Günlük 26 Ağustos 2024 Pazartesi
Kaan Temeltaş günü şekillendiren, geleceği yönlendiren her gelişmeyi canlı yayında Günlük'e not düşüyor. Gerçekleri değiştirmeden, çarpıtmadan içtenlikle aktarıp sorguluyor.
Category
🗞
NewsTranscript
00:00:00Hoş geldiniz CNN Türk ekranlarına ben Kaan Temeltaş ve önemli konular önemli gelişmeler var hepsini ekranlara getireceğiz.
00:00:13İsrail'in Gazze'de saldırıları sürüyor ve şerit boyunca katliam yapılıyor.
00:00:17İsrail ordusu Hizbullah'a yönelik Lübnan'a yeni bir saldırıda başlatması bekleniyor.
00:00:22Peki gelişmeler neler ayrıntılara bakacağız.
00:00:24Türkiye'nin terörle mücadelesi devam ederken Suriye'den de yeni bir açıklama geldi.
00:00:29Bu açıklamaya da günlük haber kuşağında bir mercek açacağız.
00:00:33Konuklarımızla değerlendireceğiz günlük başlıyor.
00:00:43Konuklarımız dedik ama önce dilerseniz muhabir arkadaşlarımızla başlayalım.
00:00:47Çünkü İsrail'in kuzeyinde tansiyon yüksek Hizbullah Fuat Şükür suikastine misilleme olarak İsrail'e saldırı başlattı.
00:00:54İsrail Lübnan'ın güneyini vurdu ve Hamas İsrail'e yönelik saldırılarından dolayı Hizbullah'ı kutladı.
00:01:00Lübnan'ın sınırında İsrail'in saldırı alanını genişleteceği endişesi ise sürüyor.
00:01:05İsrail'in Gazze şeridine saldırıları ve İsrail ordusunun Hizbullah'a yönelik Lübnan'a önleyici saldırı başlatmasının ardından son durum ne peki?
00:01:13Ümit Uzun ve Halil Kahraman Lübnan'da.
00:01:15Emrah Çakmak ve Buğra benle oluyorsa an itibariyle İsrail'de sıcak bölgeye gideceğiz.
00:01:20Ümit, Emrah öncelikle kolaylıklar diliyorum hem size hem de kameraman arkadaşlarımıza.
00:01:24Bu saldırı gerçekleştiğinde Hizbullah bu saldırıyı yaptığında gece saatlerinde hatırlayacaksınız sizlerle yayındaydık.
00:01:31Ben Ümit'le başlayayım.
00:01:33Hemen Hizbullah'ın intikam saldırısını soracağım, sonrasını soracağım.
00:01:37Bir karşılıklı bombardıman sonrası.
00:01:39Yayın yaptığımız dakikadan bu yana Lübnan-İsrail sınırında son durum ne?
00:01:43Ümit sen anlat bize.
00:01:50Evet dün Lübnan savaşla başladı güne açıkçası Hizbullah kanadından yapılan.
00:01:56Bugüne kadar en fazla rakam içeren roketli saldırıdan söz ediyoruz.
00:02:01340 roket İsrail'in kuzeyine askeri noktalara hedef aldı ve peş peşe silsile halinde yapılan bir saldırı.
00:02:09Camlı yayında anlattık ekranlara taşıdık o görüntüleri ve burada kritik bir cümle kurdu İsrail.
00:02:15Biz saldırıdan 15 dakika önce saldırıyı önledik ve ciddi şekilde büyük nokta hedefleriyle vurduk diye yok ettik diye.
00:02:24Öyle ki yok ettiğini iddia ettiği noktalar İsrail'in Tel Aviv kentini hedef alan füzeler.
00:02:31Yani hedeflenmiş atışa hazır bir halde bulunan füze sahalarını imha ettik.
00:02:36Dolayısıyla saldırı başarısız oldu dedi.
00:02:38Ve işte bunun akabinde Hizbullah lideri Nassallah'ın yaptığı açıklama var.
00:02:42Öyle ki İsrail yalan söylüyor bizim saldırı noktalarımızı vuramadı.
00:02:47Sadece sınır hattında sürekli olarak bombalanan boş arazileri hedef aldı ki bu saldırıyı belgeler nitelikte herhangi bir açıklama yapmadı.
00:02:57Yapamadı belgeleyemedi herhangi bir kaybımız da yaşanmadı dedi.
00:03:02Zaten İsrail kanadından da bu önleyici saldırıya ilişkin herhangi bir resmi açıklamayla birlikte resmi belge gelmedi.
00:03:10Sadece sözlü olarak açıklamalarla birlikte biz onların kuzeyi hedef alan ciddi saldırı noktalarını hedef alan füze sahalarını imha ettik cümlesi kaldı.
00:03:21İşte buna dayanaraktan bugün de Hizbullah kanadından açıklamalar geliyor.
00:03:25İsrail hiçbir şekilde bizim saldırımızı önleyemedi.
00:03:29Bizim planladığımız saldırı buydu.
00:03:31Fuat Şükür'ün intikamı için günlerdir planladığımız ve hazırlık içerisinde olduğumuz saldırı buydu.
00:03:37Peki saldırıda neyi amaçladı neyi hedefledi Hizbullah?
00:03:41Öyle ki çok ciddi bir şekilde roketlerle birlikte saldırı düzenledi.
00:03:45Bu saldırının akabinde de alçak uçuş sergileyen drone'larla saldırılarını gerçekleştirdi.
00:03:51Buradaki amacının narsalla buradaki amaçlarının füzelerle roketlerle demir kubbeyi engellemek yani onu meşgul etmek ve akabinde daha alçak uçuşlarla birlikte drone'larla hedef noktaları vurmaktı.
00:04:05Ki Hizbullah lideri Nasallah amaçladıkları telev ve yakın noktalardaki askeri üsleri vurduklarını söylüyor.
00:04:13İsrail ise bunu yalanlıyor.
00:04:15Yine İsrail kanadından gelen bir bilgiye göre de bu saldırılarda bir İsrail askeri öldürüldü.
00:04:21Ve akabinde bölgede Nasallah'ın açıklamaları beklendi.
00:04:26Nasallah bu alanda biz Fuat Şükür'ün intikamıyla ilgili birinci etap saldırımızı tamamladık diyor.
00:04:34Ve ikinci etap planımız da var ama bunu hayata geçirmeden önce bölgedeki duruma bakacağız.
00:04:40Bu bizi tatmin ederse ikinci etap saldırımızı gerçekleştirmeyeceğiz.
00:04:45Ama eğer tatmin etmezse ve İsrail bize yine burada bir saldırı girişiminde ya da saldırıda bulunursa işte o zaman cebimizdeki ikinci planı devreye sokacağız.
00:04:57Yani ikinci saldırıyı devreye sokacağız diyor.
00:05:00Burada aslında süreç karşılıklı olarak birbirlerinin yapacakları hamlelere göre ilerler duruldu.
00:05:05Ama İsrail hiçbir şekilde Hizbullah kanadına güven vermiyor.
00:05:10Bunu özellikle söyleyelim.
00:05:12Peki son sıcak bilgi olarak da paylaşalım Kaan.
00:05:15Bugün yine daha öncelerden hatırlayacaksınız.
00:05:18Sayda kentinde El-Fetih komutanı hedef alınmıştı İsrail tarafından.
00:05:22İsrail kanadındaki öldürülmüştü.
00:05:24Şimdi bugün yine Sayda kentinde biliyorsunuz Sayda kentinde Filistin kampı var.
00:05:30Ve orada da Hamas liderleri bulunabiliyor.
00:05:33Dolayısıyla yine takipli bir saldırıyı imza attı İsrail bugün.
00:05:37Ama bu hedef aldıkları Hamas lideri bu saldırıdan sağ kurtuldu.
00:05:42Yine bir otomobil hedef alındı.
00:05:44İnsansız hava aracı ile birlikte hedef alındı.
00:05:47Ve saldırı sonrası otomobilin yanan görüntüleri kaydedildi.
00:05:51Ama bu hedef alınan Hamas lideri hayatta onu belirtelim.
00:05:56Bu saldırıdan sağ kurtuldu.
00:05:58Peki bu neden devam ediyor bu saldırıya?
00:06:01Yani neden Sayda kentinde bir Hamas liderini hedef alıyor İsrail kanadı?
00:06:06Çünkü dün akşam saatlerinde Gazze şeridinden Tel Avve bir saldırı başlatmıştı.
00:06:12Saldırı yapmıştı Hamas.
00:06:14İşte bunun akabinde de bugün yine hem Gazze şeridinde hem de Lübnan'da bulunan
00:06:21Sayda'da Sayda kentindeki Filistin kampında Hamas lideri hedef alındı.
00:06:27Ama bu saldırıdan sağ kurtuldu.
00:06:29Bundan sonraki süreçte bahsettiğimiz gibi Beyrut'ta Lübnan'da çoğu bölge Hizbullah'ın kontrolü altında.
00:06:36Dolayısıyla İsrail bir saldırı yapacaksa ve İsrail hedef alacaksa
00:06:41yine son günlerde olduğu gibi nokta saldırılarla devam ediyor ki bunu yine bugünkü saldırıdan görüyoruz.
00:06:48Bundan sonraki süreçte Hizbullah'ın bulunduğu, Hizbullah'ın kontrolünde olan karargahların olunduğu bölgelerde
00:06:54yine risk her zaman var.
00:06:56İsrail bu noktalara saldırabilir.
00:06:58Ama Hizbullah dün yaptığı açıklamada, Hizbullah liderinin aslında yaptığı açıklamada bizim saldırımız buydu.
00:07:05Planladığımız saldırı tam olarak buydu.
00:07:07Hatta 300 roketli saldırı planlıyorduk.
00:07:09Bunu 340 olarak gerçekleştirdik ve bundan sonraki süreçte de 2. etap planımız cebimizde.
00:07:16Ciddi füzelerimizi hala kullanmadık.
00:07:18Eğer ki İsrail bu süreçte bize yaklaşımı neyse ona göre biz de 2. etap planımızı devreye sokacağız diyor.
00:07:26Lübnan'da, Beyrut'ta İsrail'in hamlesi bekleniyor açıkçası.
00:07:30Yine Hizbullah'ın da bu alanda hazırlıklarının devam ettiğini söyleyelim.
00:07:34Peki, çok teşekkürler Ümit Uzun, çok teşekkürler Halil Kahraman aktardıklarınız için bize.
00:07:40Şimdi Emrah ile devam edelim.
00:07:42Emrah ve Buğra Bendeoğlu'na dönelim.
00:07:44Tel Aviv yönetiminin planı ne diye sormak isterim.
00:07:46Çünkü Demir Kube'nin bir İsrailli askeri öldürdüğü bilgisi de söz konusu.
00:07:50Emrah, İsrail'de an itibariyle neler yaşanıyor?
00:07:53Şimdi şöyle bir gerçek var.
00:08:04Yaklaşık bir buçuk günlük bu süreçte.
00:08:08Pazar günü sabah saat 5 sularında Hizbullah bir saldırı başlattı.
00:08:13Bir misilleme saldırısı gerçekleştirdi.
00:08:16İsrail'e 340 füzeyle saldırdı.
00:08:19Sonrasında hep merak ediyordu.
00:08:21Acaba bu saldırılar devam edecek mi, etmeyecek mi?
00:08:23Hizbullah'ın planladığı saldırı bu mu diye.
00:08:26Hizbullah da evet planladığımız saldırı bu açıklamasını yaptı.
00:08:29Ümit detayları aktardı.
00:08:31Dönelim Emrah'a.
00:08:32Nedir son durum İsrail'de diye soralım.
00:08:34Emrah sendeyiz.
00:08:40Kaan Temeltaş, dün tansiyon çok yüksekti.
00:08:42Akşam saatlerinde o tansiyonun düştüğünü gördük.
00:08:45Özellikle bugün gün içerisinde nasıl bir gelişme yaşanacaktı beklediğimiz dakikalarda.
00:08:50Hala bir sessizliğin hakim olduğunu ifade edelim.
00:08:53Hem açıklamalarda bunu görüyoruz hem de sahada.
00:08:55Ama az önce sahadan yeni bir bilgi var.
00:08:58İsrail savaş uçakları Beyrut ve Güney hava sahasında ses duvarını aşmış durumda.
00:09:06Yani dün de özellikle 8 tane savaş uçağı Tel Aviv hava sahasında ses duvarını aşmıştı.
00:09:13Ve kuzeye doğru ilerlemişlerdi.
00:09:15Herhangi bir yeni operasyon işareti söz konusu değil.
00:09:18Ama İsrail kanadında şu anda değerlendirilenler arasında İran ve Husiler tarafından gelebilecek saldırıya karşı hazırlık var.
00:09:28Bu kapsamda 48 saatlik olağanüstü hal de devam ediyor.
00:09:31Bunu da dün başlatılan bu saldırılarla birlikte yürürlüğe koymuşlardı.
00:09:36Hala hazırda bazı yerlerde sığınaklardaki hazırlıklar da yapılmıştı.
00:09:41Ama bugüne uyandığımızda derin bir sessizlik var.
00:09:45İsrail askeri yetkililerinden bir açıklama yok.
00:09:48Sadece gerçekleştirilen, dün gerçekleştirilen bu operasyona karşı bir takım değerlendirmeler yapıldı.
00:09:56O değerlendirmelerde en sert yanıtı verdik ve eğer bir kez daha buna kalkışırsanız yanıtımız daha sert olacak denildi.
00:10:04Askeri üslerinin vurulduğu iddiasının gerçeği yansıtmadığı ifade edildi.
00:10:10Bugün tekrar ona dair bir paylaşım yapıldı.
00:10:12Bunu kesinlikle reddediyoruz.
00:10:15Sadece demir kubbenin denizin üzerinde düşmeye yaklaşan bir füzeye karşı, karşı füzeyle cevap vermesiyle birlikte
00:10:24o esnada bir askerin gemi üzerinde tam da onun üzerine düşmesiyle birlikte hayatını kaybettiği bilgisi
00:10:31özellikle önce Lübnan kanadından, Hizbullah kanadından açıklanmıştı.
00:10:36Şimdi ise İsrail kanadı da bunu doğrulamış durumda.
00:10:39Biraz da artık süreç barış görüşmelerine doğru evrilmiş durumda.
00:10:45Tamamen İsrail kanadında sonuca dair olumsuzluklar şu anda yükselen düzeyde.
00:10:51Ama ABD olumlu yaklaşmaya devam ediyor.
00:10:55Özellikle Hamas yetkilileri Kahire'de bir görüşme gerçekleştirmişti.
00:11:00Arabulucu, Mısır ve Katar'la.
00:11:02Oradan ayrıldıklarında şu sonucu söylediler.
00:11:06Planladığımız gibi yani İsrail'in direktifleri doğrultusunda, istekleri doğrultusunda bir anlaşma yapılmak isteniyor.
00:11:13Biz bunu kabul etmeyeceğiz.
00:11:22Emrah'ın anlattığı detaylar fazlasıyla önemli.
00:11:24Biraz önce Ümit'in anlattığı detaylar da fazlasıyla önemli.
00:11:27Çünkü bölgede her şey çok sıcak.
00:11:29Fakat Emrah'ın son sözleri şu anlamda önemliydi.
00:11:33Artık süreç barış görüşmelerine yöneldi.
00:11:36Daha doğrusu artık beklenti o noktada bir barış olacak mı olmayacak mı noktasında.
00:11:43Konuğumuz var.
00:11:44Hacı Bayram Veli Üniversitesi öğretim üyesi, doçent doktor Levent Ersin Oral'la bizlerle birlikte.
00:11:49Levent Bey hoş geldiniz yayınımıza.
00:11:50Hoş bulduk, hoş bulduk abi.
00:11:52Şimdi saldırıya dair görüntüler biraz önce geldi ama bu misilleme acaba bölgesel savaşın ilk adımı mı diye bir sormak isterim.
00:11:58Füzeyle artık intikamımızı aldık dedikiz buna.
00:12:02Yapılan açıklama bu.
00:12:03Aldı mı sizce?
00:12:04Aslında burada bölgesel savaşı kim istiyor kim istemiyor temel soru bu gibi gözüküyor.
00:12:10Çünkü Hizbullah bir tarafta, Husiler diğer tarafta, Suriye'deki Şii milislerin varlığı ve İran'ın biz henüz son sözümüzü söylemedik cümleleri.
00:12:20Eğer Hizbullah ve İran beraber hareket ediyorsa Hizbullah açısından bir problem var demektir.
00:12:26Çünkü İran daha dün itibariyle biz zamanı bekliyoruz açıklamasını yapmakta ısrar etti.
00:12:32Aralarında bir ayrılık mı var?
00:12:34Asla sanmıyorum.
00:12:36Bununla beraber Şükrü'nün hayatını kaybetmesinden kaynaklı olarak bir misillemeyi Lübnan tarafından Hizbullah yapmak durumundaydı.
00:12:43Ve bunun adını böyle koydular.
00:12:45Ama başka bir gerçeği gördük biz.
00:12:47Çok daha büyük çaplı bir hazırlık büyük oranda sekteye uğradı.
00:12:51Çünkü İsrail misillemeden birkaç saat öncesinde bunu haber alıyor ve onlarca F-16 ile F-35 ile Hizbullah'ın en kritik noktalarını vuruyor.
