DEM Parti'den Numan Kurtulmuş'a 'Can Atalay' tepkisi_ Milletvekiline sahip çıkabilseydi...
Transcript
00:00Şimdi kamuoyunda doğru bilinen bir takım yanlışlar var.
00:04Ne bunlar? Geçen gün de buradan anlatmaya, izah etmeye çalıştık.
00:08Can Atalay milletvekili, Hatay halkının iradesini temsil eden bir milletvekili, aynı zamanda Türkiye Milletvekili.
00:14Anayasa da bunu böyle ifade eder.
00:16Biz bugün Dem Parti olarak Meclis Başkanı'na buradan açık bir çağrı yapmak istiyoruz.
00:22Ne çağrısı yapmak istiyoruz?
00:24Meclisin itibariyle ilgili epeyce bir kaygılanmış kendisi, bir açıklama yapmış Emine Şen Yaşar'ın,
00:31yani adalet arayışının sembolüne dönüşen bir kadının hikayesine dönüp bakıp sorumluluk hissetmek yerine
00:41onun orada adalet arayışını sürdürmesini meclisin itibarını zedeleyen bir eylem olarak değerlendirmiş.
00:48Şimdi Sayın Kurtulmuş'a biz de Dem Parti olarak buradan bir çağrı yapalım.
00:52Şayet Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin itibarını gerçekten düşünüyorsanız ki biz düşünmeniz gerektiğini düşünüyoruz.
01:00Bunu yıllardır söylüyoruz.
01:01Bunun için yıllardır mücadele ediyoruz.
01:04Meclisin sorunları çözme zemini olması gerektiğini söylüyoruz.
01:08Ama 1990'lı yıllardan başlayarak bugüne deyin meclis ne yazık ki itibarının üzerine düşen gölgeden kurtulamamıştır.
01:21Bakın bugün Türkiye Büyük Millet Meclisi bir üyesine sahip çıkamaz halde.
01:29Nasıl?
01:30Eğer Türkiye Büyük Millet Meclisi halen üyesi olan bir milletvekiline sahip çıkabilseydi Can Atala ile ilgili bu tartışmaları yapmıyor olacaktık.
01:42Ne olacaktı yapılması gereken?
01:44Nedir yapılması gereken?
01:46Anayasa Mahkemesi dedi ki Can Atala ile ilgili meclisin almış olduğu karar benim için yok hükmündedir.
01:54Şimdi bu ne demek?
01:56Bu şu demek.
01:57Can Atala ile ilgili eski halin devamına demek istiyor anayasa mahkemesi.
02:02Eski halin devamı nedir?
02:03Milletvekiliyinin sürdürülmesi.
02:05Peki milletvekiliyinin sürdürülmesi için yapılması gereken şey nedir?
02:09Elbette bununla ilgili genel görüşme açılması taraftarıyız.
02:13Tabii ki bunun mecliste konuşulması taraftarıyız.
02:16Elbette bu anayasa mahkemesi kararının mecliste okunmasının siyaseten çok büyük anlamları var.
02:23Tabii ki.
02:24Ama tüm bunların yanı sıra yapılması gereken çok önemli bir şey var.
02:29O da Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı sıfatıyla Sayın Kurtulmuş'un Hatay Milletvekili Can Atalay'ın özlük haklarını iade etmesidir.
02:42Biz Dem Parti olarak bu çağrıyı yapıyoruz.
02:46Gerçekten hiç vakit kaybetmeden milletvekili Can Atalay'ın özlük hakları iade edilmeli.
02:53Anayasa mahkemesi kararı uygulanmalıdır.
02:56Çünkü yok hükmündeki bir karar okunarak milletvekilliği kaldırılmaya çalışıldı Can Atalay'ın.
03:04Ve artık bağlayıcılığı olan bir karar var ortada.
03:09Bu ne demektir?
03:10Can Atalay'ın milletvekilliğinin sürdüğünün kabulünün gerekliliğini vurgulayan bir karar.
03:18Bunun hızlı hayata geçmesi için mücadele etmeye devam edeceğiz.
03:22Tekrar ediyorum Can Atalay milletvekilidir ve olması gereken yer hapishane değil.
03:27Türkiye Büyük Millet Meclisi'dir.
03:29Ona oy veren insanlarla buluşması gerekir.
