Şentop: "Geleceğin Türkiye'sinin Anayasası'nı halkın seçtikleri hazırlamalı" TBMM Eski Başkanı Prof. Dr.
Şentop: "Geleceğin Türkiye'sinin Anayasası'nı halkın seçtikleri hazırlamalı"
TBMM Eski Başkanı Prof. Dr. Mustafa Şentop:
"Yeni anayasa ihtiyacı Türkiye'de hala devam ediyor"
"Yeni dünya düzenini tasarlayanlar, ülkeleri 'bizim çocuklar' yönetsin istiyor"
"27 Mayıs 1960, bürokrasinin rövanşı olarak görülür"
SAMSUN - Eski Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Prof. Dr. Mustafa Şentop, "Geleceğin Türkiye'sinin Anayasası'nı halkın seçtiklerinin katılımı ile onların önceliği ile hazırlanması gerekiyor. Yeni Anayasa ihtiyacı Türkiye'de hala devam ediyor" dedi.
Eski TBMM Başkanı Prof. Dr. Mustafa Şentop, Ondokuz Mayıs Üniversitesi'nde öğrenciler ile bir araya geldi.
hbrlr1.com/ctcfbltwkckckl
Şentop: "Geleceğin Türkiye'sinin Anayasası'nı halkın seçtikleri hazırlamalı"
TBMM Eski Başkanı Prof. Dr. Mustafa Şentop:
"Yeni anayasa ihtiyacı Türkiye'de hala devam ediyor"
"Yeni dünya düzenini tasarlayanlar, ülkeleri 'bizim çocuklar' yönetsin istiyor"
"27 Mayıs 1960, bürokrasinin rövanşı olarak görülür"
SAMSUN - Eski Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Prof. Dr. Mustafa Şentop, "Geleceğin Türkiye'sinin Anayasası'nı halkın seçtiklerinin katılımı ile onların önceliği ile hazırlanması gerekiyor. Yeni Anayasa ihtiyacı Türkiye'de hala devam ediyor" dedi.
Eski TBMM Başkanı Prof. Dr. Mustafa Şentop, Ondokuz Mayıs Üniversitesi'nde öğrenciler ile bir araya geldi.
hbrlr1.com/ctcfbltwkckckl
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Iıı
00:22Sayın Büyükşehir Belediye Başkanı, Sayın Cumhuriyet
00:25Başkanı, Sayın Adalet Komisyonu Başkanı
00:30ev
00:44anayasaların ortaya çıkmasına neden ihtiyaç duyulur mu? Iıı
00:50çok da iyi değil bu kurşunların hayatı doğrumdan bir
00:53İngiliz kurupur başarılı diyor başkanım diyor Türkiye'de darbe
00:58oldu. O da kafasını çevirerek kimler yapmış diyor. O da
01:03our boys diyor. Bizim çocuklar yapmış diyor. Dönüyor tekrar
01:07oyunu izlemeye devam ediyor. Şimdi bizim çocuklar tabirini
01:11kullanarak devam edeceğim. Yani bu yeni dünya düzeninde ııı şey
01:16şu, her ülkede demokrasi olsun, çok partili hayat olsun, serbest
01:20seçimler olsun ama her ülkeyi de bizim çocuklar yönetsin diye
01:24istiyorlar. Yeni dünya düzenini tasarlayanlar. Fakat o mümkün
01:28değil. Serbest seçim olduğu takdirde bazen o ülkenin
01:31halkının çocukları da seçilebilir. Iıı diğer çocuklar
01:36bizim çocuklar olmayabilir tırnak içerisinde. O zaman ne
01:39olacak? O zaman daha rafine bir şey geliştiriyorlar. Diyorlar
01:43ki kim kazanırsa o yönetsin ama yönetirken bizim çocuklar gibi
01:48yönetsin. Işte bu anayasaların siyasetin temel parametrelerini
01:53içine alması ve siyasetin temel parametrelerinin
01:57anayasalar tarafından düzenlenmesinin anlamı bu. Kim
02:01kazanırsa kazansın belli daire sınırlar içerisinde ülkeyi
02:05yönetsin ama ııı o ana hatlarıyla temel politika
02:09kararlarıyla ilgili olarak da biz bunları kontrol altına
02:12alalım. Türkiye'de durum Türkiye'deki durum da aslında
02:15bin dokuz yüz altmış darbesiyle yirmi yedi Mayıs bin dokuz yüz
02:19altmış darbesiyle bu şekle dönüştürülüyor. Iıı bir ııı
02:24düşünce adamı diyor ki ııı Türkiye yirmi yedi Mayıs bin
02:31dokuz yüz altmış askeri darbesiyle ikinci dünya savaşının
02:35mağlupları arasına geçirilmiştir diyor. Darbeciler
02:39tarafından. Iıı ve hakikaten bu anlayışla anayasa hazırlanıyor.
