Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00İyi akşamlar değerli izleyiciler, iş ve ekonomide haftanın son çalışma gününde
00:23birlikteyiz.
00:24Değerli izleyiciler hemen tablomuza bir bakalım.
00:27Çalışma gününde tablomuz nasıl kapandı onu bir görelim arkadaşlar hemen tabloyu
00:33getirdi.
00:34Biz yüzde borsa istanbul yüzde bugün bir yükseliş vardı.
00:381.08'lik bir yükseliş söz konusu oldu.
00:429623 nokta 55'den işlem gördü biz yüz bugün tablomuzun hemen hemen bütün değerleri
00:49yükseliş gösterdi.
00:50Değerli izleyiciler dolarda da bir yükseliş söz konusu 0.06'lık bir yükseliş oldu.
00:56Dolarda 33.009.204 tl'den işlem gördü dolar euro bandında da 0.19'luk bir yükseliş
01:05oldu.
01:06Dolar euro daha doğrusu ciddi bir anlamda haftanın bütün günlerinde neredeyse bir
01:11yükselişe geçti.
01:1237.006.579 tl'den işlem gördü.
01:170.75'lik yükseliş ise altın 10'su da gerçekleşti ve 2.577 dolardan işlem gördü.
01:27Bu altınostaki yükseliş gram çeyrek ve cumhuriyetteki türk fiyatlarında da ciddi
01:32anlamda etkisi söz konusu oldu.
01:350.74'lük bir yükseliş söz konusu oldu.
01:38Gram altının işlem fiyatı 2.808 nokta 59 tl çeyrek altının 4592 nokta 05 tl cumhuriyet
01:47altının da 18.312 tl'den işlem gördüğünü tablomuzda belirtiyoruz değerli izleyiciler.
01:551.22'lik bir yükseliş iki gündür yükseliş gösteriyor brand petrol tabii bu da pompa
02:01fiyatlarına haliyle yansıyacak brand petroldeki fiyatı bugün 72.87 dolar olarak gözükmekte
02:09tablomuzda.
02:10Evet değerli izleyiciler haftanın bu son çalışma günündeki tablonun bu haline ve haftanın
02:15ekonomi değerlendirmesini yeni akit gazetesi ekonomi müdürü buğra kardan'la konuşacağız.
02:21Buğra bey iyi akşamlar yayınımıza hoş geldiniz.
02:24İyi akşamlar.
02:25Evet tabloyu ve haftayı nasıl değerlendireceksiniz tablodan başlayalım bugün genelde sizin de
02:34bahsettiğiniz gibi olumlu bir eğilim söz konusuydu.
02:38Bunda anladığımız kadarıyla dün açıklanan amerikadaki enflasyon verileri etkili oldu.
02:44Amerika'daki enflasyon verilerinin beklentilere paralel ve çok yakın gelmesi tabii resessiyon
02:52endişelerini biraz dindirdi gibi görünüyor.
02:55Haliyle tabi bunun yansımaları evvela borsada oldu.
03:00Borsada yatay ve biraz yukarı yönlü bir temayı gözlemledik.
03:059.636 yuvarında bir dengelenme söz konusu olmuştu.
03:11Yukarı yönlü bir hareket vardı.
03:14Yine baktığımızda güvenli liman gram altında da bir yükseliş söz konusuydu.
03:21Burada da tabi fiyatların yine Amerikan verilerine ve artı beklentilere göre fiyatlandığını gözlemliyoruz.
03:30Şimdi baktığımızda tabi dolarda da yine bir hafif oynama var.
03:3633.9 civarında euro da ise 37.6 düzeyinde bir dengelenme hali var.
03:46Şimdi sterlinde yine 44 lira 66 kuruş ve yine baktığımızda yine güvenli liman olarak görülen
03:56gümüşte gümüşün gramında da yine bir artış söz konusu olmakla beraber 33.43 gibi bir seviyede.
04:05Evet baktığımızda tabi Amerika'da enflasyon verilerinin açıklanması pek çok beklentiyi değiştirdi.
04:13Çünkü Fed'in enflasyon verilerine bakacağı işsizlik ve istihdam rakamlarının ardından özellikle faizde sert bir indirim yapacağı öngörüsü vardı.
04:27Bu tabi burada enflasyonun %2.9'dan 2.5'e gerilemesi bir beklentiyi biraz geriye çekti.
04:37Faizde 25 bas puanlık bir düşüş gerçekleştirme ihtimali kuvvetlendi.
04:46Buraya baktığımızda da özellikle satış baskılarının yerini alımlar almaya başladı ki
04:53burada tabi gelecek için ve bugün için olumlu bir bakış açısının oluştuğunu söylemek mümkün.
05:01Ekonomik gelişmelere baktığımızda dışarıdan iyi haberler olumlu açıklamalar gelmeye devam ediyor.
