlıklar var bu cümlelerde.
00:44Şimdi bir dinleyelim öncelikle Trump neler dedi, açıklamaları neydi, onun üzerine konuşalım.
00:51Sınır boyunca beş bin askerimiz vardı.
00:56Birkaç generale sordum, Suriye'de bir tarafta iki yüz elli bin kişilik, diğer tarafta dört yüz bin kişilik bir orduları vardı.
01:03Hatta daha fazla askerleri de var.
01:06Bu arada Türkiye büyük bir güç ve Erdoğan benim çok iyi anlaştığım biri.
01:11Onun çok güçlü bir askeri gücü var ve bu ordu savaşlarla yıpranmamış.
01:15Erdoğan çok güçlü ve etkili bir ordu inşa etti.
01:19Yani beş milyon kişilik bir orduyla iki yüz elli bin kişilik bir ordu arasında arada beş bin askerimiz var.
01:26Generele sordum, bu durum hakkında ne düşünüyorsunuz diye, o da hemen yok edilirler dedi ve onları oradan çıkardım.
01:34Bu yüzden çok eleştiri aldım ama ne oldu, hiçbir şey, birçok hayat kurtardım.
01:39Şimdi dokuz yüz askerimiz var, bazılarını geri gönderdiler.
01:43Şimdi taraflardan biri neredeyse tamamen yok edildi ama diğer tarafın kim olduğunu kimse bilmiyor.
01:49Ben biliyorum, o Türkiye.
01:52Evet, Türkiye bu işin arkasındaki güç.
01:55Erdoğan çok akıllı bir adam.
01:57Türkiye bunu binlerce yıldır istiyordu ve oldu.
01:59Askerlerimizin öldürülmesini istemem.
02:02Zaten artık olmaz diye düşünüyorum.
02:04Çünkü bir taraf yok edildi.
02:12Trump'ın açıklamalarını gördük.
02:14Bir soruya karşılık bu cevapları verdi.
02:16Bölgeyle ilgili olarak önemli açıklamalardı.
02:19Neler dedi, şimdi buradaki ekranımızda başlık başlık biz de yazdık.
02:24Bir bakalım söylediklerini, ardından konuklarımızla değerlendireceğiz.
02:27Şimdi Trump'ın genel başlığına baktığımız zaman Erdoğan çok akıllı dedi diye arkadaşlarımız yazmış.
02:33Cümleleri şuydu.
02:34Türkiye büyük bir güç ve Erdoğan benim çok iyi anlaştığım biri dedi.
02:40Erdoğan çok güçlü, etkili bir ordu inşa etti dedi.
02:46Suriye'de taraflardan biri neredeyse tamamen yok edildi dedi.
02:51Ama diğer tarafın kim olduğunu kimse bilmiyor.
02:54Ben biliyorum o Türkiye dedi.
02:56Belki önemli cümlelerinden, en önemli cümlelerinden biri.
02:59Her söylediği önemli çünkü.
03:01Evet Türkiye bu işin arkasındaki güç dedi.
03:05Erdoğan çok akıllı bir adam.
03:07Türkiye bunu binlerce yıldır istiyordu ve o aldı dedi.
03:12Belki de üzerine en tartışılacak cümlelerden biri de bu binlerce yıl.
03:17Coşkun Hocam sizinle başlayalım bu açıklamalara.
03:20Buyurun lütfen böyle yaklaşabilirsiniz.
03:22Trump'ın açıklamalarını nasıl değerlendiriyorsunuz cümle cümle baktığımız zaman?
03:27Türkiye büyük bir güç ve Erdoğan benim çok iyi anlaştığım biri dedi.
03:33Şimdi şuradan başlayalım istersen Vesileye Samet.
03:36Amerika'da bir savaşan güçler var mı yoksa bu eski bildik hangi lider gelirse gelsin
03:44hangi başkan olursa olsun Amerika'nın siyasetini değiştirdik olmaz mı?
03:47Bu çok tartışıldı.
03:49Ben ilk kanattaydım.
03:50Yani Amerika'da küresel ve ulusalcıların yaklaşık 10 yıldır süren ciddi bir savaşın olduğunu
03:57ve bu savaşta da işte Trump'ın ulusalcılar kanadını temsil ettiğini hep söyler dururum.
04:02Ve küreselcilerden ise ulusalcı kanadı yeğlerim.
04:06Seçimi kazanması bana göre Trump'ın hayırlı oldu ve hani 20 Ocağı daha var ama muhtemelen
04:14Amerika'nın başkanı olarak göreve başlayacak.
04:16Bir ihtiyat payı da bırakıyorum farkındaysan.
04:19Çünkü bu bahsettiğim süreç Amerika için de önemli bir kırılma tarihi olan bir süreç.
04:24Trump ilk döneminde bir çıraklık dönemi geçirdi.
04:29Ticaretten, ticarlıktan bir anda siyasete girdi.
04:33Hakim olup olamayacağı çok tartışıldı ve çok da bocaladı, zorlandı.
04:37Ama şimdi bu dönemde biraz daha olaylara hakim, biraz daha böyle o eski acemiliği
04:42atmış bir Trump görüntüsünü görme ihtimalimiz var diyorduk.
