Savatra Antik Kenti’nde Bizans kilisesi bulundu
KONYA'daki Savatra Antik Kenti'nde Anadolu'da ilk kez 'Türk' ibaresinin yer aldığı, Grek alfabesi ile yazılmış 'Türkoğlu' yazıtının ardından yeni bir höyük kazısına başlandı. 5 bin yıllık bir geçmişe sahip höyükteki kazılara ilişkin konuşan Kazı Başkanı Doç. Dr. İlker Işık, "Geçen sene de bir kilise kazdık. Bu ikinci kilisemiz. Bizans döneminde önemli bir tebaaya sahip olduğunu, önemli bir cemaatinin olduğunu, önemli bir demografik yapısının olduğunu ortaya koyuyor. Bu bakımdan da Roma'dan Bizans'a geçiş içerisinde buradaki kentin siyasi, askeri ve stratejik yapısı hakkında bilgi sahibi olmak bakımından bu kazıyı çok önemsiyoruz" dedi.
Karatay ilçesi Yağlıbayat Mahallesi'ndeki Savatra Antik Kenti'nde, Selçuk Üniversitesi Kültür Varlıklarını Koruma ve Onarımı Bölümü Başkanı Öğretim Üyesi Doç. Dr. İlker Işık başkanlığında kazı çalışmaları sürdürülüyor. 2020'deki yüzey çalışmaları sırasında Anadolu'da ilk kez 'Türk' ibaresinin yer aldığı, Grek alfabesi ile yazılmış 'Türkoğlu' yazıtı bulundu. Yazıtın detayları, 2 yıllık süren incelemenin ardından 2 yıl önce kamuoyu ile paylaşıldı. Geçen yılki kazılarda da Savatra Antik Kenti'nde, 1800 yıllık olduğu değerlendirilen zafer çelengi, asker ve sancak kabartmalı sunak ortaya çıkarıldı.
Karatay ilçesi Yağlıbayat Mahallesi'ndeki Savatra Antik Kenti'nde, Selçuk Üniversitesi Kültür Varlıklarını Koruma ve Onarımı Bölümü Başkanı Öğretim Üyesi Doç. Dr. İlker Işık başkanlığında kazı çalışmaları sürdürülüyor. 2020'deki yüzey çalışmaları sırasında Anadolu'da ilk kez 'Türk' ibaresinin yer aldığı, Grek alfabesi ile yazılmış 'Türkoğlu' yazıtı bulundu. Yazıtın detayları, 2 yıllık süren incelemenin ardından 2 yıl önce kamuoyu ile paylaşıldı. Geçen yılki kazılarda da Savatra Antik Kenti'nde, 1800 yıllık olduğu değerlendirilen zafer çelengi, asker ve sancak kabartmalı sunak ortaya çıkarıldı.
Transcript
00:00Çok eski devirlere ait olan Savatra'nın tarihi kimliğini ortaya koyan
00:04höyük kazasıyla bu çalışmalarımızı sürdürüyoruz.
00:062024 yılı itibariyle de bu çalışmaları şu an höyük üzerinden başlattık.
00:12İlk etapta burada bir kilise yapısı var.
00:14Halk tarafından tahrip edilmiş ve ciddi şekilde Moloz yıllarının olduğu alan üzerinde
00:18şu an kazı çalışmalarını yürütüyoruz.
00:20Önemli bulgular ediniyoruz.
00:22Höyük yapısı 5000 yıllık bir geçmişe sahip.
00:26Savatra çok eski çağlardan itibaren ticaret rotası olduğu için
00:30kadim bir kent, önemli misafirlerini ağırlamış bir yerleşim birimi.
00:34Yine aynı şekilde askeri bir yerleşim noktası olması hesabıyla
00:38hem askeri nakliye yollarının hem de ticaret yollarının kesilme noktasından dolayı
00:43burada uzun yıllar bir yerleşim görülmüş.
00:46Bunun en somut örneği de zaten bulunduğumuz höyük yapısı.
00:50Höyük'te yaptığımız çalışmalar neticesinde önemli bulgularla karşılaşmaktayız.
00:54İlerleyen süreç içerisinde kilisenin temelini ortaya koyarak
00:5712. yüzyıla kadar uzanan bu kilisenin temellerini açığa çıkartıp
01:02plana hakkında bilgi sahibi olmaya çalışıyoruz.
01:04Erken Tunç çağında başlatılmış olan bu yerleşimin Bizans sürecine kadar devam etmesi,
01:09kesintisiz olarak bu yerleşimin olması,
01:11Savatra'nın tarih boyunca ne kadar teveccüh gösterdiğini ifade eden önemli bir bulgudur.
