Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Sevgili Cumhuriyet TV izleyenleri Ege'nin gündemi programına hoş geldiniz efendim.
00:20Bugün yine Ege'de olanları, yaşananları konuşacağız bu programda.
00:24Konuğum her daim olduğu gibi Ege Bölge Temsilcimiz Mehmet Şakir Örz, hoş geldiniz.
00:29Hoş bulduk, iyi yayınlar.
00:31Teşekkürler efendim. Şimdi ilk olarak Ege'de hasat zamanı oradan başlayalım.
00:37Aslında haftalardır Türkiye genelinde biz bir çiftçi eylemliliği görüyoruz yalnızca Ege'de de değil.
00:42Orada çiftçiler ne gibi sorunlar yaşıyorlar ve Ege'de hasat zamanı nasıl geçiyor diyeyim.
00:50Ege'de hasat önemlidir çünkü Ege kırsal kesimiyle, tarımıyla ağırlıklı bir yöre.
00:57Özellikle tarımsal gıda üretiminde önde gelen bir bölgemiz.
01:01Dolayısıyla bizim ekonomik, sosyal, toplumsal hayatımızda gerçekten tarım ve hasadın çok önemli bir yeri var.
01:09Sizin de ifade ettiğiniz gibi içinde bulunduğumuz dönem aslında hasat dönemi.
01:16Özellikle tarımda ve Ege bölgesinde başta üzüm, incir ve daha sonraki aşamada pamuk olmak üzere bir dizi üründe hasat dönemi.
01:26Aslında eskiden hasat dönemleri Ege'de şenlik, şölen havası yaratırdı.
01:33Çünkü düşünün bir yıl boyunca aileler, tarımla uğraşan, tarımsal üretimle uğraşan insanlar
01:40bir yıl boyunca emekler, alın teriyle hazırladıkları ürünleri bu dönemde değerlendirirler.
01:48Pazara, satışa, tarışa, son dönemlerde toprak mahsulü ofisine götürürler.
01:54Ve buradan elde ettikleri gelirler, borçlarını öderler, planlamalarını yaparlar, harcamalarını karşılarlar.
02:03Özellikle de okul öncesinde okula hazırlanan çocukların masraflarını, onların okul giderlerini karşılarlardı.
02:10Bir başka boyutu bu işin özellikle Ege'de, Ege'nin kırsalında düğün, dernek, nişan, sünnet gibi bir takım törenlerin, geleneklerin
02:22bu dönemde yoğunlaştığını görürüz.
02:25Çünkü oralarda değerlendirecek olan parayı ürün hasadından elde ederlerdi.
02:31Dolayısıyla aslında 7'den 70'e Ege bölgesinde, özellikle kırsal kesimde ve kentlerinde, kasabalarında
02:38insanlar hasad dönemi dört gözle beklerler.
02:41Ve bu dönem geldiği zaman da sevinç duyarlar, keyifle hasadlarını yaparlar.
02:47Ve bu işi şölene, bir çeneye dönüştürürlerdi.
02:52Ama son yıllarda hiç öyle değil mesele.
02:55Gerçekten üreticiler çok sıkıntılı.
03:00Çünkü ürettikleri, bir yıl boyunca emek verdikleri ürünlerini getirince
03:05hakkıyla o verdikleri emeklerin, harcadıkları emeklerin karşılığını alamadıkları için sıkıntıdalar.
03:14Bir başka boyutu işin özellikle ürünün satması giderek zorlaşıyor.
03:20Çünkü alıcılar bu konuda organize değil.
03:23Eskiden tarış çok daha güçlüydü, etkiliydi.
03:27Ve tarış yazılan ortakları, üreticileri kendi ürünlerini oraya teslim ederlerdi.
03:31Ve daha garantiydi bir takım şeyleri elde edecek olan gelirleri.
03:36Ve önceden bilinirdi, belirlenirdi.
03:39Dolayısıyla aslında benim çocukluğum, ilk gençliğim de bu bölgelerde geçtiği için
03:44meseleyi çok iyi biliyorum ve biraz da anılarım canlanıyor doğru siz bu soruyu sorunca.
03:51Gerçekten bizim çocukluğumuz, ilk gençlik yıllarımız hep yaz dönemleri büyük bir keyifle geçerdi.
03:58Büyük bir mutluluk duyardık bu üretimde bulunmaktan, hasadı yaşamaktan.
04:03Bunu bir şölene dönüştürdük ailecek dediğim gibi.