00:13:01Dolayısıyla eğer biz bugün 300 civarında füzeden bahsediyorsak belli ki o birkaç tane 300'müş ve an itibariyle düşenlerin sayısı zaten 10 ile 15 arası gibi gözüküyor.
00:13:12Şimdi intikam alma noktası.
00:13:14İsrail'in gerçekleştirdiği saldırılarda işte Tahran'da Haniye'nin öldürülmesi, Fuat Şükrü'ne yönelik gerçekleştirilen suikast onun dışında gerçekleştiği saldırılar zarar veren saldırılar.
00:13:26Hem Hizbullah'a hem Hamas'a yani sonuçta İsmail Haniye'ye yönelik gerçekleştirilen saldırılarda güvenilirlik bölgedeki güvenilirlik ve güç algısını da göz önünde bulundurduğumuzda İran'a da çok zarar veren saldırılar gerçekleştirdi.
00:13:39Hizbullah'ın saldırısından örnek vererek soracağım bir soruyu.
00:13:42Şimdi bir intikam alma noktasında eğer intikam alıyorsanız sonuçta karşı tarafa bir zarar vermeniz lazım.
00:13:48İsrail'e bir zarar verdi mi sizce aldığı intikam?
00:13:50O kadar farklı bir enformasyon akış süreci var ki.
00:13:53İsrail tarafından ya da batı dünyasından dinlediğimiz zaman Roy Tells bunlardan bir tanesi örneğin.
00:13:58Burada hemen hemen Demirkube'nin bütün füzeleri bertaraf etti.
00:14:03İsrail'in bir zarar görmedi.
00:14:05Ama İran tarafından, Tahran'dan, Beyrut'tan, Hizbullah kaynaklarından biraz da Hamas'tan dinlediğimiz zaman ona yakın İsrail'deki askeri hedefin vurulduğuna dair bir bilgi var.
00:14:17Ha bu bilgilerden hangisi doğru hangisi yanlış ne kadar acı ki bir dezenformasyonlar yarışı içerisinde.
00:14:23Nisan ayındaki saldırıda da İran'ın gerçekleştirdiği saldırıda da yakın bir dezenformasyon.
00:14:27Daha doğrusu farklı bilgiler vardı.
00:14:29Bir takım füzelerin Suriye'de, bir kısmının Irak'ta, bir kısmının Ürdün'de kalanlarına Demirkube tarafından eritildiği söylendi.
00:14:37Ama Tahran'dan gelen bilgiler yedi tane çok kritik hedefin vurulduğu şeklinde.
00:14:42Ama ne değişti bölgede İsrail saldırılarına devam ediyor.
00:14:44Ben size söyleyeyim ne değişti.
00:14:45Gazze'de yeni okullar vuruldu.
00:14:47Gazze'de yeni hastaneler vuruldu.
00:14:49Eğer böyle bir değişimse lütfen misilleme yapmayın.
00:14:53Eğer bu şekilde bir öce alma süreci ise lütfen yapmayın.
00:14:57Çünkü sizin attığınız her füze de 10 çocuk daha hayatını kaybediyor.
00:15:01Hatta bırakın füze atmayı.
00:15:03Bir propaganda aracı olarak siz tünelleri gösteriyorsunuz.
00:15:05Bir takım animasyon filmleri yayınlıyorsunuz.
00:15:08İşte uçaklar geliyor Tel Aviv istemalarında insanları vuracağız diyorsunuz.
00:15:13Bu gerçek olmuyor.
00:15:14Zaten siviller ölmesin ayrı mesele.
00:15:16Ama sabah kalktığımızda Gazze'nin refah sınır kapısında onlarca yeni şehit haberi geliyor.
00:15:23Bu durumda eğer hukuki bir güçle, siyasi bir güçle ya da askeri bir hamleyle İsrail'i önleyemiyorsanız
00:15:30bu propaganda'nın hiç kimseye faydası olmadığı gerçeğini artık bugün görmüş olmamız lazım.
00:15:35Nisan ayında İran'ın İsrail'e gönderdiği füzeler.
00:15:39Sayı olarak baktığımızda orada da yaklaşık 300 füze gönderilmişti.
00:15:42Birini İran gerçekleştirdi.
00:15:44Bir saldırıyı İran gerçekleştirdi.
00:15:46Diğer saldırıyı Lübnan İzbul'da.
00:15:48Bu bir fark.
00:15:49Bunun dışında bir fark var mı bu iki saldırı arasında?
00:15:51Asıl temel fark şu.
00:15:52Bir tarafta aşağı yukarı 1000 kilometrelik bir mesafe var.
00:15:56Attığınız olası o İHA'lar, SIA'lar, kamikaze drone'lar 6 ile 8 saatte İsrail'e gidiyor.
00:16:03Fakat İzbul'ların Lübnan'da kapladığı araziyle İsrail komşu.
00:16:08Dolayısıyla komşular arasındaki çatışma çok daha anlamlı, çok daha büyük ve askeri anlamda önemli sonuçlar doğurabilir.
00:16:16Asıl soru şu.
00:16:17Siz bu tüneller üzerinden, propagandasını yaptığınız görseller üzerinden neden hala füzelerle bu öc alma, parantez içinde, tırnak içinde söylüyorum sürecini gerçekleştiriyorsunuz?
00:16:29Beklenen şu değil midir? Misilleme, meşru müdafaa.
00:16:32Ne yaptılar? Çok kritik Hizbullah komutanlarını katlettiler.
00:16:37O zaman sizden beklenen de doğrudan çok kritik bir askeri hedefi.
00:16:41Hedef almanız, bunun adı eğer havadan yapacağınız operasyon da olmuyorsa doğrudan karadan bir operasyon gerçekleştirmenizdir.
00:16:48Fakat maalesef öyle ki...
00:16:49Böyle bir ihtimal görüyor musunuz artık?
00:16:51Aslında eğer...
00:16:52Karadan bir operasyon.
00:16:53Bravo. Samimi derse evet, fiiliyata baktığımız zaman hayır.
00:16:58İsrail kuzey tarafını boşalttı ve atılan hemen hemen hiçbir mermi, hiçbir füze, hiçbir drone doğrudan hedef bulmuyor.
00:17:05E bu durumda o boşalmış kısımdan Hizbullah söylediği gibi 150 bin askerimiz var.
00:17:10Bu bölgede İsrail'i dümdüz edebilecek personelimiz var, teçhizatımız var diyorsa neyi bekliyorsunuz?
00:17:16Demek ki bunlar real yaşamda vuku bulmuyor ama vuku bulan bir şey var.
00:17:21Biz barış görüşmelerini konuşamadık.
00:17:23Cuma, cumartesi ve pazar günü Kahire'deki görüşmelerden hiçbir sonu çıkmayacağı o kadar satın alınmış vaziyette ki biz barışla konsantre olamadık.
00:17:33En büyük kayıp bu.
00:17:34Peki Hizbullah böyle bir misilleme için neden bekledi sizce?
00:17:37Hizbullah kendi içerisinde bir güç topladığını, istişare mekanizmasını kurguladığını,
00:17:43Tahran'la, Yemen'le, Suriye'deki Şii milislerle beraber bir koordinasyon içerisinde olduğunu belirtti.
00:17:49Ve Nasrallah ısrarla doğru zamanı bekliyoruz diye beyanda bulundu.
00:17:53Peki ben merak ediyorum, doğru zamandan kastımız barış görüşmelerinin olduğu bir iklim miydi?
00:18:00Bir taraftan da barışa varmayacağını benim de tahmin ettiğim bir diyalog süreci ama iyi kötü bir diplomasi kapısı aralanmış vaziyetteydi.
00:18:08Ve öyle gözüküyor ki bazıları Lübnan'ın içinden de Tahran'dan da bilgiyi İsrail'e çok daha hızlı şekilde veriyorlar.
00:18:17Mosa'da sızan bu bilgi Hizbullah'da o girişimlerde bulunmadan saatler öncesinde telaffuz edilmiş.
00:18:24Gelmiş ki F-16 ve F-35'lerle beraber birçok Hizbullah bataryası sabah kalktığımızda vurulmuştu.
00:18:30Yani bana sorarsanız bu misilleme için planlarının belki dörtte biri, belki beşte biri.
00:18:36Dolayısıyla bir başarı ölçütü hiç kimsenin hayatını kaybetmemesi, asker hedeflerinin vurulması ve Gazze'de şehitlerin olmamasıdır.
00:18:45Fakat başarı göremiyorum ben.
00:18:47Hizbullah bazı görüntüler paylaştı.
00:18:50Fakat özellikle Telegram hesaplarından bu görüntüleri paylaştı.
00:18:55Ümit hatta bize o gün o gece biz de yayındaydık ben yayındaydım onun.
00:18:59Siz de hatta bir önceki sabahında akşam programında yayındaydınız Fulya Kalfa ile birlikte.
00:19:04Çok sıcak bir geceydi.
00:19:06Özellikle çok beklemediğimiz bir anda, beklemediğimiz bir saldırı, bir son dakika gelişmesi.
00:19:11Önce İsrail tarafından yapılan açıklama ardından Hizbullah'tan yapılan açıklama.
00:19:15Ama Hizbullah vurduğu yerlere ilişkin çok detaylı görüntüler paylaşmadı.
00:19:20Yani paylaştıysa da benim gözümden kaçtı.
00:19:22Ama paylaşmadı.
00:19:24Normalde bir görüntü var.
00:19:26Hayfa Limanı'nın üstünden drone kamera, drone değil de insansız hava aracı daha doğrusu.
00:19:30Drone yani insansız hava araçlarıyla geçiyor Hizbullah ve Hayfa Limanı'nın başından sonuna kadar görüntülüyor.
00:19:35Buradayız diyor.
00:19:36Bu görüntüleri paylaşıyor.
00:19:38Şimdi bunu paylaşan Hizbullah, madem vurdu 11 hedeften bahsediyoruz.
00:19:43Askeri hedeften.
00:19:44Az da değil aslında.
00:19:45Az bir yer değil.
00:19:46Neden bunu detaylı bir şekilde paylaşmadı?
00:19:48Temel soru bu.
00:19:49Şayet ki vurduysa.
00:19:51Bunu paylaşabilecek teknolojiye sahip olduğunuzu iddia ediyoruz.
00:19:55Ya da mesela özür diliyorum çok affedersiniz.
00:19:56Estağfurullah.
00:19:57Neden vurduğu yerlere dair çok detaylı bir bilgi vermedi?
00:20:00Şurayı, şu noktayı, şu noktayı.
00:20:0211 hedef.
00:20:03Mesela ben size soracağım diyeceğim ki, vurduğu yerleri nasıl yorumlarsınız?
00:20:06Nereye vurduğunu tam olarak?
00:20:08Bir yorum yapmak için beyan gerekir.
00:20:11Beyanın üzerine de haritada birkaç işaretleme gerekir.
00:20:14Örnek veriyorum.
00:20:15Haifa'da mı bir yer vuruldu?
00:20:17İsrail'in kuzeyinde mi vuruldu?
00:20:19Tel Aviv civarında mı bir askeri hedef vuruldu?
00:20:21Bizim burada İsrail vurulmadı ya da vuruldu diye bir savaş çığırtkanlığı üzerinden
00:20:28propaganda yapma durumu söz konusu değil.
00:20:30Ama bir gerçeklik var.
00:20:32Eğer İsrail bu tehdidi algıladıysa, o zaman barış masasında çok daha hızlı oturması
00:20:37beklenmez mi?
00:20:38Demek ki Gazze'de ben barışa oturmazsam, o imzayı atmazsam, ateşkesi sağlamazsam,
00:20:44Hizbullah beni her gün vurabilecek kabiliyete sahipmiş demesi beklenirken,
00:20:49bugün sabaha Hizbullah'ın attığı füzeler, İsrail'in büyük oranda bunları bertaraf edişi
00:20:55ve Gazze'de bitmeyen bir hali hazır devam eden soykırımda uyandık.
00:21:00İlk gelen haberler bu saate kadar 14 daha Gazze'nin hayatını kaybettiği yolundaydı.
00:21:05Bu durumda sizi ateşkese zorlayacak şey nedir?
00:21:08Vurulma tehdidinizdir.
00:21:09Demek ki bu tehdit çok da gerçekçi değil diye düşünüyorum.
00:21:12Peki şunu sorup başka bir konuya geçeceğiz ama bir iki sorum daha var.
00:21:16Merak ettiğim konular var çünkü.
00:21:18Misilleme, Hizbullah'ın gerçekleştirdiği bu misilleme bir bölgesel savaşın ilk adımı olabilir mi?
00:21:23Bölgesel çatışmayı, İsrail istediği gerçeğinin farkındayız.
00:21:28İsrail hem yayılmayı hem genişlemeyi istiyor ki,
00:21:32hem Gazze'deki odağı dağıtabilsin,
00:21:34İran ve Lübnan'ı vurabileceği hukuki ve siyasi zemin çok daha kuvvetli hale gelsin,
00:21:39Suriye'de Golan üzerinde had iddia edebilsin ama bunu ABD istemiyor.
00:21:45Çünkü yeni başkan çok muhtemel Kasım ayından sonra Ocak'ta göreve başlayacak,
00:21:49önünde bir bataklık haline gelmiş bir Orta Doğu'yla güne başlamak istemez.
00:21:54İran ile İsrail arasında gerçek anlamda bir savaşa varan bir durumu asla istemez.
00:21:59Çünkü çözüm üretemeyebilirsiniz.
00:22:01İran Ürdün değil, İran Yemen'de değil, İran 4 milyon nüfusu olan Lübnan'da değil.
00:22:07İran ile İsrail'in bir anda karşı karşıya gelmesi kuvvet demek, Irak demek, Bahreyn demek.
00:22:14Bu arada şöyle bir gerçek var, sanıyorum bilmiyorum katılır mısınız, katılmaz mısınız?
00:22:18Yalnız İran'ın verdiği cevaplar eleştirilirken ya da etkisiz kalmakla eleştirilirken bir gerçek göz ardı ediliyor.
00:22:24O da eğer İsrail İran'a gerçek anlamda bir saldırı gerçekleştirirse,
00:22:29ve İran'a yönelik bir saldırıysa artık bir savaşa girildiği noktada bakarsan,
00:22:33sanıyorum İran'ın vereceği cevaplar da şu anki gibi olmayacak.
00:22:36Çünkü orada farklı bir tehdit oluşmuş oluyor ister istemez.
00:22:39Ve bütün bölgeyi de farklı bir bataklığa gerçekten sürükleme ihtimali var.
00:22:43Hintliler müstakil olarak çatışıyor.
00:22:46Hizbullah müstakil olarak cevap veriyor.
00:22:49Haşri Şabi yine müstakil olarak sahada.
00:22:52Şii milisler de Suriye sırrında golanı zaman zaman vuruyorlar.
00:22:56Ama asıl soru şu, eğer bunlar arasında bir eşküdüm sağlanırsa,
00:23:00koordinasyon içerisinde bir çatışma durumu söz konusu olursa,
00:23:04her birinin beklediği bir talimata bakar.
00:23:07Tahran der ki, bütün Şii gruplara, ya da direniş ekseni diyorlar galiba, bekleyin,
00:23:12bir Eylül tarihinde topyekun bir giriş yapacağız.
00:23:16Bakın bu savaş olur.
00:23:18Bu Orta Doğu'da, Suudi Arabistan'ın da, Kuveyt'in de, Bahreyn'in de,
00:23:22hatta Katar'ın ve Uman'ın da tarafsız kalamayacağı bir çatışmayı beraberine getirir.
00:23:27Ve benim tahminim Ürdün'de doğrudan etkilenir.
00:23:30Dolayısıyla biz eğer bir topyekun çatışmadan bahsedeceksek,
00:23:34Tahran emir vermeden bu durum asla olmaz.
00:23:37Tahran'ın bir sorunu var, imaj sorunu.
00:23:40Cevap vermemezlik edemiyor.
00:23:42Çünkü uluslararası alanda askeri anlamda imajı çok zarar gördü.
00:23:46Ama cevap da veremiyor.
00:23:48Çünkü biliyor ki yumuşak karnı var.
00:23:50Şimdi, yumuşak karnı var ama yumuşak karnının temel nedeni de aslında İran'ın sanıyorum biraz sosyolojik yapısı.
00:23:56Daha doğrusu toplumsal anlamda.
00:23:58Baktığımızda kendi içinde çok fazla farklılıkları olan bir toplum İran.
00:24:02Özellikle gerçekleşen devrimden sonra bu farklılıklar daha da arttı.
00:24:06Kendileri yarattılar bu farklılıkları.
00:24:09Ama sonuçta İran açıklamalarına baktığımızda ya da İran halkına bölge arkadaşlarımız gidip de konuştuklarında,
00:24:15özellikle İsrail'e yönelik verilen cevaplar noktasında bir hemfikirli olduklarını görüyoruz İran'ın.
00:24:22Bu da bir gerçek. Bunu da hatırlatmakta fayda var.
00:24:2445 yıllık bir ideolojik derinlik var.
00:24:26Tabii ki.
00:24:27Şimdi, saldırılar diyoruz.
00:24:29Gerçekleşen saldırılar diyoruz.
00:24:31İsrail'in demir kubbesiyle bu saldırıların bertaraf edilmesi,
00:24:36özellikle dünya medyasında da bu yer aldı.
00:24:38İsrail de bu açıklamaları yaptı.
00:24:40Ordu Radyosu'ndan da yaptı.
00:24:41Saldırıları bertaraf ettik.
