Uzman doktordan ailelere 'internet oyunları' uyarısı
Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Tuncay Sandıkçı, internet oyunlarının çocukların ruh sağlığına etkilerini değerlendirerek, çocukların kendini fazla kaptırabileceğini, uygunsuz cinsel içeriklerle karşılaşabileceğini ve ruh sağlığı problemleri yaşayabileceğini belirtti. Ailelere, çocuklara engelin gerekçelerini basit ve net bir dille anlatmaları önerisinde bulundu.
Uzman doktordan ailelere 'internet oyunları' uyarısıİrem Çağla ZİNCİRLİ-Özenç KILIÇ/İSTANBUL, - Çocukların istismarına neden olacak içerikler barındırdığı gerekçesiyle dijital oyun platformu Roblox'a erişim engeli getirilmesinin ardından internet oyunları tartışma yarattı. Bu oyunların çocukların ruh sağlığına etkilerini değerlendiren Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Tuncay Sandıkçı, "Eğer oyun bütün açıklığıyla yani hiçbir kısıtlama ve kademelendirme getirilmeden devam ederse çocuklar, kendini fazla kaptırabilir.
hbrlr1.com/cbballwikckckl
Uzman doktordan ailelere 'internet oyunları' uyarısıİrem Çağla ZİNCİRLİ-Özenç KILIÇ/İSTANBUL, - Çocukların istismarına neden olacak içerikler barındırdığı gerekçesiyle dijital oyun platformu Roblox'a erişim engeli getirilmesinin ardından internet oyunları tartışma yarattı. Bu oyunların çocukların ruh sağlığına etkilerini değerlendiren Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Tuncay Sandıkçı, "Eğer oyun bütün açıklığıyla yani hiçbir kısıtlama ve kademelendirme getirilmeden devam ederse çocuklar, kendini fazla kaptırabilir.
hbrlr1.com/cbballwikckckl
Transcript
00:00Oyun dediğimiz zaman biz klasik olarak aslında hani böyle bedensel olarak çocukların bir arada olduğu,
00:06duyularına hitap eden, sosyal becerilerinin geliştiği, akıl yürütme becerilerini kullandıkları
00:12duygusal gelişimin önemli bir parçasını düşünüyoruz ve bir ihtiyaç çocuklar için.
00:17Ama sanal oyunlarda tam oyun mudur orası biraz tartışılabilir.
00:21Yani tırnak içinde oyun demek belki daha uygun olabilir onlar adına.
00:26Sanal oyunlarda bu anlamda klasik oyunların etkisini gözlemleyemeyebiliyoruz.
00:30Bu anlamda geliştirici olmayabiliyorlar.
00:32Bu tabii onların tamamen kötü olduğu ya da tamamen oynanmaması gerektiğini çıkaramayız buradan.
00:38Ama klasik oyun demek belki çok doğru değil.
00:42Roblox oyunu çocuklarda çok sık oynanan bir oyun.
00:45Yani biz de klinikte böyle her gelen çocuğa bugün mesela bu oyunu oynuyor musunuz diye sorsak
00:51muhtemelen ya oynamıştır ya da yakın zamanda bırakmıştır cevabını alırız diye düşünüyorum.
00:57Daha ne diyelim pikseli düşük, daha mekanik, daha görüntü kalitesi zayıf bir oyun ve daha da basitçe bir oyun.
01:08Bu basitliğinden dolayı muhtemelen çocukların ilgisini daha da kolay çekebiliyor, cezbedebiliyor onları.
01:15Ama hangi yaşta oynandığı, nasıl oynandığı, ne kadar oynandığı ile alakalı tabii problemler mevcut.
