DEM Parti Antalya Milletvekili Saruhan Oluç, TBMM'deki bütçe görüşmelerinde vergi sistemini eleştirerek, yüksek gelir elde edenleri koruyan bir düzenin yoksulları ezdiğini ifade etti. Oluç, dolaylı vergilerin Türkiye'de OECD ortalamasının üzerinde olduğu ve emekçilerin üzerindeki vergi yükünün arttığını belirtti.
(TBMM) - DEM Parti Antalya Milletvekili Saruhan Oluç, Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın bütçe görüşmelerinde; "2024 yılı gelir vergisi tarifesi 110 bin TL olarak belirlenmişti. Oysa yeniden değerleme oranları 2000'den bugüne kadar kuruşu kuruşuna uygulanmış olsaydı 2024 yılında gelir vergisinin ilk dilimi 288 bin TL olacaktı. Şirketlere vergi affı, yapılandırmalar ve KKM gibi kalemlerde vergi istisnaları uyguluyorsunuz ama emekçilerin vergisi kaynağında kesilmeye devam ediyor" dedi.
TBMM Genel Kurulu'nda; Ticaret Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın 2025 yılı bütçelerinin görüşmeleri devam ediyor.
hbrlr1.com/ctcylittkckckl
(TBMM) - DEM Parti Antalya Milletvekili Saruhan Oluç, Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın bütçe görüşmelerinde; "2024 yılı gelir vergisi tarifesi 110 bin TL olarak belirlenmişti. Oysa yeniden değerleme oranları 2000'den bugüne kadar kuruşu kuruşuna uygulanmış olsaydı 2024 yılında gelir vergisinin ilk dilimi 288 bin TL olacaktı. Şirketlere vergi affı, yapılandırmalar ve KKM gibi kalemlerde vergi istisnaları uyguluyorsunuz ama emekçilerin vergisi kaynağında kesilmeye devam ediyor" dedi.
TBMM Genel Kurulu'nda; Ticaret Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın 2025 yılı bütçelerinin görüşmeleri devam ediyor.
hbrlr1.com/ctcylittkckckl
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Sayın Başkan, sayın vekiller ekranları başında ve
00:07cezaevlerinde bizleri izleyenleri sevgi ve saygıyla
00:10selamlıyorum. Sayın Bakanlar hoş geldiniz. Tek tek
00:14bakanlıklarla da bütçenin tamamıyla da ilgili çok
00:17konuşuldu. Ben tekrar bütçenin tümüne dair bir söz kurmayacağım.
00:20Çünkü komisyonda da bir ay boyunca eleştirilerimizi dile
00:24getirdik ama duymak istemiyorsunuz. Bu bütçede
00:28nitelik itibariyle son yıllardaki bütçelerden çok
00:31farklı değil. Özellikle bütçe tercihleri açısından
00:35baktığımızda irasyonel dönemle rasyonel dönem arasında radikal
00:40bir fark görünmüyor. Yok. Çok kısaca söylemek gerekirse bir
00:45kez daha sermayeye mükafat, yoksula, emekçiye, emekliye,
00:49işçiye yük getiren bir bütçeyle karşı karşıyayız. Şimdi daha
00:53çok bu bütçenin ve ekonominin önemli bir sorunu olan bir
00:58konu hakkında vergi adaletsizliği ve bununla
01:01birlikte yaşanan diğer ihtisadi adaletsizlikler hakkında
01:04konuşacağım. Sayın Bakan, vergi aslında ekonomi bahsinde
01:09tartışılıyor ama vergi kararları ekonomiden çok
01:12politik alanı ilgilendiren bir meseledir. Bu sadece Türkiye'de
01:17değil, dünyanın her yerinde böyledir. Hangi kesimlerin ne
01:21ölçüde vergilendirileceği aslında maliyeyi aşan politik
01:25bir karardır ve siz de bunu yaşıyorsunuz zaten. Bu politik
01:29kararlar yüzünden çok kazanandan çok az kazanandan
01:33az vergi almalıyız sözünü gerçekleştirecek adımları bir
01:37türlü atamıyorsunuz. Çünkü kararlar politik alanda
01:41veriliyor ve politik irade bu kararlarda sermayenin yanında
01:46yer alıyor. O nedenle çok kazanandan çok vergi
01:49alamıyorsunuz. Tam tersine az kazanandan çok vergi
01:54alıyorsunuz. Esas mesele de buradan kaynaklanıyor. Sayın
01:57Bakan plan bütçe komisyondaki sunumunuzda dediniz ki dolaysız
02:01vergiler yeterli düzeyde değil. Doğru. Doğru bir tespit. Ama
02:05yine aynı sunumda dediniz ki Türkiye'de dolaylı vergilerin
02:09iddia edildiği gibi yüksek olmadığını ııı ifade ettiniz.
