Maymun Çiçeği Hastalığı Türkiye'de Yeni Bir Pandemi Sürecini Gündeme Getirdi
Afrika kıtasından Avrupa’ya yayılan maymun çiçeği hastalığının yeni bir pandemi süreci olasılığını gündeme getirmesi gözleri Türkiye’deki sağlık sistemine çevirdi. Diyarbakır Tabip Odası Başkanı Veysi Ülgen, “Biz, koronavirüs dönemindeki gibi bir sürecin işletilmesini istemiyoruz. O dönemdeki gibi geç kalınma, vakaları görememe, önlem alamama gibi durumların olmaması gerekir. Koronavirüs döneminden ders alınmalı” dedi.
AHMET ÜN
(DİYARBAKIR) - Afrika kıtasından Avrupa'ya yayılan maymun çiçeği hastalığının yeni bir pandemi süreci olasılığını gündeme getirmesi gözleri Türkiye'deki sağlık sistemine çevirdi. Diyarbakır Tabip Odası Başkanı Veysi Ülgen, "Biz, koronavirüs dönemindeki gibi bir sürecin işletilmesini istemiyoruz. O dönemdeki gibi geç kalınma, vakaları görememe, önlem alamama gibi durumların olmaması gerekir. Koronavirüs döneminden ders alınmalı" dedi.
hbrlr1.com/cbbilbdbkckckl
AHMET ÜN
(DİYARBAKIR) - Afrika kıtasından Avrupa'ya yayılan maymun çiçeği hastalığının yeni bir pandemi süreci olasılığını gündeme getirmesi gözleri Türkiye'deki sağlık sistemine çevirdi. Diyarbakır Tabip Odası Başkanı Veysi Ülgen, "Biz, koronavirüs dönemindeki gibi bir sürecin işletilmesini istemiyoruz. O dönemdeki gibi geç kalınma, vakaları görememe, önlem alamama gibi durumların olmaması gerekir. Koronavirüs döneminden ders alınmalı" dedi.
hbrlr1.com/cbbilbdbkckckl
Transcript
00:302019 yılının sonlarında daha fazla 2020'nin başlarında o dönem hem Türkiye'nin gündeminde hem dünya gündeminde koronavirüs salgını vardı.
00:59Ancak o dönem bu çok bakanlıkça da, toplumca da, sivil toplum kuruluşlarınca da çok ciddiye alınmıyordu.
01:08O dönem hem Diyarbakır Tarif Odası olsun, Türk Tarifi'de biliyorsun aslında bu konuda bu salgının toplum sağlığı üzerinde, toplum hayatı üzerindeki uyarlarını yapıyordu o dönem.
01:23Ancak bu uyarı çok dikkate alınmadı.
01:27Ne zamanki 11 Mart'ta 2020'de Dünya Sağlık Örgütü pandemi ilan etti ve o dönemden sonra bir anda Türkiye'de koronavirüs salgının olduğu görüldü.
01:42Her gün tespitler arttı. Demek ki öncesinden de vardı.
01:46O dönem 11 Mart'ta böyle bir pandemi ilan edildi. Ancak Şubat'ta, Ocak'ta da aslında aynı şikayetler vardı.
01:58O dönem koku alamama, baş ağrısı, nefes ağrısı, öksürük, kas ağrısı bu tür şikayetlerle acilere çok başvuruda bulunuyordu.
02:11Bu anlamda biz o zaman da söyledik, bir geç kalınmışlık var.
02:16Şimdi bunu niye söylüyorum?
02:18Şimdi Mpox dedikleri, yani halk arasında maymun çiçeği dedikleri yine bir viral salgın var.
02:27Biz koronavirüs dönemindeki gibi bir sürecin işletilmesini istemiyoruz.
02:33Yani o dönemdeki gibi geç kalınmışlık, o dönemdeki gibi vakaları görmeme, o dönemdeki gibi önlem alamamanın olmamasını gerektiğini düşünüyoruz.
