Tarım işçilerinin hayat pahalılığı isyanı： Yevmiye 600, bir teneke yağ 1000 TL...
Transcript
00:00Geçen sene de biz yine burada topladık.
00:02Bu sene de biz yine buradayız baba.
00:04Ama geçim biraz zor yani.
00:06Her şey parlandı baba.
00:07Yümeğe diyelim şimdi 600 milyondur.
00:09Bir yak tenekesi olmuş 1 milyar baba.
00:11Peki geçen sene ne kadardı?
00:13Geçen sene 305 liraydı.
00:14Yak tenekesi 700 liraydı, 800 liraydı.
00:17Geçen sene yine kurtarıyordu ama bu sene hiç kurtarmıyor baba.
00:19Baba ne yapalım, sonumuz ne olur, nereye kadar gideceğiz yani mesele?
00:23Yani sen bir düşün baba.
00:25Çadıra atan hayat yok.
00:26Öyle mi?
00:27Sıcak ekmek yok baba.
00:29Sen görürsün tarım ikisi.
00:31Çocukları okula gönderiyoruz.
00:33Bir de bunların okuması var baba.
00:35Gel de çalış, gel de karın doyur baba.
00:38Yani şimdi bu halimiz nereye kadar gidecek?
00:41Doğru mu?
00:42Şimdi bir sigortalı mesele diyelim, bir işimiz mesela orada fabrikalar olsa
00:47mesela çalışsa kendi evimizde değil mi?
00:49Çocuklar okuluna gider.
00:50Biz sabah işimize gider, akşam eve geliriz.
00:53Burada baba biz tarlanın içinde soğanla, yılanla, akıllara biz boğuşuyoruz yani.
00:59Ya baba bir iş olsa, sabah mesele diyelim işine gidersin.
01:02Akşam evine gelirsin, bir evin olur.
01:05Baba biz altı ay çadırdayız.
01:07Ne sabahı var, ne gecesi var, ne gündüzü var.
01:11Yani çadırlarda hayat zordur baba.
01:13Şimdi soğan para etmezse biz de mağduruz.
01:17Doğru mu?
01:18Soğan para etsin baba, ben de kazanırım, o da kazansın, hepimiz kazanırız.
01:23İnşallah para etsin baba.
01:25İdare edebiliyoruz, tam da değil normal oluyor.
01:28Tam da değil, niye?
01:29Altı kişiyiz, beraber çalıştığımız için oluyor yani, idare oluyor yani.
01:33Yani bir şey arkamıza attığımız yok zaten.
01:36Aldığımız sadece geçimini yapıyoruz, başka bir şey yok.
01:40Her şeyin sıkıntısı var buranın.
01:42Yani öyle doğru düzgün bir işi yok zaten.
01:45Sabahtan akşama kadar söküm yapıyoruz, makas yapıyoruz, çuvallıyoruz.
01:49Düşün 300-400 milyon, bir çuval un olmuş 750 milyon.
01:54Nasıl kurtaracak?
01:55Ben söyleyeyim size.
01:57Mal sahibi de kazanmıyor.
01:59Mal sahibi de kazanmıyor.
02:01Öyle o da zarar ediyor, bizim gibi o da zarar ediyor yani.
02:05Elde bir şey yok yani, boş iştir bence.
02:08Yani şu andaki durumda bence yemeğe en azından 750 milyon, 800 civarı olması lazım yani.
02:13Kişi başı öyle olacak ki kurtaracak.
02:16Mal sahibi de kurtarmıyor.
02:18Soğan şimdi kilosu 4 milyon.
02:20Hala gidiyorsun 10 milyon.
02:22Soğanın şu anda fiyatı bence en azından 15'ten aşağı olmaması lazım.
02:26Ki adamı da kurtarsın.
02:27Bir ay sonra zaten artık kıştır eve gidiyoruz.
02:30Zaten evde de zaten iş yok.
02:31Zaten 6 ay evdeyiz, 6 ay da buradayız.
02:34Kazmasını yapıyoruz, çapası, her şeyini yapıyoruz.
02:37Soğanı topluyoruz, gidiyoruz 6 ay da evde kalıyoruz.
02:40Şimdi bizim orada zaten fabrika bir şey yok zaten.
02:43Hep boşta geziyoruz.
02:44Te bu iş gelene kadar o işi yapıyoruz, gidiyoruz.
02:48Tarım işi için ekmek parası alıyorum.
02:50O yüzden okul bıraktım.
02:51Geriye dönecek olsam tekrar okumak isterim.
02:55Ama maalesef artık öyle bir şansımız yok.
02:58O yüzden mecbur çalışacağız yani.
03:00Yapacak bir şey yok.
03:02Valla bir polis olmak isterdim de o da kısmet değilmiş ne yapalım.