00:24:43Deri tırnak içinde bunu söylüyorum.
00:24:45Fakat bu tabii bir füze atılıyor.
00:24:47O füzeye karşı bir füze atılıyor.
00:24:49Havada bertaraf ediliyor. Bu şekilde.
00:24:51İsrail savunma sistemleri tarafından, savunma sistemi tarafından atılan füzelerden bir tanesi bir İsrail askerini öldürdü.
00:24:58Biz bir noktadan İsrail başarılı mı başarısız mı bertaraf etmekti diye konuşurken bir kendi askerini öldürdüler.
00:25:05Bu bir başarısızlık mı İsrail açısından?
00:25:07İsrail açısından çatışma baştan sona bence başarısızlıklarla örülü.
00:25:11Bununla beraber demir kubbe...
00:25:13Özellikle demir kubbenin bir başarısızlığı mı diye soracağım.
00:25:15Birkaç yüz füze aynı anda atıldığında,
00:25:18dronlar, İHA'lar, SİHA'lar ve özellikle kamikaze SİHA'lar sahaya indirildiğinde,
00:25:23o radar sistemiyle çalışan demir kubbenin zihninin karıştığı gerçeğini gördük.
00:25:28Çünkü yapay zeka bir noktaya kadar bunları bertaraf edebiliyor.
00:25:32Ama her birinde aşağı yukarı %4 ila 5 sapma oldu.
00:25:36Bakın bu %5 hiç de azımsanacak bir sayı değil.
00:25:39Çünkü Hamas'ın 7 Ekim'deki ilk operasyonunda 1000'in üzerinde atış vardı.
00:25:44Şimdi özür diliyorum araya girdim.
00:25:46Biraz önce Eser'le de konuştuk, editör arkadaşımızla.
00:25:49Bir açıklama yapmadı.
00:25:51Evet.
00:25:52Hizbullah şuraya vurduk, buraya vurduk diye.
00:25:54O yüzden bunu hatırlatmakta fayda var.
00:25:56Bu görüntüler, buradaki yerler Hizbullah'ın vurduğu yerler değil.
00:25:59Onu söyleyelim.
00:26:00Hedef aldığı yerler.
00:26:01Öncesinde, hedef aldığı da değil aslında.
00:26:03Şöyle tam olarak hedefi nereye aldığını, Aşk-i Elonsu Arıtma Merkezi'ne hedef almadığını biliyoruz.
00:26:08Kuzeye doğru aldık.
00:26:09Aslında hedef alacağını iddia ettiği yerler bu.
00:26:11Aylar öncesinde, aylar diyorum özür dilerim.
00:26:13Haftalar öncesinde Hizbullah nasıl bir saldırı gerçekleştirecek diye konuşurken konuştuğumuz yerler.
00:26:19Hizbullah tarafından yapılan açıklamalar.
00:26:22İşte gösterilen görüntüler.
00:26:25İnsansız hava araçlarının geçtiği iddia edilen yerler.
00:26:28Evet.
00:26:29Bunlar, Hizbullah haftalar öncesinde demişti ki, biz İsrail'de, işte şu tırnak içinde İsrail'de şu noktaları, bu noktaları hedef alacağız.
00:26:38Alabiliriz, tehlikeliyiz ve benzeri.
00:26:40Neresi?
00:26:41Hayfa Petrol Depoları.
00:26:43Bildiğimiz kadarıyla Hayfa Petrol Depoları'na yönelik bir saldırı gerçekleşse de bile bertaraf edildi.
00:26:49Kiryat Kimya Tesisi böyle bir noktada olduğunu sağladı.
00:26:53En azından etkili olduğunu görmedik.
00:26:55Orot, Rabin Enerji Santrali'yi görmedik.
00:26:58Ben Gurion Havalimanı gece boyunca yayın yaptık.
00:27:00Oradan bir saldırı yoktu.
00:27:02Neredeyse hava sahalarını tekrar açtılar.
00:27:05Açtılar.
00:27:06Hava saat, hatta tam saati de söyleyeyim ben size, 9 olmadan açıldığı haberi geldi.
00:27:12Türkiye saati zaten oranın saatiyle de aynı.
00:27:14Bir hava sahasının açılması neyle olur?
00:27:16Yani saldırıdan 4 saat sonra hava sahası açıldı.
00:27:19Kendinizi güvenli hissederseniz açarsınız.
00:27:21Demek ki İsrail, Tel Aviv yönetimi burayı güvenli bulmuş.
00:27:24Sorek Nükleer Araştırma Merkezi zaten o noktada bir saldırı gerçekleşmediğini biliyoruz.
00:27:29Aşdot Limanı'nda bir sorun olmadığını biliyoruz.
00:27:33Hayfa Limanı'nda bir sorun olmadığını aynı şekilde, sorundan kastım bir saldırı olmadığını biliyoruz.
00:27:38Aşkelonsu Arıtma Merkezi'nde benim bildiğim kadarıyla Hizbullah'ın vurduğu bir alan.
00:27:43Hamas daha hızlı ulaşmıştı oraya.
00:27:45Ve Dimona Nükleer Araştırma Merkezi yine bu noktada da bildiğimiz kadarıyla bir saldırı olmadı.
00:27:52Daha doğrusu vurulan bir hedef olmadı Hizbullah tarafından.
00:27:55Nasıl değerlendiriyorsunuz?
00:27:56Eğer siz, İsrail'in yaşam damarlarına doğrudan mütecaviz bir yapıda bulunup da
00:28:02İsrail'i barışa, ateşkese, Gazdirgi katliamı sona erdirmeye,
00:28:08daha sonra da Lübnan ile İsrail arasındaki sınırları bir antlaşmayla
00:28:13artık biz bunu netleştirelim noktasına çekmek istiyorsanız, çok net hedefler bunlar.
00:28:18Şu anda İsrail, işgal altında tuttuğu Golan coğrafyasından
00:28:23bütün içme suyu faaliyetlerinin kaynaklarının bir bölü üçünü sağlıyor.
00:28:27Fakat buradaki barajlara bir saldırı olmadığını görüyoruz.
00:28:30Diğer tarafta tüm uluslararası hava alanları Hayfa bölgesinde konumlanmış,
00:28:35Tel Aviv'de konumlanmış vaziyette.
00:28:37Hava alanlarına hiçbir saldırı olmadığını gördük.
00:28:39Ve sadece 4,5 saat İsrail hava sahasını kapattı.
00:28:43Ardından dedi ki biz artık Hizbullah'tan tehdit algılamıyoruz
00:28:47ve buraları rahatlıkla açabiliriz.
00:28:49Peki Dimona nükleer santralinin olduğu bölge,
00:28:52burada hem araştırmalar yapılıyor hem de daha büyük bir iddia var.
00:28:56Eğer İsrail'in elinde atom bombası ya da nükleer silah varsa
00:29:00bu bölgede sakladığı değerlendirmesi yapılıyor.
00:29:03Siz buraları sadece yukarıdan fotoğraf çekerek gösterdiğinizde
00:29:07ben ikna olmuyorum.
00:29:09Buraların vurulduğu zaman diliminde de
00:29:11siviller hayatını kaybederse biz üzüleceğiz.
00:29:14Bunu hep söylüyoruz.
00:29:15Ama lütfen İsrail'i ateşkese zorlayabilecek bir alanla ilgili
00:29:20orayı vurduğunuza, askeri hedeflerde başarılı olduğunuza dair
00:29:24bir fotoğraf karesi ortaya koyun.
00:29:26İki tane kısa film bana gösterin ki biz de diyelim
00:29:30bakın Gazze'deki dram herhalde sona erecek.
00:29:33Çünkü artık İsrail masaya oturmazsa zarar görebileceğini gördü.
00:29:38Zaten 1948 hatta 50 diyelim özür diliyorum.
00:29:421950'den itibaren sizce İsrail'i bu kadar saldırgan olmasına yol açan şey
00:29:48etrafındaki Arap ülkeleriyle savaştı İsrail.
00:29:51Ama bu savaşlardan hep kazançla çıktı günün sonunda.
00:29:54Bu değil mi birazcık da?
00:29:56Kazandığı savaşlar ya da etrafındaki ülkelerin kaybettiği savaşlar değil mi
00:30:00İsrail'i bu kadar rahatça saldırabilmesinin nedenlerinden biri?
00:30:031947'de BM'nin önüne geldiğinde 1948'de İsrail kurulduğunda
00:30:07sınırları bu değildi.
00:30:09Fakat 48 Arap-İsrail savaşları,
00:30:1256 Sübeş krizinden sonraki ilk savaş,
00:30:1563, 67 ve 73 savaşları
00:30:18her birine bakıldığı zaman İsrail coğrafyasını her geçen gün büyüttü.
00:30:22Bakın önce burayı daralttı.
00:30:24Batı şeriyeyi daralttı.
00:30:26Golan bölgesini büyük oranda işgal etti.
00:30:29Hatta biliyoruz Mısır coğrafyasının %20'si İsrail tarafından işgal edildi.
00:30:34Ve 79'da Camp David de şunu söyledi.
00:30:37Mısır ile İsrail arasında evvel Sedat döneminde yapılan zorunlu barışla beraber
00:30:42tüm Arap devletlerini artık karşıma almaktan yoruldum dedi.
00:30:46Fakat bu yorulan sadece İsrail değildi.
00:30:48ABD de yorulmuş olacak ki
00:30:50Trump döneminde İbrahim Antlaşmaları ile beraber ne dedi?
00:30:54Bahreyn'i, Suudi Arabistan'ı, Ürdün'ü sahanın içerisine alıp
00:30:59artık İsrail'i tanıyın ve bölgedeki bu tehdit algılamasını değiştirelim.
00:31:04Fakat Netanyahu önce kendi iktidarını
00:31:07ardından da coğrafi anlamda yayılma stratejisini kuvvetlendirecek bir hamle aradı.
00:31:127 Ekim sonrasında da arzu ettiği sözde meşhur müdafaa hakkını bulmuş oldu.
00:31:17Fakat ben ısrarla merak ediyorum.
00:31:20Suriye, topraklarının %15'li kısmı İsrail tarafından işgal edilmiş vaziyette.
00:31:25Her gün zaman zaman Hezbollah zaman zaman İsrail tarafından bölgeye bombalar atılıyor.
00:31:31Neredesiniz?
00:31:33Ya da Irak.
00:31:35Neredesiniz?
00:31:36Dolayısıyla bu coğrafyada artık bir Arap birliğinden ya da Müslüman dünyanın
00:31:40İsrail'e karşı topyekunun karşı olduğundan bahsetmek mümkün değil diye düşünüyorum.
00:31:44Tam da bu noktada şunu hatırlatmakta fayda var sanıyorum Devent Bey.
00:31:47Başka bir konu diye anons ettim ama çok da başka bir konu değil.
00:31:50Çünkü İsrail bu saldırılara devam ederken
00:31:52hem Gazze'ye yönelik saldırılarına hem işte çevredeki ülkeye diyeyim artık
00:31:56Hezbollah'a yönelik saldırılarına ve Lübnan'a yönelik saldırılarına devam ederken
00:32:00bölgenin sakin kalması çok önemli.
00:32:02Biraz önce verdiğiniz örneklerden biri Irak.
00:32:04Biraz önce verdiğiniz örneklerden başka biri Suriye.
00:32:07Suriye'de de bu arada Golan Tepelerine yönelik saldırılar gerçekleşiyor.
00:32:11Zaten sınırı orada ilhak ettiği bir bölge var.
00:32:13Şikayet ettiği bir bölge var İsrail'in.
00:32:15Ama...
00:32:16Tam da şurası.
00:32:17Tabii ki tabii ki.
00:32:18Fakat şimdi Suriye'nin güneyinde bir kriz varken Suriye'nin kuzeyinde zaten bizim komşumuz.
00:32:23Suriye bizim komşumuz aynı zamanda.
00:32:25Bizim de o bölgede terörle mücadeleye yönelik yaptığımız çok önemli adımlar ve atılımlar.
00:32:30Ve devam da edecek.
00:32:31Devam da edecek olan bir süreç söz konusu.
00:32:35Esad'ın yaptığı önemli bir açıklama var.
00:32:37Son günlerde konuştuğumuz başka bir konu.
00:32:39Başka bir başlık.
00:32:41Suriye ile Türkiye'nin normalleşmesi.
00:32:44Bu da yine ilişkilerinin daha doğrusu normalleşmesi.
00:32:47Şimdi tabii Suriye'nin kuzeyindeki terör tehdidine karşı
00:32:50Türk Silahlı Kuvvetleri kararlı operasyonlarına devam ederken biraz önce bahsettiğimiz gibi
00:32:54bölgedeki PKK-YPG yani terör tehdidinin tamamen sona ermesi için de
00:32:59bölge ülkeleriyle ortak çalışmada fazlasıyla önemli, kritik derecede önemli.
00:33:03Ve bu kapsamda geçtiğimiz günlerde Irak'la önemli adımlar atıldı.
00:33:07Şimdi sıra Suriye'de.
00:33:09Ve Beşar Esad'dan gelen çok kritik bir açıklama var.
00:33:12Bir konuğumuz daha var.
00:33:13Çevrimci olarak katıldı yayınımıza.
00:33:15Hemen takdim edelim.
00:33:16Hatta ilk sorumuzu da kendisine soralım.
00:33:18Gazeteci Ceyhun Bozkurt bizlerle birlikte.
00:33:20Ceyhun Bey hoş geldiniz.
00:33:22Hoş bulduk.
00:33:23İyi yayınlar dilerim.
00:33:24Çok teşekkürler.
00:33:25Öncelikle size sormak isterim.
00:33:27Esad'dan gelen açıklama.
00:33:31Bazı iddialar da söz konusuydu geçtiğimiz günlerden.
00:33:34Esad'ın Türkiye Suriye'den askerini çekmeli şartının olduğu ve görüşmelerinin tıkandığı iddia edilmişti.
00:33:40Beşar Esad'dan şu açıklama geldi.
00:33:43Tırnak içinde söylüyorum.
00:33:45Çekilme olmazsa Türklerle görüşmeyeceğiz denmesi doğru değil dedi.
00:33:51Bu ne anlama geliyor bu açıklama?
00:33:54Bu şu anlama geliyor.
00:33:56Suriye'nin Şam yönetiminin en baştaki çekilme olmazsa görüşme olmaz tavrının aslında değiştiğini gösteriyor.
00:34:07Bir süredir bu değişiklik vardı.
00:34:09Çünkü evet bir süre önce böyle bir tavrı vardı.
00:34:14Böyle bir politikası vardı.
00:34:15Türkiye çekilmeden görüşmeyeceğiz diyorlardı.
00:34:18Ama daha sonra özellikle Rusya'yla yürüttükleri diplomasi Türkiye'nin olumlu yaklaşımı Şam'la ondan sonra
00:34:28diyalog kapısını açık bırakması Sayın Cumhurbaşkanı'nın açıklamaları yürüyen diplomasi neticesinde
00:34:35bu şartı şu şekilde değiştirdi Şam yönetimi.
00:34:39Niyet beyanı şeklinde değiştirdi.
00:34:42Çünkü sizin aktardığınız Esad'ın açıklamaları sonuçta Dışişleri Bakanlığı konuşmuştu.
00:34:50Başka başka yetkililer konuşmuştu.
00:34:52Bazı yakın kaynakların yazdıkları çizdikleri aktardıkları vardı ama sonuçta Şam'daki en tepe ismin açıklaması önemliydi.
00:35:03Ve onu da dün yaptı Beşer Esad.
00:35:06Mecliste Suriye Meclisi'nde yaptığı konuşmada böyle bir şey olmadığını söyledi.
00:35:11Ve yine ilginç bir cümle daha kurdu.
00:35:14Dedi ki Türkiye'nin önemsediği mülteciler ve terörle mücadele, bizim de önemsediğimiz egemenlik ve yine terörle mücadele
00:35:24bu dört başlıkta hiçbir şekilde sorun yok dedi.
00:35:28Çünkü önemli detaylar.
00:35:29Aynı zamanda normalleşme üzerine sistematik ve gerçekçi bir şekilde çalışıldığını da ifade etti.
00:35:34Bunu da ben ekleyeyim.
00:35:35Aynen öyle.
00:35:36Yani tabii ki Türkiye'ye yönelik bazı bizim de kabul edemeyeceğimiz bazı cümleler kurdu.
00:35:42Ama satır aralarında aslında normalleşme sürecinin açık olduğunu iki tarafında hatta şöyle ilginç bir cümlesi daha var.
00:35:52Diyalog gerçekleşmediği sürece bizim gördüğümüz zarar kadar Türkiye de zarar gördü.
00:35:57Yani bunlar da önemli cümlelerdi.
00:36:01Ve baktı.
00:36:02Çünkü o 5-6 yıl önce aslında Astana sürecine de atıf yaparak başlayan süreci hatırlattı.
00:36:09Bir süre önce başlayan o diyalog sürecinin işte Rusya, İran, Irak'ın telkinleriyle başlayan süreci atıf yaptı.
00:36:19Ve dedi ki başlıklarda sorun yok.
00:36:21Sadece şunu söylüyor Beşer Esen.
00:36:23Bir referans gerekiyor.
00:36:25Yani bir temel üzerine oturup konuşmak gerekiyor.
00:36:28Çünkü o temel üzerinde de şunu vurguluyor.
00:36:30İşte uluslararası hukuk gibi, Birleşmiş Milletler şartları gibi bir temel üzerine oturup konuşursak çözülmeyecek mesele değil mi?