04:45En çok tartışılan da şuydu.
04:47Suriye'de ve diğer coğrafyalarda ne değişir?
04:50Veya bu Trump'ın oraya gelmesi neyi değiştirir?
04:53Ben de Suriye bacağında Trump'ın evvel söylediği ilk başkanlık döneminde
04:58çekileceğiz buradan veya işte biz dünyanın jandarması değiliz,
05:02o aptalca savaşlarda olmayacağız tezinin işleyeceğini ifade eder dururdum.
05:06Gerçi 20 Ocak'a bir iş kalmadan Suriye'de her şey yoluna girebilir onu da söyleyeyim.
05:11Ama kalsa da Trump'ın nasıl bir tavır sergileyeceğinin bana göre ispatı bu cümleler.
05:17Ne diyor?
05:19Türkiye büyük bir güç ve Erdoğan benim çok iyi anlaştığım biri.
05:23Bana göre bütün gün o konuşmada en anahtar cümle bu.
05:26Erdoğan benim iyi anlaştığım biri.
05:29Mesela başkan seçimi kazandığında ben Sayın Erdoğan'ın dostum Trump'ı tebrik ediyorum
05:34demesini çok önemsemiştim.
05:36Sayın Erdoğan kolay kolay bir lider için bu cümleyi kullanmaz.
05:40Yani bir dostum Macron bir dostum Shoals hiç duymadık bu kelimeleri.
05:44Orada da zaten evvelki döneme de bakarak ben Trump'la Sayın Erdoğan arasında bir
05:50Putin Erdoğan denkleminin olduğuna inananlardanım.
05:53İşte onun da zaten bana göre ispatı bu cümle.
05:57Ne diyor?
05:58Erdoğan çok güçlü etkili bir ordu inşa etti doğru.
06:01Hatta bu cümleyi Trump'ın ilk başkanlık döneminde de duyduk.
06:05Yani bu benzer cümleleri.
06:06Şuydu hadise IŞİD diye bir tiyatro Amerika'nın peydahladığı o mücadelede Türkiye tek başına
06:14süreci göğüsleyen götüren bugüne kadar en çok DH'le ilgili teröristi de etkisi
06:20hale getiren tek ülke.
06:21Diğerlerinin esamesi okunmaz.
06:23O işin başında da Amerika var ve bunu bildiği için Trump demişti ki ilk başkanlık
06:28döneminde Suriye'den çekiliyoruz DH'le mücadele bitti dedi.
06:32Kaldıysa dedi birkaç terörist zaten Sayın Erdoğan güçlü bir lider ben ona inanıyorum
06:37o gereğini yapar dedi.
06:38Bir anda hemen yalanlandı.
06:40İşte o küresel çete üşüştü.
06:41Nereye çekiliyoruz?
06:42Suriye'de yüzyıldır oyun kurmuşuz binlerlerce dolar yatırmışız.
06:46Bunları söylemediler ama hareket oraya gitti ve bunu yaptırmadılar Trump'a.
06:52Hatta Trump'ın yapamadığını bazı şeyleri Putin seçim kazandıktan sonra söyledi.
06:58Trump dedi aslında güçlü bir lider ama dedi istediklerini yaptırmadılar dedi.
07:03Putin'in bu söylemi de önemliydi.
07:05Şimdi bu tespit zaten Trump'ın evvelden de söylediği dillendirdi ve bildiği bir
07:11tespit doğru tespit.
07:13Suriye'de taraflardan biri neredeyse tamamen yok edildi.
07:16Herhalde burada kastı rejim yani rejim bir daha Suriye'de tekrar iş başına gelmesi
07:21veya bir güç üretmesi mümkün değil ama diğer tarafın kim olduğunu kimse bilmiyor.
07:26Ben biliyorum o Türkiye.
07:27Şimdi bu diğer taraftan kastı herhalde Suriye'de neler oluyor ve neler gerçekleşti
07:33sorusu çok tartışılıyor.
07:35Orada herkes yani bu bir istihbarat savaşları o dünya Suriye özellikle.
07:40İngiltere, Amerika, Fransa, İran, Rusya kimi aradıysan orada ve şimdi bizim görmediğimiz
07:47Oradaydı ya da.
07:49Oradaydı dediğin gibi ama şöyle havlattığı anlamına gelmesin geçmiş zaman kullanma
07:54çünkü hala orada herkes şimdi geriye çekilip o yaşadığı süreci muhasebesini yapıyor
07:59tekrar pozisyon alıyor.
08:00Hani o taraftarla diyalog halindeyiz işte görüşmeler sürüyor gibi laflar öyle tesadüfen
08:06söylenmiş sözler değil.
08:08Dolayısıyla burada hani bu süreç işledi.
08:11Bu iki başlığı da birleştirebiliriz.
08:13Türkiye bu işin arkasındaki güç.
08:15Şimdi şöyle bir kanaat oluştu istihbarat savaşları olduğu için orada oluşan tablonun
08:21yani sadece Etheşen'in marifeti mi yoksa arka planda bir akıl var mı bu çok tartışıldı.
