Tüm Türkiye Narin'i konuşuyor, çocuk güvenliği konusundaki belirsizlik derinleşiyor. Çocukların korunmasına yönelik somut adımlar neden atılamıyor? Adli Tıp bulguları olayın aydınlatılmasında belirleyici olacak mı? Medyanın rolü adalet sürecini nasıl etkiliyor? Kayıp çocuk vakalarında aileler ve yetkililer ne yapmalı? Hakan Çelik Hafta Sonu'nda sordu; Adli Tıp Uzmanı Prof. Dr. Ersi Kalfoğlu, Psikiyatri Uzmanı Prof. Dr. Elif Mutlu ve Avukat Çağla Gül Bulut değerlendirdi.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Değerli izleyiciler, günaydın. CNN Türk ekranlarına hoş geldiniz. Canlı yayında birlikteyiz.
00:13Değerli üç konuğumla birlikte maalesef yani iyi haberlerle, güzel gelişmeleri keşke konuşabilsek ama son dönemde daha da artan bir şekilde böyle toplumun akıl sağlığında, ruh sağlığında
00:26pek arzu edilmeyen gelişmelerin yaşandığı, sıkıntıların olduğu dönemlerden geçiyoruz. Madde bağımlılığı, uyuşturucu kullanımında ciddi bir artış var.
00:35Bir çöken ahlaki yapı adeta artan öfke ve yükselen şiddet olayları, hayvanlara yönelik şiddet, çocuklara yönelik şiddet, kadına yönelik suç eylemlerinde bir artış var.
00:46Ve son birkaç haftadır yoğunlukla konuştuğumuz olaylar, cinayetler, Diyarbakır'daki üzücü olayı günlerdir ekranlarınıza getiriyoruz.
00:55Bu konu Tekirdağ'daki Sıla isimli bebeğin yaşadığı çok trajik ve korkunç olay ve buna benzer birçok şey var.
01:03Bugünkü yayında üç değerli konuğumla bu konuları biraz ele almak istiyorum.
01:08Prof. Dr. Elif Mutlu konuğumuz, psikiyatrist, hoş geldiniz.
01:13Hoş bulduk.
01:14Prof. Dr. Ersin Kalfoğlu siz de hoş geldiniz efendim.
01:17Adli bilimler uzmanı Ankara Medipol Üniversitesi'nden ve de avukat Çağla Hanım, Çağla Gülbulut siz de hoş geldiniz.
01:23İstanbul Barısı aynı zamanda çocuk hakları merkezi.
01:26Evet.
01:27Sözcüsü Çağla Hanım.
01:29Nereden başlasak?
01:31Yani böyle çok iç karartıcı bir tablo ortaya koymak istemiyorum ama gerçekleri de konuşmak lazım.
01:37Az önce yaptığım özetle olduğu gibi arkadaşlarımız özellikle Nilay Yongacı ve Merve Yolal editörlerimiz çok güzel bir hazırlık yaptılar.
01:45Bu Diyarbakır'daki köyde yaşanan Narin Gürhan cinayetiyle ilgili o kadar çok detay, o kadar çok soru işareti karmaşık ve bazıları da hala tam olarak anlayamadığımız bir olaylar zinciri halinde gelişmiş durumda ki.
02:00Fakat ben bugünkü programımızda değerli konuklarımızla yani tabii bu olayı böyle saatlerce yani bir gün boyunca farklı boyutlarla konuşmak mümkün.
02:09Ama ben bu olaylar bir daha yaşanmasın diye acaba hangi tedbirleri almak mümkün?
02:14Anne babalar, ebeveynler neler yapmalılar?
02:17Bu toplumun akıl sağlığı pek yerinde değil diye ben yayına girdim ya ben neyi kastediyorum?
02:23Biraz onu konuklarımla konuşayım ve bunun tabii hukuki boyutları var.
02:27Yani adalet nerede, hukuk nerede diye zaman zaman vatandaşlarımızdan gelen görüşler ve tepkiler oluyor.
02:34Acaba suçlular yeterli cezaları almadığı için, caydırıcı olmadığı için mi bütün bu olaylarda bir artış var gibi bir konu var.
02:44Diğer taraftan bir takım suç işleyen insanlar, cinayet işleyen veya insanlara zarar veren kişiler nasıl olsa ben yakalanmam, nasıl olsa beni bulamazlar vesaire gibi şeylerle cesaretle adım atıyorlar.
02:58Ben sayın Ersin Kalfaoğlu ile de onu da konuşmak isterim.
03:02Yani aslında suç işleyen insanlar bu kadar kolay, rahat hareket etmesinler.
03:07Böyle eğilimleri olanlar çünkü adli tıptaki ve adli bilimlerdeki gelişmeler bize birçok veriyi çok daha kolay bir şekilde yakalamamızı sağlıyor.
03:18Bunları konuşmak istiyorum.
03:20Ama bu narin güren olayını uzman konuklarımız kendi alanlarından biraz yorumlasınlar ve buna benzer diğer olaylara sonra biraz daha diğer konulara gireriz.
03:32Sizle başlayalım hocam buyurun lütfen.
03:35Şimdi ben aslında ifade ettiğiniz her şey benim alanım gibi gözüküyor ama ben isterseniz şu anda biraz giriş yapmak üzere delillerle ilgili konuşayım.
03:48Bu benim söylediğim konudan isterseniz oraya oraya da bir katkı vermek isterseniz ben dedim ya insanlar kolay.
03:55Çok isterim.
03:56Değil mi? Katılıyor musunuz? Doğru bir yorum oldu mu?
03:58Kesinlikle katılıyorum ve de bunun böyle bir hay Allah denmeyecek nitelikte bir şey olduğu, bunun stratejik olarak planlanabileceği ve bu konu üzerinde de konuşmak istiyorum.
04:11Buyurun lütfen.
04:13Önce delillerle bir başlayalım.
04:16Tabii.
04:17Aslında hukuk bunu bizden daha iyi biliyor.
04:21Önemli olan bir delilden hareketle suçluya ulaşabilmek.
04:27Yoksa ifadedendi işte öyle dedi bu böyle değil de değil.
04:32Elimizde maddi delil olsun o maddi delillerden hareketle de biz ispatlayarak suçluya ulaşabilelim.
04:42Amaç bu.
04:43İşte şu anda yapılan da bu maddi delillerin ortaya konmasıdır.
04:50Çok ciddi bir çalışma yapılmış durumda.
04:52Çeşit çeşit delillerle ilgili iş yapıldı.
04:57Olay yeri incelemesi gerçekleşti.
05:00Olay yerinden çeşit çeşit deliller elde edildi.
05:04Telefonlar, görüşmeler, mesajlar vs.
05:07Onlar da maddi delil dediğimiz grup içerisine giriyor.
05:11Ondan sonra da tabii bir cansız beden var.
05:16O cansız bedenin bize getireceği ve konuşturacağı bir sürü delil var.
05:22Onlar da henüz ortada yok.
05:24Neden?
05:25Çünkü şu anda halen Adli Tıp Kurumu'nda büyük bir titizlikle laboratuvarlar temelinde ve de uzmanlar temelinde değerlendiriliyor.
05:35Şimdi bunlar çıktığında özellikle en azından benimle ilgili olan adli bilimler alanında nasıl öldürüldü hikayesi açıklığa kavuşacak.
05:48Ve ben bunun %100 açıklığa kavuşacağından eminim.
05:52Herhangi bir tereddüte muhal vermeyecek şekilde.
05:55Çünkü bilimsel verilerle, bir takım maddilerin analiziyle net bir şekilde görebileceğiz.
06:01Çünkü teknoloji bize bu imkanı veriyor.
06:03Yani ben bir ürüne dokunduğumda mesela şuna dokunduğumda bir iz bırakıyorum değil mi?
06:08Yani bu net bir iz değil mi?
06:10Ben sizi oradan buluyorum.
06:11Bulur musunuz?
06:12Kesinlikle buluyorum.
06:13Bulursunuz.
06:14Dolayısıyla suç işleme eğiliminde olan kişiler ne kadar kurnaz ne kadar akıllı zeki olduklarını düşünürlerse düşünsünler.
06:21Bu iş pek sandıkları kadar kolay olmayacaktır.
06:24Onun bir kere altını çizelim.
06:27İzleyicilerimiz günlerdir özellikle biz CNN Türk ekranlarında bu konuyu çok detaylı bir şekilde arkadaşlarımız haber bültenlerimizde programlarda detaylı bir şekilde aktardılar.
06:37Dün akşam Serdar Er muhabir arkadaşımız da bölgedeydi.
06:41Narin Güren'in babasıyla uzun bir görüşme gerçekleştirdi.
06:45Detayları biliyorsunuz ama ben bir cümle özetleyeyim ki yakalanamamış olabilir belki konunun nasıl geliştiği.
06:51Diyarbakır'ın Bağlar ilçesinde Tavşantepe köyünde 8 yaşındaki Narin Güren öldürüldü.
06:57Bir cinayet işlendi.
06:58Bir çuvalın içinde bir nehir kenarına getirildiğini öğrendik.
07:02Burada suyun içine yerleştirildiği anlaşıldı.
07:05Burada anladığımız kadarıyla amaç delilleri ortadan kaldırmaya çalışmak ve olayın izlerinin silinmesine gayret göstermekti.
