Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Sevgili Cumhuriyet TV izleyicilere herkese merhaba Suriye'de el kayda bağlantılı heyet Tahrir Es Şam'ın başını çektiği muhalif gruplar Esad rejimi güçlerine karşı büyük çaplı bir operasyon başlattı.
00:27Peki bölgede ne gibi gelişmeler yaşanıyor detayları dış politika analisti Aydın Sezer'den dinleyeceğiz.
00:33Aydın Bey hoş geldiniz.
00:35Merhaba hoş bulduk iyi yayınlar diliyorum.
00:37Teşekkür ediyorum.
00:39Şimdi iki gündür sürüyor çatışmalar muhalifler de belirli bir alanı ele geçirmiş durumdalar.
00:45Peki neler yaşanıyor şu anda Halep civarında?
00:50Şimdi siz de belirttiniz HTH önderliğinde ki gruplar ifadesini kullanmak daha doğru olacak.
01:00Bu arada tabii HTH'nin 31 Ağustos 2018'den beri Türkiye Cumhuriyeti Devleti tarafından terör örgütleri listesine alınmış bir örgüt olduğunu hatırıda tutalım.
01:16Ayrıca bu örgüt zaten Birleşmiş Milletler'in 2254 sayılı güvenlik konseyi kararında da terörist gruplar arasında yer alıyor.
01:28Şimdi HTH'ye destek veren Suriye Milli Ordusu'na bağlı unsurlar olduğu da açık bilgiler açık medyada yer alan bilgilerde açık kaynaklar da belirtiliyor.
01:42Burada şu hususun altını çizmemiz gerekiyor.
01:45Türkiye'nin Suriye Milli Ordusu'yla ilişkileri oldukça iyi düzeyde.
01:51Eğitim desteği de söz konusu.
01:54Ancak bizim Esad'la barış çabamızdan sonra bu grupların bazıları İdlib'de Suriye'de Türkiye aleyhine gösterilerde bulunmuşlardı.
02:07Dolayısıyla bunların bir bölümünün HTH unsurlarıyla birlikte hareket etmekte olduklarını da kaydedelim.
02:15Dolayısıyla bu saldırıların arkasında tam olarak Türkiye'nin olup olmadığı konusunda ki Türk tarafı bu konuda net bir açıklama yaptı.
02:26Türkiye'nin bu saldırıların arkasında olmadığını belirtti bunu biliyoruz.
02:32Ancak yabancı kaynaklarda özellikle Rusya kaynaklarında yine de Türkiye'yi suçlayıcı ifadeler gözüküyor.
02:40Dolayısıyla bu bilinçsizlik durumu haricinde bu güçler Halep'e, Halep'in varoşlarına hatta üniversite binasına saldıracak kadar yakınlaştılar.
02:53Suriye Ordusu da Rusya'nın desteğiyle zaman zaman cevap veriyor.
02:59Dolayısıyla satışmalar yoğun bir şekilde sürüyor.
03:03Özellikle bizim kontrolümüzde ve açık olması gereken M4 karayoluyla ilgili de sıkıntılı bir süreç.
03:13Söz konusu yolun trafiğe kapanması gibi.
03:17Şunu vurgulamak istiyorum.
03:19Şu an itibariyle bölgeden net bir şekilde açık bilgiler, doğru bilgiler almakta güçlük çekiyoruz.
03:28Bu nedenle hem Suriye medyasına, Esad medyasına hem de yabancı kaynaklara ama daha çok da sosyal medyadaki HTH ve yandaşlarının verdiği bilgilere atılan bir değerlendirme yapabiliyoruz.
03:44Şimdi terör örgütü HTH'nin Halep'in bir kilometre ötesine kadar geldiği söyleniyor.
03:51Peki süreç böyle devam ederse bölgedeki güç değişimi nasıl değişebilir sizce?
03:57Şimdi Rusya son 24 saatten beri bu konuda net bir açıklama yapmadı.
04:04Bugüne kadarki benzeri saldırılarda saldırı olur olmaz, Rus Hava Kuvvetleri ve Esad'ın ordusu derhal karşılık verildi.
04:14Oldukça sert bir katlık da verildi.
04:17Zaten öncelikle şunu da ifade edelim ki şu anda Suriye'de cereyan eden olayların arka planında bölgedeki İran unsurlarının, Hizbollah'ın yarattığı bir güç boşluğu da söz konusu.
