Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Tabii 6 Şubat büyük bir acı, hepimizi çok derin şekilde etkileyen bir acı ama bu acılardan da ders çıkartmak çok önemli.
00:09Bu acımızı muhakkak yüreğimizde yaşıyoruz ama önümüze de bakmak durumundayız.
00:14Hakikaten buralardan ders çıkartmak durumundayız.
00:17Birçok farklı projeyi hayata geçirdik ama bunların içerisinde özellikle bir aynı zamanda akademisyen olarak da söylemek istiyorum.
00:26Bugün dünyanın en büyük paleosipmoloji projesini yürütüyoruz.
00:29Şimdi tabii yaşadığımız en büyük aslında zorluklardan bir tanesi de bu.
00:34Bu tür çalışmalarda sağlıklı ve güvenilir bilimsel veri çok önemli.
00:41Eğer elinizde böyle bir takım sağlıklı bilimsel veriler varsa konuşabilmeniz gerekir.
00:49Öbür türlü çok teorik olarak çok böyle bu konuda uzmanlaşmadan, bu konuda elinizde çok sağlıklı net veri olmadan konuştuğunuz takdirde bu sadece korku salmaktan öteye geçmez.
01:021187 tane deprem gözleme istasyonu var.
01:05Bunlar hızı ölçerler ve eğimi ölçerler.
01:07Türkiye'nin her yerinde bunlar.
01:09Ve bu anlamda da Avrupa'nın en büyük deprem gözleme ana sahip ülkesiyiz.
01:14Sadece Marmara bölgesinde 300'ün üzerinde bizim farklı farklı sensörlerle izlediğimiz deprem gözleme istasyonlarımız var.
01:23Yani sadece hızı ölçer, eğimi ölçer değil.
01:25Aynı zamanda yerin 300 metre derinliğine kadar sondaj yapıp bu sondajla birlikte her 50 metre, 100 metresine farklı farklı sensörler yerleştirerek kurduğumuz derin kuyu deprem gözleme istasyonlarımız var.
01:40Gerinim ölçer diye adlandırdığımız yer kabuğundaki gerilmeleri, stres değişimlerini saptayan bir takım cihazlar bölgenin değişik yerlerinde kurulu.
01:49Ve son yaptığımız, Türk Telekom'la yaptığımız bir protokol çerçevesinde de aynı zamanda özellikle Doğu Marmara'da adaların güneyindeki fayın fiziksel hareketlerini oradaki fiziksel değişimlerde anlayabilmek için fiberoptik kabloları kullanıyoruz.
02:08Yani Türk Telekom bize bölgede kullandığı fiberoptik ağın içinden bir kılı tahsis ederek sonuçta onun üzerinden biz DAS teknoloji denilen bir teknoloji ile bunları takip ediyoruz.
02:20AFAD'da deprem dairesinin bünyesinde kurduğumuz 3 ayrı ekiple Türkiye'nin doğu yarısı, Türkiye'nin batı yarısı ve Marmara bölgesi özelindeki bütün bu veriler sürekli anlık olarak değerlendiriliyor.
02:33Yapay zeka artık hayatımızın her alanına girdi biliyorsunuz. Bu anlamda biraz dikkatli olmakla beraber kullanmak durumundayız.
02:41AFAD'ın aslında uzun zamandan beri kullandığı ve AFAD RED diye kısaca tanımladığı bir deprem ön hasar ve kayıp tahmin sistemi var.
02:53Bu bahsettiğimiz AFAD RED dediğimiz deprem ön hasar ve kayıp tahmin sistemi 4,5 ve üzeri büyüklükteki depremlerin hemen sonrasında bunu dilerseniz 5'e de çekebilirsiniz.
03:07Daha çok hasar yapıcı depremler biliyorsunuz 5'e üzeri hatta 5,5'e üzeri demek daha doğru olabiliyor ülkemizde.
03:14Dolayısıyla böyle büyüklükte bir deprem olduğunda bu AFAD RED dediğimiz deprem ön hasar ve kayıp tahmin sistemi otomatik bir rapor üretiyor size.
