Malatya'da 5,9 büyüklüğünde deprem! Uzman isim alınması gereken önlemleri açıkladı.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Cumhuriyet TV ekranlarına hoş geldiniz sevgili izleyiciler. Sıcak bir gelişme ile karşınızdayız.
00:19Malatya'da 5.9 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi.
00:23Deprem bilimci Ahmet Ercan şu anda yayınımızda. Ahmet Bey hoş geldiniz.
00:28Ahmet Bey öncelikle Malatya'daki tehlike devam ediyor mu?
00:32Şimdi bu soruyu yanıtlamak çok zor.
00:37Bunu yanıtlayacak bir bilim adamı yok dünya üzerinde.
00:41Ancak deneyimlerim bağlı olarak 6 büyüklüğündeki bu depremin arkasından arşıları sürecektir.
00:49Bunlar da 15 gün içinde en büyüğü 5-5.2'ye kadar varan arşı depremler olur.
00:56Peki bu Malatya'da olan depremin 6 Şubat depremleri bu hatta bir enerji transferi yapmış olabilir mi?
01:04Yani bundan kaynaklanıyor olabilir mi?
01:07Kesinlikle 6 Şubat 2023 depreminde yaklaşık 4 tane deprem oldu.
01:17Ben şu anda Ankara Türkiye Jeofizik Kongresi'nde bu konuyu tartışıyoruz değerli bilim adamlarıyla.
01:25Buradaki 4 depremde yaklaşık gerginlik toplamı 8 büyüklüğüne eşit olan bir gerginlik boşalımı oldu.
01:35Bu gerginlik boşalımı tamamını bu 4 tane hareketi geçen 4 ana kırıkta boşaltmadı.
01:44Bunlar tüm bu bölgedeki gerginliğin boşalması için 2020'de 2028 yılına kadar arşı depremler görülecektir.
01:57Bu arşı depremlerin görüleceği yer yaklaşık 150-200 kilometre yarı çaplı bir alanda görülebilir bunlar.
02:06Görüleceği ana kırıklar Doğu Anadolu Kırığı, Ülüdeniz Kırığı, Kıbrıs Yayı, Bitlis Kenet Kuşağı ya da Arap Kalkanı bir de Adana Kırıkları olmak üzere sayılabilir.
02:21Arşı depremler burada etkilerini gösterecektir. Büyüklüğü 7-10'da 2'ye kadar varabilir bu arşı depremler.
02:29Yani Malatya'da olan deprem de bekleniyordu bir bakıma.
02:33Bunlardan bir tanesi Malatya olduğunu söylüyor. Biz depremin tam nerede olacağını söyleyemiyoruz.
02:39Ama söylediğim gibi bu merkezi Kahramanmayar Pazarlık olmak üzere Gaziantep Pazarlık olmak üzere 150 kilometre yarı çaplı alanda her zaman için arşı depremler olur.
02:55Buradaki yapılar yıpranmıştır ve yorulmuştur. Dolayısıyla gelecek daha büyük bir depremi aynı dirençle karşılamayacaktır bunlar. Daha yorgun olarak karşılayacaktır.
03:09Önemli olan depremlerin afete dönüşmemesidir. Depremleri afete dönüştüren olay yönetim erkinin becerilerinin sınırlı olması, ülke ekonomisinin kötü olması,
03:26bireysel olarak halkın geçim sıkıntısı çekmesi, halkın ve yöneticilerin bilgi ve bilinç düzeyinin yetersizliği ve depremlerin doğanın olağan bir olayı değil de bir kader olduğunun inanması depremleri daima afete ve ölümle sonuçlanmasına neden olmuştur.
03:50Yani buyurun lütfen.
03:54Şimdi bizim ben Türkiye'nin şu anda en yaşanmış deprem bilimcisiyim. 54 yıldır depremle uğraşıyorum. İlk gördüğüm deprem 1971 izletmemidir. Ondan beri sonuçlar hep aynı.
04:08Deprem büyüklükleri hep ölümle ölçülüyor Türkiye'de. Şimdi bunu önlemenin çaresi nedir bu kadar deneyimden sonra?