08:26Biz bu sürecin hiçbir yerinde yokuz ama hani sonuçta baktığında sahada kim hakim?
08:34Türkiye.
08:35Benevi Camii'nde belki Jolani'nin arabayı kullanırken İbrahim Kalın'ın yanında
08:39oturması da bunun en büyük göstergelerinden biri olabilir mi?
08:43Elbette yani burada aslında şunu gerçeği görmek lazım.
08:46Türkiye süreçte sahada olmasa da süreçteki sahayı okumasıyla ve şu an gelinen noktayla
08:53kazanan ülke.
08:54Bunu zaten ben değil Avrupa'da birçok basın ve siyasi lider söylüyor.
08:59Hatta Amerika'da çok ilgimi çeken başlık şuydu.
09:02Erdoğan diyor Amerikan basını Erdoğan meşru unsurlarla yol aldı ve kazandı.
09:09Amerika gayrimeşru unsurlarla yol aldı ve kaybetti diyor.
09:13Yani burada gayrimeşruden kastı terörü verdiği destek.
09:16Yani bu Amerika bu gerçeği görüyor Avrupa görüyorsa bizim de zaten görmemen şansımız yok.
09:22Dolayısıyla dediğim gibi iki maddeyi birleştirirsek şu an Suriye'de yaşanan
09:26sahadaki olayların kazananı Türkiye.
09:30Zaten Suriye'deki halkın da mevcut şu an siyasi iradenin yani geçici hükümetin
09:36de ilk başvurduğu danışman ülke Türkiye.
09:40İşte Sayın Kalın'ın yaptığı ziyaret orada Suriye halkının göstermiş olduğu sevgi,
09:46o coşku hala işte anlatılıyor.
09:49Ben hep söylüyorum hani bu kadar ülke saydık hadi herhangi biri bir ziyaret yapsın
09:53bakalım üniformasıyla kimliğiyle de o halkın tepkisini bir görsün.
09:57Zor olacak gibi görünüyor.
09:59Hatta Ürdün'de de Dışişleri Bakanları toplantısı yapıldığında Antony Blinken
10:06Hakan Fidan'ın yanına oturmuştu.
10:08Onu da göz ardı etmememiz lazım.
10:10Son maddeyi bir kenara bırakalım.
10:12Konuşacağız değerlendireceğiz.
10:14Sayın Gezer siz nasıl değerlendiriyorsunuz?
10:16Biz şimdi açıklamaların belli bir bölümünü konuştuk tartışacağız ama sizin ilk değerlendirmelerinizi
10:22almak isterim bu açıklamalara karşı.
10:24Şimdi Coşkun Hocam zaten esasında değerlendirdi.
10:28Tekrara düşmemek açısından ben ilave bazı hususlar söyleyeyim.
10:32Yani şuna katılıyorum.
10:34Birinci dönemde Trump döneminde evet çok iş çıkışlar vardı ama baktığımız vakit
10:40iki lider arasında doğrudan görüşmelerin olduğu ve belirli ölçüde samimi ilişkilerin
10:48olduğu bir dönemdi.
10:50Evet işte bazı yaptırımlar uygulandı vesaire ama bunun daha ziyade arkasında müessesiz
10:56nizamın ben olduğunu düşünüyorum.
10:58Bir de Biden dönemiyle kıyasladığımızda bakın yani Biden döneminde ilk resmi
11:04angaşman Dışişleri Bakanı düzeyinde oldu.
11:06O da bir buçuk yıl sonra yani Biden yönetime geldikten bir buçuk yıl sonra
11:10Samet Bey dönemin Dışişleri Bakanı Washington'u ziyaret etti.
11:14İki ülke liderinin telefonda konuşması bile dört aya almıştı.
11:20O da Nisan'a giden süreçte yani 24 Nisan'a giden süreçte Cumhurbaşkanı'yla
11:26Biden telefonda görüşmüştü.
11:28Şimdi malumunuz Trump seçildi hemen zaten Sayın Cumhurbaşkanı tweet attı.
11:33Ondan sonra da iki taraf işte aradan bir gün geçtikten sonra iki gün bile değildi
11:38galiba telefonda görüştüler.
11:40Bunlar tabii ki önemli.
11:42Yani dört yılda önümüzdeki dört yıl özellikle bölgenin son derece kritik
11:48bir dönemden geçtiği safhada Beyaz Saray'da Trump oturuyor olacak.
11:52Dolayısıyla Trump'ın bu yaptığı açıklamalar bize önümüzdeki dört yılda
11:57neleri bekleyebileceğimizin endikasyonunu veriyor.
12:01Bugüne kadar aslında baktığımız vakit dış politika konusunda çok kapsamlı
12:06bir sunum yapmamıştı Trump.
12:08O yüzden bizim de kafamızda sürekli bir takım soru işaretleri vardı.
12:11Yani Trump geldiğinde bizim açımızdan önemli olan işte Ukrayna'da ne olacak?
12:17Şimdi Suriye yeni gündeme geldi ama Gazze'de ne olacak?
12:22Ondan sonra İran'la ilişkiler ne olacak?
