TBMM Adalet Komisyonu'nda, "etki ajanlığı" düzenlemesinin de yer aldığı 23 maddelik Noterlik Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin görüşmeleri devam ediyor. CHP Aydın Milletvekili Süleyman Bülbül ile AKP İstanbul Milletvekili Şengül Karslı arasında tartışma yaşandı. Bülbül, "Saraydan talimat alan savcı, hakim istemiyoruz. Bir Türkiye Cumhuriyeti vatandaşının geleceği bir savcının, hakimin vereceği siyasal karara bağlı olmamalı. Ekrem İmamoğlu gibi yüzlerce vatandaşımız var" dedi. Karslı ise, "Beğenmediğiniz dava sonuçları üzerinden nasıl yargının tarafsızlığını eleştiriyorsunuz" ifadelerini kullandı.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Bizim için en büyük endişe yargının siyasallaşmasıdır.
00:02Yargının siyasallaşması demek, örneğin Akın Gürli'nin bakan yardımcılığına gelmesi,
00:10bakan yardımcılığından sonra İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'na gitmesi demektir.
00:14Yargının siyasallaşması demek, Hasan Yılmaz'ın SBK'nın tedbir kanalında talebi bulunan bir başsavcı,
00:20İstanbul Başsavcılığı Hekimi'nin daha sonra bakan yardımcılığına getirilmesi,
00:26SBK kaçtıktan sonra, daha sonra bakan yardımcılığından yardımcıları yerine getirilmesi demektir.
00:31Yani bu çerçevede bir gerçek var. Yargın siyasallaşıyor.
00:35HSK'da bu siyasallaşmanın içerisinde bir kurum.
00:38Bunu ortak kaldırmanın yollarını oluşturmamız gerekiyor.
00:41Yani somut nedenler açık verelim.
00:44Şimdi bizim Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde verilerimiz var.
00:48Bu verilere göre şu Şubat 2024 sonu itibariyle ayında bekleyen her 100 davadan
00:5435'i Türk vatandaşlarının yaptığı başvurular oluşturuyor.
00:59Şöyle baktığımız zaman, burada Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde bekleyen dosya sayılarının oranları var.
01:06Bizim 100 davadan 35.
01:08Rusya 16, Ukrayna 12.9, Romanya 6, Yunanistan 3.6, İtalya 3.6,
01:15Sirmistan 2.3, Azerbaycan 3.1, diğer 37 ülke ise 13.2.
01:21Şimdi Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde bir 16.9 ülke çerçevesinde düşündüğümüz zaman,
01:26bu 100 davadan 35 dava Türkiye'deki yargıdan adil yargılanma hakkının ilan edildiğini açıkça ortaya koyar.
01:34Türkiye yine ayın verilerine göre 2023 yılında en çok adil yargılanma hakkının ilali ve güvenlik ve özgürlük hakkının ilali konularında mahkum edilmiş durumda.
01:44Yani 2023 yılında en çok adil yargılanma hakkının ilali konusunda bir hak ilali varsa,
01:54demek ki yargıda bir şeyler ters gidiyor.
01:56Bu ters giden şeyler neler?
01:58Yine bir Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin 2023 yılı itibariyle en çok emsal karar verdiği ülke Türkiye arkadaşlar.
02:06Emsal karar verilen ülke Türkiye.
02:08Uluslararası camiada 124 emsal dava Türkiye kararı olarak veriliyor.
02:14Şimdi bir, 100 davadan 35'i.
02:16İki, adil yargılanma hakkının ilali ve güvenlik ve özgürlük hakkının ilali Türkiye'nin 2023 yılında ayında.
02:23Üç, en çok emsal karar verildiği ülkede Türkiye.
02:28124 Türkiye emsal kararı.
02:31Bunu niye gerektiriyor?
02:32Demek ki bizim ilk derece yargı ve üstte yargı, tacdan üstte gibi kurumlarda verilen kararların adil yargılanma hakkının ilalinde,
02:43yani iç hukuk yolunda hakkını alamayan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları var.
02:48Hakkını alamıyor.
02:50Nereye gidiyor?
02:51Yargının en üst noktası, Anayasa Mahkemesi'nde bireysel başvuru hakkını kullanıyor.
02:55Bireysel başvuru hakkını kullanmadan Türkiye 100 bini aşmış durumda.
03:00100 bin davayı aşmış durumda.
