Dünden sabaha yansıyan gelişmeler, yaşananların yankıları, günün ve haftanın sıcak gelişmeleri, trafiğin durumu Göksu Öngören Özgür'ün sunumu ile Gündem'de.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00:00İSRAİL'İ ORTA DOĞUDA TANSİYONU YÜKSELTMEYE DEVAM EDİYOR, İSRAİL LÜBNAN SINIRA ATEŞ ATTI.
00:00:18BUGÜN TOPLANACAK KABİNELİN ÖNCELİKLİ GÜNDEMİ BU, DİŞİŞLERİ BAKANLIĞI DA İSRAİL'İ LÜBNAN ARASINDA ÇIKACAK OLASI BİR SAVAŞ İHTİMALİNE KARŞI TÜRK VATANDAŞLARINA UYARIM ETMEYİ YAYINLADI.
00:00:29O UYARI METNİNDEKİ AYRINTILARA BAKACAĞIZ.
00:00:38TÜRKİYE'NİN EN ÖNEMLİ GÜNDEM MADDELERİNDEN BİR DİĞERİYSE INSTAGRAM BUGÜN KABİNE TOPLANISINDA ODA KONUŞULACAKMI?
00:00:46DÜNYACA ÜNLÜ SOSYAL MEDYA PLATFORMUNA İLEŞİM KISITLANDI.
00:00:50INSTAGRAM NEYİ İHLAL ETTİ? NİYE KAPALI?
00:00:53INSTAGRAM ETKİ AJANLIĞI MI YAPIYOR?
00:00:56SORUCAZ, KONUŞACAZ.
00:00:59TÜRKİYE'NİN EN ÖNEMLİ GÜNDEM MADDELERİNDEN BİR DİĞERİYSE İNSTAGRAM BUGÜN KABİNE TOPLANISINDA ODA KONUŞULACAKMI?
00:01:06EKONOMİ TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU BUGÜN TEMMUZ ENFLASYON VERİSİNİ AÇIKLAYACAK.
00:01:11EV SAHİBİ VE KİRACILARI DA YAKINDAN İLGİLENDİREN TEMMUZ AYI TÜFE VERİLERİ İLE BİRLİKTE KİRA ARTIŞ ORANLARI DA BELLİ OLACAK.
00:01:20PEKİ BEKLENTİ NE KADAR? FİYATLAR NASIL ETKİLENİCEK? BAKACAZ AKTARACAZ.
00:01:34Günaydın ben GÖKSÖNGÖREN ÖZGÜR.
00:01:36BUGÜN 5 AVUSTOS PAZARTESİ GÜNDEM HABER KUŞAĞIYLA KARŞINIZDAYIZ.
00:01:41YAKLAŞIK 3 SAAT BOYUNCA DA GELİŞMELERİ AKTARACAZ.
00:01:44DÜNYADA VE TÜRKİYEDE EN ÇOK KONUŞULAN BAŞLIKLARI KONUKLARIMIZLA DEĞERLENDİRECEZ.
00:01:50ULUSLARASI İLİŞKİLER UZMANI DR.CİHAN GÜNYEL KONUĞUMUZ.
00:01:54STÜDYODA HOŞGELDİNİZ HOCAM.
00:01:56HOŞBULDUK ÇOK TEŞEKKÜRLERİM. İYİ YAYINLAR DİLERİM GÖKSÜN HANIM.
00:01:58ÇOK TEŞEKKÜRLER.
00:01:59VE DOÇANT DR.EMETE GÖZÜ GÜZELLİ BİZİMLE BİRLİKTE.
00:02:03HOŞGELDİNİZ HOCAM.
00:02:06ÇOK TEŞEKKÜRLER GÖKSÜ HANIM.
00:02:08ÇOK TEŞEKKÜRLER.
00:02:09ORTADOĞUDAKİ GELİŞMELERİ KONUŞMAYA BAŞLAYACAĞIZ.
00:02:12EMET HOCAM SİZİNLE BAŞLAYALIM.
00:02:14ÇÜNKÜ TANSİYON YÜKSEK, AÇIKLAMALAR SERT.
00:02:18BUNDAN SONRA NASIL ADIM ATILACAK?
00:02:21HERKES MERAK EDİYOR.
00:02:22HİZBULLAH VE HAMASTAN NASIL BİR HAMLE GELİCEK?
00:02:26TÜM DÜNYANIN KONUŞTUĞU VE İSRAİLİM BUNA NASIL CEVAP VERECEĞİ?
00:02:29İRAN'LA İSRAİL ARASINDAKİ GERİLİM ORTADOĞU'YA NASIL YANSIR?
00:02:34SORUSUNU GÜNLERDİR, HAFTALARDIR HATTA AYLARDIR SORUYORUZ.
00:02:38ÖZELLİKLE HAMAS LİDERİ HANİYE SUİKASTİ SONRASI.
00:02:42DÜNYA İRAN'IN İSRAİL'E SALDIRISINA KİLİTLENMİŞKEN İSRAİL LÜBNAN HATTINDA SICAK ANLAR YAŞANIYOR.
00:02:51İSRAİL LÜBNAN'IN GÜNEYİNİ SAVAŞ JETLERİYLE VURDU.
00:02:54O ANLARDA CNN TÜRK EKİBİNDEN ÜMİT UZUN VE HALİL KAHRAMAN CANLI YAYINDAYDI.
00:02:59O ANLARI İZLEYELİM.
00:03:02ARDINDAN DA EMRE HOCAM SİZİNLE BAŞLAYALIM.
00:03:05GÜN BOYUNCA GÜNLERDİR BURADA HAVA SALDIRILARI DEVAM EDİYORDU.
00:03:10HALİL KAHRAMAN EKRANLARINIZDA TAŞIYACAK BİR HAVA SALDIRISI DAHA MEYDANA GELDİ.
00:03:14AZ ÖNCE DAKİKALAR ÖNCE ŞİMDİ O GÖRDÜĞÜNÜZ NOKTADA DUMANLARIN YÜKSELDİĞİ ALANDA BİR HAVA SALDIRISI MEYDANA GELDİ.
00:03:21VE O NOKTADAN ALEVLERDE YÜKSELİYOR.
00:03:24ONU SÖYLÜYELİM. ORDA UFAK ÇAPLI DA OLSA BİR YANGIN ÇIKTI.
00:03:27ŞU AN İTİBARIYLE EKRANLARINIZDA TAŞIYORUZ.
00:03:29BURASI LÜBNAN İSRAİL SINIR HATTI VE YANGIN DA ÇIKTI O BÖLGEDE.
00:03:33YANİ O ROKETİN DÜŞTÜĞÜ ALANDA YANGIN DA VAR ALEVLERDE YÜKSELİYOR.
00:03:38CANLI YAYINDA CNN TÜRK EKRANLARINDA BİR SALDIRI DAHA OLDU BURADA.
00:03:43BİR SALDIRI DAHA OLDU. CİDDİ BİR SALDIRI VAR ŞU AN.
00:03:46BİR BOMBA SESİ CİDDİ BİR SALDIRI DAHA.
00:03:50BİR NOKTAYI DAHA VURDULAR.
00:03:52ONU DA BAKACAĞIZ HEMEN CANLI YAYINDA.
00:03:54HALİL KAHRAMAN'dAN RICA EDİCEM.
00:03:56EVET EVET EVET EVET.
00:04:00EVET ÇOK CİDDİ BİR SALDIRI VAR.
00:04:02SESİ ÇOK BURAYI İNLETTİ.
00:04:04ADETA YİNE UÇAKLAR UÇMAYA DEVAM EDİYOR.
00:04:06HALİL KAHRAMAN'dAN RICA EDİCEM.
00:04:08HEMEN HEMEN ŞU NOKTA.
00:04:10EVET YOĞUN DUMANLAR VAR.
00:04:12BAKIN ORDA YERLEŞİM YERLERİ DE VAR AYNI ZAMANDA.
00:04:16CANLI YAYINDA EKRANLARINIZDA GETİRİYORUZ.
00:04:18İSRAİLİN LÜBNANIN GÜNEYİNE YAPMIŞ OLDUĞU SALDIREYİ.
00:04:22HAVA SALDIRILARI DEVAM EDİYOR.
00:04:26EVET ÇOK YOĞUN DUMANLAR YÜKSELİYOR.
00:04:30HEM SOLDA HEM SAĞDA.
00:04:33SOLDAKİ SALDIRIDA CİDDİ ŞEKİLDE ALEVLERDE YÜKSELMEYE DEVAM EDİYOR.
00:04:37ŞİMDİ DE BU NOKTA CANLI YAYINDA İKEN
00:04:39DİĞER KISIM VURULDU.
00:04:41DİĞER KISIMA SALDIRI DÜZENLENDİ.
00:04:43ŞU ANDA HALIL KAHRAMAN EKRANLARINIZDA TAŞIYOR.
00:04:46GÖRDÜĞÜNÜZ O KARA YOĞUN DUMANLAR
00:04:48AZ ÖNCE İSRAİL'İN YAPMIŞ OLDUĞU SALDIRI SONRASI BÖLGEDEN YÜKSELEN DUMANLAR.
00:04:53VE BU HAVA SALDIRILARI ŞU AN ARDA ARDA GELDİ.
00:04:56PEŞ PEŞE GELDİ.
00:04:58İKİ FARTI NOKTA VURULDU.
00:05:00İKİ FARTI NOKTAYA HAVA SALDIRISI DÜZENLENDİ.
00:05:03VE HALİL KAHRAMAN EKRANLARINIZDA TAŞIYOR.
00:05:06CNN TÜRK EKRANLARINDA CANLI YAYINDA BU LÜBNAN İSRAİL SINIR HATTINDAKİ GERİLİMİ EKRANLARINIZDA TAŞIYORUZ.
00:05:13GÜNLERDİR KONUŞULAN GÜNLERDİR SAVAŞ ÇIRLIKLARININ ATILDIĞI BÖLGEDEYİZ.
00:05:18SINIR HATTINDA TANSİYON YÜKSELİYOR.
00:05:21AKŞAM SAATLERİ DAHA DA ÇOK YÜKSELİYOR.
00:05:23ONU SÖYLEYELİM.
00:05:24AKŞAM SAATLERİ BU BÖLGEDE BU SALDIRILARIN SAYISI ARTIYOR.
00:05:28AYNI ZAMANDA HİZBULLAH DA YİNE SALDIRILARINI GENELDE AKŞAM SAATLERİNDE ÖZELLİKLE GEÇ SAATLERDE YAPIYOR.
00:05:36BUNU SÖYLEYELİM AMA BURADA ŞUAN İTİBARİDE CİDDİ İKİ SALDIRIYA TANIK OLDUK.
00:05:41CANLI YAYINDA EKRANLARINIZDA TAŞIYORUZ.
00:05:43BU SALDIRLARI VE BÖLGEDEN YOĞUN DUMANLAR YÜKSELİYOR.
00:05:47ŞİMDİ BU SALDIRININ AKABİNDE YİNE BİR SALDIRI DAHA GELEBİLİR.
00:05:53ONU SÖYLEYELİM.
00:05:54VE BU NOKTADA DIĞER TARAFTAN DA YİNE YOĞUN DUMANLAR YÜKSELMEYE DEVAM ETTİĞİNİ SÖYLEYELİM.
00:06:00HER İKİ TARAFTA DA AYNI MANZARA VAR.
00:06:04DIĞER TARAFTA ALEVLER DE YÜKSELİYOR.
00:06:06DIĞER TARAFTA ALEVLER DE YÜKSELDİĞİ İÇİN ORADA DUMANIN YOĞUNLUĞU DAHA DA YÜKSEK.
00:06:13VE BU SALDIRLAR BAHSETTİĞİMİZ GİBİ 10 AYDIR DEVAM EDİYOR.
00:06:18ÖNCESİNDE YILLARDIR SÜREN BİR DURUM.
00:06:21AMA 10 AYDIR ARALIKLI OLARAK DEVAM EDEN BİR SÜREÇ.
00:06:25ŞUAN İTİBARIYLE DE BUNUN TEKRAR KIZIŞTIĞINI,BURADAKİ SALDIRLARIN TEKRAR YOĞUNLAŞTIĞINI SÖYLEYELİM.
00:06:32VE BU GECE,BU AKŞAM İSRAİL YİNE HİZBULLAHTAN KARŞILIK GÖREBİLİR.
00:06:39ÇÜNKÜ BU ONUN İŞARETİ.
00:06:41BU SINIR HATTINA YAPILAN SALDIRLARDAN SADECE BİR KAÇI GÜNLERDİR BURDA AYNI MANZARALAR VAR.
00:06:48AYNI GÖRÜNTÜLER VAR.
00:06:50VE BU SALDIRLARIN SAYISI ARTTIKÇA HİZBULLAHIN SALDIRI PLANLARI DA DAHA DA GENİŞLENİYOR.
00:06:56ÖYLE Kİ BÖLGEDE HEM İRAN KANADINDAN DA DESTEK ALIYOR.
00:07:01BUNU DA ÖZELLİKLE SÖYLEYELİM.
00:07:03O YÜZDEN DE CİDDİ BİR HAZIRLIK İÇERİSİNDELER.
00:07:11ŞİMDİ LÜBNAN'LA İSRAİL ARASINDAKİ BU SALDIRLARI KONUŞUCAZ.
00:07:15CİHAN HOCAMLA VE EMET HOCAMLA.
00:07:17EMET HOCAM ÖNCE SİZİNLE BAŞLAYALIM.
00:07:20İSRAİL'İN LÜBNAN'A SALDIRLARI DEVAM EDECEK Mİ?
00:07:25TABİ Kİ.
00:07:26BU ZATEN UZUN PROJEKSİYONLARIN YANSIMASI.
00:07:30BÖLGEMİZDE ESASEN NETANYAHU'NUN BU GÜNE KADAR GAZETE MESELESİ BAŞLADIĞI ANDAN İTİBAREN
00:07:38BATIDAN ALDIĞI, BAŞTA AMERİKA'DAN ALDIĞI DESTEĞİ,
00:07:42ÖZELLİKLE DE İRAN'I GEREKÇE GÖSTEREREK BÖLGEYE YAYMA VE BÖLGEDE HAKİMİYET ALANI GENİŞLETME STRATEJİSİ ÜZERİNDEN HAREKET ETTİĞİNİ NET BİR ŞEKİLDE GÖRÜYORUZ.
00:07:52LÜBNAN'A BU İŞİN YANSIMASI DEMEK,
00:07:551. Ki artık bu mesele daha fazla silahlı çatışmaların kendi içerisinde iç çatışmanın dışına çıktığı toplumlar arası çatışma statüsünden,
00:08:07uluslararası çatışma statüsüne doğru evrimleştiği bir sürece doğru ilerliyoruz.
00:08:12LÜBNAN'A SALDIRI DEMEK, LÜBNAN'ın özellikle hem toprak bütünlüğüne karşı yayılımcı bir arzu ve emel ortaya koymanın aslında bir tezahürü.
00:08:23Çünkü İsrail dediğinizde Lübnan'la çizilen bir sınırı yoktur.
00:08:28Devlet sınırı halen kurulamamıştır. Bunun altını çizmemiz gerekiyor.
00:08:33İsrail hiçbir zaman Lübnan'ın şu anki mevcut sınırını uluslararası hukuk zemininde tanımamıştır.
00:08:40Ve bu tanımamakla birlikte bugün Golan Tepelerindeki işgali de bu yayılımcı arzu ve hedeflerinin esasen tezahürü olarak
00:08:481967 savaşından sonraki konuşulanmış mevcudiyeti ve burada işgali sürdürme eylemi devam etmiştir.
00:08:56Çünkü uzun vadeye yayılan Netanyahu ve İsrail yönetiminin bir planı var.
00:09:01Biz bunu esasen her daim vurguluyoruz.
00:09:06Bu yayılımcı daha çok arzu mevhut temelinde dediğimiz büyük projeksiyonun,
00:09:13büyük İsrail projesini yaratma arzusunun Netanyahu'nun ve radikal sağ iktidarı tarafından
00:09:21özellikle Amerika'daki evangelistlerin de yoğun almış olduğu desteğiyle birlikte kongre alkışlarını biliyoruz.
00:09:28Tam gaz yürü anlamında bir mesajla bugün Netanyahu Lübnan'ı işgal hazırlığı içerisindedir.
00:09:35Bütün bu yığınak, bütün bu bölgedeki çalışma buna yöneliktir.
00:09:40Peki bunu neden bu şekilde gerçekleştirmek istiyorlar?
00:09:44Yani sadece arzu mevhut mu mesele? Hayır.
00:09:46Sadece arzu mevhut değildir.
00:09:48Bir kere Doğu Akdeniz'de özellikle bugün hiç konuşmadığımız bir sorun var.
00:09:53Filistin'in Oslo Antlaşmalarına göre sahip olması gereken deniz alanları bugün İsrail tarafından işgal edilmiş
00:10:01ve en son Nisan ayında İtalya en iyi özellikle İngiliz BP şirketi, Kore Ulusal Petrol Şirketi ve İsrailli şirket arasında paylaştırılarak
00:10:12burada gaz arama faaliyetleri devam ettirilmiş ve 2022'ye döndüğümüzde bugün Avrupa Birliği, İsrail ve Mısır arasında
00:10:26bir doğal gaz ihracat anlaşmasını anımsadığımızda bölgedeki bu kavganın esasen diğer boyutu bu deniz alanlarındaki hakimiyet alanını genişleterek
00:10:39Levant bölgesinde 2011 yılında Amerikan Jeoloji Biriminin ortaya koyduğu trilyonlarca gazın rezervinin bulunduğu bu sahaları tam hakimiyet alanına almakla yatmaktadır.
00:10:52Burada Amerika'nın İsrail'i koşulsuz ve şartsız desteklemesinin perde gerisinde birincisi evet İsrail'in güvenliği demektedirler ama
00:11:01İsrail'in güvenliği ile birlikte Amerika kendi enerji güvenliğini batı içinde sağlama yönünde adımlarla ilerlediğini görüyoruz ki
00:11:10bugün neden Avrupa ülkeleri konuşmuyor İsrail'in yaptığı bu saldırıları neden bölgede bölgemizde herhangi bir bunu durdurucu adımlar atılmıyor
00:11:21evet basına yansıtıldığı şekliyle Amerika arabuluculuk faaliyetinde bulunmak için yok İran'la görüşmüş vs. söyleniyor ama
00:11:29bunun işin sahadaki icraatta fiiliyatta hissedilip konuşulması gereken durum İran'ın yapması gereken mütekabiliyete tabii refleksi değil
00:11:41burada İsrail'in pervasızca Suriye havalimanına Suriye saldırı yapacaksınız İran'da suikast girişimi ve dünyanın her yerinde bu risk var suikastler eylemi
00:11:53hiç kimse İsrail'e bir uluslararası hukukun karşısındaki adımlarına bir şey demeyecek ve dünya aman İran sakin dur işte herhangi bir atak yapma senin savaşa girmeni istiyor gibi
00:12:05farklı projeksiyonlar sunulacak burada bir şaşırtmaca var dünya politikasına yönelik dünyada gündemimizi farklılaştıracak şaşırtma stratejisi var
00:12:16şimdi biz bunları konuşurken İran acaba saldırır mı İsrail Gazze'de biliyorsunuz refahta daha geçtiğimiz gün okula ve çadırkentlere yaptığı saldırıda yeni zayiatlar ve yeni yıkımlar ortaya koyacak şekilde hareket ediyor
00:12:33Sayın Dışişleri Bakanı Mısır'a gittiği zaman verdiği mesaj çok önemliydi insanın yardım konusunda blokaj dahi konuldu yani çok sınırlı günde 300 tırın girmesi gereken yere 25 tırdan bahsediyor
00:12:48düşünüyoruz bu nedir toplu anlamda burada yaşayan insanların fiziksel şartlarını değiştirdiğiniz zaman hayatta kalma standartlarını değiştirdiğiniz zaman soykırımdır zaten
00:12:59bilinçli bir şekilde yok edilmesi yönünde bir uzun vadeye yayılan tepki çekmeden bir planlama yapılıyor burada plan tam işgaldir
00:13:09İsrail'in hem Gazze'yi üzerinde işgali ama bunu da Lübnan'a özellikle yayma çünkü şu an bizim için en önemli gündem Lübnan, Netanyahu Lübnan'ı işgal planı içerisinde ve Lübnan'ın özellikle de bugüne kadar yapmış olduğu bakın devamlı biz Lübnan'a yönelik saldırılar görüyoruz
00:13:28peki burada herhangi bir uluslararası toplumun refleksi var mı yeteri kadar bir tepki var mı yok maalesef
00:13:38peki buradan devam edelim Cihan hocamla buradaki asıl hedef Lübnan mı Cihan hocam çünkü Beyrut'ta da dün ülkeyi terk etmeleri için Lübnan'a yönelik Türk dişişlerinden de açıklama geldi
00:13:52hemen hemen birçok ülkeden de açıklama geliyor ve çok hızlı bir şekilde havalimanları dolup taştı insanlar Beyrut'u terk etmeye çalışıyorlar
00:14:01buradaki amaç Lübnan'a mı sıçratacak İsrail bu gelişmeleri
00:14:06şimdi biraz geriye gidip alırsak Gökhan'ım şu şekilde başlayabiliriz 1982 Lübnan İç Savaşı sonrası Hizbullah'ın kurulmasıyla beraber
00:14:1683 yılında aslında biz şunu görüyoruz Hizbullah üzerinden İran'la İsrail'in düşük yoğunluklu Hizbullah üzerinden çatıştığını görüyoruz
00:14:25daha sonrasında biraz hızlandırıp geldiğimizde bu süreçte 2006'da ilk topyekun yıkım stratejisiyle biz İsrail'in Lübnan'da Hizbullah'a operasyon veya saldırı başlattığını fakat yenildiğini gördük
00:14:38o gün itibariyle aslında İsrail'in ajandasında şöyle bir durum vardı günü geldiğinde bu caydırıcı gücünü tekrar geri kazanmak için ve revanşı sağlamak için Hizbullah'la hesaplaşacağı günü bekliyorduk
00:14:50şimdi 7 Ekim sonrasında Amerikan'ın ve Batı'nın verdiği büyük destek karşısında aslında İsrail şunu da karar kıldı ben bu revanşı tekrar başlatacağım
00:15:00ve Hizbullah'la da geri geldiği zaman eğer Gazze'deki meselemi halledebilirsem bu sefer de Hizbullah'la hesaplaşacağım çünkü büyük bir destek arkasında
00:15:09şimdi bunun da şu şekilde değerlendirmek gerekiyor aslında Hizbullah üzerinden İran'la çatıştığını düşünüyor İsrail bir anlamda
00:15:17çünkü şöyle bir durum var baktığımızda kabul edelim veya etmeyelim 79'daki Camp David anlaşmasıyla kendi İsrail güney sınırını Camp David anlaşmasıyla Mısır'a karşı
00:15:29ve daha sonrasında Oslo anlaşmalarıyla Ürdün'e karşı Kuzey ve Doğu cephesini güvence altına aldığını düşünüyor ki Amerikan'ın da buradaki büyük katkısıyla
00:15:38şimdi baktığımızda kaldığında yukarıda Hizbullah üzerinden İran'la ve Suriye sahası görünüyor şimdi bir anlamda da kendini kuzeyde güvence altına almaya çalışan bir devlet aklı var
00:15:51elbette hocamın da bahsettiği gibi bunu da açıkçası vaat edilmiş topraklar yani bir dili söylem üzerinden geliştiriyor ve bunu saldırgan bir dış politikayla beraber
00:16:00yaşam sahası şeklinde algılıyor nedir kendini tamamen güvenli bir alana alma zaten ajandanın içerisinde olan bir şey ki Lübnan'da Hizbullah'la hesaplaşmak
00:16:10normalde 7 Ekim'e kadar belli bir ismi konulmamış angajman vardı sınırda Hizbullah'la belli bir çatışma vardı işte baktığımızda Hizbullah genelde İsrail'in sivil edeplerine saldırmıyordu
00:16:21İsrail'de işte Beyrut'a doğru çok operasyon veyahut da hava suikast saldırıları yapmıyordu fakat 7 Ekim sonrası bu ajanda devreye sokulmak istendiği için yanlış hatırlamıyorsam
00:16:323 tane şu an önemli Beyrut'ta suikast yaptı 7 Ekim sonrası baktığımızda İsrail işte birisi Haruri'nin suikasti yine Hizbullah'ın üst düzey isimlerinden birinin suikasti öldürülmesi
00:16:43ve en sonunda Fuat Şükür'ün Hizbullah'ın 2 numaralı isminin zaten İsrail'in şöyle bir isteği vardı Litani Nehri'ne kadar Hizbullah'ın geri çekilmesi 30 kilometrelik insansız bir Lübnan'da tampon bölge yaratılması gibi istekleri vardı
00:16:58şimdi baktığımızda sanki devreye bunu tekrar sokmak istiyor hem Hizbullah'la hesaplaşacakken İran'da hesaplaşmak istiyor bir mantık da açıkçası bunu görmek gerekiyor değerlendirmek gerekiyor
00:17:10fakat şimdi İsrail'in hesaplaması gereken şeyler var birincisi siz 9 ayda 10 ayda Hamas'a karşı Gazze'de başarılı olamadınız 41 kilometre karelik bir alandan bahsediyoruz
00:17:20daha gelişmiş silahlara sahip olmayan savaşan sayısının az olduğu Hamas'a karşı başarılı olamamışken Lübnan'da Hizbullah daha geniş bir coğrafyada İran'ın tamamen çok önemsediği bir vekil gücü olarak
00:17:35daha sofistikçe gelişmiş vize drone sistemlerini verdiği militan sayısının daha fazla olduğu Hamas'la özür dilerim Hizbullah'la mücadele etmeniz veyahut da kazanmanız çok mümkün hattı da görünmüyor açıkçası
00:17:48fakat buradaki en büyük güvenci Netanyahu'nun ve İsrail'in elbette ki Amerika'yı işin içine çekmek çünkü Amerika'da 7 Ekim sonrası verdiği açık çekim büyük desteğin
00:18:00bence şu an nasıl söyleyeyim negatif yanlarını da görüyor özellikle Aksios haber sitesi Amerika'da yaptığı bir haberde net geçen Perşembe Netanyahu ve Biden'ın görüştüğü Biden'ın tırnak içerisinde söylüyorum
00:18:16Netanyahu'ya beni aptal yerine koyma gerilimi düşür yoksa geçen seferki gibi davranmayız yani İran'ın Nisan ayındaki füze ve drone saldırısını kastederek bu savunmayı vermiyoruz dediği iddia ediliyor
00:18:30şimdi bu açıdan da görmek gerekiyor aslında İsrail şu an hem bölgeyi daha ateş altına alacak veyahut da Lübnan'da Hizbullah'la hesap başayacak revanşı istiyor fakat bu bölgede büyük bir savaşın çıkmasına sebep olacak adımlar şu anki bir sessizlik İran şeyi ama sanki arkadan da diplomatik temasların geliştiğini görüyoruz Göksen hanım özellikle Amerikalı temsilci Holstein'in Lübnan hükümeti üzerinden Hizbullah'la şu an görüştüğünü söyleniyor
00:19:00yani çok açıkçası İsrail'in kendi bir ajandası var bir planı var ve unuttum yine hocama çok doğru bir noktaya bastı ki özellikle bu Doğu Akdeniz'deki enerji kaynakları ki 1.5 trilyon dolar civarında olduğu söyleniyor ve Birleşmiş Milletler'in deniz yetki anlaşmasına göre Filistin'in de hakkı var sanki pasifize edilerek burada tamamen İsrail bu düşecek payı kendine almak istiyor
00:19:26bir de işin böyle boyutları var Göksen hanım çok ön planda tutulmasa da
00:19:30peki şöyle yapalım Emmet hocam ve Cihan hocam bir Beyrut nasıl boşaltılıyor Lübnan'la ilişkin açıklamalar Türk dış işlerinden de geldi dönün çaresi var hatta mümkün olmadığınca çok zorunlu şartlar yoksa Lübnan'a gidilmemesi yönünde de uyarı geldi
00:19:49bakalım hangi ülkeler uyarı yaptı şu an ne yaşanıyor Beyrut'ta Lübnan'da ardından devam edeceğiz
00:19:57uçaklar havalandı havalimanı doldu taştı Beyrut adeta bomboş kaldı
00:20:04şimdi ayrıldığımız için mutlu değiliz yaz tatilimi burada Lübnan'da bitirmeyi ve işime zamanında dönmeyi tercih ederdim
00:20:12dünyanın dört bir yanından ülkeler vatandaşlarından Lübnan'ı terk etmelerini istedi tehlike hakkında uyardı
00:20:18ailemi görmek için iki günlüğüne geldim hiçbir şey gelmemi engelleyemez günün sonunda gelip babamı ve annemi görmek ve sonra işime dönmek istedim
00:20:27İsrail ile İzbullu arasındaki gerilim dünyayı alarma geçirdi Beyrut havalimanında yüzlerce yolcu uçak bekliyor havalimanı en yoğun günlerinden birini yaşıyor saldırılar nedeniyle kimi uçuşlar iptal edildi kimileri ise erken dönmek için harekete geçti
00:20:41Fransa'ya gidiyorum daha önce planladığım tarihten daha erken ayrılıyorum çünkü orada işim var ve uçuş yok uçuşum iptal edildi bu yüzden işime dönebilmek için başka bir uçuşa binmek zorunda kaldım
00:20:55İsrail ve İzbullu'nun karşılıklı saldırılarının ardından önce Amerika Birleşik Devletleri ardından İngiltere İsveç ve Ürdün vatandaşlarına ülkelerine dönme uyarısı yaptı İsveç Dışişleri Bakanlığı Beyrut'taki büyük elçiliğini geçici olarak kapatma ve diplomatik personeyini geri çekme kararı aldı
00:21:11Başkenti Beyrut boşaldı Beyrut Havalimanı'ndaki görüntüleri getirdik birçok kişi ülkeyi terk etmek zorunda kaldı hatta uçak bekleyenlerle havalimanı da doldu taştı diyebiliriz az önce de belirttiğimiz gibi Türk Dışişlerinden bizim Dışişleri Bakanlığımızdan dönün çağrısı vardı bu konuyla ilgili Emete hocama dönmek istiyorum ne söylersiniz Emete hoca
00:21:39Çok önemli ve dikkate alınması gereken bir çağrı şimdi biliyorsunuz bu mesele 7 Ekim'de başladıktan sonraki bütün süreçlerde Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı süreci çok yakından takip ederek doğrudan çatışmalar büyümemesi için elinden gelen gayreti ve önerileri ortaya koymuştur ve ilk baştan itibaren esasen vurguladığı bir söylem vardı bir politik duruş vardı
00:22:05o da İsrail'in ortaya koyduğu uluslararası hukuk karşısındaki bu tutumun yarın öbür gün bölgesel bir çatışmaya evrimleşebileceği ve bunun bu boyutta kalmayarak küresel boyuta evrimleşebileceğine dair bir uyarıydı
00:22:21bakın o günlerden bugüne geldiğimizde Türk Dışişleri Bakanlığı'nın yapmış olduğu uyarının ne kadar yerinde ve haklı olduğunu sahada net bir şekilde hissetmeye başladık çünkü bu mesele artık Filistin'in dışına Gazze'nin dışına çıkmış ve tamamıyla artık Lübnan'ı konuşur noktaya geldiğimiz bir süreçteyiz
00:22:41demek ki Lübnan üzerinden bir projeksiyon var Lübnan üzerinden bir işgal eylem planı var amaç Netanyahu'nun Hizbullah'la savaşmak veya İran'la savaşıyor adını koymak adına bu bölgede Lübnan'a yönelik bir operasyon başlatmak
00:22:592006 olaylarına baktığımızda Hizbullah'ın burada üstün bir başarı elde ettiğini Lübnan ve İsrail savaşında çok net biliyoruz ki Hizbullah burada bu dönemde sızma hareketiyle biliyorsunuz 8 tane İsrail askerini öldürmüş 2 tane İsrail askerini kaçırmış ve Lübnan-İsrail savaşı başlamıştı
00:23:21bu İsrail'lere ağır gelmiş ve kara operasyonuna girdiklerinde 34 günlük savaş içerisinde beklentisini karşılayacak şekilde bir sonuç alamadı İsrail peki biz İsrail'in savaş stratejisi açısından bugün nasıl davrandığına bakıyoruz
00:23:37bir suikastler eylemi planıyla İsrail'in daha fazla hareket ettiğini ve kara operasyonundan ziyade insanlara korku yayacak algılarını kıracak mücadele inançlarını kıracak şekilde farklı bir stratejiye girdiklerini ve bu şekilde bir üstünlük elde etme gayreti içerisinde bulunduklarını görüyoruz
00:23:57bunu da meşrulaştırmaya çalışıyoruz şimdi konuştuğumuz İran'la ve İsrail arasındaki yaşanacak mütekabiliyete karşılık verilecek cevabın arifesinde ne olacak veya bu cevap nasıl verilecek?