04:32Özellikle Lübnan, İsrail gerginliğinde Suriye'den bir takım kuvvetlerin çekilerek bölgeye sevk edildiğini de biliyoruz.
04:41Dolayısıyla bu güç boşluğunu fırsat bilen HTA'nın ve beraber hareket eden grupların bunu fırsata çevirdiklerini söylememiz gerekiyor.
04:53Bugünden itibaren saldırıların aynı şiddette devam etmesi durumda bu zayıf da olsa bir olasılık Halep'in tekrar ciddi bir şehir savaşına sahne olacağını söyleyebiliriz.
05:08Ancak ben şu andan itibaren Esad güçlerinin Rusya'nın da bölgedeki desteğini artırarak bu saldırıları bertaraf edeceğini düşünüyorum.
05:23Ancak sahadaki gelişmeler konusunda tabii net bir öngörüde bulunmak oldukça güç.
05:30Özellikle bu saldırının zamanlaması Lübnan Meclis Başkanı Nebil Berri'nin patronajında yürütülen İsrail-Hizbullah Barış Anlaşması'ndan hemen sonra başladı.
05:48Buna dikkat çekmek gerekiyor.
05:50Suriye bölgesi aynı zamanda İsrail'in başından beri hedef tahtası.
05:55Buradaki İran etkinliğinin azaltılması ya da kırılmasına yönelik İsrail'in uzun süreden beri saldırılar yaptığını biliyoruz.
06:04Dolayısıyla HTA'nın arkasında İsrail veya batılı istihbarat örgütlerinin güçlerinin yer aldığını tahmin etmek...
06:16Kuzey sınırındaki güvenlik için değil mi?
06:19Pardon alamadım sorunuzu.
06:22Şöyle araya girdim ama açıklayıcı olsun istiyorum. İsrail'in Suriye üzerindeki temel planı kuzey sınırını güvenceye almak istiyor sanırım.
06:31Evet ve Hizbullah'a yönelik, Lübnan'a yönelik İran etkisini kırmaya, silah sevkiyatını durdurmaya yönelik bir hamle.
06:42Zaten bu belirttiğim hususlarla ilgili olarak İran Dışişleri Bakanlığı da benzeri bir açıklama yaptı.
06:51Bölgedişi ve bölgedişi güçleri ve batıyı hedef gösterdi.
06:58Hatta aslana sürecini atıfta bulunarak bölgenin kontrolü ya da barışın korunmasıyla ilgili sorumluluğunu da aslana süreci dolayısıyla Türkiye'de olduğuna da atıf yaptı.
07:10Bu birinci konu. İkinci bir konu da biz uzun süreden beri Rus kaynaklarından takip ettiğimiz kadarıyla,
07:19Ukrayna'nın bölgedeki HTS unsurlarıyla temat içinde olduğunu, hatta onlara askeri drone anlamında eğitimler verdiğini biliyoruz.
07:32Bu desteğin amacının da Rusya'ya karşı Suriye'de yeni bir cephe ya da Rusya'nın altyapısına yönelik bir saldırı planlaması olduğunu da biliyoruz.
07:46Bu konu Rusya medyasında oldukça yaygın bir şekilde işleniyor, ele almıyor.
07:52Dolayısıyla belki Rusya'nın son 24 saattir sessizliğini ve bölgede tam olarak neyin olup bittiğini araştırmaya yönelik bir inceleme süreci olarak da yorumlayabiliriz.
08:07Ama burada şunu vurgulamamız gerekiyor, Türkiye bu saldırıların arkasında doğrudan yer almasa bile ki Türkiye'den yapılan açıklamalar bu yönde,
08:17hatta Türkiye bu saldırıların büyümeyeceğini de öngörüyor.
08:21Halep şehrinin içindeki savaşı da pek olası görmüyor.
08:30Ama bizim Astana süreci ile birlikte 2017 Mayıs ayından beri İdlib Çatışmasızlık Bölgesi'ndeki barışın korunmasına ve teröristlerle ılımlı Suriye silahlı muhaliflerini birbirinden ayırmak gibi bir görevimiz olduğunu hatırladık.
08:54Ama bölgedeki gelişmelerden Türkiye'nin dolaylı da olsa sorumlu olduğu anlamına geliyor.
09:01Tahmin ediyorum Rusya'da bu konu üzerinde duracak önümüzdeki günlerde.
