Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Merhabalar, bugün önemli bir görüşme yapacağız.
00:21Prof. Dr. Derya Unutmaz Bey ile yapay zeka alanında onun deneyimlerini, onun bilgilerini
00:29paylaşmasını rica edeceğiz.
00:31Şu an Amerika'dan bağlanıyor.
00:33Derya Bey bizi duyabiliyor musunuz acaba?
00:35Evet duyuyorum.
00:37Nasılsınız? Merhabalar.
00:39Teşekkürler. Siz nasılsınız?
00:41Çok teşekkür ederim. Ben çok kısa bir giriş yapmak isterim.
00:44Şimdi şu an Cumhuriyet Stüdyosundayım ve Cumhuriyet'in 100. kuruluş yıl dönümü bu yıl.
00:54Şöyle düşünelim yani 100 yılına dünyanın Türkiye'nin her gününe tanıklık etmiş müthiş bir kurumdan bahsediyoruz.
01:03Bu yılda yapay zeka ile alakalı çok önemli adımlar atıyor Cumhuriyet kasetesi ve istedik ki bu alanda çok deneyimi olan, bilgisi olan kişilerle konuşalım ve onların deneyimlerinden okuyucularımız, izleyicilerimiz faydalansın.
01:22Ben sizi çok iyi tanıyorum ama siz belki başlarken kısa bir kendinizi tanıtmak istersiniz.
01:30Tabii olur. Öncelikle Cumhuriyet Kasetesi'ni kutlarım 100. yıllığı için ve özellikle yapay zekaya olan ilgi de bence çok çok önemli.
01:40Birazdan daha çok konuşuruz bu konuda.
01:43Ben İstanbul Marmara Üniversitesi Fakültesi mezunuyum ama mezun olur olmaz bilime gönül verdim ve yurt dışına çıktım.
01:53O zamandan beri 1991 yılından beri de önce Avrupa'da son 27 yıldır da Amerika'da bilimsel çalışmalar yapıyorum.
02:02Şu anda Jackson Laboratory diye bir enstitüde profesörüm. Daha önce New York Üniversitesi Fakültesi'nde profesördüm.
02:11Çalışmalarım daha çok bağışıklık sistemine yönelik.
02:15Bağışıklık sistemi nasıl çalışır ve bu birçok hastalıklarda nasıl rol oynar?
02:22İşte örneğin HIV-AIDS üzerinde çok uzun yıllar çalıştık. Son pandemi sürecinde COVID ile herhalde biliyorsunuz.
02:31Aynı zamanda da kansere tedavi oluşturabilir miyiz bağışıklık sistemini kullanarak?
02:38Hatta yaşlılığı geri çevirebilir miyiz? Bağışıklık sisteminin dokunmadığı alan yok. O bakımdan oldukça heyecanlı bir alan.
02:47Hocam gerçekten tekrar teşekkürler. Biz yapay zeka konusunda konuşurken Cumhuriyet ekibiyle aklımıza gelen ilk insanlardan birisi oldunuz.
02:58Sizin çok aktif kullandığınızı biliyorum ama biraz bahseder misiniz yapay zekayı kendi iş hayatınızda, kendi bilimsel araştırmalarınıza veya özel hayatınıza ne kadar kullanıyorsunuz acaba?
03:13Tabii öncelikle biraz geçmişten bahsedeyim. Benim yapay zeka ilgim yeni değil.
03:20Aslında neredeyse 30 küsur yıldır çok ilgi duyduğum bir alan. Zaten bilgisayarlara da gençken çok ilgi duyuyordum.
03:30Yapay zekaya özellikle ilgi duymamın sebebi tabii bir yerde beynimizi anlamak. Nasıl beynimizin çalıştığını acaba zekayı bir şekilde simüle edebilir miyiz?
03:43Belki de insanlığın yapabileceği en büyük buluş olacak diyebiliriz.
03:48Ve çok uzun yıllar boyunca aslında çok fazla ilerleme olmadı bir süre.
03:54Fakat 2015'li yıllardan itibaren, yaklaşık 10 yıl önceden beri bu yapay zekadaki ilerlemeler çok hızlanmaya başladı.
04:03Bunun da sebebi derin öğrenme dediğimiz, deep learning dediğimiz bir yapının oluşması.
04:09Aslında bu 70'li yıllarda da önerilmişti. Beynimizin sinir ağına benzer bir sistem aslında.
04:17Buna neural network diyoruz.
04:19Ve buradaki özellik bu sinir ağlarının çok daha komplike olması, çok daha fazla katmanlarının olması.
04:29Tabii hem bilgisayarların çok hızlanması hem internetin oluşmasıyla bilgiye çok hızlı ulaşılması sayesinde bu bir yerde bir kartopu gibi hızlı bir şekilde büyümeye başladı.
04:43Ve o zamandan beri de insanların aklında yani bu konuda çalışan kişilerin aklında acaba insan beynine gerçekten insan zekasına çok yakın ve hatta ondan üstün bir yapay zeka geliştirebilir miyiz sorusuydu.
04:59Bunun biraz örneklerini görmeye başlamıştık.
05:03Diyorsunuz 90'lı yılların sonunda Satranç'ta Garry Kasparov kaybetti bir yerde.
05:10Satranç bizim için önemli bir zeka unsuru.
05:13Ama bu dar bir alandı.
05:15Ondan sonra bu son 10 yıldır da özellikle Google'un oluşturduğu DeepMind diye bir şirketin oluşturduğu AlphaGo diye bir yapay zeka sistemi çıktı.
05:29Ve bu çok çok daha komplike olan Go oyunu.
05:32Go diye bir oyun var.
05:34Satranç'tan çok daha fazla komplike ve bunu da yenmeyi başardı.
05:39O zaman insanlar düşünürler ki ya bir dakika bu gerçekten inanılmaz bir teknoloji.
05:45Hızlanarak bugüne gelirsek özellikle 2-3 yıl önce ChatGPT diye bir olay çıktı ortaya.
05:54Şimdi eminim hemen hemen herkes bunun farkındalar.
05:59ChatGPT aslında bir dönüm noktası, bir devrim olarak da görebiliriz.