04:17Şimdi 1999 depreminden sonra bir deprem yönetimini çıkardık. Bu iyi bir deprem yönetimiydi. Yapı denetim kuruluşları kuruldu. Ama depremlerin yıkım nedenlerinin %65'i yerden gelen sorunlardır.
04:35Dolayısıyla yapı denetim kuruluşlarını hızlı bir şekilde yer yapı denetim kuruluşuna çevirilip deprem bilimcileri yer vermek gerekiyor. Deprem bilimcileri kimlerdir?
04:48Jofizik mühendisleridir. Jofizik mühendislerin olmadığı yapı denetim kuruluşlara ne işe yarar? Dolayısıyla bunların yer yapı denetim kuruluşuna hemen Çevre ve Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına bunu öneriyorum.
05:02Ayrıca daha önce de defalarca belirttiğim gibi yer yapı güvenlik belgesinin her yapıdan istenmesi, yerin o yapıyı taşıyabilecek güçte olduğu ve deprem direncine uygun olduğuna ilişkin bir belge ve aynı zamanda yapının da o bölgede beklenen en büyük depreme dayanıklı olduğunu gösteren bir belge gerekli.
05:27Buna yer yapı güvenlik belgesi diyoruz. Bu jofizik mühendisleri, jeoloji ve yapı jofizikçileri ve inşaat mühendisleri tarafından hazırlanır. Bunların tapuya işlenmesi gerekiyor.
05:42Dolayısıyla bir ev kiralanacağı zaman tapu dairesine gidip o evin yer yapı güvenlik belgesine bakmak gerekiyor. Eğer kötü ise kiralamamak ve satın almamak gerekiyor.
05:54Dolayısıyla eğer yer yapı güvenlik belgesi kötü olan yapılar satılmaz bir duruma gelir ise bu güvenlik belgesi koşuluyla hiçbir müteahhit depreme dayanıksız yapı üretmeyecektir.
06:10Bu işin tek çözüm yolu bu saydığım iki şey. Tekrar ediyorum yer yapı güvenlik belgesi ve yer yapı denetim kuruluşlarının oluşturulması. Bu iki şeyin mutlaka acilen Çevre Bakanlığı tarafından oluşturulması gerekiyor. Gerekirse bu konuda çok ayrıntılı bildiri verebilirim.
06:28Ahmet Bey son olarak şunu sormak istiyorum. Artçıların da yıkıcı olabileceğini söylediniz. Peki aynı büyüklükte ya da daha büyük yeni bir deprem riski var mı şu anda Malatya'da ya da çevre illerde böyle bir büyük deprem riski var mı?
06:45Dünyada hiçbir bilim adamı bu altı büyüklüğünden daha büyük bir deprem olur mu Malatya'da bunu söyleyemez.
06:54Bunu şey için sordum. 6 Şubat depremlerinden sonra herkese bir travma oldu. Çünkü birinci depremin ardından aynı büyüklükte ikinci bir depremle karşılaştı ve ikinci deprem daha da yıkıcı oldu. O yüzden insanların aklında acaba 6 Şubat'a benzer bir senaryo ile karşılaşır mıyız merakı var.
07:14Bunu söyleme olasılığı yok. 6'dan sonra daha büyük bir deprem olur mu? Yani olursa ben şaşırırım. Bu benim tamamen kişisel kanım. Ancak Maraş pazarcık merkezli olarak 150-200 km yarı çaplı alanda 6.5-7'ye varan artçı depremler 2027-2028 yılına kadar beklenir.
07:42Peki Ahmet Bey çok teşekkürler biliyorum yoğunsunuz vakit ayırdınız.
07:47Rica ederim. İyi günler dilerim.
07:51Evet sevgili Cumhuriyet TV izleyicileri Ahmet Ercan programımızdaydı deprem üzerine konuştuk. Bütün Malatya'ya geçmiş olsun dileklerimizi iletelim. Umarız daha büyük acılar yaşanmaz daha yıkıcı depremlerle karşılaşmayız. Şimdilik burada noktalayalım başka bir programda yeniden görüşmek üzere diyelim.