05:09Burada bildiğiniz üzere Türkiye'nin bir BRICS hamlesi söz konusuydu.
05:15Burada BRICS hakikaten önemli bir ekonomik güç.
05:20Türkiye'nin BRICS'e girmesi gelişmekte olan ekonomilerle anılması nasıl bir yankı uyandıracak sorusu herkesin kafasını kurcalıyordu.
05:31Burada tabii İMF'den hakikaten yüreklere su serpen bir açıklama geldi.
05:36İMF yani tabii şu an Türkiye'nin bağlı olduğu kendisini bir şekilde yükümlü hissettiği bir kuruluş değil.
05:44Ama baktığımızda yine de açıklamalarıyla ekonomiye ve ülkelere dair,
05:52ülkelerin gidişatlarına dair ipuçları veren bir gösterge, bir kurum niteliğinde.
06:00Şimdi İMF nasıl bir değerlendirme yaptı bu konuyla alakalı?
06:05İMF sözcükçü Kozak, BRICS'in üyeler arasındaki parçalanmayı, azaltmayı, ticaret ve yatırım maliyetlerini düşürmeyi amaçladığı takdirde teşvik edilmesi gereken bir unsur olduğunu söyledi.
06:20Bu da tabii Türkiye'nin üyeliğini destekleyen bir açıklama olarak ele alındı.
06:26Ki biz de Türkiye'nin ekonomik birliklerde ve ticari ortaklıklarda belirleyici olarak ve önemli bir etken olarak yer almasından yanayız.
06:39Baktığımızda Türkiye büyük bir ekonomi, devamlı genişleyen bir ittifakı söz konusu ticari noktada.
06:49Bir tarafta Avrupa ile diğer tarafta zaten Avrupa baktığınızda en büyük ticaret ortağımız.
06:56Bir de bu pazar çeşitlendirmesiyle beraber bunu farklı alanlara yayma noktasında tabii beklentiler var.
07:06Yine baktığımızda tabii iç dinamikler bizim için çok önemli.
07:12Enflasyon tabii bu noktada ele alınması gereken bir husus.
07:17Enflasyonda da düzelme eğilimleri devam ediyor.
07:21Rakamlara baktığımızda tabii enflasyonun genelde yumuşama ve bir aşağı yönlü eğilime girme noktasında temayülü olduğunu müşahede ediyoruz.
07:33Burada tabii baktığımızda enflasyonun dezenflasyon sürecine evrilmesi hali bizi hakikaten gelecek için ümitlendiren bir durum ki şu anda her şey beklentilere tahminlere paralel gidiyor.
07:50Geçen son olarak açıkçası Mehmet Şimşek'in de bir açıklaması vardı.
07:56Vatandaşların alım güçlerini kalıcı olarak arttırma enflasyonu program dahilinde düşürme ve fiyat istikrarını sağlamadan kararlı bir şekilde ilerlenme hususunda hakikaten yine yüreklere su serpen bir açıklaması oldu.
08:14Yıl sonu enflasyon beklentisinin yüzde kırk üç nokta bire gerilediğini ifade etmesi sevindiriciydi.
08:23Bunun yanı sıra özellikle on iki ve yirmi dört ay sonrası enflasyon beklentilerinde sırasıyla yüzde yirmi yedi nokta beş ve yüzde on sekiz nokta dörde düştüğünü de yine duyurması hakikaten hem piyasalarda hem de diğer sergilerde bir rahatlama getirdi.
08:44Şimdi bütçe açığına da değinmişti. Bütçe açığında da özellikle milli geliri oranı yüz iki bin yirmi dörtte yüzde dört nokta dokuzda tutmak gelecek yıl için ise yüzde üç nokta bire düşürmek hedefleniyor.
08:59Bu hedefi Mehmet Şimşek'in tekrar etmesi de yine önemliydi.
09:05Tabii dün yine baktığımızda Cevdet Yılmaz'dan da güzel açıklamalar geldi.
09:11Bu açıklamalara da baktığımızda özellikle orta vadeli programın ihracatı güçlendirici, turizmi, kuvvetlendirici ve cari açığı daraltıcı bir yönde ilerleyeceğini anladık.
09:25Artı enflasyonu düşürme ve kalıcı refah artışını hiç tüketime değil üretime dayalı olarak büyümeyle tahkim etme anlayışının açıkçası belirginleştiğini gözlemliyoruz.
09:42Baktığımızda tabii piyasalarda özellikle tabii ufak bir dalgalanma olmakla beraber istikrarlı bir eğilimde gözlemliyoruz.
09:53Bu istikrarlı eğilimde bizim 2024'ü daha iyi bir noktada kapatmamız ve 2025'e de güzel bir giriş yapmamız noktasında yönlendirici, motive edici olacaktır.