07:14Üzerine ağaç dalları ve taşlarla doğal bir örtü oluşturulduğu anlaşıldı görüldü.
07:20Ve bu olayın yaşandığı köyle ilgili bir takım teyide muhtaç iddialar da ortaya atıldı.
07:26Yani daha önce bir takım garip olayların yaşandığı bazı kişilerin polisiye bir takım olayların, jandarmanın takip ettiği olayların olduğuna dair şeyler var.
07:39Ama köylülerin önemli bir kısmının da çelişkili ifadeler vermesi böyle asılsız ihbarlarda bulunması
07:46sanki köylüler arasında bazı köylüler arasında da bu olayın gelişimiyle ilgili bir iletişimin olduğu gibi bir izlenim de ortaya koydu.
07:57Siz bu olay çerçevesinde sizin dikkatinizi çeken, sizi şaşırtan, daha çok üzerine gidilmesi gereken bir boyutu ne olarak değerlendirirsiniz?
08:09Ne yazık ki Narin'in cansız bedeni 19 gün sonra ortaya çıktı.
08:15Öncelikli olarak şöyle bir çocuk kaybolduğu zaman bunun üzerinden en 24 saat ya da 48 saat geçtikten sonra ne yazık ki vakalar bize gösteriyor ki o çocuğu ne yazık ki canlı olarak bulamıyoruz.
08:30Zamanı karşı bir yarıştan başlıyoruz.
08:32Kesinlikle öyle. Zaten burası küçücük bir köy. O yüzden ben şahsi olarak kanaatimce de ilk etapta etkin bir soruşturma yürütülmediğini düşünüyorum.
08:43Çünkü çocuğa karşı zaten yapılan eylemler genellikle en yakınları tarafından gelir, ailesi tarafından gelir.
08:50Ne yazık ki biz çocukları ailesinden de korumak zorundayız.
08:53Çok önemli bir şey söylüyorsunuz. Türkiye'de çoğunlukla hadiseler yakın çevre, akrabalar değil mi? Birinci derece akrabalar çevresinde mi oluyor cinayetler, şiddetler?
09:03Bütün dünyada böyle biraz.
09:05İstismar, hak ihlalleri genelde aile yakınlarından, en güvendiklerinden gelir.
09:10Şimdi biz bu çocuğu 24 saat içerisinde bulamadıysak kaldı ki 24 saati bile beklemeye gerek yok o zaman burada bir şüpheli durum vardır diye harekete geçmemiz gerekirdi.
09:20Ve burada ifadeler narinin bedeni bulunduktan sonra ya da belli bir süre geçtikten sonra değil direkt olarak ifadeler alınmaya başladı ama herkese şüpheli gözüyle bakılması gerekir.
09:31Çünkü söz konusu olan çocuk, çocuğun üstün yararı, çocuk yok mu ortada o zaman herkes şüphelidir bizim için.
09:37Zaten küçücük bir köyden bahsediyoruz değil mi? Yani aşağı yukarı 20 hanenin bulunduğu bir yer.
09:42Kesinlikle öyle.
09:43Ve zaten zaman içindeki bu bütün haberler ve süreçler yani köydeki birçok kişinin yani ya bu olaydan haberdar olmuş olabileceğini ya da bu olaya bir yönlülük katılmış olabileceği izlenimini uyandırdı.
09:56Değil mi onu anlıyoruz yani bu gelişmelerden.
09:58Kesinlikle.
09:59Bazı arkadaşlarımız ve değerlendirmelerde de yani bu çapraz sorgu meselesi mesela gündeme getirildi.
10:05Siz ona da dair bir şey söylüyor musunuz? Çapraz sorgu yapılıp yapılmaması konusunda.
10:10Şöyle onlar yapıldı ama dediğim gibi süreler geçtikten sonra yapıldı.
10:14Gecikmeli bir şekilde.
10:15Gecikmeli oldu.
10:16Tamam.
10:17Herkes aynı anda ifadeye alındı.
10:18İfadeler alınırken kim hangi beyanda bulunuyorsa aksi beyanı diğer kişiye soruldu.
10:23Oradaki çelişkiler ortaya çıkarıldı.
10:25Bunlar yapıldı, giderilmeye çalışıldı.
10:26Zaten ceza kokunun amacı maddi gerçeğe ulaşmaktır.
10:29Evet orası yapıldı ama ben geç kalındığını düşünüyorum.
10:32Ve biliyorsunuz ki Narin bizim ülkemizde ilk değil.
10:35Yine köyde aynı şekilde cansız bedenine ulaştığımız Leyla da vardı.
10:39Leyla'dan bu zamana kadar biz ne politika öğrettik?
10:43Bunu sorgulamak lazım.
10:45Niye geç kaldık?
10:47Ya da köylerde neler oluyor?
10:49Bunları gerçekten sorgulamak lazım.
10:51Artık bunlara el atmak lazım.
10:52Çok çok önemli Çağla Hanım söylediğiniz.
10:54Şimdi Elif Hanım, Elif Hocam siz de çok deneyimli bir isimsiniz bu alanlarda.
10:59Biz eminim ki şu yayını yaparken şu anda Anadolu'da ülkemizin farklı yerlerinde
11:06hayvanlara, çocuklara, kadınlara çok ciddi şiddet eylemleri şu an devam etmektedir.
11:11Ben bu kadar sık olduğunu düşünüyorum.
11:13Yani tekrar ediyorum yani bir kötümser ve karamsar bir şey yaratmak gibi bir şeyim yok.
11:18Ama tablo bu.
11:19Ülke bu yani veya dünya bu diyelim.
11:21Yani sadece Türkiye'de olmuyor elbette.
11:23Başka yerlerde de oluyor ama bizim ülkemizde kabul etmek lazım ki bir sıklığında, frekansında, yoğunluğunda
11:28ve belki de niteliğinde de artış ve değişiklik var denebilir mi?
11:32Ne dersiniz?
11:33Diyebiliriz ama yani önce o kadar kötümser olmayarak başlayayım ben.
11:37Olmayalım.
11:38Ben belki de gazeteci olduğum için.
11:41Ben de avukat olduğum için.
11:42Yani biz maalesef bu olaylarla çok karşı karşıya kalıyoruz ve çok cana acıtıcı yönleri görüyoruz.
11:49Siz de görüyorsunuz, hekimler de öyle.
11:51Benim önümde o kadar çok detay var ki yani bunların bir bölümünü paylaşamam.
11:56Çok rahatsızlık verici detaylar var.
11:58O yüzden belki de mesleki olarak çok karşılaşıyoruz.
12:01Çok travmatize de oluyorsunuz aslında.
12:03Elif Hanım istiyoruz ki bunlar yaşanmasın ya da bunları sıfırlayamayacağımızı biliyoruz ama azalması lazım.
12:08Çocukların korunması lazım.
12:10Lütfen buyurun.
12:11Şimdi insanlık tarihi boyunca suç ve şiddet eğiliminde elbette değişen dönemler var
12:19ama biz diyemeyiz ki şu an içinde yaşadığımız yüzyıl ya da bizim ülkemiz böyle bir kriz içinde
12:28ne görse parçalıyor hayvana, insana, çoluğa, çocuğa filan.
12:32Bu kadar dramatik bir artış yok.
12:35Yani dramatik bir durum var da 100 sene öncesine göre bulgu ve tahminlerimizce bu kadar dramatik bir artış yok.
12:42Görünürlüğü mü arttı?
12:43Birkaç faktör var.
12:44Görünürlüğü arttı.
12:46Özellikle de sosyal medyayla birlikte görünürlük sanki biraz daha arttı.
12:52Çünkü negatif içerikli haberler insanları daha çok etkiliyor, daha fazla tıklanıyor.
12:59Dolayısıyla algoritmalar bunları daha çok okuyor ve orada daha fazla zaman geçiriliyor.
13:03Yani ortalama olarak böyle telefonu elinize aldığınızda tabletten filan hani haber sitelerine baktığınızda
13:09nerelerde daha çok duruyorsunuz ya da elinizden bıraktığınızda kendinizi herhangi bir sıradan günde
13:14nasıl hissediyorsunuz diye bakarsanız pek de iyi hissetmiyorsunuz.
13:18Olumlu haberler de var, iyi şeyler var.
13:20Hatta kolektif olarak diyelim ki ülkesel olarak başımıza gelen iyi şeyler var.
13:25Bir takım zaferler var.
13:26İşte madalya alıyoruz, maçlarda başarılı oluyoruz.
13:29İyi haberler oluyor falan ama bunlar nadiren bizi etkiliyor.
13:33Dolayısıyla medya ama özellikle sosyal medyanın bu konuda yani negatif içeriğe
13:39daha ön plana çıkarma ve yayma konusunda bir şeyi var, bir yası var.
13:44Haklısınız fakat şu yönüne dikkat çekmek istiyorum.
13:47Ama medyada olmasa ve sosyal medyada bir takım olayların görünürlüğü olmasa
13:52bazı olaylar ya tamamen kanık sanacak ya hiç üzerine gidilemeyecek
13:56veya suçluların takibi etkin bir şekilde yapılamayacak.