12:26Bunların hepsi tabii bizi belirli ölçüde endişelendiriyordu.
12:29Çünkü bir takım bilinmezler vardı.
12:31Ama dün yaptığı bu açıklamalarla biraz daha oturdu.
12:36Suriye özelinde ise sahanın gerçekliğini okuyabilen bir Trump olduğunu görüyoruz.
12:42Bu çok önemli.
12:44Tabii Amerikan askerlerinin çekilmesine yönelik net bir açıklamada bulunmadı.
12:48YPG-PYD'ye ilişkin olarak da net bir açıklamada bulunmadı.
12:52Daha genel bir çerçeve çizdi.
12:54Ben biraz da konulara çok vakıf, özellikle sahada şu andaki duruma çok vakıf olmamasına bağlıyorum.
13:01Evet, kendisi şu anda başkan Biden gibi, çünkü seçilmiş başkan olduğu için
13:0720 Ocak'a kadar her gün Biden'e ne briefing veriliyorsa
13:12kendisine de aynı ölçekte bir briefing veriliyor.
13:16Ama daha genel bir çerçeve çizmeye gayret gösterdi.
13:19Bunun da ben aslında yine olumsuza yorulmaması gerektiğini değerlendiriyorum.
13:25Ama yine bir kaydı ihtiyatla şunu da söylemek istiyorum.
13:29İlk dönemde Coşkun Hocam da onu söyledi.
13:31Esasında Trump'ın Suriye'ye yönelik çok net bir politikası vardı.
13:35Askerlerimi çekeceğim demişti.
13:37Bu konuda istediği şekilde hareket edemedi.
13:40Sayılarını azalttı ama tamamıyla çekemedi.
13:43Dünkü açıklamadan yine biz şunu anlıyoruz.
13:46Orada bizim askerlerimize tehdit teşkil edecek bir durum yok.
13:50Önceki açıklamalarıyla birleştirdiğimizde de ne demişti?
13:53Suriye meselesi bizim meselemiz değildir.
13:55Yani mealen söylüyorum.
13:57Bizim Ukrayna'ya odaklanmamız lazım.
14:00Dolayısıyla Suriye benim gündemimde değil.
14:03Bunları birleştirdiğimiz vakit eğer tabii tek başına bu kararları alabilecekse
14:08kendisini durduracak bir mekanizma olmaz ise
14:11Trump'ın ben burada Suriye'yi artık tamamen ikinci bir plana atarak
14:17Ukrayna'ya yoğunlaşacağını
14:19ve burada Türkiye'li istişare halinde
14:22bir Suriye politikası belirleyebileceğini değerlendiriyorum.
14:26Birinci dönemden bir fark ne olabilir?
14:30Bir de izninizle hemen onu da söyleyeyim.
14:32Fazla da Coşkun Hocam'ın vaktinden çalmayayım.
14:34Şimdi ilk dönemde tabii daha tecrübesizdi.
14:38Devlet tecrübesi bir kere yönetim tecrübesi hiç yoktu.
14:41Ve etrafında ona meydan okuyacak demeyelim ama
14:45belirli ölçüde set çekecek ya da onu kısıtlayacak bazı yöneticiler vardı.
14:52Şimdi seçtiği ekipte tabii bunların birçoğu kongre onayından geçecek ama
14:57tamamen Trump'ın güdümünde hareket edecek insanlardan bahsediyoruz.
15:02Dolayısıyla Trump ben işte askeri açıdan şunu yapacağım dediği takdirde
15:06geçen sefer yaşadığı, gördüğü o mukavemeti görür mü?
15:11Bu konuda da hani olacağını değerlendirmiyorum.
15:15O yüzden askerlerimi çekeceğim ya da bu konuda Suriye özelinde
15:20Türkiye ile beraber hareket etmek gerekir.
15:22Türkiye bu bölgede kilit aktör dediği takdirde
15:25kimsenin ona karşı geleceğini düşünmüyorum.
15:27Ama benim dün ilk açıklamalarını dinledikten sonra aklıma şu geldi.
15:33Şimdi Yahudi lobisi muhakkak onun danışmanlarına tam saha pres yapacaktır.
15:39Yani Türkiye ile iş birliği yapılmaması yönünde.
15:42Bu konuda da bizim gerekli girişimleri zaten Washington Büyükelçiliğimiz
15:46oradaki lobi şirketimiz yapıyordur.
15:50Ama bunu da önümüzdeki dönem madem böyle pozitif bir algı var şu anda Türkiye'ye karşı
15:55ki Nikki Haley de bakın geçtiğimiz günlerde ki Nikki Haley de Türkiye'yi çok seven
15:59bir insan değildi biliyorsunuz bir önceki dönemde BME daimi temsilciliğini yaptı.
16:04Ben olsam Trump'ın yerinde ilk yapacağım şey telefonu kaldırıp
16:08Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı aramak olur.
16:10Yani böyle bir olumlu bir rüzgar var arkamızda.
16:13Bunu çok iyi değerlendirmemiz gerektiğini değerlendiriyorum.
16:17Bu söylediğiniz önemli.