00:36:39Ninvalinde referans göstererek, referans ifadesini kullanarak bir konuşma yaptı.
00:36:44Bu da şunu gösteriyor.
00:36:45Aslında iki tarafta zaten Türkiye sonuçta Suriye'nin egemenliğinde, toprak bir türlüğünde gözü olmadığını
00:36:54hatta ve hatta şunu da söyleyelim.
00:36:56Suriye'nin toprak bir türlüğünü sağlayan tek eylemi geçtiğimiz günlerde yıl dönümü olan,
00:37:03başlangıcının yıl dönümü olan Fırat Kalkanı'yla yapan ülke Türkiye.
00:37:07O operasyonları yapmasaydık bugün Suriye'nin kuzeyinde aslında bir teröristandan,
00:37:13Suriye'yi paramparça eden bir teröristandan bahsediyorduk.
00:37:16Fırat'ın batısına geçmiş bir terör örgütünden bahsediyorduk.
00:37:19Bu operasyon gerçekleştiğinde.
00:37:22Eğer Türkiye bu müdahaleyi yapmasaydı, o bölgede daha da yayılan ve sonrasında
00:37:26iki ülkeyi, Suriye ile Türkiye'yi daha fazla tehdit eden bir terörden bahsedecektik.
00:37:30Bir virgül koyalım Ceyhun Bey, çok önemli bir noktaya geldiniz çünkü.
00:37:33Ben Levent Bey'e de yine bu konuyla ilgili sormak isterim.
00:37:36Özellikle ortak hedefler noktasında bir haritamız da var.
00:37:39Bu harita üzerinden de konuşalım.
00:37:41Ortak hedefler noktası, Türkiye ile Suriye'nin hedefleri şu anda ortak mı Levent Bey?
00:37:48Tam manasıyla örtüştüğünü söylemek çok doğru olmaz.
00:37:51Çünkü bir arayışımız var.
00:37:53Samimiyet ve istikrar.
00:37:56Samimiyeti biz Türkiye olarak zaten çok uzun zamandan beri ortaya koyduk.
00:38:00Ama coğrafi bir problemimiz var.
00:38:02Eğer bahsettiğimiz kısım M4 karayolu üzerinden uzun zamandan beri,
00:38:07Irak'tan halihazırda YPG, PYD'ye, ABD tarafından çok kolay bir şekilde silah mühimmatının sağlanması söz konusu ise,
00:38:17o zaman iki soru.
00:38:19Telgrafat bölgesi ve Münbiç bölgesi.
00:38:22Özellikle bu iki coğrafyada Suriye'nin toprak bütününden yana Türkiye'nin çok net bir tavrı var.
00:38:29Bu bölgede terör yapılanması devam ettiği müddetçe,
00:38:32bizim Türk Silahlı Kuvvetleri olarak çok uzun zamandan beri
00:38:36bölgenin en istikrarlı odak noktası haline getirdiğimiz Afrin ve Azez bölgesi,
00:38:42her an yeniden istikrarsızlaştırmaya müsait bir coğrafya haline geliyor.
00:38:47Bir. İki. Münbiç.
00:38:49Çünkü Münbiç bölgesinden Aynel Arap coğrafyasına kadar,
00:38:53bu alan halihazırda birileri tarafından teröristten yapılanmasının kalbi olarak gösterilmeye devam ediyor.
00:39:01O zaman biz Esad'dan çok temel bir beklenti içerisindeyiz.
00:39:03Bir. İstihbarat bağlamında,
00:39:06Türkiye'yle, Türk Silahlı Kuvvetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı ile bağlantıyı çok daha güçlü hale getir.
00:39:12İki. Türk ve Rus devriyesi, Türkiye-Rusya devriyeleri bu bölgede bir miktar daha konumlanma kabiliyetine erişsinler.
00:39:20Ve üç. Toprak bütününden yana bir kaygın olmasın.
00:39:24Çünkü Türk Silahlı Kuvvetleri burada terör yapılanması sona erdikten sonra,
00:39:28Esad'la muhalif gruplar arasında makul bir barış, makul bir ateşkesliğimin oluştuktan sonra,
00:39:35buradan geri çekileceğiniz zaten defayetle dile getirdi.
00:39:39En son cümle şu. Esad şartlarında makul bir yumuşamaya doğru gidiyor.
00:39:45Yani Türk Silahlı Kuvvetleri çekilsin, öyle görüşelim demiyor.
00:39:48TSK'nın çekilme beyanı bile artık benim için yeterdir diyor.
00:39:52O zaman bizim de bir koşulumuz var.
00:39:54Buradaki muhalif gruplarla görüşebileceğimiz bir masa oluşturmak zorundasınız.
00:39:59Çünkü şu ana kadar on binlerce insan katledildi.
00:40:03Ve aranızda maalesef çok da kolay olmayacak bir hasmane durum gelişmiş vaziyette.
00:40:08Esad'ın bence alması gereken çok büyük bir ödev ve sorumluluk var.
00:40:12Çok büyük bir ödev ve sorumluluk var diyorsunuz. Esad'ın sizce alması gereken.
00:40:16Şimdi soracağım soru, haritada biraz daha aşağıda kalıyor ama Laskiye bölgesinden bahsediyorum.
00:40:21Laskiye ilinden bahsedeceğim.
00:40:23Şu nokta, parmakla da gösterirsek tam bu nokta.
00:40:26Laskiye, Suriye'nin en batısında yer alan bir sahil ili.
00:40:31Ama tabii terör haliyle maalesef o bölgede fazlasıyla bir dönem özellikle etkin olduğunu biliyorduk.
00:40:38Bir dönem için söylüyoruz bunu.
00:40:40Hedef bu noktada terör örgütünün Laskiye'den Suriye'nin en doğusuna kadar,
00:40:47bu Türkiye'ye uzanan M4 karayolundan bahsettiğiniz, stratejik M4 karayolunun güneyine itilmesi.
00:40:52Bu nasıl mümkün olacak?
00:40:55Laskiye Limanı ve o liman coğrafyası büyük oranda Rusya tarafından kontrol edilir vaziyette.
00:41:01Şayet Münbiş-Terrifat bölgesi ve Rakka'ya kadar hali hazırda rejim birilerinin teröristlere silah, mühimmat ve maalesef militan taşımasına müsaade ediyorsa,
00:41:14o teröristlerin o coğrafyadan buraya sızmasına eğer müsaade ediliyorsa, burada çok daha ciddi ve derin bir kriz var.
00:41:21Şu ana kadar biz duyuyor ve görüyoruz ki, daha ziyade Basra üzerinden,
00:41:26önce Irak'ın kuzeyine, Sinjar'da biriken birliklerde, Haseke'den Rakka'ya doğru büyük oranda mühimmat taşımaya devam ediyor.
00:41:34O zaman biz Esad'la makul zeminde, yeni anayasa düzleminde, çok hızlı bir şekilde istikrar sağlayıcı bir modelle,
00:41:42en azından LASKİ üzerinden sevkiyatı sonlandırmalı.
00:41:46Ardından da Irak'ta merkezi hükümet ve Erbil'le beraber bir protokol yaparak ortak mücadele kararlarımızı ortaya koymalısın.
00:41:54Peki. Ceyhun Bey, size döneceğim, şimdi döneceğim daha doğrusu.
00:41:57Biraz önce harita olduğu için harita üzerinden Levent Bey'le konuşmak istedik.
00:42:00Size de şunu sormak istiyorum.
00:42:02Bir, şu ana kadar Levent Bey'le konuştuklarımız üzerine ve sorduğum sorular üzerine eklemek istediğiniz bir detay var mı? Diğer soruma geçmeden.
00:42:09Şöyle söyleyebilirim, şimdi siz LASKİ'ye vurgusu yaptınız.
00:42:13Aslında ABD-İsrail koridorunun hedeflerinden biri LASKİ'ye değildi sadece.
00:42:20Hatay da hedefti ve bunu terör örgütü 2015 öncesinde elebaşı düzeyinde dile getiriyordu.
00:42:28Yani Haseke'den başlayıp Hatay üzerinden Akdeniz'e açılan bir koridoru,
00:42:35yani Türkiye'nin toprak bütünlüğüyle hedef alan bir terör koridorundan bahsediyor.
00:42:40Yani Suriye'nin en doğusundan en batısına kadar.
00:42:43Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın da bahsettiği teröristan gibi. Buyurun.
00:42:46Aynen öyle. Yani Türkiye hem kendi toprak bütünlüğünü hem de Suriye'nin toprak bütünlüğünü sağlayacak operasyonları gerçekleştirdi.
00:42:54Burada tabii ki hem PKK terörüne karşı başlayan mücadele hem 15 Temmuz saldırısının püskürtülmesi çok etkili oldu.
00:43:02Yani 15 Temmuz başarılı olsaydı o saldırı aslında bugün teröristanın kabul edilip edilmemesini tartıştırmak isteyen birileri vardı.
00:43:12Türkiye bunu da aynı zamanda bertaraf etti bu tehdidi.
00:43:16Yani hocamı söyleyeceklerine ben de aynen katılıyorum söylediklerine.
00:43:21Tehdit büyüktü. Artık şimdi bu tehdidi tamamen ortadan kaldırmanın konuşulması gerektiği…
00:43:28Ankara bunu yapıyor. Türkiye bunu yapıyor. Bunu istiyor.
00:43:32Şam'ın da bu iradeyi göstermesi durumunda işte bu tehdit tamamen ortadan nasıl kaldırılır bunun üzerine çalışmak.
00:43:40Çünkü hocamın söylediği önemli bir nokta var.
00:43:42Bugün Türkiye zaten Şam'ın artık yavaş yavaş aklı selimi bulmasında da bu etkili oldu.
00:43:48Türkiye bugün Afrin'den o Azez, Cerablus, El Vapattin'den çekildiği anda orada şu an Suriye yönetiminin orada bir güvenlik sağlama durumu çok zayıf.
00:44:01Mümkün değil.
00:44:02O yüzden…
00:44:03Zaten mümkün olmadığı için Türkiye oradaydı.
00:44:05Zamanında mümkün olmadığı için Türkiye oradaki terör yapılanması gerçekleşti ve Türkiye bu operasyonları gerçekleştirmedi mi Ceyhun Bey?
00:44:14Tabii. Yani o açıdan Şam'da artık…
00:44:21Bir bağlantıyla ilgili sıkıntı oldu. Döneceğiz. Gelir gelmez döneceğiz. Ben şimdilik sözü sizde bırakayım ama söyleyeyim Ceyhun Bey geldiğinde sözü…
00:44:28Tam kaldığı noktada, eğer Afrin, Azez ve El Vapattin bölgesinde Türk Silahlı Kuvvetleri bu nihayetli protokol ve ortak savunma platformu oluşmadan çekilirse bu başka bir noktaya sürüklenir.
00:44:41Sığınmacıların dönüşü hızlanacak mı peki?
00:44:43Sığınmacıların dönüşünün hızlanmasının çok temel bir şartı var.
00:44:47Teröristan bölgesinden bu tarafa olan taciz atışlarının tamamen sonlanması.
00:44:52İki, yeteri kadar ev, arsa, tarla, arazi, tarım arazileri, okunabilecek okul, sağlık alanı bunların konumlanması.
00:45:03Türkiye tüm coğrafyada, tüm birimleri vasıtası elinden geleni ortaya koymaya devam ediyor.
00:45:08Sili toplum kuruluşlarıyla beraber bunu yapıyor.
00:45:10Ama Esad ile yumuşamaya dair görüşmelerin gerçekleşmesiyle, bir daha söylüyorum, Esad'ın bölgede çok büyük zarar verdiği Türkmenlerin, Arapların, Kürtlerin, terörize olmamış bütün unsurlarında masaya oturması bir zorunluluk.
00:45:27Şimdi burada sizin de biraz önce bahsettiğiniz bir detay vardı.
00:45:30Suriye'nin kuzeyinde Rusya ile tekrar başlayan ortak derilmenin ilk kamışı da 30 kilometrelik hatta gerçekleştirildi diye.
00:45:37Bu bölgedeki gelişmeleri nasıl etkiler? Bu da çok önemli bir detay çünkü. Ben biraz da buraya mercak tutmak isterim.
00:45:43Şayet bu alandaki bizim en başından beri 30 kilometre diye ısrar ettiğimiz koridoru kurmayı başarırsak,
00:45:51ve bu coğrafyada terörden arınmış bir bölge kesin şekilde zaptırap altına alınırsa,
00:45:57öncelikle Türkiye bu coğrafyadaki YPG-PYD'den kaynaklı PKK riskini Nusaybin Islan'a bertaraf etmiş olur.
00:46:05Şimdi bizim samimiyet dediğim buydu. Rusya'nın da samimiyetine ihtiyacımız var.
00:46:10Çünkü bu devletin çok uzun zamandan beri devam ediyor olması beklenirken, çok sık kesintiye uğradığı gerçeğini görüyoruz.
00:46:17Burada Esad'ın kararsızlığının Rusya üzerinde büyük etki doğurduğu gerçeğinin farkındayız.
00:46:22Eğer Türkiye ve Rusya bu 30 kilometrelik alanda kararlı bir duruş sergilerse,
00:46:28teröristan diye anılan bu coğrafya her geçen gün içeriye doğru gömülmek zorunda kalacak.
00:46:34Çünkü buradaki Arap aşiretlerinin çok büyük rahatsızlığı var.
00:46:38Değirizor bölgesinde her gün anmadığımız ama bildiğimiz büyük çatışmalar devam ediyor.
00:46:44O bakımdan kuzeye doğru burada bir daralma bekliyoruz. Burada da güneye doğru bir baskılama bekliyoruz.
00:46:49Bunun haricinde toprak bütünü sağlanmış bir Suriye'nin olması mümkün dahi değil.
00:46:55Çünkü yeni anayasa düzleminde biz Irak'ta olduğu gibi federasyon arzu etmiyoruz.
00:47:00Ben Esad'ın da makul bir rasyonel zekâli sahibi birinin de bunu istemediğini düşünüyorum.
00:47:05Değiş dediğimizde IŞİD özellikle Avrupa'daki ismiyle de İSİS dediğimizde daha çok Irak'ta olan bir yapılanmadan haliyle bahsediyoruz.
00:47:16Şu bölgede aslında başladı.
00:47:18Yukarıya doğru kuzeye doğru çıktı. Eskiden tabii ki dayanmıştı zamanında.
00:47:23Akçakale'ye kadar dayanmıştı.
00:47:25Akçakale'ye kadar dayanmıştı. Hatta hatırlıyorum o günü o bayraklar bile bizim sınırımızdan görülüyordu.
00:47:31Fakat o noktaya dayandığı gibi operasyonlarla ve mücadelelerle birlikte o bölgeden de geri çekildi.
00:47:39Ve şu an çok küçük bir alana sıkıştırıldığını eski gücünün olmadığını da görüyoruz.
00:47:44Aynı süreci biz YPG, PKK'da nasıl göreceğiz?
00:47:49Bu soru da gelmiş.
00:47:51Ceyhun Bey'e sorayım yayınımızda.
00:47:53Hem biraz önce konuştuğumuz kaldığınız yerden devam etmenizi isteyeceğiz.
00:47:57Bağlantıda küçük bir sorun oldu.
00:47:59Hem de bu terörün gerileme sürecini nasıl göreceğiz?
00:48:03Bunu da size sorayım.
00:48:05Türkiye ile Rusya ortak bir şekilde bitirebilir mi sizce bölgede terör?
00:48:13Türkiye ile Rusya'nın uzun süre sonra, aylar sonra ortak devriyesi mesela önemliydi.
00:48:21Sonuçta burada Rusya önemli bir aktör.
00:48:24İki taraf arasında ara bulucu olma konusunda.
00:48:28Şimdi burada sürecin, terörün geriletilmesinde bir kere teröristlerin yolunu açacak,
00:48:35o sözde yerel seçimin yaptırılmaması bir kere önemli bir psikolojik etken oldu.
00:48:41Aslında adım adım ilerleme sağlanıyor.
00:48:45Ama kesinmeden önce konuştuğumuz nokta hocamızın da hatırlattığı,
00:48:50Fırat'ın batısındaki bir kere terör varlığının Rusya-Şam işbirliğiyle,
00:48:56ki Rusya ile biz bu konuda anlaşma yapmıştık biliyorsunuz,
00:49:00Barış Kınarı anlaşması sürecinde Rusya ile de bir mutabakat imzalamıştık.
00:49:05Ve bu mutabakatta o bölgelerdeki terör varlığının imhası konuşulmuştu.
00:49:10Oralardan imhası ve adım adım ilerleyerek askeri boyutu da devreye sokarak,
00:49:16sonuçta Suriye'nin kendi topraklarında bir terör varlığı var.
00:49:21Askeri boyutta da terörün imhası.
00:49:24Ama terör örgütünün arkasında da şimdi ABD ordunu görüyoruz.
00:49:29Sonuçta oraya hava savunma sistemleri de gönderdiler.
00:49:32Askeri boyutta imha ne kadar mümkün olabilir?
00:49:35Ben şunu söyleyeyim, ABD istediği kadar silah versin,
00:49:38eğer gücü görevi görürse ABD gibi devletler ağırlıklı olarak yenilecekleri mücadeleye çok girmezler.
00:49:45Bunu Afganistan'da gördük.
00:49:46Çekip giderler.