06:04Çünkü buna biz Large Language Model diyoruz.
06:08Yani büyük dil modelleri diyoruz.
06:11Bu ChatGPT'nin özelliği direk olarak konuşabiliyordunuz.
06:17Yani zaten chatten geliyor.
06:19Ama karşınızdaki insan mı yapay zeka mı bunu bazen unutabiliyordunuz.
06:25Hatta buna biz Turing Test diyoruz.
06:28Turing Test'i geçtiğiniz zaman zeka çok yükseliyor.
06:31Ben tabii bu işlerle çok ilgili olduğum için çok hızlı bir şekilde kullanmaya başladım.
06:37Yani son 2-2,5 yıldır ChatGPT'in değişik modellerini hemen hemen her gün kullanıyorum.
06:44Tabii şu anda geldiğimiz nokta 2 yıl öncesine göre çok çok daha ileri bir nokta.
06:49Yani kullanmadığım an yok diyelim.
06:54Çünkü faydasını inanılmaz şekilde görüyorum.
06:59Daha konunun detaylarına da girebiliriz.
07:02Bu konunun ne kadar insanlığı ileriye götürebileceğini insan görmeye başlıyor.
07:09Onun için de tanıdığım kim varsa herkese anlatıyorum.
07:14Twitter'da sosyal medyada bundan bahsediyorum.
07:17Hem kendi alanımda hem de başka alanlar olsun.
07:20Çünkü çoğu insanın da hala bu potansiyelinin farkında olmadığını düşünüyorum.
07:26Kesinlikle katılıyorum Derya Bey.
07:29Peki tıp alanında şunu gözlemliyorum ben.
07:34Bazı doktorlarla konuşurken benim de kardeşlerim doktor.
07:38Onlarla konuşurken onların da çok aktif kullandıklarını ama bazı alanlarda hala şüpheler olabildiğini gözlemliyorum.
07:45Sizi böyle heyecanlandıran kullanım alanları var mı acaba tıp alanında?
07:49Buralarda çok ilginç gelişmeler yaşanıyor dediğiniz.
07:52Tabii.
07:54Şimdi bu biraz önce bahsettiğim gibi yani bir evrimsel olarak bakarsak bu ChatGPT veya Large Language Model deniyor.
08:02Birçok firma da artık bunları oluşturmaya başladı.
08:04Google'un özellikle tıp alanına özel bir modeli var.
08:09Diğer şirketlerde çok güzel modeller çıkarıyorlar.
08:14İlk modeller yani ChatGPT 3, 3.5 diyelim.
08:18Onlar gerçekten çok ideal değildi.
08:21Çünkü halüsinasyon görüyorlardı.
08:24Yani mesela bir tıp sorusu soruyorsunuz.
08:26Bir hastanın verilerini veriyorsunuz.
08:28Size bir cevap veriyor.
08:30Ama eminmiş gibi işte diyor ki bu şudur diyor.
08:33Bunun teşhisi diyor.
08:35Güzel gerekçeler de söylüyor.
08:37Ama konuyu bildiğiniz zaman diyorsunuz ki bir dakika bu hiç doğru değil.
08:42Bu oran çok azalmaya başladı.
08:45Yani özellikle GPT 4 ve 4'ün varyasyonu son olarak 4O dediğimiz bir model var.
08:52Gittikçe azalıyor.
08:54En son olarak da ChatGPT'nin O1 Preview diye bir modeli çıktı.
08:59Ben ChatGPT'ye odaklanıyorum ama sadece onlar da kısıtlı değil dediğim gibi.
09:04Google'un modelleri vs. sadece örnek olarak söylüyorum.
09:08Onlar da çok hızlı bir şekilde ilerliyorlar.
09:11Ben devamlı test ediyorum.
09:13Yani değişik klinik sorular sorarak tedavi soruları vs. vs.
09:19Hatta bu konuda bir girişimimiz dahi vardı birkaç yıl önce.
09:23Ve ne kadar iyiye doğru gittiğini görebiliyorsunuz.
09:28Tabi ki hala mükemmel değil.
09:30Yani %100 oranında değil.
09:32Fakat örneğin Amerika'da tıp fakültesi öğrencilerinin aldığı bir imtihan var.
09:37Ve bu imtihanda en üst düzeyde sonuçlara ulaşıyor.
09:43Biraz sahadaki o pratik doktorun deneyimi gerektiren konularda
09:50henüz doktor kadar yani doktorun içgüdüsü kadar iyi olmasa da
09:57%90 diyelim oranda herhangi bir konudaki semptomları,
10:04laboratuvar verilerini çok güzel teşhis edebiliyor.
10:08Aynı zamanda örneğin radyoloji alanında
10:12zaten ilk önce radyolojide daha çok başlamıştı bu çalışmalar.
10:16Çünkü orada bir analiz gerekiyor.
10:19Resmin veya CT veya MR neyse.
10:24O konuda inanılmaz derecede bir ilerleme var.
10:27Artık radyologlarının ününe geçmiş durumda.
10:29Örneğin meme kanserini çok daha iyi şekilde teşhis edebiliyor.
10:34Daha erken teşhis edebiliyor gibi.
10:37Patolojide inanılmaz bir gelişme var.
10:40Özellikle bu çerçi tipi gibi laçlangıç modüllerden sonra
10:44bunlar kullanılarak patolojik görüntüler eğitiliyor.
10:49Yani aslında bir yerde bu yapay zekayı milyonlarca veriyle eğitiyorsunuz.
10:55Ve o bir şekilde öğreniyor bunu.
10:58O konuda çok büyük bir ilerleme var.
11:01Ve diğer günlük bir doktora gittiğiniz zaman
11:05o doktor sizi muayene ediyor.
11:07Bazı laboratuvar verileri alıyor.
11:09Bir teşhis vermesi lazım. O konuda da çok ileri.
11:13Tabi henüz bir girişim gerektiren konularda yapay zekanın bir etkisi yok.
11:20O konuda robotlara ihtiyaç var.
11:22Bir kan alamıyor sonuç itibariyle.