02:47O dönemden ders alınmalı ve şimdiden gerekli önlemler alınmalı.
02:53Hem hastanelerde gerekli önlemler alınmalı, yoğun bakımlarda gerekli önlemler alınmalı.
02:58Halk arasında önlemlerle ilgili koronavirüsün son dönemlerinde yapıldığı gibi bir propaganda yapılmalı.
03:07İşte bu anlamda bu hastalığa karşı korunmak için bakanlık tarafından, sağlık kuruluşları tarafından uyulması gereken kurallar diye
03:23yeniden gerek afişlerle, gerek sözlü ve gerek yazılı ve diğer basın ile televizyonlarla bu farkındalık yaratılmalı.
03:36Bu anlamda her gün basında yer verilmeli.
03:42Bu virüse karşı nasıl korunabiliriz?
03:46Çok sıkı bir şekilde işlenmeli diye düşünüyoruz.
03:50Bu viral hastalık da diğer viral hastalıklara benziyor.
03:56Viral hastalıkların çoğu birbirine benziyor.
03:59Daha çok başlangıç olarak üstolunum yollarını etkiliyor.
04:04Ancak sonra vücudun bütün sistemini etkileyebiliyor.
04:07Yine bunlarda da baş ağrısı, halsizlik, öksürük gibi yakılmalar, koku alamama gibi yakılmalar da olabilir.
04:17Nefes ağrılığı yakılmaları ve bizim bildiğimiz üstolunum yolu belirtileri bu hastalıkta da var.
04:28Bu anlamda dikkat etmek lazım.
04:31Henüz şu anda Türkiye'de sağlık bakanlığının açıkladığı bir Mpox, bizim dediğimiz maymun çiçeği salgını yok.
04:41En azından bakanlığın açıkladığı.
04:43Ancak biz, özellikle TTB'nin yaptığı araştırmalarda tek tük bazı vakaların olduğu söylendi.
04:52Ama tabi tek tük vakalar, viral hastalıklar tek tükte kalmıyor.
04:57Hızlı artıyor.
04:58Biz bunu koronavirüsten biliyoruz, gripten biliyoruz.
05:01Geçmişteki bütün bulaşıcı bütün hastalıklarda büyüyoruz.
05:05Yani bunlar teklerde kalmıyor.
05:08Bu anlamda dikkat etmek gerekiyor.
05:12Şimdi bu sağlık bakanlığı bakalım önümüzdeki dönemde bu koronavirüsün sonraki dönemlerinde aldığı kararları uygulayacak mı?
05:20Yani bu sıkı önlemleri uygulayacak mı?
05:23Bunu göreceğiz.
05:26Şimdi tabi koronavirüs sürecinde bazı özellikle tedavi protokolü ile ilgili bazı deneyimler oldu.
05:38O dönem sıtma ilacında kullanılan ilaçlar bir dönem kullanıldı.
05:42Yani biz bunun yanlış olduğunu söyledik sonra bu ilaç kaldırıldı.
05:46Çok böyle magazinel haberlere çok önem verildi.
05:51Bilimsel olmayan, hiçbir etkinliği kanıtlanmamış yöntemlerin bu hastalıkta iyi olduğu söylendi.
05:58Ama pratikte gördük ki bunların hiçbiri olmadı.
06:02O dönem 2020 Haziran'da Diyarbakır'da bir sağlık bakanlığının buradaki bir heyetle bir Türk ışını dedikleri bir yöntemi kamuoyuna deklar ettiler.
06:13Biz o dönem Diyarbakır Tapı Odası olarak buna karşı çıktık.
06:17Açıklama yaptık dedik ki bu doğru değil.
06:19Yani bilimsel olarak ispatlanmamış bilimsel olarak bilinmeyen yöntemlerin sonuçları bilinmeyen yöntemlerin uygulanması doğru değil dedik.