01:16Bu bakımdan da Savatra Antik Kenti'nde höyük üzerinde çalışmalar
01:19bizi son derece heyecanlandırıyor.
01:23İnşallah bu kazaları uzun yıllar devam ettirerek
01:26Konya'nın tarihi ve coğrafyası hakkında da önemli bilgiler elde edilmeyi umuyoruz.
01:30Burası Roma döneminden itibaren bir askeri garnizon kentiydi.
01:33Tabi burada Roma'nın kendi ihtişamını ortaya koyan
01:37önemli kamu yapılarıyla alakadar bilgiler ve belgeler elimize geçti.
01:41Hemen akabinde gelen Bizans evresiyle beraber de aynı ihtişamın devam ettiğini görüyoruz.
01:46Bunun bir başka göstergesi de bir kilise yapısının burada mevcudiyeti.
01:52Geçen senede bir kilise kazdık, bu ikinci kilisemiz.
01:55Bizans döneminde önemli bir tebae sahip olduğunu,
01:58önemli bir cemaatinin olduğunu, önemli bir demografik yapısının olduğunu ortaya koyuyor.
02:02Bu bakımdan da Roma'dan Bizans'a geçiş içerisinde
02:05buradaki kentin siyasi, askeri ve stratejik yapısı hakkında bilgi sahibi olmak bakımında
02:11bu kazayı çok önemsiyoruz.
02:13Sonraki dönemde zaten Selçukluların buraya gelmesi ve artık bir İslam coğrafyası haline gelmesiyle
02:20zaten Savatra sınır bölgesi olma niteliğini kaybediyor.
02:23Ondan sonra zaten nüfus özelliğini kaybederek bir nahi formatına geliyor.
02:28Dolayısıyla bizim artık son evrede yani zirve yaptığı, nüfusunun kalabalık olduğu,
02:34ihtişamlı, görkemli dönemini araştırma bakımından bu alanda kazı çalışması yapmamız
02:39Savatra'nın kimliğini ortaya koymak bakımından son derece önemli.
02:42Burasının askeri garnizon noktası olması zaten birçok uygarlığın, medeniyetin ki
02:46Türklerin de gelmesi açısından son derece doğal.
02:49Bir Türk olarak tabi ki burada Türklerin varlığından ve gelmiş olmasından son derece ben de mutluluk duyuyorum.
02:55Anadolu'da ilk yazıtın burada çıkmış olması, bunun diğer iki parçasının Konya Arkeoloji Müzesi'nde bulunması
03:01tabi çok önemli bizim için.
03:03Biz bunları tabi kamuoyuyla o zaman paylaşmadık.
03:05Bunun haricinde figüratif örnekler, tamgalar ve runik örnekler de
03:09Savatra ve çevresinde karşılaştığımız diğer Türklere ait bulgular.
03:13Bunların her biriyle ilgili zaten bir bilimsel yayın çalışması içerisindeyiz.
03:17Her çalışma süresi içerisinde yeni bulgularla da karşılaşıyoruz Türk tarihiyle alakadar.
03:22Burada önemli kurgan mezarlar da var.
03:24Onların da ilerideki zamanlarda kazılması ve bilim dünyasına paylaşılmasıyla beraber
03:29Anadolu'daki Türk kimliği hakkında daha net ve daha keskin cümleler kullanma şansına sahip olacağız.
03:35Önemli yazıt parçaları, sikkeler, seramik örnekler ve fresk parçalarıyla karşılaştık.
03:44Bir tanesi tanınılabilir şekilde bir kadın figürü.
03:47Çok nadide güzel bir örnek.
03:49Onun haricinde telekota figürün örnekleriyle de karşılaşmaktayız.
03:53Aslında kilise yapısının geçmiş dönemi hakkında da bize bir örnek veriyor bu.
03:58Burada bir tabaka karışımı söz konusu.
04:00Daha öncesinde define tahribatı nedeniyle, defineci tahribatı nedeniyle burada bir tabaka karışımı olmuş.
04:06Farklı dönemlere ait bulguları bir kazı içerisinde aynı anda bulma durumumuz söz konusu.
04:11Ama elimize geçen bulgular çok nadide olduğu için bizi de heyecanlandırıyor.
04:15Devamını getirmeyi planlıyoruz.
04:17Umarım ilerleyen dönemler içerisinde bu fresk parçaların da devamına ulaşarak Konya'nın tarihi ve coğrafyasına bir katkı sağlamış oluruz.