02:13Bu ise yanlış Sayın Bakan. Bakın OECD karşılaştırmalı
02:17analizleri ki sizin elinizdeki rakamlarda da bu var. Türkiye'nin
02:21mal ve hizmet üzerinden alınan vergiler de otuz sekiz OECD
02:26ülkesinin ortalamasının üzerinde olduğunu ortaya
02:29koyuyor. Bu oran iki bin yirmi ikide Türkiye'de yüzde kırk üç
02:33nokta dokuz OECD ortalamasında ise yüzde otuz bir nokta dört
02:37Eurostat verileri. Dolaylı vergiler açısından baktığımızda
02:42Türkiye otuz sekiz OECD ülkesi arasında en yüksek vergi yüküne
02:46sahip beşinci ülke olarak görünüyor. Iki bin yirmi üçte
02:49kırk beş nokta altı iki bin yirmi dördü bilmiyoruz
02:52göreceğiz. Dolayısız vergiler açısından baktığımızda da
02:56Türkiye otuz sekiz OECD ülkesi arasında en düşük vergi yüküne
03:00sahip beşinci ülke olarak ııı görünüyor. Şimdi iktidarın
03:04ekonomik politikalarıyla ııı değerlendirdiğimizde
03:07baktığımızda alınan sonuçlara baktığımızda dolaylı vergiler
03:11gelir ve servete dayalı bir esasa dayanmadığı için yoksul
03:16zengini de vergi yükümlülüğü bakımından eşitlemekte
03:20dolayısıyla var olan eşitsizliği büyütmektedir.
03:23Iktidarın ekonomik politikalarıyla gittikçe
03:25yoksullaşan milyonlarca dar gelirli temel tüketim
03:29harcamaları üzerinden yüksek oranda vergilendirmeye tabi
03:33ııı tutuluyor. Özetle Türkiye'de vergi sistemi düşük
03:37gelirliği korumak yerine yüksek gelir elde edenleri koruyacak
03:41şekilde düzenleniyor ve siz bunu değiştirmiyorsunuz Sayın
03:45Bakan. Ama adaletsizlik bununla bitmiyor. Bakın bir
03:48önemli diğer mesele vergi adaletsizliğini arttıran vergi
03:52dilimleri meselesi ve vergi dilimleri düşük tutulduğu için
03:56işçiden ve emekçiden çok vergi almıyor. Bu ciddi bir sorun ve
04:00ortada işçi sendikalarından gelen ciddi bir talep de var.
04:04Bunu da duymuyorsunuz. Vergi dilimlerinin değiştirilmesini
04:07istiyorlar. Bunu anlamak istemiyorsunuz. Çünkü bu
04:10ülkede işçiler, emekçiler neredeyse kimiş şirketlerden
04:15fazla vergi verir duruma düşmüş vaziyetteler. Bu kabul
04:18edilebilir bir şey mi? Türkiye'de maalesef mali güce
04:21göre vergilendirme ilkesi uygulanmıyor. Vergi dilimlerinde
04:25düşük ücret geliri elde edenlerin tabi olduğu birinci
04:28dilim dar tutuluyor ve bu kesimin yıl içinde artan
04:33oranlı vergiye tutulmasına sebep oluyorsunuz. Sonuçta kim
04:37bunun faturasını ödüyor? Işçiler, emekçiler ve dar
04:40gelirler ödüyor. Dolayısıyla ilk dilim tutularının yeterince
04:44genişletilmemesi üst dilime daha hızlı geçişe sahip olduğu
04:47için çalışanların üzerindeki vergi yükü artıyor sayın
04:51bakan. Ve siz bu konuda en ufak bir adım atmıyorsunuz.
04:55Emekçiler gizli vergi zammına maruz kalıyorlar ve alım
04:59güçleri gün geçtikçe azalıyor. Bu çok ciddi bir sorun. Bakın
05:03iki bin yirmi dört yılı gelir vergisi tarifesinin ilk dilimi
05:07yüz on bir yüz on bin Türk lirası olarak belirlenmişti.