06:31Ama o dönem sadece biz söyledik.
06:34Yani biz söyledik o dönem herhangi bir destek almadı.
06:36Kamuoyunda da çok bizi desteklen olmadı.
06:40Ama biz bunu takip ettik.
06:43Biz pandemi dönemindeki bütün deneyimleri şimdi bakıyoruz bütün deneyimleri inceliyoruz.
06:52Doğruları da inceliyoruz yanlışları da inceliyoruz.
06:55O sürecimiz devam ediyor.
06:57Çünkü biz biliyoruz ki bu dünyada çevre kirliliği var.
07:01Bu dünyada küresel ısınma var.
07:03Bu dünyada sağlık hakkının artık ortadan kaldırıldığı durum var.
07:08Sağlığın özelleştirmesi var.
07:10Sağlığın piyasalaşması var.
07:12İlaç tekerleri gerçeği var.
07:14Bu anlamda biz bunları bildiğimiz için bir de bildiğimiz bir şey daha var.
07:20Doğada viral hastalıklar oluyor.
07:22Yani bu noktada buna her dönem tarihe baktığımızda oluyor.
07:26Bunların ışığında biz hem öncelikle Sağlık Bakanlığı önlemler almaya ve durumu net bir şekilde açıklamaya davet ediyoruz.
07:38Ama toplumu da uyarıyoruz.
07:40Özellikle elle temastan kaçının diyoruz.
07:42Alabalık yerlerde mutlaka maske takın diyoruz.
07:46Mutlaka hijyene, kişisel hijyene uyun diyoruz.
07:50Zorunlu olmadıkça fiziksel temasa yani el ele tutuşmalar, sarılmalar, öpüşmeler bunlardan kaçınmalı diyoruz.
07:58Özellikle kalabalık yerler, okullar, camiler, taziye evleri ve diğer yurtlar, öğrenci yurtları
08:08buralarda hijyen kurallarının, salgın kurallarının yeniden yaşatılmasını da talep ediyoruz.
08:16Umarım Mpox dediğimiz bu maymun çiçeği salgını ne ülkemize ne dünyada korktuğumuz başımıza gelmez.
08:28Ama sağlık zaten önemli olan hastalıkların ortaya çıkmasını engellemek.
08:34Yani bizim zaten görevimiz hastalığı engellemek.
08:38Hastalığın oluşmasını engellemek.
08:40Asıl görevimiz bu.
08:42Olduktan sonraki önlemler farklı ama biz şu anda diyoruz ki bunu önlemenin yollarını geliştirelim.
08:50Şimdi biz sonuçta son aylarda neyi tartışıyoruz?
08:54Hastaneler anında bu olayını tartışıyoruz.
08:56Çözülemeyen bir anda bu olayı var.
08:58Neyi tartışıyoruz?
09:00Hastanelerde mesai saati dışında, kamu hastanelerinde hastalardan para almasını tartışıyoruz.
09:08Görüyoruz bu anında.
09:10Yine acillerin çok yoğun olduğunu görüyoruz, tartışıyoruz.
09:16Yani biz bu anlamda bu kadar sağlıkta sorun varken bu sorunlara sahip bir sağlık sisteminin pandemi ne kadar baş edebileceği meçhul.
09:26Aciller yetersiz, birinci basamak yetersiz.
09:30Çünkü aile yetimlikleri üzerinden bu hizmetin verilmesi zor görünüyor.
09:36Çünkü orada performans sistemi var.
09:38Sonuçta aile yetimleri performansa göre birinci basamak hizmetini veriyor.
09:44Biz bunu doğru bulmuyoruz.
09:46Diyoruz ki birinci basamak hizmeti bir kamu hizmetidir.
09:48Devletin bunu yapmakla mükelleftir.
09:50Ve hekimlerde, sağlık emekçilerinde görevi bu alanlarda hastalıkların önlenmesi için çalışmaktır.