10:08Burak Bey açıklamalar ve dünya piyasalarına da baktığınızda gelişimlere özellikle baktığınızda para politikası faizi için düşünceniz tahmininiz var mı?
10:22Evet şöyle söyleyelim Avrupa'da baktığımızda Avrupa Merkez Bankası'nın bir faiz indirimi yaptığını gözlemledik.
10:33Bunu Fed'in de takip edeceğini görüyoruz. Çünkü Fed'in baktığımızda özellikle işsizlik ve bunun yanı sıra enflasyon verilerini de takip ederek temkinli olarak ilerleyeceğini ve faiz oranlarında bir düşüş sağlayacağını yine gözlemliyoruz.
10:52Bunun Türkiye'ye de bir yansıması olacaktır. Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası sert değil belki ama yumuşak bir faiz indirimi yapacakları dünyaya paralel olarak çünkü son dönemde baktığımızda bir sabit gidiş söz konusuydu.
11:08Bundan sonra dediğim gibi Amerikan ve özellikle Avrupalı merkez bankalarının verilerine de bakarak bu noktada onlarla uyuşan örtüşen adımlar atacaktır.
11:23Dediğimiz gibi çok sert olmayacaktır bu ama yumuşak yumuşak indirimler göreceğiz belli bir süreç için çünkü enflasyonda da bir yumuşama var o enflasyona paralel olarak faiz oranlarında da bir geriye gelme söz konusu olmalı ki burada krediye erişimde kolaylaşabilsin.
11:41Çünkü mevduat var ve özellikle kredilerle alakalı maliyetlere de etki ettiğini gözlemliyoruz bu fonlama yönünün. Özellikle bu noktada tabi real sektöründe üreticinin de ihracatçının da gözünün yine Merkez Bankası'nda olduğunu söyleyebiliriz.
12:01Peki efendim çok teşekkür ediyoruz. Değerli fikirleriniz ve yorumlarınız için hafta başında ilk çalışma gününde tekrar görüşmek dileğiyle.
12:09Sağ olun efendim.
12:10Evet değerli izleyiciler Burak Ardant Yeni Akit gazetesi ekonomi müdürü ile haftayı ve tabloyu değerlendirdik.
12:17Aslında önemli bir başlık var bugün o haberi atlamadan sizler paylaşalım.
12:22Alışverişte bir yeni dönem başlangıcı söz konusu hem denetimi hem de vergilendirmede gerçek geliri ortaya koyabilmek noktasında da önemli bir adım bu.
12:33Fiş vermeyen de almayan da ceza noktasında değerlendirilecek karar resmi gazetede yayınlandı.
12:45Alışverişte yeni dönem başlıyor.
12:47Bundan sonra sadece fiş vermeyen değil fişi almayan da ceza alacak.
12:51Resmi gazetenin iki Ağustos iki bin yirmi dört tarihli sayısında yayınlanan yedi bin beş yüz yirmi dört sayılı yasayla fiş fatura kesmeyenlere kesilen ceza daha da etkili hale getiriliyor.
13:03Yaptıkları alışverişin ardından fiş ya da fatura almayan tüketicilere yine yasayla getirilen düzenlemeye göre beş bin lira özel usulsüzlük cezası kesilebilecek.
13:13Ancak bunun iki şartı var.
13:15Tüketici belge verilmediğini gelir idaresi başkanlığı tespitinden önce ve belgenin düzenlenmesi gereken tarihten en geç beş iş günü içerisinde idareye bildirirse ceza kesilmeyecek.
13:30Bunlar tespit cezalarıyla artarak devam edecek.
13:33Değerli izleyiciler bununla ilgili detayları da hem haberlerimizde hem de ekonomi biltenlerimizde sizlere aktarmaya devam edeceğiz.
13:40Bir diğer denetim noktası da özellikle değerli izleyiciler gayrimenkul konusunda oldu.
13:46Ticaret Bakanlığı ev satacakları yeni bir düzenleme getirdi.
13:50Devlet ev satacaklardan kimlik sorgulaması isteyecek.
13:58Ticaret Bakanlığı'ndan yeni düzenleme geldi.
14:01Düzenlemenin detayları neler?
14:05Ev sahipleri evlerini nasıl satacak?
14:08Düzenlemenin gelme sebebi ne?
14:11Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan yeni düzenlemeye göre 15 Eylül'den itibaren konut ilanı vermek isteyen kişiler E-Devlet üzerinden WebTapu'ya girerek kimlik doğrulaması yapmak zorunda kalacak.
14:23Bundan sonra ilan vermek isteyen kişiler evlerini satacaklarsa veya kiralayacaklarsa WebTapu üzerinden E-Devlet üzerinden WebTapu'ya girerek kimlik doğrulaması yapmak zorunda kalacaklar.