03:09Tarım işi için yani gördüğün gibi okulu bıraktık abi.
03:13Yani kısmet değil işte.
03:14Yetmiyor da çalışıyoruz işte abi.
03:18Yettiği kadar yine.
03:19Kişi başı 600 lira yümeği alıyorduk yümeğe de.
03:23Dört kardeş, annemle babam burada zaten.
03:27Altı kişiyiz toplamda.
03:28Zaten burada çalıştığımız bir 4-5 ay fazlası yok yani.
03:33Sonra işte kışın eve gidiyoruz tekrar soğan başlamasına.
03:37Soğan sezonunun başlamasına kadar.
03:40İşte kışın da evde yapacak bir iş yok yani.
03:42Köyde öyle hayvanla uğraşıyoruz, hayvancılıkla.
03:46Bu da yetmiyor tabii.
03:48Geçen yıl aldığımız yümeğe yetiyordu abi.
03:52Yani bu kadar şey pahalı değildi eşyalar.
03:55Yani masraf çok yoktu.
03:57Bu sene yümeği de pahalılaştı ama yine de yetmiyor.
04:01Masraf çok.
04:02İşte tarım işçisiyim.
04:05Gelip soğanlara gidiyoruz.
04:06Soğanlardan sonra eve gidiyoruz.
04:08Altı çocuğu şöyle.
04:10Altı kişi de hanımla beraber sekiz kişiyiz.
04:14Altı çocuğum var.
04:15Onu öyle diyelim altısı okula gidiyor.
04:19Okuldan çıkartıyoruz.
04:20Bir ay önce çıkartıyoruz.
04:21İki ay sonra gene okula gönderiyoruz.
04:23İşimiz bitince gene okula gönderiyoruz.
04:25Tabii iki ay sonra gönderiyoruz.
04:28Şimdi tarlada sürünüyoruz öyle.
04:30Bak okula gidecek.
04:31Bir de onu düşünüyoruz.
04:32Şimdi ona harçlık var, bakım var.
04:35Hani bakım biraz zor oluyor yani.
04:38Şimdi kazanmış İstanbul'a gideceğiz.
04:39Şimdi gel biz burada kendimizi doyuramayacağız.
04:41Orada onu nasıl doyurabiliriz?
04:44Yani hani bakmak öyle kolay değil.
04:46Elimizde siz de görüyorsunuz soğanları.
04:49Gel git zorla karnınızı doyuruyoruz.
04:51Bir tenekeyi alıyorum bir milyar.
04:53Gömye çalışıyorum altı yüz milyon.
04:56İnan ki çocuklara doyurdukça bir şey alamıyorum.
04:58Yani yetmiyor.
05:00Şimdi eşya fırlanmış.
05:01Ben gidiyorum bir milyara bir poşet dolduramıyorum.
05:05Yani nerede ona yetecek, nerede bize yetecek?
05:08Ha öyle bir şey olmuş yani.
05:09Hani şimdi gömye diyor altı yüz diye.
05:12Altı yüze ben sabahtan akşama kadar çalış çalış çalış
05:15altı kişiden ne kazanacağım?
05:17Hani öyle.
05:17Git gel yol parası.
05:19Hepsi yol parası.
05:21Yani anladık ki hepsi yol parasını veriyoruz.
05:23Ondan sonra diyorlar tarım işçisi.
05:27Şanlıs'a şeyi bir ara demişti ya bunlar sayata çıkıyor.
05:32Alışmışlar sayata çıkıyor.
05:33Gelsin kendisi sayata gelsin göreyim hele.
05:36Bu soğanlar sayata oluyormuş.
05:38Ya geçen sene biraz daha iyiydi soğanlar.
05:40Bu sene soğan da yok.
05:42Yani durum daha kötü.
05:45Tarlada soğan gözüküyor ama soğan eksik çok az.
05:48Geçen sene üç yüzdü.
05:50Bu sene de altı yüzdür.
05:51Yok.
05:53Hiç de yetmez.
05:54Ufak iki bir şey alıyorsun onun gömyesini geçiriyor yani.
06:00Hani bir alışverişe gitti mi en az dört beş gömye gidiyor.
06:03Ha dört beş gömye aynı günlük gidiyor.
06:06Burada aldığımızı da orada yiyoruz.
06:08Ancak yine borçlanıp buraya geliyoruz.
06:11Valla ekonomiden dolayı buraya geliyoruz.
06:15Ailemle beraber çalışıyoruz.
06:17Hani mesela ben de isterdim böyle sigortalı bir işe falan gireyim diye.
06:21Ama o işe girsem de ailemi geçindiremem.
06:26Gördüğün gibi dört kişiyiz abi.
06:28Mecburen bu işe geliyoruz.