03:02Bu çerçevede de Arap Bakanlığında çözümler ağırlanıyor bireysel başvuru hakkında.
03:06Demek ki bir sorun var.
03:08Bu sorunun nedenlerini araştırdığımız zaman, tabii ki, yargının siyasallaşması.
03:13Arkadaşlar, ilçelerden geliyoruz, illerden geliyoruz.
03:16İlçe başkanlıklarının ya da il başkanlıklarının ya da belli partilerin siyaset içerisinde bulunanların yargıyı etkilemediğini kim söylüyordur?
03:25Biz 25. dönemde ve 26. dönemde TSK'nın yapısıyla ve hakim ve savcıların yapısıyla ilgili yaptığımız dönüşümlerde
03:33bir partiye üye olan avukatın, bir siyasi partiye üye olan bir avukatın, hukuksuz mevzunun hakim savcı olanlarının geçebilmesini sağlamadık mı?
03:44Sağlamadık.
03:45Nasıl oluyor bu iş?
03:47Bir hakim savcı belediye başkan adaylığına ya da milletvekiline aday olduğu zaman kazanamazsa geri dönüşmesi kolay oluyor mu?
03:54Olmuyor.
03:55Hemen hemen geri dönemiyor.
03:56Ama bir siyasi partinin belediye meclis üyesi, bir siyasi partinin üyesi, bir siyasi partinin il ve ilçe yöneticisi çıkıyor, sınava giriyor hakim sınavına.
04:05Ondan sonra mülakattan sonra hakim savcı oluyor.
04:07İşte bizim endişelerimiz bunlar.
04:09Siz siyasi geçen dönemde yine seçim kurullarının oluşmasında hakim ve savcıların kurayla kıdemli hakim yerine getirilmesi konusunda da bizim endişelerimiz vardı.
04:23Bu endişelerimizin başında ne vardı?
04:25Bu siyasi parti üyesi olan hakim savcıların başvurusu ve kuray yoluyla ya da kıdem esasını bir kenara bırakarak seçim kurullarının başına getirilmesiydi endişemiz.
04:37Oradaki endişelerimizin aynı tekrarıdır.
04:39Yani yargı siyasallaşmıştır.
04:41Hakim savcıların bir bölümü belirli siyasi parti üyeliklerinden gelen hakim savcılardır.
04:47Ve artık hakimler, savcılar kararlarını özellikle siyasi ve muhalif davalarda saraya bakarak karar vermektedir.
04:55Bu açık ve nettir.
04:57En biraz önce Sayın İnanık Kardeşim.
05:00Açık ve net olan bir şey yok ki itiraz edin.
05:02Ama söylüyorum.
05:03Ama her şeyi koydu.
05:04Örnekleri söylüyorum bakın.
05:06İsim veriyorum.
05:07Akın Gürlek olayını açık ve net söylüyorum.
05:09Bir, Selahattin Devirtaş davası.
05:11İki, Canan Kaptancıoğlu davası.
05:13Üç, Sözcü davası.
05:15Dört, dört, dört.
05:17Ama devam edin.
05:19Bakın, bakın.
05:21Ama ben örnek veriyorum size.
05:23Çağlayan Akdeşi'nde Gezici, Gezici Makbule Reisiydi bu.
05:28Akın Gürlek.
05:29Enis Berberoğlu davası.
05:32Bu davalarda Gezici heyetin başkanı olarak
05:35Gezici heyetin başkanı olarak
05:37Burada parlamento demek, konuşulan yer demektir.
05:39Parlamenterde konuşan kişi demektir.
05:41Doğruyu söylemekte onun görevidir.
05:43Ne söylüyorsunuz?
05:45Ne söylüyorum size?
05:47Ne söylüyorum size?
05:49Ne söylüyorum?
05:51Doğru.
05:53Doğru.
05:55Doğru.
05:57Doğru.
05:59Doğru.
06:01Doğru.
06:03Doğru.
06:05Doğru.
06:07Doğru.
06:09Doğru.
06:11Doğru.
06:13Doğru.
06:15Doğru.
06:17Doğru.
06:19Bu yer ne kararlı.
06:21Burada halkın iradesini vatandaşın, adaletsizlik çocuklarını, hukuk devletini, ihrelerini burada söylemek zorundasın.
06:23Burada halkın iradesini vatandaşın, adaletsizlik çocuklarını, hukuk devletini, ilerlerini burada söylemek zorundasın.
