Türkiye'nin 3 bin 500 yıllık takıları görücüye çıktı
Erzurum Müze Müdürlüğü'nün depolarında saklanan, aralarında 3 bin 500 yıllık takıların da bulunduğu 175 eser, görücüye çıktı.
Transcript
00:00Yüzyıllar önce 8. 7. yüzyıla ait olan bu kemer parçası üzerinde gerçekten çok ince işçilikle bir av sahnesi işlenmiş.
00:25Tek dizini yere koymuş ve diğer dizini de arkadan yine yere dayamış bir avcının yayını gelmiş bir şekilde önündeki hayvanları, ceylan torundan hayvanları avladığını görüyoruz.
00:38Şöyle söyleyeyim, biz böyle sadece kadın, erkek diye cinsiyet ayrımı yapmadık takılar üzerinde.
00:44Ağırlıklı olarak kadın tabii ki ama dediğim gibi kemer, özellikle seçmiş olduğumuz kemer bir erkek kemeri.
00:50Yine pazubentler erkeklerin daha sportla kullandığı takılardan.
01:08Burası da geçik.
01:38Şubat ayından beri yaklaşık 6 aydır bu serginin hazırlıklarını yürütüyoruz diğer arkadaşlarımızla beraber.
02:00Öncelikle konu olarak takıyı seçtik.
02:03Metal eserleri seçtik maden olarak da.
02:06Daha sonra bunları belirledikten sonra en erken dönemden Osmanlı'ya kadar bir kronolojik sıralama belirledik.
02:12Belirlediğimiz eserlerin de işte dediğim gibi 6 aydır Erzurum Restorasyon Bölge Laboratuvarı'nda temizlikleri, bakımları ve restorasyon işlemleri tamamlandı.
02:23Ve bu festival kapsamında sergimizi açtık ancak festivalde sınırlı tutmayıp 3 ay boyunca da ziyaretçilerimize açık olarak tutmayı planlıyoruz.
02:32Biz dediğim gibi metal eser bazında müzemizde bulunan ve daha önce hiç sergilenmemiş eserlerden seçtik sergimizin başlangıcını.
02:42Ve milattan önce 1500'lerden başladığını tespit ettik.
02:47İğnelerle süs iğneleri özellikle tomurcuk başlı dediğimiz süs iğneleri ardından mantar başlı büyük boyutlu süs iğneleriyle kronolojik sürecimizi en erkenden aldık.
02:57Daha sonra özellikle Urartu'nun çok zengin bir takı kültürü geleneği var.
03:03Urartu takılarıyla kemerleriyle devam ettik Roma dönemine getirdik Roma ve Hellenistik dönemin takıları.
03:09Ardından Osmanlı dönemine Ortaçağ'a doğru geldikten sonra Osmanlı döneminin bileklikleri, yerdanlıkları, kemerleriyle 20. yüzyılda sürecimizi kronolojik olarak tamamladık.
03:21Tomurcuk başlıları en erkenleri olmak üzere Urartu'nun o hayvan başlığı ya da haşhaş başlı olan ince işçilik iğneleriyle sürecimizi devam ettirip bilezikleri ayrı bir konsept içinde değerlendirdik.
03:35Bileziklerimiz de yine ağırlıklı olarak Urartu dönemine ait özellikle 8. 7. yüzyıla ait örnekler çoğunlukla.
03:43Bunlardan özellikle hayvan başlığı olanlar broz özellikle ya da gümüş olanlar bugün hali hazırda Erzurum'da kuyumcular çarşısında rahatlıkla altın örneklerini bulabileceğiniz takılar grubunu oluşturuyor.
03:57Burada işte o kültürel hafızayla binlerce yıl bu takı kültürünü bu daha doğrusu estetik kültürü nasıl günümüze taşıdığını da göstermiş oluyoruz aynı zamanda.
04:08Yani sadece Osmanlı ile süreci bitirmeyip daha sonrasında da burada gezen bütün ziyaretçiler evet bunları bir yerlerde gördüğünü,
04:16yani işte hala kullanılır olduğunu görüyorlar ve o görsel zevkin, estetik anlayışın nasıl geliştiğini ve nasıl günümüze doğru evrilerek taşındığını göstermeye çalışıyoruz.
04:28Bilezikler yine formlarından sonra tork dediğimiz işte boyunluklu kolyeler, arkeolojik döneme ait olanlar, yüzükler, saç tokaları, kolye uçları, fibulalar ki çengelli iğneleri diyebiliriz günümüzün.
04:43Ve o dönemin dediğim gibi bütün Roma dönümü ile Roma dönüm küpeleri ile arkeolojik evreler biraz daha ağırlıklı olarak işlenmiş oluyor.
04:54Bir Urartu kemerimiz var dediğim gibi onun üzerindeki av sahnesi bütün detaylarıyla işlenmiş olması bakımından ayrıca çok önemli ki restorasyon çalışmaları sonucunu da görebildik.
05:06Ardından orta çağ işte dediğim gibi 18-19 ve 20. yüzyıl Osmanlı geleneğine geçiyoruz ki Osmanlı'da bu geleneği, bu takı geleneğini, arkeolojik devirlerden gelen takı geleneğini alıp ne kadar geliştirdiğini, ne kadar güzel örnekler sunduğunu görüyoruz.