14:00O medyaya yansımasa mesela trafik kazaları ile ilgili bazı görüntüler
14:05gerekli tahkikatların o oranda etkili yapılamayacağı gibi bir izlenim içindeyim ben.
14:11Olumsuz bir yönü olabilir belki ama.
14:13Şöyle sosyal medya olmasın o zaman biz de bunları görmeyelim etkilenmeyelim
14:18gibi bir şey değil ama aslında teknoloji hayatımıza girdikçe kendi kültürünü oluşturuyor.
14:23Sosyal medyada da böyle bir şey var.
14:25Mesela hem bilgiye habere ulaşma imkanımız artıyor hem aslında suçların yakalanması artıyor.
14:30Ya bir sürü şey işte aşı geliştirilmesi, sağlık okur yazarlığı, kültür sanat haberleri vesaire
14:37yani ilişkiler üstelik şu anda mektupla haberleşmiyoruz.
14:41Bu hız ve bu kendi sınırlı coğrafi bölgemiz dışındaki alanlarda olan felaket ve iyiliklerden de
14:50bu hızda bilgilenme alabilmek aslında bizim taşıyabileceğimizin biraz üzerinde bir yük.
14:55Bu yüzden de çok etkileniyoruz.
14:57Şimdi sosyal medyanın özellikle hukuki süreçlerin hareketlenmesinde de
15:02yani kamuoyu oluşturulmasında da bir etkisi var.
15:04Ama bence artış yani neden arttı dersek bir tane faktör biz daha çok görüyoruz.
15:10Bir başka faktör daha çok raporlanıyor olabilir.
15:14Çünkü bazı tanımlar yeni ortaya çıkıyor.
15:16Mesela neler var?
15:18Mesela işte diyelim ki çocuk koruma kanunu, çocuğa karşı işlenen suç, kadına yönelik şiddet falan bunlar
15:25nispeten ideolojik olarak da kültürel olarak da yeni ortaya çıkmış kavramlar.
15:32Dolayısıyla bunların suç niteliği ya da yani bir vaka olmasıyla aslında biz yeni tanışıyoruz.
15:38Hatta medyada dilini buna göre aranje ediyor.
15:43Bir başka kısım şimdi burada biraz daha şeyden tamam daha çok görüyoruz.
15:48Daha çok raporlanıyor falan ya daha çok oluyor olabilir de.
15:52Daha çok oluyor olabilir de de toplumun toplumdaki bireyleri bir arada tutan
16:00toplumdaki bireylerin hani değer yargıları onları özellikle şeyde pozitif duygularda bir araya getiren
16:10yani daha iyimser yapan diyelim ki içinde yaşadığımız ülkeyi toplumu mahalleyi falan daha güvenli yapan
16:17ve bu güvenli zemin içinde bizim merak edebildiğimiz bir başkasından daha kolay güvenebildiğimiz
16:23ya da daha az yargılayabildiğimiz bir atmosferin giderek silikleşmesi.
16:27Şimdi buna biraz toplumsal sermaye de diyebilirim.
16:31Yani ekonomik sermaye gibi toplumların da aslında böyle bir insani sermayesi oluyor.
16:35İş gücünden bahsetmiyorum.
16:37Toplumun üyelerinin topluma ve birbirlerine duydukları güven hissinden bahsediyorum.
16:42Bu güven hissi ne kadar azalırsa biz bize benzemeyenleri ya da kendi grubumuzun dışındakilere karşı
16:49o kadar tedirgin ve onların davranışlarını o kadar tehditkar algılarız.
16:54Dolayısıyla şiddet davranışı burada artar.
16:57Evet anlıyorum.
16:58Hocam yine bu olay ve buna benzer olaylar üzerinden hem sizin değerlendirmeleriniz
17:03son dönemde dikkatinizi çeken bir takım hususlar varsa lütfen onların da altını çizelim.
17:08Şimdi söylediğinize ve söylediğinize kısmen katılıyorum ve kısmen katıldım.
17:14Katılmadığınız yönlerini ben merak ediyorum lütfen.
17:17Evet.
17:18Söyler misin?
17:19Özellikle bu soruşturmanın geç kaldığı ve hatalı yürütüldüğü veya eksik yürütüldüğü ile ilgili size katılmıyorum.
17:29Size katıldığım çok fazla şey var ama bana göre medya çok pozitif ve çok önemli bir parametre.
17:39İster sosyal olsun, ister genel olsun, geleneksel olsun ben medyanın rolünün çok önemli ve pozitif olduğunu düşünüyorum.
17:48Bunu da böyle açıklamak istiyorum.
17:50Sizin başlatmış olduğunuz şekilde ben devam edeyim.
17:55Bakın evet bir toplum dinamiği, bir durum söz konusu.
18:02Ancak bütün dünyada bunlar mevcut.
18:07Yani toplumların dinamiklerinin değiştiği, toplumların farklılaşabildiği dönemler söz konusu.
18:15Doğru.
18:17İnsanlar ama bununla mücadele ediyor.
18:20Veya sistem bununla mücadele etmek zorunda.
18:24Biz de şu anda mücadele etmek zorundayız.
18:27Benim konuşmak ve söylemek istediğim var mı bunun bir yolu sorusuna cevaptır.
18:32Ne yapalım da olmasın?
18:34Çünkü bu konuyla ilgili olarak çok fazla şey söylendi.
18:39Yok köyün kendi içindeki durum ve şu ve o konuşmuyor falan gibi çok ciddi şeyler konuşuldu.
18:48İyi de biz ne yapabiliriz?
18:50Konusu ile ilgili medyaya bağlayacağım bir şey söylemek istiyorum.
18:54Bir stratejiler zinciri vardır.
18:57Yani eğer biz toplumla ilgili bir iş yapmak istiyorsak
19:04ve toplumu bir şekilde olması gerektiği düzeye getirmek istiyorsak bunun bir yolu var.
19:11Bir strateji var ve bizim o stratejiyi herkesin, herkesin değil bazı ülkelerin uyguladığı şekilde uygulamamız mümkün.
19:21Bundan bir tanesini söylemek istiyorum önce.
19:24Ben en önemlisini ve de Narin hikayesiyle doğrudan bağlantılı olduğu için söyleyeceğim.
19:29Şimdi bakın güvensizlikten söz ettiniz.
19:32Ama ben sisteme güvensizlikten konuşmak istiyorum.
19:36İnsanlar arası güvensizlikten değil.
19:39Hayır o da bir parçası.
19:41Ama şöyle bakın ne kadar olay çözülürse, ne kadar cinayet veya kadına şiddet veya çocuk çözülür de
19:56sonucu da tarafımıza topluma bildirilirse o kadar sisteme güven doğar.
20:03Yani şöyle sisteme güven doğar.
20:06Ben yaparsam beni de yakalayacak bunlar.
20:09Duygu durumu son derece önemlidir.
20:13Yakalayabiliyoruz.
20:15Bu soruşturmada da ben böyle görüyorum.
20:19Herkes bir hikaye anlattı.
20:21Herkes bir şey söyledi.
20:23Buna rağmen bizim bilmediğimiz dünya kadar şey oluyor içeride.
20:28Ve onları da bize yansıtmıyorlar ve ne iyi yapıyorlar.
20:31Ama biliniz ki çok kısa bir süre sonra bu sonlanacak.
20:35İnfial yaratmış olan bu durum ortaya çıkacak nedenleri.
20:40Ve de bu aslında bir güven oluşturacak toplumun.
20:44Kendi içinde sisteme bir güvenini oluşturacak.
20:48Demek ki ne kadar çok olayı ortaya çıkarabilirsek
20:53ve ortaya çıkardıklarımızı ne şekilde olursa olsun
20:57topluma bilinçlenen toplumu bu konuyla ilgili bilgilendirirsek
21:02bu genel anlamda toplumun bir güvenini veya tereddütünü
21:09yani suçlular temelinde tereddütünü oluşturacağız.
21:14Bence değil.
21:15Dünyada suçu önleme stratejileri içerisinde numara bir budur.
21:21Numara iki, üç, dört de var onları da konuşuyoruz.
21:24Ama önemli olan ortaya çıksın.
21:27Bunun için uğraşalım.
21:29Çıkanı da bildirelim.
21:31Bu toplumsal açıdan suçun önlenmesi temelinde önemlidir.
21:36Eğitim.
21:37Eğitim de abi kimi eğiteceksin?
21:39Yani ne olacak?
21:41Çocuğa ne anlatacaksın?
21:43Adama ne anlatacaksın?
21:44Okulda ders olarak aman iyi adam ol mu diyeceksin?
21:47Hocam eğitim önemli bir faktör gibi görünmekle beraber
21:51ama suç işleyenlerin profillerine bakıldığında bazılarının da
21:55mesela Batı'da da gayet iyi böyle yüksek eğitimli falan insanlar oldu.
21:59Ben İngiltere'ye böyle ilk öğrencilik yıllarımda gittiğimde
22:02böyle muhtelif sayfiye şehirlerini gece gezdirdiklerinde anlatırlardı.
22:07Dünyanın en gizemli cinayetleri burada işlenir
22:10ve bunları da pek aydınlatamazlar diye.
22:12Gerçekten böyle çok gotik ve kasvetli görüntüler vardı.
