Bangladeş'te "kamuda kontenjan"a tepkiyle başlayan gösteriler, hükümet karşıtı protestolara dönüştü ve sokaklar karıştı. Başbakan Şeyh Hasina Vecid, istifa ederek askeri helikopterle ülkeden kaçtı. CNN TÜRK ekibinden Mehmet Şimşek Bangladeş'te yaşanan olayların perde arkasını araştırdı.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Bu dizinin betimlemesi Maya Film tarafından Sesli Betimleme Derneği'ne yaptırılmıştır.
00:09www.seslibetimlemedernegi.com
00:16Öğrenci ayaklanmaları, polis şiddeti, siyasi krizler.
00:22Bangladeş'te aylar önce başlayan gösteriler, Başbakan'ın istifasıyla noktalandı.
00:27Yaklaşık bir hafta kadar ne internet vardı, ne de mobil network vardı, ne de herhangi bir şekilde insanlar birbirleriyle konuşabiliyordu.
00:36Başbakanı Şeyh Hasena istifa ederek ülkesinden ayrıldı, Bangladeş'ten ayrıldı.
00:41En son yaşanan olaylara geçmeden önce gelin birlikte Bangladeş'e biraz daha yakından bakalım.
00:46Şimdisi Bangladeş'in bağımsızlık mücadelesi günlerine götüreceğiz.
00:501947'de İngilizlerin sömürgesi bitti ve İngiltere bölgeden çekildi.
00:55Bangladeşliler de Pakistan'dan ayrılmak için silahlı mücadeleye başladı.
01:011971 yılında mücadeleyi kazanan Bangladeş bağımsızlığını ilan etti.
01:071947'de Hindistan ve Pakistan kurulurken Bangladeş bölgesi Pakistan'a bağlanmış.
01:13Doğu Pakistan'da şu an Bangladeş bölgesinde asker müdahale oldu.
01:17Ve buna Bangladeş halkı silah ele alarak bir karşılık verdi Bangladeş bağımsızlığı kazandı.
01:23Bangladeş yıllarca askeri darbelerle boğuştu.
01:272009 yılına gelindiğinde ise yönetime Şeyh Hasina Vecid geçti.
01:32Başbakanlık koltuğuna oturdu.
01:35Hasina yıllar içinde Asya'nın demir leydisi olarak tanınacaktı.
01:40Yaşanan ekonomik krizden dolayı halkın büyük bir kısmı yoksulluk içinde yaşıyordu.
01:47Ben Bangladeş'e 2018 yılında iki defa gittim.
01:50Hem başkent Dakka'da bulundum hem de sınır hattında bulundum.
01:54Bangladeş'teki ilk zaten gözümüze yoksulluk göze çarpar.
01:58Hani 2018'den bu yana bir şey değişti mi Bangladeş'te?
02:02Hiçbir şey değişmedi aslında.
02:042018 döneminde de halktaki o homurdanmaları hissediyorduk, duyuyorduk zaten.
02:09Şu an bulunduğumuz yer Bangladeş'in Rajvari bölgesi.
02:13Bu noktaya gelmemizin sebebi ise arkamda görmüş olduğunuz yetimler.
02:17Biraz Bangladeş'ten bahsetmek istiyorum size.
02:20Bangladeş yaklaşık 150 milyon nüfusa sahip olan bir ülke.
02:23Ancak geçtiğimiz yıllarda Arakan'dan gelen mülteci Müslümanların da eklenmesiyle Bangladeş'in ekonomik durumu iyiden iyiye çökmeye başladı.
02:33Başbakan değişti ama ekonomik krizler ve siyasi baskılar bitmedi.
02:39Halk bu sıkıntılarla boğuşurken hükümetten radikal bir karar geldi.
02:43Bağımsızlık savaşına katılanların aileleri için devlet memurluğu konusunda yüzde otuzluk kontenjan ayrıldı.
02:52İlk tepki öğrencilerden geldi.
02:54Polisin sert müdahalesi sonucu onlarca öğrenci hayatını kaybetti.
02:59Demirleydi'nin pek de çekilmeye niyeti yoktu.
03:03Öğrenciler bunun haksızlık olduğunu, artık Bangladeş 50 sene geçtiğini ve dolayısıyla bu sistemin kalkmasını istedi ve böylece protesto meydana geldi.
03:11Ve bunu sadece 1-2-3 haftalı bir mesele değil, bunu gerçekten geçen 15 yıldan beri olağanüstü bir mesele.
03:20Bu olayda Bangladeş'in her türlü insan sokağa indi.
03:25Ne sağcı olsun, ne solcu olsun, ne İslamcı olsun, her türlü ideoloji, her türlü inancı insanlar geldi.
03:33Bangladeş'in siyasi yapısına baktığımız zamansa Hindistan'ın hükümet üzerinde büyük bir etkiye sahip olduğunu görüyoruz.
03:42Hindistan her türlü bu gittiği hükümet, özellikle Şeyh Hasina döneminde açık bir şekilde destek verdi.
03:50Özellikle biz dediğimizde demokrasi, seçim olmayan bir ülkede nasıl hayatta kalıyordu.
03:55Bunu sadece Hindistan'dan dolayı, çünkü Hindistan her türlü bu hükümete destek verdi.
04:00Protesto sırasında Hindistan'ın istihbaratı ve siyasi destekleri hükümete doğru olduğunu bütün halk tarafından inanılıyor.
04:11Kontenjan kararına tepki olarak başlayan gösteriler, hükümet karşıtı protestolara dönüştü.
04:18Protestocular sokağa inerek hükümetin istifasını istedi.
04:23Ordu da protestocuları destekleyince demirleydi daha fazla dayanamadı.
04:30Çıkan haberlerde başbakanın askeri helikopterle Hindistan'a kaçtığı iddia edildi.
04:36Göstericiler Şeyh Hasina ve Cid'in konutunu bastı.
04:40Yönetim boşluğu var. İktidarda olan Şeyh Hasina, Başbakanı Şeyh Hasina istifa ederek ülkesinden ayrıldı, Bangladeş'ten ayrıldı.
04:51Ya da kaçmış söylenir.
04:54Yaşanan olaylardan sonra ordu yönetime el koydu.
04:57Siyasi partilerle görüşen askerler en kısa sürede bir geçiş hükümetinin kurulacağını belirtti.
05:06Birçok ünlü tekstil fabrikasının bulunduğu Bangladeş'in Türkiye ile ekonomik ve siyasi ilişkileri ise iyi düzeyde ilerliyordu.
05:16Bangladeş 1971'den önce bir ülke olarak değildi.
05:21Dolayısıyla bizim ilişkilerimiz Türkiye ile ilk önce Osmanlı ve Hint ve Hint Müslümanları olarak geçti.
05:29Son dönem Türkiye'den büyük silah alımı oldu.
05:32Yani SİHA, İHA vs. ve diğer mühimetleri konusunda büyük bir anlaşma ve çalışmalar devam ediyordu.