00:49:48Çünkü ABD için oradaki terör örgütünün unsurları haricindeki,
00:49:54oradaki gariban Kürdün hayatının hiç önemi yoktur.
00:49:57Orada ne olacağı, kim, ABD'leri çok ilgilendirmez, çıkarlarına bakarlar.
00:50:01Askeri gücü görürlerse, gösterilirse ortak bir tutumla,
00:50:06o zaman ABD terör örgütünü orada tek başına bırakacaktır.
00:50:10Ek olarak Irak'la işleyen süreç de terör örgütünü Irak'tan gelecek destekten mahrum bırakıyor.
00:50:18Bakın Irak'ta o kadar feveran etmelerinin nedenlerinden bir tanesi o.
00:50:22Irak, Suriye sahasındaki geçişkenlik, terörün çok ciddi bir şekilde
00:50:26lojistik ve militan desteği sağlamasında öne çıkıyor.
00:50:31Yani çok sayıda Kandil'den, diğer terör kamplarından iyi eğitilmiş terörist,
00:50:37Suriye sahasında PYD bölgelerine giriş çıkış yapabiliyoruz.
00:50:41Şimdi bunlar da kesilecek.
00:50:43PYD doğudan da kuşatılacak.
00:50:45O açıdan ABD'de diplomatik ve askeri gücü gösterme bağlamında çekildiği anda
00:50:51aslında terör örgütünün sonunun yavaş yavaş geldiğini söyleyebiliriz.
00:50:55O zaman zaten şunu görüyorlar, toparlayacak olursak,
00:50:59örgüt Şam'la diyaloğa geçerek yok olmamak için her şeyi deniyor şu an.
00:51:05Onun da farkındalar.
00:51:07Ama artık o süreç başladı diye düşünüyorum.
00:51:11Bir cümle, o da sadece haritadan.
00:51:13Eğer terör örgütü Tel Rifat bölgesinde ayakta kalmaya devam edebiliyorsa,
00:51:18çok basit, burada bir sorun var demektir.
00:51:21Yeşilalan rejimin elinde.
00:51:23MÜMBİŞ'ten Tel Rifat'a siz nasıl mühimmat taşıyorsunuz,
00:51:26nasıl teçhizat taşıyorsunuz, nasıl besleniyorsunuz?
00:51:30Demek ki Esad'ın YPG'li olan bağına çok daha net set çekmesi lazım.
00:51:35Çok uzun zamandır sorulan bir soruyu hatırlattınız.
00:51:39Levent Bey, Ceyhun Bey çok teşekkürler.
00:51:42Ben teşekkür ediyorum. Ceyhun Bey'e selamlarımı sunarım.
00:51:44Çok çok selam saygılıcan hocam.
00:51:46Araya girmek istemedim.
00:51:47Çok teşekkürler aktardıklarınız için.
00:51:49Bu saatin sonuna geldik.
00:51:51Yeni gelişmelerle karşınızdayız.
00:52:07Reklamların ardından kaldığımız yerden devam ediyoruz günlük haber kuşağına.
00:52:10Cumhurbaşkanı Erdoğan, Malazgirt zaferinin 953. yıl dönümünde
00:52:14Malazgirt Ovası'ndan birlik mesajı verdi.
00:52:17Malazgirt tüm Müslümanların zaferidir diyen Erdoğan,
00:52:20fitne odaklarına geçit vermeyeceğiz dedi.
00:52:22Erdoğan, Türk, Kürt, Alevi, Sünni, 85 milyon, Nazlı Hilal'in gölgesinde buluşacağız ifadesini kullandı.
00:52:32Malazgirt, Türklerle birlikte tüm Müslümanların zaferidir.
00:52:37Alparslan'ın ordusunda Kürtler, Araplar ve İslam'la müşerref olan diğer kavimlerden Müslümanlar,
00:52:44düşmana karşı omuz omuza savaş, mübarek kanları işte bu topraklarda birbirine karışmıştır.
00:52:52Malazgirt zaferinin yıl dönümünde verdi bu mesajı.
00:52:56Bizi ayırmaya çalışan fitne odaklarına geçit vermedik, vermeyeceğiz dedi.
00:53:01Türk, Kürt, Arap, Sünni, Alevi demeden 85 milyon olarak şu Nazlı Hilal'in gölgesinde buluşacağız.
00:53:101071'den 2071'in Türkiye'sine uzanan ufuk çizgisindeki hedefleri bir olarak, iri olarak kardeşlik hukukumuzu bozmak isteyenlerle,
00:53:21özellikle yapacağımız mücadeleyle bunu gerçekleştireceğiz.
00:53:26Cumhurbaşkanı Erdoğan, Malazgirt meydan muharebesinin 953. yıl dönümünde savaşın yaşandığı Malazgirt Ovası'ndaydı.
00:53:35Türkiye'nin dört bir yanından gelenlere seslendi.
00:53:38Erdoğan'ın beraberinde MHP lideri Bahçeli, bakanlar ve AK Partili kurmaylar vardı.
00:53:44Sultan Alparslan'ın 1071'de bir emanet bıraktığına dikkat çekti.
00:53:50Nesiller değse de kan aynı kandır.
00:53:53Karakter aynı karakterdir.
00:53:55Malazgirt'i sadece şanlı tarihimize ait, altın bir halkı olarak değil,
00:54:012071 Türkiye'sine giden yolda yolumuzu aydınlatan bir fener olarak da görmemiz gerekiyor.
00:54:08Malazgirt'i idrak ve ihya ediyoruz.
00:54:12Dün Ahlat'ta bunun işaretlerini gördüm.
00:54:15Şu an Malazgirt meydanında bunun müjdesini görüyorum.
00:54:19Geçen yıla göre bugün Malazgirt bir başka.
00:54:23İlhamını Malazgirt'ten alan Sultan Alparslan'ı örnek alan teknofes gençliği,
00:54:29bin yılın mirasçısı olarak Allah'a hamdolsun umutlarımızı yeşertiyor.
00:54:39Ve hafızayı Beşer'de tarihi ve siyasi olayları hatırlatıyoruz.
00:54:43Türklere Anadolu'nun kapısını açan Malazgirt Meydan Muharebesi'nin 953. yılında savaşa dair neler hatırlıyoruz peki?
00:54:51Burçak Bozkuş Sokağı Sonucu.
00:55:22Her hafta siyasi bir olayı, bir savaşı, Türkiye için önemi büyük olan konuları ele aldığımız hafızayı Beşer'de,
00:55:29bu hafta konumuz Türklere Anadolu'nun kapılarını açan Malazgirt Meydan Muharebesi.
00:55:40Günümüz sınırlarına göre Malazgirt Muş'ta yer alıyor.
00:55:43Konum olarak Van, Ağrı, Erzurum illerinin tam ortasında.
00:55:47Tarih 26 Ağustos 1071.
00:55:49Büyük Selçuklu Devleti Hükümdarı Alp Arslan'la Bizans İmparatorluğu Hükümdarı Romen Diojen arasında gerçekleşti o büyük muharebe.
00:55:56Türk tarihi içerisindeki en önemli anlardan biri Alp Arslan'ın kesin zaferiyle sonuçlandı
00:56:02ve Türklere Anadolu'nun kapılarını sonsuza dek açan son muharebe olarak geçti tarihe.
00:56:07Biz de bu şanlı zaferin akıllarda ne kadar kaldığını görmek,
00:56:11bir kez daha hatırlatmak için sorularımızı sorduk.
00:56:14Buyurun cevaplar.
00:56:15Malazgirt Meydan Muharebesi desem, bizim için önemli neydi hatırlıyor musunuz?
00:56:20Yani tarih bilgim yok çok.
00:56:24Bizim için önemli nedir? Şimdi kamera kapı rezil olma zamanı o zaman.
00:56:28Ya çok zor bir yerden soru geldi.
00:56:31Anadolu'ya girişimiz.
00:56:32Bağımsızlık savaşıydı bir yerde.
00:56:34Toprak bütününü korumak, Türkleşmek,
00:56:37Efendim Malazgirt Meydan Muharebesi desem aklınıza ilk ne geliyor?
00:56:40Alp Arslan.
00:56:41Türklerin yani bizim ilk savaşımız diyelim.
00:56:44Türklüğün başlangıcı olan savaş.
00:56:47Bizim için Anadolu kapılarını açtı.
00:56:50Müslümanlığı Arabistan'dan, o zaman Güneyler'di.
00:56:55Arabistan'dan geldi, Malazgirt Obası'na girdi.
00:56:58Müslümanlığı o zaman yayınlandı.
00:57:00Türklerin Anadolu'ya girdi.
00:57:02Malazgirt Obası'na girdi.
00:57:04Müslümanlığı o zaman yayınlandı.
00:57:06Türklerin Anadolu'ya kapısının açıldığı savaş.
00:57:09Türk tarihçisinden önemli bir savaş.
00:57:12Anadolu'nun kapısı Türklere açıldı diye biliyoruz.
00:57:16Yani bir savaştan galip çıkmıştık ama tam hatırlamıyorum.
00:57:20Tarihlerim iyi değil.
00:57:21Anadolu'nun kapısını Türklere açtı.
00:57:23Türkleşme önemi, Malazgirt biliyorsun Osmanlı döneminde.
00:57:27Malazgirt'te çok güzel bir şey oldu orada.
00:57:32Malazgirt, Osmanlı bayağı gelişmeler yaptı orada tabii ki.
00:57:36Orayı kurtarma şekline vardılar.
00:57:38Bu kadar bilgim var bu konuda.
00:57:40Türklerin ardından Köse Dağ Savaşı'nı gerçekleştirerek Anadolu'ya girmesini sağlamıştı.
00:57:45Türkler için önemli bir savaş çünkü kazandık onu sanırım.
00:57:50Biliyordum, hatırlıyordum.
00:57:52İnanın o konuda biraz açıkça unuttum yani.
00:57:58Sultan Alparslan'ın bu Anadolu coğrafyasının kapıları açıldığı bir muharebe.
00:58:03Malazgirt Muharebesi.
00:58:05Şu an sizi sorunca birden heyecanlandım aslında.
00:58:10Batu Türk'ümüz bu vatanı kurtardı.
00:58:13Malazgirt Meden Muharebesi.
00:58:15Türklerin Anadolu'ya girişiyle ilgili bir...
00:58:17Anadolu'nun kapılarının açılış savaşı olması lazımdı.
00:58:20Malazgirt Meden Muharebesi.
00:58:22Yani pek bir şey bilmiyorum.
00:58:24Tarihle pek alakam yok çünkü.
00:58:25Malazgirt Meden Muharebesi desem ilk aklına ne geliyor?
00:58:28Bizim için önemi neydi?
00:58:29Alparslan falan geliyor.
00:58:31Türklerin Anadolu'ya girişi daha sonra kurulan Anadolu Beylik Dönemi vesaire geliyor.
00:58:35Ne zamandı?
00:58:371071.
00:58:38Doğru mu?
00:58:40Danlınakan 1040 diyebiliyorum ama Malazgirt'i hatırlamıyorum.
00:58:431071.
00:58:451071.
00:58:461071 mi dedik?
00:58:49Evet.
00:58:501091.
00:58:52Biraz daha aşağı, biraz daha geri.
00:58:551071 ne oldu?
00:58:581071 yılında yapılan savaştı.
00:59:00Tarih de 1071.
00:59:031071.
00:59:05Tarihini tam hatırlamıyorum.
00:59:061500 veya 1454'e yaklaştığımı onu da bilemiyorum.
00:59:101071.
00:59:111071.
00:59:121071 geliyor benim aklıma.
00:59:141400 kaçtı?
00:59:1673 diye hatırlıyorum herhalde.
00:59:18Kimle kim arasında oldu savaş?
00:59:20Bizanslılarla Alparslan arasında.
00:59:23Muş, Malazgirt, Alparslan diye biliyorum ama tam içeriğini bilmiyorum.
00:59:28Savaşın kimler arasında geçtiğini bilmiyoruz.
00:59:31Onu hatırlamıyorum.
00:59:32İnan ki hatırlamıyorum onu.
00:59:33Sonrasında çünkü Anadolu Selçuklularını kurulmuştu sanırım.
00:59:37Şu an inan ki hatırlamıyorum.
00:59:39Hatırlamıyorum.
00:59:40Selçuklularla mıydı?
00:59:43Bizanslılar, Büyük Selçuklu Devleti.
00:59:45Vallahi hatırlamıyorum onu desem.
00:59:48Türkler, o zaman Selçuklu Devleti'ydi.
00:59:51Onlar ve hangi milletti?
00:59:55Romalılar mıydı? Hangisiydi?
00:59:59Kimle kim arasındaydı?
01:00:00Bizde Alparslan vardı herhalde.
01:00:02Karşı tarafı tam hatırlamıyorum şu anda, unuttum.
01:00:05Roman Diyojen gününü gördü, esir oldu.
01:00:08Alparslan da onu affetti ama o kabullenemedi.
01:00:11Neticede Türklerin yurdu oldu Anadolu.
01:00:14İlelebette inşallah öyle olacak.
01:00:16Gördük ki Anadolu'nun kapılarını Türklere açan bu şanlı zafer hafızalarda.
01:00:21Hiç şüphesiz Türk tarihinde sonuçları açısından değerlendirildiğinde
01:00:25en önemli savaşlardan biri Malazgirt Savaşı.
01:00:28Tarih sahnesine çıktığı günden bu yana sayısız kahramanlık ve zaferi imza atmış olan Türkler
01:00:34bu savaşla birlikte adını bir kez daha tüm dünyaya duyurdu.
01:00:46İNTRO
01:00:58Devam ediyoruz.
01:01:00Irak ve Suriye'nin kuzeyinde düzenlenen operasyonlarda 3 PKK'lı terörist etkisiz hale getirildi.
01:01:05Açıklama Milli Savunma Bakanlığı'ndan geldi.
01:01:08Kahraman Türk Silahlı Kuvvetlerimiz,
01:01:10Iran kuzeyindeki Pençe Kilit Operasyonu bölgesinde tespit ettiği bir PKK'lı teröriste
01:01:16Suriye'nin kuzeyindeki Barış Pınarı bölgesinde belirlediği 2 PKK-YPG'li teröristi etkisiz hale getirdi denildi.
01:01:24Mehmetçik teröristleri hendeklere gömmeye devam ediyor vurgusu yapılan açıklamada
01:01:29her nerede olursa olsunlar Mehmetçik'in nefesi teröristlerin ensesinde olmaya devam edecek ifadeleri kullanıldı.
01:01:41Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Çimşek'in istifa ettiğine dair iddialar hakkında Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı'nda soruşturma başlatılmıştı.
01:01:49Edinilen bilgilere göre istifa iddialarını paylaşanların tespiti için Başsavcılık tarafından emniyete yazı gönderildi.
01:01:56Peki süreç nasıl işleyecek? Detaylara bakalım.
01:02:01Halkı yanıtıcı bilgileri sosyal medya aracılığıyla paylaşan ya da açıklama yapanlarla alakalı olarak Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı bir soruşturma başlattı.
01:02:12Bazı sosyal medya hesaplarında Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Çimşek'in istifa ettiği iddia edilmiş.
01:02:18Söz konusu iddialar sonrası hem Çimşek hem de Adalet Bakanı Yılmaz Tunç'tan açıklama gelmişti.
01:02:25Çimşek, söz konusu iddianın gerçeği yansıtmadığını ifade ederek istifa etmedim, dolaşıma koyulan senaryolar doğru değildir ifadelerini kullandı.
01:02:34Adalet Bakanı Tunç ise ekonominin hedef alındığını vurgulayıp, Çimşek'in istifa ettiği yönündeki iddiaları dolaşıma sokan kişiler hakkında soruşturma başlatıldığını belirtti.
01:02:45Peki süreç nasıl işliyor?
01:02:47Edinilen bilgilere göre öncelikle ilgili hesap sahiplerinin tespiti amacıyla emniyete yazı gönderildi.
01:02:54Bu kapsamda emniyetin araştırmaları sonucu söz konusu paylaşımları yapan kişilerin önce tespiti sağlanacak, ardından savcılık tarafından soruşturma çerçevesinde harekete geçilecek.
01:03:05Öte yandan sermaye piyasası kurulunca da Maliye Bakanı Çimşek'in istifa ettiğine yönelik iddiaların asılsız ve manipülatif olduğu belirtilmiş
01:03:14ve kurul piyasa dolandırıcılığına vurgu yaparak iddiayı orta yasalar hakkında hukuki inceleme başlatıldığını duyurmuştu.
01:03:25Amerika Birleşik Devletleri Merkez Bankası Başkanı'nın verdiği faiz indirimleri sinyalinin ardından
01:03:31Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası önümüzdeki süreçte nasıl kararlar alır sorusu da bir kez daha gündeme geldi.
01:03:37Peki Merkez Bankası'ndan bir faiz indirimi bekleniyor mu an itibariyle?
01:03:41Verilen mesajlar ne yönde? Detaylara bakalım.
01:03:45ABD Merkez Bankası Fed'in Başkanı Powell'ın faiz indirimlerinin zamanının geldiği yönündeki mesajlarının ardından
01:03:54gözler bir kez daha Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'na çevrildi.
01:03:58Peki Merkez Bankası'ndan bir faiz indirimi gelir mi?
01:04:02Bu sorunun yanıtı para politikası kurulu toplantılarından çıkacak kararlarda.
01:04:07Önümüzdeki ilk toplantı 19 Eylül'de. Ancak o toplantı öncesinde verilen bazı mesajlar var.