11:25Fakat doktorlara inanılmaz derecede faydası olacağını düşünüyorum.
11:32Bir de şöyle düşünmek lazım.
11:35Bu katlanarak ilerliyor.
11:37Her iki ayda bir daha iyi duruma geliyor.
11:41Gelecek yılı düşündüğünüz zaman
11:44bence birçok doktorun verdiği teşhisi
11:49özellikle komplike konularda daha iyiye doğru gideceğini düşünüyorum.
11:54Şu anda bile çok iyi durumda.
11:56Kesinlikle katılıyorum.
11:59Hatta şeyi hatırlıyorum.
12:01Bir anne kendi çocuğuyla alakalı çeşibi diye sorup
12:05orada bir keşif sayesinde
12:08hastalığı keşfetmesi sayesinde
12:10düzeltmesi, doktora doğru teşhisi koydurması mümkün oluyor.
12:14İnanılmaz bir alan olduğunu düşünüyorum.
12:18Peki, sizin gözleminiz bilim dünyasındaki birisi olarak
12:24bilim dünyası burada çok konuya direnç gösteriyor mu?
12:29Yoksa gerçekten hemen bunu hayatımıza katmalıyız diyor mu?
12:34Daha yeni iki tane Nobel ödülü alındı.
12:38Bu kapsamda değerlendirir misiniz rica etsem?
12:42Evet, o kapsama biraz daha detaylı bir şeyler söyleyebilirim.
12:46Çünkü benim zaten esas çalıştığım konu bilim konusu.
12:51Hasta görmüyorum şu anda.
12:53Bilimde şöyle bir durum oldu.
12:58Aslında bir taraftan dediğiniz gibi
13:04yapay zeka bilime inanılmaz derecede katkısı olan bir konu olmaya başladı.
13:10Bunu ilk defa Nobel ödülü verilen
13:13Alfa Fold diye bir modelde gördük.
13:17Bu yaklaşık bir 4 yıl önceydi zannediyorum ilk versiyonu.
13:21Sonra ikinci versiyonu çıktı, şu anda da üçüncü versiyonu çıktı.
13:24Alfa Fold biyolojinin belki de en önemli sorununu çözdü.
13:29Bu en önemli sorunu da bir proteinin yapısını belirlemek.
13:34Çünkü bizim biyolojimiz tamamen proteinlerden oluşuyor.
13:38Vücudumuzda on binlerce değişik protein var.
13:42Hatta birçok biyolojide milyonlarca farklı protein yapıları var.
13:47Ve bunları tek tek yapılarını, o üç boyutlu şekillerini görmeniz lazım.
13:52Çünkü o fonksiyonu belirliyor.
13:55Bu üç boyutlu kısmı belirlemek ise çok zahmetli, çok zorlu bir işti.
14:01Yani bazen birkaç yıl süren bir tek proteinin
14:04o üçü yapılı boyutunu görmeniz birkaç yılınızı alıyordu.
14:09Alfa Fold bir gece içinde, bir gün içinde diyelim
14:1325 bin insan proteinin tamamının üç boyutlu şeklini ortaya koydu.
14:18Tabii bu büyük bir devrim oldu.
14:20O zamandan bu zamanda da 200 milyon proteinin şeklini belirledi.
14:24Bu bizim için milyonlarca yıl sürecek bir işi.
14:27Bir iki yıl içinde bitirmiş oldu.
14:30Tabii bu çok büyük bir devrim oldu.
14:33Hem biyolojiyi anlama açısından hem de yeni ilaçlar keşfetmek açısından.
14:38Çünkü ilaçların hemen hemen hepsi bir proteinin bozukluğu
14:43veya birkaç tanesinin bozukluğunu düzeltmeye yönelik.
14:46Onun için bir molekül bulmanız lazım.
14:48Ve o proteinin o üç boyutlu yapısına yapışı olması lazım.
14:53Onu bir şekilde engelliyor veya stimüle ediyor olması lazım.
14:57Bu işte ilaç firmaları bunu milyonlarca kimyasal formülü
15:02screen ederek tarayarak bulmaya çalışıyorlardı.
15:06Bu da çok masraflı, çok uzun süreçli bir şeydi.
15:08Şimdi bilgisayarın önüne oturuyorsunuz.
15:10Diyorsunuz ki benim şu proteinim var.
15:12Bana buna uygun molekülleri tara.
15:15100 milyon molekülü tara bana hangisi en iyi bağlanıyor onu göster.
15:20Birkaç saat sonra size söylüyor.
15:22Yani 100 milyonun içinde şu beş tanesi çok iyi diye.
15:25Hatta bununla ilgili birkaç tane antibiyotik bulundu.
15:28Yeni keşfedildi.
15:30Sonra siz o beş tane molekülü alıyorsunuz.
15:32Tabii laboratuvarda gidip test ediyorsunuz.
15:34Doğru mu değil mi diye.
15:36Bu yeni ilaç gelişimini de belki 10 bin kat daha hızlandıracak
15:42bir sürece girmiş olmamızı sağlıyor.
15:45Bu konularda tabii işte patolojiden bahsettim.
15:49Görüntü, analizi vs.
15:52Biyoloji çok kompleks bir alan.
15:54Aslında yapay zekanın en büyük etkisi de yine sonuçta biyoloji olacak.
15:58Çünkü milyonlarca biri var.
16:00Yani bir insanın bunları bir araya tutması anlaması mümkün değil.
16:05Ama bir diğer tarafı daha var.
16:09O tarafı da benim her gün kullandığım bir konu yeni fikirler üretmek.
16:15Yani yapay zeka ile direkt olarak iletişim kurarak deneylerinizi daha iyi sonuca getirmek.
16:24Daha optimize etmek.
16:26Yeni hiç düşünmediğiniz konuları.
16:28O konuda biraz ben biraz daha bu konularla çok ilgili olduğum için daha cesurdum.
16:37Bu konuda birçok arkadaşımız biraz daha çekimseldi.
16:42Yani ya olur mu öyle şey falan.
16:44Belki de insanlar biraz da şey diyor.