00:24:11Şimdi burada batılı özellikle akademik çalışmalara baktığımızda şu vurgu var Göksu hanım, İran nükleer programını geliştirme aşamasında daha ileriye götürme noktasında davranan bir ülke konusu ve bir nükleer tehdit arz eden ülke olarak uluslararası camiaya gösterilmeye başlandı.
00:24:35Bu neyi hatırlatıyor bize Irak olaylarını?
00:24:37Irak'ta da biliyorsunuz hatta Hüseyin'in nükleer silahlara sahip olduğu yaygarası büyük alanda koparılmış ve güvenlik konsey kararı olmadan Amerika bölgeye müdahale etmiş ve zaten o zamandan sonra Orta Doğu coğrafyasında Suriye'de istikrarsızlık, toprak bütünlüğünün bölünmesi, Irak'ta kezane şekilde böl parçala stratejisiyle iç kavgalar, istikrarsızlık
00:25:04ve bu istikrarsızlık üzerinde enerji kaynakları üzerinde sömürgeciliği devam ettirme anlayışını sürdürmek.
00:25:11Geldiğimiz tabloda çok farksız değil, farklı bir amaç var.
00:25:15Burada İran'ın hedef gösterilmesi bu manada Netanyahu'nun birincisi siyasi koltuğunu daha fazla sağlamlaştırmasına ve yürümesine, ikincisi Netanyahu'nun kendi halkı üzerinde şu imajla ben sizin güvenliğinizi koruyorum imajıyla davranarak kamuoyu desteğini almasının sağlanmasına.
00:25:35Bakın İran terörist devlet, bu anlamda karşı durmamız lazım, yürüttüğü stratejiyi haklılaştırma eylemi.
00:25:42Üçüncüsü de burada özellikle atılacak adımlarda İran'ın göstereceği refleks sonrasında bakın büyük savaş içindeyiz, lübnan'ın işgal planını gerçekleştirme.
00:25:54Şimdi bunu neden bu şekilde yapıyoruz?
00:25:57Çünkü Netanyahu ve iktidarının, savcı iktidar rejiminin bu Davut koridorunu kurma ve yayılımcı amaçlarını gerçekleştirme eylemlerine baktığımızda bunu kimse hafife almasın.
00:26:09Bu uzun vadeye yayılan bir projeksiyondur ve önümüzdeki süreçte bizi de çok rahatsız edecek bir durumdur.
00:26:17Lübnan'ın işgali demek bize karşı yöneltilecek bir namlunun sınırlarımızın dibine gelmesi demektir.
00:26:24Türkiye'nin güvenliği, mavi vatanın güvenliğini risk altına atmak isteyen bir Netanyahu, savcı iktidar rejiminin,
00:26:31ki yapılan cumhurbaşkanımıza yönelik saygısız paylaşımlardan tutunuz da inanılır gibi olmayan diplomasyaya asla sığdırılamayacak şekilde,
00:26:42pervasız lisan kullanılarak yapılan duruşa baktığımızda İsrail'in artık olduğundan çok daha farklı çizgiye döndüğünü,
00:26:53bu çizginin hiçbir yerinde biliyorsunuz hukuka dair hiçbir şey yok fakat buna rağmen Batı'nın ve Amerika'nın desteğini somutsuz almaya devam ettiğini görüyoruz.
00:27:03O zaman burada şunu soracağız, nedir arzu edilen, murat edilen Netanyahu'nun savcı iktidarının,
00:27:10ki biliyorsunuz Amerika bugüne kadar kendisine karşı duran iktidarları, içte başka aday muhaliflerden birini,
00:27:18Gantz'ı örneğin vesaire seçerek o işi farklı projeksiyonlara götürebilirdi.
00:27:23Demek ki amaç ateşkes değil, demek ki amaç barış masası kurulması değildir.
00:27:29Barış masası kurulması niyeti taşınmış olsaydı, evvela Birleşmiş Milletler'in çok önemli bir fonksiyonu vardı,
00:27:36güvenlik konseyinin atacağı adımlar içerisinde diplomatik temasların kesilmesinden,
00:27:42ekonomik ambargoya, ticari ilişkilerin askıya alınmasına, en sonda bunlar yetersiz kalırsa,
00:27:49uluslararası barış ve güvenliği tehdit eden bir ülkeye karşı askeri operasyon kullanma.
00:27:54Güvenlik konseyinin bu gücü ve yetkisi vardır.
00:27:57Peki biz ne olduğunu gördük, bir ateşkes kararını dahi uygulama er ki sergileyemeyen ve bırakınız uygulamayı,
00:28:05Birleşmiş Milletler'in özel temsilcisi seçilmesi gerekir.
00:28:08Bu ihtilafı çözümlemesi adına her şeyi köşeye bıraktığımız ve genel sekreteri temsilcilerinin sahaya inip,
00:28:16taraflar arasında bir ateşkesin sağlanması için irade sergilemesi gerekirken,
00:28:21hiçbir dünyada böyle bir küresel yönetişim organı, uluslararası barış ve güvenliği koruyucu organı yokmuş gibi,
00:28:28bir düzen içerisinde, tamamen normların koptuğu bir sistem içerisinde bölgemizdeki gelişmeleri izliyoruz.
00:28:35O zaman burada hepimizin dikkat etmesi gereken,
00:28:39Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin uyarıları doğrultusunda Lübnan'da vatandaşların ayrılması bize şunu gösteriyor,
00:28:47burada ciddi bir çatışma bekleniyor.
00:28:49Buradaki amaç farklı o nedenle bu yönde tabii kararlar alındı.
00:28:55Hocam şimdi aslında ekonomi büro üzerinden devam edeceğiz.
00:28:59Çünkü bugün açıklanacak rakamlar kıymetli önemli ama savaş da artık kapıda gibi gözüküyor.
00:29:07Hatta savaş kapıda değil sanki içindeymişiz gibi de bir hava var.
00:29:13Bu konuyu ekonomik bağlamda değerlendirelim.
00:29:16Zaten bölge kritik, petrol yataklarının petrol rezervlerine ulaşımda zaman zaman bir zorluk çekiliyor.
00:29:23Kapanan kapılar ve sınırlar nedeniyle.
00:29:27Ekonomist Prof. Dr. Abdurkadir Develi de Skype bağlantısıyla yayınımıza katılıyor.
00:29:32Sayın Develi günaydın hoş geldiniz.
00:29:35Günaydın hoş bulduk teşekkür ediyorum.
00:29:38Şimdi sayın Develi piyasaları konuşacağız.
00:29:41Borsayla başlayacağız.
00:29:43Çünkü dünya borsaları neden çöküyor?
00:29:47Savaş bu anlamda borsaları tepetaklak etti diyebilir miyiz?
00:29:55Tabii biz ekonomistlerle konuşurken şunu ifade ediyoruz.
00:29:58Uygun olan para politikaları, maliyet politikaları, veriler vesaire bunlara bakarak ekonomi gidişatını öngörmeye çalışıyoruz.
00:30:06Fakat jeopolitik risklerin getirmiş olduğu ekonomik yetkileri ölçmek gerçekten bu noktada oldukça zor.
00:30:13Özellikle geçtiği hafta sonunda ben programda da ifade etmiştim.
00:30:18Belirsizliği mutlaka bir ekonomik bir maliyeti olacaktır diye söylemiştim.
00:30:22Nitekim ekonomik maliyeti oldu.
00:30:24Çünkü resel bazı ciddi anlamda bir satış dalgası var endekslerde.
00:30:28Japonya 37 yılının en şiddetli satışını yaşıyor şu anda.
00:30:32Aynı zamanda ABD'de de endeksler aynı şekilde.
00:30:35Türkiye'de de borsada bir satış dalgası, bir düşüş durumu söz konusu.
00:30:39Bunun sebebi şu, tabii tek başına jeopolitik risklerin getirmiş olduğu bir satış baskısı diyebilir miyiz?
00:30:46Büyük ölçüde bu şekilde diyebiliriz.
00:30:48Çünkü burada zaten kümessel ekonomik aktivite gelen veriler karışıktı.
00:30:54Özellikle geçtiğimiz hafta FED'den gelen haberler, ABD'nin faiz indiriminde geç kalın kaldığı algısı,
00:31:05iş gücü verilerindeki zayıflık.
00:31:08Bakın şu %4.3 şu an ABD'de.
00:31:12Cuma günkü verilerde ki bu son 3 yılın en yüksek rakamı.
00:31:16Bir de bunun üstüne siz jeopolitik riskleri koyduğunuz zaman bu daha da yüksek bir belirsizlik oluşturuyor.
00:31:21Çünkü burada savaşın getireceği etkiler son derece, ekonomi üzerindeki olumsuz etkiler son derece net.
00:31:28Bakın bölge, Bab-ı Mendeb Geçiş Kapısı olsun, Hürgüz Boğazı olsun, Kızıldeniz olsun,
00:31:33buralar dünya konteyner ticaretinin, dünya petrol ticaretinin yoğunlaşmış olduğu bölgeler.
00:31:39Bu bölgelerdeki akametin getirmiş olduğu lojistik variyetler vardı.
00:31:43Zaten bir süredir konteyner ticaretine yüzde ellilere varan bir azalma durumu söz konusudur Kızıldeniz'de.
00:31:49Bu hem tedarik süreleri uzattı hem de lojistik variyetler artırmış idi.
00:31:53Çünkü burada özellikle USİ'lere yapış olduğu saldırılar vardı.
00:31:56Bu noktadaki daha da çok bölge ısınacak ona bakıyor.
00:31:59Diğer taraftan dünya petrol kaynaklarının 3'te 2'si bu bölgede.
00:32:03Yine bir büyük ölçüde Hürgüz Boğazı'ndan dünyaya petrol ihracatı var.
00:32:09Tabii petrol fiyatlarını da bu noktada konuşmak lazım.
00:32:12Çünkü petrol fiyatlarında da şu an çok istikrar yok.
00:32:16Birden 87 dolar çıkıyor sonra tekrar 77 dolara kadar düşüyor.
00:32:20Özellikle burada ekonomik veriler ABD'den gelen ekonomik veriler,
00:32:25küresel ekonomik toparlanma endişeleri.
00:32:28Bakın bir taraftan risk petrol fiyatlarını artırır fakat diğer taraftan da
00:32:32küresel ekonomik aktiviteye dair kaygılar arttıkça petrol talimli düşer.
00:32:36Yani bu ikisi arasında sıkışık bir petrol fiyatlama süreciyle de bu noktada karşı karşıyayız.
00:32:42Çünkü ekonomik aktivitenin ne olacağı bu noktada belirsiz.
00:32:45Eğer bölge daha fazla ısınmaya devam ederse bu küresel ekonomik iklimi de
00:32:51bu noktada olumsuz yönde daha fazla etkilemeye devam edecektir.
00:32:55Ülkeler bu noktada ciddi anlamda ekonomik kozları birbirlerine karşı kullanmaya
00:33:01daha fazla ambargo, daha fazla limit.
00:33:04Biliyorsunuz Trump şu anda bu noktada güçlü duruyor seçimde.
00:33:08Bu tekrar ABD korumasını getirecek mi?
00:33:11Özellikle ekonomik açıdan daha fazla gümrük vergisi getirecek mi?
00:33:14Daha fazla ambargo getirecek mi?
00:33:16Bunlara bakmak lazım.
00:33:17Şu an tek başına mesela Türkiye ihracatı ısrar edildi.
00:33:232.57 Türkiye'nin toplam payında fakat şu an sıfıra düştü.
00:33:27Bakın yani sadece bizim açımızdan baktığımız zaman böyle bir resimle karşı karşıyayız.
00:33:32Dolayısıyla böyle bir iklimde borsalarda satış durumu söz konusu olur.
00:33:38Yani bu borsaları olumsuz yönde etkiler.
00:33:41Rusyalarla sert açıklamalar geliyor.
00:33:43Kıyamet iki saat kaldı vesaire tarzı.
00:33:46Avrupa ile olan ticaret ne durumda?
00:33:48Tekrar enerji burada koz olarak kullanılacak mı?
00:33:51Yani bu savaşın getirmiş olduğu bu olumsuz iklim başka bölgelerdeki durumları daha da fazla ısıtacak mı?
00:33:58Dolayısıyla bu borsaların sevmiş olduğu bir durum değil.
00:34:02Endekslerin sevmiş olduğu bir durum değil.
00:34:04Bundan dolayı da ABD endekslerine ciddi bir düşük durumu söz konusu.
00:34:08Japonya'da tarihi bir satış durumu söz konusu.
00:34:11Küresel piyasalarda şu an genel olarak bir düşüş seyri devam ediyor.
00:34:16Olayların takibine bakmak gerekiyor.
00:34:18Olaylar ne yönde takip edecek?
00:34:20Isınma süreci devam edecek mi?
00:34:22Burada İran'ın bir misilleme saldırısı gelecek mi?
00:34:25Buna karşı sıraya duruşu ne olacak?
00:34:27ABD oradaki konumunu ne kadar daha güçlendirecek?
00:34:30Bunları da gözlemlemek gerekiyor.
00:34:33Fakat şu anki ilgi dışarıda bakıldığında bu borsalarda satış motivasyonunu destekleyen bir durum.
00:34:40Bu da küresel açıdan borsaların aşağı doğru inmesini destekliyor, sağlıyor.
00:34:46Şöyle yapalım.
00:34:47Bunun jeopolitik krizlerin nasıl yansıyacağı dünyaya.
00:34:51Çünkü bunun bir de ekonomik kısmı var Cihan hocam.
00:34:54Sayın Develi ile de konuştuk.
00:34:57Bir gerilim başladı.
00:34:58Tansiyon yüksek.
00:34:59Açıklamalar çarpıcı ama batıda borsanın düştüğünü görüyoruz.
00:35:03Buna müsaade ederler mi?
00:35:06Ya da bundan sonra ekonomik açıdan önümüzdeki günlerde ne görürüz?
00:35:10Şimdi aslında 7 Ekim sonrası elbette mesela örneği şu örneği vermek isterim ben.
00:35:18İran'ın para birimindeki değer düşüşü, enflasyonun aşağı indirilememesi.
00:35:22Mesela oradaki yansımaları veyahut da baktığımızda değerli hocam gayet güzel bahsettiği alanına giriyor.
00:35:28Mesela ticaret yolları, Süveyş kanalı, Kızıldeniz.
00:35:32Burada ticaretin düştüğünü, ümit burnunun kullanıldığını hem masrafların hem de zaman süresinin uzaması Avrupa piyasalarında örneğin muhtemelen enflasyonun yükselmesine
00:35:44veyahut da arz-salep dengelerinin bozulmasına neden olabiliyor.
00:35:47Zaten pandemi sürecinde başlayan bir dünya ekonomilerindeki bozulma.
00:35:51Baktığımızda özellikle tedarik zincirleri şimdi üstüne 7 Ekim sonrasında yaşanan bu süreçte beraber etkileri var.
00:35:58Şimdi şöyle bir durum da var.
00:36:00Gökhan'ım şunu da görmek gerekiyor.
00:36:02Avrupa ülkelerinin sadece nasıl söyleyelim enerji alımı var veyahut da Orta Doğu bölgesindeki ülkelere yatırımı da olabiliyor
00:36:10veyahut da oradaki piyasalara da gelebiliyor.
00:36:13Veyahut da civardaki ya da bölge etrafındaki etkileyebilecek bölgelerde yatırımları var.
00:36:18Şimdi bunların savaş çıkma olasılığı veyahut da çatışmaların tekrardan bazı dondurulmuş çatışmaların çıkması,
00:36:26çatışmaların tekrar başlama olasılığı gibi birçok belirsizlik elbette piyasaları etkiliyor.
00:36:32Nasıl yansımalar olacaktır?
00:36:33Aslında şöyle bir durum var burada.
00:36:35Şimdi biz Amerika'nın Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nden bile çıkarttığı ateşkesi İsrail'e uygulatamadığını görüyoruz.
00:36:42Yani İsrail şu süreçte baktığımızda çok böyle piyasaları çok düşünür gibi davranmaktan ziyade
00:36:49tamamen kendi ajandasındaki planı bölgede uygulamak, nasıl söyleyelim aslında savaşı biraz daha yaymak.
00:36:56Şu da bir gerçek.
00:36:57Aslında bölgede full force yani tam kapasite bir çatışma yok.
00:37:01Ama sürekli olarak bir savaş durumu veya çatışma durumu zaten bulunuyordu.
00:37:05Fakat şimdi bunun tamamen yani full force dediğimiz tam kapasiteye ulaşıp ulaşamama
00:37:10veyahut da süresel aktörlerine dahil Amerika gibi dahil olup olamayacağı soruları gündeme geliyor.
00:37:17Elbette birçok risk ortaya çıktığı için hem Avrupa'daki hem de dünyanın diğer yerindeki özellikle Amerika'daki piyasaların etkilenmesi de normal.
00:37:26Çünkü burada çıkabilecek bir tam kapasite savaş veyahut da İran-İsrail savaşına Amerika'nın müdahil olması
00:37:33muhtemelen belki de Üçüncü Dünya Savaşı'nın fitilini ateşleyeceği düşüncesi olasılığı
00:37:39elbette ki piyasaları çok olumsuz bir yönde borsaları da etkilemekte bendedir diye düşünüyorum en azından.
00:37:45Mete hocam küresel piyasalara baktığımızda altüst olmuş bir durum söz konusu.
00:37:52Borsala düşüş var ama şimdi Cihan hocamın söylediği gibi İran zaten 7 Ekim olayından sonra da bir İran'daki para biriminde düşüş gördük.
00:38:04Piyasalara bakacak olursak bir diğer yanda da altının yükselişini görüyoruz uzun bir süredir.
00:38:10Borsalarda da aslında hareketli bir durum söz konusuydu.
00:38:13Fakat şu anda tüm bu gerilimle birlikte yeniden altüst oldu.
00:38:17Nasıl açıklamak gerekiyor?
00:38:18Amerika Birleşik Devletleri ekonomisinde kriz mi var?
00:38:23Görünen tablo tabii şimdi şöyle.
00:38:26Bu Husi'lerin özellikle Kızıldeniz Vadenköy'ünde ticari savaş, ticaret gemilerini daha doğrusu operasyonlar düzenlemeye başladığından beri
00:38:38Avrupa ve Amerika'yı sarsan bir ekonomik görünmeyen buhran var.
00:38:43İşte bugün bu tabloda aslında karşı karşıya kalınan durum bu.
00:38:47Bu savaşın uluslararası nitelik arz edecek pozisyona girmesi yani İran ve İsrail'in doğrudan bir savaşa girmesi
00:38:55bu açığın daha da büyümesine ve dünyada genel bir buhran yaşamasına etki edecek sonuçları olacaktır.
00:39:03Ki bunu hocam çok daha iyi bilirler ekonomist olarak.
00:39:06Şimdi burada özellikle gözlemlediğim kadarıyla bu sahalar üzerinde doğrudan bir savaşa girmeme elinde ne İsrail İran'la doğrudan bir savaş ister, ne İran doğrudan İsrail'le bir savaş ister.
00:39:22Vekil güçler üzerinden bu sahada yayılımcılığı gerçekleştirme eylemi,
00:39:27yani bugün neden Lübnan'ı konuşur noktaya geldikten İran ve İsrail arasında doğrudan bir savaş konuşmuyoruz aslında bu ticari etkilerinden ötürü.
