İş dünyasında haksız vergi tartışması! Uzmanlar CNN Türk canlı yayınında değerlendirdi
Transcript
00:00Kaan Bey, bu düzenleme zaten yeni bir düzenleme değil. Geçen
00:04sene ertelenen bir düzenlemeydi, yıllık bazda yapılıyordu. Bu
00:07sene her geçici vergi düzenlemesinde her geçici vergi
00:09döneminde yapılacağı zaten önceden ilan edilmişti. Yani
00:12Ağustos ayı içerisinde geçici vergi dönemine enflasyona
00:15ilişkin vergi uygulaması denilmedi. Burada devletin
00:18koymuş olduğu kurallar içerisinde eğer vergusun
00:21kanundaki bir kanuna göre tabii bu. Eğer üst üste üç dönem
00:25yüzde yüzden fazla enflasyon olursa şirketler de kendi
00:28muhasebe birimlerince bu bilançolarını buna göre
00:31ayarlamak zorundalar. Yani önceden almış oldukları
00:34varlıkları, araçları şu anda üç sene önceki alınan aracın
00:38değeri bir milyon lira olarak kaydedildiyse şu anda aynı
00:41araç bir milyon lira olarak duruyor mu? Durmuyor. O yüzden
00:44bunun bir değerlemesi söz konusu. Ama bunu değerlerken
00:47de geçen sene yapılacaktı bu. Piyasa sıkışkın olduğu için bu
00:50ertelendi. Bu seneye ertelendi ve bilançolar uygulanmaya
00:54başlandı. Işte hem aktiflerin yani varlıkların şirketlerin
00:58el ettiği varlıkların ve borçların da burada değerlenmesi
01:00birlikte eğer borçlar alacaklara fazlaysa bir vergi
01:04ödemesi durumu söz konusu oluyor. Şimdi burada tabii
01:07satışı olmadan vergilendiren bir kazanç gibi durumu söz
01:11konusu olabilir burada. Yani eğer bir siz değeri satıyorsanız
01:14o değer önce eee satış yapılır. Satış yapılırken vergi sanılır.
01:19Ama şu anda satış yapılmadan peşinen sanki bunun vergisi
01:23anlıyormuş bir algısı var. Tabii bunun da mülkiyet algısına
01:26O bölümü bir daha tekrar eder misiniz? O son dediğinizi bir
01:29daha tekrar eder misiniz? Bir algısı var dediniz. O cümleyi.
01:32Normal normal şartları Kaan Bey yani bir şirket bir aracın
01:36satarsa varlığını satarsa sattığı anda vergi sanılır.
01:40Ancak şu anda ne oluyor? Enflasyonla beraber değeri
01:43artırılıyor. Artırılan değer üzerinden aktif ve pasif yani
01:47borçlar alacaklar şirketlerin karşılaştırılıyor. Eğer pasif
01:51tarafa alıyorsa vergi alınıyor. Ama bu yeni bir düzenleme değil.
01:55Bu direkt realiti oluyor. Şimdi tabii ama algı bu yönde
02:01maalesef. Olumsuz negatif algı. Sanki peşinden vergi alınıyor
02:04gibi. Burada anayasaya göre de tabii mülkiyet hakkının gaspı
02:07olduğunu iptal edenler de var. Tabii anayasadaki ııı hükümler
02:10gereğince de anayasa mahkemesi dava da açılabilir. Peki. Bunu
02:13aslında perşembenin gelişi çarşamadan belliydi. Bir
02:17diğeri de Kaan Bey. Kısacık bir şey daha söylemek istiyorum
02:19burada. Tabii biz sıkı bir para podcası uyguluyoruz. Sıkı para
02:23podcası gereği geçen sene bütçe ne kadar açık vereceği
02:27ya da fazla verecek konuşulmuştu. Ve Merkez
02:29Bankamız da depo alımı eyaleti ve diğer unsurlarla beraber
02:32piyastaki fazla parayı çekiyor. Şimdi şirketlerin enflasyon
02:36muhasebesi yapmasıyla beraber piyasada oluşacak fazla para
02:40bir şekilde çekilecek. Nereye? Bilançolar üzerinden hazineye.
02:44Yine aynı şekilde bütçe denk tutulmaya çalışıldığı için
02:47burada alınacak bir vergi de var. Yani bu sadece SPK
02:52vergi dışı bırakıldı. Enflasyon vergi dışına bırakıldı ama
02:54bu dönemde şirketler de bunu uygulayacak. Ben bu karardan
02:57geri dönüş olduğunu düşünmüyorum. Ben hani tabii hem
03:01odalar hem ilgili kuruluşlar burada buna ilişkin görüş
03:05bildiriyor ama bu dönem bence uygulanacaktır geçici enflasyon
03:08vergisi. Peki. Şimdi Norman Bey size bırakmak isterim sözü.
