"Tahtalıköyü boyladı" deyiminin kaynağı Tokat'ın Büyükyurt köyünde bulundu.
Category
🗞
HaberlerDöküm
01:59Birisi vefat ettiğinde hatta gündelik konuşmamızda vefat eden birisi için tahtalı köyü boyladı deriz.
02:06Bu deyimin nereden geldiğini söyleyeyim size.
02:09Tahta mezarlar biz Türklerin Orta Asya'dan beri gelenekleri arasındadır.
02:13Günümüzde bu durum pek bilinmese de.
02:15Türkçemizde ev bark terimi aynı zamanda mezar anıtı anlamına da gelir ve Göktürk Kağanlarının ruhlarının ikametgahı olarak görünür.
02:24Bark ulu kişilerin yattıkları ve ziyaret konusu olan türbeleri de ifade eder.
02:29Derme çatma ağaçtan yapılan ev anlamına da gelir.
02:32Bu sebeptendir ki evlerin çatısı, tahta mezarların çatısı cenazede taşınan tabutun üstü genelde düz değil baca şeklindedir.
02:40Ev bark dediğimiz deyimde bize ev yaşamayı bark ise ölümü hatırlatmış farkında olmadan.
02:46Türkçede tahtalı köy tabiri ev şekline benzeyen tahta mezarlıkları için söylenmiş.
02:51Orta Asya'da ağaç mezarların kötü ruhların tahtadan uzak durduklarına inanırlarmış.
02:56Bu gelenekten günümüzde kalan şey vefat eden birisi defnedilirken baş ve ayak bölümünü belirten tahtalar dikilir.
03:03Bu gelenek o dönemden kalmadır.
03:06Orta Asya'da mezarlar tahtadan olduğu için 13. yüzyılda Türk asıllı İranlı Ozan Nizami tahta mezarları için şöyle demiştir.
03:15Kıpçak bozkurlarında toprağa saplanmış tahtalar.
03:19Deniz kıyısında otlar kadar çoktur demiştir.
03:22Tokat'ın Nixar ilçesinde 23 km uzaklıkta bulunan Büyük Yurtköy'ünde 5 tane tahta mezar vardır.
03:28Bu köydeki ağaç mezarlar ev bark şeklinde yapılmış mezar sandukasıdır.
03:33Orta Asya'da bulunan tahta mezarlara ölü gömme geleneğinin de devamıdır.
03:37Büyük Yurtköy'ünde daha önce 19 tane tahta mezar vardı.
03:41Şu anda 5 taneye düşmüş durumda.
03:43Yetkililerin bu son kalan 5 tane mezarlara da sahip çıkmasını istiyoruz.
03:48Bu tahta mezarların eskiden imkanları olmadığı için betondan, şundan, bundan tahtayla çevirmişler adamlar.
03:59Tabi ustalıklarını konuşturmuşlar.
04:02Ondan sonra işte betonlar çıkalı.
04:05Bundan biraz biraz tarihe karışmaya başladı.
04:09Burada bizim aklımız sardığında 15 falan civarındaydı.
04:14Şimdi azaldı betonlardan dolayı.
04:18Düştü aşağı.
04:20Tahta mezarların canlandırılmasını istiyoruz.
04:23Bunu sandık şeklinde, mezarın yapılış şekline göre uyduruyorlar.
04:27Ve de bunun kaybolmasın diye meydana getirmek istiyorlar açıkçasına.
04:32Yani yıllar boyu sandık şeklinde görünüm versin diyorlar yani.
04:35Mezarın şekline göre.