00:39:36Zaten İsrail kendi enerji güvenliğini ve ticaretini, ekonomisini güçlendirmek adına Akdeniz'de enerji kaynakları üzerinden faaliyetlerini yürütüyor.
00:39:47Özellikle Filistin'in GHVE bölgelerinde ruhsatlandırma verdi.
00:39:53Kendi Filistin'in deniz yetki alanları içerisinde bugün İsrail yabancı şirketlere ruhsat derdi sondaj yapması için, buradaki kaynaklardan yararlanması için.
00:40:04O zaman Amerika'nın en büyük derdi ve güvencesi Kızıldeniz'deki o ticari güvenliği sağlayacak şekilde bu geçişi ticaret yolları üzerindeki güvenliği sağlamak.
00:40:15Bu güvenlik riskleri esasen hem bu savaşlarla tetiklenmekte hem de aynı zamanda Çin'in bu bölgede özellikle Kızıldeniz'den itibaren Akdeniz'e yayılan şekilde yumuşak güç olarak kendi varlığını göstermesi de Amerika ve ekonomisi açısından tehdittir.
00:40:35BRICS ülkeleri nezrinde yeni bir para biriminin altına yönelerek daha fazla rezervlerin değerlendirilmesi ve bu manada alternatif bir para biriminin kurulması için son dönemlerde yoğunlaştırılan bir merkez bankası kurulması yönündeki çabaları da dikkate aldığımızda,
00:40:54dünyada bu tek kutupluluğa karşı çok kutupluluk imajının o rekabetin, jeopolitik rekabetin de yansımalarını görüyoruz.
00:41:03O nedenle bugün bu savaşın neden doğrudan İran ve İsrail arasında olamayacağını konuşabiliriz.
00:41:10Uluslararası nitelik neden doğrudan bu iki devlet arasında olamayacağını değerlendirebiliriz.
00:41:16Bu ekonomik açıdan sonuçlarına dikkate aldığımızda bu kendisini gösteriyor.
00:41:21Bu böyle kalacak mı? Evet bunu süreç gösterecek.
00:41:24İsrail'in bölgede atmış olduğu adımların neticeleri bize bu aşamaya evrimleşip evrimleşmeyeceğimizi gösterecek ama şu anki konjonktürde ve atmosferde İsrail'in uyguladığı bütün uygulamalar yanında batının zaten sessiz kaldığını görüyoruz.
00:41:43Bu manada Kızıl Deniz'de konuşulanın ne kadar Amerikan'ın gemileri, İsrail'in denizaltıları vesaire olmuş olsa bile Husi'lerin bir resmi var.
00:41:53Bu resme Suudi Arabistan'a yönelik de yapılmıştır yakın zaman önce.
00:41:59Eğer Suudi Arabistan mesela bugün Abraham Anlaşmaları'nda neden tam kendini göstermiyor, İsrail'in yanında tam açıklanmıyor, normalleşmediği ilişkileri baktığımızda Suudi Arabistan'ın da kendine göre çıkarları var.
00:42:11Hem Husi'leri karşısına almamak hem de kendi ekonomik ve ticari güvenliğini, turizm güvenliğini sağlamak için.
00:42:19Yani bölgede dengeleri bu şekilde kollayacak şekilde devletlerin de kendi içinde hamleler olduğunu görüyoruz.
00:42:27Sonuç itibariyle böyle bir atmosfer içerisinde Amerika'nın özellikle de deniz ticareti güvenliğini ve enerji güvenliğini tehlikeye sokulan bir noktada ekonomisinin daha da baltalanacağı aşikar görülmekte.
00:42:43Kaldı ki dünya dev ticaret şirketleri bu olaylarla birlikte gemiler üzerinde risklerinin artmasından ötürür, risikolarının artmasından ötürür.
00:42:53Sigorta dahi yaptığımız noktaya geldiği için bu riski almadığı için çoğu gemi ticari makinelerini askıya almıştır Kızıldeniz'den.
00:43:02Bu nereye kadar sürecektir? Adenkörfezi'nden keza aynı şekilde ve Hürmüz Boğazı'nda zaman zaman İran'ın da bu konuda biliyorsunuz tehditleri olmaktadır.
00:43:13Gerekirse Hürmüz Boğazı'nı kapatırım şeklinde. Bu tip gayretler içerisine girmek devletlere ekonomik İran'da dahil olmak üzere böyle bir yola zaten sapılması demek.
00:43:24Çok yönlü ekonominin çünkü ekonomik risklerin artması demektir. Dolayısıyla bize bunu bu savaş ne kadar yayılırsa bu manada devletler arasına sürerse ekonominin de bu şekilde baltan alacağını gösterir.
00:43:391929 ekonomi buhranını hatırlayalım. Bu buhran sonrasında çıkan dünya savaşını hatırlayalım. Yani bu ekonomik buhranlar dünya savaşının tetkileyici faktörlerdir.
00:43:52Bu ekonomik krizin artması dünya devletlerinde daha fazla hırçınlaşma ve saldırganlığı tetikleyeceği gibi silahlanmayı da artırır.
00:44:02Anlaşmalara riyayetsizliği artırır ve sonuçlar zaten acı felaketli olur. Biz bugünkü tabloyu hissedir şekilde yavaş yavaş zaten Netanyahu'nun yaptığı eylemler de görüyoruz.
00:44:13Her ne kadar sınırlı bile olsa şu an.
00:44:16Sayın Develi sizinle devam edelim. Şimdi ABD'nin de borsalar tepe taklak mı oldu sorusuyla başladık aslında. Bu başlık üzerinden de devam ediyoruz ama bunun bölgedeki ekonomiye yansımasını değerlendirelim.
00:44:32Şimdi bizim de bir ekonomi politikamız var. Son dönemde aslında enflasyonla mücadelede bu anlamda ciddi planlamalar yapıldı. Olası büyük bir krizde burada veya bu işte Cihan hocamın söylediği gibi zaten tansiyonu yüksek bir savaş demek mümkün olmasa da bu gerilimi zaman zaman görüyoruz son aylarda.
00:44:57Bu böyle devam ederse bizim ekonomik açıdan etkilenmemiz ne olur?
00:45:02Tabi bu genel olarak ülkelerin ekonomi politikalarını da etkileyecek bir gelişme.
00:45:09Bakın Cuma günü açıklanan verilerde ABD'de fabrika siparişleri %3.3'lük bir gerileme durumu söz konusu. İşsizlik her ne kadar çok aşırı yüksek olması da küresel olacaktı ama ABD tarihinin en yüksek seviyesinde 4.3'e geldi.
00:45:25Yani korkulan şu burada enflasyon devam ederken bir duraklama ekonomik aktivitenin durması ki biz buna aynı zamanda stagflasyon adını veriyoruz.
00:45:35Yani bu stagflasyon sürecini tetikler mi dünyada bu artık konuşulmaya başlandı.
00:45:41Çünkü burada bakın sadece borsalarda satış durumu söz konusu değil, borsalarda düşüş durumu söz konusu değil.
00:45:48Ki siz ifade ettiğiniz ABD'de ciddi bir düşüş var borsalarda.
00:45:52Japonya'da ciddi anlamda tarihsel bir satış dalgası var. Düşüş durumu söz konusu.
00:45:58Bunun altını özellikle çizmek istiyorum.
00:46:00Ve bu küresel ekonomik iklimi bakın şu anda dünya nefesini tuttu.
00:46:06Fed ne zaman faiz indirmeye başlayacak?
00:46:08ABD Avrupa Merkez Bankası faiz indirimini ne kadar daha çok destekleyecek ki biliyorsunuz diğer tarafta da Japonya Merkez Bankası faiz arttırmıştı.
00:46:18Böyle bir süreç durumu söz konusu.
00:46:20Tabi bu enflasyon ile mücadelede de özellikle ABD olsun Avrupa olsun elini de zora sokacak bir durum.
00:46:28Bu bölgedeki küresel ekonomik tansiyonun yükselmesi.
00:46:32Yani burada İsrail hiçbiri umursamıyor bu noktada.
00:46:34Yani küresel ekonomik kaygı, küresel refah bunun ötesinde bir saldırganlık içerisinde İsrail.
00:46:40Ama dediğim gibi bunun getirmiş olduğu ekonomik maliyetleri biz hissetmeye başladık.
00:46:44Bakın kripto paralarda da çok tarihi bir düşüş var şu anda.
00:46:48Çünkü neden? Belirsizlik var, flu bir alan var.
00:46:51Yani bu ekonomik olarak bu jeopolitik risklerin getirmiş olduğu belirsizliğin şu an tam içindeyiz.
00:46:58Ve bunu şu anda borsalar fiyatlamada, piyasanın fiyatlamada zorlanıyor.
00:47:04Çünkü nereye gideceği noktasında bir durum söz konusu değil.
00:47:08ABD seçimleri var bu taraftan.
00:47:10ABD'den gelen veriler çok iyi değil, çok kötü.
00:47:13Avrupa'da toparlanma süreci bundan nasıl etkilenecek?
00:47:17Bundan hepsinde Türkiye'de uygulamış olduğu ekonomi politiği de var.
00:47:20Yani bu politikalar nasıl etkilenecek?
00:47:22Bakın enflasyon ile mücadele bu yılın temel konusuydu.
00:47:25İşte birazdan da on dört dakika sonra da rakamlar açıklanacak.
00:47:29Yani bu bizim enflasyonla mücadeleyle etkileyecek olan bir durum.
00:47:33Çünkü bu belirsizlik küresel ölçüde fiyatlamayla etkileyecektir.
00:47:37Bunu çok detaylı söylüyorum.
00:47:39Bu fiyatlamayı etkilemesinden dolayı küresel MTA fiyatları, metal fiyatları, gıda fiyatları bunlar nasıl etkilenecek?
00:47:46Buna da bakmak lazım.
00:47:48Dünya Gıda Örgütü'nün açıklamalarına göre bu yıl yüzde üçe yakın bir düşüş var gıda fiyatlarına.
00:47:53Fakat burada tekrar bir gıda fiyatlarına bir artış olur ise bir de bu jeopolitik ısınma maalesef gelişmekte olan ülkelerin para birimlerini olumsuz yönde etkiliyor.
00:48:04Yani gelişmekte olan ülkelerin para birimleri değer kaybettiği zaman bu da aynı zamanda enflasyon üzerinde de bir baskı oluşturacaktır.
00:48:12Peki. Çok teşekkür ediyoruz tüm konuklarımıza.
00:48:15Efendim şimdi şöyle yapalım çok kısa bir ara aranın ardından kaldığımız yerden devam edeceğiz.
00:48:23Yeniden Merhaba Gündem Haber kuşağına kaldığımız yerden devam ediyoruz.
00:48:38Önemli başlıkları değerli konuklarımızla konuşuyoruz.
00:48:41Aslında bugün milyonlarca kiracı dakikalar sonra açıklanacak enflasyon verisini bekliyor.
00:48:47Oraya sahibi ve kiracıları yakından ilgilendiren Temmuz ayı tüfe verileriyle birlikte kira artış oranları da belli olacak.
00:48:55Konuyu konuklarımızla konuşacağız.
00:48:58Ekonomist Muhammed Bayram stüdyo konuğumuz.
00:49:01Hoş geldiniz Muhammed Bey.
00:49:02Hoş bulduk günaydın iyi haftalar.
00:49:03Çok teşekkürler.
00:49:04Skype bağlantısıyla da profesör doktor Abdülkadir Develi yayınımıza katılıyor.
00:49:10Sayın Develi size de yeniden hoş geldiniz diyeceğiz.
00:49:14Ve şimdi Muhammed Bey sizinle başlayalım.
00:49:16Beklenti nedir Temmuz ayı için?
00:49:18Evet iki farklı beklenti var aslında.
00:49:20Hem özel şirketin hem de Andolajans'ın yapmış olduğu beklenti anketi var.
00:49:23Andolajans beklenti anketinin medyanı %3.51.
00:49:27Bulümvergin yaptığı ankete göre de %3'ler seviyesinde.
00:49:31Tabi bu ortalama 3.5 civarında dolaşan bir aylık enflasyon verisini verecek bize.
00:49:35Haziranda 1.64 aylık enflasyon artışı vardı.
00:49:38Bu aylık artış %3.5 civarında olursa bu ciddi bir artış.
00:49:42Tabi bunu önemli bir şekilde izleyeceğiz.
00:49:44Bundan önceki dönemde doğalgaz ve elektriğe gelen zamlar tabii etkili.
00:49:48Ama haziran ayında her sene olduğu gibi gıda fiyatlarına bir azalış olur.
00:49:52Bu dönemde de %3.5 civarında aylık enflasyon artışını göreceğiz.
00:49:56Ben 3.5'un altına kalacağını düşünüyorum.
00:49:58Çünkü burada bir beklentilerin yönetilmesi de durumu söz konusu.
00:50:02Eğer 3.5'un üzerinde bir enflasyon beklentisi olursa
00:50:05yıllık enflasyon verisine bir miktar sapma olabilir.
00:50:09Ki Brunberg'in anketine göre de %42 yıllık enflasyon beklentisi öngörüldü.
00:50:15O da Merkez Bankası'nın öngörüsüne eşitlenmiş bir düzeyde.
00:50:18Tabi ayın 8. Perşembe günde enflasyon raporu açıklanacak.
00:50:22Burada yıllık enflasyon beklentilerinin ekonomistlerin, analistlerin beklentileriyle eşitlendiğini görüyoruz.
00:50:28Ama vatandaşın aylık enflasyon artışının kırıldığı algısını oluşturmak bir hayli önemli.
00:50:34O yüzden %3.5 ve üzerindeki aylık enflasyon oranı bir miktar beklentinin kırılmaya sebep olacaktır.
00:50:403.5 ve altındaki enflasyon oranı normal olarak karşılanacaktır.
00:50:43Yıllık enflasyonun %60'lar seviyesine gerçekleşeceğini umuyoruz.
00:50:46Burada tabi 12 aylık enflasyon ortalaması %65'ti bir önceki dönem.
00:50:51Kiracıların kira zammına uygulanacağı tarifiydi %65.
00:50:55Bu ayda da ciddi bir şekilde takip edilecek.
00:50:58Çünkü birden kaldırılan bir yasak vardı.
00:51:00%25 artış oranı sınırlaması vardı.
00:51:03Hemen bu yasak kalkınca bir sonraki ayda artış yapacaklar.
00:51:06%65'e göre zam yaptılar.
00:51:08Bu ayda bunun %66-%67 civarında olacağını bekliyoruz.
00:51:12Yine aynı şekilde enflasyona ait beklentilerde yüksek sevdelen kalemler var.
00:51:16Eğitim, konut, sağlık gibi.
00:51:18Eğitimdeki yıllık enflasyon tüfeği bekleyen %71 iken %107 idi.
00:51:23Yani %100'den daha fazla bir artış vardı.
00:51:26Eğitimdeki, konuttaki ve sağlıktaki azalışları seyredeceğiz, takip edeceğiz.
00:51:34Sayın Develi sizinle devam edelim.
00:51:36Beklenti ne yönde, ne olacak?
00:51:40Tabi Haziran ayının getirmiş olduğu bir psikolojik motivasyon da var aynı zamanda.
00:51:45Bu fiyatlama süreciyle ilgili olarak bilindiği üzere 1.6'lık bir takım gelmişti.
00:51:50Bizim beklentimizin altındaydı.
00:51:52Tabi şu an anketlere bakıldığı zaman beklenti %3.5 bandında seyrediyoruz.
00:51:57Umuyoruz ki bunun da altında gerçekleşmesi.
00:52:00Tabi burada az önce de Muhammed Bey'in ifade ettiği gibi özellikle bu vergi güncellemelerinin getirmiş olduğu etkiler.
00:52:08Bunun dışında aynı zamanda bu kira sözleşmelerinin sona ermesi bunu getirmiş olduğu etkiler.
00:52:14Bak bunlar ne kadar olacak bunu da görmek gerekiyor.
00:52:18Fakat bunun ötesinde enflasyonun yol açacak bir veriye sahip değiliz.
00:52:23Yani nedir bu içerideki vergi güncellemeleri, kira kontratları.
00:52:27Çünkü Haziran ayı, Temmuz ayı yani üretimin aslanı, tarımsal gıda aslanı yüksek olduğu anlamda ki
00:52:33zaten dünyada gıda fiyatlarında %3'lük bir düşüş durumu söz konusu.
00:52:38Burada dövizle de çok fazla bir hareketlilik bu noktada görmüyoruz.
00:52:43MTR'de de çok görmüyoruz.
00:52:45Jeopolitik ısınmaya rağmen enerji fiyatlarında da çok yüksek bir artış durumu söz konusu değil.
00:52:50Dolayısıyla burada artık rasyonelleşme zamanı geldi.
00:52:54Fiyatlama sürecinin rasyonelleşme zamanı geldi.
00:52:57Bunu Haziran ayında gördük ve umuyoruz ki Temmuz ayında da %3.5'un altına gelecek olan rakamlar ile iler ki
00:53:04aynı zamanda biliyorsunuz özellikle Haziran, Temmuz, Ağustos ayları da bazı etkileriyle beraber
00:53:10enflasyondaki yıllık bazı düşüşün hızlı bir şekilde oluşacağı etkiler de biz bu ayda da göreceğiz.
00:53:16Çünkü geçtiğimiz yıl aynı Temmuz ayında %9'un üzerinde bir enflasyon var idi.
00:53:20Eğer biz %3.5'un altında bir artış ile karşı karşıya kalsa geri kalan yıllık enflasyondan düşecek ki
00:53:27bunun getirmiş olduğu bir etki durumunda söz konusu.
00:53:30Tabii enflasyon raporunda açıklanacak biliyorsunuz.
00:53:33İşte oradaki o verilere de oradaki o metindeki ifadeleri de göz atmak gerekiyor.
00:53:38Aslında uluslararası kuruluşlar Türkiye'ye dair değerlendirme yapıldığı zaman döviz kuru tahminlerini aşağı doğru revize ediyorlar.
00:53:44Ve aynı zamanda enflasyon beklentisini de hem yıl sonu beklentisini hem de 12 aylık beklentisini de
00:53:51yine aynı şekilde aşağı doğru revize ediyorlar.
00:53:53Yani bu neden?
00:53:54Çünkü bu Türkiye'nin uygulamış olduğu güçlü ekonomi politikasının bir sonucu olarak da değerlendirebiliriz.
00:53:59Fakat buna rağmen enflasyonda çok daha hızlı düşüş ihtiyacımız var.
00:54:04Çünkü hane halkının bunu hissetmesi gerekiyor.
00:54:07Düşüş derken artıştaki azalıştan bahsediyoruz.
00:54:10Yoksa birdenbire fiyatların düşeceği bir ortamdan ziyade de aylık bazdaki artışları ne kadar azalacak?
00:54:17Buna bakmak gerekiyor.
00:54:18Bu şekilde de bir takip edeceğiz.
00:54:21Şimdi Gülşen Coşkun da yayınımıza katıldı.
00:54:25Sürenen Türk editörü Gülşen'den de bilgileri alacağız.
00:54:30Çünkü dakikalar var diyebiliriz.
00:54:32İki dakikadan oldukça az bir süre açıklama gelecek.
00:54:36Ama şimdi tabii ev sahibi ve kiracılar çok merak ediyor.
00:54:40Enflasyon verileri açıklandığı andan itibaren kira artış oranı ne olacak sizce Sayın Bayram?
00:54:47165 civarındaydı 12 aylık ortalama enflasyon oranı.
00:54:51Burada bu ayın verisi biraz bir miktar aylık daha yükseliş gerçekleşecek.
00:54:55166 ila 167 civarında bir oran bekliyorum.
00:54:58Tabii yıllıkta gerileme olacak.
00:55:00Yıllıkta gerilemede %62'lere gerilecek.
00:55:02%71'lerden.
00:55:03Burada tabii ev sahibi ve kiracı arasındaki çekişmeleri hep beraber izledik.
00:55:07Maalesef istenmeyen görüntüde sahne oldu.
00:55:09%25'lik o sınırın kademeli bir şekilde kaldırılması gerekiyordu bana sorarsanız.
00:55:14Çünkü %25'den 1'den 165'e varan bir artış söz konusu oldu.
00:55:18Zaten konut fiyatlarında bir katılık söz konusu.
00:55:21Yani geçen ay baktığımızda yıllık enflasyon konuttaki artışın %94.
00:55:25Yani maliyetlerin artmadığı, arzun sınırlı kaldığı ve ev alıcısının çok azaldığı bir dönemden geçiyoruz.
00:55:31Ona rağmen %94'lük bir artış ciddi ve kayda yer bir artıştır.
00:55:34O yüzden burada tabii hem TÜİ'nin yapmış olduğu konut artışlarına hem de ENA'nın yapmış olduğu artışlara dikkat çekmek gerekiyor.
00:55:40Tabii ENA'nın yapmış olduğu buradaki araştırmalar bambaşka bir araştırma.
00:55:44TÜİ'nün başkan açılamıştı bunu.
00:55:46TÜİ'nin açılamasına göre bile %94'lük artış ciddi bir artış.
00:55:49O yüzden %25'lik aylık sınırın %45'ler ilk ay, daha sonra %30'lar, %35'ler sonrasında da pardon,
00:55:57%35'ten %45'e, %45'ten %60'lara varan bir skalayla yapılması gerekiyordu.
00:56:02Birden %35 olması enflasyon oranı olarak da ciddi bir etkiye sebep verecek.
00:56:06Rakamlar açıklandı sanıyorum Gülşen.
00:56:09Enflasyon rakamları açıklandı sıcağı sıcağına verelim isterseniz.
00:56:14Şimdi TÜİF'e de bakıyoruz.
00:56:16Yıllık enflasyon %61,78 oranında geldi.
00:56:20Neydi bir önceki enflasyon?
00:56:22%71,60 düzeyindeydi yıllık enflasyon ve zaten bir miktar düşüş bekleniyordu.
00:56:28Ama %62'ler civarında bir düşüş bekleniyordu.
00:56:31Biraz daha altını görmüş oluyoruz biz.
00:56:33Tekrar altını çizelim.
00:56:35Enflasyon rakamları açıklandı.
00:56:37TÜİF'e de yıllık enflasyon %61,78'e düştü.
00:56:41Yıllık enflasyon ne oldu peki?
00:56:43O da merakla bekleniyordu.
00:56:44Çünkü aylık enflasyonda bir artış bekleniyordu.
00:56:46Ki o artışta geldi Göksu.
00:56:48O da %3,23 oranında gelmiş oldu aylık enflasyon.
00:56:53Bir önceki rakamı da hatırlatalım.
00:56:55Hemen %1,64 seviyesindeydi.
00:56:58Şimdi %3,23 seviyesine gelmiş oldu.
00:57:02Yine tahminleri yakınladı.
00:57:05Yani TÜİF'in rakamları tahminlerde bu civardaydı.
00:57:08Yani %3'ün üzeri gelmesi bekleniyordu aylık enflasyon ve geldi.
00:57:12Peki neden aylık enflasyonda bir artış var?
00:57:14Burada bir parantez açalım istersen.
00:57:16Şöyle ki Merkez Bankası Başkan Yardımcısı da kısa bir süre önce yaptığı açıklamada
00:57:20aslında kendisi de söylemişti.
00:57:22Demişti ki vergi ve yönetilen fiyatlardaki ayarlamaların
00:57:25Temmuz aylık enflasyonuna 1,5 puan ilave katkı yapabileceğini vurgulamıştı.
00:57:30Şimdi bakıyoruz nelerden bahsediyoruz aslında.
00:57:33Alkollü içecek ve tütün ürünlerindeki vergi güncellemeleri.
00:57:36Bunun dışında akaryıkıt ve enerji kalemlerindeki zamlar.
00:57:40İşte bunların yansıdığını görüyoruz diyelim.
00:57:43Oradaki parantezi kapatayım.
00:57:44Çünkü yurt içi üretici fiyat endeksine bakalım bir de.
00:57:47Orada gelen veriler şöyle.
00:57:49Yıllık bazda baktığımızda %41,37'lik bir oranda artış görüyoruz.
00:57:55Aylık artışın ise %1,94 oranında olduğunu görüyoruz.
00:58:02Şimdi merak edilen bir başka detaya daha bakalım istersen Göksu.
00:58:06O da ne?
00:58:07Kira artış oranı ne olacak dedik.
00:58:10Az önce konuklarımızda da Sayın Muhammed Bayram söylemişti.
00:58:13%66-67 civarı bekliyorum demişti.
00:58:17Şimdi baktığımızda %65,93 olarak gerçekleştiğini görüyoruz biz.
00:58:2212 aylık ortalamalara baktığımızda yani kira zammı oranı da bu şekilde gelmiş oldu.
00:58:28Geçen ayki ortalamaya aslında biraz da yakın bir oranı görmüş oluyoruz biz bu noktada.
00:58:33Bunun dışında baktığımızda Göksu bir de istersen şöyle yapalım.
00:58:37Aylık en çok hangi ürünler arttı?
00:58:39Hangi ürünlerde fiyat düşüşü yaşandı?
00:58:42Bir de onları aktaralım istersen.
00:58:44Şimdi en çok aylık artış Temmuz ayında elektrikte görüldü.
00:58:49Onun ardından içecekler ardından demir yoluyla şehirler arası yolcu taşımacılığında geldi.
00:58:55Fiyatı en az düşüş gösteren ürünler ise şöyle oldu.
00:58:59İlk sırada patates ve yumru bitkiler var.
00:59:03Bazı yumru bitkiler.
00:59:04Onun ardından çocuk giyimi geldi ve sonrasında da erkek ayakkabısı onu takip etti.
00:59:10TÜİK'in açıkladığı veriler ve detaylar bu şekilde.
00:59:13İstersen sözü sana ve konuklarımıza bırakayım Göksu.
00:59:15Şimdi Gülşen Coşkun'a katkılarından dolayı çok teşekkür ediyoruz.
00:59:20Önemli bilgiler, önemli notları Gülşen'den dinledik.
00:59:23Sayın Develi ile devam edelim.
00:59:26Hocam şimdi buradan devam edecek olursak kira artış oranları ne kadar olur sizce?
00:59:33Az önce de Gülşen Hanım ifade ettiği gibi 165.59.
00:59:38Yani enflasyon rakamı burada bizim beklediğimizin 3.5 ortalama bekleniyordu.