16:46Yani o zaman bizim işimizi mi elimizden alacak gibi korkuyorlar.
16:51Ben bunun da faydasını inanılmaz derecede görmeye başladım.
16:55Bazılarını paylaşıyorum Twitter'da da.
16:58Yani şöyle söyleyeyim.
17:00Geçenlerde bir proje yazdım.
17:02Normalde bir ay beni meşgul edecek bir projeyi 3 günde yazdım.
17:07Ve şu ana kadar yazdığım en iyi projelerden bir tanesi oldu diyelim.
17:10O kanser tedavisine yönelik bağışıklık sistemiyle ilgili bir proje.
17:14Ve direkt olarak özellikle bu O1 Preview modeliyle.
17:18Ama ChatGPT 4 O da gayet iyi.
17:20Onlarla tartışıyorum.
17:22Yani şöyle bir fikrim var.
17:24Buna karşılık ne diyorsun.
17:26Hatta birbirleriyle tartışmalarını sayılıyorum.
17:30Beyin fırtınası yapıyorum.
17:32Bu sayede inanılmaz derecede hiç aklınıza gelmeyecek fikirleri söylemeye başlıyorlar.
17:38Bu tabii müthiş bir olay.
17:40Ve bunu anlattığım hangi arkadaşım varsa.
17:44Yani bilim arkadaşım.
17:46Onlar kullanmaya başlıyorlar.
17:48Hatta birkaç tanesinden mesaj geliyor.
17:50İnanılmaz bir şeymiş.
17:52Niye bunu daha önce biz de kullanmıyorduk diye.
17:54O direniş kırılmaya başladı artık.
17:56Bence bundan sonra zaten kullanmayan insan çok geri kalacak.
18:02Öyle söyleyeyim.
18:04Bu tıp alanı her alanda böyle olacak.
18:06Bu bakımdan çok aslında heyecan verici bir durum.
18:08Yani bir yerde bizim bilgimizi, ekspert konulardaki öngörülerimizi bir yerde katlanarak arttırıyor.
18:20Yani sonuçta yine bir doktora ihtiyacınız var.
18:24Bir doktora bilim insanına ihtiyacınız var ama o bilim insanı yapay zeka kullanıyorsa.
18:28Yani diğer 100 bilim insanından çok daha rekabetçi oluyorsunuz.
18:32Veya doktor diğer kullanmayanlardan çok daha öne geçmiş oluyor.
18:36Kesinlikle.
18:38Sizce bilim dünyasının geleceği ile ilgili gördüğünüz önemli fırsatlar, riskler var mı?
18:46Özellikle yapay zekanın getireceği.
18:48Yani tabii ki her teknolojinin riski var.
18:54Yani çoğu insan biraz buna fazla odaklanıyor diye düşünüyorum.
18:58İşte yapay zeka dünyayı ele geçirecek, bütün insanlığı yok edecek falan gibi öngörüler de var.
19:04Ben bunları çok doğru bulmuyorum.
19:06Yani tabii ki kötüye kullanılacak.
19:08Yani bunun önüne geçmenizin imkanı yok.
19:12Hatta bunun önüne geçmenizin tek yolu sizin de yapay zeka kullanmanız.
19:18Yani iyi zeka, yapay zekalar, kötü yapay zekalar diyelim birbirleriyle bir yerde çarpışacaklar.
19:24Ama ben daha çok pozitif etkilerine odaklanıyorum.
19:28Çünkü orada inanılmaz bir etki olacak.
19:31Biraz önce bahsettiğim gibi yeni ilaçların, yeni fikirlerin oluşması için katlanarak artan bir sürece girmiş oluyoruz.
19:41Tabii bu çok önemli sorunları çözmemizi, hızlı bir şekilde başarmamızı sağlayacak.
19:47Yani ben birkaç yıl önce hatta bir televizyon programında 10 yıla kadar, 15 yıla kadar tedavisi olmayacak.
19:55Kanser kalmayacak dedim.
19:57O zaman insanlar böyle oh falan olur mu öyle şey falan.
19:59Kanser çok zor bir şey.
20:01Hatta bayağı uzun bir zaman söylemişim.
20:04Belki de daha kısa olacak.
20:07Bence 10-15 yıl sonra sadece kanserin ve diğer birçok hastalığın değil, yaşlanmanın da çözümünü bulacağız.
20:17Bu tabii belki insanlara bilimkurgu gibi geliyor.
20:22Hakikaten de bilimkurgu gibiydi.
20:24Yani nasıl olur ya işte yaşlanma doğal bir şey.
20:27Onu nasıl geri çevirebiliriz?
20:29Aslında bilimsel olarak bayağı bir anlamaya başladık bu konuyu.
20:33Yapay zeka o vücudumuzda oluşan milyonlarca reaksiyonu çok hızlı anlayabildiği için onlardan hangisi yanlış gidiyor?
20:43Çünkü sonuç olarak yaşlanmanın veya herhangi bir hastalığın sebebi biyolojinizdeki bazı parçaların doğru çalışmaması.
20:50Veya bazı hücrelerin, bazı sistemlerin.
20:53Siz hangisinin ne olduğunu anlayabilirseniz onu düzeltmeniz çok daha kolaylaşıyor tabii.
21:00Bence bu sorunu da çözmüş olacağız.
21:03Onun için insanlara hep tavsiye ediyorum şu anda.
21:06Yani ölmemeye çalışın.
21:08Sağlıklı olmaya çalışın.
21:10Çünkü yaşadığınız her yıl size birkaç yıl daha eklemiş olacak.
21:15Bu teknoloji böyle bir hızla ilerliyor ki şu anda tedavisi olmamış gibi gözüken hastalıklar birkaç yıl sonra, beş yıl, on yıl sonra tamamen tedavi edilmiş olacak.
21:26Bu tabii ki hem tıp hem biyolojide müthiş bir etki var.
21:31Bir şey daha söyleyeyim.
21:33Yine biyoloji alanıyla ilgili.
21:35Benim de çok ilgilendiğim bir konu.
21:37Sentetik biyoloji.
21:38Yani aslında biyolojik sistemler çok karmışık gibi görülse de bir yerde şey gibi düşünün.