16:18Son cümleyi de değerlendirmenizi isteyeyim.
16:20Erdoğan çok akıllı bir adam.
16:22Türkiye bunu binlerce yıldır istiyordu ve o aldı dedi.
16:26Bu cümleyi nasıl değerlendirmemiz lazım?
16:28Binlerce yıldır duyunca biraz garip geldi diyebiliriz.
16:33Türkiye vatandaşlarına, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına.
16:36Yani şimdi tabii o binlerce şunu demek istiyor aslında.
16:41Tabii hem Osmanlı'ya hem tarihe.
16:44Tarih bilgisi çok geniş değil ama şunun da farkında.
16:49Yani şimdi bakın Kudüs'ten tutun da bütün bu Biladişşah bölgesinde
16:56Osmanlı döneminde barış hakimdi.
16:59Yine farklı gruplar vardı.
17:02Hem farklı dinlerine mensup hem farklı etnik gruplara mensup
17:06unsurlar her daim bu bölgelerde oldu.
17:10Ama bu bölgelerde Osmanlı döneminde
17:13son yıllarında tabii dışarıdan gelen etkileri
17:16teyze edersek hep bir barış ortamı vardı.
17:21Bu bölgeden Türkiye'nin buraları işgal etme gibi bir niyeti yok.
17:25Ama yumuşak gücüyle geçmişten gelen tarihi, kültürel
17:30bağlarıyla tabii ki burada yapıcı bir rol oynaması söz konusu olacaktır.
17:38Yani bölgede sadece Suriye değil Samet Bey
17:41yani bu Gazze-Filistin meselesi için de söz konusu.
17:44Türkiye'nin masada olmayacağı bir durumda
17:50bölgeye barış gelmesi söz konusu olamaz.
17:53Bakın başka bir örnek vereyim.
17:56Akabe'de geçtiğimiz günlerde yapılan toplantı.
18:00Onun öncesinde aylarca Suriye'ye komşu ülkeler
18:04kendi aralarında Suriye'nin geleceğini tartıştılar.
18:07Türkiye yoktu yani komşu Arap ülkeleri
18:10birkaç toplantı gerçekleştirdiler dışişleri bakanları.
18:13Hatta ben de yadırgamıştım yani 911 kilometre sınırımız var.
18:17En fazla Suriyeli mülteci bizde.
18:19Bunlar niye bizi bu meseleye dahil etmiyorlar diye.
18:22Ne oldu başarıya ulaşabildiler mi?
18:24Ulaşamadılar. Bir adım atabildiler mi?
18:27Bir konuda mutabakata varabildiler mi?
18:29Ulaşamadılar.
18:30Yani Türkiye'de kesinlikle bölgede özellikle
18:33son süreçle beraber önemli bir aktör.
18:36Türkiye'nin de oynayacağı yapıcı rol ile
18:39bölgede hem Suriye'de hem bölgede
18:42kalıcı barışın tesisi için önemli adımlar atılabilir.
18:46Bu tabii ki o binlerce yıldır dediği
18:49o geçmişe referansa Türkiye'nin
18:52bölgedeki kültürel, tarihi
18:56rolüne atıfta bulunuyor diye değerlendiriyorum.
18:59Siz nasıl değerlendiriyorsunuz hocam son cümleyi?
19:03Ben de Gürbüz hocamla aynı iskamette
19:06düşüncelerim.
19:07Bir tek şurada hani bu binlerce
19:09acaba onlarca yıl mı kastetti?
19:11Bir telefosa tahsin var.
19:13Orayı incelerim.
19:17Neden? Çünkü zaten yüzyıl önce
19:19bu topraklar Türkiye'nin istediği ortamdaydı.
19:21Yani huzur, barış ve güven vardı.
19:24Bunu söyleyen de ben değilim.
19:26Yani Suriye'ye ben yıllar önce gittiğimde
19:28eski yaşlılar, o dönemde
19:30hatıratları bilenler
19:32hep dövünerek şöyle sistemde
19:34bulunuyorlardı.
19:35Ah Osmanlı geri gelse.
19:37Ondan sonra bir daha gün yüzü
19:39görmedik.
19:40Bu sadece Suriyaz bir söylem de değil.
19:42Irak'a git aynı.
19:43Afrika'nın kuzeye aynı.
19:45Osmanlı haritasında kim varsa
19:47söylemleri hep eski günlere özlem.
19:50Şimdi gerçekten de
19:52size speak out'la başlayalım
19:54sürecin sonuna baktığında
19:56bütün bu coğrafyalar Kangölü.
19:58Afrika'nın kuzeyi,
19:59bahsettiğim coğrafya Ortadoğu.
20:01Bunların hepsi servetin üstünde
20:03oturuyorlar baktığında.
20:05Petrol zenginleri ülkeler
20:07ama halk sefil, aç
20:09ve sürekli savaşan, sürekli çatışan
20:11niye? Fitne girmiş.
20:13Yani Osmanlı'dan sonra
20:15yıkılan dönemde
20:17İngiliz'i, Fransız'ı
20:19Zaten bir bölme çabası olmuş.
20:21Hala da oyun devam ediyor.