01:04:13Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan geçtiğimiz günlerde gerçekleştirilen enflasyon sunumu raporunda
01:04:19Merkez Bankası'nın sıkı para politikası duruşunun devam edeceğinin bir kez daha altını çizdi.
01:04:24Ancak bir yandan da bunun faiz indirimi olmayacağı anlamına gelmediğini de söyledi.
01:04:29Uzun süre sıkı duruşu korumamız gerekecek. Bu demek değildir ki faiz bu süreçte asla inmeyecek.
01:04:36Peki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın olası bir faiz indirimi kararının zamanlaması ne olur?
01:04:42Bunun için enflasyonun seyri önemli. Merkez Bankası özellikle iki kritere bakıyor.
01:04:47İki koşul gözetiyoruz. Bunlardan bir tanesi aylık enflasyonla ilgili. Vurgumuz aylık enflasyon üzerine.
01:04:53Burada da ana eğilime bakıyoruz. Bu ana eğiliminde belirgin ve kalıcı bir düşüş olmasını değerlendiriyoruz.
01:04:58Şimdi son aylara baktığımızda aylık enflasyonda bir düşüş olduğu net.
01:05:02Bunun belirgin olduğu net. Kalıcı olduğu noktasında yeteri kadar emin değiliz.
01:05:08Bunun kalıcı olduğundan emin olmak istiyoruz.
01:05:10Peki Merkez Bankası'nın enflasyonun seyri için tahmini ne?
01:05:138 Ağustos'ta gerçekleştirilen enflasyon sunumunda yıl sonu enflasyon tahmini değiştirilmedi.
01:05:192024 için %34'te sabit tutuldu. 2025 ve 2026 yıl sonu tahminleri de sırasıyla %14 ve %9 seviyesinde kaldı.
01:05:29Ve para piyasaları epey hareketli. Ancak buna rağmen yatırım fonları sene başından bu yana yatırımcısına %33'ten fazla değer kazandırdı.
01:05:40Ve fonlar bu sayede güvenli liman olarak görülmeye başlandı.
01:05:48Yıl başından bu yana yatırım fonları %33'ten fazla bir getiresi oldu.
01:05:53Üstelik hareketli piyasaya rağmen fonlar yatırımcısına kazandırdığı güvenli liman olarak görülmeye başlandı.
01:05:59Fonlar daha fazla kazandırdığını fark edip daha güzel yönetildiklerini gördükten sonra fonlara kayma noktasındayım ben de açıkçası.
01:06:09Piyasalardaki sert dalgalanmalar yatırımcıların kafa karışıklığına neden olmakta.
01:06:14Ancak uzun vadeli yatırım araçlarına baktığımız zaman yine fonların sağlam bir güvenli liman olduğunu gözlemliyoruz.
01:06:21Bizim ülkemizde güvenli liman deyince evvela akıllara altın geliyor.
01:06:25Ancak dalgalı hareketli bir piyasaya rağmen yatırım fonları da yıl başından bu yana %33'ün üzerinde değer kazandırdı ve güvenli liman oldu.
01:06:35Fonlar kendi aralarında çeşitlilik gösterir. Para piyasalarının fonları var, diğer yandan katılım fonları var.
01:06:41Fonların tamamına baktığımız zaman 8 aylık performansında %33-38 civarında bir getirisi olmuş oldu.
01:06:48Tabi bunların grafik, teknik analizleri falan filan da var. Onlara bakıp da yatırım yapmak gerekiyor.
01:06:53Gelecek vadediyorum projeye, ona dikkat ediyorum.
01:06:55Ayrıca son dönemlerde epey popüler olan ve tercih edilen borsada yatırımcısına %29'un üzerinde değer kazandırdı.
01:07:03Ekonomiyi az çok takip ediyorum. Kendim de yatırımlarda, borsada falan.
01:07:07Paket yapılırsa güvenli olabilir evet ama yine de altının değerini tutmaz diye düşünüyorum.
01:07:18Avrupa Birliği ekonomi uzmanlarına göre Avrupa Birliği ile Çin arasında 2025 yılında küresel bir ticaret krizi yaşanması kaçınılmaz.
01:07:25Yani ticaret savaşının eli kulağında diyebiliriz.
01:07:28Tüm dünyada tedarik zincirinde dev bir sorun çıkması da bekleniyor.
01:07:32Şimdi Bahçeşehir Üniversitesi öğretim üyesi Dr. Rahmi İncekara bizlerle birlikte.
01:07:37Rahmi Bey hoşgeldiniz yayınımıza.
01:07:39Merhaba, hoşbulduk Kaan Bey. İyi yayınlar diliyorum.
01:07:43Çok teşekkürler. Kitabını ortasından sorup başlayayım. Sonrasında detayları konuşalım.
01:07:46Avrupa ile Çin arasında bir ticaret savaşı mı başlıyor?
01:07:49Evet aslında bir süredir ABD ve Çin arasında gerek savunma stratejileri konusunda gerekse de bütçe eleme konusunda bakıldığında
01:08:00tekrardan alevlenecek bir ticaret savaşının oluşma ihtimali özellikle konuşuluyor.
01:08:06Tabii bunun yanı sıra özellikle önemli bir cephe olarak Avrupa Birliği ve Çin arasında da
01:08:12bir acaba ticaret savaşı söz konusu olacak mı şeklinde beklentilerin yoğun bir şekilde dile geldiğini görüyoruz.
01:08:19Zira ABD ve Çin arasındaki ticaret savaşına bir de Avrupa Birliği'nin eklenmesi durumunda
01:08:26tam anlamıyla dev bir tedarik zinciri krizinin yaşanması mümkün olabilecek.
01:08:31Kuşkusuz Temmuz ayından itibaren baktığımızda Çin'den gelen elektronik araçlara %37,6'lık bir vergi koyması
01:08:40Avrupa Birliği'nin ve özellikle Çin'in sektördeki yaklaşık 10.6 milyar avroluk bir hacmini etkileyecek düzeyde bir darbe vurması
01:08:50bir vergi savaşı şeklinde Avrupa Birliği ve Çin arasındaki ticaret savaşlarındaki bir başlığı şimdiden başlattığına dair yorumlar geliyor.
01:08:58Dolayısıyla Çin hemen buna karşılık bir hamle olarak Avrupa Birliği'nden ithal edilen yüksek hacimli motorlara sahip araçlar
01:09:07ve süt ürünleri gibi çeşitli başlıklara şimdiden et vergiler konulacağını ve bununla ilgili çeşitli yaptırımlar konusunda hareket edileceğini açıkladı.
01:09:17Dolayısıyla şimdiden Brüksel ve Pekin arasında bir ticaret anlamında vergilemeyle birlikte bir kavganın başladığını söylemek mümkün.
01:09:27Kuşkusuz burada önemli açıklamalardan bir tanesini Avrupa Birliği tarafında Josep Borrell'den geldi.
01:09:34Dış politika yüksek temsilcisi.
01:09:36Borrell şu açıklamayı kullandı dedi ki Çin ve diğer dünya güçleri arasında bir ticaret savaşının kaçınılmaz olabileceğini söyledi.
01:09:44Ve bir dünya ticaret savaşı gibi bir niyetlerinin olmadığını ama bu ticaretin ciddi manada bir savaşa dönülmesi ihtimalinin de söz konusu olduğunu belirtti.
01:09:55Peki şunu sormak istiyorum size.
01:09:57Tabii sadece ekonomi anlamında değil bu söyleyeceğim politika.
01:10:00Fakat genel itibariyle Türkiye'nin bir doğu ile batı arasında sorun olduğunda bulunduğu coğrafi konumdan da kaynaklı bir denge politikası işlediğini gördük.
01:10:08Farklı farklı başlıklarda da bunu gördük.
01:10:10Aynısını sizce olası bir ekonomi savaşında yani böyle bir savaşta piyasa savaşında artık nasıl adlandırıyorsak ticaret savaşında görmek mümkün mü?
01:10:18Yani dünyada bir tedarik zincirinde sorun meydana gelir ise şayet ki.
01:10:22Çin ile doğu ile batı arasında.
01:10:24Türkiye nasıl etkilenir?
01:10:26Bu krizi fırsata çevirir mi Türkiye?
01:10:28Evet aslında oldukça önemli noktalardan bir tanesi Türkiye'nin buradaki pozisyonu ve rolü.
01:10:35Zira biz pandemi öncesindeki süreçte baktığımızda ABD ve Çin arasındaki bu tedarik zincirleri sorunu baş gösterdiğinde Türkiye'nin son derece önemli bir rolünün oynadığı söyledik.
01:10:47Ve Çin'den özellikle tedarik zincirlerinin bizim bulunduğumuz coğrafyaya doğru kayacağını net bir şekilde gördük.
01:10:54Pandemi bu süreci biraz daha hızlandırdı.
01:10:56Zira pandemi ile birlikte tüm dünya genelinde artık şöyle bir ilke söz konusu oldu.
01:11:01Tedariğini evinin yanına getir.
01:11:03Dolayısıyla Avrupa Birliği başta olmak üzere pek çok coğrafyanın kendisine daha yakın olabilecek alanları araması Türkiye'nin jeopolitik anlamdaki avantajını net bir şekilde ortaya koydu.
01:11:15Ve bu noktada Çin'den ve Asya tarafından biraz daha tedarik zinciri merkezlerinin batı tarafına doğru kaydığı ve ülkemizin bu noktada son derece önemli bir potansiyeli olduğu gerçeğini ön plana çıkardı.
01:11:28Şimdi tabii bir tarafta batı bloğu diğer tarafta ise doğu bloğu yer alıyor.
01:11:32Ve genel itibariyle biz mal akışlarının doğudan batıya doğru gerçekleşmiş olduğunu görüyoruz.
01:11:38Haliyle üreten bir doğuya karşılık tüketen bir batı arasında son derece önemli köprü vaziyetinde bulunan ve jeopolitik anlamdaki önemini potansiyeliyle daha fazla güçlendirerek,
01:11:51altyapı kapasitesini daha üst seviyeye çıkartarak ve bu noktada çeşitli pazarlarla irtibatını kurarak Türkiye'nin rolünü daha fazla arttırması mümkün olabilecek.
01:12:01Çünkü her krizin bir fırsatı olduğu gibi bazı ülkelerin bundan negatif etkilense de doğru şekilde hamlelerde bulunan ülkelerin bundan avantajlı bir şekilde çıktıklarını görüyoruz biz.
01:12:13Genellikle piyasalarda gerekse de tedarik zincirleri tarafında.
01:12:18Dolayısıyla ticareti daha fazla ön plana çıkartabilecek olan unsurlar söz konusu olursa Türkiye'nin özellikle bu tedarik zincirleri lojistik ve dış ticaret tarafında son derece önemli bir rol oynayacağının altını çizmekte fayda var.
01:12:31Peki Çin'in Avrupa'ya ek vergisinin Türkiye'yi vurma ihtimali var mı? Bunu da sorayım.
01:12:37Tabii burada önemli unsurlardan bir tanesi Çin'in Avrupa'yla olan irtibatı.
01:12:42Çünkü yaklaşık 225 milyar avroluk bir önemli bir pazardan bahsediyoruz.
01:12:49Dolayısıyla Çin aslında Avrupa'daki büyük ticaret pazarını ABD'nin hegemonyasına meydan okuyacak bir şekilde görüyor ve bu alanda aslında söz sahibi olmak istiyor.
01:13:00Dolayısıyla Çin ve Avrupa Birliği arasında son derece önemli bir müttefikliğin bulunması bu vergilendirmeyle birlikte biraz sekteye uğradığını görüyoruz.
01:13:10Zira birçok madde ve birçok unsurla değerlendirdiğimizde özellikle ABD'nin Avrupa kıtasında son derece önemli bir ticari oyuncu konumunda olduğunu görüyoruz.
01:13:22Ama endüstriyel ürünler ve mağlub emanetler başta olmak üzere Çin'in de belirgin bir hakimiyeti var burada.
01:13:29Dolayısıyla burada vergilendirmenin söz konusu olması bu iki ülke arasındaki diyaloğun gerginleşmesini ve ABD'yle birlikte AB'nin de bir Çin'le ticaret savaşına başlaması
01:13:41kuşkusuz Türkiye açısından Avrupa Birliği'nin partnerliğinde daha üst seviyede yer almak ve daha önemli bir noktada bulunmayı da beraberinde getirebilir.
01:13:52Tabi ki Avrupa Birliği ve Türkiye arasındaki geleneksel ve tarihsel bağlara baktığımızda tabi ki öncelikle güncellenmesi gereken bir Gümrük Birliği Anlaşması.
01:14:01Söz konusu bu Gümrük Birliği Anlaşması'nın güncellenmesi ve tedariğin daha çok Türkiye'den sağlanması ve Türkiye'nin son derece önemli pazarlarından bir tanesi.
01:14:12Yaklaşık yarı yarıya ihracatımızın Avrupa Birliği ve bu bölgeye gerçekleştiğini düşündüğümüzde son derece önemli kazanımları beraberinde getirebilir.
01:14:22Çünkü tedarik konusunda o Çin'in boşluğunu doldurma konusunda Türkiye'nin aktif rol oynayabilecek çeşitli hamleleri özellikle ajandasında devreye sokması aslında bu boşluğu da doldurabilecek.
01:14:36Dolayısıyla Avrupa Birliği ile olan ilişkileri daha sıcak bir şekilde özellikle ekonomik başlığında ki ticaret diplomasisinde ticaret diplomasiyi biz her zaman yumuşatıcı olarak ifade ederiz.
01:14:49Ticaret diplomasisi her zaman yumuşatıcı bir özellikle tezahür gösterir.
01:14:54Dolayısıyla Türkiye'nin Avrupa Birliği'nde olası bir Çin ile yaşanabilecek olan krizde bir önemli rol oynamasında söz konusu olacağının altına çizmekte fayda var.
01:15:04Peki bu ek vergiye Avrupa ülkeleri nasıl önlem alacak?
01:15:08Kuşkusuz tabi şimdiden Çin'in uygulamış olduğu karşı misillemede Avrupa bölgesindeki 20 ülkenin önemli düzeyde etkilendiğini görüyoruz.
01:15:20Dolayısıyla burada özellikle Avrupa Birliği'nin bir takım yeni Çin'e yönelik hamleleri de söz konusu olabilecek.
01:15:30Çünkü bu misilleme şeklinde devam eden unsurlar söz konusu.
01:15:34Kuşkusuz burada Çin'in özellikle Avrupa Birliği'ndeki ürünlerin tekelleşmesi ve devlet tarafından sübvanse edilmesine karşı kanunları içerisinde yer alıyor Avrupa Birliği'nin.
01:15:46Yine Ursula von Leyen'in son derece önemli açıklaması var.
01:15:51Özellikle Çin'i otoriter bir rejim olarak öngörüyor.
01:15:55Yine Çin'in Doğu Avrupa ülkelerinde Avrupa Birliği'nin antitekel ve denetim yasalarına aykırı bir şekilde ticari faaliyetlerde bulunması ve buna yönelik Avrupa Birliği tarafından yöneltilen sert eleştiriler.
01:16:08Haliyle Avrupa Birliği'nin önümüzdeki günlerde de Çin'e yönelik bu suçlamaları ve buna yönelik hamlelerinin daha fazla artacağını bize net bir şekilde gösteriyor.
01:16:19Haliyle iki ülkenin de aslında önemli düzeyde birbirine partnerlik yaptığını görüyoruz ve bu süreç dahilinde daha fazla bu vergiyle başlayan süreçin diğer kalemlere sıçraması ve büyümesi söz konusu olursa
01:16:33esasında biz ABD'nin başkanlık seçiminden sonra birleşerek bir tedarik zinciri problemini yaşatabilir.
01:16:44Bu da tabii ki enflasyon açısından önemli bir takım riskleri tekrar alevlendirir tüm dünya genelinde.
01:16:50Çok teşekkürler Rahmi Bey aktardığınız bilgiler için.
01:16:53Ben teşekkür ederim, iyi yayınlar dilerim.
01:16:56Efendim Bahçeşehir Üniversitesi Öğretim Üyesi Doktor Rahmi İncekar'ı bizlerle birlikteydi ve özellikle Avrupa ile Çin arasında çıkması beklenen olası bir ticari savaşının detaylarını konuştuk.
01:17:05Eğer böyle bir savaş çıkarsa nelere yol açabileceğini konuştuk.
01:17:08Şimdi devam edelim.
01:17:09Diyarbakır'da 8 yaşındaki Narin Gürhan 21 Ağustos'tan bu yana kayıp ve arama çalışmalarında Narin'den bir izle hala rastlanmadı.
01:17:18Narin'in evinin 20 metre uzağında kan lekesi bulunmuştu.
01:17:21O kan lekelerine dair de açıklamalar var.
01:17:24Hem o açıklamayı hem de bölgedeki son durumu son bilgileri Demirören Haber Ajansı Bölge Temsilcisi Emrah Kızıl aktaracak.
01:17:32Emrah sendeyiz kolay gelsin.
01:17:38Evet kameraman arkadaşım Gıyasettin Titik'le birlikte Narin'in en son görüldüğü noktadayız.
01:17:44Dün akşam saatlerinde Narin'in evine yaklaşık 20 metre mesafede kayalıklarda kan lekeleri yakınları bulmuştu.
01:17:52Jandarmaya haber vermişlerdi.