21:45Lego parçaları gibi düşünün.
21:47O kadar çok parça var ki işte bir insan bile oluşabiliyor.
21:51Demek ki biz bu biyolojiyi tam olarak anlayabilirsek bu sentetik biyolojiyle yepyeni organizmalar üretebiliriz.
21:59Yani bunlar bizim dünyadaki birçok sorunumuzu da çözebilirler.
22:03Örneğin hava kirliliği.
22:05Yani insanlar biraz başladılar işte bakteri geliştiriyorlar.
22:08O havadaki fazla karbondioksidi ortadan kaldırmak için.
22:12Veyahut da plastiği yiyen bakteriler oluşturulmaya çalışıyor.
22:15Bunun gibi etrafımızı temizleyecek, düzeltecek gibi birçok konularda sentetik biyoloji müthiş derecede etki olacaktır.
22:26Yine burada işte biraz önce bahsettim.
22:28Alfa Fold gibi işte bilgisayarın önüne oturuyorsunuz.
22:31Bana şöyle bir protein yapar mısın?
22:35Yani hiç dünyada olmayan daha önce hiç görülmemiş bir şeyi bana tasarlayabilir misin?
22:42Durumuna geliyoruz.
22:43Yani henüz gelmedik ama geleceğimizden çok eminim.
22:46O zaman artık hayal gücünüze kalıyor.
22:49Yani neler tasarlayabileceğiniz.
22:51Bu tabii ki işin çok heyecan verici, pozitif, optimist tarafı.
22:56İlk söylediğiniz kısım biraz ilgimi çektiği için.
23:01Yani insanoğlunun böyle biraz daha yaşadığımız takdirde ve bu hastalıkları elimine ettiğimiz takdirde hayatımızdan yüzlerce, binlerce, on binlerce yıl yaşama gibi bir durum mu söz konusu olacak acaba sizce?
23:17Evet, yani sonuçta olabilir, mantıksal olarak o sonuca ulaşabilirsiniz.
23:28Yani binlerce yıl olur mu bilmiyorum.
23:30Tabii insanlar yine hayatlarını kazalardan vesaire de kaybedebilirler.
23:34Ama tabii olasılıklar gittikçe düşecek.
23:37Yani şöyle düşünün.
23:3970, 80, 90 yaşındasınız ve yaşınız 50 yıl geriye çevrildi.
23:45Yani önünüze bir 50 yıl daha verilmiş oluyor.
23:48150 yaşına geldiniz.
23:50Sonra bir kere daha geri döndürüyorsunuz.
23:52Bu süreç bile yani 150 yaşına gelene kadar düşünün.
23:56Yani şu anda 100 yaşında olanı bile geri çevirseniz 50 yıl sonra o noktaya ulaşacağız.
24:01Bu 50 yılda olacak gelişmeleri insan tabii ki tasavvur bile edemiyor.
24:06Yani şu noktada insanlık tarihinin işte 200 bin yıllık tarihimizin en kritik, en transformatif zamanı diyebiliriz.
24:16Çünkü yaşlılığı geri çevirdiğiniz zaman yani insan hayatı işte ortalama 80-90 yıldan 150 yıla, 200 yıla, 500 yıla çıktığı zaman bütün her şey değişiyor.
24:31Yani bu kanı tabii ki şu anda çok fazla da üstünde düşünmemize gerek yok.
24:38Çünkü dediğim gibi yani o konuya gelebilmemiz için daha bir 50 yılımız var.
24:42Yani bakalım 150 yaşına kadar yaşayanlar olacak mı ki bence kesinlikle olacak.
24:47Ama yani şu bakımdan çok önemli bu.
24:51Neden önemli?
24:52Çünkü eskiden yani insanlar diyor ki ya işte ben yaşadığım kadar yaşayacağım zaten.
24:58Yani zaten hiçbir ümit yok.
25:00Yani yaşlanma insanların yüzde yüzünü öldürüyor.
25:03Yani bu kesin bir şey.
25:05Onun için işte o kadar da çok fazla kendime dikkat etmeyeyim.
25:10Yani ne olacak işte 3 yıl, 5 yıl daha fazla yaşasam ne olacak yine?
25:13Yine ben de yaşlanacağım, ben de hayatımı kaybedeceğim diyebiliyorlardı.
25:18Yani tamam diyebilirdiniz.
25:21Ama şimdi öyle değil.
25:22Yani o 3-5 yıl fazla yaşamanız size bir 50 yıl daha, bir 100 yıl daha hayat verebilir.
25:28Yani bu kadar birikiminiz, bu kadar deneyiminizi bir yerde sıfırdan tekrar başlama olanağı da verecek.
25:37Yani bu yapay zeka olmadan mümkün olmayacaktı.
25:41İlginçtir yani ben 20 yıl önce bir web sitesi blogumda tam bunu öngörmüştüm.
25:47Yaklaşık dedim 20-30 yıl sonra bu noktaya geleceğiz.
25:50O noktaya geldik.
25:52Bu da tabii çok sevindirici bir olay.
25:55Müthiş.
25:56Peki Derya Bey bu işin bir software, yazılım tarafı var.
26:01Bir de donanımsal, robotsal tarafları var.
26:04Şöyle bir gelecek öngörüyor musunuz?
26:06Robot, cerrahlar gelecekler ve bizi ne bileyim ameliyat edecekler.
26:11Sizce ne kadar uzaktayız öyle bir gelecekten?
26:14Çok yakınız.
26:17Yine robotlar da benim çok ilgilendiğim bir konuydu.
26:21Yıllardır bu konu üzerine hem hobi olarak hem de biraz da profesyonel olarak da ilgilendim.
26:28Robot konusu tabii ki hatta 1923 yılında bir Czechoslovak yazarın kitabında ilk defa kullanılmış bir kelime.
26:37O zaman o robot kelimesini insanların kölesi gibi kullanılmış.
26:42Tabii ondan sonra bilim kurguya ilgisi olanlar Isaac Asimov'un iRobot kitaplarını okumuşlardır.