20:23Şimdi baktığında
20:25hani o zamanlar
20:27bu oyunları göremeyenler
20:29veya görse de gücü yetmeyenler
20:31şimdi artık gerek teknolojinin
20:33katkısıyla
20:35gerek Türkiye'nin şu son
20:37çok güçlü etkili bir ordu
20:39inşa etti. Bizim şu an gücümüzün
20:41Afrika'da, bizim şu an gücümüzün
20:43Ortadoğu'da görülmesi üzerine
20:45oluyor bu iş diyerek
20:47ayağa kalkan coğrafyalar
20:49Türkiye'yi çeviriyor. Mesela
20:51Suriye Bırak'ta çok sevdiğim bir söz
20:53yaygındır. Yüzünü kıbleye
20:55sırtını Ankara'ya döneceksin derler.
20:57Yıllardır bu
20:59denklem üzerine kurmuş inancını
21:01ve az önce bahsettiğim
21:03sevgi gösterilerinin temeli de buna dayanıyor.
21:05Dolayısıyla buradan dışarıdan gelen bir devletin
21:07oyun kurma
21:09tabanda karşılık bulma
21:11ya da kurduğu oyundan
21:13nemalanma şansı yok. Ha bir süre götürürsün
21:15sömürgeci mantığıyla
21:17şu an Suriye'nin petrollerini çaldığın
21:19gibi çalarsın, çırparsın
21:21coğrafyayı kana bulamaya çalışsın ama
21:23bu yaptıkların geçici olur
21:25bir gün gelir iş aslına döner.
21:27İşte onlarca
21:29yıldır istiyordu ve aldı.
21:31Yani aldığımız... Binlerce yazıyor
21:33ama hocamız onlarca olduğunu söylüyor. Ben öyle olduğunu
21:35yani veya danışman takımında
21:37bir sorguda
21:39fayda var çünkü
21:41zaten biz binlerce yıldır
21:43bu topraklarda at koşturmuş
21:45bir ataların torunlarıyız.
21:47Şimdi ve o aldı.
21:49Aldı derden bu
21:51coğrafyayı bir aynı onların
21:53mantığıyla işgal, sömürü değil
21:55istediğini aldı demekte
21:57fayda var. Çünkü bizim istediğimiz neydi?
21:59Suriye'de toprak bütünlüğü olsun
22:01Suriye halkının iradesi
22:03sandığa yansısın. Suriyeli olup
22:05Suriye'yi düşünen iktidar
22:07işin başına gelsin. Ben de komşuluk
22:09ilişkilerimle gül gibi geçinip gideyim.
22:11Ne ben ne de o terör veya diğer
22:13başka belalardan hasar almayalım.
22:15Bizim istediğimiz buydu aldık.
22:17Ama bu cümlede akıllara da bazı
22:19analistler de şunu diyor Trump'ın
22:21bu açıklaması Erdoğan'a
22:23hem destek hem Türkiye'nin orada
22:25attığı adımları destek ama
22:27arkasında kim olduğu bilinmiyor ama
22:29ben biliyorum Türkiye diyerek
22:31PKK-YPG'ye de bir
22:33alan açması. İşte Türkiye
22:35oraya girdi farklı yollarla
22:37orayı kendi hegemonyası altına
22:39almaya çalışıyor ama bu
22:41lemezede gelebilir tartışması var.
22:43Katılıyor musunuz buna?
22:45Önce hocam size sorayım sonra Sayın Gezer'e sorayım.
22:47Bu tartışma yapılıyor. Ben pek katılmam
22:49ona. Niye? Çünkü az önce bir savaştan
22:51bahsettim. İstihbarat savaşları.
22:53Burada herkes sahada kimin ne kadar
22:55hakim olduğunu ne yaptığını o kadar iyi biliyor ki.
22:57Şimdi istihbarat cepheleri var.
22:59Savaşan cepheler var ve şu an
23:01oyunun yani bitti demeyeyim de
23:03çok kritik bir eşiği aşıldı.
23:05Bu aşılmadan sonra abansız
23:07ve ansızca kalanlar
23:09muhasebe yapıyor.
23:11Kardeşim hakikaten biz tuzağı
23:13kurduk ama işlediğini zannettik.
23:15Meğer biz havanda su dövüyormuşuz
23:17diyor. Herhalde bunu diyordur Amerika.
23:19Çünkü düşünsene milyarlarca dolar
23:21bir yüzyıl
23:23oyunun devamını götürmek isteyen Amerika
23:25ve o kadar işte tırlar,
23:27yardımlar, örgüte yatırımlar
23:29hepsi bir anda çöp oldu gitti.
23:31Suriye şu an yani
23:33dörtte üçünü kontrol altına aldı
23:35yeni milli hükümet ve
23:37kazandığında bana göre günleri sayılı.
23:39Şimdi bu süreçte
23:41dikkat et
23:43hiç kimse
23:45bir suçlu aramıyor.
23:47Bak
23:49eleştiriler hep o yönde.
23:51Türkiye kazanan ülke oldu.