00:59:45Yani bunun bir tık altında geldi.
00:59:47Bu aslında iyi.
00:59:48Ve bunun artışı da ahli seneli öngörülebiliyor.
00:59:52Yani bu da güzel bir şey.
00:59:53Yani bir sonraki ayın enflasyon rakamının daha yüksek gelebildiğini öngörebilmek, bunu hesaplayabilmek de aynı zamanda
01:00:00enflasyon beklentisini yönetmek açısından bunun rasyonal olduğu noktasında piyasalar ikna açısından da oldukça önemli.
01:00:073.29 burgu noktada oldukça önemli.
01:00:10Diğer önemli noktası ÜFE.
01:00:12Yani biz hep TÜİFE'ye bakıyoruz fakat ÜFE'ye de bakmak zorundayız.
01:00:15Çünkü eğer ÜFE, TÜİFE'den yüksek gelirsek, ÜFE aynı zamanda üretici fiyat endeksini ifade ediyor.
01:00:21Yani üretici maliyetlerini bu noktada ifade ediyor.
01:00:23Yani ÜFE'nin yüksek gelmesi, önümüzdeki aylarda TÜİFE'nin de enflasyonu güçlü seyredeceğini bir aynı zamanda sinyalidir.
01:00:30Yani burada ÜFE'nin TÜİFE'nin altında kalması, bunu bu noktada yani önümüzdeki aylara dair bir fiyat baskısının da olmadığını da ifade edebiliriz bu noktada.
01:00:41Bu da oldukça önemli.
01:00:43Tabii burada Temmuz'u çok meraklı bekliyor idik.
01:00:46Daha önemli olan bu noktada artık bundan sonra Ağustos ayı itibariyle yüzde ikinin altında biz aylık bazla enflasyonun seyrini sağlamalıyız.
01:00:55Eğer bunu sağlar isek bu noktada yıl sonu enflasyon rakamını yüzde otuz sekiz ile yüzde kırk iki bandında gerçekleştirme durumumuz daha da güçlenecektir.
01:01:05Fakat dediğim gibi yani programında başta ifade ettiğimiz gibi uygulanan para politikaları, maliye politikaları, veriler, dataları önemli.
01:01:13Fakat bir de küresel belirsizliğin, jeopolitik risklerin getirmiş olduğu bir etkide olacaktır enflasyon politikaları.
01:01:21Bakın bu rakam neden önemli?
01:01:23Biz neden şu an enflasyonu konuşuyoruz?
01:01:25Çünkü bu öncelikle ülkenin uygulamış olduğu para politikasının etkinliğinde de ne kadar çalışıyor, ne kadar doğru yoldayız bunu görme noktası oldukça önemli.
01:01:34Diğer taraftan aynı zamanda ücretler açısından, kiralar açısından, gelir düzeyi açısından, sabit gelirlerin bu noktada refah düzeyi korunması açısından.
01:01:44Yani birçok sosyal, iktisadi, politik meseleyi kapsayan bir veridir aynı zamanda bu enflasyon verisi.
01:01:53Yani bakın bu Avrupa'da da böyledir, ABD'de de böyledir.
01:01:56Verilere bakılır ve verilere bakılarak bu noktada para politikalarının daha sıkılaşacak mı yoksa daha geliştirici para politikası, mali politikası olacak mı buna bu noktada karar verilir.
01:02:07Dolayısıyla biz de bakın ABD'nin faiz indirimi konuştuğu bu süreçte, ABD'nin gerçekleştirdiği bu süreçte ekonomi politikası için de bu aynı zamanda veridir.
01:02:18Yani 3.23'lük veri, 3.5'lik gerçekleşmesi aslında uygulanan ekonomi politikasının aynı dozda ve tozda devam edeceğinin de bir işareti olarak da biz bunu bu noktada algılamamız gerekiyor.
01:02:33Fakat şunu da altına çizmek istiyorum.
01:02:35Her harika arada aylık bazda kendi içinde değerlendirdiğimizde %3.23'lük enflasyon bizim beklentimizin altında olsa bile yüksek bir enflasyondur.
01:02:45Bunu da altına çizmek istiyorum.
01:02:47Önemli olan nokta burada bizim %2'nin altında yıl sonuna kadar seyri sağlamamız gerekiyor.
01:02:54Tamam belirsizlik var fakat MTR fiyatlarında yatay seyir var, enerji fiyatlarında yatay seyir durumu söz konusu, gıda fiyatları küresel ölçekte %3 oranı düşüyor, dövizde yatay seyir durumu söz konusu.
01:03:06Dolayısıyla burada bizim artık fiyatlama sürecinin rasyonelleşmesini desteklememiz gerekiyor.
01:03:13Çünkü bir neden yok artık burada yüksek fiyat uygulamaları için.
01:03:18Talebin rasyonelleştiğini görüyoruz.
01:03:20Burada enflasyon görünü raporunda da belki bunları okuyacağız.
01:03:23Talep rasyonelleşmeye başladı bu noktada.
01:03:26Yani o ön talep demiş olduğumuz yani tüketicinin fiyatlarının artacağı endişesiyle daha fazla tüketime itekleyen ön talebin yavaş yavaş ortadan kalktığını uygulayan bu sıkı para politikasıyla bu noktada görüyoruz.
01:03:39Asgari ücretle de bu noktada bir artış yapılmadı.
01:03:41Dolayısıyla ben yılın geri kalanında %2'nin altında hatta yıl sonuna doğru %1'lere kadar düşecek bir seyri öngörmek istiyorum.
01:03:50Bu şekilde de olmalı zaten.
01:03:52Peki şimdi sizinle devam edelim Sayın Bayram.
01:03:56Enflasyon bundan sonraki süreçte nasıl devam edecek?
01:04:00İşte Temmuz ayındaki enflasyon %3.23 olarak açıklandı.
01:04:06Tüketici fiyat endeksi yıllık %61.78.
01:04:11Aylık da az önce belirttiğim gibi %3.23 artış gösterdi.
01:04:16Tam anlamıyla düşüşü böyle yavaş yavaş o eğilme ne zaman hissetmeye başlayacağız?
01:04:23Haziran ayı itibariyle zaten bunu hissetmiştik.
01:04:25Ama Temmuz ayı enflasyona bir miktar yükseliş olacağı zaten belliydi.
01:04:28Bunun temel hangi sebebiyle bağlıyorsunuz yükselmesini?
01:04:32Vergi düzenlemeleri ve doğalgaz ve elektrikteki artışla beraber beklentiler bir miktar artmıştı.
01:04:37Bunun etkilerini bir sonraki ayda görebileceğiz.
01:04:40Ama artan jeopolitik risklerle birlikte bazı fiyatlardaki artış öngörülebilirdi.
01:04:46Temmuz ayındaki artış %3.23 olarak gerçekleşti.
01:04:49Ve tahminlerimizde söylemiştik 3.5'un altında.
01:04:52Anadolu Ajansı'nın tahminleri %3.5 civarındaydı.
01:04:55Ben 3.5'un altında olursa eğer beklentilerin yönlendirebileceğini,
01:04:59algının daha olumlu yöne gidebileceğini söylemiştim ki
01:05:013.23 olarak gerçekleşti.
01:05:03Burada sadece enflasyon rakamlarına vermekle birlikte sadece enflasyona mücadele edilmediğini,
01:05:09para politikası noktasında faizle mücadele edilmediğini belirtmek gerekiyor.
01:05:13Çünkü bir önceki ayda sağlıkta %70 iken yıllık artış bu ay %63.
01:05:18Lokanta otellerde %90 iken bu ay %76.
01:05:22Tabi burada lokanta otellerdeki azalışın, turizmin Türkiye dışına kaymasını da dolayı da söyleyebiliriz.
01:05:30Konuktaki bir önceki aylık artış %94 iken bu ay %98.
01:05:33Tabi yıllık artışlar bunlar.
01:05:35Eğitimde %107 iken %104'e geriledi.
01:05:38Tabi burada kayıt dışı ekonomiyle mücadele kapsamında yapılan burada alınan önlemler de var.
01:05:43Biliyorsunuz geçtiğimiz hafta önemli bir şekilde vergi denetimleri başladı.
01:05:47Burada 9 tane büyükşehirde, 707 tane kuyumcuya denetimler yapıldı.
01:05:51Fiilistok tespitleri yapıldı burada.
01:05:53Yine aynı şekilde geçtiğimiz Cuma büyük bir üreticiye, tütün üreticisine burada rekor ceza kesildi ki 6 milyar TL ceza kesildiğinden bahsediliyor.
01:06:02Randıman farkından dolayı.
01:06:04Burada bu mücadeleyi aslında Maliye Bakanlığı birimleri özellikle vergi müfettişleri bizzat yönetiyor.
01:06:09Ve risk analizleri modeli kapsamında vergi müfettişleri sahada hem sahada kuyumcu denetimleri ve diğer denetimleriyle birlikte
01:06:16randıman hesaplaması gibi etkin denetimler yaparak da bunları gerçekleştiriyor.
01:06:19Yani bu aslında hem vergi müfettişleri kapsamında hem devletimizin sadece para politikası ile değil aktif olarak maliye politikası ile
01:06:27geriler politikası ile mücadele ettiğini gösteriyor ki %3.5 beklentinin altına inmesi, %3.23'lere gelmesi bundan dolayı çok kıymetli.
01:06:34Enflasyon anı eylindeki belirgin iyileşmeyi biz Ağustos ayı itibariyle görebileceğiz.
01:06:39Çünkü Temmuz'daki bir miktar yükseleşimiz var.
01:06:41Ağustos, Eylül, Ekim, Kasım aylarında bir miktar daha iyileşmeyi görmekle beraber o yıllık hedef %42'ye ulaşacağız.
01:06:47%71'de bir önceki yıllık artış, %61'e geriledi.
01:06:51Bir sonraki ayda biz bunun %50'ler, %55'ler civarında bir duruma inmesini bekliyoruz ki
01:06:57sene sonra kademeli bir şekilde %42 düzeyine inebilsin.
01:07:00Merkez Bankası'nın da burada ayın 8'inde Perşembe günü açıklayacağı bir enflasyon raporu var.
01:07:05Bu enflasyon raporunun tabii endişeler de var.
01:07:08Yani enflasyon aylık beklentisi ve yıllık beklentisi artacak mı acaba? Beklentisi var.
01:07:12Ben artacağını düşünmüyorum.
01:07:14Bu politika korunacaktır, bu öngörü korunacaktır.
01:07:17Yine üst tabağında %42 olacak şekilde güncelecek diye düşünüyorum.
01:07:20Şimdi şöyle yapalım, borsayla devam edelim.
01:07:23Çünkü gerilim bölgede tansiyonu yüksek piyasalara yansıması önemli.
01:07:28Geçtiğimiz saat diliminde de aslında bu konuyu konuşarak noktaladık.
01:07:33Buradan da devam etmekte yarar var Sayın Develi.
01:07:35Borsa düşüyor diye bir başlık açtık ve borsa açıldı.
01:07:39%6.7 ile düşüşle başladı.
01:07:44Borsa İstanbul Yüz Endeksini görüyoruz.
01:07:479.770 puandan başladı.
01:07:51Bu açılışın ardından devre kesti diyebiliriz borsa.
01:07:54Ne oluyor ve bundan sonra ne olacak?
01:07:57Devre kesmesi mesela ne demek? Nasıl açıklayabiliriz?
01:08:00Tabii şöyle söyleyeyim.
01:08:02Az önce de ifade ettiğim gibi ABD'de şu an küresel yöntemde borsalarda çok sert bir düşüş var.
01:08:07Yani Japonya'da şu an son 37 yılının en sert satışı gerçekleşiyor.
01:08:12ABD'de ciddi anlamda borsalar şu anda bir türbülans içerisinde.
01:08:16Çok sert satış dağılığı var.
01:08:17Çok ciddi endeksellik bu noktada.
01:08:19Değer kalbinde bir düşüş durumu söz konusu.
01:08:21Bunun iki tane sebebi var.
01:08:23Birincisi bu hep bir dengeden bahsediyorduk.
01:08:26Yani bu enflasyonla mücadele ve para politikası.
01:08:29Bu iki sıradaki dengeyi nasıl yönetmek gerekiyor?
01:08:32Bu oldukça önemli.
01:08:33Şimdi ABD burada gelen güçlü verilerin desteğiyle sıkı para politikasını öngörülerinden daha fazla sürdürdü.
01:08:40Ve sonuç ne bakın?
01:08:42Burada fabrika siparişlerinde ABD'de %3.3'lük bir gerileme durumu söz konusu.
01:08:47İşsizlik %4.3'e çıktı ki bu son 3-4 yılın tarihi zirvesi.
01:08:51Ve diğer taraftan da bu jeopolitik risklerin getirmiş olduğu bellisizlik,
01:08:55küresel iktisadi iklimi çok net bir şekilde, olumsuz bir şekilde bu süreci fiyatladığını görüyoruz.
01:09:02Bitcoin'de, burada kripto paralarda ciddi anlamda son yıllarda görmüş en sert düşüşü de şu anda biz zaten bu noktada tecrübe ediyoruz.
01:09:12Bu noktada Türkiye de aynı zamanda bu küresel finansman yapısının bir parçası durumunda.
01:09:19Entegre durumuna.
01:09:20Dolayısıyla buradaki ortamdan şu an olumsuz yönde etkileniyor ve borzada da sert satışlar var şu anda.
01:09:29Tabi bu çok keskin çünkü bu Japonya'da da çok keskin bir, çok sert bir satış dalgası var şu anda.
01:09:36ABD endekslerinde de küresel ölçekte bu böyle.
01:09:39Tabi bizi bir miktar daha fazla etkileyebilir çünkü gelelim bizim hemen yanı başımızda.
01:09:45Yani küresel ölçekteki bu ısınmanın kaynağı Orta Doğu ve Orta Doğu bize komşu vaziyetinde.
01:09:52Dolayısıyla buradaki iktisadi faaliyetlerin akameti, buradaki ekonomik iklimin olumsuz etkilenmesi,
01:09:58güvenlik kaygılarının ön plana çıkması, iktisadi kaygılarının arka planda kalması,
01:10:03bunun getirmiş olduğumuz süreç durumu söz konusu.
01:10:05Dolayısıyla burada böyle sert düşüşler olduğu zaman zaman borsadaki bu dalgayı birazcık da aklıselim gelsin noktasında bir durum söz konusu olabilir.
01:10:15Yani bundan dolayı da bakın şu an 9.770 civarında ki biz biliyoruz 11.300, 11.400, 11.500 nerelere kadar
01:10:231.100 endeksi yükselmişti ciddi bir düşüş durumu söz konusu.
01:10:27Fakat umuyoruz ki gelecek olan haberlerle beraber bir toparlanma süreci olacak.
01:10:31Fakat şu anda burada küresel bir endekslerde şu anda bir fırtına durumu söz konusu.
01:10:38Bunun bir parçası olarak da Türkiye'nin şu anda bu süreçten olumsuz yönlendirdikleri yoksa içerideki iktisadi veriler,
01:10:44yani burada enflasyon öngörülen düzeyine gidiyor.
01:10:47Merkez Bankası rezervler artıyor, CDS düşüyor, kredi notu artıyor, sermaye girişleri var bu noktada.
01:10:53Büyüme aktivite fena değil, işsizlik rakamlarının anormal durumu söz konusu değil.
01:10:57Dolayısıyla bütün bunlar içeride varken eğer ciddi anlamda burada bir satış dalgası var ise, satış baskısı var ise
01:11:04bunun sebebi şu anda çok net bir şekilde küresel iktisadi iklimin bu jeopolitik ısınmayla beraber olumsuz yönlendirilmesi.
01:11:12Aynen söylemiş olduğum gibi Japonya son yılların en sert şu anda satış dalgasıyla karşı karşıya,
01:11:19ABD de endeksler en sert satışla şu an karşı karşıya kaldı ve ciddi anlamda bir değer kaybı var şu anda ABD endekslerinde de.
01:11:27Kripto varlıklar da ciddi anlamda değer kaybı ve ciddi bir düşüş durumu söz konusu.
01:11:32Bunun tek sebebi bu küresel belirsizlik, bu jeopolitik risklerin getirmiş olduğu olumsuz hıyatlama durumu söz konusu.
01:11:40Diğer tarafta ise şu anda dünya şunu konuşmaya başladı, küresel ekonomik aktivite bu kadar jeopolitik riske rağmen,
01:11:48bu kadar sıkı para politikasına rağmen ne kadar büyüyecek yani burada bir durum.
01:11:53Çünkü diğer tarafta bakın petrol fiyatları yetmiş yedi, yetmiş sekiz olarak civarında ki biz şu süreçte petrol fiyatlarının daha şahin bir şekilde,
01:12:01radikal bir şekilde artmasını beklerdik.
01:12:03Çünkü petrol bile küresel ekonomik aktivitenin etkinliği noktasında şu an son işareti taşıyor.
01:12:09O yüzden çok fazla böyle bir yukarı doğru bir imelenme durumu söz konusu değil fakat burada bir ışık vardır.
01:12:14Yani burada bu bölge daha fazla ısınır ise yani Hürümzü Boğazı bölge enerji kaynakları yüzde 3.2'sine sahip.
01:12:23Yani ciddi anlamda bir enerji var burada.
01:12:26Bunun transferinde bir akamet durumu olur ise,
01:12:29lojistik maliyetler artar ise ki Kızıldeniz, Hulusi'nin insanları bu noktada devam edecektir.
01:12:34Bunu getirmiş olduğu lojistik maliyet baskısı olacaktır.
01:12:36Yani dünya bir taraftan enflasyonla mücadele ediyoruz.
01:12:40Bir noktaya geldik.
01:12:42Hadi geliştirme para politikasına geçelim derken şu an bir belirsizlik ortamı hasıl oldu.
01:12:48Bunu getirmiş olduğu fiyatlamalarda endeksleri bu noktada olumsuz yönde etkiliyor.
01:12:53Peki.
01:12:54Şimdi borsayı konuşuyoruz ama Sayın Bayram bir yanda da Bitcoin'de düşüş var.
01:12:59Bunu da konuşmak gerekiyor.
01:13:01Orada da sert bir düşüş söz konusu.
01:13:03Borsayla birleştirerek ve bu gerilimle bölgedeki tansiyonu, yüksekliği bir süre daha devam ederse,
01:13:10borsada, Bitcoin'de, kripto paralarda düşüşü görecek miyiz?
01:13:16Özellikle kripto varlıklara ilişkin burada değerlendirmeye bulunmak zorundayız.
01:13:20Öncelikle Bitcoin %10, Ethereum %20 düştü.
01:13:23Ve Bitcoin 6 ayın en fazla düşüşüne sahane oldu.
01:13:26Son 24 saatte 260 milyar dolar buhar oldu, uçtu.
01:13:31Yani Bitcoin varlıkları ve diğer kripto varlıkları yatırım yapanların 260 milyar dolar uçtu.
01:13:36Yani burada bunun küresel siteme mutlak suretle bir yansıması olacaktı.
01:13:40Geçtiğimiz hafta yaşanan olaylar, özellikle İsmail Haniye'nin öldürülmesi,
01:13:45daha sonra Hamas'ın üst düzey bir liderinin öldürülmesi, suikast kurban gitmesi,
01:13:49İran'ın işte hadi savaşıyoruz, savaşacağız, füze atıyoruz, atacağız şeklinde açıklamaları,
01:13:54Amerika'nın uçak savaş gemilerini göndermesi, İsrail Savunma Bakanı'nın açıklamaları,
01:13:59Türkiye'nin almış olduğu pozisyon, tüm dünyanın içinde bulunduğu süreçle birlikte,
01:14:03geleceğin noktada en sonunda Japonya Merkez Bankası'nın faiz artımına giderek ki,
01:14:08Japon Merkez Bankası uzun yıllar sonra eksi faizden negatif faizden pozitif faize geçmişti.
01:14:13Artması ile birlikte borslardaki, özellikle Asya Borsası'ndaki gerilim Türkiye'ye sıçradı.
01:14:18Tabi burada Türkiye'nin etkilenmemesi beklenmezdi.
01:14:20Mutlak suretle dünya borsunun düşüşü ile beraber Türkiye borsası da etkilendi.
01:14:24Ama burada 10 binler seviyesinin geçileceğini çok tahmin etmemekle birlikte,
01:14:27şu an 9 bin 700'ler seviyesinde borsa.
01:14:29Bugün ciddi bir düşüşle başladı.
01:14:31Burada panik satışlarının yapılmaması gerektiğini düşünüyorum borsada özellikle.
01:14:34Sakin mi olmak gerekiyor?
01:14:35Sakin kalınması gerekiyor.
01:14:36Bu kar satışları ve özellikle yerli yatırımcının düşük bütçeyle borsaya giriş yapan ve yatırım yapan yatırımcının
01:14:43sakin kalarak bu süreci geçirmesi gerekiyor.
01:14:46Bu süreç bir haftalık bir süreç de olabilir, 10 günlük bir süreç de olabilir.
01:14:49Takılınan pozisyon eğer kredil işlem yapılmadıysa burada önemli.
01:14:54Ama tabi borsada bir devre kesici durum var biliyorsunuz.
01:14:56Devre kesicinin ne zamanlarda girer ciddi bir şekilde düşüş olursa yatırımcıyı korumak adına
01:15:02ya da bir manipülasyon söz konulursa belli bir tahtada ya da belli bir hissede
01:15:06burada borsa kendi istematiklerine uygun olarak devre kesici yapar ve borsada işlem gördürmez.
01:15:11Şu anda devre kesici işleme girdi daha fazla kayıtın olmaması adına
01:15:15bunun tabi zamanı ve süresi borsa İstanbul'a ait.
01:15:17Ama yerli yatırımcının özellikle burada panik satışı yapmadan borsa kalması gerekiyor.
01:15:22Tabi burada Türkiye'nin takındığı durum da çok önemli.
01:15:24Tabi Türkiye genç nüfusu, jeolatistik durumu ve ekonomi politikalarıyla beraber
01:15:29Orta Doğu ve Avrupa'nın göbeğinde ve kimsenin vazgeçemeyeceği bir pozisyon oluşturuyor.
01:15:35Burada Türkiye'nin takındığı durum ve konu ile birlikte her zaman
01:15:38Türkiye daha fazla ara buluş rolünü üstlenecek.
01:15:41Ama gerektiği zaman ve gerektiği şiddette de o yumuşak gücünü kullanacak bir ülke.
01:15:46Özellikle Gazze'deki soykurumla alakalı ülkemizin almış olduğu pozisyon.
01:15:50Yine aynı şekilde tüm dünya ülkelerine vermiş olduğu mesajla birlikte
01:15:53Türkiye aslında burada ara buluşu rolünde üstlenecek
01:15:56ve gerekirse Gazze'de askeri bir yığınakla birlikte orayı koruyabilecek güçte olduğunu ifade etti.
01:16:02Buradaki tüm bunlar aslında Türkiye'deki yatırımcının ve yabancı yatırımcının dikkatini çekmiyor değil.
01:16:07Dikkatini çekiyor çünkü özellikle bakın İngiltere'de bile şu anda sokak savaşları başladı.
01:16:12İngiltere'deki yabancılar İngiliz vatandaşları çatışmaya başladı.
01:16:15Tüm dünyada bir kaos var ki maalesef.
01:16:17Ülkemizde de burada yabancıların kendi ülkelerinde mesela İngiltere'nin ve Amerika'daki yabancı sayıları açıklandı.
01:16:24Bizim ülkemizde 238 bin civarında Suriyeli Türk vatandaşı olurken tüm dünyada yabancılaşma çok daha fazla.
01:16:31O yüzden Türkiye'nin takılmış olduğu rolden dolayı,
01:16:34Türkiye'nin almış olduğu pozisyonun dolayı yatırımcının çok fazla etkileneceği bir durum söz konusu olduğunu düşünmüyorum.
01:16:39Çünkü Abdülkadir Hocam da bahsetti.
01:16:41CDS planlarında gerileme, MUDİS'in hiç yapmamış olduğu iki kademelik bir not artışı,
01:16:47yine aynı şekilde Kurkon Mevduat'ta hızlı gerileme,
01:16:50Türkiye'nin diğer ülkelerle yapmış olduğu sıvap anlaşmalarının sonlandırılması,
01:16:53bir miktar gerileme olsa da Merkez Bankası'nın rekor seviyesi 148 milyar dolar,
01:16:57Türkiye'nin takılmış olduğu arabacı rolü,
01:17:00Türkiye'nin takılmış olduğu jeolosiyetik konumundan kaynaklı politikasıyla birlikte ekonomik politikasını eş gücümle yürüttüğünü gösteriyor.
01:17:07Ekonomistlerin beklenmesinin %3,5 olmasına rağmen, 3,5'ın altına gelen enflasyon oranı da burada.
01:17:12Bunu kanıtlayan yetenektedir bence bana sorarsanız.
01:17:15Burada borsadaki düşüşün sınırlı olduğunu söylemekte fayda var.
01:17:19Yatırımcının, özellikle yerli yatırımcının panik satışı yapmadan,
01:17:22bugünü ve yarını izlemesi gerektiğini düşünüyorum.
01:17:24Peki şimdi Sayın Develi sizinle devam edelim.
01:17:28İşte kripto paraları borsayı konuşuyoruz ve bundan sonraki süreci de değerlendirmek gerekiyor.
01:17:33Sayın Bayram şöyle bir ifade kullandı.
01:17:35Özellikle küçük bir meblağ ile borsaya girenler veya yerli yatırımcının paniklememesi, sakin kalması,
01:17:44çünkü önümüzdeki süreci de takip etmesi gerekiyor dedi.
01:17:47Büyük veya küçük yatırımcıya ne söylemek istersiniz?
01:17:51Tabi öncelikle şunu ifade etmek istiyorum.
01:17:54Bu belirsizlik fiyatlanamıyor, fiyatlandığı zaman da olumsuz yönde fiyatlanıyor ve bu devamında da satış dalgası getiriyor.
01:18:01Şu an küresel bir satış dalgası var, bunun altına çizmek istiyorum.
01:18:06Fakat Türkiye üzerinde değerlendirecek olursak az önce de ifade ettiğimiz gibi veriler güçlü bizde.
