CHP'li Gürer, kuraklık ve sulama sorununa dikkat çekti: Binlerce dönüm arazideki şeker pancarı, ne yazık ki su sorunu nedeniyle gelişememiş durumda
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, tarımda sulama ve kuraklık sorununa dikkati çekti. Memleketindeki çiftçileri ziyaret eden Gürer, “Sulama suyu sorunu, şeker pancarını geliştirmediği gibi başka ürünlerde de su sorunu bölgede ciddi anlamda üretim kaybına neden oluyor. Görüldüğü gibi binlerce dönüm arazideki şeker pancarı, ne yazık ki su sorunu nedeniyle gelişememiş durumda. Bu nedenle de önemli ölçüde ürün kayıpları var. Bölgede sulama suyu ile ilgili göletlerin bir an önce yapılması, artık Türkiye'nin yeraltı barajlarını oluşturmaya başlaması, suyu doğru yönetmesi gerekiyor” ifadelerini kullandı.
Category
🗞
NewsTranscript
00:00Şeker pancarı tallasındayız ancak sulama suyu yetersiz kalınca pancar gelişememiş kurumuş binlerce dönüm arazi bu yıl verim veremeyecek çünkü artık şeker pancarı bu haliyle gelişmesi de mümkün diye sulama suyu da yok.
00:16Sizi tanıyalım bu olayı bize bir anlatın.
00:18Şeker pancarı su isteyen bir mahsul. Yeraltı suyumuz oldukça çekildi. Şu anda 4-5 tane kuyudan 10-15 fiskeli suyu ancak elde edemiyoruz. O da olan yerlerden.
00:34Bu vatandaş en az 1000 metreden su getiriyor oruyla. Bu ayrı bir maliyet. Elektrik paralarının da zaten yüksek olması nedeniyle. Bu şekilde şu pancarı bundan ne alabiliriz?
00:48Ancak şu süzükten fallada kurumuş durumda.
00:52Ne kadar tonaj alalı kurumuş durumda zaten. Artık bu saatten sonra ıslatsa da bu pancarın zamanı geçmiş.
00:58Bölgede sulama suyu sorunundan şeker pancarında ciddi bir verim kaybı var.
01:03Aynen.
01:04Sularınız çekiliyor.
01:05Aynen.
01:06Sulama suyunda sorun var. Toplaştırmada sorun var.
01:08Zaten şu anda pancarın bir de alım fiyatı, firin fiyatı hiçbir şey belli değil.
01:12Geçen yıl bizim köyümüzde pancar ekicisi atıyorum %70 kişi ekiyorsa, %70'in de pancar ekimi varsa şu anda %10'a kadar düştü. Yani 10 kişi falan anca çıkar bizim köyümüzde pancar eken kişi.
01:24Onların da bir resmi bu.
01:26Genel sebepler de şunlar. Bizim köyümüz daha önce kantarımız vardı burada. Şeker pancarı kendi buraya yığılırdı. Buradan fabrikaya çekilirdi.
01:35Şimdi yeni işte fabrika satılınca bor şeker fabrikasına biz taşımak zorunda kaldık bunu.
01:41Bor şeker fabrikasına taşımak zorunda kalınca artı çiftçiye maliyet bindi.
01:47Yani geçen yıl benim pancarım. Bu yıl mesela pancarımın durumu söküme para veriyorum. Çekime para veriyorum.
01:55Tarlanın icarı, suyu. Zaten bu sulamayı anca kurtarır şu pancar. Değil çekmesini, taşımasını, sökmesini.
02:03Yani durumumuz oldu.
02:05Şu anda bu pancarı artık kurtarmak umudu yok kalmadı diyorsunuz.
02:09Bu pancarı kurtarmak umudu çok zor. Yani geçen yılki verim almaz şansı hiç yok.
02:15Hiç yok.
02:19Sulama suyu sorunu şeker pancarını geliştirmediği gibi başka ürünlerde de su sorunu bölgede gittiği anlamda üretim kaybına neden oluyor.
02:27Görüldüğü gibi binlerce dönüm arazide şeker pancarı ne yazık ki sulama suyu sorunu nedeniyle gelişememiş durumda.
02:35Bu nedenle de önemli ölçüde ürün kayıpları var.
02:39Bölgede sulama suyuyla ilgili görevlerin yapılması, yeraltı suyuyla ilgili artık Türkiye'nin yeraltı barajlarını oluşturmaya başlaması,
02:50suyu doğru yönetmesi gerekiyor. Su fakiri bir ülkeyiz.
02:54Tarımda da çok su isteyen ürünlerin su fakiri olan bölgelerde üretilmemesi yönünde çalışmalarda ihtiyaç.
03:04Şeker pancarı tallası kuraklığın etkisiyle ne yazık ki ciddi üretim kaybına yol açtığı gibi verim de düşecek.
03:14Ve kotasını tamamlayamazsa bir de ceza ödülü zorunda çiftçi.
03:18Yani çiftçi sözleşmeli tarım yapıldığı için tallayı ekiyor.
03:22Ektiği üründe böyle bir afetle karşılaştığı takdirde kota tamamlayamadın diye bir de ceza ödüyor.
03:30En azından çekasesi olsun olmasın.
03:33Bu tür mağduriyet yaşayan çiftçilere Cumhurbaşkanlığı üzerinden destek sağlanmalı ve sözleşmesi varsa
03:41fabrikalarda tespit yaparak bu tür mağduriyetler karşısında kesin olarak çiftçi ceza uygulamalarını gerçekleştirmemeli.
