Suriye'de Esad rejimi düştü, bölge terörden arındırılıyor... Suriyelilerin ise ülkelerine geri dönüşü başladı. Suriyeli keskin nişancı Hanifi Doğancı da çatışmaların yaşandığı bölgeyi ve süreci CNN TÜRK ekibinden İlayda Karaca'ya anlattı.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Suriyeli muhalifler 10 yıla aşkın süredir devam eden iç savaşı geçtiğimiz haftalarda
00:07gerçekleştirdiği saldırılarla birlikte kazandı ve böylece 61 yıllık Bağdat rejimi
00:13sona ermiş oldu.
00:14Tabi tüm bu süreç hem Suriye'den hem de Suriyeli vatandaşlardan çok şey götürdü.
00:19Şimdi bir yayın konuğum var Hanifi Doğancı kendisi Suriye ordusunda keskin nişancılık
00:25yaptı.
00:27Ona mikrofonu uzatmak istiyorum efendim hoş geldiniz Zeynep.
00:30Hoş bulduk.
00:31Şimdi çok şey götürdü dedik gerçekten de öyle siz de tüm bu süreçten etkilenmiş
00:35birisiniz aslında.
00:36Kimi zaman ne yazık ki işkenceye de maruz kaldığınızı söylediniz bana.
00:40Bir zaman da Suriye ordusunda keskin nişancılık yaptınız.
00:44Biraz aslında geçmişe dönmek istiyorum.
00:46Nasıldı o dönemler?
00:48Nasıl tanımlarsınız?
00:51Olaylar başlamadan önce çok güzeldi.
00:53Bir Türkmen köyünden hani ben Hanifi Doğancı Surayp Türkmen Laskeyli'nde Surayp Türkmen
00:58köyünde doğdum.
00:59Bir Türkmen ailenin çocuğuyum.
01:01Tamamen Türkçe konuşan, tamamen Türk şarkılar, tamamen Türk futbolu izleyen bir köyde
01:05doğdum.
01:08Çok güzeldi.
01:09Bir yandan da açıktan okuyordum.
01:11Gemicilik okuyordum.
01:12Gemide çalıştım.
01:13O dönemler ilk dönem başladığında ilk hani bu Arap Baharı başladığında Mısır'da
01:17başladığında Mısır şeydeydim Libya'daydım.
01:21Çalışıyordum, gemide çalışıyordum.
01:23Sonra Suriye'de olaylar başladığını söylediler.
01:25Hani işte o sırada yükümüz vardı.
01:28Samsun'a geldik Türkiye'ye.
01:29Türkiye'de gemiyi terk ettim.
01:31Sonra hani olaylar başladı.
01:32Hani ben gelmek istemiyorum artık oraya dedim.
01:34Çünkü güvende hissetmiyorum kendimi.
01:36Gencim, abim engelli.
01:37Abim engelli olduğu için iki erkek çocuğuyuz.
01:40Ben de ailenin en küçük çocuğu olduğum için askere gitmiyorum.
01:43Muafsınız aslında.
01:44Muafım aslında ben.
01:46Sonra oraya gittiğimde bir başladı.
01:51Daha da çok başladı olaylar.
01:53İşte duvara yazmalar.
01:54Biz daha kaç yaşındayız?
01:5516-17 yaşındayız.
01:58Neler yazıyordun?
02:00Esat gitsin artık bu rejimi istemiyoruz.
02:02Tamamen bir özgürlük.
02:03Yani...
02:05Savaşın bitmesini istiyordun.
02:07Ya aslında savaşın daha başlamamıştı savaş.
02:10Biz bunları yaptığımızda.
02:12Daha da ziyade böyle...
02:14Nasıl söyleyeyim size?
02:16Bir köle gibi yaşayan bir halk düşünün.
02:19Tabii ki özgür.
02:20Tabii ki vergi gibi bir sorunu olmasa bile bu halkın.