02:44Bin dokuz yüz elliden altmışa kadarki dönemde serbest
02:47yapılıyor ve Türkiye'de serbest seçimleri daha önce Türkiye'yi
02:52uzun süre yönetmiş bürokratik siyasi elit kazanamıyor. Yani
02:57bir siyasi parti olarak demiyorum bunu. Cumhuriyet
03:01Halk Partisi siyasi parti olarak serbest seçimleri on
03:04dört Mayıs bin dokuz yüz ellide kaybediyor ama o zamana kadar
03:07Cumhuriyet Halk Partisi ııı o tarihe kadar ııı sadece bir
03:12siyasi parti değil bir bürokratik siyasi elitin
03:15Türkiye'de bütünleştiği bir yapı. Sonra seçim oluyor
03:18elli dörtte tekrar kaybediyor. Elli yedi de seçim oluyor,
03:21kaybediyor. Daha sonra seçim olacak konuşuluyor ama kaybetme
03:24ihtimali yüksek. Dolayısıyla Türkiye'de tekrar seçimle ııı
03:29yönetime iktidara gelemeyen bir siyasi görüşün seçim olmadan
03:36nasıl iktidara geleceği gelebileceği konusu
03:38konuşuluyor. Bunun akla gelen ilk yolda askeri darbedir. Bu
03:43darbeyle ilgili ilk hazırlıklar zaten bin dokuz
03:45elli dört seçimleri sonrasında başlıyor. Ordu içerisindeki
03:49bazı yapılanmalar o zaman. Iıı nitekim on dört Mayıs bin dokuz
03:54elli siyasetin zaferi olarak görülür. Yirmi yedi Mayıs bin
04:00dokuz yüz altmışta birçok siyaset bilimci tarafından
04:02bürokrasinin rövanşı olarak görülür. Yirmi yedi Mayıs
04:07altmış. Yani seçimle iktidara gelemeyen bir anlayışı seçim
04:11olmadan iktidara getirmek. Getiriyorsunuz. Fakat bu nasıl
04:16devamlılık arz edebilir? Yani darbe yaptınız, getirdiniz ama
04:20Türkiye'yi bu şekilde idare etmek mümkün mü? Değil. Çünkü
04:24daha önce Türkiye biraz uluslararası konjöktürün de
04:27etkisiyle biraz değil aslında tamamen etkisiyle çok partili
04:31hayata geçmiş bin dokuz yüz kırk beşte. Ve serbest
04:34seçimler yapmaya başlamış. Siz on beş sene sonra tekrar
04:37Türkiye'yi seçimsiz tek partili bir yönetime döndürebilir
04:42misiniz? Bu mümkün değil. Tekrar seçim olacak. Eee seçim
04:45kazanabilecek misiniz? Kazanamıyorsunuz. Seçimli
04:48olmuyor. O zaman öyle bir formül bulalım ki seçimle
04:51iktidara gelemeyen bir anlayışı seçimi kazanamasa da iktidara
04:55getirecek, kaybetse de iktidarda tutacak bir formül.
04:58Işte anayasa aynı şekilde bu anlayışla. Yani anayasa siyaset
05:03ikilemindeki anlayışla siyasetin alanını büyük
05:06ölçüde etkileyen daraltan bir yaklaşımla hazırlanıyor. Eğer
05:15biz hükümeti bu dengelere muhtaç olmaktan çıkartırsak
05:19doğrudan halkın seçtiği bir şekle dönüştürürsek o zaman bu
05:23problemi büyük ölçüde çözmüş oluyoruz. Işte bizim hükümet
05:26sistemiyle ilgili bugünkü Cumhurbaşkanlığı Hükümet
05:29Sistemi dediğimiz sistemin özrü itibariyle ııı yaklaşımımız
05:32buydu. Iıı on beş Temmuz'dan sonra bunu gördük. Iıı o zaman
05:37devleti ve milleti tahkim etmek gerektiğine dair bir genel
05:40kanaat oluştu. Ve böylece hükümet sistemi değişikliğiyle
05:43gerçekleşmiş oldu Türkiye'de. Ve bu bahsetmiş olduğum
05:47anayasaların siyasetin alanını kapatan, örten ııı yaklaşımı
05:52ııı büyük ölçüde orada ııı tasfiye edilmiş oldu ve
05:56normalleşmiş oldu. Tabii Türkiye'nin bir de ayrıca
06:00tamamen halkın seçmiş olduğu ııı bir parlamento tarafından
06:04yapılacak anayasaya ihtiyacı var. Bu sadece sembolik bir şey
06:08değil ama öyle düşünülse bile çok kıymetli bir şeydir. Yani
06:12bugüne kadar Türkiye'de anayasaları işte yirmi yedi
06:14Mayıs darbesini yapmışlar, darbeciler hazırlamış. On iki
06:17Eylül darbesini yapmışlar, darbeciler hazırlamış. Evet
06:20değişmiş, önemli değişiklikler yapılmış amelna. Ama sonuçta
06:23Türkiye'de sivil halkın seçmiş olduğu burada sivil derken
06:27teknik anlamıyla kullanmıyorum. Yani darbeci olmayanlar, halkın
06:31seçtikleri anlamında kullanıyorum. Halkın
06:33seçtiklerinin yapacağı bir anayasa Türkiye'de olması
06:37lazım. Iıı sembolik anlamı da bu anlamda önemli. Ama tabii
06:42anayasalar da ııı yaşayan her şey gibi her ııı varlık gibi
06:46ııı zaman içerisinde eskiyor. O hazırlandığı dönemdeki
06:51düşünceler, mülahazalar, üzerine oturmuş olduğu toplumsal
06:54yapı, Türkiye'nin beklentileri ve Türkiye'nin büyüklüğü hacmi
06:58çok değişmiş üzerinden. Uzun yıllar geçmiş. Dolayısıyla bu
07:02Türkiye'nin yeni Türkiye'nin ııı bugünün Türkiye'sinin ve
07:06bundan sonraki Türkiye'nin geleceğin Türkiye'sinin
07:09anayasasını halkın seçtiklerinin katılımıyla ııı
07:13onların öncülüğüyle hazırlamak gerekiyor. Bu yeni anayasa
07:18tartışması Türkiye'de ııı bu noktada. Ama takip ettiğiniz
07:22gibi bu zaman içerisinde de bu da sabit kalmıyor. Manyeti
07:26itibariyle bazı değişiklikler geçirerek geliyor ama sonuçta
07:30bir yeni anayasa ihtiyacı ııı Türkiye'de hala devam ediyor.
07:41Çok fotoğraf için çok değerli fotokopiörlerimizi