14:37Evleri sadece ev sahipleri mi satacak?
14:40Ben bu işle ilgilenemeyeceğim oğlum ilgilensin, kızım ilgilensin, kardeşim ilgilensin diye düşünürlerse birinci derecede akrabalarına yine E-Devlet üzerinden yetki vermek zorunda kalacaklar.
14:52Emlak ofisiyle çalışmak istiyorlarsa emlak ofislerine de E-Devlet üzerinden yetki verecekler ve ayrıca da yetki sözleşmesi imzalayacaklar.
15:04Peki bakanlık yeni düzenlemeyi neden yaptı?
15:08Devlet bu düzenlemeyi niye yaptı?
15:10Fake ilan sayısı çok fazla.
15:12İnsanlar dolandırılıyor, kandırılıyor, kapara dolandırıcılığı gibi işler oluyor.
15:18Siz ilanınızı giriyorsunuz vatandaş olarak.
15:21Sizin ilanınızın ekran görüntülerini alıp sizin 3 milyon lira yazdığınız şeye 1 milyon lira yazıyorlar, 1,5 milyon lira yazıyorlar.
15:29İnsanlar da ucuz düşüncesiyle buraya gidiyorlar ve burada kaparayla ilgili bir takım usulsüzlükler yapılıyor.
15:37Tabi devlet bunların önüne geçmiş olacak.
15:40Yetki belgesi olmayan ofisler zaten ilan veremeyecekler.
15:44Değerli izleyiciler hem bu düzenlemeler hem de bakanlıkların yapmış olduğu denetimler ve açıklanan veriler aslında cebimize direkt yansıyor.
16:01Bu cebimize yansıyan noktası gerek TÜFE'de tüketici fiyat endeksinde veriler ekonomiyi nasıl etkiliyor cebimizi nasıl etkiliyor?
16:11Kredi kartlarındaki düzenlemeler bize nasıl etki edecek?
16:15Gıda fiyatlarındaki artışı biraz değerlendirmek gerekiyor.
16:19Döviz kuru hareketlilikleri ve bankaların bizlerden almış olduğu gelirler bankaların düzenlemeleri bizlere nasıl yansıyacak?
16:28Önemli bir isimle bugün bunu konuşacağız.
16:30Hüseyin Ölmez TÜKONFET bankacılık komisyonu başkanı Sayın Ölmez hoş geldiniz efendim yayınımıza.
16:36Hoş bulduk Ziya Bey iyi yayınlar diliyorum kendi adıma ve TÜKONFET adına.
16:41Çok teşekkür ediyoruz.
16:43Efendim cidden bütün veriler bütün hareketler bütün düzenlemeler aslında cebimize yansıyor.
16:49Aylık ekonomimizi planlamamıza yansıyor.
16:52Şimdi ilk önce eğer müsait sizin için de uygunsa bu TÜFE verilerinin özellikle ekonomiye yansımaları ve cebimize yansımaları noktasında neler söylersiniz?
17:06Şimdi TÜFE Tüketici Fiyat Endeksi sabit mal ve hizmetlerde bir yılda meydana gelen artışların aylık ortalamasıdır.
17:17Bu ekonomimizi ciddi olarak ilgilendiriyor.
17:20Birinci önemi enflasyonu tespit ediyor.
17:24Enflasyonlar tespit edilen enflasyonlar enflasyon rakamı biliyorsunuz emekli ve askeri ücreti yakından ilgilendiren bir olay.
17:34Ama buna da dikkate almadığımız bir olay var.
17:37Yani TÜFE'nin tarifinde sabit mal ve hizmetlerden bahsediyoruz.
17:44Vatandaş eğer o ay Eylül ayı için biliyorsunuz 65 64.91 açıklandı.
17:53Eğer vatandaş o ay sabit ve mal ve hizmetler içinde bulunanlardan herhangi birinden alışveriş yapmadı veya dışından başka bir yerden alışveriş yaptıysa bu sefer rakamlara güveniliyor.
18:07Burada önemli olan şu rakamın yaşamdaki rakama uyum sağlaması.
18:16Çünkü bu rakam aynı zamanda bize kira artışını da gösteriyor.
18:22Yani TÜFE'deki artış o ay yapılacak kira artışlarının da emsali oluyor.
18:30Bir başka özelliği ise vatandaş bu rakama eğer güven sağlarsa tüketici güven endeksli devletin nehine oluyor.
18:43Güven sağlamazsa bu aşağı düşüyor.
18:46Genellikle bu konu ihmal ediliyor.
18:49Yani bu konuya dikkat etmek gerekir.
