Ömer Fethi Gürer’in dinlediği Niğdeli kavun üreticisi “Borcumuz var, traktör satılırsa traktörü, tarla satılırsa tarlayı satacağız”
Category
🗞
NewsTranscript
00:00Dünyada kavun üretiminde Türkiye ilk sıralarda yer alıyor. Ve
00:14kavun üretimi de Türkiye'de bir milyon altı yüz bin tona kadar
00:18çıktı. Ancak geçen yıllarda kavun tarlada kalmaya başlaması
00:24üretimde düşmeye de neden oldu. Çok yerde kavunu alamayan çok
00:29yurttaş var. Çünkü talladan ürün gittiği zaman fiyatlanıyor.
00:34Ama bu yıl karpuz gibi kavun da önemli ölçüde tallada kaldı ve
00:40üretim yapanlara para kazandırmadı. Tarımda planlama
00:45olmadığından bu yıl tarımda kavundan, karpuzdan para
00:50kazanamayan seneye daha az ekecek ve bu skezde fiyatlar
00:54artacak. Yanımızda kavun üreticisi var. Siz bu yıl
00:58kavundan para kazandınız mı? Kazanmayı bırak. Çok kötü de
01:02zarar çeker. Yani nasıl anlatayım sana? Şimdi dönüm
01:06maliyetimiz şu an kavunda yirmi bin liraya geçti. Karpuzla
01:10yirmi beş bin liraya. Şu an biz fideyi on bir bin TL'ye
01:14aldık. Bir fide. Dönüme yedi yüz fide atıyoruz. Yani sadece
01:19fidenin maliyetimiz var. Ne kadar ekmiştiniz? Şu an yirmi
01:26beş dönüm karpuz ettim. Bir milyon lira maliyeti zararımız
01:29var yani. Sattığım yani onu da kaça sattım dersen dönüm
01:33maliyeti olarak on bin TL'ye dönüm. Kavun eken çok. Çok. Ve
01:38hepsi de zarar etmiyor. Şu an çoğu da tarlada bizim bak biz
01:42belki bunların içinde şanslı olanlarız. Hiç satamayanlar
01:45var. Daha tarlada kavun olduğu gibi duruyor. Elde emedik.
01:50Çünkü tüccar diyor ki satamıyor. Yani şu an bayağı
01:54yanımızda bayat köyü var. Adam yetmiş sekiz dönüm kavunu
01:58elli sekiz bin liraya vermiş. Yetmiş sekiz dönüm kavunu ne
02:02demek yani? Millet bir de maliyetlerimiz arttı. Arttı.
02:07Şu an biz bu paraları ödeyeceğiz. Hepsine biz
02:10bununki sene çek verdik. Yani dokuzuncu ayda bu borçlar
02:14ödenecek. Nasıl ödeyeceksiniz? Kredi aldınız mı bankada?
02:17Bankada da bankaya da borçluyuz. Bankaya da
02:19kredimiz var. Bankaya da özel şahslar da borçluyuz. Aynen.
02:23Özel bankalara da var. Özel bankalara da var. Kredi
02:26ödeyemezseniz ne olacak? Traktör satılırsa traktör
02:30satacağız. Satılırsa satacağız. Size eklemişlerdi. Ne oldu?
02:36Ektiniz? Ektik. Taşı dağıttı. Dedik aynen ektik. Inandık.
02:42Yani bütün çiftçi arkadaşlarla konuştuğumuzda hepsinin durumu
02:46hepsi hepsi. Şu an ben bu sene çiftçinin yani bankalardan en
02:52büyük bir erteleme zaten yapmazlarsa zaten hiç hiç olmaz.
02:58Ben kanun teklifi verdim iki bin yirmi yedi yılına kadar
03:01borçların ertelenmesi ve faizlerin silinmesi yönünde.
03:05Meclise kanun teklifini sundum. Çünkü gittiğim her yerde kavon,
03:10karpuz, domates, patlıcan, ürünlere kalıyor. Ilginç olan
03:13da kavun gibi dünyanın önemli üretici ülkelerinden biriyiz.