23:53Çünkü o alt dünyadaki yaşanan
23:55savaşı
23:57bahsettiğim şeyler biliyor ve neticede
23:59hani yiğidin hakkını verme adına
24:01evet kardeşim burada eğer bir oyun kurulduysa
24:03oyunu kuran ülke Türkiye'ydi
24:06ve kazandı demeye getiriyor.
24:08Yoksa hani biz sahaya inip de
24:10hadi harekete geçin
24:12geliyoruz ediyoruz demiş değiliz.
24:14Hatta süreçle ilgili biz
24:16muhatap tarafları yani Rusya'yı ve İran'ı
24:18defalarca ikaz ettik.
24:20Bakın buradaki bu saldırılar devam ettiği takdirde
24:22bu işin sonu bir patlamaya gider.
24:24İddibi ben bunca yıldır
24:262017'den bu az bir süre değil
24:28kontrol altına aldım ama
24:30iş artık
24:32kontrolden çıkacak noktaya geldi deyip
24:34ikaz ettik. İkazlara rağmen
24:36bu düzelmeyi biz göremedik.
24:38Sayın Fidan'ın zaten yaptığı açıklamalarda bunu çok net
24:40görürsünüz. Aynısını ifade eder.
24:42İkaz ettik ama karşılık gelmedi
24:44der. İşin sonunda da iş buraya geldi.
24:46Yani kendileri etti, kendileri buldu.
24:48Ha süreci de biz elbette
24:50ülke menfaatine, bölgenin menfaatine göre de
24:52yönlendiririm. Zaten
24:54tabandan destek alan da benim. Ben bu
24:56desteğe karşılık veririm. Mesele bu.
24:58Siz nasıl değerlendiriyorsunuz hocam bu tarz
25:00söylemleri? Hani bu açıklamaların
25:02arasında bir hegemonyu oluşturdu.
25:04Orada Türkiye, Türkiye Cumhuriyeti
25:06deyip PKK-YPG'ye
25:08bir destek süreci gelir mi ABD'den?
25:10Bazı okumalar da o yönde.
25:14Vallahi ben şimdi Coşkun hocamın
25:16söylediğine katılıyorum. Ben de o şekilde algılamıyorum.
25:18Neden Samet Bey? Çünkü
25:20Trump öyle imada bulunacak bir insan
25:22değil. Düz mantık
25:24giden bir insan. Yani
25:26zamanında son derece sert
25:28açıklamalarda da bulundu Türkiye'ye
25:30karşı. Yani biz Trump'ı artık
25:32biliyoruz, tanıyoruz.
25:34O yüzden böyle hani o diplomatik
25:36yolla aman işte A deyim
25:38ama Z demek isteyeyim
25:40onu imam edeyim gibi bir refleksi olan
25:42bir insan değil. Eğer Trump öyle
25:44bir düşünceye sahip olsaydı doğrudan
25:46bu Türkler burada şunu yapmaya çalışıyor
25:48bilmem ne etmeye çalışıyor derdi. Bundan
25:50hiçbir surette de imtina etmezdi.
25:52O yüzden ben o teze
25:54maalesef katılmıyorum.
25:56Bir de yani dediğim gibi
25:58Şunu da sorayım öyle devam edin
26:00lütfen. Peki Türkiye-ABD
26:02ilişkisi o zaman özellikle bu
26:04açıklamalarda geldikten sonra
26:06nasıl ilerleyecek Suriye'deki
26:08bu gelişmelerin ışığında
26:10Türkiye-ABD ilişkisinin
26:12geleceği nasıl olacak onu da sorayım.
26:16Şimdi
26:18Biden döneminde dibe vuran
26:20ilişkiler vardı. Son dönemde biraz
26:22toparlama
26:24safasına geçmişti ama bizim
26:26en büyük meselemiz teröre
26:28verdikleri destek. Bu da
26:30Suriye özelinde zaten yani
26:32Suriye özelinde görüyoruz. Dolayısıyla şu
26:34anda Amerikalıların
26:36politika değişikliğine
26:38gitmek için ellerinde bir fırsat
26:40var ve Türkiye'yi yeniden kazanmaları
26:42için bakın
26:44bir fırsat var karşılarında. Bunu
26:46ya iyi değerlendirecekler
26:48diyecekler ki tamam artık ben bu
26:50YPG-PYD'den desteğimi çekiyorum
26:52bunlar da kendilerine lağvet
26:54etsinler. Hakan Fidan geçtiğimiz gün
26:56çok net sarıh
26:58bir yol haritası açıkladı.
27:00O yol haritası çerçevesinde hareket
27:02etsinler. Ondan sonra
27:04normal işte kurulacak
27:06orduya neyse oraya katılsınlar
27:08tamam. Ben de burada
27:10işimi tamamlayayım. Dediği
27:12takdirde zaten bizim otomatik olarak
27:14ilişkilerimiz bakın düzelecek ama
27:16Matthew Miller dün daha bir açıklama
27:18yapıyor. Diyor ki
27:20bu Biden yönetiminin
27:22sözcüsü neticede bir ay sonra bu insanlar
27:24olmayacaklar ama yani hala
27:26bakın kafada aynı refleksler var
27:28onun için bunu izah edeceğim
27:30diyor ki bizim aramızdaki en
27:32hassas konu işte
27:34onlar SDG diyorlar, PYD
27:36YPG meselesi diyor.