03:32Tüm siyasetçiler bugüne kadar yalnızca siyaset yaptıkları için hiçbir gerekçe olmadan tutuklu ve hapiste zorla tutulan Kobani davası tutsakları da Gezi davası tutsakları da bu yaklaşımla değerlendirilmeli ve özgürce siyaset yapabilmeleri için meclisin görevini ve sorumluluğunu yerine getirmesi gerekir.
04:00Söz hapishaneden açılmışken Cezaevi Gözlem ve İdare Kurulları dedik.
04:0430 yıl hapiste tutulan insanların tahliyelerine saatler kala bazen dakikalar kala infazları yakılıyor.
04:11Türkiye kamuoyu infaz yakma kelimesini de bu vesileyle yeni bir deyim olarak kazanmış oldu.
04:19İnfaz yakma ne demek, nasıl oluyor?
04:22İnfaz yakmak şöyle, Covid-19 salgını gerekçe gösterilerek 2020 yılında infaz mevzuatında bir koşulu salıverilme süreleriyle ilgili olarak bir düzenleme yapıldı.
04:35O dönemde bunun ayrımcı bir yasa olduğunun özellikle altını çizdik.
04:39Adli suçlarda, infaz sürelerinde indirim yaparken siyasi suçlar bunun dışında bırakılmıştı.
04:44Hukukçular bu ayrımın hem anayasaya, hem Birleşmiş Milletler Kişisel ve Medeni Haklar Uluslararası Sözleşmesi'ne hem Birleşmiş Milletler Cezaevilerine ilişkin asgari standart kurallarına hem de infaz kanununa aykırı olduğunu
04:59biz siyasilerle birlikte, buna itiraz eden siyasilerle birlikte defalarca dile getirdiler, itirazlarını ortaya koydular ama bu uygulama devam ediyor.
05:08Ne yapıyor bu İdare ve Gözlem Kurulları cezaevlerinde?
05:13İşte dün İlhan Sami Çomak'ta olduğu gibi otuz yıl hapis yatmış ve artık tahliye olması gereken bir tutsakla ilgili keyfi karar veriyor.
05:24Bu bir mahkeme değil, böyle bir karar veremez.
05:28Bir mahkeme gibi davranamaz.
05:31Ama bu kurullar mahkemeleri yerine geçmiş durumda hali hazırda ve tekrar ediyorum hiçbir kurum mahkeme yerine geçerek karar veremez, yönetmelik kanunun uygulama alanını da ortadan kaldıramaz, temel hak ve özgürlükler de kanunlarla düzenlenir.
05:51Şimdi infaz, yakma işte bu demek.
05:53Siz özgür olmanız gereken yerde kimlerin kararıyla üstelik herhangi bir mahkeme kararı olmaksızın bir şekilde hapiste tutuluyorsunuz.
06:05Buna kimler karar veriyor?
06:07Bakın İdare ve Gözlem Kurulları'nda kurum müdürlerinin başkanlığında oluyor, onlar yer alıyor.
06:13Gözlem ve sınıflandırmadan sorumlu ikinci müdür oluyor, idare memuru oluyor, cezaevi tabibi oluyor.
06:21Psikiyatrist, psikolog, bu böyle böyle, infaz koruma baş memuru ve teknik personele kadar devam eden bir kuruldan oluşuyor.
06:31Peki infaz yakma gerekçelerinde ne var?
06:35Bir kısmını paylaşacağım sizlerle.
06:38Çok daha dehşet verici gerekçeler de var bunlar arasında.
06:43Gittiğimizde bizim ziyaret ettiğimiz zaman milletvekilleri olarak yine Hukuk Komisyonumuzun ve İnsan Hakları Komisyonu üyelerimizin ziyaretleri sırasında da bize iletilen nedenler var.
06:56Bakın fazla su kullanmak, fazla kitap okumak, az kitap okumak, halay çekmek ya da çekmemek, arkadaşları ile selamlaşmak ya da selamlaşmamak.
07:06Aleş sınavına girmek veya Aleş sınavına girmemek, serzenişte bulunmak, şarkı söylemek, cezaevi imamıyla görüşmemek, üniversite bitirmemek, Kürtçe türkü söylemek, görüşçülerle selamlaşmak, fazla dilekçe verme, kurum personeline kayıtsız kalma gibi.