04:07Birçok aile de buna benzer toplumsal hayatı böyle yaşarlardı.
04:13Ama özellikle bu yıl mesele daha da zorlaştı.
04:18Her işin ekonomik boyutu gerçekten üreticiler hak ettikleri ve bekledikleri karşılığı alamıyorlar.
04:24Bir başka zorluk da iklim koşullarının zorlaşması.
04:28Özellikle iklim krizi ve sıcakların artması ürünlerin elde edilmesini zorlaştırıyor.
04:35Ve üzüm dalında, incir ağacında ya da başka meyveler kendi bahçeleri de neredeyse kurmaya başladı.
04:43Bu da bir başka risk ve tehlike. Üreticileri zorlayabilen bir mesele.
04:47Dolayısıyla hem ekonomik boyutuyla hem de iklimsel boyutuyla şartlar koşullar giderek çok ağırlaşıyor.
04:53Üreticiler bu yüzden tedirginler.
04:57Ve sizin de sorduğunuz gibi özellikle Ege'den başlayarak bir toplumsal devinin bir hareketlenme var.
05:06Üreticiler bekledikleri karşılığı bulamayınca, ürettikleri ürünleri yeterince değerlendiremeyince
05:15doğal olarak alanlara çıkıyorlar, protestolar yapıyorlar.
05:19Özellikle domatesde büyük sıkıntı var, domates üreticileri.
05:24Domatesde de örneğin fabrikalar belirliyor, salça fabrikaları.
05:30Özellikle sanayi tipi domateslerde ve salçalı domateslerde.
05:35Onlar önceden belirttiği fiyatları bile karşılamaz bir duruma gelmişler.
05:40Üreticiler de çok mağdur oluyor bu konuda.
05:43Önce kınıkla başladı protestolar ve daha sonra Balıkesir'e, Bursa'ya sıçradı.
05:48Dün de Urdur'da üreticiler yine benzeri etkinlikler, eylemler yaptılar.
05:54Traktörleriyle meydanlara çıkıyorlar, yolları tutuyorlar.
05:58Dolayısıyla gerçekten büyük bir memnuniyetsizlik ve tepki var.
06:03Tabi bunun temel nedeni ülkedeki yanlış uygulamalar ve yanlış tarım politikaları.
06:09Daha doğrusu tarım politikasızlığı demek daha doğru olacak.
06:13Bence bu dönem sadece üretici bakımından da değil,
06:17aslında sonuçta hepimiz herkes bir tüketici, kentlerde yaşayanlar.
06:23Eğer bu üreticiler bu şekilde mağdur olursa ve bunların beklentileri karşılanmazsa
06:30giderek üretimden çekiliyorlar.
06:32Öyle bir süreç de yaşanıyor.
06:34Ve biz kentlerde tüketecek ürün de bulamayabiliriz yakın bir dönemde.
06:39Dolayısıyla risk, tehlike büyük.
06:41Biz buradan bir kez daha uyarıda bulunalım.
06:44Hem karar vericilere, hem politika yapıcılara, özellikle merkezi iktidara
06:49bu konuda bunun üzerine gidilmesi gerekir ve bu meselenin gerçekten
06:54çok büyük ciddiye ele alınması gerekir diye düşünüyoruz.
06:58Bir kez daha Ege'deki kırsal kesimdeki tarım üreticilerinin
07:02dertlerinin sorunlarını dikkat çekmek istiyoruz.
07:05Evet efendim şimdi İzmir'de olan aslında bu hafta da çok konuştuğumuz
07:09bir başka olay var hemen ona dair de İzmir'de neler konuşuluyor,
07:13nasıl tepkiler verildi sizden dinleyelim.
07:15Dilruba isimli bir kadın bir sokak röportajından görüşlerini belirtiyor.
07:20Aslında orada kimi eleştirdiği de pek mühim değil.
07:23İktidarı eleştiriyor ve tutuklanıyor.
07:26Dolayısıyla bunun da bizzat direkt böyle bir ifade özgürlüğüne müdahale olması
07:32elbette çok tepki çekti.
07:34Alışmadığımız bir şey miydi?
07:36Belki orası ayrıca konuşulur ama İzmir'de nasıl yankı buldu sizden dinleyelim.
07:42Vallahi böyle bir şeyin bir kere İzmir demokrasi kenti, İzmir özgürlüklerin kenti,
07:47ülkede en aydınlık ve batıya açılan kapısı diye her zaman tanımlanan bir kent.