03:23Bu rapor üretildiği yani bir normal gerçek deprem olduğundaki noktayı öncelikle söyleyeyim.
03:29Bu rapor üretiliyor ve size bir deprem olduktan hemen sonra tahmin olarak tabii kaç can kaybı olabileceğini, yaralı sayısının ne olabileceğini, hasarlarla ilgili bilgiler az hasarlı, orta hasarlı, ağır hasarlı kaç bina olabileceğini, kritik üst yapıların, alt yapıların ayakta kalıp kalmamış olabileceğini öngörebiliyor.
03:52Bu tabii önemli. Yine bu AFAD RED dediğimiz uygulamayı kullanarak biz bir bölgede senaryo deprem üretip o depremle birlikte ortaya çıkacak senaryo tabloyu o illerimize gönderiyoruz ve illerimiz bu kapsamda bu tatbikatlarını yapıyorlar.
04:07Şimdi bu işin yapay zeka neresinde olması gerekir? Burası tabii çok önemli. Yaptığımız çalışmalarla artık bu AFAD RED'in iki tarafında bir tarafında müdahale bir tarafında iyileştirme boyutu var.
04:22Özellikle büyük depremler sonrasında AFAD RED'i biz hem müdahale tarafıyla hem de iyileştirme tarafıyla yapay zekayı kullanarak konuşturmak istiyoruz.
04:34Bunu dünya üzerinde uygulayan çok çok sınırlı ülkeler var. Japonya'da kısmen bu P dalgasını hissettikleri andan itibaren sirenler çalar, işte vatandaşın telefonlarına hızlı bir şekilde bizim de şu anda AFAD'ın bünyesinde olan mobil alarm sistemlerine benzer sistemlerle çok titreşimi yüksek, çok böyle etkileyici şekilde mesajlar gelir.
05:00Bunlar mümkün. Tabii 6 Şubat'ın bize öğrettiği en önemli derslerden bir tanesi de bizi muhakkak AFAD'lerle ilgili yeni teknolojiler geliştirmemiz gerekiyor. Bunların içerisinde erken uyarı sistemleri de var. Bunların içerisinde yeni teknolojik inşaat teknikleri de var. Bunun içerisinde sosyolojik olarak psikolojik olarak vatandaşlarımızın bu süreçlere hazırlanması da var.
05:24Bir kere şunu net olarak söylemek lazım. Kafalarda bir karışıklığa meydan vermemek için şunu çok net olarak söylemek lazım. Şu anki elimizdeki teknolojiye göre, elimizdeki bilgiye, veriye göre bir depremi belli bir süre öncesinde yer, lokasyon ve saat olarak gün olarak tahminle bulunmak mümkün değil. Bunu net olarak söyleyebilirim.
05:48Fakat bir büyük deprem olmadan önce yer kabuğundaki bir takım fiziksel parametrelerde değişimler yaşanabiliyor. Bahsettiğiniz Nepal depremi de buna en iyi örneklerden bir tanesi.
06:02Farkındalığın artması gerekiyor. Çünkü farkındalığı artıramadığınız takdirde bir siren, bir acil uyarı, telefona gelen bir şey ne yazık ki bazen çok daha farklı, çok daha olumsuz sonuçlarda olabiliyor. Bunun acı örneklerini yaşadık.
06:20Halen dün gibi aklımda benim İzmir depreminde dahi 2022 Ekim ayında yaşadığımız İzmir depreminden sonrasında yaşadığımız birkaç küçük 4,5-5 büyüklüğündeki bu aralıktaki depremlerde bile ne yazık ki bulunduğu yerin birinci, ikinci katından atlayıp da yaşamını yitiren arkadaşlarımız, öğrencilerimiz var.