01:18:13Yani bu noktada bize özgü bir satış, bizden kaynaklı bir,
01:18:18yani bize uygulamış olduğumuz ekonomik politikalarından kaynaklı veya o gelen kötü verilerden dolayı bir satış dalgasıyla karşı karşıya değiliz.
01:18:25Şu an bir belirsizlik var.
01:18:27Şimdi burada yatırımcının finansal hukuk yazarlıklarına bir ifade, yüzeysel olunmamalı.
01:18:32Yani bu noktada alalım satalım, derinlemesini analiz edebilme durumu bu noktada oldukça önemli.
01:18:39Yani bir taraftan dünya iktisadi sistemi, yapıyı anlamak gerekiyor.
01:18:43Bakın burada bir savaşın getirmiş olduğu, daha doğrusu ısınmanın getirmiş olduğu olumsuzluğun maliyetini küresel ölçekte yaşıyoruz.
01:18:51Yani bir açıklama geliyor Rusya'dan kıyamette iki saat var, iki gün var gibi ifadeler.
01:18:57Yani bunlar, bu açıklamalar Rusya'dan geliyor ise, nükleer konuşulmaya başlandığı ise, bölgede savaş gemileri gelmeye başladığı ise,
01:19:07karşılıklı böyle savaş listeleri var ise, bundan zaten küresel ekonomik olarak iklim olumlu yönden etkilenemez.
01:19:15Bunun maliyetini şu anda da bizzat endeksler yaşıyor ve burada da sizin ifade ettiğiniz gibi şu anda da net çok keskin bir düşüş var borsada.
01:19:26Fakat burada izlemek gerekiyor, panik satışı yapmamak gerekiyor, burada anlamak gerekiyor.
01:19:33Yani finansal okul yazarlıkı o yüzden çok önemli.
01:19:35Yani bu borsadaki bu alış ve satış sürecinin nasıl yönetilmesine dair, tabii ki mutlaka eğitimler, uzmanlar, danışmanların verdiği yönlendirmeler vardır,
01:19:45videolar vardır vs. Fakat bunun yatırımcının bizzat anlaması bu noktada oldukça önemli.
01:19:51Çünkü Türkiye'de borsa ABD'de ve Avrupa'da olduğundan daha fazla uzmanlık istiyor.
01:20:00Çünkü bizim bulunmuş olduğumuz bölgede borsa etkileyecek çok daha fazla bu noktada parametre vardır.
01:20:06Bu noktada sakin olmaya ihtiyaç var, panik satışları mutlaka var şu anda dünya genelinde var.
01:20:12Fakat bu Türkiye'nin sonuçta sahip olduğu iktisadi zemin sahip olduğu verilerle dikkate aldığımızda bu sürecin toparlanabilir olduğunu ben burada ifade etmek istiyorum.
01:20:24Peki, çok teşekkür ediyoruz Sayın Debeli katkılarınızdan dolayı.
01:20:27Sayın Bayram, size de teşekkür ediyoruz.
01:20:30Şimdi kaldığımız yerden devam ediyoruz.
01:20:33Önemli başlıklar var.
01:20:35Türkiye'nin ve dünyanın gündemiyle Gündem Haber Kuşağı devam ediyor.
01:20:47Ankara'ya gideceğiz şimdi.
01:20:49Kabine toplantısı var.
01:20:51Bir hayli yoğun neler konuşulacak başkentten.
01:20:54Ankara'dan Nisan korkmaz bizi bekliyor.
01:20:56Nisan detaylı bir şekilde aktaracak.
01:20:59Günaydın diyelim ve sözü sana bırakıyorum.
01:21:05Günaydın Göksu.
01:21:06Cumhurbaşkanlığı kabinesi bugün önemli ve sıcak başlıkları değerlendirmek üzere saat 15.30'da toplanacak.
01:21:14Beştepe'de Cumhurbaşkanı Erdoğan başkanlığında toplanacak olan kabine gündeminin en sıcak başlığıysa bölgesel gelişmeler olacak.
01:21:23Toplantıda Hamas lideri İsmail Haniye suikastinin ardından yaşanan yüksek gerilim de ele alınacak.
01:21:30İran'ın İsrail'e dönük beklentisinin etkileri mercek altında olacak kabine toplantısında.
01:21:37İran'da gerçekleşen suikastin ardından gerginliğin bölgesel savaşa evrilmemesi için atılabilecek diplomatik adımlar da masada olacak.
01:21:46Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın bölge ülkelerindeki mevkidaşlarıyla yaptığı görüşmelere dair de kabineye bir sunum yapması bekleniyor.
01:21:55Toplantıda İsrail'in Lübnan'a dönük saldırıları da gündemde olacak.
01:21:597 Ekim'den bu yana devam eden İsrail'in Gazze bombardımanının durdurulmasına dönük çabalara da bir parantez açılması bekleniyor.
01:22:08Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın da millete sesleniş konuşmasında İsrail'in saldırganlığının durdurulmasına ilişkin batıya mesaj vermesi öngörülüyor.
01:22:18Kabinenin bir diğer önemli gündemi de ekonomi olacak.
01:22:22Temmuz ayı enflasyon rakamları dakikalar önce aslında açıklanmıştı.
01:22:27İşte bu rakamlar kabinenin gündeminde olacak.
01:22:30Bu rakamlar incelenecek.
01:22:31Hedef oran olan yüzde kırkın yıl sonunda yakalanabilmesi için yapılabilecekler müzakere edilecek.
01:22:38Fahiş fiyat uygulamalarına karşı alınacak yeni tedbirlerde istişare edilecek.
01:22:43Öte yandan terörle mücadele de kabinenin gündeminde olacak.
01:22:48Terörle mücadele operasyonlarıyla Türkiye'nin F-16 tedarik sürecinde gelinen son durumda ele alınacak.
01:22:55Geçtiğimiz günlerde Ankara'da MIT operasyonuyla gerçekleştirilen ajan takası da yine kabinede ele alınacak.
01:23:03Başlıklardan olacak.
01:23:05Geçtiğimiz günlerde en çok konuşulan konulardan biri sosyal medya uygulaması.
01:23:11Instagram'ın kapatılması gelen erişim engeli bilgi teknolojileri kurumu tarafından getirilen erişim engeli.
01:23:19Instagram'a getirilen erişim engeli de kabine toplantısının gündeminde olacak.
01:23:24BTK kararı ile kapatılan Instagram için süreç nasıl işleyecek ve metaya nasıl yaptırımlar uygulanacak.
01:23:31İşte tüm bunlar da kabine toplantısında ele alınacak.
01:23:34Başlıklardan olacak Göksu.
01:23:36Çok teşekkür ediyoruz.
01:23:38Nisan Korkmaz'dan detayları dinledik.
01:23:40Şimdi aslında tansiyonu konuşacağız.
01:23:44Sıcak bölgeye bakacağız.
01:23:46Konuklarımız var.
01:23:48Hoş geldiniz hocam öncelikle size.
01:23:50Hoş geldin diyelim.
01:23:52Çünkü İran'da neler konuşuluyor?
01:23:54İsrail'den hangi açıklamalar yapılıyor?
01:23:57Bunların hepsine bakacağız.
01:23:59Diplomatik ilişkiler ve politik araştırmalar merkezi başkanı Doktor Tolga Sakman bizimle birlikte bu dilimde.
01:24:05Şöyle bir okuyarak devam edelim mi?
01:24:07Kaynak Kuvveti'nin El Ceride gazetesinden paylaşıldı.
01:24:13İran'ın üst düzey yetkililer Amerikan heyeti Perşembe günü Ankara üzerinden gizlice İran'a geldi.
01:24:20Özeljet Tahran'a yakın Kereç kentindeki Payam havalimanına indi.
01:24:27Ve iki ülkenin yetkilileri burada iki saatlik bir toplantı gerçekleştirdi.
01:24:33Görüşmede Amerikalılar bize Netanyahu büyük bir bölgesel savaş istiyor.
01:24:38İran'ı yıkmak istiyor oyuna gelmeyin dedi.
01:24:42Bu bilgi bu iddia daha doğrusu bu gazeteden çıktı.
01:24:47Çok da konuşuldu çok da tartışıldı.
01:24:49Yorumlayabilir misiniz?
01:24:51Nedir bu iddianın perde arkası?
01:24:53Bununla birlikte başka iddialar da oldu aslında son dönemde.
01:24:57Örneğin Amerikalıların İran'daki bazı Mossad ajanlarının isimlerini verdiği.
01:25:02İran'a burada bölgesel savaş istemedikleri bu yüzden de yapmaları gereken adımları söyledikleri vesaire gibi.
01:25:12Daha da fazlası daha da bunun çok daha fazlasını iddia ediyor bazı kaynaklar.
01:25:18Buradan şunu anlıyoruz.
01:25:21Şimdi eğer bu iddialar doğruya da doğruya yakınsa.
01:25:26Amerika ile İsrail'in o ayrılamaz güvenlik savunma iş birliğinde.
01:25:32Netanyahu Washington ziyaretindeki yaptığı görüşmelerde bir noktaya gelmiş.
01:25:36O noktayı da şöyle değerlendirebiliriz.
01:25:38Netanyahu istediklerini o kadar baskılamış ki bölgede Amerika'da öyle bir baskılamış ki.
01:25:44Bir orta yol bulunmuş.
01:25:47Burada orta yol şu zaten döndüğünde İsrail'in bir taktik değiştirdiğini görmüştük.
01:25:53Yani gazetedeki o büyük saldırıların saldırı taktiğinin değiştiği ve liderlerin suikastlerle yok edilerek ondan sonra örgütlerin dağılmasını sağlamak.
01:26:06Ve bu sırada da yine bu gazetedeki iddiada da olduğu gibi bir bölgesel savaşa sokmak.
01:26:13Ama Amerika burada şunu yapıyor.
01:26:16Netanyahu'ya bu yolu açıyor fakat bir yandan da kendisi bir fren görevi görüyor.
01:26:24Bir sigorta görevi görüyor.
01:26:26Yani biz aslında günlerdir Amerika'nın Netanyahu'nun bu tabiri caizse çılgınca adımlarını frenleyecek noktalar frenleyecek adımlar attığını görüyoruz.
01:26:37İşte mesela Haniye'nin suikastinin hemen arkasında Amerika'nın açıklamaları işte biz dahil olmadık vs. söylemleri.
01:26:46Netanyahu'nun İran'a karşı yine böyle Hizbullah'a karşı söylemlerinde Amerika'nın sessiz kalması gibi noktaları bir araya getirdiğinizde bu süreci frenlediğini görüyoruz.
01:27:01Bu önemli çünkü bu aslında uzun zamandır da yaptığı bir şey Amerika'nın.
01:27:06Yani Netanyahu yeni değil ve Ekim'de de değil Ekim'den de önce bir bölgesel savaş istediğini biliyorduk biz.
01:27:13İran'a sürekli bunu baskıladığını biliyorduk ama işte bu süreçte Amerika'nın bölgesel savaşın gerçekleşmesi yerine bu ihtimali satın aldığını da biliyorduk.
01:27:24O yüzden bu süreçte buraya gelen nokta önemli.
01:27:28Peki şöyle yapalım sıcak bölgeye gidelim arkadaşlarımız Ümit Uzun ve Emrah Çakmak bizleri bekliyorlar.
01:27:37Emrah Çakmak İsrail tarafında Tel Aviv'deki son bilgileri aktaracak.
01:27:41Ümit Uzun Halil Kahraman'la birlikte Lübnan'da bizi bekliyor.
01:27:45Önce Ümit'ten dinleyelim çünkü gece boyu Lübnan havalimanı yoğunluk vardı.
01:27:51İnsanlar Beyrut'tan kaçış adeta gerçekleştirdiler.
01:27:57Hızlı bir çıkış söz konusuydu.
01:27:59Bir bombardıman bekleniyordu Lübnan Beyrut'a.
01:28:03Gece nasıl geçti güne nasıl başladınız Ümit sizinle başlayalım ardından Emrah'a döneceğiz.
01:28:09İyi yayınlar göksu gece hareketli geçti.
01:28:17Öyle ki Hizbullah'ın İsrail'in kuzeyine yönelik bir saldırısı oldu saat gece iki buçuk sularında.
01:28:24Bu saldırıda İsrail'in askeri birliği hedefi alındı onu söyleyelim.
01:28:2891. Tümen Komutanlığı'nın üst bölgesindeki barınak odasına bir saldırı gerçekleştirildi.
01:28:34Bir füze saldırısı gerçekleştirildi.
01:28:36Hizbullah ölü ve yaralılar var dedi.
01:28:39Yani İsrail karanlığından askeri olarak ölü ve yaralılar var dedi.
01:28:42Ama İsrail ise sadece iki askerinin yaralandığını belirtti.
01:28:46En sıcak gelişme bu.
01:28:47Dün akşamdan itibaren en sıcak saldırıyla alakalı gelişme bu.
01:28:52Ayyalit Hassasar bölgesinde İsrail'in kuzeyinde 91. Tümen Komutanlığı'nın üst bölgesindeki barınak alanına bir saldırı gerçekleştirdi.
01:29:00Hizbullah gece iki buçuk sularında.
01:29:03Ve tekrar hatırlatalım.
01:29:05Hizbullah ölü ve yaralılar var diyor.
01:29:07İsrail ise sadece iki askerimiz yaralandı.
01:29:13Ümit Uzun bize aktarıyor.
01:29:15Aslında gece boyu Lübnan'da gerilimli bir bekleyiş devam etti diyebiliriz.
01:29:21Şimdi bir takım iddiaları değerlendiriyoruz.
01:29:24Kim nasıl bir görüşme gerçekleştirdi?
01:29:27Bir diğer yandan da açıklamalar çok sertti.
01:29:30İsrail ve İran tarafında Hizbullah çok net ifadeler kullanıyor.
01:29:36Yemen'de Husiler tarafından net açıklamalar var.
01:29:41İran bölgede İsrail ile karşı karşıya gelecek mi?
01:29:45Bunun yansımaları Lübnan'da Beyrut'ta olur mu?
01:29:48Gece boyu teyakkuzdaydı hem İsrail hem Lübnan tarafı.
01:29:52Şimdi İsrail'e bakacağız ardından döneceğiz Ümit Uzun'a tekrar ama
01:29:57İsrail Tel Aviv'den Emrah Çakmak bize aktaracak.
01:30:00Emrah gece nasıl geçti güne nasıl başladınız?
01:30:08Dün akşam saatleri itibariyle İsrail'in kuzeyinde
01:30:12İsrail ordusu tarafından bir aydınlatma şeyi atılması planlandı.
01:30:18Aslında bu plan çerçevesinin ana temeli
01:30:21Lübnan güneyinden İsrail kuzeyine sızmayı engellemek amacıyla
01:30:26dün öğle saatlerinde kuzeye zırhlı piyade taşıyıcıları sevk edildi.
01:30:31Bu gelişme son sıcak gelişmelerden bir tanesi.
01:30:35Aslında oraya bir kara harekatı mı düzenlenecek şeklinde değerlendirildi
01:30:40ama bu öyle değil.
01:30:41Özellikle sızmalara karşı Lübnan'ın güneyinden İsrail'in kuzeyine sızmaya karşı
01:30:47böylesine bir önlem alınmış durumda.
01:30:50Dün arka arkaya tırların üzerinde zırhlı piyade taşıyıcıları o noktaya doğru ilerledi
01:30:55ve belirli askeri birliklerin olduğu yerlerdeki konuşlu askeri birliklere takviye gerçekleştirildi.
01:31:04Bunu söyleyelim sıcak gelişme olarak.
01:31:06Aynı zamanda dün Ümit'in de aktardığı gibi
01:31:10Lübnan'ın güneyinde özellikle bu saldırılar gerçekleşirken İsrail tarafından
01:31:16sabah saatlerinde bir kez daha Kıfarkila'da Hizbullah'ın mühimmat deposunun vurulduğu bilgisi
01:31:22İsrail'le askeri yetkililer tarafından paylaşıldı.
01:31:25Sıcak gelişmeler bunlar Göksu.
01:31:27Dünyanın gözünü çevirdiği İran saldırılarının gerçekleşmesinin beklendiği İsrail'de
01:31:32dikkatli bekleyiş devam ediyor.
01:31:34Günlerdir sahadayız ve İran tarafından bugün yarın açıklamaları gerçekleşiyor.
01:31:41Özellikle bugün akşam saatlerine de dikkat çekilmiş durumda.
01:31:45Hatta yarın da Hizbullah lideri Hasan Nasrallah'ın bir açıklamasının yapılması bekleniyor.
01:31:50Bu açıklama sonrasında bir saldırı gerçekleşebilir.
01:31:53Eğer bir saldırı gerçekleşirse İsrail'e İran ve Hizbullah tarafından bunun baş aktör olarak kullanılacağı
01:32:02ve İsrail'de yaklaşık bin noktanın hedef alınabileceği ifade ediliyor.
01:32:08O yerlerden bir tanesi Tel Aviv, diğeri Kudüs ve en önemlisi de aslında Hayfa olacak.
01:32:14Hayfa'ya Lübnan Hizbullahı çok ama çok önem veriyor.
01:32:18Özellikle orada hem elektrik tesisleri var hem de uluslararası askeri liman orada söz konusu.
01:32:24Dolayısıyla Hayfa'da bu gelişmeler takip edilirken dün İsrail ordusuna ait bir fırkateyin
01:32:30Hayfa limanına demirledi.
01:32:32Olası bir tehlikeye karşı orada nöbetini sürdürüyor.
01:32:36Bu gelişmeler devam ederken İsrail ordusu tarafından açıklamalar da yapılıyor yetkililer tarafından.
01:32:41Dün özellikle güvenlik toplantısı gerçekleştirildi başbakan Benjamin Netanyahu tarafından.
01:32:46Onun öncesinde de İsrail askeri yetkilileri, askeri ordu sözcüsü şunu söyledi.
01:32:53Güvenlik düzeyimizin değişimine dönük bir hamle yapmıyoruz.
01:32:57Yani vatandaşların özellikle Tel Aviv'de sokaklarda, parklarda, bahçelerde, kafelerde,
01:33:04restoranlarda, sahillerdeki hayatının normal seyrinde devam ettiğini görüyoruz, gözlemliyoruz.
01:33:10İsrail ordu yetkilisi şunu söyledi.
01:33:12Bu aslında buna inanmamak lazım.
01:33:16Şöyle yani bunu dikkate alıp hayatımıza devam etmemeliyiz.
01:33:20Bir savaş halindeyiz.
01:33:22Dolayısıyla 6-7 cepheden bir saldırı gelebileceği ifade ediliyor.
01:33:27Toparlayacağım.
01:33:28Özellikle dün Gazze şeridinde İsrail 2 noktayı hedef aldı.
01:33:33Onlar okullar ve bu okullarda Filistinli, özellikle Gazze'de yaşayanların, sığınmacıların,
01:33:41orada savaşın etkilerinden kaçmaya çalışanların sığındıkları geri vurdu ve en az 25 kişi hayatını kaybetti.
01:33:49Bunu da söyleyelim ve sözlerimizi bu şekilde toparlamış olalım.
01:33:53Şimdi devam ediyoruz.
01:33:55Ümit uzuna dönelim yeniden.
01:33:57Ümit bize bölgedeki son durumu aktaracak, Lübnan'da neler oluyor sorusunu
01:34:02Geceden sabaha ne oldu?
01:34:04Saldırılar devam etti mi?
01:34:06Ümit uzun dinleyelim.
01:34:13Göksu dün burada hareketler yaşanmış.
01:34:16İsrail ordusu hava saldırılarına devam etmişti.
01:34:18Bunları da canlı yayında ekranlarınıza taşımıştık.
01:34:20Bu bölgede Lübnan, İsrail sınır hattında.
01:34:23Sonrasında ise bir sessizlik hakim oldu.
01:34:25Ama akabinde zaman zaman savaş uçaklarının seslerini bölgede duyabiliyoruz.
01:34:29Tehdit uçuşları diyebiliriz.
01:34:31Gece iki buçuk sularında ise Hizbullah kanadından İsrail'in kuzeyine bir askeri birliğe saldırı gerçekleşti.
01:34:38Bu saldırıda da Hizbullah kanadının az önce söylemiştim ölü ve yaralılar olduğunu belirtiyor.
01:34:43Ama İsrail kanadında bunun tam tersi olarak sadece iki askerinin yaralandığını belirtiyor.
01:34:47Son sıcak gelişme, son dakika bilgileri bunlar.
01:34:51Bunun yanında da elbette Hizbullah'ın bir hazırlığı olduğunu biliyoruz.
01:34:55Bunu söylüyorlar, paylaşıyorlar.
01:34:57Zaman zaman da bu tarz küçük denilebilecek saldırılara imza atabiliyorlar.
01:35:01Hizbullah kanadından, Lübnan'ın güneyinden, İsrail'in kuzeyine yapılan saldırılar söz konusu.
01:35:06Sınırda ise yine İsrail'in saldırıları devam ediyor.
01:35:10Yani karşılıklı olarak şu an için tehditsel nitelikte saldırılar gerçekleşiyor.
01:35:15Ama şu an için her iki kanattan da özellikle Hizbullah kanadından o açıklamalarında Hizbullah liderinin,
01:35:21Nasrallah'ın yapmış olduğu açıklamalarda İsrail'e gereken cezayı vereceğiz niteliğinde.
01:35:25Bir saldırı henüz söz konusu değil.
01:35:27Ama bunu şöyle söyleyeyim.
01:35:29İki günde 110'ın üzerinde füze gönderildi İsrail'in kuzeyine.
01:35:34Bunlara küçük deniyor Hizbullah kanadından.
01:35:38O yüzden de şu anda ciddi bir saldırı hazırlığında olduğunu biliyoruz.
01:35:41İsrail'in de bu saldırıya yönelik karşılık vermesi bekleniyor.
01:35:45Şu anda da süreç burada Lübnan, İsrail sınırında.
01:35:48Şu an gün sessiz başladı ama bu her saat her an değişebilir Göksu.
01:35:54Peki şimdi ümit uzun da dinledik.
01:35:57Emrah çakmakta.
01:35:58Bölge aslında teyakkuzda.
01:36:00Her an bir gerilim olacak mı olmayacak mı 24 saat içinde.
01:36:04İsrail'li yetkililerden de pazartesi gününe işaret edildi.
01:36:09Bugün bir gerilim olabilir.
01:36:11Savaş çıkar neticesinde.
01:36:14Dün sızma girişimi olabilir denildi.
01:36:17İsrail sınırında buna yönelik önlemler alındı.
01:36:21Gece saatlerinde bekliyor musunuz böyle bir gerilim?
01:36:24Tansiyon yüksekliyor hocam.
01:36:26Şimdi aslında son birkaç gündür yaşadığımız bu bölgesel savaşın ilk aşaması belki de psikolojik savaş.
01:36:33Çünkü her gece İran bir misilleme harekatını gerçekleştireceğini
01:36:39bugün bu akşam yarın diye söyleyerek aslında İsrail'li İsrail'lileri ve bölgeyi sürekli olarak teyakkuzda tutuyor.
01:36:48Bunun iki etkisi var.
01:36:50Birincisi bu sürekli teyakkuz hali bölgedeki gerilimi yüksek tutuyor.
01:36:58Bunun düşmesini engelliyor.
01:36:59Bu da ikinci faktör.
01:37:02Bu teyakkuz halinin devamlı hale gelmesi aslında asıl misillemenin yapılacağı günün dikkatini düşürüyor.
01:37:10Yani her gün bu bilgiler geldiğinde asıl yapılacak gün gelen bilgi bu kadar ciddiye alınmayacak.
01:37:15Yani ben bugün yarın kısmında artık evet gittikçe yaklaşıyor bu misilleme zamanı.
01:37:22Ama ne zaman olacağı konusunda hala net bir şey söyleyemeyenlerdenim.
01:37:26Çünkü Tahran bunu bu misillemeyi ani bir misilleme değil.
01:37:32Çünkü hatırlayın Nisan'da iki hafta sonra gerçekleştirmişti misilleme operasyonunu.
01:37:39Ani değil etkili olması noktasında daha düşüncesi o yönde.
01:37:44Ve ben açıkçası İsrail'in kendi topraklarından ziyade işte bu vekilleri üzerinden Hamas, Hizbullah, Husiler gibi vekilleri üzerinden yapacağını
01:37:54ve bu vekillerin de topyekun yapacağını düşünüyorum aynı anda.
01:37:57Ve aslında şimdi biz birkaç gündür Lübnan sınırını çok ciddi takip ediyoruz.
01:38:04Ve bu yaşanan hem Hizbullah'dan İsrail'e İsrail'den de Lübnan'a karşı bu harekatlar operasyonları takip ediyoruz.
01:38:11Ama aslında Ekim ayından beri Hizbullah bölgede İsrail'in kuzeyinde huzursuz etmeye rahatsız etmeye devam ediyor.
01:38:20Yani biz Lübnan sınırında devamlı olarak İsrail piyadelerinin ya da İsrail tanklarının Hizbullah tarafından vurulduğunu biliyoruz.
01:38:29Ve burada aslında kaybı da var İsrail'in 7 Ekim'den beri.
01:38:34Ama bugünlerde bu kadar dikkat kesilmemizin nedeni asıl işte bu misillemenin bu harekatın Hizbullah üzerinden gerçekleşme olasılığı.
01:38:43Ve o yüzden de işte büyük çaplı bir saldırı gerçekleştirecek mi Hizbullah buna bakıyoruz.
01:38:50Geçen günlerde yapılan saldırıları misilleme olarak görmemek lazım.
01:38:55Çünkü 50 füze 60 füze bu Hizbullah için çok küçük rakamlar.
01:38:59Hizbullah'ın elinde 15.000'den fazla füze olduğunu tahmin ediyoruz.
01:39:04Burada ve bir misilleme olacaksa İsrail üzerinde de İsrail'in hava savunma sistemini delerek bir hedef vurması isteniyorsa bu füzelerin 50-60 değil yüzlerce füzenin aynı anda ateşlenmesi lazım.
01:39:19Ve gerçekleşirse de böyle olacaktır zaten ne zaman olacağını kestirememekle birlikte.