09:08Dolayısıyla Türkiye'nin de açıkçası ciddi olarak etkileneceği bir süreçtir.
09:15Zira savaş şiddetlenirse Türkiye'ye yönelik göç hareketlerinin daha da artacağını söyleyebiliriz.
09:23Zaten Halep baroşlarına kadar ki yerlerde tahliye edilen ya da bölgeyi terk eden sivillerin önemli bir bölümü hem İdlib'e dönüyor.
09:33HTS'ye ya da İdlib'teki unsurlara yakınlıkları ya da akrabalık ilişkileri dolayısıyla bir bölümü de Şam'a gidiyor rejime olan yakınlıkları dolayısıyla.
09:46Buradan ve bir göç hareketi olması Türkiye'yi yakından ilgilendiriyor.
09:52Türkiye'yi nasıl ilgilendiren konu İdlib'te bulunan kuvvetlerimizle alakalı.
09:57Barış gücü bağlamında bulunduğumuzu söyledim.
10:02Hatta oradaki birliklerimizin güvenliğinden de Rusya askeri polisi sorumlu.
10:08Bu arada onu ifade edelim.
10:10Ancak bu sorumluluk 2020'de yaşadığımız o talihsiz olay.
10:15Bir gecede 36 şehit verdiğimiz olayın da engellenmesi ya da önlenmesine yönelik bir sonuç üretmedi.
10:23Bunu da hatırlatmak gerekiyor.
10:26Yani Mehmetçik orada yine de bir tehlike altında.
10:29Evet maalesef ciddi bir tehlike altında.
10:32Sadece teröristlerden ya da HTS'den kaynaklanan değil ya da kaynaklanması muhtemeldir.
10:39Saldırılardan değil rejimin Suriye ordusunun veya Rus güçlerinin yapacağı saldırılar dolayısıyla.
10:47Peki Aydın Bey çok teşekkür ediyorum bugün vakitte yeriniz.
10:51Eklemek istediğiniz son notlar son doneler varsa onları da alabilirim sizden.
10:59Türkiye'nin bu konuda çok net açıklamalar yapması gerekiyor.
11:04Öncelikle onun altını çizelim.
11:06Yine dediğim gibi bizim Suriye milli ordusuyla yakın ilişkilerimiz bizi bu süreçte hedef tartasına koyma potansiyeli ya da ihtimali taşıyor.
11:19Bir de tabii şurada işaret etmek gerekiyor.
11:22Özellikle yandaş tavir ettiğimiz medyada ve bazı sosyal medya hesaplarında Alep'e yönelik bir harekat başlatıldığını
11:32ve bu konuda Türkiye'nin faaliyetlerine övgüler düzüldüğüne yönelik de haberler ve yorumlara yer veriliyor.
11:41Bunlar açık söylemek gerekirse doğru şeyler değil Türkiye'yi sıkıntıya sokabilecek gelişmeler diye de ilave etmek istiyorum.
11:51Erdoğan ve Esad'ın ilişkileri de bölgede yaşanacak gelişmelere bağlı sanırım.
11:56Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan bir talep iletilmişti Esad'a.
12:01İki ülke arasındaki buzları eritmek ve görüşmek adına sanırım bu bölgede yaşanacak son gelişmelerde o görüşmenin olup olmayacağı konusunda belirleyici bir unsur olacak.
12:13Kuşkusuz. Hızlandırabilir de, bu arada onu belirterim, Türkiye'nin takınacağı tavra göre hızlanabilir de.
12:20Tabii Esad sahadaki gelişmelerde Türkiye'yi sorumlu tutacak mı, tutmayacak mı, suçlayacak mı, suçlamayacak mı buna da bakmak lazım.
12:30Peki Aydın Bey, çok teşekkürler. Ben teşekkür ediyorum, iyi günler. İyi günler.
12:36Evet sevgili Cumhuriyet TV izleyicileri, dış politika analisti Aydın Sezer konuğumuzdu.
12:42Halep'te yaşanan son gelişmeleri konuştuk ancak elimizde çok fazla bilgi yok ne yazık ki.
12:49İlerleyen günlerde yeni bilgiler hizlere ulaştıkça bu ekranlardan sizlere aktarmaya devam edeceğiz.
12:55Ancak şimdilik burada noktalayalım, başka bir programda yeniden görüşmek üzere.
13:00İzlediğiniz için teşekkür ederim.