06:33Bu şeyi yapma ki o kesimlerdeki gezide gezince elallenicky oranlarından mualesef Hiç parçalandığımızdaydı.
06:43iradesini, vatandaşın adaletsizlik çılıklarını, hukuk
06:47devletine, iyilerlerini burada söylemek zorundayız. Biz burada
06:50söylemeyeceğiz. Nerede söyleyeceğiz arkadaşlar?
06:52Nereye söyleyeceğiz? Anayasa yüz otuz sekizde görülmekte olan
06:56davalardan bahsediyoruz. Sayın Başsavcı atama kararından
07:02bahsediyorum. Görülmekte olan bir dava değil. Ve Başsavcı'nın
07:05daha önceki yaptıklarından bahsediyorum. Ikisi farklı şey.
07:08Ikisini birbirine karıştırmayın. Siyasi atamadan
07:11bahsediyorlar. Siyasi sahiple yapılan yargısal müdahaleden
07:15bahsediyor. Onun konuşulma yerine konuşmayalım. Başka yer
07:19değil. Arkadaşlar. Arkadaşlar. Konuşmayalım lütfen. Bu madde
07:22on dört ve on beşinci maddedir. On dördüncü ve on dördüncü
07:27maddede ne vardı? Cumhuriyet Başsavcı Vekilleri'nin BAM'a
07:32atanmasıyla ilgili yeni bir düzenleme vardı. Nedir bugüne
07:36kadar? Kıdemli Başsavcı Vekilleri BAM'da kıdemli
07:40olanlar başsavcı vekili oluyordu. Şimdi ise HSK
07:43tarafına atanması deniyor. Birinci sınıfı ayrılmış yere
07:46birinci sınıfa ayrılma nitelikleri olan BAM'da
07:48çalışmamış olan savcılığa belirli bir süreyi savcılık
07:51yapmışsa BAM'a atanacak arkadaşlar. Kim atayacak?
07:54HSK atayacak. Kıdemi bir kenara itmişsiniz. Burada liyakat
07:57diyoruz. Yargıda siyasi anlaşmasındaki endişelerimizi
08:00ortaya koyuyoruz. Burada bunu konuşmayacağız. Akın Gürlek
08:03konuşmayacağız. Gezici heyetin başkanı enişte Berberoğlu
08:05davasında verilen anayasa mahkemesi kararını tanımıyorum
08:08diyen yargıcı konuşmayacağız. Çağlayan adresinde yedi tane olan
08:12siyasi davada gezici heyetin başkanını konuşmayacağız. Ve
08:16ödüllendirilip de bakan yarısı yapıldıktan sonra bu kişi
08:18girecek şu anda İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı olarak
08:21atanacak bakan yardımcılığı yetkisi az kalmış gibi daha
08:25sonra çıkacak ahmak davasında hakimin bu ahmak lafı Süleyman
08:30Soylu'ya söylenmiştir dedikten sonra YSK heyetine hakaretten
08:35burayı ceza veren hakim konusunda konuşmayacağız ve
08:38Akın Gürlek'in gönderdiği savcıların şu andaki İstanbul
08:42Büyükşehir Belediyesi'nde olmayan olmayan suçlamalar
08:46olarak dosya hazırlamasını konuşmayacağız. Neyi
08:48konuşacağız? Neyi konuşacağız? Tabii ki konuşacağız bunu.
08:51Bunları konuşmak zorundayız. Biz Çağlayan adresinde gezici
08:55heyet başkanı istemiyoruz. Saraydan talimat verilip de şu
08:58karara verilecek, verecek, dava açılacak, karar verecek, savcı
09:01istemiyoruz arkadaşlar. Ben ben bir milletvekili olarak
09:05hakkımda feyzeke düzenlendiği zaman ifade özgürlüğü
09:09kullandığım, mecliste yaptığım konuşmalardan dolayı hakkımda
09:12feyzeke düzenlemesini istemiyorum. Bir milletvekili
09:15olarak ben ifade özgürlüğümü kullanmak istiyorum. Ki vatandaş
09:19kullandığı zaman cezaevi yolla gösteriliyor. Şimdi yargıya
09:22güvenleniyor. Yargıya güven, yargıya müdahale deniyor. Ya
09:25arkadaşlar dün açıkladım dün. OİS'i diye üye miyiz biz?