18:51Bir başka konu eğer vatandaş kendisi etkilenmedi ama bahsi geçen sabit mal ve hizmet sepeti içindeki mallardaki artışı görürse bu sefer bizim vatandaşımız maalesef bu yüksek fiyat artışları nedeniyle çoğumuz sadece vatandaşımız değil ben de bunun içindeyim.
19:13Küçük stokçu olduk biz.
19:16Yani indirimi takip ettik, indirimi takip ettik.
19:20Kredi kartı limitlerinde sorun var aman önümüzdeki ay kredi kartlarımız kapatılır diye.
19:26Çoğumuz küçük stokçuyuz biz.
19:28Aslında bu rakam öyle oldu.
19:32Küçük stokçuluğu da artırıyor.
19:36Kamunun bu konuda daha özenli çalışmasını ve vatandaş tepkisini özellikle tüketici tepkisini göz önüne almasını öneriyorum.
19:45Bu uygulanan ekonomik istikrar puanlamına da katkı verecektir Ziya Bey.
19:51Evet şimdi Hüseyin Bey özellikle baktığımızda şunu da çok net görüyoruz aslında.
19:56Hem bu düzenlemeler biraz önce siz çok güzel belirttiniz.
20:01İndirim broşürleri vardı eskiden şimdi aplikasyonlardan indirimleri takip ederek bir şeyler yapmaya çalışıyoruz.
20:07Stokçuluğa gidiyoruz ama buna rağmen artık biz nakitten yavaş yavaş çıktık.
20:13Yani kredi kartları veya banka kartlarıyla alışverişe yönlendirildik.
20:17Hem takibat açısından da güzel hem de ispat açısından da güzel farklı noktalarda.
20:22Ama şu boyutta da bir düzenleme yapıldı.
20:26Kredi kartlarında limit düzenlemesi geldi.
20:28Bununla ilgili neler söylemek istersiniz?
20:31Ziya Bey zaten bizim kredi kartlarımızda limit düzenlemesi çok eskidir.
20:362010 yılında yapılan bir yasa düzenlemesiyle aynı hükümet piyasadaki kredi kartı borçları konusunda önlem altında
20:49kredi kartlarıyla ilgili olarak bir yıl için katıtlanabilir geliri, belgeye bağlanabilir gelirin iki katı
20:57sonraki yıllar için dört katı enfak olmak üzere limit vardı.
21:02Ancak biraz kontrolden çıktı olay.
21:05Bazı bankalar beyana bağlı bu limit artışlarını yaptılar.
21:11Bir dolandırıcılık olayı var bir bankayla ilgili.
21:16O konuyla ben yakından ilgiliyim.
21:18Adamın 10 bin 200 lira emekli, şimdi 12 bin 500 oldu.
21:23Dolandırıcılık yapıldığında 10 bin 200 lira emekli maaşı var.
21:27Adama 100 bin lira kredi kartını gitti vermişler.
21:30Yani kontrolden çıktı onu kontrole sağlamaya çalışıyorlar.
21:34Ama orada da şunu yaptılar.
21:36Bakın, SGK verilere de dikkat alacağız diyorlar.
21:40Ziya Bey, Türkiye'de 122 milyon adet kredi kartı var.
21:45Peki kaç SGK'da var?
21:47Değil mi? Doğru.
21:49Zaten buradaki limit sorunu şu.
21:52Yani hükümete bu konuda özellikle esrar mı diyoruz?
21:55Burada sorunun limit değil.
21:58Zaten Merkez Bankası 4-5 sene önce şunu açıkladı.
22:02Kredi kartlarını limitlerine göre ikiye bölün.
22:0525 binin altında limitli olanlar, 25 binin üzerinde limitli olanlar.
22:10Bugün bunu askeri ücrete karşılarsak 75 binin altında olanlar,
22:15üstünde olanlar diye değerlendiririz.
22:18Kredi kartlarındaki asıl sorun şu.
22:21Askeri ödeme nedeniyle biriken borç.
22:25Bu borç ciddi risk yaratıyor.
22:27Ve biz bunu konfeti olarak 3 senedir söylüyoruz.
22:30Burada bir yapılanma gerekli.
22:33Temerrüt oranlarında bir düzenleme oldu mu?
22:36SGK'dan alınan maaşlara göre kredi kartını...
22:40Efendim?
22:42Temerrüt oranlarında bir düzenleme oldu mu?
22:44Temerrüt oranlarında bir düzenleme oldu mu?
22:46Temerrüt oranlarında bir düzenleme yok.
22:504-5 normal, 4-5 temerrüt oranları.
22:53Bankalar bunu kendileri tüketicinin aleyhine düzenliyorlar.
22:57O aynı konu.
22:59Burada sıkıntı şu.
23:02Eğer kredi kartlarının toplam kullanım oranının miktarı var ya.
23:07Onun içindeki çok önemli bir miktar.