01:17:54Olay yeri inceleme ekipleri lekelerin olduğu taş parçalarını alarak indianemek üzere kriminal laboratuvara götürmüştü.
01:18:03Ardından mahallede bir açıklama yapmıştı.
01:18:05Kan lekelerinin mahalledeki başka bir çocuğun burnunun akmasından kaynaklandığını belirten bir açıklama yapmıştı.
01:18:14Narin çarşamba gününden beridir kayıp.
01:18:16En son görüntüsü şu arkamda gördüğünüz patika yolda.
01:18:21Çarşamba günü 15.15'te saat 15.05'de kursağın ayrıldıktan sonra yaklaşık 400 metrelik bir mesafeyi
01:18:304 arkadaşıyla birlikte yürüdükten sonra buradan sol tarafımdaki patikaya doğru yola çıkıyor.
01:18:37Dün akşam zaten bu 4 arkadaşından ikisiyle yeniden bir canlandırma yapıldı.
01:18:44Arkadaşları pedagog eşliğinde jandarmaya Narin'i gördükleri en son yeri gösterdiler.
01:18:52Tepede 2 tane patika yol var Narin'in gidebileceği biri.
01:18:56Sağ tarafta bulunan evlerinin olduğu bölgede ve patika yolunun ilerisinde de bir yol araçların geçtiği bir yol.
01:19:04İkinci yolda sol tarafta bulunan ve caminin olduğu sokağa çıkan bir yol.
01:19:09Onun dışında arama kurtarma çalışmalarında bugüne kadar 11.000 dönümlük bir alanda arama yapıldı.
01:19:1612.550 araç sorgulandı.
01:19:20130 kişinin Narin'le ilgili ifadesine başvurdu.
01:19:24Jandarma ekipleri, AFAD ekipleri ve diğer kuruluşların ekipleri arama çalışmalarını sürdürüyor.
01:19:32Ancak Narin'den şu ana kadar herhangi bir iz, herhangi bir emare bulunabilmiş değil.
01:19:38Dün akşam saatlerinde ev aramaları oldu.
01:19:41Narin'in ailesinin de olduğu 18 ev tekrar arandı.
01:19:46Ancak bize yansıyan soruşturma ile ilgili herhangi bir gelişme yok.
01:19:52Gelişmeler oldukça zaten aktarmaya devam edeceğiz.
01:19:55Ailesi çocuklarının kaçırıldığından şüpheleniyor ve endişeli bir şekilde Narin'den gelecek haberi bekliyor diyerek sözü size bırakalım.
01:20:16Son günlerde sık sık ekranlara getirdiğimiz İzmir Körfezi'ndeki balık ölümlerine karşı
01:20:20Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı inceleme başlattı.
01:20:24Denizden numune alan ekipler, Körfez'e deşarjın sağlandığı dereleri de mercek altına aldı.
01:20:33Kıyıya vuran balıklar, yükselen kesif koku ve rengi yer yer siyaha dönen bir deniz.
01:20:42İzmir Körfezi'ndeki manzara bakanlığın da radarında.
01:20:48Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ekipleri İzmir Körfezi'nde meydana gelen balık ölümlerine ilişkin inceleme başlattı.
01:20:57Bakanlıktan yapılan açıklamada balık ölümlerinin gerçekleştiği bölge ve Körfez açıklarından deniz suyu numuneleri alındığı aktarıldı.
01:21:07Numunelerin yetkili laboratuvar tarafından incelendiği bilgisine yer verilen açıklamada balıkların ölüm nedenine de yer verildi.
01:21:16Bakanlık ilk değerlendirmelere göre balık ölümlerinin sudaki kirlilik nedeniyle oksijen seviyesinin yetersiz olmasından kaynaklandığını bildirdi.
01:21:28Daha ayrıntılı inceleme için bölgeye deniz izleme gemisiyle mobil su ve atık su laboratuvarı gönderildi.
01:21:37Körfez'e deşarj olan 7 dereyle atık su kaynaklarında da denetimler yapılacak.
01:21:43Yaşanan kirlilikle mücadele için sorumlu yerel yönetimlerin bakanlık tarafından uyarıldığı ifade edilen açıklamada gelişmelerin yakından ve hassasiyetle takip edildiği vurgulandı.
01:21:57Ayrıca TÜBİTAK Marmara Araştırma Gemisi denizlerde bütünleşik izleme programı kapsamında İzmir Körfez'inde araştırmalar yapacak.
01:22:07Körfez'de belirlenen noktalardaki çeşitli derinliklerden deniz suyu numuneleri alacak gemideki bilim ekibi sudaki fiziksel, kimyasal, biyolojik ve mikrobiolojik kaliteyi ölçecek.
01:22:23Ve Türkiye'de geçen ay son 53 yılın en sıcak Temmuz ayı olarak kayıtlara geçti.
01:22:30Yeraltı sularının çekilip toprağın göçmesiyle oluşan obrukların sayısı da her geçen gün artıyor ve Konya'da bir endişe var.
01:22:36Edirne'de de kuraklık nedeniyle dip seviyeyi gören Tunca Nehri'nin bazı bölümlerinde su akışı durdu.
01:22:43Şimdi Marmara Üniversitesi Öğretim Üniversitesi Prof. Dr. Cemalettin Şahin stüdyomuzda. Hoş geldiniz Sayın Şahin.
01:22:48Hoş bulduk.
01:22:49Şu soru maalesef ister istemez aklımızda.
01:22:53Şimdi Konya dediğimizde tahıl ambarından bahsediyoruz.
01:22:55Ama acaba çöl mü oluyor çöl mü olacak Konya sorusu akıllarımızda.
01:23:00Fakat obruklar büyük bir tehlike.
01:23:03Son zamanların o tahıl ambarı olarak görülen Konya'da neler yaşanıyor şu anda neler oluyor?
01:23:09Şimdi bir kere Konya tahıl ambarı doğru.
01:23:12Obrukların da mekanı Konya.
01:23:14Bizim coğrafyacıların çok sık kullandığı obruk platosu diye bir kavram var.
01:23:20Bir mekan adı bir yer adı var.
01:23:22Yani kuzeyde Tuzgölü ile güneyde Büyük Konya Kapalı Havzası arasında bir platomuz var obruk platosu.
01:23:28Yani bu obruklar insanoğlunun yeryüzünde olmadığı dönemlerden beri varlar.
01:23:35O günden beri oluşumlarını sürdürüyorlar.
01:23:38Güncel olarak yeni anbean obruklarda oluşuyor.
01:23:42Yani bunlar aslında doğal hadiseler.
01:23:45Biz bu coğrafyacılar olarak bunlara doğal karstik kuyular diyoruz.
01:23:51Bunların oluşumları doğal bir hadise.
01:23:54Ancak insanın kısmı da olsa burada bir etkisi var.
01:23:59İşte bu etki neyle alakalı?
01:24:01Sizin bahsettiğiniz ya da işaret ettiğiniz Konya'nın iklim şartlarıyla, iklim şartlarının değişmesiyle alakalı.
01:24:07Ama burada yanlış anlaşılmasını istemem.
01:24:10Konya'nın iklim şartları dünden bugüne değişmiyor.
01:24:13Şimdi hep konuştuğumuz bir hadise var.
01:24:16Küresel ısınma.
01:24:18Biz coğrafyada şunu biliyoruz ve öğrencilerimize onu öğretiyoruz.
01:24:22Son buzul dönemi vürümden sonra dünya bir ısınma dönemine girdi.
01:24:29Yani buzul dönemini bitirdik biz.
01:24:31Yaklaşık 10 milyon yıldan beri de dünya yavaş yavaş ısınıyor.
01:24:36Bu süreç içerisinde küçük buzul çağlarda yaşadık.
01:24:42Mesela 1400'lü yıllarda küçük buzul çağlarında yaşadık.
01:24:45Sıcaklıkta iniş ve çıkışlar oldu.
01:24:47Ama genel trend son buzul döneminden sonra sürekli sıcaklıkların artması.
01:24:53Biz onu yaşıyoruz aslında şu anda.
01:24:55Buna da son yıllarda küresel ısınma adını veriyoruz.
01:24:59O bambaşka bir konu.
01:25:00Ama hakikaten sıcaklıkların arttığı bir gerçek.
01:25:03Bu sıcaklık artışına bağlı olarak yer altı su seviyesinin azalması.
01:25:07Yer altı su seviyesinin düşüşü diyoruz biz buna coğrafyada.
01:25:10Yer altı su seviyesinin düşmesi ve buna bağlı olarak da obrukların
01:25:14dikkat çekecek derecede sayıların artması.
01:25:17Hadise bundan ibaret.
01:25:19Bu mekanizma şöyle işliyor.
01:25:22İsterseniz bizi dinleyenler ya da izleyenler daha iyi anlasınlar konuyu.
01:25:26Şimdi toros dağlarından atmosfere düşen kar, yağmur türü sular toros dağlarında yer altına giriyorlar.
01:25:34Ondan sonra kuzeye doğru bunlar yer altından akışa geçiyorlar.
01:25:38Önce Konya kapalı ovası, Konya kapalı havzası ki burada eskiden Konya,
01:25:45büyük Konya gölü vardı.
01:25:47Bu Konya kapalı havzasından kuzeye doğru hareket ediyorlar.
01:25:50Obruk platosunun altından geçip tuz gölünü besliyorlar.
01:25:54Böyle bir yer altı suyu hareketi var genel itibariyle.
01:25:57Bu sular işte ekranda da gördüğümüz obrukların bulunduğu bölgede
01:26:03orada neojen kalkerleri dediğimiz, coğrafyacağın çok sık kullandığı neojen kalkerlerini
01:26:09suların temas etmesi sonrası bir çözünme meydana geliyor.
01:26:14Ve bu çözünmeye bağlı olarak da yerin altında büyük mağaralar, boşluklar meydana geliyor.
01:26:22Üste kalan kısımda çökünce obruk dediğimiz, şu an ekranda gördüğümüz doğal karstik çukurlar oluşuyor.
01:26:29Burada su seviyesi ne kadar düşerse bu obrukların olma ihtimali bir de bir tık daha fazla.
01:26:36Hadise bundan ibaret.
01:26:38Şimdi her geçen gün tarım alanlarımız artıyor, üretim büyüyor, teknoloji artıyor.
01:26:45Dün sondajlarla buradan çok fazla derinde yer altından su çekemiyorduk.
01:26:50Şimdi gittikçe daha derinden sular çekiyoruz.
01:26:53Biz derinden su çektikçe yer altı su tablası, yer altı su seviyesi aşağılara iniyor.
01:26:58Dolayısıyla da bütün bunlar obrukların oluşumunu tetikliyor.
01:27:02Ancak bu obruklar milyonlarca yıldan beri burada varlar.
01:27:06İnsanoğlundan önce de vardı, bugün de varlar.
01:27:10Burada küresel ısınmanın ya da kuraklığın kısmi bir tetik etkisi olduğunu söyleyebiliriz.
01:27:18Şimdi toprağın göçmesi bölgede nasıl bir felaket bekliyor diye sormak istiyorum.
01:27:25Çünkü küresel ısınmadan bahsettiğiniz zaten ısınan bir dünya.
01:27:28Fakat Konya'da obruklar işte kuruyan, nasıl bir felaket bekliyor bizi şu anda?
01:27:32Şimdi şu var, bu obrukların oluşumu bir kere doğal.
01:27:35Bunun önüne geçmemiz pek mümkün değil.
01:27:38Biz cehenneme doğru mu gidiyoruz?
01:27:39Yok, cehenneme doğru gitmiyoruz.
01:27:41Dünyada biz biliyoruz ki klasik bilgiler, dört tane buzul dönemi var, dört tane de buzul arası dönem var.
01:27:47Biz şu anda buzul arası dönemlerden bir tanesini yaşıyoruz.
01:27:50Geçmişte de dünya bunu yaşadı.
01:27:52Evet bizim ömrümüz için, şu an içinde yaşadığımız dönem için bu sıcak olabilir.
01:27:57Daha önce görmediğimiz şekilde sıcaklığa doğru gidişat olabilir.
01:28:01Ama bunu dünya daha önce de yaşadı.
01:28:03Bakın bizim bulunduğumuz coğrafyada, Alp Himalaya sisteminde, Alp sisteminde dört sefer buzullar hakim oldu.
01:28:11Dört sefer de buzul arası dönemler oldu.
01:28:13Buzul arası dönem dediğiniz sıcaklığın arttığı, dolayısıyla buzların eridiği, kuraklığın olduğu bir dönem.
01:28:21Biz bunu dünya olarak daha önce de yaşadık.
01:28:23Şu anda içinde bulunduğumuz dönem buzul arası dönem, yani sıcak bir dönem.
01:28:29Bu aslında bilmediğimiz ya da hiç karşılaşmadığımız bir hadise değil.
01:28:34Ne kadar sürecek peki o zaman bu dönem?
01:28:36Onu tabiri caizse Allah bilir, biz bilemeyiz.
01:28:38Yani şöyle bir şey var.
01:28:40Düşünün Konya civarında, Konya Ovası'nda...
01:28:44Hesaplaması gibi bir şey mümkün değil.
01:28:46Hesaplama gibi bir şey mümkün değil.
01:28:47Ne zaman biteceğini hesaplayamayız.
01:28:49Yani en azından benim bilgim dahilinde yok.
01:28:52Şimdi Konya civarında, batıda Konya, doğuda Karapınar var.
01:28:56Konya'da Karaman var.
01:28:59O bölgede büyük bir göl vardı eskiden.
01:29:01Yani Konya'dan Ereğli'nin batısına kadar uzanan büyük bir göl var.
01:29:06Buna biz Büyük Konya Gölü diyoruz.
01:29:08Bu geçmiş jeolojik dönemde vardı.
01:29:10Ne zaman vardı?
01:29:1110 milyon yıl önce vardı.
01:29:13Ama son 10 milyon yılda dünya gittikçe sıcaklığa doğru gidiyor.
01:29:17Dünyada sıcaklıklar artıyor.
01:29:19Bunları biliyoruz.
01:29:20Dolayısıyla şu anda biz o dönemdeyiz.
01:29:22Bu göl Büyük Konya Gölü son 10 milyon yıldan beri
01:29:2710 bin yıl pardon milyon dedim yanlış oldu düzeltmek istiyorum.
01:29:3110 bin yıldan beri gittikçe kuruyor.
01:29:33Kurak bir döneme geçiyoruz.
01:29:35Dolayısıyla küçüle küçüle bugün işte Konya'nın yaklaşık 70-80 kilometre güney batısında olan
01:29:42Hotamış Gölü ya da Hotamış Bataklığı dediğimiz bir yer kaldı.
01:29:46Buranın suları kuruduğu gibi Tuz Gölü de kurudu.
01:29:50Anadolu'daki diğer göller de kurudu.
01:29:52Bunun temel sebebi bizim Pleistocen'den sonra Holocen döneminde bu buzul arası dönemlerde
01:30:00iklimdeki sıcaklık artışları.
01:30:03Sıcaklık artışının yanında son 50 yılda belki 100 yılda insanın tarımsal amaçlı kullanma suyunu fazla bir şekilde harcaması
01:30:12bu olayları obruk oluşumunu kısmen tetiklemiştir.
01:30:15Ama obruklar milyonlarca yıldan beri burada var.
01:30:19İnsanlardan önce de vardı.
01:30:21Kurak bir dönemi yaşadığımız hakikat ve yer altı suyuna ihtiyacımız var.
01:30:25Onları çektiğimiz zamanda bu olaylar kısmen insanlar tarafından tetiklenmiş oluyor.
01:30:30Tam da bu noktada o zaman şuna da çok kısa bir parantez açmak istiyorum.
01:30:33Ben mesela özellikle obruklarla ilgili görüntüler gördüğümde bu görüntüler ekranlara geldiğinde
01:30:38hep beni korkutan korkutmaktan ziyade düşündüren bir ihtimal bu.
01:30:42Yerleşim yerlerini tehdit etmesi.
01:30:44Doğru.
01:30:45Böyle bir şey mümkün mü?
01:30:49Mümkündür.
01:30:50Şimdi bakın burası Konya Havzası.
01:30:53Karaman civarı.
01:30:55Şöyle bir obruğun yerleşim yerinde olması çok...
01:30:59Bu bir köyün içinde olabilir.
01:31:01Bir mahallede olabilir.
01:31:02Bir yayla yerleşmesinde olabilir.
01:31:04Yani obruk oluşurken siz tarlanızı sürerken traktörle beraber obruk içerisinde kalabilirsiniz.
01:31:11Ama bu tür olaylar oldu.
01:31:12Mesela tarihini hatırlamıyorum ama Konya Karapınar'da bir obruğa düşen çoban
01:31:173 gün sonra kendi imkanlarıyla çıktı obruktan.
01:31:20Bunlar her an olabilir.
01:31:22Yani bu başınıza bakın muhtemelen bir yayla yerleşmesi.
01:31:26Buradan görüntülerden onu anlıyoruz.
01:31:28Hemen yanında bunlar olabilir.
01:31:31Ama şu var Mersin'de cennet ve cehennem obrukları da var.
01:31:36Mesela bizim turistik amaçlı kullanıyoruz.
01:31:38Obrukların bir de bu yönü var.
01:31:40Bunlar doğal oluşuklar.
01:31:42Doğal karstik kuyular.
01:31:44Bunlar bölgede olacaklar.
01:31:46Bundan sonra da olacak.
01:31:48Durdurmanıza imkan yok.