07:52Böyle bir kente yolda tesadüfen yürüyen bir ailecek, yürüyen birisini çevirerek
08:00bir Dilruba isimli yurttaşımıza sokak röportajıyla soru sorulmuş ve o da görüşlerini ifade etmiş.
08:07Aslında çok basit, sıradan ve gayet medenince bir iş bu yurttaşımızın yaptığı.
08:14Dolayısıyla bir kere bu anlaşılmaz bir şey.
08:17Hiçbir vicdan, hiçbir akıllı, kimsenin bunu kabullenebileceği bir şey değil.
08:24Kaldı ki hele hele bunun tutuklamaya dönüştürülmesi, bir cezayı kovuşturmaya hakaret varsa,
08:30yayınlandıysa, şikayetçileri varsa bir ölçüde anlaşılabilir ama bunun tutuklamaya dönüştürülmesi
08:37gerçekten çok anlaşılmaz bir şey.
08:40Bu meseleyle özellikle ülkede yasaklarla geldiğini, yasakları kaldırmak üzere geldiğini
08:49üç üyeyi ifade ederek yasaklar, yolsuzluklar, bunlara mücadele etmek amacıyla gelen iktidarın
08:56döneminde bunun yapılması, işin nerelere vardığını çok çarpıcı bir örneği.
09:02Bence aslında bu mesele iktidar sahiplerinin de onun içerisinde bulunan akıllı,
09:08aklı başına insanları da rahatsız etmesi gereken bir şey.
09:11Böyle bir şey kabul edilemez 21. yüzyıl Türkiye'sinde ve İzmir gibi bir kentte.
09:16Bir sade yurttaşın ona bir terörist muamelesi yapılması ve böylesi bir suçlamayla,
09:22böylesi bir saygı ifade ettiği görüşlerinden dolayı cezaevine gönderilmesi
09:27gerçekten aklına alacağı bir şey değil.
09:30Bu evlerde de konuşuyoruz, kendi aramızda da bunu sohbetini yapıyoruz.
09:35Sokaktaki insanlar da bunu hiçbir şekilde anlayamıyorlar ve kabul edemiyorlar.
09:39Kabul edilecek bir şey değil doğrusu.
09:41Ben bunun aslında bir son uyarı olmasının gerektiğini düşünüyorum.
09:47Özellikle demokrasi konusunda, özgürlükler konusunda, ifade özgürlüğü konusunda
09:53ki biz basında çalışan insanlar bunu her gün, her an yaşıyoruz bu riski.
09:59İnsanların özgürce düşündüklerini ifade etmesi artık 21. yüzyıl dünyasında ve Türkiye'sinde çok doğal bir şey olmalı.
10:08İnsanlar konuşmalarından dolayı ya da yazdıkları bir yazıdan dolayı
10:13eğer o ciddi anlamda bir başkasının özgürlüğüne müdahale etmiyorsa, herhangi bir hakaret içermiyorsa
10:19ki böyle bir şey bile olsa bunun başka puti müeydeleri yaptırıları var.
10:24Böylesi bir genç insanı cezaevine göndermek gerçekten aklın alacağı ve vicdanın kabul edeceği bir şey değil.
10:31İzmirliler de büyük ölçüde böyle düşünüyor ve bunu tutuklamanın bir an önce ortadan kaldırılmasını bekliyorum.
10:39Evet şimdi bir diğer gündeme geçelim.
10:42Yine İzmirlileri oldukça ilgilendiren bir gündemden söz ediyoruz.
10:45Alsancak Limanı'nın Birleşik Arap Emirlikleri'ne satılacağı iddiası tam olarak net mi değil mi sizden dinleyeceğim ama
10:52sanıyorum 2004 yılında da yine bir özelleştirme planı varmış.
10:56O zaman yürütmeyi durdurma kararı alınmış.
10:59Şimdi satılacak mı, satıldı mı, ne oldu ve İzmirli nasıl tepki verir bu işe?
11:05Valla Alsancak Limanı adı üzerinde gerçekten hem kentimiz için, İzmir için hem Ege bölgesi için çok önemli bir liman ve tarihi bir liman.
11:16Biraz önce program girişinde, söyleşimizin girişinde tarımdan söz etmiştik.
11:21Gerçekten bu limandan ki bize de oldukça yakın bu bulunduğumuz bölgede.
11:27Bu liman Ege'nin incirini, üzümünü, pamuğunun değerlendirildiği, dünyaya sunulduğu, taşındığı bir liman.