05:11Oysa yeniden değerlenme oranları iki binden bugüne
05:14kadar kuruşu kuruşuna uygulanmış olsaydı iki bin
05:18yirmi dört yılında ııı gelir vergisinin ilk dilimi iki yüz
05:22seksen sekiz bin Türk lirası olacaktı. Yani böyle bir
05:25durumla karşı karşıyayız. Şirketlere vergi affı,
05:28muafiyeti, yapılandırmalar ve kur korumalı mevduat gibi
05:31kalemlerde vergi istisnaları uyguluyorsunuz ama emekçilerin
05:35vergisi kaynağında kesilmeye devam ediyor. Faturayı işçi,
05:40emekçi ödemeye devam ediyor. Yani vergileri emek gelirinin
05:44sermaye gelirleri kadar vergisini koruması için adım
05:47atıyor musunuz? Atmıyorsunuz sayın bakan. Tam tersini
05:50yapıyorsunuz. Eee şimdi bu adaletsizlikler elbette ki vergi
05:55adaletsizliğiyle sınırlı değil. Eee adaletsizlikler ülkesi
05:59haline getirdiniz bu ülkeyi ve vergi adaletsizliğinin dışında
06:03da yaşanan büyük adaletsizlikler var. Gayri
06:06safi yurt içi hastadan emeğin aldığı paya baktığımızda son
06:09altı yılda düşüş devam ediyor ve emek ile sermaye arasındaki
06:13eşitsizliği sizin hazırladığınız bütçeler
06:16büyütüyor sayın bakan. Bu politik ve ekonomik bir tercih
06:20aynı zamanda. TÜİ'nin açıkladığı gelir dağılımı
06:23statistiklerine baktığımızda en yoksul yüzde yirmilik kesimin
06:27toplam gelirden aldığı payın azaldığını görüyoruz
06:30istikrarlı bir şekilde en zengin yüzde yirminin toplam
06:33gelirden aldığı payın ise arttığını görüyoruz. Bu da
06:36sizin bütçelerinizin eseri sayın bakan. Servet servet
06:40eşitsizliği de çok yüksek. Baktığımızda Türkiye'deki
06:43servetin yüzde kırklık kesimi nüfusun sadece yüzde birlik bir
06:49diliminde toplanıyor. Bu kadar büyük bir adaletsizlik olabilir
06:52mi? Nüfusun eee yüzde doksan beşlik kesiminin aldığı pay
06:56sadece yüzde kırk servette de durum bu. Yani bitmek
07:01bilmiyor. Bölgesel açıdan da baktığımızda böyle. Daha yeni
07:04açıklandı. Iki bin yirmi üç gayri safi yurt içi haslanın
07:07eee illere göre dağılımı ve il nüfusuna göre kişi başına gelir
07:12eee verileri. Bunlara baktığımızda yine aynı şeyi
07:15görüyoruz. En gelişmiş illeriyle en az gelişmiş iller
07:18arasındaki fark beşe bir oranında büyük bir uçurum.
07:21İstanbul ve Kocaeli'de kişi başına bu açıdan yirmi iki bin
07:25dolar düşüyor. Ama Van'da, Ağrı'da, Urfa'da, Muş'ta,
07:29Bitlis'te, yani Kürdistan coğrafyasında dört buçukla beş
07:33buçuk bin dolar arasında esas olarak eee bir eee gelir
07:38verisi görüyoruz. Dolayısıyla bölgesel uçurum da eee çok
07:42büyük. TÜİ'nin hazırladığı sektör bilançoları raporunda
07:45baktığımızda eee gelirleri eee şirketlerin kazandığı eee
07:50karlara baktığımızda katlarla ifade ediliyor. Üç kat, dört
07:55kat, beş kat ifade ediliyor. Peki emekçinin, emeklinin,
07:58işçinin, çiftçinin gelirinde katlarla ifade edilen bir artış
08:03görüyor muyuz? Görmüyoruz. Bankaların karları aynı şekilde.
08:06Dolayısıyla eee vergi ödemeyen şirketleri saymıyorum bile.
08:10Özellikle kamu özel işbirliği şirketleri bunların en başında
08:14geliyor. Büyük karlar elde ediyorlar ve sayın bakan siz
08:17onları vergilendiremiyorsunuz gerektiği gibi. Kripto
08:21varlıklardan vergi almayacağız dediniz, almıyorsunuz. Borsadan
08:24vergi almayacağız dediniz, almıyorsunuz. Büyük kara delik
08:28olarak kur korumalı mevduattan vergi almadınız. Bunların
08:32hepsi aslında sermayeyle lehine atılmış olan adımlar ve siz bu
08:37adımları atmaya devam ediyorsunuz sayın bakan. Neden
08:40bu durumda olduğumuzun açıklaması bu? Bakıyoruz eee
08:44orta badeli programa iki bin yirmi dört iki bin yirmi altı
08:48dönemine orada yazdınız kamu maliyesiyle ilgili başlıklarda
08:51dediniz ki vergilemede adalet ve etkinlik bölümü var. Ve o
08:55başlık altında eee vergi harcaması şeklindeki istisna ve
09:00muafiyetlerin kaldırılacağını belirtiyorsunuz ve bunu iki bin
09:03yirmi dört yılının üçüncü çeyreği için söylüyorsunuz. Peki
09:06yapıldı mı? Hayır yapılmadı. Ve eee yeni süreçte vergi
09:11kanunlarında da yeni düzenlere gidilmeyeceğini eee açıkladınız.
09:15Çünkü eee esas itibariyle bu kararları saraydaki ekonomistler
09:20veriyor. Siz vermiyorsunuz bu kararları. Ve bu nedenle de bu
09:24durumdayız. Bakın bunun değişmesi sağlanmadığı müddetçe
09:28vergi adaletsizliği, gelir dağılımı adaletsizliği,
09:32bölgesel adaletsizlikler konusunda eee olumlu adımlar
09:36atılmadığı müddetçe bu adaletsizliklerin değişmesi
09:39konusunda Türkiye'deki ekonomide de herhangi bir eee
09:43eee iyileşme özellikle işçiler, emekçiler, yoksullar, dar
09:47gelirler, ücreti çalışanlar açısından sağlanmayacak. Son
09:51açıklanman açıklanan bütçe verilerinde de bunu ııı
09:55görüyoruz. Bugün ııı açıklandı. Orada da görünüyor ki vergi