07:23Yalnızca bunlar mı?
07:25Bir de pişman mısın gibi sorular yöneltiliyor.
07:30Bu yapılan insan haklarına aykırı.
07:33Mesela HDP'den belediye eşbaşkanı seçildiniz.
07:37Şimdi olsa yine aday olur musunuz ya da bundan dolayı pişman mısınız?
07:43Eğer pişmanlık ifade etmiyorsanız bu sizin infazınızın yakılmasının gerekçesi olabilir.
07:54İlla bir pişmanlık ifade etmeniz gerekir infazınızın yakılmaması için.
07:59Düşünün cezaevi gözlem ve idare kurullarının ne yaptığını.
08:04Şimdi daha da netleştirmek ve daha da somut hale getirmek için konuya dair bazı örnekler üzerinden biraz daha yakından ilerleyelim, bakalım istiyorum.
08:15Mesela Şermin Demirdağ bir siyasi mahkum, müebbet hapis cezası almış.
08:2231 yıldır cezaevinde ve bunun 18 yılı Sincan Kapalı kadın cezaevinde geçmiş.
08:3030 yılı dolduğunda normalde şartlı salı verilmesi gerekiyor.
08:35Alehte karara neden olacak herhangi bir disiplin suçu da yok.
08:40Fakat bir kurul tarafından yine şartlı tahliyeye uygun bulunmadınız denilerek öteleniyor.
08:50Yeterince iyi halle bulunmadı.
08:53Kimin kanaatiyle?
08:54Böyle bir kurulun kanaatiyle.
08:56Şimdi Sincan Kadın Kapalı cezaevinde tutuklu bulunan ve 30 yıllık tutsak Şermin Demirdağ'ın infazı kaç kez yakıldı biliyor musunuz?
09:055.
09:08Bendeki son bilgilere göre 5 kez.
09:11Yine sebep pişman olmamak tabii.
09:15Şu ana kadar en az 17 kadının bu şekilde, Sincan'la hapiste tutulan 17 kadının bu şekilde infazı yakıldı.
09:25Bir kısmı sonradan infazını tamamlayıp tahliye oldu ama hala en az 10'a yakın kadın tutsak infazı yakıldığı için tahliye olma hakkı engelleniyor ve hapiste tutuluyor.
09:38Bir başka örnek İmralı'dan.
09:40İmralı Adası'nda ağır teheccüd koşullarında tutulan, aylardır haber alınamayan, ailesi ve avukatlarıyla görüştürülmeyen ve tahliyesi bir yıl ertelenen Veysi Aktaş.
09:55Devam edeceğim örneklere.
09:56Bakırköy Kadın Kapalı cezaevinde bulunan hasta tutsak, hasta tutsaklardan da örnek vermek istiyorum.
10:03Şivekar Ataş.
10:05İleri derecede kalp, yüksek tansiyon, bel fıtığı ve diş hastası.
10:10Ayrıca rahminde tespit edilen kislerin ameliyatla çıkartılması gerektiğine karar verdiler.
10:18Bir operasyon geçirdi ve tedavisi devam ediyor.
10:22Buna rağmen infazı yakıldı.
10:25Patnos L tipi kapalı cezaevinde 30 yıllık hasta tutsak, Mehmet Kınat.
10:31Şeker, mide, göz ve bel fıtığı gibi hastalıklara sahip.
10:35Yine Sinan Sütpak.
10:386 kez infazı yakıldı ve ağır hasta.
10:43Şimdi bu örnekleri çoğaltabiliriz, arttırabiliriz.
10:48Keza mesela Çetin Arkaş aynı durumda.
10:53Hangi ismi söylesek diğeri eksik kalıyor.
10:59İnfaz yakmalar, değerli arkadaşlar, umut hakkının da ihlaline neden oluyor.
11:06Ne oluyor?
11:07Düşünün, 30 yıl tutuklu kalıp bu süre sonunda serbest kalacağınızı düşünüyorsunuz.
11:13Ama çok sayıda insanın umut edebilme hakkı bu tür kurular aracılığıyla,
11:22o yüzden yeni bir işkence yöntemi diyoruz biz buna, ellerinden alınıyor.
11:2630 yıl, bir ömür.