27:38Biz bu konuyu diyorlar ki peki ne
27:40yapacaksınız? İkinci bir soru.
27:42Biz bu konuyu NATO müttefiklerimizle
27:44istişare ediyorsunuz. Sen NATO
27:46müttefiklerine neyi istişare ediyorsun?
27:48Ben şimdi bunu anlamakta güçlük çekiyorum.
27:50Yani bir, bir kere ben NATO üyesi değil miyim?
27:52İkincisi sen hala neyi
27:54istişare ediyorsun?
27:56Yani bakın Biden döneminde
27:58belliydi ki bu konu
28:00çözülmeyecekti ama
28:02benim temennim tabii ki
28:04bakın şunu da vurgulayayım yani Trump'ın
28:06en öngörülebilir tarafı
28:08öngörülemez olmasıdır Samet Bey.
28:10Yani bugün bu açıklamaları yapar
28:12dediğim gibi yarın birisi girer aklına
28:14başka bir şey söylüyorlar.
28:16O yüzden hep kayda ihtiyatla
28:18bu açıklamaları analiz edip
28:20ona göre bir takım
28:22ihtimaliyet planları yapmak lazım.
28:24Ama herhal vekarda
28:26Biden yönetiminin stratejik
28:28bu körlüğünün devam etmeyeceğini
28:30ben ümit ediyorum. Aksi takdirde
28:32ABD Türkiye ilişkilerinde
28:34bir gelişme olması söz konusu
28:36olamaz. Daha bile kötüleyebilir
28:38onların Suriye özelinde
28:40atacakları adımlara bağlı olarak.
28:42Tabii ki bu yönde siz de söylediğiniz
28:44ama ABD'den yapılan açıklamalara
28:46Dışişleri Bakanlığı da açıklamalar
28:48yaptı ve dedi ki
28:50en büyük başlıklardan biri
28:52Türkiye ile görüşmelerindeki
28:54zor ve hassas bir konu
28:56oldukça dedi. Bir konu
28:58olan Suriye terör örgütü
29:00PKK-YPG meselesi olduğunu
29:02belirttiler. Türkiye'nin
29:04ABD'nin de
29:06terör örgütü olarak tanımladığı
29:08bir terör örgütüne yani
29:10PKK'ya karşı meşru harekete geçme
29:12hakkını tanıyoruz ifadesini
29:14kullandılar ama bunun yanında
29:16PYD ile birlikte de hareket
29:18edeceklerini de hatırlarsınız
29:20altını çizmişlerdi. Şimdi
29:22önemli konulardan biri
29:24bunu da konuşalım istiyorum
29:26vaktimiz daraldı
29:28Ankara'dan PKK-YPG'yi
29:30tasfiye
29:32planı başlığı da var
29:34Suriyeli
29:36olmayan Avrupa ve Irak'dan
29:38gelen YPG içindeki unsurların
29:40ülkeyi terk etmeleri
29:43yapılan tasfiye planı
29:45ikincisi YPG'nin
29:47elebaşılarının Suriyeli
29:49bile olsalar Suriye'den
29:51gitmesi alt kadroların
29:53yeni Suriye yönetimiyle
29:55anlayış birliği içerisinde
29:57silahlarını bırakarak
29:59normal hayatlarına dönmesi
30:01Suriye'deki Kürt toplumunun
30:03da yeni yönetimle
30:05yönetimde
30:07temsil edilmesi diyor
30:09Hürriyet gazetesinden paylaşılan
30:11bu önemli bunu nasıl değerlendiriyorsunuz
30:13Coşkun hocam
30:15sizinle başlayalım
30:17bizim elimizde elbette
30:19bir yol haritası var
30:21biz sürece diğer ülkeler gibi hazırlıksız yakalanmış
30:23değiliz
30:25bir istikamet var o istikamette bir planlama var
30:27o planı da bana göre
30:29süremizi çok aşmışız hocam
30:31bir cümle alayım bir cümlede Gülruh Hanım'dan
30:33son saniyelerim
30:35şu önemli mesela Suriyeli olmayanın
30:37ülkenin dışına çıkarılması
30:39renkli kodla arananların
30:41bir süreli de olsa
30:43Suriye'de bulunmaması
30:45ve zorla örgüte kazandırılanların da
30:47normal yaşantıya döndürülmesi
30:49mantık buna oturmuş
30:51sayın Gezer bir cümle alabilirim
30:53bununla ilgili
30:55süremizi doldururuz
30:57hemen hızlıca söylüyorum
30:59bakın bunların hepsi detaylı bir şekilde
31:01Antony Blinken Ankara'ya geldiğinde
31:03kendisine anlatıldı
31:05Türkiye'nin tutumu net
31:07Türkiye'de bu çerçevede hareket ederse
31:09önümüzdeki dönemde gerçek anlamda
31:11Suriye'de barışın tesisi mümkün olacaktır
31:13ABD Türkiye ilişkileri de düzelecektir