22:15Böyle titrek lambalar falan şey yapmıştı.
22:18Beni biraz enteresan şeyler hissetmiştim.
22:22Dolayısıyla yani böyle gizemli suç olayları,
22:27cinayetler ve aydınlatılamayan yani teknik ve bilimsel anlamda söylüyorum.
22:31Adli bilimcilerin çok zorlandığı hadiseler ve olaylar oluyor mu?
22:36Tabii.
22:37Mesela Amerika'da veya bir takım başka ülkelerde görüyoruz.
22:41Mesela evinin bahçesini bir mezarlığa çevirmiş oluyor adam veya kişi.
22:46Kırk yıl sonra ortaya çıkıyor, oradan bir kemik bulunuyor vesaire vesaire.
22:50Biraz sonra daha birkaç ilginç notak verebilir misiniz?
22:54Şöyle, bu söylediğiniz çok doğru.
22:56Şu anda bilgi, birikim, alet, edeva, teknik, teknoloji olarak çok iyi bir durumdayız.
23:04Yapılabilecek her şeyi en iyi şekilde öğrendik biliyoruz ve de uygulayabiliyoruz.
23:09Ben adli bilimler alanından söz ediyorum.
23:11Türkiye'de iyi mi bu alanda, dünyada?
23:13Çok iyiyiz.
23:14Teknolojileri iyi kullanabiliyor muyuz?
23:15Çok çok iyi kullanıyoruz.
23:16Hatta bilim camiasında da ifade edebiliyoruz bunu.
23:23Yani gelişmelerimizi, kendi gelişmelerimizi de paylaşabiliyoruz.
23:28Katkı sunabiliyoruz bilime.
23:30Bu son derece önemli bir şey.
23:31Yapabiliyoruz.
23:32Ama o kadar önemli olgular vardır ki kaçırıyorsunuz.
23:37Mesela bizim bu narin durumunda, diyelim ki biz ne yapacağız adli bilimci olarak?
23:46Biz örnekleri delil haline getireceğiz.
23:51Yani işimiz bu.
23:52Örnekleri delil haline getirebilmek için teknoloji kullanacağız.
23:58Bu isterse cep telefonu olsun, isterse DNA olsun.
24:02Hepsi aynı şekilde yürüyecek olan şey.
24:06Biz narin olayında eğer delilleri güzel toplayamasaydık ki bence güzel toplandı o deliller, kaçardı.
24:17En önemli konulardan biri delil toplanması değil mi?
24:20Aynen öyle.
24:21Delillerin usulüne uygun toplanması.
24:22Aynen.
24:23Oradadır.
24:24Göremez.
24:25Çünkü her temas bir iz bırakır.
24:27Söylediğiniz gibi biraz önce.
24:29Oradadır.
24:30Sen göremezsen ve toplayamazsan bitti.
24:33Orada.
24:34Mesela bir parantez açayım.
24:36Yani buna benzer cinayetlerin dışında da, terör eylemlerinde de, bir bombalı terör
24:41hadisesinde, bir suikasta baktığımızda mesela Uğur Mumcu cinayeti, Hrant Dink'in
24:46öldürülmesi gibi olaylar da oradadır.
24:48Değil mi?
24:49Her bir delilin toplanması, olay yeri incelemesi bunlar çok önemliydi.
24:53Geçmişte bunların pek usulüne uygun yapılmadığı olaylar vardı Türkiye'de ve bazı cinayetler
24:58mesela faili meçhul olarak kaldı.
25:00Belki de o delillerin toplanmasıyla ilgili sorunlardan da kaynaklanmış olabilir.
25:04Çok doğru.
25:05Değil mi?
25:06Ama işte böyle bir 30 yıldır biz bu konuyla ilgili çok ciddi geliştik ve de şu anda
25:14dünya ile başa baş gidiyoruz biz.
25:16Bir şey merak ediyorum.
25:17Şimdi tabii ki jandarma, savcılar, hukukçular onlar kendi alanlarında bir şey yapıyorlar.
25:23Yönelimle devam ediyorlar ama size geldiklerinde veya siz gözlemlediğinizde hocam hangi alanlarda
25:30biraz daha hızlı hareket edelim, neye dikkat edelim buna benzer olaylarda diye sorduklarımda
25:35siz kendi uzmanlık alanınızdan onlara ne önerirsiniz?
25:38Yani bakın şuna dikkat edin.
25:40Burada biraz geç kalmayın.
25:41Bu işin bu tarafı çok önemlidir diye bir iki ipucu verir misiniz lütfen?
25:45İki yıllık ders.
25:47Oturar değil mi o kadar?
25:48Evet.
25:49O nedenle hangi, benim tek söylemem gereken şey orada ise bulmaya çalış.
25:56Yani delilin doğru toplanmasının sağlanması gerekiyor.
26:01Bu otopsi olsun, samanlıkta bilmem ne aramak olsun.
26:06Samanlıkta iğne aramak derler yani.
26:08Aynen öyle.
26:10Dolayısıyla bunu bilmek, bunu önemsemek.
26:16Çünkü boş verilebiliyor.
26:18Önemsenmiyor bir detay mesela, çok önemli olabiliyor aslında değil mi?
26:22Çok önemli oluyor.
26:23Mesela burada olay yeri diyoruz ya, bin tane yer var olay yeri.
26:28Su, çuval, evler, ahırlar, ahır vesaire.
26:32Otomobil.
26:33Otomobil.
26:34Bütün bunlar olay yeri.
26:36Ve bütün bunlardan usulüne uygun olarak örnek toplamak gerekiyor.
26:41Efendim suya bu cansız bedenin bırakılmasını bırakırken kişi veya kişiler,
26:48suyun gerçekten delilleri yok etmek gibi kısmen bir özelliği var mıdır?
26:53Var tabii.
26:54Hele hele akan su.
26:55Bu su akıyor.
26:56Göl değil mesela değil mi?
26:57Akan su daha şey.
26:58Tabii.
26:59Alıp götürecek diye varsaymışlardır.
27:01Bunun içinde çok bu işten anlayan biri olmak durumunda değil kişiler.
27:07Evet ama yani sanki yani bunu ihtiyatla dile getirmek istiyorum ama,
27:12bir böyle bir ortak akılla da bir şeyler olmuş gibi anladım ben bu olayda.
27:17İşte ortak benim denk geldiğim kişisel görüşüm.
27:20Birden fazla kişinin.
27:21Ortak aklın çok ileri bir akıl olmadığını düşünüyorum.
27:25Güzel söylüyorsun.
27:26Uzman aklı değil bu, insan aklı.
27:29Diyelim ki birden fazla insanın bu konuyu konuştuğunu biliyoruz.
27:34En azından iki kişi var.
27:35Evet bunları arkadaşlarımızla paylaştılar.
27:38Dolayısıyla bu iki kişinin.
27:40Sandıkları kadar akıllı değiller aslında.
27:42Belki de demek istediniz değil mi?
27:44Onu mu söylüyorsunuz?
27:45Bizim beklentimiz onların daha akıllı olduğu temelinde.
27:49Yani bir ortak akıl, bir danışma.
27:52Bence böyle şeyler yok.
27:54Ama bir araya gelip baş başa verip biz bunu en iyi nasıl saklarızı.
27:59Bir ortak sihir, bir eylem arayışı.
28:02Bir çuval.
28:03O tabii iyi bir şey o çuval.
28:05Çünkü iyice yok olacak olan bir takım şeyleri içeride tutan bir şey o çuval.
28:11İyi bir şey derken?
28:12Bizim açımızdan.
28:13Yani delillerin korunabilmesi anlamı.
28:15Aynen öyle.
28:16Olay bütünüyle korkunç, ürkütücü.
28:18Kesinlikle öyle.
28:20Kesinlikle öyle.
28:21Şimdi lütfen buyurun.
28:23Yani şey mesela kimseyle konuşmaması ve olayın kolektif halinin aslında o topluluğun yapısıyla da bir alakası var.
28:30Yani bireyselliğin az olduğu, kolektif yapının da yaygın olduğu kapalı topluluklarda aslında suç da yani ceza da ortaklaşa üstlenilir.
28:43Ve statüyü bozmamak için yani yürüyen düzeni bozmamak için çoğu insan konuşmuyordur.
28:49Doğrudan suça ortak olduğundan ya da planlayıcısı işte faili falan olduğundan değil.
28:55Ama hani tahmin edersiniz ve bir yerde şey olduğunda da bir olaya şahit olduğunuzda aman deme lazım karışmayın.
29:01Zaten başka yapan birisi vardır.
29:03Şimdi hırlı mı hırsız mı bana musallat olmasın.
29:06Muhakkak bir başkası ilgileniyordur falan gibi.
29:08Ki bu söylediğim daha metropol hayatında yaşadığımız şeyler.
29:11Bir de sonraki ilişkilerde yani başımız derden girmesin.
29:14Hayatımız küçük yerde yaşıyoruz.
29:16Milletin yüzüne bakamayız falan.
29:18Statüyü koruyalım, düzenimiz bozulmasın.
29:20Yani temeldeki bu kadar bu pasivite ve konuşmamanın en azından ruhsal ve sosyolojik dinamiği olsun olsun.
29:28Şimdi Çağla Hanım bu işlerin hukuki tarafı çok çok önemli.