01:31:50Çünkü coğmorfojik döngü içerisinde doğal hadise bunlar.
01:31:54Bakın burada insanlar obrukları doldurmaya çalışmışlar.
01:31:58İnşaat artıkları, molozlar dökmüşler bir önceki görüntüde.
01:32:01Bunlar dökmek çözüm değil.
01:32:04Hatta bunları dökerseniz eğer yeraltı suyunu da kirletebilirsiniz.
01:32:08Onun için dökeceğiniz malzemeyi de dikkat etmek lazım.
01:32:12Bunlar su kaynakları olarak, su sahaları olarak kullanılabilirler.
01:32:16Muhtemelen gene Konya, Karapınar civarındaki bir obruk bu.
01:32:20Bölgede neojen yaşlı kalkerler var.
01:32:24Kireç taşları var.
01:32:25Bunlar suyla temas edince, yeraltı suları ile temas edince çözünüyorlar.
01:32:30Ve bu doğal çukurluklar meydana geliyor.
01:32:33Kısmen bunlar da tektonik hadiseler de etkili.
01:32:36Ama esas sebep kalkerin suyla teması sonucu çözünmesiyle oluşan doğal çukurlar bunlar.
01:32:42Sanıyorum anlattıklarınızı anladığım kadarıyla bölgenin de birazcık coğrafi yapısı bu noktada çok önemli.
01:32:47Mesela İstanbul'da ve benzeri bir noktada böyle bir oburun oluşma ihtimali.
01:32:50Çok çok düşük.
01:32:52Şimdi obrukları biz İç Anadolu bölgesinde biliyoruz.
01:32:55Ama Türkiye'nin birçok bölgesinde yani kalkerin, kireç taşının olduğu her yerde bunlar olabilir.
01:33:00Örneğin cennet ve cehennem obrukları var.
01:33:02Karadeniz'de de var.
01:33:03Ama burası sizin de bahsettiğiniz gibi tahıl ambarı.
01:33:06Çok geniş tarım toprakları var.
01:33:09Buralarda böyle düz arazilerde büyük çaplı obrukların oluşması insanların dikkatini çekiyor.
01:33:14Ve hakikaten de dikkat çekecek ölçüde son yıllarda artışlar görüyoruz.
01:33:19Ama bu bitmeyecek.
01:33:21Yani bunu yanlış anlamasınlar.
01:33:22Ama kontrol altına alınabilir diyorsunuz.
01:33:24Kontrol altına alamazsınız.
01:33:26Şimdi 1854'te, 1844'te, 1874'te buralarda kurak dönemler olmuş.
01:33:32Bu kuraklık bugüne has bir şey değil.
01:33:34Ama öyle yıllar olmuş ki mesela 1967-72 arasında büyük yağışlı dönemler olmuş.
01:33:40Konya-Ereğli yolu sular altında kalmış.
01:33:43Yani bu döngü var olan bir şey.
01:33:46İnsan buna yeraltı sularını fazla kullanarak kısmen bir etkide bulunuyor.
01:33:53Ama sahanın adı zaten obruk platosu.
01:33:57Yani obruk platosu diye bir platomuz, bir yaylamız var.
01:34:01Dolayısıyla bunları önleriz.
01:34:04Şunu yapalım.
01:34:05Önleriz.
01:34:06İşte dolduralım.
01:34:07Çözüm olur demek doğru bir yaklaşım olmaz.
01:34:09İster istemez kuraklıktan da bahsettiğiniz için bu noktada kuraklıkta şu anda özellikle küresel ısınmanın ve yine iklim krizinin gerçekleştiği bu dönemlerde farklı farklı faktörler.
01:34:20Ama söz konusu coğrafyaysa, konuştuğumuz bu konuysa bütün bu faktörleri birbirine bağlamamız çok da mümkün aslında ister istemez.
01:34:28Çok dikkatimi çeken bir haber var.
01:34:30Bugün Hürriyet Gazetesi'nde yer alan Fatih Çekirge'nin haberi.
01:34:33Buna istiladen bu habere ilişkin de sormak istiyorum.
01:34:36Çünkü bir yazı yazdı Fatih Çekirge Hürriyet Gazetesi'nden.
01:34:39Yaklaşan felaketin haritası diye bu marşette.
01:34:42Yazının sonunda da gezegenimizi en çok kim kirletiyor sorusu da önemli.
01:34:47Yani bu noktada bütün faktörleri de birbirine bağlayabiliyoruz ya Cemalettin Bey bu yüzden sormak istiyorum.
01:34:54Gezegenimizi gerçekten en çok kim kirletiyor, kim bu ülkeler ve bunun önüne nasıl geçilecek?
01:34:59Gezegenimizi en çok gelişmiş ülkeler kirletiyor.
01:35:03Kim üretiyorsa sanayi ürünlerini bunlar ham madde tüketiyor demektir.
01:35:08Yani şimdi bunlar böyle çok söylenmez ama acaba dünyada karbonmonoksit salınımını hangi ülkeler yapıyor?
01:35:18Gelişmiş ülkeler yapıyor, sanayi ülkeleri yapıyor ya da gelişmekte olan yeni sanayileşen ülkeler yapıyor.
01:35:24Dolayısıyla normal bir insanın çevreyi bu kadar kirletmesi mümkün değil.
01:35:30Bunlar kitlesel üretim yapan, milyonlarca hektar ormanı ham madde olarak kullanan,
01:35:39milyonlarca metreküp kömürü ham madde olarak kullanan ülkeler ve sanayi tesisleri yapıyor.
01:35:44Burada şu da bir gerçek, ya üretim yapmayacaksınız ya da bunun sonuçlarına katlanacaksınız.
01:35:50Burada önemli olan sürdürülebilir bir çevre kullanımı.
01:35:54Yani çevreyi kullanacaksınız, buradaki yeraltı sularını da kullanacağız.
01:35:58Ama maalesef dünyada ve Türkiye'de bir tüketim alışkanlığı var.
01:36:05Biz ihtiyacımızdan fazlasını tüketen bir dünyada yaşıyoruz şu anda.
01:36:09İhtiyacımızdan fazla kıyafet, ihtiyacımızdan fazla gıda tüketen bir toplum var dünyada
01:36:15ve bunların sayıları, oranları az değil.
01:36:17Dolayısıyla bu şekilde bir tüketime doğru giderse insanoğlu ve çevreyi dikkate almadığınızda
01:36:23bu tür felaketler artarak devam edecek.
01:36:27Bunlara biraz dikkat etmeli ama şunun altını tekrar çiziyorum.
01:36:31Bakın son buzul dönemi, vürümden bu tarafa, dünya zaten ısınma sürecinde.
01:36:38Biz şu anda sıcak bir dönemdeyiz.
01:36:41O sıcak dönemde de sıcaklık artışları son derece normal, artabilir.
01:36:46Ama bunun nereye kadar artacağı, ne zaman bizim coğrafyadaki tabiriyle plüvyel döneme,
01:36:51yağışlı döneme geçeceğimizi en azından benim şu anda burada söylemem mümkün değil.
01:36:55Ama bunlar, bu obruklar, doğal kastik kuyular, insanın dikkat etmesi gereken tek şey,
01:37:02tarımda hala vahşi sulama yapmayacak, suyu dikkatli kullanacak.
01:37:07Çok teşekkür ediyorum Sayın Şahin.
01:37:09Son cümleniz için ayrıca teşekkür ediyorum.
01:37:11Çünkü gerçekten dikkat çekilmesi gereken bir konuydu.
01:37:14Marmara Üniversitesi Öğretim Meclisi Prof. Dr. Cemalettin Şahin bizlerle birlikteydi.
01:37:18Önemli bir konuyu konuştuk, ekranlarınıza getirdik, devam ediyoruz.
01:37:30Yeni eğitim ve öğretim döneminin başlamasına az bir zaman kaldı.
01:37:33Okul alışverişi ise çoktan başladı.
01:37:35Peki okul çantası ve çocuk ayakkabısında fiyatlar ne durumda?
01:37:38CNN Türk muhabiri Emel Terli ve kameraman Bilal Söyleyenoğlu Mahmut Paşa'daki fiyatları araştırdı.
01:37:489 Eylül'de ders zili çalacak.
01:37:50Eylüllerin tatlı telaşı çoktan başladı.
01:37:52Çünkü okul çantaları, defterler, kalemler, silgiler alınmaya başlandı.
01:37:57Biz de aslında kameraman arkadaşım Bilal Söyleyenoğlu'yla birlikte Mahmut Paşa'dayız.
01:38:02E tabi ki okul açılacak, bol bol koşturacaklar, ayakkabılar da alınacak.
01:38:06Şöyle bir ilerleyelim aslında her yaştan çocuk için ayakkabı görmek mümkün.
01:38:113 yaştan başlıyor, 12-13 yaşa kadar çıkıyor.
01:38:14Şu an fiyat aralığı 400 ve 550 arası değişiyor.
01:38:17Şu an fiyatı 500 lira.
01:38:20Mesela şunu da onun farklı rengini gösterelim.
01:38:23O da yine 500 lira.
01:38:26Şunun fiyatı mesela 400 lira.
01:38:28Daha uyguna isteyenler olursa fiyatı 400 lira.
01:38:31Mesela rahatlık açısından soruyorum en çok hangisini tercih ediyor?
01:38:34Rahatlık konusunda bağcıksız ürünler, şunlar daha rahat.
01:38:37Çocukların okulda giymesi çıkarması daha kolay.
01:38:41Ne kadar bu?
01:38:42Şunun fiyatı 400.
01:38:43Okul çantası satılan bir noktaya gidelim bakalım orada fiyatlar ne durumda.
01:38:46Şimdi biraz daha ilerledi yine Mahmut Paşa'dayız.
01:38:49Buradaki okul çantasına bakacak olursak bir kız çocuğu için rengarenk, pembe, lila, mor çok sayıda çantanın olduğunu görüyorum.
01:38:57200 liradan başlıyor, 2000 liraya kadar var.
01:39:00Mesela bu kız çocuğu için bir çanta var elimde ne kadar?
01:39:03250 lira.
01:39:043 tane içinde çanta var.
01:39:07Kalemlik, beslenme, o anaokul çantası.
01:39:10Anaokulu için ne kadar bu?
01:39:12250 lira.
01:39:13250 lira, küçük bir çanta.
01:39:15Burada ucuz yani.
01:39:17Kalem kutusu var, suluk var onlarda fiyatlar nasıl?
01:39:19O da 100 liradan başlıyor, 500 liraya kadar var.
01:39:23Şöyle bir beslenme kutusunu görüyorum şöyle elime alayım ne kadar bu?
01:39:2650 lira.
01:39:2750 lira.
01:39:2850 lira.
01:39:29Şöyle başka neler var?
01:39:30Şöyle oldu mu 100 lira.
01:39:36İstanbul Fatih'teki Kariye Camii'nde turistlere yönelik ücretli ziyaret dönemi başladı.
01:39:41Daha günleri ibadete açık olacak caminin yabancı turistlere yönelik giriş ücreti ise 20 euro olarak belirlendi.
01:39:47CNN Türk ekibinden Ceren Meriç Kariye Camii için detayları aktardı.
01:39:52Evet İstanbul Fatih'teki Kariye Camii'ndeyiz şu anda.
01:39:55İstanbul'un tarihi yapılarından birisi.
01:39:57Oldukça ilgi gören, turistler tarafından da yoğun olarak ziyaret edilen bir yer burası.
01:40:02Bugün turistik ziyaretlere açıldı.
01:40:05Şimdi detayları alacağız.
01:40:06Yanımızda yayın konumuz Levent Çetin var.
01:40:08İstanbul Vakıflar Birinci Bölge Yardımcısı kendisi efendim.
01:40:11Hoş geldiniz yayınınızda.
01:40:12Teşekkür ediyorum.
01:40:13Siz de hoş geldiniz.
01:40:14Daha önce de ziyaret etme fırsatı bulmuştuk aslında.
01:40:16Çok güzel bir atmosferi var.
01:40:18Uzun süre restorasyon süreci oldu ve ardından da bugün turistik ziyarete açıldı.
01:40:23Detayları sizden alalım.
01:40:24Evet 21 Ağustos 2020 itibariyle Kariye Camii yeniden cami olarak Cumhurbaşkanlığı karar vermesiyle açıldı biliyorsunuz.
01:40:31Bizim devam eden restorasyon süreçlerimiz vardı.
01:40:346 Mayıs 2024 itibariyle de restorasyon süreçlerimizi tamamladık ve vakıf haftası etkiledikleri kapsamında burayı hem ziyaretçilerin ziyaretine hem de ibadete açmıştık.
01:40:46Burası biliyorsunuz UNESCO Dünya Kültür Miras Listesi'ndeki önemli bir eser.
01:40:51Haliyle de yabancı misafirler açısından özellikle yoğun bir ziyaretçi talebi var.
01:41:00Aynı zamanda uzun süredir kapalı olmasından kaynaklı ibadetle ilgili de yoğun bir talep alıyoruz.
01:41:05Bu kapsamda böyle önemli bir eserde ziyaretçi yönetim planı kapsamında 19 Ağustos 2024 yani bugün itibariyle burada yeni düzenlemelere gidiyoruz.
01:41:18Burada haftanın 6 günü sabah 9 ile 6 arasında olacak şekilde cuma günleri hariç camimizi ziyaret için gelenlerden yabancı misafirlerden ücret almaya başladık.
01:41:3420 Euro bir ücret olacak yabancı misafirlerden alınacak.
01:41:39Yerli misafirlerimiz için herhangi bir ücret uygulamamız yok.
01:41:43Yabancı Müslüman ziyaretçiler de olacak.
01:41:46Yabancı Müslüman ziyaretçilerimiz namaz kılmak için geldiklerinde namaz vakitlerinde ücretsiz olarak içeriye girebilecekler.
01:41:52Namaz vakitlerinden 15 dakika önce ziyaret alanını geçici olarak kapatacağız.
01:41:58Namaz sonrası 15 dakika sonra da tekrar cami boşaldıktan sonra ziyaret alanını tekrar açıp ziyaret edilmesini sağlayacağız.
01:42:11Cuma günleri için camimiz ziyarete kapalı olacak.
01:42:14Ama yine günlük ibadet için misafirlerimizin kullanımına açık olacak Cuma günleri de.
01:42:23Yoğun bir katılım zaten ziyaret şu anda da bugün itibariyle de aslında başlamış.
01:42:29Az önce de görme fırsatı bulduk sanıyorum.
01:42:31Şöyle sağ tarafa doğru da görüntülersek eğer burası dediğimiz gibi yerli ve yabancı turistlerin aslında yoğun ilgi gösterdiği tarihi yapılardan bir tanesi.
01:42:40Tarihi aslında bilgileri de aktaralım.
01:42:43Şöyle sağ tarafa doğru gösterelim.
01:42:45Aslında burası dediğimiz gibi dünyada eşi olmayan pek çok burada resimler duvarlarda görebiliyorsunuz.
01:42:5416. yüzyılda kilise olarak inşa edilen kariye İstanbul'un fethinden sonra 2. Beyazıt'ın sadrazamı Antik Ali Paşa tarafından camiye çevrildi.
01:43:06Diğer tarafa aslında ziyaretçileri de bir yandan görüntüleyelim.
01:43:09Kameraman arkadaşımdan rica edeceğim.
01:43:11Şöyle sağ tarafa doğru baktığımızda bugün itibariyle dediğimiz gibi turistik ziyarete açıldı.
01:43:181945'te ise Bakanlar Kurulu tarafından müzeye çevrildi Kariye Camii ve 2020 yılında Diyanet İşleri Başkanlığı'na devredildi.
01:43:26Ardından da restorasyon çalışmaları tamamlandı.
01:43:30Tabi uzun süren bir restorasyon çalışması oldu.
01:43:33Çok özel bir çalışma oldu ve 4 yıl süren yenileme çalışmasının ardından da Kariye Camii 79 yıl sonra ibadete açılmıştı.
01:43:41Aslında caminin dışına baktığımızda klasik bir Bizans yapısı gibi görüyoruz.
01:43:45Ancak içeri girdiğinizde o eşsiz duvar resimlerini görebiliyoruz.
01:43:49Sizlere de aslında bir yandan tarihi bilgileri aktarmakla birlikte caminin içine de gezdirmiş oluyoruz.
01:43:57Eşsiz diyorum çünkü gerçekten öyle.
01:43:59700 yıllık benzersiz bir yapı ve şu anda da gördüğünüz gibi uzun süren restorasyon çalışmasının ardından Mayıs ayında ibadete açılmıştı Kariye Camii.
01:44:11Tekrar edecek olursak bugün itibariyle yeniden turistik ziyarete açıldı.
01:44:19Turistler 20 Euro verecekler ziyaret edebilmek için.
01:44:22Cuma günleri Kariye Camii yalnızca ibadete açık olacak.
01:44:26Yabancı Müslümanlar da buraya gelip ibadet edebilecekler Cuma günleri.
01:44:31Ancak onlar da 20 Euro karşılığında ziyaret edebilecekler diyelim ve sözü bulunduğumuz noktadan stüdyoyu bırakalım.
01:44:38Kapatıyoruz. Yarın aynı saatte Günlük Haber kuşağında karşınızda olacağız.
01:44:42Biraz sonra CNN Türk Anahaber Büyüklüğü'nde Fulya Kalfa sizlerle olacak.
01:44:46Hoşçakalın.