• 2 ay önce
Çanakkale'de bulunan Truva Ören Yeri'nde yapılan araştırmalar sonucunda, Homeros'un 2 bin 750 yıllık İlyada Destanı'nda geçen çoban aşı 'Teleme'nin tarifi bulundu. Keçi sütü ve incir sütünden yapılan 'Teleme', 5 dakika içinde mayalanarak yoğurt kıvamına gelmektedir.
Çoban aşı 'Teleme'nin tarifi Homeros'un 2 bin 750 yıllık İlyada Destanı'nda çıktı
ÇANAKKALE - Çanakkale merkeze bağlı Tevfikiye Köyü sınırlarında bulunan ve 5 bin yıllık geçmişe ışık tutan Truva Ören Yeri'nde, Troya Savaşları bahseden Homeros'un 2 bin 750 yıllık İlyada Destanı'nda günümüzde çoban aşı olarak geçen 'Teleme'nin tarifi çıktı. Homeros'un İlyada Destanı'nda, çoban aşı 'Teleme'nin tarifinde 'Ak sütle incir özü karıştırılır da hani, çarçabuk koyulaşıverir sulu süt, mayalanıverir göz önünde" ifadeleri yer alıyor.

hbrlr1.com/cbbyfttdkckckl
Döküm
04:54Yol mayalanma gerçekleşiyor.
04:58Homeros Destan'da bu tariften şöyle bahsediyorum.
05:04Savaş Tanrısı Ares'in yarasının ne kadar hızlı iyileştiğini anlatmak için
05:12İngilizce altyazı
05:24İncinin beyaz sütü bir nebze lateks gibi.
05:42Kısa bir süre sonra mayalanma başlıyor çubukların üstünde.
05:57Geçtiğimiz haftalarda Homeros'un İlyada'sından gastronomiye ilişkin neler bulabiliriz?
06:14Bu doğrultuda bir çalışmaya başlamıştık ve çalışma sırasında aslında hiç beklemediğimiz bir keşif yaşadık.
06:24İlyada'da Savaş Tanrısı Ares yaralanıyor ve yarasının ne kadar hızlı iyileştiğini göstermek için Homeros bir örnek veriyor.
06:35Diyor ki ak süte incirin sütünü damlatırsın ya karıştırırsın ya hani ve çabucak göz önünde mayalanıverir hemen.
06:45Ve bunu gördüğümüzde incirin sütüyle süt mayalanır mı? Bu gerçekleşebilir mi?
06:54Açıkçası çok şaşırdık bu satırları okuduğumuzda ve hemen bir araştırmaya girdik.
06:59Daha sonrasında şunu gördük Anadolu'da özellikle yörükler arasında Adana, Hatay, Mersin civarlarında keçi sütüne hatta yeni sağılmış keçi sütüne incirin sütü damlatıldığında neredeyse 5-6 dakika içerisinde bir mayalanma olduğu ve yapısal olarak yoğurda benzeyen ortaya bir ürün çıktı.
07:24Bu ürüne de teleme adı verildiğini gördük ve Homeros'un aslında bahsettiği şeyin bugün Anadolu'da çoban aşı ya da teleme olarak bilinen ürünün tarifi olduğunu gördük ve hemen bunu denemeye başladık.
07:41Keçi sütü aldık, keçi sütüne incir sütü damlatarak ya da incirin dalı ile karıştırarak mayalanıp mayalanmadığını görmeye çalıştık ve neredeyse sadece 5 dakika içerisinde bir mayalanma gerçekleşti.
07:59Yani Homeros destanında bahsedilen 2750 yıllık tarifle bir teleme yaptık. Anadolu'daki telemenin tarifinin Homeros'ta yer aldığı yani bu 2700 yıllık metinde yer aldığı bugüne kadar bilinmiyordu.
08:20Dolayısıyla bu ilk yeni bir keşif oldu. Araştırmalar sonunda şunu gördük, incirin sütü aslında bir nevi bir lateks ve fisun denilen bir madde ve keçi sütünü kestiren şey tam da bu maddenin kendisi.
08:46Yani dolayısıyla bugüne kadar bu arada teleme ya da Homeros'taki bu tarif batıda hiç bilinmiyor. Yani incirin sütüyle keçi sütünün mayalanabileceği hiç bilinmiyorken Homeros destanında yer alan bu telemenin neredeyse 3000 yıldır devam ediyor olması Homeros metninin Anadolu ile nasıl kuvvetli bir bağı olduğunu gösteriyor.
09:13Bir yandan da şuna baktık, bu sadece keçi sütüyle yapılabiliyor yani inek sütüyle örnekse bu yapılamıyor. Peki Çanakkale'deki savaşta Homeros destanında bundan bahsederken bu bölgede Truya'da ne kadar keçi vardı?
09:30Kazı sonuçları bize şunu gösteriyor, örneğin Truya bir yerleşmesinden itibaren çıkan hayvan buluntularının %50'sinden fazlası keçiye ait. Yani Truya'da en fazla bulunan hayvan keçi ya da Gökçeada'da hayvan buluntularının %75'i keçi seviyesinde.
09:52Dolayısıyla bu bölge keçiyi çok iyi tanıyor, keçi sütünü çok iyi tanıyor ve belki de Anadolu'da telemenin ilk yapılan...