29:31Son dönemde sizin de uzmanlık alanınız olduğu için yine bu isterseniz bu olaydan gidelim ya da farklı olayları da dile getirmek isterseniz.
29:40Çocuklara yönelik şiddette bir benim gözlemim bir artış oldu veya konuklarımız da farkındalık oldu diyorlar.
29:48Daha çok nelerde bir artış var?
29:50Hangi fiillerde, eylemlerde bir artış var?
29:52Aile içi mi?
29:53Okullarda mı oluyor?
29:55Sokakta mı oluyor?
29:56Bir de akran zorbalığı diye bir şey var ya mesela.
29:58Bu Amerika'da geçenlerde bir toplu ölüm, birçok toplu ölümde öldürme olayında seri cinayeti akran zorbalığının şey olduğu görülüyor.
30:06Etkili olduğu görülüyor faktör olarak.
30:08Ne dersiniz?
30:09Şöyle aslında artışı şöyle gözlemleyebiliyoruz.
30:12TUİK verilerinden veya Adalet Bakanlığı'nın verileri var.
30:16Bu verilere baktığımız zaman yılları oranla özellikle cinsel istismar vakalarında veya suça sürüklenen çocuklarda bir artışın olduğu gözlemleniyor.
30:25Özellikle suçlarda uyuşturucu, hırsızlık gibi, yaralama gibi şeyleri var, istatistikler var.
30:31O yüzden veriler baz alınarak artış var net bir şekilde diyebiliriz.
30:35Evet hocamızın da dediği gibi artış görünürlükten mi var?
30:38Acaba bilmiyorduk sosyal medyadan ötürü mü var?
30:41O tabii ki de bilinmiyor şu anda.
30:43Evet yoruma da açık ama bir artış var resmi olarak diyebiliriz.
30:46Ne yazık ki bizim de İslam Barusu olarak biz bu çocuk hak ihlalleriyle mücadele ediyoruz ve biz güvenli çocuklar için güvenli bir dünya var olana kadar da mücadeleye devam edeceğiz.
30:58Bize gelen genelde vakalar ne yazık ki çocuğun cinsel istismarı.
31:02Halbuki istismar dediğiniz şey sadece cinsel değildir.
31:06Ekonomik, fiziksel, duygusal, istismar türleri var ama genelde halk arasında da bilinen ve toplumda en çok infiale neden olan cinsel istismar oluyor.
31:15Bize de en çok bu vakalar geliyor ne yazık ki ve şu anda da takip ettiğimiz sadece bu yıl içerisinde 40 tane derdest dediğimiz açık olan dosyamız var.
31:25Size ulaşanlar var.
31:27Evet bize ulaşanlar.
31:28Ulaşmayan kimilere neler oluyor?
31:29Bizim zaten çocuğun şöyle sistem ilerliyor çocuk çok hassas ele alınıyor haliyle.
31:35Bizde de çocuğa bir suça karıştığı zaman ya da mağdur olduğu zaman avukatı yoksa barodan avukat atanır.
31:42Çocuk istese de istemese de.
31:44Bu kanun gereğidir ve zorunludur.
31:46Otomatik olarak yapılan bir mekanizma değil mi bu?
31:48Kesinlikle robot bir sistemimiz var baro olarak ve oradan atanıyor.
31:51Direkt adli vakaya yansıdığı an itibariyle ve bize zaten çok daha fazla geliyor.
31:57Sadece bize ulaşanlar yoksa baronun avukat atamaları çok daha fazla.
32:02Yani o yüzden o verilen...
32:03Diğer barolarda da böyle bir şey vardır değil mi?
32:05Tabi ki hepsinde var.
32:06Ankara'da da mesela.
32:07Tabi hepsinde var.
32:08Türkiye'deki barolarda.
32:09Bu mevcut çünkü bu kanuni hak.
32:11Bir de şeye değinmek istiyorum aslında bir hukukçu olarak bu sosyal medyada olayların yansıması kamuoyu oluşturmak.
32:19Çünkü biz çocuk dosyalarının aslında basına yansımasını hiç istemeyiz.
32:23Çünkü çocuğun tüm bilgileri ifşa olur.
32:25Burada Narin vefat etse bile Narin'in bir hatırası vardır.
32:28O yüzden aslında biz basına yansımasını istemeyiz.
32:31Ama şunu sorgulamamız lazım bakın.
32:33Anayasamız gereği yargıyı Türk milleti adına bağımsız ve tarafsız mahkemeler sağlar.
32:41Ama insanlar mahkemelere güvenmiyor mu?
32:44Adalete güvenmiyor mu ki kamuoyu oluşturup adalet arıyorlar?
32:49Bunu sorgulamamız lazım.
32:50Neden insanlar sosyal medyada paylaşım yapıyorlar?
32:53Ya da neden bir video viral olduktan sonra harekete geçiliyor?
32:56Bunları gerçekten sorgulamamız lazım.
32:58Bunlar üzerine çalışmamız lazım.
33:00Onun dışında gerçekten vakalar çok mühim dediğim gibi.
33:03Geçen günlerde de Sıla olayı da hepimizi derinden yaraladı.
33:082 yaşında.
33:092 yaşında.
33:10Ve detaylarını yani paylaşmak istemediğimiz rahatsızlık verici boyutta korkunç bir hadiseden bahsediyoruz.
33:16Kesinlikle.
33:17Ve buna benzer olayların çok olduğunu söylüyor.
33:19Var.
33:20Var.
33:21İnsanlık dışı zaten bu.
33:22Bunu tanımlayamayız.
33:23Yani hukuki vesaire alakası yok.
33:24Vicdani bir boyut bu.
33:26Tamamen toplumun nasıl kokuştuğunu gösteriyor aslında.
33:29Bize de böyle vakalar ne yazık ki geliyor.
33:32İşin kötü yanı da şöyle oluyor.
33:34Maalesef bazı süreçler düzgün yürütülmediği zaman, etkin yürütülmediği zaman bu vakalarda davanın bile açılmadığını, takipsizlik verilen dosyaları görüyoruz.
33:44Yani aslında durum bizim açımızdan çok vahim.
33:48Çünkü sürecin içerisindeyiz.
33:49Eskiden çok iyi haller falan meselesi vardı ya, böyle kravatla gelenler, duruşmaları falan değil mi?
33:54Bakın o iyi hal meselesi de şöyle aslında değişti.
33:57Gene burada toplumun sayesinde, toplumun ses çıkartması sayesinde iyi hal indiriminde değişiklikler yapıldı.
34:04Artık öyle kravat taktı, indirim alacak diye bir durum yok.
34:07Eğer hakim iyi hal indirimi dediğimiz, aslında o başka bir şey kanundaki terminolojisi, bir indirim hali uygulayacaksa bunu gerekçesinde belirtmek zorunda.
34:16Bu gerekçesinde bilimsel verilere dayandırmak zorunda.
34:19Sadece kravat taktı, indirim verdim, artı kanunda yeni bir madde eklenerek TCK'ya, bu değiştirildi bu arada.
34:25Ve bu da yine toplumun baskısı sayesinde oldu.
34:27O kadar çok tepki gösterdik ki buna hepimiz, medya olarak da üzerine gittik.
34:31Korkunçtu çünkü tablo.
34:33Çok hakkaniyesiz durumlar ortaya çıkıyordu.
34:35Cinsel suçlardaki, yani ensest oluyor, istismar veya buna benzer daha başka şeyler.
34:42Elif Hanım buna dair ne söylenebilir?
34:45Söyleyeceğiniz şeyler var mıdır?
34:47Bu ve buna benzer suçlar, hiiller, eylemler konusunda.
34:50Belki uyarılarınızda, aslında bakılacak olursa uyarılarınızda çok önemsiyorum.
34:55Kız çocukları ve erkek çocukları olan ebeveynler, anne babalar bakımından neler yapılmalı, neler yapılmamalı.
35:02Belki bu olayları önlemek açısından bir şey olabilir, bir kalkan olabilir.
35:07Kısmen, tamamen değil ama kısmen bir işe yarayabilir.
35:10Ne dersiniz?
35:11Ensest konusunda, yani önce tabi bir şeyin ensest tabusunun, bedensel sınırların, insanların birbiriyle,
35:20aile içinde ya da tanıdıklarıyla ilişkilenme yöntemlerinin öğretilmesi ve bunun ortak olarak kabul edilmesi gerekiyor.
35:28Çocukların bunu biliyor olması lazım.
35:30Ama hocamın söylediği gibi hani eğitim, eğitim, eğitim bu böyle sürekli okullarda öğretilen bir şey değil.
35:35Ensest gene bütün toplumlarda az ya da çok olan ama az rapor edilen bir durumdur.
35:41Az rapor edilmesinin sebebi hem rapor edildiğinde sorumluluk sahibi olacak kişilerin,
35:48yani ebeveynlerin bunu duymaya hazır olmaması.
35:50Hem çocuğun kafa karışıklığı, yani eğer büyükten küçüğe yönelik mesela böyle bir davranış ortaya çıktıysa,
35:59kafa karışıklığı derken yani bana iyi bir şey mi yapıldı, kötü bir şey mi yapıldı.
