Sakarya Üniversitesinde binalarda deprem sarsıntısını azaltan cihaz geliştirildi
Transcript
00:00Bu projemiz TÜBİTAK destekli olarak şu anda yapılmaktadır.
00:29ve devam etme akte olan bir projedir. Yıl sonunda inşallah
00:33bu projeyi başarıyla tamamlamış olacağız. Aslında
00:36eee binaların yıkılmasına sebep olan deprem titreşimleri
00:39biliyorsunuz. Eğer binanın eee dayanım sınırlarına geçerse
00:43belirli hasarlar oluşuyor. Eee daha da ileri giderse tamamen
00:48binanın yıkılmasıyla sonuçlanıyor.
00:51Deprem eee titreşimi sonucunda ortaya çıkan sarsıntıyı
01:00sönümlüyor. Yani azaltıyor diyelim. Ve buradaki başarı
01:04oranımız ilk yaptığımız testlerde eee yüzde eee otuz
01:07beş ile altmış beş arasında bir sönümleme sağlıyor ki bu
01:11binayı ayakta tutmak için eee gayet yeterli bir oran. Ve en
01:15önemlisi de mevcut binalara da uygulanabilir bir sistemi eee
01:19Sakarya Üniversitesi'nden eee Türkiye'ye ve dünyaya eee
01:22kazandırmak istiyoruz.
01:27Depremleri engelleyemeyeceğimize göre deprem sonucu ortaya çıkan
01:32hasarları minimize etmek, binaları ayakta tutmak yani
01:36binanın yıkılmamasına veya çok az hasar almakla kurtulmasını
01:41sağlamaya çalışıyoruz. Yani bu aslında eee basit bir U tüpe
01:46şeklinde düşünün. Içerisine su konuluyor. Eee bu su binayla
01:49beraber hareket etmeye başladığında eylemsizlik ilkesi
01:52dediğimiz bir ilke var. Fizikçiler çok iyi bilir bunu.
01:55Eee bir tür geri çağrıcı kuvvet oluşturuyor. Yani bina o tarafa
02:00doğru giderken dur gitme diyor geri gel diyorum. Eee yaklaşık
02:04üç yıldır eee proje üzerinde çalışıyoruz. Interdisipliner bir
02:08çalışma olduğu için eee farklı disiplinlerden Yıldız Teknik
02:11Üniversitesi'nden, Gebze Teknik Üniversitesi'nden, Sakarya
02:14Üniversitesi'nden, Türk-Alman Üniversitesi'nden ve eee
02:17Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi'nden tam on üç
02:20araştırmacı ve eee bursiyerimizle beraber bu
02:24projeye eee yönelmiş durumdayız. Aslında bu binalara eee çok katlı
02:30binalara eee şöyle söyleyelim her binaya takılabilir aslında
02:34ama en yüksek performansı yüksek katlı binalarda on beş yirmi
02:38katlı binalarda
02:45Bizim ııı inşaat mühendisliği bölümünü temsilen burada
02:50yaptığımız en önemli görev projede bize verilen görev bir
02:53test modeli, yapısal bir test modeli geliştirmekti. Iıı bu
02:57sistem daha tabii tabii ki U tüpü bu ilaves önümleyici pasif
03:01yalıtım sistemi de aynı şekilde ölçeklendirildi. Burada bu
03:08sistemin çalışma şeklini şöyle ifade edebiliriz. Iıı içindeki
03:14suyun çalkantısı sayesinde depremin üretmiş olduğu ııı
03:20deprem kuvvetleri ne ters yönde ııı deprem kuvvetleri üreterek
03:24ııı bu kuvvetleri azaltıcı bir etki yapmıştır. Yani şöyle
03:29daha basit bir şekilde anlatmak istersek neticede deprem ııı
03:34bir titreşim üreterek yapıyı yatay yönde zorlamaya çalışan
03:38kuvvetler üretmektedir. Bu kuvvetlerin etkisini azaltacak
03:41zıt yönde kuvvetler geliştirerek bu yapının ııı
03:45titreşimini azaltacak ilave bir sönüm oluşturan bir
03:50mekanizmadır aslında bu sistem.