02:25Ama bu halk istediği zaman evde otururken bile bir askeri ya da biri gelip alıp kütürebiliyor.
02:33Çocuklarını taciz edebiliyor.
02:35Ondan sonra her şeyi yapabiliyor.
02:38Güvende hissedemiyorsun.
02:40Orada sadece aslında bir insan olarak yaşamak için bırakılmış insanlardı.
02:45Oradaki bütün sürü halkı.
02:47Yaşamadığım herhangi bir...
02:49Yaşamadığım türlü türlü işkenceler yok.
02:52Her şeyi yaşadım.
02:53Gördüm.
02:55Şans mı diyeyim?
02:57İyi bir şey mi diyeyim?
02:59Cezaevinde yaşadığım...
03:01İçeride o yaşadığım o işkence...
03:04İçeri girdiğimde yaşadığım o işkence...
03:06Tabii ki içerideyken ben bile rüyada mıyım deyip...
03:08Sadece ben değil.
03:09Orada çocuklar da var.
03:1010 yaşında çocuk da vardı ben girdiğimde cezaevinde.
03:13Tam da şunu sormak istiyorum.
03:14Şimdi Esad rejimi artık son buldu.
03:16Ve Esad rejiminin son bulmasıyla birlikte Sedna'yı hapishanesinde yaşanan o acı gerçekler ortaya çıktı.
03:23Tüm dünya bunu konuştu.
03:25Büyük yankı uyandırdı.
03:26Siz de Suriye'de hapishanede belli bir dönemde oldukça da küçük yaşta belli bir döneminizi orada geçirmiş biri olarak neler hissettiniz?
03:34O görüntüleri nasıl yorumlarsınız?
03:36Sedna'ya cezaevi çok büyük.
03:38Suriye'nin hemen hemen en büyük cezaevlerinden birisi.
03:40Ama inanın ki Suriye'de olan herhangi bir cezaevi polis karakolu bile olsa orada yaşadığı işkencenin aynısını hemen hemen orada da yaşayabiliyor.
03:49Tedmor'da bir cezaevi var.
03:51Çok büyük bir cezaevi.
03:52Hatta işkencelerin en büyük olduğu bir cezaevi oradaki.
03:57Çok garip.
04:00Aslında insanlık dışı olan bir şey.
04:02Ben mesela çocukken 16-17 yaşına kadar ben bunları yaşayacağımı düşünmüyordum.
04:08Dediğim elektriğinden tut, kırbacından tut, lastiklerinden tut.
04:13Çok farklı farklı yöntemler var şeyinde.
04:16Her katta farklı bir işkence yöntemi var.
04:19Ben dördüncü kattaydım.
04:20Eksi dörtteydim.
04:21Eksi dörtten altına inmedik biz.
04:23Sonra dediğim gibi 6 ay kaldım ben işkencede.
04:266 ay sonra oradan çıkartıp beni cezaevine naklettiler.
04:29Mahkemeye.
04:306 ay sadece işkence gördün.
04:326 ay işkence dönemi.
04:336 ay hiç güneşi dahi görmemiştim.
04:36Orada cezaevinde yaşanan bu görüntüler nasıl anlatacağımı bilemediğim için böyle dilim tutuluyor.
04:46İnanılmaz bir ölümüne kadar işkence var.
04:50Acımasızca.
04:51Zaten sadece orada kaldım aşağıda kaldım işkence gördüm değil.
04:562 saat uyuyorlar.
04:583 saat uyuyorlar.
04:59Tamamen psikolojik bir baskı var.
05:02Sadece vurarak döverek değil.
05:06Psikolojik bir baskı var.
05:08Psikolojik baskıda yaptıkları şey şu.
05:11Sabah atıyorum kafamı saate atıyorum.
05:15Sabah 4 herkes çıplak anadan doğma.
05:19Bir odayı düşünün.
05:203 metre 3 metre 3 metre bir odayı düşünün.