01:39:25Şu da önemli Lübnan'ın güneyi Litani nehrinin güneyi zaten yapılan anlaşmalarla Hizbullah'tan boşaltılması buranın silahsızlandırılması gereken uluslararası hukuka göre bölge hala Hizbullah'ın elinde.
01:39:40İran bunu zaten düzeltiyorum İsrail bunu zaten kullanıyordu bir süredir.
01:39:47O yüzden de buraya yapılan İsrail tarafından buraya yapılan saldırıların uluslararası toplumda negatif bir etkisi yok.
01:39:55Yani zaten uluslararası hukuk dediğimizde İsrail ile işlemiyor uluslararası hukuk ama İsrail kendi lehine bunu işletebiliyor.
01:40:04O yüzden burada böyle bir durum var.
01:40:06Ama İsrail'in kuzeyi de Ekim'den beri zaten gittikçe boşaltıldı.
01:40:10Yani daha İsrail yönetiminin kararıyla bölgedeki insanlar güneye çekilmişti.
01:40:16Orada evet ufak tefek yerleşim yerleri kalmış son yapılan bu saldırılardaki gelen bilgiler o yönde.
01:40:24Ama baktığımızda buralarda boş.
01:40:26Yani buralara düşen sınırın hemen güneyine yani İsrail'in en kuzey bölgesine düşen füzelerin de çok bir karşılığı yok.
01:40:34Bu füzeler eğer işte muhabiriniz de söyledi zaten bölgedeki Tel Aviv gibi veya daha önemlisi stratejik limanları.
01:40:46İsrail'in kuzeydeki stratejik limanlarına askeri tesislerine düşmesi burada asıl İsrail'in hedef.
01:40:54İsrail'e karşı alınan hedef ve İsrail'de bu bölgesel savaşa iten nokta burası olacak.
01:41:00Peki şimdi Amerika Birleşik Devletleri ve İsrail arasında sıkı bir bağ var bunu görüyoruz.
01:41:07Amerikan medyası da İran'ın bu yapılan tüm işte burada açıkladığımız ziyaretlere rağmen İsrail'i vurmaya kararlı olduğunu.
01:41:16Ve fakat bu yönde de itiraz çağrısında da bulunulduğunu söyledi.
01:41:20Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı Blinken'da G7'den mevkidaşlarla görüştü.
01:41:27Ve G7 itibariyle dün bir açıklama yapıldı bir bildiri kınama mesajı.
01:41:32Bunların karşılığı olur mu İran'da?
01:41:34Şimdi İsrail saldırdı, saldırdı, saldırdı.
01:41:37Suikastleri gerçekleştirdi, işte insanların bulunduğu alanlara yönelik saldırılar oldu.
01:41:44Bunları tabi İsrail yapmadı, üstlenmedi, söylenmedi.
01:41:48Ama kafalarda birçok soru işaretini de beraberinde getirdi.
01:41:51İsrail taşı attı, attı, attı şimdi itidar çağrısı İran için yapılıyor.
01:41:57İran bunu yapar mı? Yapmak zorunda mı?
01:42:00Şimdi aslında biz 7 Ekim'den 8 Ekim'den sonra Gazze'ye yapılan tüm bu İsrail'in saldırılarında
01:42:09Amerika'nın önce itidar çağrısı sonra da bunun belli işte limitlerinin çizilmesi için bölgeye gönderdiği komutanları, yetkilileri ne baktığınızda
01:42:21İsrail'i bir şekilde sınırlandırmaya çalıştığını o zaman da gördük.
01:42:25Ama aralarında öyle bir bağ var ki Göksu Hanım, dünya üzerinde başka hiçbir iki devlet arasında böyle bir savunma güvenlik bağı yok.
01:42:34Yani İsrail Amerika'nın istemediği şeyleri yapsa dahi Amerika arkasında durmak zorunda kalıyor burada.
01:42:42Bunun için imzaladıkları anlaşmalar var.
01:42:45Amerika'daki İsrail Yalnızlığı Lobinin baskısı var.
01:42:49Bölgede Amerika'nın politikalarını desteklemesi gereken bir atlama tahtası olarak nitelendirebileceğimiz belki İsrail var.
01:42:58Yani tüm bunları bir araya getirdiğinizde bu ikili ilişki geriye düşmüyor, aşağı inmiyor.
01:43:05İtidar çağrısı İran'ın özelinde veya bölge özelinde devam eden bu Amerika'nın bölgede bir savaş istemediğini biz biliyoruz.
01:43:12Ama bu insani açıdan insanlar ölmesin diye değil.
01:43:16Amerika özellikle seçim satım halinde bölgedeki bir savaşta avantajlı değil.
01:43:22Çünkü bölgede savaş ihtimali Amerika'nın daha çok işine yarıyor.
01:43:27Savaş çıktığı zaman İsrail zannediyor ki veya umuyor ki diyeyim kendisiyle birlikte hareket edecek olan bazı Arap devletleri de olacak.
01:43:37İsrail'in fikri bu.
01:43:39Ve bunlar net şekilde belli olsun bölgede kutuplaşma oluşsun ve artık İsrail burada kendi hedefine ulaşabilsin.
01:43:48Ama Amerika'da biliyor ki bu tip bir sıcak çatışma bir bölgesel savaş olduğunda bugün Amerika'nın ve İsrail'in kısmen yanında olan bazı Arap devletleri bölgede o zaman bu kadar yanında olamayabilir.
01:44:03Çünkü toplum baskısı kamuoyu baskısı var.
01:44:06Bölgede bir İslami kimlik Arap kimliği vesaire baskın gelebilir ve bugün İsrail'in Amerika'nın yanında olduğu kadar yanında dahi olamayabilir o şartlarda.
01:44:17Şimdi Amerika bunu öngörüyor.
01:44:19İsrail biraz daha Netanyahu yönetimi özellikle bu anlamda biraz daha fitursuzca davranıyor ve biraz da inançla yani bunu rasyonel bir fikirden ziyade bir inanç üzerinden de yapmaya çalışıyor.
01:44:35O yüzden bu çatışma halini İsrail körüklemeye devam edecek ve Amerika'da olabildiğince anladığım kadarıyla durdurmaya çalışacak.
01:44:46Evet şimdi İran sizce tüm bu yaşanan süreci daha önce de çok eleştirildi.
01:44:54İşte yeterli değil danışıklı dövüş mü Trump'ın yaptığı açıklamalarda işte İran saldıracak dedik biz de anlaştık gibi böyle telefonda şaibeli iddialarda da bulundular.
01:45:07Şimdi buradan devam edecek olursak fakat İran'ın içinde de bir kaynayan rejim var.
01:45:14Çünkü bir ideoloji bir inanç uğruna bu misyonu bölgede Orta Doğu'da yürüten bir grup, gruplar daha doğrusu.
01:45:23İran eğer getiri kadar istenilen düzeyde tepki vermezse bu gruplardaki liderliğini kaybeder mi?
01:45:32Zaten şu anda en çok konuşmamız gereken belki de İran üzerinde nokta burası.
01:45:38Çünkü İran şimdi bir misilleme yapmak zorunda cevap vermek zorunda.
01:45:43Burada artık herkes hemfikir bu zorundalığı şu nedenle söylüyorum.
01:45:47Eğer bir misilleme yapmazsa önce rejim güvenliğini sonra ulusal güvenliğini tehlikeye sokar İran.
01:45:54Rejim güvenliğinden kastım şu zaten bölgede bir ülkesinde bir rejim karşılıklığı gittikçe yükseliyor.
01:46:02Ve rejimin birçok alanda yetersiz kaldığı hatalar yaptığı ve İran'ı güçsüz bıraktığı noktasında da İran toplumunda algı gittikçe genişliyor ve sertleşiyor, sabitleşiyor.
01:46:18Şimdi buna zaten bu fikir varken bu saldırılar gerçekleştiğinde cevap verememesi bu fikri besleyecektir.
01:46:27Ulusal güvenlik noktasında da şöyle söyleyebilirim.
01:46:30İran'ın direniş ekseni dediği bu vekiller aslında İran'ın sınırının ötesinde sınırı koruyan örgütler diye görebiliriz.
01:46:41Bölgede İran evet işte küçük şeytan büyük şeytan diye nitelendirdiği İsrail Amerika'ya karşı bir düşmanlığı var ama aynı zamanda bölgede diğer işte Arap devletleriyle de arası bugüne kadar iyi olmadı pek.
01:46:56Ve onlardan da bir güvenlik sorunu yaşıyor kendi siyasi fikri siyasi yapısı itibariyle.
01:47:03O yüzden bu güvenliğini sağlaması noktasında bu vekillerle arasının iyi olması vekilleri kendine bağlı tutması lazım.
01:47:12Ve eğer bir cevap vermezse zaten Hamas özelinde yani Gazze'ye karşı yapılan Ekim'den beri saldırılar önemli.
01:47:22Hamas'ın kendi vekillerinden birinin liderinin ölmesi bir de cevap verememesi bunlara baktığımızda vekillerin de İran'dan kopması muhtemel eğer cevap vermezse.
01:47:32Çok teşekkür ediyoruz. Doktor Tolga Sakman konuğumuzdu. Kendisiyle sıcak bölgeyi konuştuk efendim.
01:47:37Şimdi çok kısa bir ara aranın ardından biz kaldığımız yerden devam ediyoruz.
01:47:41Efendim gündem haber kuşağıyla devam ediyoruz. Konuklarımızla bu dilimde de konuşacağız.
01:48:01Önemli başlıkları açıklamalar üzerinden değerlendireceğiz.
01:48:04Taraflar ne? Söyledi. Bundan sonra Orta Doğu'da ne olacak? Dünyanın gözü kulağı aslında bu bölgede.
01:48:11Emekli Turgeneral Prof. Dr. Esat Aslan konuğumuz gazeteci Güngör Yavuz Aslan'la da değerlendireceğiz.
01:48:17Şimdi açıklamalarda bakalım Sayın Yavuz Aslan. İran'dan gelen bu çarpıcı açıklama Tel Aviv'in üstünde İHA'ları görüyoruz.
01:48:27Ve şehirlerinizi bırakın Ebabili ordusu intikam için geliyor yazdı İran.
01:48:35Ebabili ordusu derken neyi kastetti? Ve Tel Aviv'e yönelik bir aslında tehditkar içerik var.
01:48:42Dün akşam da bunu konuştuk. Kim uzmana göre bu sadece laftan ibaret kalır. Hiç de bir şey yapamaz İran dedi. Katılıyor musunuz?
01:48:50Katılmıyorum. İran vuracak ama düşük.
01:48:52Bu görüntü gerçek olacak mı?
01:48:54Tel Aviv'e kadar bu siyahların gelmesine ABD izin vermez. Ama Şam Büyükelçiliği'ni İsrail vurduktan sonra verdiği cevap bir benzer cevabı verecek.
01:49:04Ne yapmıştı? 300-400 tane füze, drone, siyahı. Yani bu gördüğümüz Ebabili ordusu görseli gibi olduğu silahlı siyaları havalandıracak kendi ana karasından.
01:49:15Tabi ABD bunu vuracağını ve İsrail'i koruyacağını söyledi.
01:49:19Ya da bunu yapmazsa Suriye ve Lübnan'daki vekilleri üzerine ki Lübnan ve Suriye'de devrim muhafızları da var. Bu atlanıyor.
01:49:27Yani Suriye'nin içinde devrim muhafızları. Buradan karadan roketli ya da füzeli saldırı gerçekleşecek.
01:49:32Biz saha pratiğine baktığımızda bu iki hazırlığı görüyoruz.
01:49:36Burada şiirlerinizi bırakın. Bu İran'ın resmi X hesabından yayınlanan bir şey. Ben de takip ettim Gökse Hanım.
01:49:43Şiirlerinizi bırakın. Çok önemli. 10 ayda, 7 Ekim 2023'ten bu yana kadar 600 bin İsrail'li ülkeyi terk etti. Bu çatışmalardan dolayı.
01:49:53Ebabili ordusu İslam tarihinde KB'ye saldırmak için gelen bir orduyu, Kur'an-ı Kerim'de de açık olduğu üzere Ebabili kuşlarının ayaklarından bırakılan taşlarla etkisiz hale getirilmesi.
01:50:07Bu siyaları Ebabili kuşlarına, roketleri ve bombaları bıraktıkları o taşları bırak, İslami bir referansla cevap veriyor.
01:50:16Bu da teopolitik zeminde İsrail karşılıklarının bir sonucu.
01:50:19Şimdi İran bu propagandayı yapmak zorunda Gökse Hanım. Şu anda bütün Şii dünyası, bütün Orta Doğu şunu soruyor.
01:50:25Göreceğiz, kırmızı çizgiler açıldı. İran bir kağıttan kaplan mı, yoksa bizi motive ettiği gibi Kudüs'ü kurtaracak,
01:50:32en büyük askeri güçlerinden biri Kudüs gücü olan, Mescid-i Aksa'yı özgürleştireceğiz diye yıllardır Şii gençleri mücadele ettiren, savaştıran bir lider ülke mi?
01:50:42Bütün Orta Doğu'da bu soruluyor. Cevap veriş şekli çok önemli.
01:50:46Ama şunu söyleyeyim, İran'ın düşük ya da yüksek yoğunluklu saldırısından sonra İsrail de vuracak.
01:50:52Şam Büyükelçiliği'nden sonra aynı şekilde oldu.
01:50:55ABD ordu bu süreci şöyle tolera etti, İsrail'e cevap ver ama İran'ın cevap vermesine neden olacak şekilde değil.
01:51:02İşte İran'ın içinden roket ve dronlarla saldırıldı diye bir açıklama oldu.
01:51:07Şöyle bir bakış açısı getirelim, herkesin sorduğu şu var, İran ve İsrail savaşacak mı?
01:51:14Bütün Orta Doğu'da sorulan soru şu ve ABD burada ne yapacak?
01:51:18Bu kırmızı çizginin tam olduğu zamanlardayız.
01:51:21Yani ben Şam Büyükelçiliği'ne bir diyorum, İsmail Haneye'nin öldürülmesine iki, üç ne olacak?
01:51:27Geriye Hasan Nasrallah kaldı yani İsrail'in vurabileceği en üst düzey Hasan Nasrallah.
01:51:31Ondan sonra devlet başkanları kaldı. İran'ın hazırlığı var baktığımızda.
01:51:35Sürekli propaganda yayılıyorlar. Ben Şam Büyükelçiliği'nden Nisan'daki bu süreci karşılaştırıyorum.
01:51:40Gene o füzeleri depoladan çıkarttık dediler, aynı benzer görselleri yaptılar.
01:51:44Üst düzey komutanları sürekli açıklama yapıyor ama İran'ın içinde bir sorun var.
01:51:49Türk medyasının buraya dikkatini çekmek istiyorum. Sürekli gözaltılar var resmi açıklandığı için.
01:51:5420'nin üzerinde üst düzey görevli gözaltına alındı. Bunlar İsmail Haneye'nin güvenliğinden sorumlu olan isimler çoğu.
01:52:01Genel düzeyinde ve istihbarat şefi düzeyinde gözaltılar var.
01:52:04Bence bu süreçte içeride bakılması gereken bir şey.
01:52:08Tabii bu Tel Aviv vurgusu çok önemli. Tel Aviv ve Hayfa'yla ilgili bir bilgi vereyim.
01:52:14Hizbullah buraları dronlarla görüntülemişti, görüntüye yayınlamıştı.
01:52:18İşte kameramızın, siyalarımızın, dronlarımızın altında kentlerimizi vurabiliriz diye.
01:52:25İşte İsrail'den gelen de cevap var. Siz bizi vurduğunuz halde biz de size cevap vereceğiz.
01:52:30Burada belirleyici olacak göksalım Amerika Birleşik Devletleri.
01:52:34Biden dedi ki Nisan saldırısında diyelim 300-400 tane füze, dron, siya atıldı.
01:52:40%90'ını yok ettik ve İsrail'i koruduk.
01:52:42Burada İran'ın Arap ülkeleri karışmasının açıklamasına da bakmak lazım.
01:52:46Bir önceki saldırıda Ürdün'ün hava sahasını açması, hava savunma sistemlerini açması İran füzeleri için.
01:52:54Irak'ın hava sahasının kullanılması, İran Arap ülkelerini uyardı.
01:52:58Bu sefer bir savaş nedeni sayacağız.
01:53:00İsrail'in savunması için hava sahasının kullanılmasının savaş nedeni sayacağız.
01:53:07Yani artık el yükseltildi. Bundan sonra ne konuşabiliriz?
01:53:10Ne konuşabiliriz?
01:53:11Savaşı konuşabiliriz.
01:53:12Artık Hulusi Akar eski bir savunma bakanımız diyor ki savaşlar ilan edilmiyor, yaşanıyor diyor.
01:53:17Evet şu anda zaten savaşın içinde değil mi?
01:53:19Belki de diyor tabii.
01:53:20Sayın Arslan'a da soralım çünkü bunun adı savaş değil mi diye merak ediyoruz Sayın Yavuz Arslan.
01:53:26Daha ne bekliyoruz ya da İran tepki vermediği için mi bunu böyle düşünüyoruz?
01:53:31İran açıktan İsrail'e savaş ilan etmediği için ya da İsrail İran'la savaş halindeyiz diye bir açıklama yapmadığı için
01:53:38bunu bir savaş tanımlamıyoruz. Yüksek yoğunluklu çatışma, karşılıklı gerginlik o şekilde tanımlanıyor.
01:53:44Bir de İran'la İsrail'in, işgalci İsrail'in şöyle bir pozisyonu, kara sınırları yok Göksan'ın.
01:53:48Arada Irak, Ürdün gibi ülkeler var. Yani fizik olarak birbirlerinin sıfır noktaları yok.
01:53:53Sıfır noktası olan Suriye, Ürdün, Mısır ve Lübnan.
01:53:56Zaten Hizbullah ve Şii milislerin gerginlikleri bu noktada oluyor.
01:53:59İran eğer topyekun bir savaşa girerse kara unsurları olarak vekiller üzerinden bunu gerçekleşecek.
01:54:06Ama bu, söyleyeyim, bütün Orta Doğu analizlerinden, devlet başkanlarından,
01:54:10Sayın Cumhurbaşkanı'nın zaman zaman atıfta bulunan Orta Doğu Savaşı kapımızda.
01:54:14Bunun ön sözü yazıldı da. Görülen de şu ki, taraflardan biri İran ve İsrail olacak.
01:54:19ABD de bu sürecin içinde olacak.
01:54:21Biz belki ileride konuşacağız, ileride Türkiye açısından bakmam. Biz nerede olacağız?
01:54:25Bu savaşın kara sahası Suriye ve Lübnan olacak gibi gözüküyor.
01:54:30Suriye bizim komşumuz. Altını çizerek söylüyorum, Suriye'deki PKK varlığı ne olacak?
01:54:35Türk devlet aklının çok stratejik adımlar atması lazım.
01:54:38Güney sınırlarımızı acilen güvenlik altına almamız lazım.
01:54:42Bu bölgedeki gerginlik Suriye'ye yansır mı?
01:54:44Tabii.
01:54:45O zaman Suriye'ye yansırsa bizimle de ilgili olarak mı düşünmek gerekiyor bu kısmı?
01:54:50PKK'yı ABD, Suriye'deki PKK'yı İsrail'in emrine verecektir.
01:54:54Bak verebilir demiyorum. Bu kadar da iddialım. Verecektir.
01:54:58Çünkü bu sefer ne dedi? PKK terör örgütü değil sözde.
01:55:02Demokratik Suriye güçleri DAEŞ'le mücadelede kara gücüm dedi.
01:55:06Bu sefer ABD şu açıklamayı yapacak.
01:55:09İsrail mağdur, İran bütün unsurlara saldırıyor.
01:55:13Yeni bir düşman tanımı yapacak sahada.
01:55:16Demokratik Suriye güçleri de bu yeni düşmana karşı kara gücüm olarak tanımlayacak.
01:55:20Yani her şeyi bir kılıf buluyorlar.
01:55:22Onun için Türkiye'nin atacağı stratejik adımlar çok önemli.
01:55:25Sayın Cumhurbaşkanımızın Rize'den, Sayın Erdoğan'ın her şeye hazırız.
01:55:29Libya ve Azerbaycan'da yaptıklarımızı yapabiliriz demesinin bana göre şifresi Suriye üzerinden.
01:55:34Eğer Suriye'de adı konmamış bir savaş çıkartırsanız, terör örgütü PKK'yı İkinci İsrail yaparsanız,
01:55:41ben buna töler etmem. Türkiye direkt girer Suriye'ye.
01:55:44Yani bu bambaşka bir şey demek.
01:55:46Sayın Aslan, hoş geldiniz diyelim.
01:55:48Emekli Tuğgeneral Prof. Dr. Esat Aslan'da yayıncanımız.
01:55:52Merhabalar.
01:55:53Sayın Aslan, Suriye üzerinden bir okumayla devam etti Sayın Yavuz Aslan ama
01:55:58buradan devam edelim.
01:56:00Sayın Cumhurbaşkanı'nın da geçtiğimiz günlerde yapmış olduğu açıklamaları birleştirerek.
01:56:04Bölgede olası bir gerilim, tansiyon yüksekliği devam ederse,
01:56:08adının ila savaş başladı denilmesine gerek yok.
01:56:12Şu anda bölgesel büyük bir krizin içinde değil miyiz zaten?
01:56:19Zaten bölgesel krizin biraz daha bir üst perdesine doğru geldik.
01:56:23Biliyorsunuz iki tane, Netanyahu'nun koruyucusu Pentagon,
01:56:28Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanlığı'nı kastediyorum.
01:56:31Koruma gücü ki onun milli askeri strateji konseptinde çok açıkça yazar.
01:56:37Çünkü İsrail'i korumak doğrudan doğruya Amerika Birleşik Devletleri'nin kitaplara yazılı.
01:56:43İngilizcesini söyleyeyim, hemen Türkçesini söyleyeyim.
01:56:45United States Foreign Policy and Military Installation.
01:56:49Amerika Birleşik Devletleri'nin dış politikası ve askeri inaklanmalar kitabı,
01:56:54daha 1979'dan itibaren son zamanlara,
01:56:59diyor ki ben Amerika Birleşik Devletleri silahlı kuvvetlerini şu iş için gönderin.
01:57:05Bir, diyor ki bana petrolü silah olarak kullanma ve bu petrolü silah olarak kullananlar,
01:57:11özellikle OPEC'i kuranlar, hepsi hakkın rahmetine kavuştu biliyorsunuz.
01:57:15İngilizcesi enerji yollarına karşı yapacak her türlü şeyi ben bizzati olarak,
01:57:21çünkü dünyaya ilan ettiği için söylüyorum.
01:57:23Üçüncüsü de aramızda anlaşma var mı ya da olmadığı gibi bir bakmak için,
01:57:28İsrail'i korumak Amerika Birleşik Devletleri silahlı kuvvetlerin görevlidir.
01:57:32Bu kitaplara geçmiştir.
01:57:33Ben hatırlıyorum, Amerika Birleşik Devletleri'nin kongresinden,
01:57:36keşke bilseydim getirirdim, gösterirdim yani bu sayfaları.
01:57:40Bu konu, yani ABD'nin bölgedeki çeşitli olasılıklara karşılık vermeye hazır olmak için takviye gönderiyoruz dedi.
01:57:48Kim söyledi?
01:57:50Amerika Birleşik Devletleri, Austin.
01:57:52Austin'in önemli özelliği neydi?
01:57:54CENTCOM'dan oraya tayin oluyor.
01:57:56Yani bu konuda ki, CENTCOM olayları, CENTCOM deyince hepimizin bildiği,
01:58:07Çin'in söylüyorum, merkezi devletler komutanlığı olarak ifade ettiğimiz,
01:58:15Austin'in eski görevi, yani kurilla olarak bakmayın olaya,
01:58:18çok önemseyerek baktığı bir yerdir.
01:58:20Tabi biliyorsunuz hem İran, burada üç tane devlet var, devlet aklıyla yönetilenlerden.
01:58:28Tabi ABD'nin devlet aklıyla, yani böyle establishment falan ve ses nizam falan söylüyor,
01:58:34devlet aklıyla yönetilen ABD, İran ve Türkiye var.
01:58:39Onun için bu işe bakmak lazım.
01:58:42İki tane uçak gemisi gönderilmek gibi bir takım lafı güzahlar yapılır.
01:58:48Uçak gemileri bunun merkezinde olan bir muharebe grubudur.
01:58:53Yani 14'ten 32 gemiye kadar gelir.
01:58:58Yani siz o bölgeye, tekrar söylüyorum, CYN71, United States Ship, Theodore Roosevelt'ı gönderiyorsanız,
01:59:09bu uçak gemisi sadece uçak gemisi değildir.
01:59:12Yani biliyorsunuz 12 Temmuz 2024'ten beri ABD'nin 5. Flosu vardı,
01:59:19bu Körfez bölgesinde burada görev almıştır.
01:59:22Yani bu Kızıldeniz, Uman, Hint Okyanusu, operasyon alanına ulaşmıştır.
01:59:27Yalnız çok da ilginç bir şey daha söyledim.
01:59:30Yani bunlar 86 yapımıdır, öteki tarafta 89 yapımıdır.
01:59:35Bunu da söyleyeyim, en önemli, en yeni gemisi 2017'de hizmete giren General Ford'dur.
01:59:42Yalnız bunların yüksek irtifa balistik füze taşıdığını
01:59:47ve bunların biliyorsunuz ABD'nin geliştirdiği bir kavramdır.
01:59:52Tatbikat, özellikle deniz tatbikatları esnasında doğrudan savaşa girmek olusudur.
01:59:59Yani biliyorsunuz ABD'nin özellikle Moderna'nın seçildikten sonraki müdahalesi,
02:00:06arka bahçesinin de ötesine gitmiştir, kendi alanıdır.
02:00:09Onun gibi doğrudan doğruya tatbikat yaparken doğrudan doğruya savaşa girer.
02:00:13Yani balistik füze savunma kapasitesine sahip cruiserler ve destroyerler de bölgeye gelmiştir.
02:00:21Bunlar Theodore Roosevelt muharebe grubu olarak telakki edilir.
02:00:27Abraham Lincoln Akdeniz'dedir.
02:00:31Yani bunlar, efendim uçak gemisi gönderdik, uçak gemisinin korunması,
02:00:36yaraltısı, her işi yapabilecek tarzda bütün stratejik etkinlik üretecek tarza yapılandırılmışlardır.