03:17Bu kavunu hala yiyememiş çok vatandaş var. Aynen aynen. Siz
03:21tallada kilosu yetmiş kuruşa kadar düştüğünü söylüyorsunuz.
03:24Evet. Bak yedi ton dönümünden yedi ton sekiz tonca da
03:28kavuştuk. Tarlada. Yani bunun yetmiş kuruşa biz veriyoruz.
03:33Nerelerde nasıl bir yani bir haksız kazanç var ama nerede
03:36var bilmiyoruz. Kazanmayan çiftçi. Aynen. Pahalı alan
03:39vatandaş. Aynen. Bu aracı mı kazanıyordu? Tüccar da diyor
03:43zaten. Aracı da kazanmıyor. Aracı da kazanmıyor. Bunun
03:45havareliği yükü olması, kamyona belli miktarda ürün
03:49konmasının nakliye fiyatlarının yol giderlerine
03:51atması da bunun fiyatını etkiliyor. Tabii. Evet. Ama
03:55kavunu işlenerek de değerlendirilebilir. Bunun
03:57kurutmasını dahi yapan firmalar var. Mesela parfüm
04:01yapıyorlar. Mesela meyve suyu yapıyor. Meyve suyu yapıyor.
04:05Bunun her şeyi oluyor ama şey şey işçiyi kurtarmaya
04:11bekliyoruz. Şuan gönderdiğimiz zaman işçi eee biz cebimizden
04:15para verdik. Dediler ki iki TL'ye dediler alalım kilosunu.
04:20Tamam alın. Kırımcı istiyor. O beş yüz kuruşu zaten Kırımcı'ya
04:25gidiyor. Evet. Nakliyesi var. Nakliyesi var bunun. Biz nereden
04:28ne kazanıyoruz? Bir de fire düşüyorlar. Bir de fire
04:30düşüyor bundan adam. Bazen de ret geliyor fabrikadan. Şimdi
04:33gitti madem oraya gitti mi diyor ki ya kavun diyor iyi
04:35değilmiş diyor. İyi değilmiş diyor. Ret geliyor. Ret
04:36geliyor. Bir de sana açıklama da yapmıyor fabrika. Yani niye
04:39ret verdiğiniz açıklanıyor. Öyle fiyatını almak için. Hayır.
04:43Yani bir şekilde sıkıştırıyor. Sadece para yok.
04:46Yarıya düşüyor. Yarı yarıya düşüyor. Ya da yüzde elli fire
04:49zaten bunu burada çöpe döksen çöp yapar. Çöp yapar. Çöp yapar.
04:54Adam indirmemiş. Yani üreticimiz diyor ki tallada
04:58bu ürünü toplamanın bir bedeli var. Bunun nakliyesi var.
05:02Götürdüğünüz zaman fabrikaya verelim. Fazla maşallah
05:05kullansın. Bırakın yiyecek olarak tüketilmeyi. Ama bu
05:08kez de buraya gittiğimiz zaman zorluk çıkarılıyor. Bu zorluk
05:12sonra çöpe dökecek olsa ondan dahi para alıyorlar. O zaman
05:15tallada bırakıyoruz. Hayvan yemeği oluyor. Bunu yaşayana
05:19Hayvan yemeği oluyor değil mi?
05:24Çöpe gitti. Çöpe bile adamlar para ödüyor.
05:29Şimdi kalonoz yetiştirirken ııı sulama gideriniz var.
05:34Elektrik ve süt temin ediyorsunuz. Ilaç. Ilaç var.
05:40Tohumunu kaçtan almıştınız? Fide yaptırıyoruz. On dört milyon
05:46on dört TL. Fidesi. On bir TL'den başladı. Yedi yüz fide
05:51gidiyor. Dönümüne on dört TL. Yaklaşık on lira sadece fide
05:54dahi. On lira. Hangi bir desteğe de yok bu ürünü değil
05:57mi? Hayır hayır. Bir desteği yok. Evet. Dünyada önemli
06:02üreticiyiz. Ama üretenlerimiz ne yazık ki bekledikleri gelire
06:07sahip olmadıklarından dolayı bu yılda kavun da sallada kaldı.
06:11Gördüğünüz gibi kavun sallada.