36:03Bir de az önce söylediğim şey ben bunu dile getirirsem ya ailemiz dağılırsa, ya işte babam anneme kızarsa,
36:10ya dayım beni şikayet ederse falan gibi.
36:12Ya da bana şiddet uygulanırsa veya bu olay devam ederse, devam edebilir.
36:16Yani açık açık ve en son noktada aslında şeylere böyle bir durum ortaya çıktığında ve diyelim ki işte ruhsağlığı çalışanlarına,
36:29ne bileyim köydeki imama vesaire yani toplumun vatandaşla temas eden ama en az yani daha sivil olan kısımlarında bile
36:38bu çaresizlik ise hakim oluyor.
36:40Yani şimdi ne yapalım, bildirelim mi, bildirirsek mi daha iyi, bildirmezsek mi daha kötü.
36:47Diyelim ki evde birden fazla çocuğa aynı şey yapılıyor.
36:51Dolayısıyla işte hani yuvaya alınırsa, korunursa ne olacak falan çoğunlukla bildiriliyor tabii.
36:55Söylediğim şey hani bildirmezsek daha iyi olur deyip aman doktoru aralarında oturuyorlar falan gibi bir şey.
37:01Elbette.
37:02Ama bakın bir etik şeyler vardır.
37:04Sizi desteklemek temelinde söylüyorum.
37:06Bu bilinen bir şey, istatistikler diyor ki korkunç bir şey ama bunu burada ifade etmem gerekiyor.
37:13Bu tür suçların yalnız yüzde 10'u bildiriliyor.
37:17Doğru.
37:18Yüzde 10.
37:1910, 90 gizleniyor.
37:21Çok korkunç.
37:22Şu veya bu nedenle.
37:24Yani çocuktan başlayarak diyorum ya aile, abisi, işte köyün muhtarı, imam filan geniş aile, en son diyelim ki psikolog filan gittiği yere kadar herkesin bir çekincesi oluyor.
37:35Şimdi ülkeden ülkeye tabii kültürden kültüre farklar var ama ben İskenderun modelini iyi buluyorum.
37:41Tabii bizim gibi ülkelerde bu yapılabilir mi?
37:43Ben yapılmasından yanayım ama zor görünüyor.
37:46Çok küçük yaştan itibaren bir cinselliğin de içinde bulunduğu bir eğitim alıyorlar.
37:51Yani ne yapmak lazım, biri size dokunursa nasıl hareket etmelisiniz falan.
37:55Nordik ülkelerde böyle bir yaklaşım var.
37:58Bir toplumsal farkındalık oluşturmak için son derece önemli yani aile, ebeveynler, okul ve bizim ülkemiz açısından da benim bir ricam ve çağrım da
38:10Bu tip konularda bir eğitim, bir farkındalık yani efendim din adamları, bir takım kurslardaki görevli kişiler de daha iyi eğitilirlerse çocukları ve anne babaları daha doğru bir şekilde bilgilendirirlerse onların da bir katkısı olabilir.
38:31Çünkü onlar da bir geniş kitleye ulaşıyorlar nihayetinde bizim ülkemizde ve bizim gibi ülkelerde bu tarafını da ben önemsiyorum.
38:38Bizim toplumumuzda bazı bölgelerde aileler geniş aileler halinde yaşıyor ve diyelim ki bir odada yedi kişi sekiz kişi aynı yatakta yatıyor.
38:49Yani bu biraz toplumun bireyselleşmesiyle de ilgili.
38:53Şimdi İskandinav modelinde aileler eğitiliyor falan belki öğretmen tarafından olan tacizleri daha çok duyuyoruz ama.
39:00Türkiye'de en çok ailenin birinci ve ikinci derece yakınlarından yani işte baba amca dayı falan gibi kimselerden oluyor.
39:08Ve bunlar yine bu model sebebiyle yani bu kolektif bireysel olmayan ekonomik olarak da birbirine bağlı.
39:15Bu aile ve toplum yapısı nedeniyle tamamen örtbas ediliyor ve neredeyse norm haline geliyor.
39:21Söylediğiniz şey de çok önemli.
39:23Tabi Anadolu'da özellikle ve yani Türkiye'nin ekonomik şeyi de belli imkanları belli.
39:28Bir evde bir odada veya çok sınırlı bir yerde onlarca kişinin yaşadığı çok sayıda ev var.
39:34Bugün ki şartlarda bile biraz tabii ekonomik gelişme ve eğitim bunlar böyle paralel geliştiği zaman belki bunların sayısında azalma olabilir.
39:42İlave etmek istediğiniz şeyler var mı?
39:45Şimdi şöyle sizin söyleminiz üzerine.
39:48Evet çocuklara eğitim verilebilir ve onlara bak şurana dokunmamaları gerekiyor şöyle olmaması gerekiyor diye bir eğitim verilebilir ama
40:00çocukların en çok güvenecekleri adam tarafından insan tarafından bu oluyorsa bu verilecek eğitim şeklinin de önemi var.
40:12Yani ne diyeceksin baban sana dokunmasın mı?
40:16O kadar zor ve o kadar dengesi sağlanması...
40:22Çünkü en yakınındaki kişiye karşı insan daha fazla güven duyar.
40:26Ama güvenmek zorunda...
40:28Kalkanlarınızı indirirsiniz kendinizi bir anlamda o güven ortamına teslim edersiniz.
40:32Normal bir insan olmak için de böyle bir teslimiyet şart değil mi?
40:36Yani böyle bir...
40:37Bağlanmak ve güvenmek zorundasınız.
40:39Hatta bakın dedim ya en baştan başlıyor diye size yapılan şey ya babam bana kötü bir şey yapmaz.
40:45Beni sevdiği için yapıyordur.
40:47Yani şey bile çocuklar başlarına gelen şeyleri ben tacize uğradım, sınırını aştı, bedenimi ihlal etti falan cümleleriyle dile getirmezler.
40:57Onun ne olduğunu tam tarif et.
40:59Olsa olsa saklanması gereken bir şey olduğuna göre demek ki o kadar da iyi bir şey değil.
41:06Lütfen bir de şu var tabii yani üvey anne üvey baba meseleleri de var ya yani bu çok da sayısı arttı bunların.
41:14Yani boşanmalar sebebiyle ve başka vefatlar nedeniyle biyolojik anne babalarından da ayrı yaşayan toplumlar çocuklar çok fazla değil mi?
41:24Ne dersiniz?
41:25Şimdi aslında şöyle ben eğitimin başlıca yeterli olmayacağına şart olduğunu düşünüyorum.
41:31Çünkü şimdi sadece çocuk istismarı değil çocuk hak ihlallerini önlemek için bütün cül çocuk odaklı çocuk politikaları yapmak lazım.
41:40Bu da sadece hukuki değil psikolojik, sosyolojik, multidisipliner bir alan ve iş birliği olması lazım.
41:47Yani sadece avukatlar ya da bu alanda çalışanlar değil işte hocalarımızla beraber, psikiyatr, psikolog, adli bilimcilerle beraber, sosyologlarla beraber,
41:57bu alanda çalışanlarla beraber politika üretmek gerekiyor aslında.
42:01Ve bunun ben eğitimin de önemli olduğu kanaatindeyim.
42:04Okullarda okul öncesi ve okul eğitiminde çocuğa hakları anlatılmalı.
42:10Nasıl bir matematik dersi varsa bir ders olmalı.
42:13Çocuk hakkını bilmeli.
42:15Hani çocuğa yaşıyla orantılı olarak tabii ki hak olarak geçmeyi de bilir.
42:19Hani gene özel bölge bu ayrımlarını bilmeli.
42:22Şu an rehberlik öğretmenleri bunları anlatıyor.
42:24Ama başlı başına bir ders olmalı.
42:26Ve en önemli şey de ne yazık ki şu, hala bizde çocuğun bir birey olduğu bakış açısı yok.
42:32Çünkü hocalarımız da daha iyi bilir, çocuk bugün yaşadığı şeyi olumlu olumsuz yetişkinliğine taşıyor.
42:39Çocuğun travmaları yetişkinliğinde de ortaya çıkabiliyor.
42:42Yani o yüzden çocuk yetiştirmek çok önemli.
42:44Yani mesela bir çocuğa en basiti, iyi bir anne çocuğuna yemek yediriyor.
42:49Ve Doğan Cücelloğlu hocamız bunu anlatmıştı rahmetli.
42:52Yemek yedirirken mesela önüne köfte koyuyor diyor.
42:55Beş köfte koydu.
42:56Ve çocuğu iyi niyetli olarak annesi yedirmeye çalışıyor.
42:59Ve çocuk diyor ki doydum, yemeyeceğim.
43:01İki köfte kaldı.
43:02Anne diyor ki hayır işte arkandan ağlar falan.
43:04O zaman çocuk diyor ki benim bir iradem yok.
43:07Oluyor mesela.
43:08En küçük bir şey bile çocuğun bakın nasıl etkiliyor.
43:11Yani o yüzden bunlar dediğim gibi multidisipliner çalışmayla.
43:15Anne babaların da eğitimi.
43:16Anne baba, ebeveyn eğitimi de çok önemli.
43:18Çok önemli.
43:19Kişilik hangi yaş aralığında daha çok oturuyor ve gelişiyor?