09:28Türkiye Cumhuriyeti olarak üyeyiz. OİS'in rakamından
09:31bahsettiğim size. Ekonomik Kalkınma İşbirliği Örgütü'nün
09:34bir bakışta hükümet raporuna göre net istiyorsanız göndereyim
09:38raporlar. Yargıya güven iki bin onda elli yüzde elli dokuzdan
09:42şu anda otuz sekiz üye arasında otuz altıncı olmuşuz. Yargıya
09:46güvende. Bu bir gerçek. Diyoruz ki biz yargı siyasal
09:50anlaşmasın. Hükümet, yargı, iktidar, yargıya müdahale etmesin.
09:54Bakın bir tane daha diyorum yargıya müdahale de. Iki bin
09:57yirmi iki Türkiye raporunda yürütme tarafından yargıya
10:01müdahale edilmesinin yerleşik bir sorun hale geldiğini
10:03Türkiye'de açıklıyor. Buna nasıl inkar edebilirsiniz? Şimdi
10:07açılan siyasi davaların yargıya müdahale siyasi davaların
10:11yargıya müdahale edilmediğinin nerede hayır diyebilirsiniz. Biz
10:15bunu yaşıyoruz arkadaşlar. Bu kardeşimiz yirmi yedinci
10:17dönemde Tayyipler Alevi karikatürünü ritültedinden
10:21dolayı şu anda hakkında faizle göz üzerendi. Yirmi yedi
10:24dönemdeki yetmiş iki tane Cumhuriyet Halk Partisi
10:26milletvekili hakkında şu anda Ankara'dan İzmir'e, Antalya'dan
10:30Trabzon'a kadar haklarıyla davana açıldı. Cumhurbaşkanı
10:34hakaret davası açıldı. Böyle bir şey olabilir mi? Dün
10:37açıkladım size eğer. Ceza Formasyon da ııı yasasını
10:41getirdiniz. Altmış üç bin kişi hakkında soruşturma var.
10:43Cumhurbaşkanı hakaret denilen şu anda siyasi partinin başkan
10:47olan parlamenter sistem dışında cumhurbaşkanı hükümet sisteminde
10:51bir parti başkanına, cumhurbaşkanı hakareti olabilir
10:53mi? Evet. Biz bunları konuşmayacağız. Nerede
10:55konuşacağız? Bu nedenle bu nedenle bu çerçevede bu maddiyi
10:59değerlendirmek lazım. Bu maddiyi değerlendirmezsek
11:02Türkiye'de hukuk devletini inşa edemeyiz. Biz halklarına bak
11:06şunu söylüyoruz, demokrasi ve özgürlükler, demokrasi ve
11:08özgürlükler. Bir Türkiye Cumhuriyeti vatandaşının
11:11geleceği bir savcının, bir hakimin siyasal vereceği karara
11:15bağlı olmamalı. Ekrem İmamoğlu gibi yüzlerce vatandaşımız var.
11:20Siyaset yasaklı yapılmak isteren. Kemal Kılıçdaroğlu
11:24hakkında yine söylüyorum. Zorla getirme kararı veren
11:28hakim hakkında bir çalışma yapıldı mı? Inan kardeşim
11:31söyledi. Bu İsmail Uçar denilen şu anda Yargıtay üyesi olan
11:36İstanbul Anadolu Cumhuriyet ııı başsavcısı çıkıp da hakimlerin
11:41ve savcıların Anadolu Adliyesi'nde davalarda hücvet
11:44aldığını uyuşturucu davalarında bir gün dahi yapmadığı
11:49belirtti. Ne oldu? Ne oldu o hakim savcılara? Adalet
11:53Bakanlığı mensupları niye susuyorsunuz? Konuşsanız ya.
11:56Işte bunlar burada konuşulacak arkadaşlar. Adalet konusunda
12:00konuşulacak. Başka yerlerde konuşulmayacak. Bu nedenle bu
12:04madde sayın başkanım, sayın üyelerim bu madde açıkta
12:07yargının siyasallaşması ve siyasalışın yargıya müdahalesinin
12:12açık maddesidir. Bu madde Cumhurbaşkanı Hükümet
12:14Sistemi'nin geldiği hukuk tanımaz, adalet tanımaz bir
12:18yapının getirildiği maddedir. Bu nedenle bu maddenin geri
12:23çekilmesini tarif ediyoruz.