26:49Ben de tabii gençken okumuştum ve robotlara inanılmaz bir ilgi duymaya başlamıştım.
26:55Yani bir hayal ediyorsunuz öyle bir gün gelecek ki robotlar her türlü işinizi yapabilecek.
27:01Ama bunlar tamamen hayaldi.
27:04Şu anda değil artık.
27:06Birkaç firma işte Tesla'nın Optimus robotu, Figur Robotics diye bir firmanın robotu,
27:14Çinlilerin Unitree birkaç tane firması.
27:17Yani şu son birkaç yıldır hem hardware kısmında inanılmaz bir ilerleme oldu.
27:24Çünkü robotta hardware dediğimiz kısım çok önemli.
27:27Özellikle el çok önemli.
27:29Yani belki de vücudumuzdaki en önemli organlardan bir tanesi elimiz.
27:33Zaten beynimizin de önemli bir kısmı eli kontrol etmeye yöneliktir.
27:38Çünkü eli iyi yaparsanız her türlü şey yapabilirsiniz.
27:42Dünyanın en iyi beyin cerrahisini de yapabiliyorsunuz.
27:45Piyanoda çalabiliyorsunuz vesaire.
27:47İşte o konuda müthiş bir hardware ilerlemesi oldu.
27:51Ama tam bu alanda da işte bu large language modeller de birleşince robotun zekası da olmaya başladı.
27:59Artık robot yaptığı işi de anlamaya başladı.
28:04Bir de bunun üstüne yeni bir sistem geliştiriliyor.
28:08Buna da işte üç boyutlu spatial modeller diyoruz.
28:12Yani dünyanın o üç boyutlu şeklini anlamak.
28:16Şimdi onu o bakımdan eğitiyorlar.
28:19Ve inanılmaz bir hızla ilerliyor.
28:22Tesla geçenlerde bir demo yaptı Optimus robotu ile ilgili.
28:27Benim öngörüm önümüzdeki en geç beş yıl içinde bu robotları evlerde insanlara yardım eder şekilde göreceğiz.
28:37Zaten şu anda fabrikalarda vesaire çalışmaya başladılar.
28:40Ve bu artık hayatımızın parçasına girecek.
28:43Ve düşünün yani herkes bir robot isteyecek muhakkak.
28:47Hatta şöyle söyleyeyim annem 84 yaşında.
28:50Her gün bana soruyor robot ne zaman çıkacak bir tane bana lazım kesinlikle diye.
28:54Bu tabii ki hayatımızı çok çok daha kolaylaştıracak.
29:00Fakat tabii ki bu işin bir tarafı da birçok el işi gerektiren işler de robotlara bir yerde verilecek.
29:09Şimdi bir robot cerrah eğer gerçekten o el işini çok iyi yapabilirse.
29:15Yani hiçbir insan o düzeye ulaşamaz.
29:18Çünkü yapay zeka bir yerde orada yanlış yapma ihtimali yok.
29:23Milyonlarca cerrahinin bilgisi var.
29:27Bir cerrah işte hayatı boyunca 10 bin tane 20 bin 30 bin cerrahi yapıyor.
29:31O bakımdan o cerrahi işleri işte el işi gerektiren o çok hassasiyet gerektiren işleri de tamamen robotların alacağını düşünüyorum.
29:44Bu belki 10 yıl içinde 10-15 yıl içinde olabilecek bir şey.
29:48Artık bir yerde kesinleşti gibi.
29:51Çünkü o yol açıldı mı nereye doğru gideceğini görüyorsunuz.
29:55Çok doğru.
29:58Sizin Twitter profilinizde de şeyleri doktor adaylarını uyardığınızı görüyorum.
30:05Bunu biraz açar mısınız?
30:08Neden bu alana dikkat okuyan insanlar diyorsunuz acaba?
30:13Evet yani bu bayağı bir şey yaptı.
30:18Bir ses getirdi.
30:21Ben aslında kendimi bir yerde sorumlu hissettim.
30:24Çünkü ben de sonuçta tıp mezunuyum.
30:27Doktor olmanın ne gerektirdiğini biraz bilen bir insanım.
30:32Benim uyarım şu anda doktorluk kariyerine girmek isteyenler içindi.
30:37Tabii ki şu anda doktor olanlar için çok büyük bir sıkıntı değil.
30:42Eğer yapay zekayı kullanmıyorlarsa onlar için de çok büyük bir sıkıntı.
30:45Şu anda şöyle görebiliriz.
30:48Önümüzdeki 10-15 yıl içinde yapay zeka doktorun en iyi asistanı olacak.
30:53Yani yapay zekayı kullanmayan doktor.
30:56Hatta bir süre sonra bu illegal bile olabilir.
30:59Çünkü şöyle düşünün.
31:01Amerika'da her yıl 12 milyon insan yanlış teşhis alıyor.
31:05Bu yapay zeka sayfası sıfıra düşürülebilir.
31:08700 bin kişi hayatını kaybediyor veya çok ağır hastalığa sebebiyet veriyor.
31:13Şimdi bunun önüne geçilmesi için yapay zekanın doktorlar tarafından kullanılması şart hale gelecek.
31:19Ama tabii şimdi o tarafta ilerleme durmuyor.
31:2310 yıl sonrayı düşündüğünüz zaman yani insan zekasına da artık üstüne geldiğini düşündüğünüz zaman
31:30bir yerde artık tamamen doktor yapay zeka olmaya başlayacak.
31:35Bir yerde doktorluk mesleği tamamen ortadan kalkmayacak.
31:40Ama benim söylediğim işte yani şu andaki ihtiyacın belki %20'sine ihtiyacınız olacak.
31:46Çünkü bir doktor elindeki binlerce yapay zeka asistanıyla binlerce hastaya kontrol edebilecek, bakabilecek.
31:58Bu sayede çok fazla doktor ihtiyaç kalmayacak.
32:01Gelişimsel tıplar biraz daha belki sürebilir.
32:05Ama onlar da inde sonunda işte robotların gelişmesiyle birlikte
32:09onlar da robotlara devredilmeye başlayacak.
32:12Ameliyatlar vesaire kompleks işler.
