Ozan Bingöl: Toplanan vergi faize gidiyor
Category
🗞
NewsTranscript
00:00Şimdi ben net olarak faizde ne durumda olduğumuzu söyleyeyim.
00:04Şimdi 2016 yılında, gelmedi ama ben anlatmaya başlayayım.
00:11Sen devam et, gelecek. Hazırlıyoruz.
00:14Tamam, tamam.
00:172016 yılında her 100 liralık verginin 10 lira 95 kuruş yani yaklaşık 11 lirası faiz ödemesine giderken
00:272024 yılının bütçesine baktığımızda her 100 liralık verginin yaklaşık 17 lirası faiz ödemesine gidecek.
00:39Yani bak 2016 fazla değil, 8 yıl önce 2016'da 50 milyarmış faiz ödememiz.
00:45Bütçeden, merkezi yönetim bütçesinden ödenen faiz 50 milyar, 56 milyar yani 2019'a kadar aslında 100 milyar civarına gelmiş.
00:54Ama birden 2019'dan 2024'de 1 trilyon 254 milyar lira bu yıl içinde ödeyeceğimiz faiz tutarı, merkezi yönetim bütçesinde.
01:03Yani 2016 yılında toplanan her 100 liralık verginin 10 lira 95 kuruşu faize giderken bugün her 100 liralık verginin 16 lira 93 kuruşu vergiye gidecek.
01:1817 lirası vergiye gidecek.
01:20E tabi yani 2016 yılında her 100 liralık verginin toplanan her 100 liralık verginin 11 liraya yakını faize giderken 2024 yılında toplanan her 100 liralık verginin 17 lirası faize gidecek.
01:35Şimdi artış oranı %60'ın üzerinde, şimdi faiz ödemesi bu hale gelmeseydi, bu ekonomi politikaları, bu yanlış ekonomi politikaları,
01:43bu yaratılan yoksulluk sonucuna evrilmeseydi biz bugün bu faizi ödediğimiz parayla okullarda 1 öğün değil belki 2 öğün
01:52rahatlıkla çocuklara sağlıklı dengeli beslenebilecekleri yemeği ücretsiz, eşit, fırsat eşitliğini gözeterek verebilirdik.
01:59Ya bırakın yemek vermeyi çocuk simit yiyemiyor Ebru simit.
02:03Şimdi ben kantinlerde tost fiyatını araştırıyorum söyleyeceğim size.
02:07Geçen seneki 40-60 liralık tost kaç oldu acaba?
02:12Faize gelince 1 trilyon, 1 trilyon 254 milyar lira para ödemesi var.
02:17Ki bu faizi de ödemek için, çünkü bütçe açığı da 2.6 trilyon hedef var.
02:21Biraz düşük gelecek ama 2 trilyona yakın gelecek bütçe açığı yıl sonunda.
02:25Onu ödemek için tekrar borçlanacağız, tekrar faiz ödeyeceğiz.
02:28E hani faiz düşecekti biz bu yola bu yöne çıktık.
02:31Ama bu ülkenin çocuklarına 1 öğün ücretsiz yemeğe gelince yok.
02:34Yok, faiz düşecekti biz bu yöne böyle çıktık.
02:36Yani para var ama herkese yok.
02:371.2 trilyon lira fatura çıkmış bize.
02:38Ya bu neden oluyor işte.
02:39Harcamaya devam ettikleri için, israf devam ettiği için toplasan da vatandaştan vergi yetmiyor.
02:44Doğru söylüyor.
02:45Bir de borçlanıyorsun oraya veriyorsun.
02:46Kaç öğün yemek yapar.
02:47Şimdi Ozan Müngöl'ü destekleyecek bir rakam verebilir miyim ben de?
02:492023 Temmuz hazine nakit dengesi bak.
02:512023 Temmuz hazine nakit dengesi 19.2 milyar lira fazla.
02:552024'de 136.5 milyar açık.
02:58Açık.
02:59Bak geçen sene Ocak-Temmuz nakit açığı 434.4 milyar lira.
03:03Bu sene aynı dönemde %162.4 artarak 1 trilyon 140 milyar lira.
03:08Buyurunuz.
03:09Nakit açığı.
03:10Nakit açığı.
03:11O zaman nasıl sen çözeceksin?
03:12Şirketin nakit açığı olduysa eyvah eyvahtır çünkü.
03:15Zaten şimdi bir şirketi böyle yönetseniz kovarlar sizi.
03:19Kovarlar sizi.
