Dünyanın en eski parfümü! 4500 yıllık koku yeniden canlandırıldı
1929 yılında Mezopotamya'da bulunan 4500 yıllık Sümerce çivi yazısı tableti inceleyen Prof.
Category
🗞
NewsTranscript
00:00Zim arkası olacak yani.
00:07Tabi deneysel arkeoloji ile gidiyoruz, deneyerek gidiyoruz hangisi daha iyi olur diye.
00:22Tamam mı?
00:23Sumer parfümü yeniden yapalım.
00:26Esası bu.
00:27Tamam mı?
00:52Biz şimdi benden de ders alan öğrencim Meryem Karakurt ile birlikte bir koku kitabı yazarken daha önce bulunmuş,
01:02transkript ve çevresi yapılmış bir sumerce tablete rastladık.
01:07Bu sumerce tableti baktığımız zaman sumerce tablette 17 ayrı parfüm maddesinin adının yazılı olduğunu fark ettik
01:19ve bu maddelerden bazılarını bir araya getirerek burada bir katı parfüm yaptık.
01:27Arkasından da sığ parfümünü yaptık.
01:29Parfümümüzün adını da mezopotamya güneşi kokunun yeniden doğuşu olarak koyduk.
01:37Böylece kokumuzu ortaya koyduk.
01:41Bunu ortaya koyduktan sonra Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü tarafından bizi İstanbul'a sayın hanımefendinin himayesinde yapılan bir toplantıya çağırdılar.
01:54Orada da sergimizi ve sunumumuzu yaptık.
01:56İnşallah devam ederse biz bu parfümü hayata geçirip 4500 yıllık sumer parfümünü yeniden canlandırmak istiyoruz.
02:06Elimizdeki şu ana kadar ele geçen belgi ve bulgulara göre şu anda dünyanın en eski parfümü olarak diyebiliriz.
02:14Çünkü daha öncesi şu ana kadar yok.
02:16O dönemde bu parfümün özellikle kadınlar tarafından yoğun bir şekilde kullanıldığını biliyoruz.
02:23Çünkü Sumer Kraliçesi Poabi'nin diğer adıyla Şubat'ın mezarında yapılan kazılarda çeşitli diğer makyaj malzemesinin yanı sıra koku şişeleri de bulunmuştu.
02:35O dönemden itibaren kadınlar tarafından kullanıldığını ayrıca erkekler tarafından da kullanıldığını biliyoruz.
02:42Tabii kokuyu genelde ritüellerde de kullanıyorlar o dönemde.
02:46Yani bir nevi de kutsallık veriyorlar kokusu güzel olduğu için.
02:49Hani kokusu güzel olan her şey, biz her şeyi muteber görürüz.
02:53O dönemde de öyle bir durum var.
02:55Bunun yanı sıra mezarda bulmuştur dedim.
02:58Ölü hediyesi olarak mezarlarına koyuyorlar.
03:01Kraliçede öteki dünyaya niyancı olduğu için öteki dünyada da kullansınlar diye.
03:05Bu şekliyle onları kullanıyorlar.
03:094500 yıllık bu şekliyle kullanmış olan kokunun bu parfüm tabletinin elimize geçmesi bana göre çok büyük bir şans.
03:18Eğer biz bunu yeniden tam teşekkürlü bir şekilde hayata geçirirsek,
03:23tabii tarihi değerinin yanında, kültürel değerinin yanında bir de ekonomik katkı değer sağlayacağı konusunda ben eminim.
03:32Sumerli insan 4500 yıl önce bu katı parfümü şöyle alıp,
03:39öncelikle şu kolunun, elinin şu damar kısmına sürdükten sonra iki damarı üst üste getirip şöyle hafif ovalamış.
03:50Ardından bunu almış, bu kez kulaklarının altındaki şu iki önemli damara sürmüş.
03:56Özellikle damara sürdüğün zaman parfümün kokusu daha kalıcı oluyor ve kokusunu daha erken hissediyorsunuz.
04:03Yani insan mutlu olmak için güzel kokuyu arıyor ya,
04:06insan daha erken mutlu olmak için parfümü alıp buraları sürmüş.
04:11Evet bizim 4500 yıllık bu tabletimizde tespit ettiğimiz ham maddelerin bazıları kullanılarak bu dönemde böyle katı parfüm,
04:21Meryem Hanımın elinde bu şişede olduğu gibi sıvı parfümün üretildiğini biz fark ettik.
04:29Şimdi biz de o dönemin geleneğini aynı devam ettirerek bu şekilde katı parfüm ve sıvı parfüm yapmaya başladık.
04:37İnşallah biz bunu seri bir şekilde üretmek için gerekli desteği sağladığımızda seri bir üretimde de geçeceğiz.
04:46Öncelikle çalışmalarımıza devam ederken tarih, eski çağ tarihi, coğrafya, botanik, arkeobotanik,
04:52bütün ana bilim dallarıyla beraber disiplinler arası bir çalışma yürütüyoruz.
04:56Ve burada bir tablette 4500 yıllık bir kokuya rastladığımıza elbette çok heyecanlandık.
05:02Ve deneysel arkeoloji metoduyla binlerce yıl önce koklanan bu kokuyu yeniden canlandırarak aslında o dönemin hissini bugüne taşımayı amaçladık.
05:12Amaçımıza da eriştiğimizi düşünüyorum. Yaklaşık 1,5-2 ay fakat gerisinde 5 yıllık bir çalışmayla biz bunları devam ettirdik.
05:20Bu kokuyu da yeniden doğuş olarak adlandırmamızın sebebi de antik dönemde kullanılıp binlerce yıl sonra
05:28Prof. Dr. Yusuf Kılıç ve tarafımca yapılan çalışmalarla beraber yeniden kazandırılmasına borçlu olduğumuzu da belirtmek isterim.
05:35Parfüm özellikleri içerik olarak ham maddelerinde o dönemde nasıl kullanıldıysa,
05:40yani antik dönemden bugüne yansıyan kokuların aslında zaman ve mekan değilse de kokunun ve kokuyu oluşturan ham maddelerin hiçbir zaman değişmediğini,
05:50kullanım alanlarının o dönemdeki insanların da çok iyi bildiğini yapılan çalışmalar sonucunda öğrendik.
05:56İçerisindeki ham maddeler bugün lüks olarak adlandırılabilecek gül, safran, misk, amber bu tarz kokuları barındırdığını belirtmek isterim.