06:41Bu tabii çok tehlikeli bir şey. İstanbul bizim göz bebeğimiz. İstanbul'u biz hep birlikte, İstanbul değil sadece bütün Marmara'yı, sadece Marmara değil bütün Türkiye'yi hep beraber bu tür doğal afetlere karşı hazırlamak zorundayız. Bir kere farkında olmak gerekiyor. Farkında olmadığınız bir şeyin siz hazırlığını yapamazsınız.
06:59Yani korkuyla böyle bir endişeyle bunları yapmak bu şekilde yaklaşmak doğru değil. Bakın dün dahi bir haber okudum bu bile insanı başlı başına üzüyor. Yani sadece İstanbul'da bile 76 bin tane bina performans analizi yapılması istenen binada bina sakinlerinin kabul etmemesi nedeniyle bu analizler yapılamıyor.
07:23Korkunun ecele faydası yok korkmayacağız. Çok ciddi şekilde etrafımızdaki tehlikeleri bu tehlikelerin oluşturduğu riskleri çok iyi bilerek güvenli yaşam kültürünü oluşturarak vatandaşlık bilinciyle devletimize de yardımcı olarak sonuçta bu süreçleri doğru yönetmek zorundayız.
07:39Yani deprem olacak mı deprem nerede olacak mı diye soru sormanın hiçbir anlamı yok. Ülkemizde bu gerçekle yaşamak zorundayız. Afat kentsel dönüşüm süreçlerini destekliyor tabi ki yani baktığınızda 6 Şubat depremlerinden sonra özellikle TOKİ'mizin yaptığı binaların ayakta kalması tabi gurur verici.
07:59Afat sürekli bunu çalışıyor yani baktığınızda özellikle bir afet sonrasında keşke bu olaylar afete dönüşmese yani afete dönüşmesi zaten bizi sıkıntıya sokuyor. Bunun dönüşmemesi için de bir kere öncelikle risk azaltma odaklı bir anlayışa sahip olmanız gerekiyor.
08:17Bu anlayışa sadece vatandaş değil belediyelerimiz, yerel yönetimlerimiz, ztk'larımız, üniversitelerimiz, kurumlarımızın hepsinin bu anlayışa sahip olması gerekiyor. Marmara bizim göz bebeğimiz yani Marmara'da çok büyük bir sanayi var biliyorsunuz. Bütün dünyayı sadece ülkemizi değil bütün dünyayı besleyen bir bölge orası.
08:39Özellikle tabi depreme hazırlık anlamında bu kadar geniş bir sanayinin olduğu bölgede bizim önemsediğimiz konulardan bir tanesi de olası bir afet durumunda bölgedeki sanayi tesislerinin ayakta kalabilmesi çok önemli. Ve burada da bir kavram öne çıkıyor o da iş sürekliliği planları.
08:56İş sürekliliği plan dediğimiz şey bir bölgede bir afet olduğunda o bölgedeki bütün sanayi tesislerinin üretiminin kesintiye uğramadan devam edebilmesini sağlayacak planlamaların planların yapılması. Özellikle çok kısa bir süre önce bundan 3-5 ay önce tamamen Marmara'ya odaklanmak üzere AFAD'ın bünyesinde bizim bulunduğumuz genel müdürlüğün bünyesinde Marmara afet risklerini azaltma daire başkanlığı kurduk.
09:26Marmara'ya odaklanma daire başkanlığı kurduk.
09:28Marmara'ya odaklanma daire başkanlığı kurduk.
09:30Marmara'ya odaklanma daire başkanlığı kurduk.
09:32Marmara'ya odaklanma daire başkanlığı kurduk.
09:34Marmara'ya odaklanma daire başkanlığı kurduk.
09:36Marmara'ya odaklanma daire başkanlığı kurduk.
09:38Marmara'ya odaklanma daire başkanlığı kurduk.
09:40Marmara'ya odaklanma daire başkanlığı kurduk.
09:42Marmara'ya odaklanma daire başkanlığı kurduk.
09:44Marmara'ya odaklanma daire başkanlığı kurduk.
09:46Marmara'ya odaklanma daire başkanlığı kurduk.