03:20Bu nakit açığıyla yaşayamazsın.
03:21Bir daha da hiçbir şirketin kapısından içeri sokmazlar.
03:23Hiçbir yerde iş bulamazsınız.
03:25Sen git başka iş yap derler.
03:26Eyvah eyvah.
03:27Nakit açığı yoksa bu kadar açık varsa...
03:29Bu kadar iyi yönettiysek bak Mehmet Şimşek Temmuz'dan önce geldi değil mi geçen sene?
03:33Evet.
03:34Bu kadar iyi yönettik.
03:35Temmuz verilerinden itibaren geliyoruz.
03:38Bakıyoruz.
03:39Nereden nereye gelmişiz?
03:40Yani enflasyon 38'le aldı.
03:42Şimdi düştü diye seviniyoruz.
03:44Hatırlamıyorum.
03:45Unutmuşum.
03:46Nerelere geldi?
03:4738'le aldı enflasyonu.
03:48Ondan sonra yükseldi.
03:49Peki Mehmet Şimşek rasyonel zemine dönerken yerel seçimler var diye maliye politikalarında
03:54hiçbir adım atmaması mesela değil mi?
03:57Bir tarafa gidilmemesi, seçim ekonomisi uygulanması.
03:59Burayı rasyonel olarak nereye koyabilir mesela?
04:02Ve ben bazı noktalarda hep hatırlatıyorum biliyorsun.
04:04Rasyonel zemine döndüysek Şahapkavcıoğlu neden bir dedikabı başkanı?
04:07Bunu bir daha hatırlatmış olalım.
04:09Bence de.
04:10Yani o zaman...
04:11Yani eğer Merkez Bankası Başkanı olarak Nas politikasını uygulayan ve faizleri
04:158.5'a kadar düşüren Merkez Bankası Başkanı Şahapkavcıoğlu değil miydi?
04:19Mehmet Şimşek istediği kadrolarla çalışabiliyor mu?
04:21Yani bir de o var.
04:24O yüzden bu uygulanan politikalardan bir sonuç bekleyenlere ben şaşırıyorum.
04:29Bir de en ufak bir üflemede piyasa sallanıyor.
04:32Bu kadar kırılgan, güvensiz.
04:34Ama bunu kim yaratıyor peki?
04:36Bak şimdi bir ülkenin Hazine ve Maliye Bakanı çıkıyor.
04:404 tane açıklama yapıyor farklı.
04:42Borsaya vergi gelecek.
04:43Borsa çakılıyor.
04:44Sonra sektör temsilcileriyle konuştuk.
04:46Vergi gelmeyecek.
04:47Ufak işlem komisyonu gelecek.
04:49Enflasyon muhasebesi.
04:50Ondan sonra çıkıyor diyor ki aynı borsa ile ilgili devam edeyim.
04:53Sonra çıkıyor diyor ki orada bir toparlanma oluyor.
04:55Vazgeçtik diyor.
04:57Ondan sonra tekrar çıkıyor diyor ki bir sonraki pakette vergi gelecek diyor.
05:01Tekrar çakılıyor borsa.
05:02Enflasyon muhasebesi diyor.
05:043 ay sonra pardon diyor vazgeçiyor.
05:06Bütün mali müşavirler mahvoluyor.
05:07Muhasebeciler mahvoluyor.
05:09Ondan sonra siz 2 ayda 3 ayda bir böyle açıklamalar yapıp.
05:12Vergi işle çeken.
05:13Eylemlerinizle söylemleriniz hiçbir şekilde tutarlı olmuyorsa.
05:16O zaman piyasada güven oluşturamazsınız.
05:18Türkiye'nin temel problemi insanların verilere güvenmemesi.
05:22Anlatılanlara güvenmemesi.
05:24Çünkü yaşadıklarıyla anlatılanların farklı olduğunu görmesi.
05:27Bu yüzden de güven oluşturamazsınız.
05:29Ekonominin ve piyasaların da temeli güvendir.
05:33Güveni tesis edemediğiniz yerde de enflasyonu düşüremezsiniz.
05:36Ama bu sistemde de güveni tesis edemezsiniz.
05:38Maalesef ciddi bir paradoks.
05:40Yani bu sistem, bu yetkinin tek bir yerde toplanması sistemi hiçbir şekilde güveni tesis etmez.
05:47Yani gelir dağılımında adalet yoksa, vergilendirmede adalet yoksa,
05:52hukuk sisteminde AYM kararları tartışılıyorsa
05:55sen burada hiçbir şekilde güveni tesis edemezsin.