05:23Herkes mesela o 3 metre 3 metre odada.
05:27Yaklaşık bir 70-80 kişi üst üste.
05:30Yaşlısı da var kanseri de var.
05:32Ben 80 yaşında bir insan gördüm mesela.
05:359 yaşında 10 yaşında bir çocuk gördüm mesela.
05:38Ne yapmış olabilir oraya gelmesi için.
05:40Ve herkes anadan doğma.
05:42Ayaktan cırt kelepçeyle bağlı oluyor.
05:44Elden cırt kelepçeyle bağlı oluyor.
05:46Gözler bant oluyor.
05:47Ve belli bir süre 2 aya 3 aya yakın böyle bırakıyor.
05:51Her sabah otomatikman kahvaltıdan önce kahvaltı dediğimiz askerden oradaki rejim askerinden
05:58attık yemekleri getirip bir tencerenin içine atıyorlar.
06:01Atıyorum bir tencerenin içinde doğradıkları patatesin kabuğu da var.
06:07Yedikleri yemeğin kemiği de var.
06:10Pilav da var.
06:12Atıyorum fasulye de var.
06:13Hepsi karışık.
06:14Biz ondan yiyorduk.
06:15Elle yiyorduk yemeği.
06:16Açıyorlardı.
06:17Yemeğini yiyordun.
06:18Zaten muaf olduğunuz halde Şam'a keskin nişancı olarak önce asker olarak gidiyorsunuz daha sonra.
06:25Aynen.
06:26Normalde şöyle ilerledi orası.
06:28Önce asker olarak şey normal asker eğitim olarak aldım.
06:32Sonra orada işte atıyorum atışlarda ben rokette de birinci çıktım.
06:3730'dan 30 getirdim bir puan var.
06:39Atıyorum keskin nişancı da 28 getirmiştim.
06:41Normal atışta da atıyorum 25 getirmiştim.
06:43Orada sana diyor hani hangisi hepsinde iyisin neyi seçiyorsun diye.
06:47Ben savaşa karışmak istemediğim için herkesten uzak kalmak için hayatta kalabilmek için nasıl bir şey yapmam gerekiyor düşündüm.
06:55Çünkü roketi alırsam savaşın önünde olurum.
06:58Ben tanımadığım bir savaşın içine girmek istemiyorum.
07:00Ben savaşı dahi sevmiyorum.
07:02Keskin nişancı seçme sebebim uzakta atıyorum bir binanın üstündeyim eğilirim oraya sıkıyor gibi yaparım ya da bir şey olurum.
07:10En azından bana kimse yaklaşmaz.
07:11Ben de kimseye zarar vermemiş oldum.
07:13Sonuçta gelip beni takip etme ya da gelip ne yapıyorsun demiyor.
07:16Atıyorum mermi mermiden biliyor yaptım mı yapmadım mı.
07:20Zaten askerde de açtık aç bırakıyorlar bizi öyle.
07:22Bizim bulunduğumuz bölge kapalı bir bölgeydi örgüt tarafından.
07:30Hani şey çıkamıyorduk gelemiyorduk yemek gelmiyordu bir şey gelmedi helikopterle atıyorlardı.
07:35Atıyorum her gün şu çimlerden deşirip çorba yağmur suyuyla çorba yapıp içtiğim günleri bilirim.
07:42Suriye'deki halk şu an çok mutlu ilk defa yıllar sonra yani ben doğmadan da önce o yıllardan şu ana kadar ilk defa bir halk kendini özgür hissediyor.
07:55Aynı hemen böyle burada dururken biri gelip seni alacak ya da geçerken biri sana küfredecek ya da ne bileyim senin oy kullanma hakkın var deyip ama sen gitmiyorsun.
08:07Ben hayatım boyunca hiç oy kullanmadım Suriye'de.
08:11Kullanmadım.
08:12Oy kullanmak nedir bilmem.
08:14Bağız tırmağız herkes bağız ama gittik biz imza attık mı atmadık.