11:37Hem ekonomik boyutuyla da çok önemli hem tarihi boyutuyla da.
11:41Dolayısıyla adı üzerinde Alsancak Limanı ve gerçekten bizim için bir Alsancak bizim ülkemiz ve bölgemiz için.
11:51Bunun satılması hele hele böyle Araplara satılması ya da işte bir takım konsolosluğumlara verilmesi çok akılcı ve anlamlı değil.
12:01Bunun elbette mutlaka yenilenmesi, yeni koşullara uyarlanması, ihtiyaç olan değişikliklerin, değişimlerin yapılması, zamanın getirdiği bir takım uygulamaların yapılması gerekebilir.
12:15Ama bu Alsancak Limanı'nın Türkiye Varlık Fonu üyesini aldılar.
12:21Dolayısıyla Türkiye Varlık Fonu üzerinden bu pazarlama ya da çalışma yürütülüyor.
12:26Rockers Ajansı'nın yaptığı çalışmada da bunun özellikle Birleşik Arap Emirlikleri ile daha çok satılmaya çalışıldığı ve onlarla görüşüldüğü ifade ediliyor.
12:39Dolayısıyla biz bu süreci dikkatle ve izliyoruz.
12:44Ama doğrusu hem bu limanı bilen, tarihinin hikayesini bilen, hem bu kent için hem özellikle sadece İzmir için de değil.
12:51Bu liman aynı zamanda bütün bölgeye hitap eden, ekonomik boyutuyla önemli bir alan, önemli bir liman.
12:58Bu limanın korunması gerektiğini düşünüyoruz.
13:01Bu hem özellikle ulusal kurtuluş mücadelesine, ulusal kurtuluş geleneğine saygının gereği olduğunu, bu limanın korunmasının elbette modernize edilerek,
13:13günümüzün gerekli değişiklikleri yapılarak o ulusal karakterinin ve bölgesel karakterinin mutlaka korunması olanması gerektiğini düşünüyoruz.
13:24Ağırlıklı olarak İzmir'in iş dünyası da elbette bunun ekonomik anlamda daha güçlendirilmesi noktasında talepler var.
13:33Ama onlar da en azından bir değerlendirme yapılacaksa bunu ülke içinde ve yerel güçlerle bu işin yapılmasını, talebini ilerliyor.
13:45İş dünyası özellikle.
13:47Bunun da biz takipçisiyiz ve bu meseleyi de izliyoruz dikkatle.
13:53Sayın Örst çok teşekkür ediyorum gündemleri aktardığınız ve değerlendirdiğiniz için.
13:58Ben teşekkür ediyorum. İyi yayınlar.
14:00Hoşçakalın diyelim. Buradan İzmir'e de selam yollayalım. Tüm Ege'ye selam yollayarak bitirelim.
14:05Teşekkürler.
14:07Evet sevgili Cumhuriyet TV izleyenleri bir Ege'nin gündemi programının daha sonuna geldik.
14:12Önemli gündemlerimiz vardı. Şu anda Ege'de hasat zamanı ve Sayın Örst sizler için anlattı.
14:18Aslında hasat zamanı İzmir için, Ege için bir şenlik biçiminde geçer.
14:23Ancak bu yıl çiftçi çok zorda, çok dertli dedi. Onların yaşadığı sorunları anlattı.
14:29Zaten bir süredir de çiftçi eylemlerini görüyoruz biz ülkemizin dört bir yanında.
14:33Bunun yanında yine İzmir'in önemli sembollerinden Alsacak Limanı'nın Birleşik Arap Emirlikleri'ne satılması gündemi var.
14:40Yurttaş elbette bu durumu istemiyor. İlerleyen günlerde neler olacak takip edeceğiz ve sizlere aktaracağız.
14:46Son olarak da yine ifade özgürlüğünü vurgu yaparak bitirelim değil mi?
14:50Yine İzmir'de bir yurttaş verdiği sokak röportajı sebebiyle tutuklandı. Orada iktidarı eleştiriyordu.
14:55Aslında ilk kez rastladığımız bir olay değil ama elbette ses çıkarmak çok kıymetli.
15:00Orada bir başka kişiyi de eleştirebilirdi.
15:03Hiç kimse düşüncelerinden ve söylediklerinden dolayı böyle bir çırpıda tutuklanamamalı diyelim.
15:09Bitirelim. Bir sonraki programda görüşmek üzere.