23:10Askeri ödemeden gelen miktar.
23:13Askeri ödemeden gelen o miktarın içinde ciddi olarak bankanın uyguladığı faiz var.
23:20Ve o faiz, haksız faiz.
23:2230 güne 40 gün faiz uygulayarak yapıyor.
23:25Burada bir yapılanma yapılması gerekiyor.
23:29Yoksa sosyal sorunlara neden olacak diye düşünüyorum.
23:33Kesinlikle.
23:34Şimdi efendim, bir diğer önemli boyutumuz da tasarruf önlemleri dediğimiz nokta.
23:41Yani ekonomik dalgalanma her aileyi, her insanı, her bireyi etkiliyor.
23:46Devletleri, hükümetleri etkilediği gibi.
23:49Hane halkının tasarruf önlemleri kapsamında neler yapabileceğini düşünüyorsunuz?
23:54Bugünlerde özellikle.
23:56Şimdi biz Tukomfet olarak 3 seneye kadar vatandaşa şunu söylüyordu.
24:02Allah aşkına kendi finansal analizinizi yapın.
24:07Ayağınızı yorgana göre uzatın.
24:09Lüks tüketimden kaçın diyordu.
24:11Lüks tüketim nedir?
24:13Burada bunu bir de sormam gerekiyor size.
24:15Çünkü biz bu tüketimi ayıramıyoruz.
24:17Millet olarak ayıramıyoruz.
24:19Lüks tüketim nedir?
24:21Onu bir tanımlarsanız efendim.
24:23İhtiyaç dışı giysiden, ihtiyaç dışı ev eşyasını, ihtiyaç dışı ve borçlanarak satın alınan üst model otomobile kadar hepsi lüks tüketimdir.
24:38Örneğin sizin için kravat hiçbir şartla lüks tüketim olmaz.
24:43Evet, işim gereği için.
24:45Evet, inşaat ustası için 3 kravatın ikisi lüks tüketimdir.
24:50Son bir örnek bu.
24:52Ama biz bunu maalesef 2005'ten bu yana bu tüketimin toplumu olduğumuz için ayıramıyoruz demenizin sebebi bu.
25:02Ayırtmadılar bize.
25:04Bir de şu, borçlanmayı çok sevdik.
25:07Cebimizdeki kredi kartıyla sanki ekstra kesildi de istenmeyecek gibi bittim de gördüğümüze sahip çıktık.
25:15İhtiyacımızı alalım.
25:17Kesinlikle.
25:18Almadık.
25:19Onun sonucunda ne oldu biliyor musunuz?
25:21O kredi kartlarında biriken rakam var ya yeni değil o.
25:264 senelik 5 senelik rakamlar var orada faizle büyüyüp gelen onlar o.
25:31Pandemi öncesinde bile gelen yüklenmeler söz konusu.
25:35Hatta bu konuyla ilgili özellikle yara bir konu bu.
25:39Özellikle biraz daha bunun ayrıntısına girmeye çalışıyorum.
25:42Ciddi anlamda yurt dışında baktığımızda elitlik parayla ölçülmüyor der Hüseyin Bey.
25:50Ve ben bunu birçok programda altını çizerek söylüyorum.
25:54Yurt dışını övmek için söylemiyorum bunu.
25:56Aslında bizim atalarımızdan gelen o tasarruf israf etmeme özelliği onlarda elitlik olarak karşımıza çıkıyor.
26:03Yani arabasını yenilemek telefonu yenilemek tamam ihtiyaçsa ve size kazandıracaksa ailenize kazandıracaksa buna bir şey denmiyor.
26:12Ama yani 6 ay kullandım artık sıkıldım değiştirelim.
26:16Öyle bir dünya yok ona görgüsüz olarak bakılıyor.
26:19Bizde ise bize yeter denilen bir nokta maalesef kalmadı.
26:23Her şey ihtiyaç borcumuz var kredi kartımız almış yürümüş ama telefon değiştirebiliyoruz.
26:29Ve çok ciddi rakamları.
26:32Değer yargılarımız maalesef sizin programın konusu değil ama değer yargılarımız belli bir şekilde yani ahilik geleneğinden gelen bir toplumun değer yargıları ciddi bir şekilde bozuldu.
26:45Bakın burada bende somut bir örnek var.
26:47Türkiye'nin kanayan yarası konut.
26:50Konut sorunu.
26:52Ama biz ne yaptık?
26:55Sosyal konutları değersizleştirdik.
26:59Ötekileştirdik.
27:01Kesinlikle kesinlikle.
27:03Ben size İzmir'den bağlanıyorum.
27:05İzmir'in çıkışında çiğli çıkışında dağın tepesine evler yaptık.
27:09Evet.
27:10Yani 20 sene önce orası dağın tepesiydi.