43:23Çocukluğun önemini anlatmak açısından söylüyorum.
43:25Çocukluk da önemli.
43:26Genellikle 7-12 yaşları arasında %90'ı şekillenmiş olur.
43:30Beyin 25 yaşına kadar büyür ama temel değerler.
43:337-12 midir?
43:34Evet.
43:35Yani ailenin değerleri.
43:36İçinde büyüdüğünüz ailenin değerleri.
43:38Onlara göre makbul olmayanlar yapılması gerek.
43:41Birisiyle nasıl kavga edilir?
43:42Nasıl teşekkür edilir?
43:43Yalan söylemek iyi midir?
43:45Kötü müdür?
43:46Falan gibi.
43:48Bütün bu değerler aşağı yukarı ilkokul çağlarında zaten alınmış olur.
43:53Ama sanki kendi çocukluğumdan da böyle daha önceki yaşlarda da böyle çok iz bırakan
43:59görseller, hadiseler ve olaylar da önceki yaşlarda da çok akılla kalabiliyor.
44:05Değil mi?
44:06Yani çocukların erken yaşlardaki çocukların eğitimi ve bulunduğu şartlar da aslında
44:10çok önemli demek istiyorum.
44:12Değil mi?
44:13Bu anaokulları mesela.
44:14Aslında bir şey söyleyeyim mi?
44:15Bütün ilk öğretimin temel amacı topluma uygun vatandaş yetiştirmek.
44:18Yani dört işlem çarpma bölme vesaire ama sosyalizasyon kısmı o kadar önemli.
44:23Pandemide de onu gördük.
44:25Yani pandemiden sonra mesela okula sosyal hayatta dönen çocuklarda bir gerileme gördük.
44:31Zorlaştı değil mi?
44:32Yaşıyla uyumlu olmayan saldırgan davranışlar.
44:35Ondan sonra çok fazla psikiyatrik problemler.
44:41Okulların asıl amacı aynı yaştaki çocukları bir arada tutarak birbirleriyle hatta bakın
44:47itişip didişerek o sosyal hiyerarşideki yerini bulması ve bu sırada temel toplumsal
44:53bir müfredata onlara aktarmak.
44:55İşte kişilik karakter temel değerler eğitimi falan da en çok o yaşlarda gelişir.
45:00Doğru.
45:01Hakan Bayrakçı'ya çok teşekkür ederim.
45:02Bizim ekranlarımızdan da iyi tanınan bir isim, yorumcu.
45:05Yani hayvan haklarını ben hep dile getiriyorum.
45:08Hayvanlara yönelik şiddet de çok yaygın.
45:10Hatta bazı tezlere göre bu şiddet eğilimindeki insanlar önce kendilerini hayvanlara yönelik
45:16şiddetle test edip sonra çocuklara ve kadınlara da yöneliyorlar gibi bir görüş de var.
45:21Asıyor musunuz?
45:22Siz de katılır mısınız böyle bir değerlerden?
45:24Bu gayet konuşulan ve de aktarılan bir şey.
45:29Sizin ifade ettiğiniz şekilde değil belki ama hayvana şiddet gösteren bir çocuğun
45:35ileride insana da şiddet gösterebileceği şekliyle zaten bilinen ve de konuşulan bir şey.
45:44Bu psikopati, antisosyal kişilik bozukluğu olarak psikiyatride de bilinen bir şeydir.
45:48Yani evvelinde davranım bozukluğu 18 yaşından sonra ve tanı kriterlerinden bir tanesidir.
45:53Şiddet uygulamak mı? Hayvana şiddet uygulamak mı?
45:56Şiddet uygulamak bunlardan bir tanesi ama yani şiddet uygulamakta mesela bir merhametsizlik,
46:01bir empati eksikliği, karşısındakinin zayıflığından ve sana yenilgisinden,
46:06yani senin ona kurduğun üstünlükten zevk almak var.
46:10Bir kediye bir işkence yapmak, taş atmak, bir tekme atmak falan bunlar zevk alar.
46:15Sırf yoldan geçerken durduk yerde hayvana şöyle bir vuran insanlar var.
46:19Ve bu homo sapiens de var mesela.
46:21Yani doğada canlılar birbirlerine yoldan geçerken iki tane çakmıyor.
46:25Ya avlanmak için agresyon gösteriyor.
46:28Ve aman bu börek bana fazla gelmedi falan da demiyor.
46:31Gerçekten avlanmak için agresyon gösteriyor.
46:33Ben başka bir hayvana çekiyorum. Burası şey değil.
46:37Ya da alanını korumak için. Teritoryal agresyon olur.
46:40Hayvanlar işaretlerler falan bir de çiftleşme için ya da maternel agresyon.
46:45Yani yavrusuna saldıran birisini korumak için.
46:47Ama durduk yere gidip poliboyunda ateş etmek gibi.
46:52Ne bileyim gelen geçen hayvana zarar vermek gibi bir şey. Bu homo sapiens'e özgür bir şey.
46:56Yani insana özgür bir şey. Modern tırnak üstündeki modern insana.
46:59Modern insana. Bu silah ve alet kullanmayı bilen insana özgür bir davranış.
47:03Ya bir de bu konunun biraz dışında ama yine aslında bana kalırsa içinde insan davranışları.
47:09Yani magandalaşma var ya bu.
47:11İşte düğün konvoylarında sağa sola rahatsızlık verme.
47:14Asker uğurlama konvoyunda yine şiddet uygulama başkalarına.
47:17Yolları kapatmalar falan.
47:19Yani geçen Sayın Bakan buradaydı.
47:22Adalet Bakanı Yılmaz Tunç'la konuşuyorduk.
47:24Yani bu tip konularda da yasaların bir revize edilmesine ihtiyaç var.
47:28Çünkü magandalık da ciddi bir meseleye dönüştü Türkiye'de.
47:32Artmakta olan bir şey olduğunu görüyorum. Trend olduğunu görüyorum.
47:35Söylemek ister misiniz bunlara?
47:36Kesinlikle öyle. Aslında yani magandalığı da geçtim.
47:40Aslında şöyle mesela yolda gidiyorsunuz.
47:42Trafikte hani birine yol vermediğiniz diye öldürülebiliyorsunuz.
47:47Ama çok arttı mı?
47:48Çok yuka çıktı. Evet ama bu ben şeye de bağlı.
47:51Geçen gün bir savcıyı dövdüler.
47:52Evet ve onu da çok farklı yansıttı mesela basına da.
47:56Savcının tamamen savcılığını kullanarak orada üstünlük sağladığı gibi yansıtıldı.
48:03Gözaltına aldırdığı gibi yansıtıldı.
48:05Halbuki savcıya şiddet uygulandı, çocuğuna şiddet uygulandı ortaya çıkan.
48:10Kamera görüntüleriyle…
48:11Tabii ki etrafta farklı bir yayınlanmıştı aslında.
48:14İyi ki görüntü var mesela.
48:15Kesinlikle görüntü olmasaydı ya da…
48:17O tartışmalı bir hâl oldu.
48:18Evet maalesef.
48:19Burada tabii ki cezaların caydırıcılığı önemli.
48:22Çünkü insanlarda şöyle bir bakış açısı oluyor.
48:24Zaten ben bunu işlesem de ben bunu yapsam da ne olacak?
48:28Zaten bir insan öldüren bir insana zarar veren bile ne kadar yıl yatıp çıkıyor ki?
48:33Gibi bir bakış açısı, cezasızlık politikası var.
48:35Aslında problem bunlardan da kaynaklanıyor.
48:38O yüzden bunların da tabii ki aslında Sayın Adalet Bakanı Yılmaz Tunç'un da
48:42mecliste taşıyacağını söylediği bu cezaların ağırlaştırılacağı
48:46mesela hakaret suçunda bile yatarı olmayan suçlar var mesela.
48:50Bir ay ceza aldığınız zaman bunun yatarı yok.
48:52Ama bunun bile belli bir zaman yatarı olacağına dair söylemleri de oldu.
48:57Sizler de CNN Türk ekranlarında yayınladınız.
48:59Şu an henüz meclise gelmedi ama bunun üzerine çalıştığında kendisi de dile getirmişti.
49:03Bunun bir aya cezasızlık ama aslında yine eğitime de bağlanıyor.
49:07Ben yine öyle düşünüyorum.
49:08Çünkü neden buna başvuruyoruz?
49:12Ya da neden böyle bir tırnak içinde kültür oluşmuş düğünde sıkma?
49:16Ya da siz bu silah, genelde de ruhsatsız silah oluyor.
49:19Ruhsat silahı nasıl temin ediyorsunuz?
49:21Bir sürü başlık var.
49:22Yani kabile kültürü.
49:23Yani bakın toplum değil de kabile kültürü.
49:26Ve orada şey var gene bendel olanlar ve olmayanlar.
49:29Hani bizim ritüellerimiz.
49:31Ben aslında bir çözüm önerisi olarak
49:33yani böyle olaylarda işte adli tahkikatin zamanında yapılması,
49:38medyanın kamuoyu oluşturmadaki etkisi filan hepsinde size katılıyorum.
49:42Şeyde yanlış anlaşılmasın.
49:44Aman medya çıktı da biz o yüzden biliyoruz.
49:46Medya kötüdür filan demedim.