32:14Bu bakımdan yani şu anda doktor olanlar için yapay zeka müthiş bir olanak.
32:21Onların işlerini kolaylaştıracak, daha iyi hale getirebilecek bir durum.
32:27Ama bunu 10-15 yıl, 20 yıla öteye götürdüğünüz zaman
32:32o zaman artık doktorluk mesleğinin o kadar değerli olmayacağını görüyorsunuz.
32:38Bu yüzden ben doktorluk kariyeri düşünenleri uyarmak istedim.
32:43Yani gerçekten bu benim için muhteşem bir şey.
32:46Ben zevk olsun diye doktorluk yapmak istiyorum diyorsanız tabii girin yani yapın.
32:50Yine çok iyi doktorlara ihtiyaç olacak.
32:53Ama bugün tıfaktüsüne giren işte 10-15 yıl sonra ancak uzman olabiliyor.
32:58Yani siz uzman olduğunuz zaman size çok fazla ihtiyaç kalmayacak o zaman.
33:03O bakımdan çok iyi düşünmek lazım bu kariyerleri seçerken.
33:07Bu sadece doktorluğa has bir durum değil.
33:10Avukatlıkta böyle yani birçok beyin işi gerektiren birçok iş için aynı sorun.
33:16Onun için insanların biraz uzun vadeli düşünmesi lazım.
33:21Yani böyle bir durumda benim rolüm en iyi ne olabilir şeklinde.
33:27O zaman belki kariyer yapınızı ona göre daha iyi yönlendirebilirsiniz diye düşünüyorum.
33:33Tabii bu benim görüşüm yani ben sadece uyardım.
33:37Derya abi başlangıçta belki çok belirtmedim.
33:41Ben normalde bilgisayar mühendisliği kökenliyim.
33:46Yapay zeka alında Cumhuriyet Gazetesi'ne danışmanlık teknolojiler geliştirme kısımlarında yardımcı oluyorum.
33:52Benzer bir şeyi bizim alanımız için de gözlemliyorum.
33:56Yani gerçekten eskiden 10 kişinin yaptığı şeyi şu anda 2 kişi yapabiliyor.
34:0010 ayda biten bir iş şu anda belki 2 ayda belki 2 haftada bitebiliyor.
34:05Ve kodlama konusunda yapay zekanın inanılmaz ilerlediğini her ay her yeni çıkan tool'lar,
34:11yeni çıkan araçlarla olağanüstü bir şekilde ilerlediğini görüyorum.
34:15Benzer bir trend bizim teknoloji alanı içinde var.
34:19Ve dediğiniz çok doğru yani hukuk ne bileyim yani şu an üniversiteye giren insanları ben bu anlamda biraz şanssız görüyorum.
34:27Çünkü çok şey bir dönemde giriyorlar yani girmiş de bulunuyorlar bir anlamda.
34:32Ama bundan 10 sene 30 yaşına geldiklerinde 40 yaşına geldiklerinde acaba o kariyerlere devam etmiş olacak mı?
34:39Yoksa meslekleri tamamen değişmiş mi olacak veya gereksiz mi olacak?
34:43Biraz kestirmenin güç olduğu bir dönem.
34:47Genel olarak gördüğünüz o zaman insanlıkla ilgili dersek önümüzdeki yıllar 10-20 yıl için 30 yıl için gördüğünüz böyle büyük fırsatlar çok önemli.
35:01Sizi heyecanlandıran ya burası çok beni tedirgin ediyor dediğiniz riskler var mı acaba?
35:07Yani tabii ki en büyük risk şimdi yapay zekâlı işi yapmaya başlarsa insanlar ne yapacak sorusu her zaman ortaya konuyor.
35:22Özellikle bir de ömrü de uzatmaya başlarsak o zaman bu daha da bir sorun oluşabilir.
35:29Bu bakımdan bence bu konuyu bütün ülkelerin, kurumların, şirketlerin, üniversitelerin hepsinin oturup iyi düşünmesi lazım.
35:41İnsanlar eksponansiyel yani katlanarak giden durumları bizim beynimiz çok iyi algılamıyor.
35:49Yani şöyle zannediyorlar ya işte tamam olur mu öyle şey işte 10 sene sonra yine daha iyi olur ama biz yine devam ederiz.
35:56Önümüzdeki 10 yıllık gelişme son 100 yıl kadar olacak.
36:00Yani öyle düşünün 100 yıl önceye gidin o insanlar bugüne gelse tanıyamazlar dünyayı.
36:06O bakımdan bizim bunları iyi düşünmemiz lazım.
36:10Tabii ki bunu çok düşünen insanlar var.
36:13Bu riski nasıl ortadan kaldırabiliriz?
36:18Şimdi şöyle düşünün yani birçok işi yapay zeka ve robotlar yapabilirse aslında bize kendimizi geliştirmemiz kendi hayatımızda en iyi şekilde yaşamamız için bir yerde fırsat oluyor.
36:32Yani birçok insan için işe gitmek işte ve hatta yani 6 yıl tıp fakültesine gitmek çok ilginç bir durum değil.
36:41Yani o 6 yıl boyunca öğrendiğiniz şeyi yapay zeka bir günde öğreniyorsa ne gereği var?
36:46Yani gibi düşünebilirsiniz.
36:48Siz o 6 yılı çok daha verimli çok daha farklı şeylere harcayabilirsiniz.
36:52Ama tabii bunun için de bir şekilde insanların hayatını devam ettirebilmesi lazım.
36:58Yaşayabilmesi lazım.
37:00İşte bazı fikirler var.
37:02Universal basic income deniyor.
37:04Yani herkese belli bir maaş bağlanması.
37:08Peki diyeceksiniz ki ya bu nereden gelecek?
37:11Robotlardan gelecek mi?
37:13Örneğin yapay zeka çünkü normal kişinin yaptığı işi robot yapıyorsa robot da belli bir vergisini verecek o işin.
37:20Belki devletler o yönden elde edecekler.
37:25Bir diğer taraftan da bolluk oluşacak.
37:29Yani birçok şeyin maliyeti inanılmaz derece düşecek.