27:12Evköy 3'ten bahsediyorsunuz herhalde.
27:14Evköy 3'ün daha üstü.
27:16Üstü he tamam.
27:17Evköy 3'ün daha üstü.
27:18Evet daha üstü tamam mı?
27:20Şimdi 20 sene önce orası dağın tepesiydi.
27:23Hemen altında yeri hatırlıyorsunuz sosyal konutlar vardı.
27:26Yerleri daha güzel.
27:28Dubleks binalar.
27:30O sosyal konutlar itelendi.
27:33Ama o dağın tepesindeki yere panoramik İzmir manzaralı milletin çatısını seyreden yere
27:392 tane konut satılan azatla daire satıldı.
27:43Biz toplum olarak tüketime çok alışkınmışız.
27:46Tüketimi çok istemişiz.
27:48Yani hep birilerini suçlamayalım.
27:50Bizde de suç var.
27:51Kesinlikle zaten biz kendimizi düzeltirsek bazı şeyler düzelecek.
27:55Tüketim konusunda size bir şey söyleyeyim.
27:58Şu anda yine kredi kartı limitiyle ilgili.
28:01Bugün bu ülkede kredi kartı limitleriyle ekmek satın alabilmek isteyen insanlar varken
28:09yurt dışından büyük alışverişler yapalım.
28:13Yani kredi kartı limitleri 1 milyon 2 milyon olan yurt dışından büyük alışverişler
28:19yapan otomobili satın alan insanlar var.
28:22Özellikle bu yurt dışından gelen tüketim eşyaları.
28:26Buradaki çok insan kızacak ama buradaki o özel tüketim vergisini.
28:32Evet kesinlikle diğerlerini artırmak lazım.
28:35Çok somut bir örnek.
28:37Burada Karabağlar'da İzmir'de üretiliyor.
28:40Markası da takılıyor.
28:41İtalya'ya gidiyor.
28:42Türkiye'ye ihraç malı ithal malı olarak yabancı mal olarak geliyor.
28:47Karlarıyla beraber çıkışına engel olmak gerekir.
28:50Kesinlikle şimdi efendim kısa kısa geçeceğim.
28:53Özellikle bunu biraz daha irdelemek adına uzattım.
28:56Gıda fiyatlarındaki bu artışta tüfenin etkisi kısaca neden oluyor?
29:06Valla gıda fiyatlarında tüfenin ciddi etkisi yok.
29:10Gıda fiyatlarında geçen gün Sayın Bakan Yardımcısı da söyledi.
29:13Etkisi plansız üretim yani tarımda.
29:21Yani o her şeye yansıyor.
29:24Evet her şeye yansıyor.
29:26Onun için bakanlığa kanun da görev vermiş.
29:30Kooperatifler de bu işi yaparlar.
29:32Ben de o konuda bir çalışma yapıyorum ayrıca.
29:36Türkiye'de tarımda, tarımsal üretimde planlı üretime geçmek zorundayız.
29:41Yani sonuçta somut bir örnek vereyim.
29:44Ben 80'li yıllarda görevli gittiğim Ödemiş'te patates para etmiyordu.
29:51O gün rahmetli Esnaf Kefere Kooperatif Başkanı'na sordum.
29:55Neden para etmiyor?
29:56Geçen sene çok para ettin de içindeydi.
29:59Bu sene saksıya bile patates ettik alan yok dedi.
30:03Doğru.
30:04Ama biz plansız üretim yaptığımız için bir yerde patatesi toprağa gömüyoruz.
30:09Bir yerde Suriye'den patates alıyoruz.
30:11Bunun için planlı ve sözleşmeli alımla ilgili bakanlığın hızla yasadaki görevini yerine getirmesi gerekir diye düşünüyorum.
30:20Evet efendim.
30:21Peki döviz kuru hareketliliğine geçecek olduğumuzda bu kredileri de etkiliyor.
30:27Ondan sonra tekrar krediye kısa bir sorum olacak.
30:30Döviz kuru hareketliliği ve bunun tüketici harcamalarının etkisi.
30:37Şimdi içimizdeki derin yara bu yeni bir yara değil tabii.
30:42Bu 1980'den bu yana dövizin serbest bırakıldığından bu yana açılan ve her gün biraz daha büyük yara.
30:48Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları birikim aracı olarak bizim iki birikim aracımız vardır.
30:53Geleneksel taşınmaz bir altın ama bunun yanında birikim olarak yabancı parayız.
30:59Hepimizin cebinde vardır yani kimseye eleştirmiyorum ama unutmayalım ki eğer cebimizde 100 dolar varsa Amerika Fed'e yani Amerikan Merkez Bankası'na faizsiz kredi vermiş durumuna geliyoruz.