01:23Eğer belli bir yaşın üzerinde olan bir oyun daha küçük yaşlarda oynanıyorsa, yine belli süreler aşılıyorsa,
01:30çocuk bir süre sonra artık kontrolü kaybediyormuş gibi hissediyorsa ya da artık oynadığı vakit ona hiç yeterli gelmiyorsa,
01:41oyun oynamaktan dolayı bir takım sosyal faaliyetlerinden uzaklaşıyorsa,
01:45oyun oynadıktan sonra olması gerekenden çok daha böyle keyif alması gerekirken gergin oluyorsa ya da daha sinirli oluyorsa,
01:54tabii bu çocuklar için artık bir tür problemli oyun oynama durumunun geliştiğini gösterir.
02:01Oyunda şöyle, öncelikle ailelerin internet kullanımı ile alakalı belki ya da internet oyun oynama ile alakalı genel bir bilgi sahipleri olmaları önemli.
02:12Onların da o edindikleri bilgileri de çocuklara uygun bir biçimde aktarmaları son derece mühim.
02:18Burada böyle hani çok böyle keskin, çok yasaklayıcı veya tamamen ortadan kaldırıcı bir tutumdan ziyade,
02:26belli şeyleri, belli kuralları öğretmek yine yerinde olur diye düşünüyorum.
02:30Öncelikle çocuklara internetin de bir dünya olduğunu, o dünyanın kurallarıyla aslında yaşadığımız dünyanın kurallarının benzerlik gösterdiğini,
02:41orada da onlar oynayarak kendilerini bir şekilde hayatta orada tuttuklarını ifade etmek gerekir.
02:47Ve belli kurallar çerçevesinde oynamalarında müsaade etmek gerekir diye düşünüyorum.
02:54Belki bu kurallardan biraz bahsedebiliriz.
02:57Şimdi öncelikle süre ile alakalı belki konuşabiliriz.
03:02Süre şöyle, Dünya Sağlık Örgütü 2 yaşına kadar hiçbir çocuğun herhangi bir hassasiyeti olsun olmasın, ekran kullanmasına izin vermeyin diye uyarıyor.
03:122 yaşından sonra 2-5 yaş arasında 1 saate kadar bir ekran kullanım süresine izin verilebiliyor.
03:215-9 yaş arası bu 1-1,5 saate kadar çıkarılabiliyor.
03:259-12 yaş arası yine 1,5-2 saat arası, 12 yaşından sonra ise biraz daha bu süre uzayabiliyor.
03:31Öncelikle bu süreye dikkat etmekte fayda var.
03:34Bu süre aşıldığında, çocuklar kendini tamamen buraya kaptırdıklarında dikkat fonksiyonları, duygusal zorluklar, sosyal becerilerde kayıp,
03:45hatta bir takım fiziksel sıkıntılar, aşırı külah alımı, aşırı yemek yeme, uyku sorunları kendini gösterebiliyor.
03:53Yoğun tüketiliyorsa, süreler aşılıyorsa, bir süre sonra çocuk artık kontrolünü kaybetmiş gibiyse ve oynadığı oyun miktarı ona artık yetmemeye başlıyorsa,
04:03yine oyun içerisinde kontrolsüz alanlara geçiş yapılıyorsa ki internet oyunlarında, çevirmiş oyunlarda,
04:11özellikle etkileşimin olduğu yazışmaların, konuşmaların olduğu oyunlarda bir arka taraf vardır,
04:18daha derin internet belki denebilir buna, bunlarla karşılaşıyorsa birçok açıdan çocuk bundan etkilenebilir.
04:24Söz gelimi daha sinirli bir çocuk olabilir, söz gelimi daha kaygılı bir çocuk olabilir, uyku sorunları yaşayabilir.
04:32Uygunsuz materyallerle karşılaştığında bu onun dünyasına fazla gelebilir ve ruhsal zorlanmalara bu yol açabilir ki,
04:39başlıca aslında uygunsuz materyaller, bu tür oyunlarda cinsel materyaller oluyor.
04:44Yaşına uygun olmayan şeylerle çok sık karşılaşabiliyor çocuklar.
04:48Tabii bir yandan merak ediyorlar, bir yandan da bundan uzak durmak aslında onları kaygılandırabiliyor.