03:11Düzenleme belirli ölçülerde bu şekilde. Geçen yıl olması
03:14beklenen bir düzenlemenin işte ertelenmesiyle birlikte farklı
03:18şartlarda tekrar yani aynı düzenlemenin bu sene yürürlüğe
03:23girmesi. Peki eleştiriniz nedir? O da olarak. Teşekkür
03:29ediyorum. Bir meslek mensubu ve bir çıraklısı meclis üyesi
03:32olarak bu soruyu bana öğrendiğiniz için. Öncelikle
03:36Muhammed Bey'e teşekkür ediyorum. Aslında koyu çok da
03:39güzel açtı. Ne deriz bu enflasyon düzenlemesi? Enflasyon
03:43düzenlemesi yeni bir şey mi? Değil. Iki bin dört yılında
03:47uyguladık. Iki bin beş yılında bilançolarımızı düzelttik. Aynı
03:50o dönemde bilançolarımız bozulmuştu, enflasyon
03:53yükseltti. Muhammed Bey söylediği gibi de endekslere
03:57bakıldığında her üç dönemin sonuç dönemi yüzde yüzden fazla
04:01içerisinde bunun hesap döneminde yüzde ondan fazla
04:03olmasa halinde enflasyon düzenlemesi ne tabi tutulur
04:06diyor maliyet tablolarımız. Beş bin yirmi dört sayılı kanunla
04:10düzenlendi söylediğim gibi. Iki bin beş yılında uyguladık. Iki
04:13bin beş yılında bilançoları düzelttik biz. O düzeltme
04:17veririz sonra bilançolarımızda enflasyon düzeltme farkı olarak
04:21bizim pasif karakter hesap olduğu için bilançomuzda
04:24duruyor. Biz zannettik ki ya biz zannettik ki derken bu ııı
04:28vergisi kanunu beş yüz elli beş dolu tebliğde sadece ııı bir
04:33bilanço düzeltmesi gibi anlaşıldı ama işin içerisinde
04:36Muhammed Bey'in de söylediği gibi bir kitli dergi doğurduğunu
04:39gördük. Nasıl gördük? Elimizi aldık çalışmaya başlayınca
04:42bilançolarla çalışmaya başlayınca bu çalışmalar bizi
04:46ııı vergiye ııı kadar getirdi. Muhammed Bey de söylediği gibi
04:50şirketin aktiflerinde olan değerler bunlar devirbaşlar,
04:55taşıtlar, binalar, avanslar, toplar ııı ve ııı diğer
04:59iştirakler. Bunlar aktif karakterli hesap. Ya bunların
05:02toplamı bunların toplamı pasif tarafındaki toplamla
05:06değerlendirildiğinde bize iki şey veriyoruz. Iki şey veriyor.
05:11Bir tanesi bir bin iki bin yirmi dört tarihli itibariyle
05:13bilançoların parasal olmayan pasif toplamlarının parasal
05:17olmayan aktif toplamlarının fazla olması halinde. Burada
05:20ııı amortismanları giderleriyle düşürdüğünde bir ııı vergi
05:25adaltıcı bir tür haline geliyor. Dolayısıyla parasal
05:28olmayan pasif toplamları, parasal olmayan aktif
05:31toplamlarından çıkartıldığında da ııı dönem kârı burada
05:35azalacaktır. Gelinen nokta şu, ııı biz malum işaretler
05:39gerçekten de hazırlıksız yakalandık. Iıı bu konuda
05:42üç birlikler TÜVOK özellikle ııı bir ağustosta ııı duyulmaya
05:47çalıştı. Süre yetmeyeceği söylenildi. Sistemler zaten ııı
05:51zor çalışıyor geri dairesi sistemleri. Peki. Bir de mevzuat
05:54karışık. Iıı dolayısıyla biz iki tebliğ arasında bunun ııı
05:59daha evvel yayınlanan bir yirmiye doğru tebliği vardı.
06:01Besuluk Vergi Sokağı'nın iki bin dörtteki. Buna benzer
06:04düşünmüştük. Ama baktı ki beş yüz elli beş bize gerçekten de
06:09bu ııı sıkıntılı bu dönemde bu reflasyon düzenlemesinin
06:15yapılmayacağını gösteriyor. Sanayici şu anda ne istiyor?
06:18Bunu sormak isterim size. Sanayici şu anda ne istiyor?
06:20Yani ben sattığım şey düzeltiyorum. Satmadığım
06:22üründen vergi ödemeyim mi demek istiyor? Eee ödememek mi
06:26istiyor? Kesinlikle ben kendi müşterimle de konuşuyorum. Eee
06:30Muhammed Bey'in örneğinde olduğu gibi beş sene önce bir
06:33gayrimenkul almış şirket aktifine. Bu bir milyon liraya
06:36almış. Bugün bunu taşıma katsayıfı düzenleme
06:38katsayısıyla ııı düzenleyip ııı aldığımızda ve o bir milyon
06:43liralık bir gayrimenkul yaklaşık on milyon liralık bir
06:46bedel oluşturuyor. Ve bunun için aradaki dokuz milyon
06:49farklı eflasyon bir çarmış gibi geliyor. Iıı bunu da
06:54vergilendirmeyi amaçlıyorsun. Ben bunu çok net söyleyebilirim
06:56ki yeni idaremizin ııı Valiye Bakanlığımızın ııı burada bir
07:00vergi beklentisi var. Yine Muhammed Bey'in söylediği gibi
07:03bir ııı sıkı para politikası veya ııı mali disiplin ııı
07:07diyebiliriz, bütçe diyebiliriz. Bu meslek vesiciler olarak bizi
07:12çok ilgilendiren kısmı bu değil. Bu kısa sürede bunun
07:15yapılamayacak olması. Iıı fikri bir vergi doğuruyor olması.
07:18Sanayici ve iş adamı tacir şöyle bakıyor. Iıı gerçekten
07:22de ııı durup duran malının değerlenmesini istiyor.
07:26Bülançoda ııı oluşmasını istiyor ama sattığı zaman bunun
07:29vergisini ııı ödemek istiyor. Şu anda ııı gördüğümüz iş
07:33aleminden tüccardan aldığımız her zaman bu yönde.