31:13İşte bunu aslında vurgulamak gerekiyor.
31:15Faizsiz kredi veriyoruz.
31:18Aynı adam bize %11-%12 faiz veriyor.
31:21Döviz fiyatları tabii iç dinamiklerle değil daha çok dış dinamiklerle saplanıyor.
31:28Türkiye'de şubeli hükümetin istiklal programı içinde döviz fiyatlarını sabit tutmaya yönelik ciddi bir çalışması var ama dış dinamikler buna etkiliyor.
31:43Döviz fiyatı artarsa biz tüketici olarak tükettiğimiz mallarda maalesef ithalatımız çok geniş.
31:50Fiyatlar genel seviyesinde bir artış geliyor.
31:53Ama döviz fiyatları sabit kalırsa ihracatımıza zarar veriyor.
31:59Kesinlikle.
32:01Bunun için önemli olan ihracatı belli şekilde destekleyip önce üretimimizi arttırmak.
32:07Maalesef en önemli üretim kremlerimizi mahvettik.
32:10Tekstili mahvettik.
32:11Tarımı mahvettik.
32:12Önce üretimimizi arttırarak dövizi kredi olarak değil dövizi gelir olarak elde etmek lazım.
32:20Ve vatandaşın özellikle cebindeki yabancı paranın o ülkeye verdiği faizsiz kredi olduğunu açıklamamız lazım.
32:30Bu da siz sayın basın mensuplarınıza düşer.
32:34Kesinlikle.
32:35Kesinlikle.
32:36Her programda da dile getirmeye çalışıyoruz Hüseyin Bey.
32:39Şimdi son olarak da şunu sormak istiyorum.
32:41Özellikle krediye tekrar döndüğümüzde gerek bireysel kredilerde tüketici kredilerinde gerek kredi kartlarında sıkıştığımız zaman bir taksitlendirme sorunu karşımıza çıkıyor.
32:53Bu taksitlendirmede dikkat edilmesi gereken noktalar ne?
32:56Taksitlendirmenin alışverişe bir de alışveriş boyutu var.
33:00Burada alışverişteki taksitlendirmenin cebimize yansıması.
33:04Şimdi ekonomik önlemler alınırken sonuç alınabilecek önlemler alınması çok önemli.
33:12Kesinlikle.
33:13Bakın banka alışverişte direk alışverişte taksitlenme kaldırıldı değil mi?
33:20Evet.
33:21Evet.
33:23Faizini verin.
33:26Aylık 4.25 faizini verin.
33:3110 yıl vade var size.
33:34Doğru.
33:35Asgari ödeme bakın asgari ödeme burada da karşımıza çıktı.
33:39Aynen öyle.
33:40Gittiniz 10 bin liralık mal aldınız asgari ödeme yok.
33:44Doğru.
33:45Yok şey yok taksit yok.
33:48Taksit yok evet.
33:49Banka zaten 4.25'te size bir 3-4 ay yapıyor.
33:53Eğer iyi müşterisiniz 4.25 hatta daha iyi müşterisiniz 4.25'in altında da bu.
34:01Tutabilmek üzere evet.
34:03Banka bunu size yapmadı.
34:05Asgari ödüyorsunuz.
34:06Kaç sene daha asgari ödüyorsunuz.
34:08Kredi kartınızın kapatılmasına kadar asgari ödeyip taksite bağlayabilirsiniz.
34:14Onun için ısrarla diyorum ki şu en asgari ödeme en az ödemeye sorun getirin.
34:19Vatandaş dikkat etsin.
34:21Evet aynen.
34:22Vatandaş cidden dikkat etsin.
34:23Yani ben bir hesap yapmıştım.
34:26Tüketilmesi sağlığa zararlı.
34:29O paketlerde satılan maddeden eğer kredi kartıyla satın alırsanız fiyatı sabit kalmak koşuluyla.
34:36Evet.
34:37Ve o dönem faizler 1.85 falandı.
34:401.5 sene sonra siz 1 paket yerine 2 paket parası ödemiş oluyorsunuz.
34:45Kesinlikle.
34:46Burada düşünerek hareket etmek gerekecek.
34:48Hüseyin Bey çok teşekkür ediyoruz.
34:50İnşallah uzun bir programda daha detaylı ele alacağız inşallah.
34:54Ağzınıza sağlık.
34:55Tekrar teşekkürler.
34:56Çok teşekkürler.
34:57İyi yayınlar diliyorum.
34:58Sağ olun.
34:59Komple tek kendi adıma teşekkür ederim.
35:01Sağ olun.
35:02Çok sağ olun efendim.
35:03Evet değerli izleyiciler haftanın son çalışma gününde iş ve ekonominin sonuna geldik.
35:07Pazartesi görüşmek dileğiyle.
35:10Hoşçakalın.