06:31Valla abi geçen sene gömye üç yüz elli falan böyle bir şeydi.
06:36Hani dört kişi çalışıyorduk yine.
06:39Geçen sene ekonomiden biraz eşyalar falan da fiyatlar da düşüktü.
06:44Bu sene iki katı olmuş ama eşyalar baya bir pahalanmış.
06:47Hani şu anda gömye en az bin TL olması lazım.
06:50Çünkü kurtarmıyor geçen seneye göre.
06:53Hani bu sene soğan da az oldu.
06:57Hani çalışmazsak bu sefer para götüremeyeceğiz.
07:00Maddi sıkıntının dolayı da bizi zorlayacak biraz.
07:04Zorlukları örneğin oradan yola çıkarken bile zorlukları başlıyor.
07:08Çoğu arkadaşımız mesela yolda trafik kazasında hayatını kaybediyor.
07:12Çoluk olsun çocuk olsun büyük küçük fark etmiyor yani.
07:15İkinci bir husus biz buraya geldiğimizde mesela yerleşim alanı olarak şöyle bir şey.
07:21Tuvalettir, odundur, banyodur.
07:25Her türlü sıkıntısı var yani.
07:26Şöyle bir şey bu işte aslında en çok zorlanan bayanlar.
07:31Yani zorluk biraz daha onlara biraz daha fazla bize göre, biz erkeklere göre.
07:36Çünkü tarlada bizle birlikte çalışıyorlar.
07:38Akşam eve geldiğimizde hani biz bir kenara çekilip dinleniyoruz.
07:42Onlar bulaşıktır, çamaşırdır, yemeğidir.
07:46Yani hepimizden önce uyanırlar sabah, akşam hepimizden sonra yatarlar.
07:52Yani bu mevsimlik tarım işlerinde en çok zorlanan bayanlar.
07:56Gömye geçen seneye göre bak gömye zam alıyor almıyor değil.
08:00Ama o gömyenin zam aldığı mesela yüzde bir ise tamam mı?
08:06Örneğin ben sana ihtiyaç olarak mesela işçinin ihtiyacı nedir?
08:09Yani yemek olsun veya sebze olsun.
08:11Onlar iki katı zam alıyor.
08:13Geçen sene örneğin atıyorum 600 ise bu sene 700 ise tamam mı?
08:17Erzak konusunda iki katı daha pahalı oluyor.
08:20Örneğin bugün tarlada benim mahsulüm 5 liraya gidiyorsa,
08:23pazarda 20 liraya satılıyorsa bunda bir film var demektir.
08:27O da şundan kaynaklanıyor.
08:29Ya örneğin kazan, komisyoncuya kazanma demiyorum, aracıya kazanma demiyorum.
08:3310 kazanacağına 5 kazan.
08:35Bugün büyükşehirlere baktığın zaman millet pazara gidiyor.
08:38Yani istediği kadar erzak alamıyor, sebze veya meyve olsun alamıyor.
08:43Bu da neyden kaynaklanıyor abi?
08:44Aradaki komisyoncular tarlada çürüyor ama pazarda gel gör ki büyükşehirlerde insanlar alamıyor.
08:51Alamıyor yani yeterince alamıyor.
08:53Yani mahsulü yetiştiriyor adam, mahsulü tarlada kalıyor.
08:56Ve bu da otomatikme zaten mevsimlik işçiye yansıyor.
09:00Bugün adam malını tarlada satabilse,
09:02yömye bugün 700 ise 800 olur veya 1000 olur.
09:05Yani bize de faydası olur.
09:07Hem üreticiyi hem tüketiciyi bekleyen tehlikeler şöyle diyeyim.
09:11Mal sahibi malını tarlada satamıyor veya düşük bir fiyata satıyor.
09:15Şu şekil mal buradan pazara, markete kadar gidiyor ya,
09:21oraya kadar baya bir fiyat değişiyor.
09:56Uğraşma, uğraşma, uğraşma.
10:26Çeviri ve Altyazı M.K.
10:56Çeviri ve Altyazı M.K.
11:26Çeviri ve Altyazı M.K.
11:56Çeviri ve Altyazı M.K.
12:26Çeviri ve Altyazı M.K.
12:56Beni bırakma!
12:58Beni bırakma!
13:00Beni bırakma!
13:02Beni bırakma!
13:04Beni bırakma!
13:06Beni bırakma!
13:08Beni bırakma!
13:10Beni bırakma!
13:12Beni bırakma!
13:14Beni bırakma!
13:16Beni bırakma!
13:18Beni bırakma!
13:20Beni bırakma!
13:22Beni bırakma!
13:24İçine kuru dikişi var, çavuşu var, servisi var.
13:28Getirmesin, götür.