37:33Tıptan örnek verelim.
37:35Amerika'da en çok para harcanan alan tıp alanı.
37:37Yani sağlık alanı.
37:392 trilyon dolar her yıl para harcanıyor.
37:41Ve çok büyük paralar.
37:43Türkiye'de sağlık sistemi iyi ama Amerika bu konuda çok pahalı.
37:51Ve çok maliyetli.
37:53Düşünün yani siz bu işi çok optimize edebilirsiniz.
37:57Yapay zeka veya robotlar sayesinde.
37:59O bir yerde neredeyse sıfıra düşecek maliyetler.
38:03Aynı şey eğitimde de böyle olacak.
38:07Bence ileride belki üniversitelere gerek kalmayacak.
38:10Çünkü yapay zeka şu anda bile bence çerçeveti inanılmaz bir öğretmen.
38:1520 dolar veriyorsunuz ayda ve sizin elinizde her şeyi öğretebilecek bir öğretmeniniz var, profesörünüz var.
38:22Onların da maliyetleri birçok alanda maliyetler çok düşmeye başlayacak.
38:26Karımda belki çok daha büyük bir ilerleme olacak.
38:29Ve hızlı yiyecek üretimi çok daha kolaylaşacak robotlar sayesinde.
38:35Yani insanların fazla harcamasına gerek olacak durumlar da olmayacak.
38:40Bu tabii ki yani o kötü senaryo aslında bir yerde çok iyi bir senaryoya da dönüşebilir.
38:47Benim için son olarak şunu söyleyeyim.
38:50Aslında benim için en kötü olabilecek senaryo yapay zekadan dolayı değil.
38:57Maalesef insanlardan dolayı.
38:59İşte insanoğlunun bir sıkıntısı da hiçbir şekilde tatmin olmaması.
39:06Ve öyle insanlar olacak.
39:09Yani bir şekilde biz bunu nasıl kullanıp diğer insanlara nasıl zarar verebiliriz?
39:15Veya biz nasıl daha çok daha çok şeye sahip olabiliriz?
39:20Tabii onların elinde yapay zeka çok önemli bir silah olacak.
39:25İşte dediğim gibi onun da karşısına geçebilmemizin tek yolu o yapay zekayla karşı durabilecek başka yapay zekalar geliştirmek.
39:35Ben genel itibariyle çok optimistim tabii ki.
39:39Ama bekleyip göreceğiz ne olacağını.
39:44Derya Ağabey çok teşekkür ederim.
39:46İnanılmaz faydalı oldu.
39:48Son belki kapatmadan eklemek istediğiniz var mı?
39:52Çok vaktinizi almak istemiyorum biliyorum.
39:54Çok yoğunsunuz ama kendi adıma ben çok faydalandığımı düşünüyorum.
39:58İzleyenlerin çok faydalanacağını düşünüyorum.
40:01Kapanışta eklemek istedikleriniz varsa belki onları söylemek istersiniz.
40:06Son olarak şunu söylemek istiyorum.
40:09İnsanlar yapay zekadan korkmasınlar.
40:13Ben herkesin yapay zekayı kullanması için bir çaba sarf ediyorum.
40:19Bunu devamlı söylüyorum.
40:22Dediğim gibi annem bile kullanıyor artık yapay zekayı.
40:26Kullanmaya başladıktan sonra bunun faydasını görüyorsunuz.
40:29Ama orada çok önemli bir nokta var.
40:32Birçok insan yapay zekayı Google'da arama yapar gibi kullanıyor.
40:37Orada da faydalı ama aslında yapay zekayı şöyle düşünün.
40:43Bir gün herhangi bir iş yapıyorsunuz.
40:46Örneğin ben kısa bir örnek vereyim.
40:48Birisine bir mektup yazmam lazım.
40:50Bir referans mektubu.
40:52Normalde oturup düşünüp yazmam lazım.
40:55O kişinin bilgilerini veriyorum.
40:57Bana bu kişiyle ilgili güzel bir mektup yaz diyorum.
41:00Çıkarıyor ben üzerinden beş dakika geçiyorum.
41:03Birkaç şeyi düzeltiyorum.
41:05Mektup hazır oluyor.
41:07Bir arada bana bir saat zaman kazandırıyor.
41:11İnsanlar günlük işlerinde yaptıkları her şeyi de bunu kullanabilirler.
41:16Hem bilgiye dahi sahip olma.
41:18Hem bir arkadaş gibi bir beyin fırtınası yapabilecek bir entelektüel gibi.
41:24Veyahut da bir öğretmen gibi bir profesör gibi kullanabilirler.
41:28Hayatların kalitesi çok artacaktır.
41:31Zamanları çok artacaktır.
41:33Bu bakımdan şu an için son olarak söyleyeceğim bu olacak.
41:37Umarım her şey güzel olur.
41:40Gerçekten çok teşekkür ederim.
41:43Çok faydalandığımızı düşünüyorum.
41:45Zamanınız için teşekkürler.
41:47Katıldığınız için teşekkürler.
41:49Umuyorum sizi belki ilerleyen dönemde tekrar misafir ederiz.
41:53Ve yeni gelişmelerle ilgili sizin düşüncelerinizi alırız.
41:57O güne kadar tekrar teşekkür ediyorum katılımınız için.
42:01Ben teşekkür ederim Fırsat için.
42:03Size de iyi çalışmalar. Teşekkürler.
42:05İyi günler. Teşekkürler. Çok sağ olun.
42:07Değerli izleyenler.
42:08Yapay zeka ile ilgili bu tarz görüşmelerimiz
42:12Türkiye'nin ve dünyanın en önemli insanları ile bu alanda çalışmaları,
42:17bu alanda deneyimleri olan insanlarla bu tarz görüşmelerimiz devam edecek.
42:22Sizleri bu konuda çok fazla bilgilendirmeyi umuyoruz.
42:26Bu konuda hem yazılarımız hem bu tarz videolarla sizi bol bol bilgilendireceğimiz ve bilinçlendireceğimizi umuyoruz.
42:35Bir sonraki programda tekrar görüşmek üzere. İyi günler.