03:50Bunun sonunda çiftçi bunun ürünü yok, üretimi yok, geliri yok.
03:55Sonunda talladan oluyor, tarabadan oluyor ve büyük sorunlar devam edip gidiyor.
04:01Bir de vekilim bizim burada işte miras kanalı da kaldığı için tarlalarımız.
04:05Tarlalar şu anda mesela ben çekase yaptıramıyorum.
04:08Yüz dölüm tarla işliyorum.
04:09Elimde olan şu anda çekase kendi şahsıma on dölüm ya çıkar ya çıkmaz.
04:14Ama üsleğime kaldığım zaman yüz dölüm.
04:16Ben mesela ne destek alabiliyorum?
04:18Atıyorum pancar dahi sözleşmeli olduğu için çekase gösteremediğim için pancarı dahi ekemiyorum.
04:24Yani birilerinin tarlasını icar göstererekten çekase o yollarla çözmeye çalışıyoruz.
04:29Mirasa kaldığı zaman mirasınız çoğu zaten yani vefat etmiş veya işte burada değil.
04:34İmza alma şansımız yok.
04:36Ondan dolayı bu toplulaştırmaya da bir çözmelerimiz çok.
04:40Bölgede böyle bir toplulaştırma sorunu yaşayan ya.
04:42Vekilim bölgenin genel sorunu bu aslında.
04:45Çiftçi kuraklık nedeniyle ülke tarama başvurduğunda orada çekase isteniyor.
04:50Ama çiftçi de tarlası hissel olduğu için, varisli olduğu için çekasesini çıkartamıyor.
04:56Böylelikle de kuraklık yardımlarından da destek alamıyor.
04:59Atıyorum kuyu vuracağım, kuyu vuracağım ruhsat istiyor.
05:02Ruhsata mecbur hissel olunca yine ruhsat için ibiza istiyorlar.
05:07Yine ben kuyu da vuramıyorum yani.
05:09Ben işliyorum tarlayı ama o kuyu dahi yani mahsulüm kuyu vurmaya bile...
05:13Üretici sensin ama çekasenin olmadığı için yaşadığın mağduriyetten de destek alamıyorsun.
05:19Bu turuma düşmüş bir üründen almadığın destekle banka kredi borçlarını ödeyemiyorsun.
05:23Mümkün değil, mümkün değil.
05:25Bu sene hepimizin var.
05:28Tarım krediye de var.
05:30Birçok üreticinin çekase kaydı yok.
05:32Şu anda çiftçilerin tarım krediye, ziraat bankasına borcu var mı?
05:36Kesinlikle.
05:37Hepimiz borçluyuz.
05:38Nasıl ödeyeceğiz onu bilmiyoruz.
05:40Burada lahanamız var, susuzluktan korudu.
05:44Mısırlar var, aynen.
05:51Çiftçi diyor ki, muradımız mağduriyeti gelip yerine görsünler.
05:54Bizim borçlarımız da bu anlamda faize sokmayıp borçlarımızı ötelesinler.
05:59Çünkü içinden çıkacak halde değiliz.
06:01Yoksa elimizdeki, avucumuzdaki de gidecek diyor.
06:04Yetkilileri bu durumu da buradan duyurmuş olalım.
06:06Sulama suyu sorunu bu yıl lahana üreticisinde vurdu.
06:10Sulamayla ilgili borular döşendi ama su yok.
06:14Su olmayınca bu lahana tallası da görüldüğü gibi sulanamadığı için
06:18lahana gelişemedi ve önemli ölçüde çiftçi zarar etti.
06:23Türkiye'de iyi de lahana üretiminde ikinci sırada
06:26sulama suyunda sorun olan bölgelerde ciddi üretim kaybı var.
06:31Hibrit olarak üretilen lahana yurt dışına da gönderiliyordu.
06:34Yaşanan sorunlardan dolayı köylerde lahana üreticilerinin
06:38uğradığı mağduriyet bankalara olan kredi borçlarını dahi
06:42ödeyemez hale geldiler.
06:43Tarım Kanunu'nun yirmi birinci maddesine göre her yıl milli
06:47gelirin yüzde birinin çiftçilere destek olarak verilmesi
06:51gerekiyor. Bununla ilgili iki bin yirmi dört yılında verilmesi
06:54gereken destek dört yüz on bir milyar liraydı. Ancak bütçeden
06:58ayrılan destek doksan bir milyar lira oldu.
07:01Cumhurbaşkanlığı tarafından bitkisel üretim ve diğer
07:04tarımsal destekleri açıklandı. Artış geçen yıla göre yüzde
07:08yirmi beş yüzde otuz aralığında yani enflasyon kadar destek
07:13dahi verilmedi. Tarım girdilerinde enflasyon yüzde
07:16elli iki. Onun oranında artışa göre verilmiş olsaydı çiftçiye
07:21destekler kısmıydı olsa bir fayda sağlayacaktı. Ayrıca
07:25destekler hasat dönemi sonunda açıklandı. Muhtemelen bir yıl
07:29içinde bunlar verileceği için zaten destek çiftçiye
07:32ulaştığında destek olmaktan çıkmış duruma geliyor. Adı
07:35destek ama çiftçinin üretimde katkısı bu destek yönünden çok da
07:42fazla olmuyor. Destek ekim yapılmadan önce ya da hasattan
07:46önce çiftçiye verilse anlam taşır. Nihayet destekleri
07:50açıkladı. Onda da oran yüzde yirmi beşle otuz aralığında
07:53artması çiftçiye çok da fayda sağlamayacak.