05:59Sadece ekonomi dediğimiz şey rakamlardan oluşan bir şey değildir.
06:02O yüzden toplumun tüm katmanlarında alanlarında güveni tesis edecek adımlarının olması lazım.
06:07Denetim, şeffaflık, liyakat gerekir.
06:10Kurallarla desteklenmesi gerekir.
06:12Kurallar bütünü kanunlarla desteklenmesi gerekir.
06:14Maalesef o noktada değiliz.
06:16Kimse kusura bakmasın.
06:17O yüzden diyorum artık veri odaklı konuşmayalım.
06:19Gerçek odaklı konuşalım.
06:21İşin uzmanları da kafasını kumdan çıkarsın.
06:23Şu verici buradan buraya geldi.
06:25Gelir. Geçici olarak gelir kardeşim.
06:27Geçici olarak cari dengelenme de olabilir.
06:29Geçici olarak enflasyonda gıda fiyatları, mal fiyatları da düşebilir.
06:32Geçici olarak ama.
06:34Sonrasında daha büyük enflasyon yaratır.
06:36Peki birazdan gelecek enflasyon 3 dakika sonra falan açıklanacak.
06:41Sözcü gazetesi yazarı Deniz Zeyrek de bizimle birlikte.
06:44Günaydın, hoş geldin Deniz.
06:46Söyle Ozan.
06:47Günaydın, hoş bulduk.
06:51Ebru, şimdi rakamlar gelmeden sen tost fiyatını söyleyeceksin ya.
06:56Ben bir veri getirdim.
06:58Bu ülkede okullara, yani eğitime ayrılan bütçeyle alakalı.
07:02Bak, merkezi yönetim bütçesinden, büro mefruşat alımlarına bakalım.
07:07Okul mefruşat alımlarına bakalım.
07:09Bir dakika herkes nefesini tutsun.
07:11Lütfen bu veriye odaklansın.
07:12Bu veri çok önemli.
07:14Buyur Ozan, dinliyoruz.
07:15Tane tane anlat.
07:16Ya şuraya bakar mısın?
07:18Şimdi 2015'ten aldık geldik.
07:20Merkezi yönetim bütçesinden büro mefruşat alımlarına bakalım.
07:24İşte 435 milyon 291 milyon.
07:27Yani dengeli giderken 2023 yılına geldiğimizde 5 milyara yaklaşmış merkezi yönetimin büro mefruşat alımları.
07:35Yani işte perdeleri, sandalyeleri, koltukları, merkezi yönetim bütçesinin.
07:40Okulların 717 milyonda kalmış.
07:43Aslında en çarpıcı veri bu.
07:46Yani okul mefruşat alımı bu ülkede geçtiğimiz yıl merkezi yönetim bütçesinden sadece 717 milyon ayrılırken okul mefruşat alımı için kendi büro mefruşat alımlarına 5 milyarı ayırmışlar.
07:58Bu da merkezi yönetim bütçe verisinden elde edilmiş verilerdir.
08:01Şimdi dönüp baktığınızda tercihlerinizle alakalı.
08:04Yani ofislere malzeme, sandalye, perde, koltuk, masal var ama okula malzeme yok.
08:09Büro daha önemli.
08:11Sonra da okul aile birliği ya da devlet okulu ne yapıyor Ebru?
08:15Doğal olarak mecburen elde temizlik malzemesi, bütçe yok, temizlik malzemesi yok.
08:20Çocuktan kayıt olurken tuvalet kağıdından, deterjanına, sabunundan, sel pağına kadar istemek durumunda kalıyor.
08:28Ya okul çok mu hevesli bunu istemeye ya da ilgili okul müdürü çok mu hevesli?
08:32Tabii ki değil.
08:33Yani ben, tabii çok mu meraklı Ebru?
08:37Belki bir temizlik görevlisi çalıştıracak, bütçe olmadığı için onu da yine okul aile birliğiyle oluşturulan kaynaklarla karşılamaya çalışıyorlar.
08:45Yazık günah böyle şey olur mu?
08:47Siz bir ülkede baska cilt masrafına 3 yılda 20 milyar para harcayacaksınız.
08:50Okula gelince yok diyeceksiniz.
08:52Çocuğa gelince yok diyeceksiniz.
08:54Dar genelliğe gelince yok diyeceksiniz.
08:56Böyle bir şey olur mu yani?