49:48Sadece yani bu şeyin bir yüzüydü.
49:51Fakat bu sosyal sermaye yani insanın içinde yaşadığı toplumda
49:55kendini güvende hissetmesi, ortak değerlere ait hissetmesi,
49:59içinde yaşadığı topluluğun başına gelen iyi şeyler nedeniyle hep birlikte sevilmesi
50:04ya da hep birlikte üzülmesi falan gibi.
50:06Tarif ettiğim bu şeyde en önemli kavram adalete olan inanç.
50:10Yani mahkemeler iyi çalışıyorsa, işte polisler bizi koruyorsa,
50:15hastalandığımızda işte hastanelerimiz bize iyi bakıyorsa,
50:19doktorlarımız iyi yetişmişse filan.
50:21Bakın bir ortak sağduyudan bahsediyorum aslında.
50:24Evet.
50:25Toplumu tutkalı budur.
50:28Bunun uzan şey de daha çok kutuplaştırıcı ve ayrıştırıcı değildir.
50:33Yani bizden olanlar bizden olmayanlar, işte doğulular, batılılar,
50:38yereller, dışarıdan gelenler falan gibi.
50:41Bu kutuplaştırıcı değil.
50:43İnsanların daha küçük gruplara kapanmasını ve kendisinden olmayanlara karşı
50:48beklenmeyecek düzeyde şiddet ve saldırganlık göstermesini sağlar.
50:52Yani o zaman hiçbirimiz güvende değiliz.
50:54Şimdi yayınımızın arkadaşlarımız tabii KJ'de bu konuyu tutmaya devam ediyorlar.
50:59Alt yazıda küçük Naren'i kinleden öldürdü.
51:01Bu sanıyorum bugün yarın daha net bir şekilde önümüze gelecek.
51:06En son gazetelerdeki mesela Şeytan Üç Yeni diye Hürriyet'in bugünkü
51:10manşetinde bu kapak var.
51:12Yani buradaki bazı kişiler özellikle bir numaralı şüpheli amca,
51:16cinayeti annenin de karıştığı ifade edildi.
51:18Ağabey hala çok suskun.
51:20Mesela Milliyet'te de dosya ağabeyi işaret ediyor manşeti vardı.
51:25Posta gazetesinde de 10 kişi tutuklu, 10 soru yanıtsız diye burada çok soru var.
51:31Ama tabii ki kim öldürdü sorusu en önemli soru.
51:35Bu olayda sizin tahminlerinizi alarak şey yapmak isterim.
51:40Yani siz bir şey söylemek ister misiniz?
51:42Yok ben istemem.
51:43Tahmin yapmak kolay değil.
51:46Hiçbirimiz tahmin edemeyeceğiz zaten.
51:48Bir şey söylemek ister misiniz?
51:50Hayır söylemeyeceğim.
51:52Benim tek söyleyeceğim şey nasıl öldürdüğünü biz bulacağız.
51:56Anne içeride, baba dışarıda, itirafçılar var.
52:02Birçok senaryo var, birçok senaryo var.
52:06Şunu söylemek istiyorum.
52:08Neden hayır dedik bence, ben neden hayır dedim.
52:11Çünkü bence soruşturma süresince bize yansımayan çok fazla veri var.
52:17İyi ki.
52:19Yani rahatsız edici şeyler mi?
52:21Hayır.
52:22Ne anlamda?
52:23Soruşturmayı sonlandırabilecek nitelikte, sorulara cevap verecek nitelikte,
52:29soruşturma yürürken bir takım şeylerin ortaya çıkmış olduğuna inanıyorum ben.
52:35Var ve biz bilmiyoruz.
52:37Paylaşılmıyor.
52:38Paylaşılmasında zaten.
52:39Yani olayın sağlığı açısından.
52:41Aynen öyle.
52:42Bu nedenle her söylenen şey bana göre şimdi spekülasyon,
52:47tabii ki bunlardan biri çıkacak ama,
52:50böyledir, şöyledir de diyemem.
52:53Çünkü veriler tamamlanmadı diye düşünüyorum.
52:56Ama siz bir bilim insanı olarak,
52:58yani bu adli bilimler konusunda yıllardır çalışmalar yapan bir akademisyen,
53:02bir hoca olarak her şey çıkacak ortaya diyorsunuz.
53:07Ben nasıl öldüğüyle ilgili her şeyin bizim tarafımızdan,
53:12yani benim alanımla ilgili olarak,
53:14nasıl suya attılar da öyle mi boğuldu?
53:18Örnek veriyorum.
53:19Yoksa önce boğdular sonra mı suya attılar?
53:23Bütün bunların mutlaka netlikle ortaya çıkacağını ben size söyleyebilirim.
53:29Bu benim alanımla ilgili.
53:31Diğer veriler de çok fazla.
53:34Telefonlar şunlar bunlar.
53:36Mesajlar vesaire.
53:38Bütün bunların bir araya gelmesiyle mutlaka bir şeyler ortaya,
53:42kesinlikle bir şeyler ortaya çıkacak.
53:44Bence zaten büyük ölçüde de ortadalar.
53:48Ve bize de iyi ki yansımıyorlar.
53:51Kısa, çok kısa bir süre sonra bu iş ortaya çıkacak.
53:54Ve de herkes kısmen rahatlayacak.
53:58Şimdi şey tarafı konusunda efendim,
54:01işte yazışmalar geri getirilebilir mi, getirilemez mi?
54:04Yani WhatsApp'taki silinen mesaja ulaşılır mı, ulaşılmaz mı?
54:07Bu konuda farklı bilgiler var.
54:10Ama geri ne kadar geri getirilebilir?
54:12Mesela o konuda bir şey söyleyebiliyor musun?
54:14Ben bilmiyorum.
54:15Benim alanım olmadığı için bilmiyorum.
54:17Ama kısmen geri getirebileceğine dair bazı platformlarda,
54:21yani bu işte Telegram veya ne diyelim yazışma platformları,
54:26WhatsApp kısmen ve belli tabii ki teknoloji şirketlerinin katkısı ve yardımıyla
54:31tamamı olmamakla beraber bazı şeylerin geri getirilebileceğini biliyoruz.
54:35Böyle bir teknoloji dünyada var.
54:37Evet, şimdi şöyle aslında bu şirketler,
54:40bu sosyal medya platformları ya da kullandığımız uygulamalar
54:43zaten belli bir şirkete bağlı.
54:45O şirket de genel olarak bir veri istediğiniz zaman
54:48özel hayatın gizlinin ihlali vesaire olmasın diye insan hakları gereği
54:52bunu paylaşmayabiliyor.
54:53Ama çocuk söz konusu olduğu zaman, çocuk istismarı söz konusu olduğu zaman
54:57bizimle IP'leri de paylaşıyorlar.
54:59Ve bu dosyada da zaten en baştan beri devletimizin hassasiyetle çalışacağını
55:04ve işbirliği yapacaklarını da iletmiştim zamanında.
55:07O yüzden zaten WhatsApp yazışmalarının geldiği de, geri getirildiği de söyleniyor.
55:12Bu çok önemli bir delil.
55:13Suçun niteliğine göre ilgili kurumlar bu konuda farklı bir tutum alabiliyorlar.
55:17Evet, alabiliyor.
55:18Zaten bizim de teknoloji olarak geliştiğimiz için bu çalışmalarda,
55:21bizim de ülkemizin sistemlerinde bu mümkün olabiliyor.
55:24Özellikle bu tarz hassas konularda.
55:26Bir kere bir iz bırakıyorsunuz mutlaka.
55:28Dijital iz, evet.
55:30Bir cümle son kapatıyoruz.
55:31Tamam, tamamdır.
55:32Yani söyleyebileceğimiz cümle en hızlı zamanda, doğru bir şekilde.
55:37Umarım Narin'in dosyası, davası açılır.
55:41Suçlular da en ağır cezayı alır.
55:43Ve umarım artık çocuk odaklı politikalar yaparız.
55:46Ve bir daha Narinler ölmez, öldürülmez diyelim.
55:49Çocukları koruyalım diyelim.
55:51Kesinlikle katılıyorum.
55:52Çocukları koruyalım, kadınları koruyalım, hayvanları koruyalım.
55:55Ve bütün bunları da bir insan hakkı.
55:58Çünkü en temel anayasa hakkı bir hukukçu olarak değil mi?
56:01Yaşam hakkı.
56:02Anayasanın devletinde görevi insanları korumaktır.
56:05Bugünkü yayın bence çok güzel oldu.
56:07Biz sadece bu bizi çok güzel yaralayan Narin olayını değil, Sıla olayını değil.
56:12Gelen anlamda diğer konuları da konuştuk ve önerilerde de bulunduk.
56:16Umut da verdi hocalarımızın bu konuda şeyleri, yorumları.
56:20Teşekkür ederim.
56:22Prof. Dr. Ersi Kalfoğlu, Prof. Dr. Elif Mutlu ve Avukat Çağla Gül Bulut bizimle birlikteydi canlı yayına.
56:29Değerli izleyiciler ben eminim ki bugün yarın çok net bir şekilde bu konu hakkında ortaya çıkacaktır.
56:35Bütün gerçekleri paylaşmaya devam edeceğiz.
56:37Hoşçakalın.