02:00:47Yani bizde çok TCG Anadolu gemisi var.
02:00:50Ya kardeşim TCG Anadolu gemisinin etrafında kaç gemi var onu ortaya koymamız lazım.
02:00:56Tabi Pentagon aynı zamanda karadan balistik füze savunma kabiliyetlerini arttıracak dedi Austin.
02:01:05Ve bu çok önemli bir konu.
02:01:07Pentagon'dan yapılan yazılı açıklamaya göre ABD Savunma Bakanı Austin ile İsrailli Mekki Taşı Yorgalan
02:01:17konuyla ilgili telefon görüşmesinde bunlar basına açıklanacak tarza ortaya koyuldu.
02:01:24Yani şöyle söylememiz lazım.
02:01:26İran ve onun uzantıları kaynaklı tehditler ediyor.
02:01:32Ve de çok da açık söylediler.
02:01:34Dediler ki terörü ve sarsılmaz şekilde destek vermeye devam edeceklerini buldular.
02:01:41Yani ABD her daim Netanyahu'nun yanında.
02:01:46Diyerek ben sözü bırakayım.
02:01:48Sorduğunuz sorulara tek tek cevap verebilirim.
02:01:50Buyurun hocam.
02:01:52Şimdi Esat hocamın dediği çok önemli.
02:01:54Amerika Birleşik Devletleri faktörünü iyi konuşmamız lazım.
02:01:577 Ekim 2023'deki Aksa tufandan sonra ne dedi?
02:02:00İsraili sınırsız destek.
02:02:02Burası çok önemli Gökçü hanım.
02:02:04Üçüncü taraflar karışırsa müdahale olursa İsraili koruyacağız dedi.
02:02:08Şimdi en son saldırıdan sonra ABD Dışişleri Bakanı Blinken haberimiz yok.
02:02:12Olaydan haberimiz yok dedi.
02:02:14Ve bir saat sonra ABD'li yetkililer ABD İsrail'in güvenliğini sağlayacaktır.
02:02:19Şimdi bu Makkörgün de atıfta bulundu.
02:02:21Bazı Arap ülkelerinin içinde bulundu.
02:02:23Yeni ABD'nin güvenlik mimarisi.
02:02:25Ne dedi Nisan saldırısından sonra?
02:02:27Yıllardır dolar harcayıp bir süre emek sarf ettiğimiz şeyi İran'ın 5 saatlik hava saldırısının sırasında elde ettik.
02:02:34Bu dediği neydi?
02:02:36Haritadan da isterseniz anlatayım.
02:02:39İran'dan yani bunlar vekilleri gösteriyor.
02:02:41Bu füzeler anlatırken Irak'ın hava sahası kullanılması.
02:02:44Ürdün'deki hava sahasını açması ve hava savunma sistemlerinin kullanılmasına izin vermesi.
02:02:49Yani Arap ülkelerinin İsrail'in güvenliği için ABD ile birlikte hareket etmesi.
02:02:55Makkörg bunu diyor.
02:02:57Orta Doğu'da yeni bir güvenlik mimarisi.
02:02:59Gazeteci Güngör Yavuz Arslan bunun teyidi nasıl?
02:03:01Ben fotoğrafa bakarım.
02:03:03Doha'da en son İsmail Haneye'nin cenaze törenine katılmayanları sayalım.
02:03:08Mahmud Abbas, Suudi Arabistan, Ürdün.
02:03:11Temsilci göndermeyen ülkelerden söylüyorum ya da çok düşük temsilci.
02:03:14Türkiye Meclis Başkanlığı düzeyinde ve Dışişleri Bakanları düzeyinde temsil ediyor.
02:03:19İşte yeni Orta Doğu'nun durumu bu.
02:03:21Eğer bir kapışma, büyük bir kapışma olursa Orta Doğu Savaşı'nda ABD safları belli ediyor.
02:03:26Yani bunların içine de Arap ülkelerini de aldı.
02:03:29Bu ABD ve İsrail için büyük bir kazanım.
02:03:32Yani Orta Doğu'nun Arapların milli davası Kudüs.
02:03:36Kudüs ama o Arap ülkeler Kudüs'ü işgal eden İsrail'in yanında yer alıyor.
02:03:40Gelecek dönemde bunu çok da göreceğiz.
02:03:43Elbette ki burada Suriye'ye de bakmak lazım.
02:03:45Bizim için çok önemli olduğunu.
02:03:47Terör örgütünün varlıkları, devlet dışı aktörlerin, Rusya...
02:03:51İsrail tüm bu karışıklıkla şimdi şunu görüyoruz Sayın Yavuz Aslan.
02:03:55Nasıl yorumlarsınız?
02:03:57ABD'de seçim var.
02:04:00Aslında ABD bu krizin bölgeye yayılmasını istemiyor birçok ülkeye.
02:04:05Fakat neten yahu herkes bir yerde bir noktada uğraşırken...
02:04:09İşte İran'ın kendi içindeki karışıklık var.
02:04:12İdeolojik farklılıklar hem ekonomik hem de farklılaşmalar.
02:04:17Neten yahu tüm bu bölgedeki karışıklığı fırsat bilerek...
02:04:21Gükle güç katmaya veya ilerlemeye çalışıyor.
02:04:25Sertleşiyor her geçen gün.
02:04:27Şunu merak ediyorum.
02:04:29Tam da bu gerilimler devam ederken...
02:04:31Herkes Gazze'ye yoğunlaşmışken...
02:04:34Kendi içindeki sorunlarla boğuşurken...
02:04:37Neten yahu Suriye'yi de karıştırmak ister mi?
02:04:40Tabii. İki bölge hedeflerinde.
02:04:42Asıl amacı vardır diyebilir miyiz?
02:04:44Tabi Arz-ı Mevud'un içinde Suriye.
02:04:46Galant bunu açıktan söyledi.
02:04:4830 km Güney Lübnan ve Suriye'deki Golan bölgesindeki Şii milis varlıklarını atıfta bulundu.
02:04:54Burayı eninde sonunda etkisizleştireceğiz.
02:04:56Peki bunu nasıl yapacaklar?
02:04:58Askeri bir müdahaleyle.
02:04:59Netanyahu başlığında çok iyi bir yerden bakış açısı getirdiniz.
02:05:0290'lı yıllarda bakan yardımcısıyken Netanyahu açık bir röportajı var.
02:05:06Karsınlıkları diyor ki ABD'yi bana bırakın.
02:05:08Ben ABD'yi nasıl kontrol edeceğimi bilirim.
02:05:11Medyasını, siyasetini ve sosyal hayatı üzerinde etkin var.
02:05:16ABD'yi bana bırakın.
02:05:17Şimdi bu konjöktürde Trump da gelse, Kamara Harris de gelsin...
02:05:20Beyaz Sarayı'dan alabileceklerini biliyor.
02:05:22Şunu biliyor.
02:05:23İstediğim bir şekilde saldırdığımda ABD beni dövdürmez.
02:05:2755 bin askeri var.
02:05:28Açıktan söylediler.
02:05:29Onun için İsmail Hane'yi suikastı gibi, Golan bölgesinin ötesine hedefi alması gibi...
02:05:35Güney Lübnan'ın hedefi alması bu.
02:05:37Netanyahu'nun bu planı zaten.
02:05:39Başbakanlığı vaat ederken Gazze'yi halledeceğim.
02:05:41İki tane, üç tane vaatte bulundu.
02:05:44Biliyorsunuz koalisyon başbakanı Gazze Kasabı.
02:05:47Hamas'ı, Hizbullah'ı ve İran'ı halledeceğim.
02:05:49Birleşmiş Milletler'deki toplantısında ne dedi?
02:05:51İran'a sürprizlerimiz var dedi.
02:05:53İran'a da sürprizlerimiz var.
02:05:55Bunun üzerine konserde olmuş bir Gazze Kasabı'ndan söz ediyoruz.
02:05:58Konjöktürü kullanmaya çalışıyor.
02:06:00Tahran'da İsmail Hane'nin bu öldürülmesi akıl tutulması gibi.
02:06:03Yani burada ya Alamane'yi dini lideri vurabilirlerdi.
02:06:07Yani büyük hedef olarak ya da İsmail Hane'yi.
02:06:10Buna karşı İran'ın refleksinin ne olacağını İsrail hesaplıyor.
02:06:15Diyor ki ben İsmail Hane'yi burada vurduğumda bu bana füze atacak.
02:06:18ABD bu füzelerin büyük bir çoğunluğunu düşürecek.
02:06:21Bu da benim tekrar İran'ı vurma hakkı verecek.
02:06:23Sen bana füze attın.
02:06:24Benim İsmail Hane'ye suikast ile alakam yok.
02:06:26Sen mi öldürdün? Kim öldürdüyse öldürdü.
02:06:28Yani o pozisyonda duruyorlar.
02:06:30Bu da gerginliğinin giderek arttırması.
02:06:32Ama bu gerginlikte ne görüyoruz?
02:06:34Gazze'deki vahşetin devam ettiğini görüyoruz.
02:06:36Güney Lübnan'daki İsrail askerlerinin taşkınlığını görüyoruz.
02:06:38Golan Tepesi'ne askeri yığınağını görüyoruz.
02:06:40Sanki hepsi bir şeyin hazırlığı.
02:06:43Sizin yaptığınız gibi akşamları Göksan'ın Tel Aviv'de de yayınlar yapılıyor.
02:06:47İsrail medyası.
02:06:49Ona baktığımızda yorumcular, eski askerler şunu söylüyor.
02:06:52İsrail 5 cephede savaşabilir mi?
02:06:54Bunu tartışıyorlar.
02:06:55Yapabilir mi?
02:06:56Hayır yapamaz.
02:06:57Peki Sayın Arslan'a da gidelim.
02:06:59Sayın Arslan, emekli bir Tuğgeneral olarak İsrail 5 cephede savaşabilir mi sizce?
02:07:08Gayet tabii gayet tabii.
02:07:10Amerika Birleşik Devletleri'nin arkasına almış bir şekilde.
02:07:14İsrail zaten bunu ortaya koydu.
02:07:16Hep bakın bütün savaşları kazanmıştır.
02:07:19Tek başına savaşabilir mi hocam?
02:07:22Evet.
02:07:23Tek devlet değil ki.
02:07:24Yani tek devlet olur mu?
02:07:26Amerika Birleşik Devletleri'nin kalkanını almış.
02:07:29Bırakın öte yatağı yandan.
02:07:31Hava savunma sistemine.
02:07:33Biliyorsunuz İsrail, İran'ın yapmış olduğu hava savunma sistemini güçlendirmek için
02:07:384 ülke uçaklarıyla yardım etti.
02:07:41Neydi bunlar?
02:07:42Suudi Arabistan, Katar.
02:07:44Bunların arasında hava savunma anlaşması var.
02:07:47Demir kubbeyi güçlendirme.
02:07:49Hatırlarsanız 300 tane, 300'e yakın kamikaze dronları atıldığı o büyük karşı savunma misillemesinde
02:07:59bakın Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Katar.
02:08:03Bizzat devlet olarak, Ürdün devlet olarak katıldı.
02:08:06Yani İsrail kendi blokunu tek başına kalmış, tek kişi kalmış bir canavar değil.
02:08:12Yani onu söylememiz lazım.
02:08:14Düşman imkan kabiliyetlerinin kabul ihtimal geleceğini ortaya koymamız lazım.
02:08:20Hatta ben söylemeyeyim.
02:08:21İsterseniz mesela Nisan ayında biliyorsunuz Gazze'deki bir İsrail saldırısında
02:08:28Haniye'nin 3 oğlu ve 4 torunu kaybettikten sonra
02:08:32El Cezire Uydu kanalına verdiği röportajda Haniye ölümler nedeniyle
02:08:38lakin bu önemli.
02:08:39Hamas'ın İsrail'le devam eden ateş kesmiş müzakerelerinde yumuşama olmayacağını söyledi.
02:08:47Real politik bu.
02:08:48Real politik de bu.
02:08:50Adam kendisi söyledi yani ben söylemedim.
02:08:52Yine ifade edeyim.
02:08:55Mesela Hamas sözcüsü Sami Ebu Zühri, Associated Press ajansına verdiği demeçte
02:09:05Haniye'nin kaybının grubu etkilemeyeceğini,
02:09:09geçmişteki krizler ve lider suikastlardan sonra grubun güçlendiğini söyledi.
02:09:15Bu da doğru bir tespit.
02:09:17Yani onu çok açık söyleyelim.
02:09:19Gerçek anlamıyla doğru bir tespittir.
02:09:21Yani bir kere bakın nereden nereye geldiğimizi hemen bana hatırlattınız.
02:09:28Teşekkür ediyorum Güngör Bey.
02:09:30Mesela çok da önemli 1967 6 gün savaşından sonra biliyorsunuz bütün etrafındaki şeyleri
02:09:40hem de çok güçsüz olduğu bir durumda yıkıp geçti İsrail.
02:09:431973'te Yom Kipur dediğimiz şeyde bir kefaret gününde baskın tarzında Birleşik Arap Emirlikleri
02:09:53Mısır dahil 110 milyonlu vurdular.
02:09:56Baskını da Suriye'de Golan Tepeler'e yaptı.
02:10:00Ne oldu?
02:10:01İsrail yine bu işin içinden çıktı.
02:10:03Bakın 1967 1 Eylül'ünde çok önemli bir şey vardır.
02:10:07Bu çok önemlidir.
02:10:08Hartun, Arap Birliği kongresidir.
02:10:11Üç hayır diye efendim uluslararası ilişkiler jargonuna benim derslerde öğrettiğimi ifade ediyorum.
02:10:18Ortaya konmuştur.
02:10:19Ne demiştir biliyor musunuz?
02:10:20Arap Birliği.
02:10:21Arap Birliği dediğiniz 52 tane ülke var.
02:10:24İsrail'i tanımaya hayır.
02:10:26İsrail'le barışa hayır.
02:10:28İsrail'le müzakereye hayır.
02:10:30Gelinen noktada biraz evvel siz söylediniz.
02:10:33Nedir?
02:10:34Efendim Abraham anlaşmaları.
02:10:36Ötesinde bakın düşünebiliyor musunuz?
02:10:39Biraz evvel söylediğim çok önemli.
02:10:414 tane Arap ülkesi uçaklarıyla Iron dome dediğimiz demir kubbenin uçak kısmını garanti ediyorlar.
02:10:51Bir tarafta bırakın Birleşik Arap Emirlikleri'nin vesaire bırakıyorum.
02:10:56Kıbrıs'ta biliyorsunuz.
02:10:59Agrotür üstünde biliyorsunuz.
02:11:01Yine de ifade edeceğim.
02:11:03İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri uçakların hususiyete ortak harekat ettiğini ve burayı değiştirdiğini biliyoruz.
02:11:10Yani Hasan Nasrallah neye çıktı söyledi?
02:11:13Ey Güney Kıbrıs Rum kesimi İsrail'le birlikteliğini kes dedi.
02:11:20Yoksa Güney Kıbrıs Rum yönetimi de düşman ülkeler safına yazıyoruz dedi.
02:11:26Yani ben bunun içerisinde İsrail gerekli yığınaklanmayı yaptığını.
02:11:32Ama şu var Amerika Birleşik Devletleri savaşın ne İran ana karasına ne de İsrail ana karasına gelmemesi için elinden geleni yapacağını ifade etmek istiyorum.
02:11:47Yani sınırlı bir saldırı en azından olacak.
02:11:50Tabii ki olması mümkün değil.
02:11:53Özellikle de velayeti fakir kurumunun başkenti konumundaki ve de ali rehberliğin yapmış olduğu toplantıdan sonra kırmızı intikam bayrağının dikilmesi
02:12:06İran'ın böyle bir konuya karşılık vermesini istihdaf ediyor.
02:12:13Bu eski tabirdir. Çok önemselim bu tabiri.
02:12:16Hedeflemek bundan kaçması mümkün değildir diyerek Gökçen Hanım'ın sözünü size bırakayım.
02:12:23Hocam.
02:12:24Soracağınız sorulara hazırım.
02:12:26Güngör Bey ile devam edelim.
02:12:28Şimdi İran'ın bölgedeki vekil güçlerine bakıyoruz.
02:12:31Ve İran'ın bölgedeki rolüne o zaman bakalım.
02:12:35Şimdi herkes İran'ın bu karşılık vermesini bekliyor.
02:12:39Eğer karşılık vermezse İran bu itibarını kaybeder mi?
02:12:43Evet. Nisan saldırısından sonra Şam'daki Büyükelçiliği vurulduktan sonra sonra cevap verme sürecinde Yemen'den,
02:12:50yani Direniş 80'inin siyasi kanalından bir açıklama geldi.
02:12:54İran'ın yanında olduklarını belirttiler ama şu ibareyi kullandılar.
02:12:57Eğer Büyükelçiliği'nin vurulmasına cevap vermezsen dediler Tahran'a tırnak içinde adam değilsiniz.
02:13:02Çok ağır bir dil kullandılar.
02:13:04Bir Şii ekseni var. Irak'ta işte Şabi, Suriye'de Zeynebin, Fanıbin Tugayları ve diğerleri,
02:13:10Lübnan Hizbullahı ve bölgenin diğer yanından bunlar.
02:13:13Bunlar kendilerini İran'a göre konsolide ediyorlar.
02:13:16Şimdi İran'ın canı yanda.
02:13:18İran kendisine yanına cevap vermezse bu Şii direnişinin sosyolojisi sorgulanır.
02:13:24Yani biz oraya...
02:13:25Kırılır mı bu?
02:13:26Kırılmaz ama sorgulanır.
02:13:27Husiler burada farklı mı?
02:13:28Tabii Husiler biraz özerk.
02:13:30Zaten Husiler dediğimiz Ensarullah hareketi.
02:13:32Husiler oradaki etnik grubuna da biraz daha özerk, daha farklı davranıyor.
02:13:37Çünkü Yemen iç savaşını...
02:13:38Şii hilali kırılır mı İran tam karşılık vermezse?
02:13:41İran kırılmasına izin vermez ama zedelenir.
02:13:44Çünkü bunlar birbirlerine iç içe.
02:13:46Yani para ve silahı İran'dan alıyorlar.
02:13:48Devrim muhafızları komutanları gidiyor, onları eğitiyor, konsolide ediyor.
02:13:52Kırılmasına izin vermemesi için ne yapması gerekiyor?
02:13:54Cevap vermesi gerekir.
02:13:55Ama nasıl bir cevap vermesi gerekiyor?
02:13:57Yani İsrail'i vurmuş gibi yapacak ya da benzer bir devrim muhafızları dediler.
02:14:01Uygun bir şekilde cevap vereceğiz.
02:14:03Yani bu saatten sonra devrim muhafızları bu açıklamayı yaptıktan sonra cevap vermeme durumları yok.
02:14:07Uygun şekiline ya Nisan'daki gibi o füze ve duranlar atacak ya da bu bir suikast adlanıyor.
02:14:12İsrail'in hedefleri suikast yapacaklar.
02:14:14Yani dünyanın dört bir yanında İsrail elçilikleri var, başka noktalar var.
02:14:19Ya da önemli İsrail işgal edilen Filistin topraklarında İsrail'in önemli bir kişisini vuracaklar.
02:14:24Yani bunu yapmak zorundalar.
02:14:26Zorundalar.
02:14:27Yoksa dediğiniz gibi şeyh ekseni kırılır ve sorgulanmaya başlar.
02:14:31Ama İsrail'in amacı bu değil mi zaten?
02:14:33Bölgedeki şeyh ideolojisini, şeyh hilalini kırmak değil mi?
02:14:41İsrail şunu yapmayı istiyor.
02:14:43Vekillerle onlarla uğraşmanı, büyük balığa gel diyor.
02:14:45ABD'yi az önce Esat Hocam dedi.
02:14:47Ben tek başına baş edemeyeceğini düşünüyorum ama ABD olunca her şeyi düşün.
02:14:51Amerika Birleşik Devletleri yanımdayken gel seni nükleer programını halledeyim.
02:14:55Zaten içeriye yerleştim.
02:14:56Yani Mosad ajanlarıyla her yere yerleşmiş.
02:14:59Ve senin dışarıdaki vekillerini kırayım.
02:15:02Bunu ancak Amerika Birleşik Devletleri ile birlikte yapar.
02:15:04Tek başına yapamaz.
02:15:05Bakın burada bir risk var.
02:15:06Eğer İran gemileri yakarsa, artık bundan ötesi yok.
02:15:10ABD'de olduğu zaman buradaki vekillerini karadan işgal edilen topraklara sokar.
02:15:15Artık ondan ötesi yok.
02:15:17Şimdi biz şunu hep tartışıyoruz ya zaman zaman.
02:15:20Bu bölgedeki en büyük güç kim?
02:15:22Ya da en büyük güç olmak isteyen grup kim?
02:15:25Suudi Arabistan neden İran'a destek vermiyor?
02:15:28Ya da İran'ın bu bölgedeki milislerine, bu bölgedeki gruplarına hiçbir açıklamayla arka çıkmıyor.
02:15:36Ürdün de aynı şekilde.
02:15:38İlk olarak İsrail'e.
02:15:40Mısır'ı da konuşalım.
02:15:42Gazze'ye yapılan soykırım da.
02:15:44Bunların hepsini koyalım.
02:15:46Bu bölge için şunu sormak istiyorum.
02:15:48İran, Şii, Hilal'i mi büyük tehlike Orta Doğu için?
02:15:52Yoksa farklı bir olgunluk?
02:15:55En büyük tehlike, birinci tehlike Siyonist İsrail.
02:15:58İkinci tehlike, ben de sizinle aynı fikirdeyim.
02:16:00İran'ın bu Şii ilanı oluşması.
02:16:02Halep'te yaptıklarını biliyoruz.
02:16:04Irak'ta Haçlı Şabiha üzerinden oluşturdukları güvenli sızdıklıyı biliyoruz.
02:16:08İran zaten bu güvenlik mimarlarını iyi sorgulaması lazım.
02:16:11Ama ABD öyle bir ördü ki az önce hocam anlattı ağaları.
02:16:15Suudi Arabistan istediği kararları alıyor.
02:16:17Mürdün hava savunma sistemleriyle destek veriyor.
02:16:19İran'ın bunu aşması, bunun üzerinde ötesine geçmesi çok zor.
02:16:23Bu sefer soru şu, İran ne yapacak?
02:16:25Bu güvenlik mimarlarıyla nasıl hareket edecek?
02:16:27Ben her zaman çok iddialı bir söz söylüyorum.
02:16:29İran bu baskıdan kurtulmak için hem ekonomik ambargo var hem de askeri baskı var.
02:16:34Türkiye ve Azerbaycan'la iş birliği yapacak.
02:16:36Başka hiçbir çıkış noktası yok.
02:16:38Zaten Hakan Fidan 4-5 gün önce bir röportaj verdi.
02:16:40Biliyorsunuz bir ilki söyledi.
02:16:42Cumhurbaşkanımız Erdoğan bölgesel bir askeri pak üzerine çalışıyor dedi.
02:16:45Sınırdaş ülkeler birbirine güvenmiyor dedi.
02:16:47İran, Irak ve sınırdaş.
02:16:49Bu iklim oluşmadıktan sonra İsrail, ABD üzerine çok gelir.
02:16:52Şöyle bir şey düşünelim.
02:16:54Türkiye ve İran'ın bir güvenlik mimarisi olsa.
02:16:56Irak ve Suriye'de normal olsa bir güvenlik olsa.
02:16:59Birimiz hepimiz hepimiz birimiz için.
02:17:01İran'a kimse saldıramazsa.
02:17:03İsrail bu adımları atabilir mi? Atamaz.
02:17:05İsrail yanına ABD'yi alıp Orta Doğu'da bu adımları atıyor.
02:17:09Türkiye'yi yanlarına almasa.
02:17:11Açıktan söylüyorlar bunu.
02:17:13Orta Birleşik Devletleri ya da İsrail kapalı kapılar ardında görüşüyor.
02:17:16Bunu Tahran'daki bir gazetecinin söylediğini söylediniz.
02:17:19Çok önemli.
02:17:21Bu iddia bu arada sıklıkla dile geliyor.
02:17:23Muhalif bir. Bizim Mollalar'ın varlığı Siyonistlerle karşılıklı diyor.
02:17:26Birbirleri için varlar diyor.
02:17:28Orta Doğu'da İsrail'in bu kadar saldırganlığı ya da İran'ın bu az önce dediğiniz yayılmacının deneyini.
02:17:33İran diyor ki Kudüs'ü kurtaracağım.
02:17:35Siyonist İsrail diyor ki İran bize en büyük tehdit.
02:17:38ABD'den ikide bir yardım istiyor.
02:17:40Artık kırmızı çizgiler kalmadı.
02:17:43Eğer masa diploması çalışmazsa buradaki bu yangın büyür.
02:17:48Bunu durduramazsın.
02:17:49Orta Doğu hep savaşlar tarihiyle. Az önce hocam anlattı.
02:17:52ABD'nin 55 bin askeri var.
02:17:54Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın sözüyle söylüyorum.
02:17:56Bunlar buraya neden geldi diyor.
02:17:57Bölgede 55 bin asker var. Gemileri saymıyoruz.
02:18:00Üstlerini saymıyoruz.
02:18:01Esat Hocam'a da gidelim.
02:18:03Sayın Arslan bu bölge için, Orta Doğu için kim daha çok tehlike?
02:18:07Kim daha büyük tehlike?
02:18:12Şunu söylememiz lazım.
02:18:14Kim daha çok tehlike derken değil.
02:18:16Şimdi bakın.
02:18:18Tahran'ı vazgeçirme ya da sınırlamaya yönelik çabalar kifayetsiz kaldı.
02:18:24Biliyorsunuz bütün olgular hiçbir şekilde.
02:18:27Bakın ben istihbarat diplomasisinin içinde yer almış bir kişi olarak söylüyorum.
02:18:34Hiçbir zaman efendim irtibat kesilmez.
02:18:37Onun için haliyle kaçınılmaz misillemenin bölgesel bir savaş çıkarmadan nasıl olacağına dair askeri, siyasi, diplomatik düzeylerde kalibrasyon çabaları ağırlık kazanıyor.