04:55Yanlış bir şeyler oluyor diye sezedebiliyorlar ama bunları paylaşmak zor olabiliyor.
04:59Veya bazen oyunlarda daha belki güncel siber zorbalıkla karşılaşabiliyor çocuklar.
05:06Yani oyunda yeteri kadar başarı olamaması ile alakalı, karakterinin güzel olmaması ile alakalı
05:13ya da bir şeyleri böyle tam olarak becerememesi ile alakalı ile online platformdaki diğer çocuklar,
05:18diğer çocuğun, bu mağdur çocuğun üzerine gidebiliyor veya fail olabiliyor.
05:23Yani zorbanın kendisi olabiliyor.
05:26Daha zayıf gördükleri çocuklara tırnak içinde yine saldırabiliyorlar.
05:29Bu da ayrıca başka bir ruh sağlığı sorunu olarak karşımıza çıkıyor.
05:33Evet bazı çocuklar çok tepkililer buna, bazı aileler de hakeza.
05:38Az evvel bahsettiğim çizgiler aslında yine söz konusu.
05:43Yani bir engel var bu bir karar alındı.
05:47Bu kararın gerekçelerini çok basit dille anlatabilirler çocuklarına net bir şekilde.
05:52Onların anlayabileceği bir tonda onlarla paylaşabilirler.
05:55Neyin sakıncalı olduğu, neyin olmadığına dair bilgiler verebilirler.
05:59Başka oyunlarla, alternatiflerle beraber belki vakit geçirerek
06:05az evvel saydığım o ruhsal ihtiyaçları internet ya da oyun üzerinden karşılamayarak vakit geçirildiklerinde
06:11bu engelin çok büyük yaralar açmayacağını düşünüyorum.
06:15Eğer oyun bütün açıklığıyla diyeyim,
06:20yani hiçbir kısıtlama getirmeden, hiçbir kademelendirme getirmeden devam ederse
06:27çocuklar buna kendini daha fazla kaptırabilirler.
06:30Bu ebeveynlerin çok farkında olmadan ilerleyen bir süreç de olabilir.
06:34Ya da o etkileşim içerisindeki her insanın etkileşim ihtiyacı vardır çocuklarda olduğu gibi
06:39diğer materyallerle özellikle uygunsuz cinsel içeriklerle karşılaşıp
06:43yine yaşlarına uygun olmayan tepkiler bunlara verebilirler.
06:48Tabi bu da çocukların gelişimi için olumsuz bir sonuç olur.
06:52Bir takım sağlık sorunları, ruh sağlığı problemleri ortaya çıkabilir.
06:55Az evvel söylediğim gibi bazı çocuklar bundan çok muzdaripler, üzgünler, kızgınlar
07:00hem ailelerine hem kural koyuculara dair bir öfkeleri olabiliyor.
07:05Bazı çocuklarda aslında çok fazla etkileniyor diyemem.
07:10Alternatiflerle eğer çocukların hayatları devam ettirilebiliyorsa,
07:13onların oyun ihtiyaçları karşılanabiliyorsa
07:15bu çocuklar için çok da büyük bir problem olmayabiliyor.
07:19Ama bir grup çocuk da var az evvel söylediğim gibi artık bağımlılık düzeyinde oyun oynayan
07:24onlar biraz yoksunluk belirtileri gösteriyor ve onların tabi ayrıca değerlendirilmesi gerekiyor.
07:29Bu şekilde devam ederse, hiçbir erişim engeli olmadan, hiçbir kısıtlama olmadan
07:35hem süre açısından hem içerik açısından devam ederse
07:39bir tehlike arz ettiğini özellikle hassas çocuklar için
07:42daha kaygılı, sosyal ilişkilerde zorlanan, daha dürtüsel,
07:46daha dikkat sorunları yaşayan çocuklar için tehlike arz ettiğini söyleyebilirim.