08:18Sen gitsen de gitmesen de bu adam kalıyor.
08:20Öyle bir dünyadan kurtuldum bu halk.
08:23Sizin aileniz şu anda nerede?
08:25Benim ailem şu an annem babam burada zaten ben cezaevindeyken orada tehditler ve sıkıntılar yaşadı dediğim gibi.
08:32Hani ben Türkiye'ye ajanlık yaptım gibi konular olduğu için annemle babam ve ailem buraya gelmek zorunda kaldı.
08:41Abim de geldi abim engelli.
08:43Evli üç tane çocuğu var o da geldi.
08:47İki tane de ablam var burada.
08:49Bir ablam var memlekette.
08:51Onu 15 senedir görmüyorum.
08:53Annemle babam burada abim son dönemlerden önce burada tutunamadı sonra İdlib'e geçti.
08:59İdlib'de çalışmaya başladı.
09:01Sonra işte o İdlib'in bombalandığı dönemde oradaydı.
09:05Sonra iki gün önce işte köyde şu an abim memlekette kalıyor.
09:09Yani aslında muhalifler kazandıktan sonra Esad dönemi bittikten sonra abimiz Türkiye'den Suriye'ye geri döndü.
09:16Evet evet döndü.
09:17Peki neler söylüyor? Mutludur memleketine sonuçta kavuştu.
09:21Mutlu çok mutlu abim.
09:23Memleket aslında bizim için hem burası memleketimiz hem de orası memleketimiz açıkçası.
09:27Burada da biz şey yaşamadık hiç yani nasıl söyleyeyim Türk halkı olsun arkadaşlarım olsun.
09:33Hiç bu ikinciliği ya da başka bir şey olarak yaşamadım bunu.
09:39Mutlular annem mutlu babam mutlu.
09:43Peki siz düşünüyor musunuz dönmeyi?
09:45Ben henüz buradayım görev adamıyım.
09:47Çalışıyorum işim var. İşimi bırakıp gidemem.
09:49Sorumluluklarım var.
09:51Bir film yapım şirketinde çalışıyorum.
09:53Projeler büyük olduğu için öyle bırakıp gidemem.
09:56Ama elbette ilk fırsatta gidip tabii ki orada yeğenlerimdir, orada akrabalarımdır, orada ailelerdir.
10:01Onları görüp bir en azından...
10:04Tatsiyat gidilecek.
10:06En azından yani şu an ben Suriye'ye niye dönüyorum?
10:09Suriye'ye 16 yaşımdan önceki yıllarımı anmak için gidiyorum aslında.
10:14Annem sayesinde kurtuldum.
10:16Annem beni geldi kurtardı.
10:17Kavuştunuz.
10:18Anneniz siz geldi kurtardı.
10:19Annem beni geldi kurtardı.
10:20Çok teşekkür ederiz verdiğiniz bilgiler için.
10:23Evet Hanifi Doğancı'nın aslında hayat hikayesini dinledik.
10:27Kendisi çok küçük yaşlarda sadece duvara yazdı.
10:30Savaş istemiyoruz yazıları yüzünden belli bir dönem işkence gördü 16-17 yaşındayken.
10:37Daha sonrasında Esad devrine, Esad dönemine cincilik, kin beslememesi içinse muaf olmasına rağmen askerlikten keskin nişancı olarak Suriye ordusunda görev yaptı.
10:50Ailesinden çok uzak kaldı.
10:52Dediğimiz gibi Hanifi Bey'den de aslında bu savaş dönemi çok şey götürdü.
10:57İlayda Nazlı Yalçınkaya ile birlikte aslında Hanifi Doğancı'nın hikayesini dinledik.
11:02Tabi binlerce yüzlerce insan var Hanifi Bey gibi.
11:05Dileriz ki savaşın bittiği çok daha güzel günlere uyanalım.
11:08Sizi tekrar stüdyoya bırakalım.