02:18:53Yani burada sözcüklerimi dikkat ederseniz bir istihbarat diplomasisi içerisinde seçerek söylemeye çalışıyorum.
02:19:05Tabi ki İrmağ'dan beri iptal edilen uçak seferleri var bölgede.
02:19:09Beyrut'tan tahliye haberleri var ve siz devamlı anons ediyorsunuz.
02:19:13Ve Tahran'da düşmanı gelmeye ayarlı yanıltıcı mesajlar herkese şunu söylüyor.
02:19:19İşte bu gece geliyor gelmekte de olan.
02:19:23Hani bu gece geliyor gelmekte olan.
02:19:25O sözcüğü de seviyorum ben.
02:19:27Güzel bir sözcük.
02:19:28Tabi ki şunu söylememiz lazım.
02:19:30Hatırlayın biraz evvel Güngör kardeşim de ifade ettiği bir Nisan tarihinde Şam'daki konsolosluk binasına saldırıya karşı 350 füze ve SİHA ile düzenlenen misillemenin caydırıcı olmadığından hareketli.
02:19:46Ben bu sözcüğü de söyleyeyim.
02:19:48Bu İranlılar bu sefer yanıtın farklı ve şaşırtıcı olacağını bu farklılığı yaratmak için de kapıları müzakereye kapatmaktan bahsediyor.
02:20:03Bakın bu çok önemli bir olgu olur.
02:20:05Yani bir devletle özellikle iki düşman devletler.
02:20:08Hatta ben geçenlerde bir yabancı kanala söyledim.
02:20:11Yani Börs adeta burayı ikinci evi olarak Börs dediğim CIA başkanı devamlı Doha, Kahire devamlı gidip veriyor ve diğer elemanlar geliyor.
02:20:21Bu çok bence gerçekten çok önemli.
02:20:25Tabi İran küçük düşürüldü.
02:20:27Bir kere bunu kabul etmemiz lazım.
02:20:29Egemenliği ihlal edildi.
02:20:30Kabul etmek lazım.
02:20:31Buna yanıt vermese itibarı iç dengeleri zarar verecek bir boyuta gelmiştir.
02:20:38Yani hiçbir caydırıcılığı kalmayacak.
02:20:40Hani bizde vardır ya bir zamanlar Yalova kaymakamının seviyesine kimse düşmek istemez.
02:20:46Onun için söylüyorum.
02:20:48Dahası İsrail küslahça saldırılarına devam edecek.
02:20:53Bunları ortadan kaldırmanız lazım.
02:20:55Sırada İranlı yiğitler, bakın Bekir güçlerin liderleri ve de Pastaran'ı ben dışarıda görüyorum.
02:21:07Biliyorsunuz İslam devrimi ihraç etmekte görevli olan örgüt hangi örgüttür?
02:21:13Sipahi, Pastaran, İnkiler ve İslami.
02:21:16Bizde neden sipahlar diye kullanmıyorlar?
02:21:18Devrim muhafızları falan diyorlar.
02:21:20Bir de İran devrim muhafızları diyorlar.
02:21:22Çok yanlış.
02:21:23Sipahi hoca.
02:21:24Bizim tarih derslerimizde bunu öğretirler.
02:21:27Şimdi sıradaki İranlı liderlerin olması, içerideki yerleşik Ahumd liderlerin olması,
02:21:33daha büyük savaştan kaçınmak için İran savaşa hazır olduğunu göstermek zorunda.
02:21:40Bakın bu önemlidir.
02:21:42Adeta bir dama değildir oynanılan oyun.
02:21:47Bir satrançtır.
02:21:48Satrancın da yeri de biliyorsunuz.
02:21:50Neresidir?
02:21:51İrandır.
02:21:52Hiç unutmayın.
02:21:53Ben her zaman ifade ederim.
02:21:55Konuşmaya başlarken.
02:21:57İran devlet aklıyla yönetilir.
02:22:01Bakın önemlidir.
02:22:02Altını çizerek, büyük ahlerle ifade ederek söylüyorum.
02:22:06Bunun yolu nedir?
02:22:07İsrail'in canını yakacak bir cezalandırma yöntemini ki kısastır onların çok da
02:22:12önemlidir.
02:22:13Çok da şey yaparlar.
02:22:15Yani bu sefer pazarlık yapılmayacak.
02:22:18Ne zaman olacağı önceden ABD ve bölgedeki müttefiklere iletilmeyecek.
02:22:26Çünkü bunu şundan diyorlar hocam.
02:22:28Nisan'da bildirdiler.
02:22:29Irak'a bildirdiler.
02:22:30Hava sahasını kapattı.
02:22:32Yani Irak'a bildirmek demek ABD'ye bildirmek.
02:22:34Çok önemli bir şey söyledi.
02:22:36Nisan'da füze atacaklarını söylediler Irak'a.
02:22:38Irak hava sahasını kapattı.
02:22:40O da Irak'a bildirmek ABD'ye bildirmek demek.
02:22:43Buyurun hocam.
02:22:44Sözünüzü kestim.
02:22:45Buyurun Sayın Aslan.
02:22:46Yani benim sözümü biliyorsunuz ben unutmam.
02:22:50Gerçi ama geçen seferki gibi pazarlık yapılmayacağını neyin ne zaman olacağı
02:22:58önceden ABD'deki ABD ve müttefiklere iletilmeyecek.
02:23:07Eğer bu halde gelişirse İran'ın artık stratejik sabır siyasetini tamamen rafa kaldırdığı
02:23:16büyük bir savaşı göze aldığını göstermektedir.
02:23:19Bakın bu çok önemli.
02:23:20Yani bugün yani dini yönetim falan diyorlar ama Ahund yönetimidir.
02:23:25Şian yönetiminin bekası için bu çok önemlidir.
02:23:30Yani tabii ki içeride de kendi şeylerine özellikle sipahlılara yani Türkiye'de
02:23:38söylendiği gibi söylüyorum devrim muhafızlarına kondurmamaya çalışıyor ki efendim dışarıdan
02:23:44bir roketle vuruldu vesaire diye.
02:23:4624 kişiyi niye tutukladın diye sorarlar adama.
02:23:49Yani İsrail'in Haniye suikastini resmen istenmemiştir.
02:23:54Bakın o önemlidir.
02:23:56Bakanlara konuşma hesabı getirmiştir.
02:24:00Herkese sessizlik hesabı getirmiştir.
02:24:04Saldırmasına dair sızıntılar İran'ı etkilemeye ve tepkisini sınırlandırmak için çalışıyor.
02:24:12Bu bir psikolojik harp stratejisini aldırmaktadır.
02:24:15Yani yapılanları çok makro seviyeden değil de büyük resme iyi bakmak lazım.
02:24:21Biliyorsunuz iki tane olay vardı.
02:24:23New York Times, The Telegraph hiçte İran'ın resmi açıklaması gibi dışarıdan vurdular demek.
02:24:30Efendim Birleşmiş Milletler 51. maddesine bütün dünya kamuoyuna ortaya kalan yani bize dışarıdan yapıldı.
02:24:39Yani Mossad, Siyah, Dehşet ve Vahşet ortaklarının saldırısı gibi göstermeye çalışıyorlar.
02:24:44Ama son olarak şu sözü söyleyeyim.
02:24:47Altı ay önce Abdullah İlhan çok önemli İstihbarat Bakanı.
02:24:54İsimler Abdullah İlhan çok kullanılan bir isimdi.
02:24:59Dışişleri Bakanı Amir Abdullah İlhan'dı.
02:25:03İstihbarat Bakanı'nın bir sözü var.
02:25:05Bu söz çok ilginç bir olguyu ortaya koyuyor.
02:25:08Bakın şunu söyleyeyim.
02:25:10Diyor ki Mossad ve aslında sadece Mossad söylemesi uygun değil.
02:25:15O kadar İran'a, İran'da güçlü bir ağ kurulmuştur ki tüm üst düzey makamlar Hamei dahil can güvenliği yoktur diyor.
02:25:27Yani Hamas lideri Hamei'nin öldürülmesi ne ittir?
02:25:32İt de değil, son da olmayacaktır.
02:25:35Bu çok önemseyerek söylüyorum.
02:25:38Bu belli bir kere.
02:25:40Yani sınırlamanın bir sınırlı mukabele sistemi şeklinde İran kamuoyunu dindirmeye çalışan bir şekilde olacağını söyleyebilirim.
02:25:55Evet, şimdi bölgeyi konuşuyoruz.
02:25:59Bundan sonra nasıl ödetecek İran bedelini?
02:26:03Bir anda akşam sabah böyle bir haber mi gelecek?
02:26:07Elbette artık resmi matemleri bitti, yasları bitti.
02:26:12Üst düzeyden paylaşımlar yapmaya başladı.
02:26:15Şimdi Nisan'da şöyle oldu.
02:26:17İran cevap verecek mi, vermeyecek mi?
02:26:19Benzer paylaşımları gördük.
02:26:20Devrim muhafızları aynı videoyu yayınladılar.
02:26:22Roketleri, füzeleri, yer altındaki depoları çıkarttı, çıkartma görüntüleri.
02:26:27Aynı senaryo tekrarlanıyor, Nisan senaryosu.
02:26:30Bunun için Hamaneyin yetkilerinin saldırı yetkisini zamanlaması açısından Cumhurbaşkanlığı'na devrettiği yönünde İran medyasında haberler var.
02:26:40Sürekli bu konuşuluyor.
02:26:42Ama bir saat sonra mı, bir gün sonra mı, iki gün sonra mı devrim muhafızlarının bu füzeleri ateşleme emri verecek biri mi?
02:26:48Ya da suikast.
02:26:49Nisan'dan farklı bir şekilde olabilir.
02:26:52Özellikle Tel Aviv'in fotoğraflarının, görsellerinin paylaşmaları Tel Aviv'in saldırı ihtimalini arttırıyor.
02:26:58Israrla orayı paylaşıyorlar işte.
02:27:00Babelik kuşlarını orada uçuruyorlar.
02:27:02Örnekleme üzerine veriyorum.
02:27:04Buna karşı asıl sorumlusu, yani bu atılacak.
02:27:08Geçen seferki gibi haber vermeyeceğiz.
02:27:10Hani önleminizi, tedbirlerinizi alın diye Irak üzerinden duyurdular.
02:27:14Direkt atacağız.
02:27:15Bu çok riskli bir durum.
02:27:17Neden?
02:27:18Bir sürü bölgede sivil uçuşlar var.
02:27:20Sivil hedefler var.
02:27:22Hani İran bu sefer çok sert gidiyor.
02:27:24Sert gidiyor.
02:27:25Buna karşı Amerika Birleşik Devletleri'nin, İsrail'in tabii geçenki gibi ortak bir savunma mekanizması gerçekleşecek.
02:27:32Ya da hiç düşünülmeyen, İran hep füze atacak diye beklerken,
02:27:36Suriye'deki ve Hizbullah üzerinden de etki oluşturabilir.
02:27:40Özellikle Suriye'de devrim muhafızlarının kendi personeli var.
02:27:43Oradaki Zeynep Uygun ya da Fatih Uygun ve diğer şeyi grupları kontrol eden.
02:27:48Buradan da biz çoklu füze ve roket saldırısını görebiliriz.
02:27:51Burada da SİA'lar var.
02:27:52Yani Suriye'deki İran noktalarında SİA'lar kısa benzeri füzelerin olduğunu biliyoruz.
02:27:57Bunları Golan'a çok yakın bir noktaya getirip Golan bölgesine ve Televve kadar atabilirler.
02:28:02Yani binlerce kilometre öteden atacaklarını Suriye'nin içinden de İsrail'i vurabilirler.
02:28:09Yani öyle bir duruma geldi ki bu.
02:28:11Yani İran'ın ne yapıp ne edeceği bütün Ortadoğu'da duyuluyor.
02:28:15Asıl bu saldırısından sonra bir savaş çıkacak mı?
02:28:18Asıl bunu konuşmamız gerekir.
02:28:20Çok teşekkür ediyoruz.
02:28:22Sayın Arslan ve Sayın Yavuz Arslan'a katkılarından dolayı kaldığımız yerden devam ediyoruz.
02:28:28İsrail Dışişleri Bakanı'nın Türkiye'ye tehditlerine karşı
02:28:31Milli Savunma Bakanlığı'ndan yanıt gibi cevap geldi.
02:28:34Bize Asker Millet derler notuyla paylaşılan videoya bakalım.
02:29:05Şimdi devam ediyoruz.
02:29:07Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı yetkilileriyle, Instagram'ın yetkilileri öğleden sonra görüşme gerçekleştirecek.
02:29:14Peki bu konunun ayrıntıları ne?
02:29:16Görüşme teklifi kimden geldi?
02:29:18Ayrıntıları Ankara'dan CNN Türkiye editörü Gülşen Coşkun'dan dinleyelim.
02:29:22Gülşen.
02:29:24Göksu aslında bu ilk toplantı değil.
02:29:26Geçtiğimiz hafta da bir toplantı yapılmıştı.
02:29:28Ne zaman erişim engeli gelmişti?
02:29:30Bir onu hatırlatayım öncelikle istersen.
02:29:32Cuma günü biz Instagram'a erişim engeli geldiğini görmüştük.
02:29:35Ardından işte ne zaman açılacak diye konuşmaya başladık.
02:29:39Bir taraftan da ne zaman açılacak diye konuşmaya başladık.
02:29:42Bir taraftan da ne zaman açılacak diye konuşmaya başladık.
02:29:45Bir taraftan da ne zaman açılacak diye konuşmaya başladık.
02:29:48Bir taraftan da ne zaman açılacak diye konuşmaya başladık.
02:29:52Bir taraftan da neden Instagram'a erişim engeli geldi konusunu konuşuyoruz.
02:29:57Şimdi sırayla bakalım istersen.
02:29:59Ulaştırma Bakanı bir açıklama yaptı.
02:30:02Özellikle bakanın açıklamasına baktığımızda önce bir resmi açıklamayı verelim.
02:30:06Ne dedi bakan?
02:30:07Abdülkadir Uraloğlu katalog suçluları çerçevesinde uyguladığı politikalar karşısında erişim engelli getirdiğimiz sosyal medya platformu Instagram yetkilileriyle geçtiğimiz hafta bir görüşme yapıldı dedi bakan.
02:30:19Az önce söylediğim konuda aslında bunun detayını verdi.
02:30:23Gerçekleştirilen görüşmede Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına uyulması konusunda hassasiyetlerimiz iletildi.
02:30:29Bugün kendileriyle öğleden sonra yeniden bir araya gelinecek taleplerimizin karşılanması hususunda gereğini yapacaklarını umuyor, olumlu gelişmelerin olmasını bekliyoruz.
02:30:41Peki şimdi bakan diyor ki taleplerin karşılanması hususunda gereğinin yapılacağını umuyoruz diyor.
02:30:49Peki bu talepler nelerdi?
02:30:51Şimdi geriye dönelim.
02:30:52Cuma günde neden Instagram'a erişim engeli gelmişti?
02:30:55Bakan da söyledi burada katalog suçlar çok konuşuyoruz.
02:30:58Katalog suçlar ne peki?
02:31:00Katalog suçlar dediğimiz aslında şöyle.
02:31:02İnternet ortamındaki yayınların düzenlenmesine yönelik olarak bunlara ilişkin bir kanun var aslında.
02:31:0956-51 sayılı bir kanun bu.
02:31:12Bu kanunun bir maddesinde katalog suçlar var.
02:31:15O katalog suçlar ne peki?
02:31:17Birkaç maddeden oluşuyor.
02:31:19Onların başında Atatürk aleyhinde işlenen suçlar var.
02:31:22Bunun dışında müstehcenlik var.
02:31:24Bunun dışında çocuklara yönelik cinsel istismar.
02:31:27Bir diğer madde bu katalog suçlara baktığımızda aynı zamanda kumar oynanması için yer ve imkan sağlama ve milli güvenliğe yönelik kanunla ilişkin olarak belirtilen ilgili suçlar var.
02:31:40Şimdi bu katalog suçlar denilenler bunlar.
02:31:43İşte BTK bir süredir Instagram'a yönelik olarak belirli içerikleri tespit etmişti.
02:31:50Ve bunların özellikle bu platformdan çıkarılması istendi.
02:31:55Bu platformdan çıkarılmayınca da daha sonrasında erişim engeli geldi.
02:32:00Şimdi BTK'nın resen bir erişim engeli alma hakkı da var.
02:32:04Mahkeme kararıyla da erişim engeli istenilebiliyor.
02:32:08İşte bu çerçeve kapsamında özellikle resen olduğu noktasında son durum bir erişim engeli Instagram'a getirildi.
02:32:18Şimdi bu noktadan sonra Instagram'da görüşmeler başladı.
02:32:21Zaten bakan da diyor geçtiğimiz hafta görüştük.
02:32:23Ne denildi? Biz şu şu içerikler özellikle ve Türkiye'nin hassasiyetleri var.
02:32:28Bu hassasiyetlerin yerine getirilmesini istiyoruz vurgusu yaptı Instagram'a.
02:32:33Bir taraftan Instagram'a yönelik olarak çifte standart vurgusu da yapılıyor.
02:32:37Nedir bu çifte standart?
02:32:38Geçtiğimiz haftalarda özellikle Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'nın bakan yardımcısı da buna ilişkin bir açıklama yapmıştı Ömer Fatih Zayan.
02:32:48Demişti ki özellikle batılı ülkelerin taleplerinin anında yerine getirildiği hızlı bir şekilde yerine getirildiği yönünde mesajlar vermişti.
02:32:57Ama Türkiye'ye gelince biraz bu noktada aynı tepkiyi ve aynı adımı göremiyoruz vurgusu da yapılmıştı.
02:33:05İşte şimdi gelinen noktada biz bakacağız Instagram'a ne gibi bir Instagram'a ilişkin bir adım atılacak.
02:33:13Tabi bu tartışmalar ne üzerine başlamıştı?
02:33:15Bir taraftan da Filistin ve özellikle suikastte uğrayan Hamas lideri Haniye'ye yönelik paylaşımlara Instagram'ın sansür uyguladığı yorumları ve tartışmaları yapılırken böyle de bir karar gelmişti.
02:33:31Tüm bu bağlamda bazı tepkiler de ortaya koyulmuştu.
02:33:34İşte şimdi bakacağız son durum ne olacak?
02:33:36Bu öğleden sonraki toplantıdan nasıl bir adım çıkacak onu takipte olacağız.
02:33:41Çok teşekkür ediyoruz.
02:33:42CNN Türk editörü Gülşen Coşkun aktardı detaylı bir şekilde.
02:33:46Şimdi enflasyon verileriyle de devam edeceğiz, piyasalara bakacağız.
02:33:51Çünkü borsanın açılmasıyla birlikte ikinci kez borsa devre kesti.
02:33:57Borsa İstanbul 100 Endeks'inde son gelişmeler nedir?
02:34:00CNN Türk ekibinden Arife Yılmaz bize son bilgileri, son notları aktaracak piyasalardan.
02:34:05Arife söz sana bırakıyorum.
02:34:12Göksu Borsa İstanbul 100 Endeks senede söylemiş olduğun gibi haftaya keskin bir düşüşle başladı.
02:34:19%6 civarındaydı bugün ve borsa ikinci kez devre kesti.
02:34:24%7'lere geldi düşüş ve yatırımcılar aslında merak ediyor.
02:34:29Bu düşüşün ardından ne olacak?
02:34:31Borsanın nereye evrilecek?
02:34:33Tabii bunları soracağız.
02:34:35Altın ve taraf yasaları uzmanı Şirin Sarı bizimle birlikte hemen soralım.
02:34:39Öncelikle bu borsa İstanbul Endeks'in düşüşü aslında sadece Türkiye'ye özgü bir şey değil.
02:34:45Tüm dünyada yaşanan küresel bir düşüş diyebilir miyiz?
02:34:49Zaten iki haftadır küresel borsalarda satış dalgası vardı.
02:34:53Bunu görüyorduk ki yabancı yatırımcının FED'den faiz indirimi beklentisi yükselmişti.
02:34:58Bu aslında bunun fiyatlaması diyebiliriz.
02:35:01Bunun üzerine bir de Cuma günü ABD tarım dışı istihdam rakamları açıklandı.
02:35:05İstihdam rakamındaki yükseliş ve istihdam piyasasındaki bozulma artık ekonomik olarak resesyona işaret etmeye başladı.
02:35:12Geçtiğimiz hafta yine Çin'den olumsuz veriler almıştık.
02:35:15Küresele yansıyan bir satış baskısı var hisse senetlerinde.
02:35:19Bizim borsa İstanbul'da geçtiğimiz hafta %3.84'lük düşüş yaşamıştı.
02:35:25Bu hafta ya da Asya'da ve bu gece 12 açılışıyla beraber aslında Asya seansında
02:35:33hem Japonya borsasında hem de Kore borsasında tarihinde en fazla düşüşünü yaşadığı günlerden bir tanesi.
02:35:40Pandemiden sonra ilk defa bu kadar borsada bir düşüş yaşanmış.
02:35:44Doğru artık küresel yatırımcılar yüksek faiz oranları dolayısıyla sıkışmış durumda.
02:35:50Karlılıklar düşmüş durumda. Bu noktada artık Amerika Merkez Bankası'dan olağanüstü bir faiz indirimi bekleniyor.
02:35:56Fiyatlamada buna paralel olarak ki FED'den hemen haber geldi.
02:36:00Faiz noktasında yeniden gözden geçirmek, ekonomik aktiviteleri canlandırmak adına konuşulabilecek bir toplantı düzenlenmiş oldu Japonya borsası düşüşünün sonrasında.
02:36:09Peki FED bu olaydan sonra yani bu düşüşten sonra hemen bir aksiyona geçti ve bir toplantı kararı aldı.
02:36:17FED'in bu toplantı kararı bu düşüşü etkiler mi?
02:36:20Düşüşü engelleyebilecek bir neden olabilir.
02:36:23Özellikle biliyorsunuz faiz indirimi konusunda Eylül ayını işaret ediyordu FED.
02:36:28Ama Temmuz ayı geçtiğimiz hafta toplantı vardı.
02:36:33Eğer bu ayı içerebilecek olağanüstü bir faiz indirimi gelirse FED cephesinde piyasalar normalleşebilir ve tekrar kazançlarını geri alabilirler.
02:36:44Çünkü faiz indirimi beklentisi bu noktada çok çok yüksek.
02:36:48Hem tahvil tarafının hem dolar tarafındaki çıkışların olduğunu görüyoruz.
02:36:53Bu yeniden aslında güvenli liman olarak altına Japonya'ya giriş yaptı.
02:36:58Yeniden hisse senedi piyasasına giriş yapabilir.
02:37:01Sizin de dediğiniz merkez bankasının faiz oranlarını arttırması, diplomatik gerginlikler, savaş gibi, copolotik riskler, küresel ekonomik krizler daha böyle devam ederse borsa yine böyle düşüşle devam eder mi?
02:37:16Aslında şunu sormak istiyorum.
02:37:18Buradan yatırımcılara çok merak ediyorlar.
02:37:21Borsa yatırımcıları neler söylersiniz?
02:37:24Şimdi küresel merkez bankaları faiz indirimine başladıktan sonra arttırma başladığında şunu söylemiştik.
02:37:30Dolar ana vatanına geri dönüyor demiştik.
02:37:32İndirim sırasında ise gelişmekte olan ülkelere başta Türkiye gibi piyasalara giriş yapması bekleniyor fonların.
02:37:39O yüzden küresel merkez bankaları faiz indirimi yaparsa bu bizim için pozitif.
02:37:43Çünkü bizim borsamız zaten neredeyse küresel borsalara göre yüzde elli iskontalı çalışan bir borsa.
02:37:48Dolar bazlı güçlü grafiklere sahibiz.
02:37:51Zaten yabancı tahliye tarafına giriş yapıyordu.
02:37:54Amerika'dan çıkacak paranın, doların, dövizin global piyasalardan Türkiye piyasası gibi piyasalara girmesini bekleyebiliriz.
02:38:02Bu bizim açımızdan pozitif bir gelişme olabilir.
02:38:04Peki bir de altın yükselişte, borsa düşüşte altındaki yükseliş devam eder mi yine küresel çapta baktığımızda?
02:38:15Altın bir miktar küresel gelişmeleri de fiyatlıyor.
02:38:18Küresel merkez bankalarının faiz arttırımları ile beraber altında ciddi anlamda bir baskılanma görmüştük.
02:38:26Her faiz indirimi söylemi ile beraber altında yeniden bir yukarı yönlü iğme görüyoruz.
02:38:31Bu da doların düşmesi, altının yükselmesi anlamına geliyor.
02:38:34Bu noktada eğer FED'den ani bir faiz indirimi gelirse ONS altında da yukarı yönlü bir tepki görebiliriz.
02:38:402.550-2.500 bandına kadar yükselişler gelebilir.
02:38:45Bu da iç piyasada gram altının zaten 2.600 seviyelerin üzerine yerleşti gram altın bu hafta itibariyle.
02:38:51Kapalı çarşıda şu an 2.440 seviyelerinden işlem görüyor.
02:38:562.700'ün üzerinde bir gram altın görebiliriz ONS altında yani 2.500 üzerinde bir fiyatlama olursa.
02:39:01Peki çok teşekkür ediyorum.
02:39:03Sağ olun.
02:39:04Evet kapalı çarşıdan aktardık.
02:39:06Altın ve para piyasaları uzmanı Şirin Sarı bizimle birlikteydi.
02:39:10Borsadaki bu düşüşü sabah %6 civarındaydı ve hemen borsa ikinci devre kesti.
02:39:17%7'lere ilerledi bu düşüş.
02:39:21Şirin Sarı aktardı.
02:39:23Düşüş ne kadar daha devam eder yine borsa yatırımcılarının en çok merak ettiği konular arasındaydı.
02:39:31Kapalı çarşıdan yayını tekrar size bırakalım.
02:39:36Efendim gündem haber kuşağında burada noktalıyoruz.
02:39:38CNN Türk ekranlarından ayrılmayın.
02:39:40Gün içi tüm gelişmeleri CNN Türk ekranlarında konuklarımızla değerlendiriliyor olacağız.
02:39:46Hoşçakalın.