Müstafi Tümamiral Cihat Yaycı, Türkiye'nin Somali tezkeresini değerlendirdi.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Değerli arkadaşlar, hepinizi saygıyla, sevgiyle, muhabbetle selamlıyorum.
00:11Bugün sizinle Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne sunulan 19 Temmuz 2024 tarihli Somali tezkeresi
00:19hakkındaki görüşlerimi paylaşacağım.
00:22Öncelikle Somali'de terörizm ve diyar tehditlere karşı güvenliğin sağlanması
00:31faaliyetlerine destek amacıyla bu ülkede 2 yıl sırayla Türk Sıhhalı Kuvvetleri'nin
00:36görevlendirilmesiyle ilişkin Cumhurbaşkanlığı tezkeresi söz konusu.
00:41Tezkerenin amacı çok net bir şekilde Somali'nin güvenlik ve istikrarını sağlamak amacıyla
00:47eğitim, yardım, danışmanlık faaliyetlerinin sürdürülmesi ki bu faaliyetler zaten devam ediyor.
00:54Somali savunma ve güvenlik kuvvetlerinin yeniden yapılandırılması, terörle mücadele
00:59eden kapasitesine ulaşması için destek sağlanması ki destek sağlanıyor.
01:05Ama burada ikinci bir bölümü var deniz güvenliği ile ilgili.
01:10Şimdi bu karadaki kısımlarla ilgili değil bu.
01:14Deniz güvenliği ile ilgili.
01:16Türk Sıhhalı Kuvvetleri deniz unsurlarının Aden Körpezi, Somali açıkları, Arap Denizi
01:22ve çevresinde deniz haydutluğu ve silahlı soygun ve deniz terörizmle mücadeleye yönelik
01:28uluslararası çabalara zaten çok uzun zamandır katkı sağladığı bilinmektedir.
01:34Yani yaklaşık 15-16 yıldır Türk Sıhhalı Kuvvetleri zaten deniz haydutluğu mücadele
01:41için terörizmle mücadele için Türk Deniz Kuvvetleri gerek NATO gerek müstakil olarak
01:47bu bölgede faaliyet göstermektedir.
01:512024'te de Birleşik Görev Kuvveti CTF 151'e yedinci kez kumanda edecek.
02:00Somali'de savunma ve ekonomik işbirliği konusu 8 Şubat 2024 yılında biliyorsunuz
02:07savunma ve ekonomik işbirliği çerçeve anlaşması imzalanmasıyla vücut bulmuştur.
02:12Anlaşma savunma işbirliğinin güçlendirilmesi ve Somali'nin ekonomik kaynaklarına etkin
02:19ekonomik kaynaklarının etkin kullanımı gibi amaçları gidiyor.
02:23Somali'de Türkiye'nin varlığı Osmanlı Devleti'ne de yakışıyor.
02:29Bunu çok net söyleyelim.
02:30Osmanlı Devleti'nde hem Orta Kağıda Ajura İmparatorluğu, Adai Sultanlığı, Osmanlı İmparatorluğu ile
02:39çok sıkı askeri ve ticari ilişkileri olan bir uluslararası ilişki olarak değerlendiriliyor.
02:47Özellikle Osmanlı İmparatorluğu ile askeri alanda birçok işbirliği yapılmıştır.
02:53Türk cezircisi Ali Bey, Somali filosuyla işbirliği yaparak Portekizlilerle savaşmıştır ve buradan Portekizlileri kovmuştur.
03:01Osmanlı İmparatorluğu, Adai Sultanlığında Habajistan-Adai Savaşı sırasında da Somali'ye yardım etmiştir.
03:12Modern ilişkiler deyince 1970'lerde Türkiye, Somali'ye kalkınma yardımı sağlamıştır.
03:201979'da Türkiye'nin Somali Büyükelçiliği açılmıştır.
03:261991'de Somali İç Savaşı nedeniyle maalesef kapatılmıştır.
03:322011 yılında Türkiye, Somali'ye kuraklık nedeniyle 201 milyon Amerikan Doları yardımda bulunmuştur.
03:412011 yılında yine aynı yıl İç Savaşı nedeniyle kapatılan Büyükelçiliğimiz Mogadişu'da yeniden açılmıştır.
03:49İç Savaşı'dan sonra bu ülkede açılan ilk büyükelçiliklerden biri olmuştur.
03:561991 yılında İç Savaşı oldu.
04:022011 yılında tekrar Büyükelçiliğimiz açıldı.
04:062007 yılında Türkiye, Somali'ye ilk büyükelçiyi atıyor ve bir eğitim merkezi açıyor Mogadişu'da.
04:202017'de Cumhurbaşkanı Erdoğan, Somali'yi ziyaret eden ilk cumhurbaşkanı oluyor.
04:26Şimdi her iki ülkede İslam İşbirliği Çeşkilatı üyesi ve Türkiye, Somali'nin en büyük destekçilerinden bir tanesi.
04:36Afrika boyunlusu denilen bu bölgede bütün devletler, Fransa, İngiltere, Çin, Japonya, Amerika Birleşik Devletleri,
04:47İtalya, İspanya, Kanada, Rusya, Hindistan, bütün herkes burada üst tutmaya çalışıyor.
04:56Çünkü burası hem doğal kaynaklar bakımından son derece önemli, çok zengin petrol ve doğal gaz var denizlerinde ve aynı zamanda büyük balık kaynakları var.
05:08İtalya ve İspanya'nın en büyük ilgisi de bu balık kaynaklarından kaynaklanıyor.
05:13Nedeni bu. Somali'nin balıklarını resmen İtalya ve İspanya çalıyorlar.
05:19Şimdi Türkiye ile Somali arasında müthiş bir işbirliği yapıldı.
05:23İşbirliği şu, aslında tebrik ediyorum bu işbirliğini yapanların ve mimarlarını ve imzalayanların.
05:30İşbirliği Somali'nin mavi vatanıyla Türkiye'nin mavi vatanı birleşiyor aslında.
05:36Ben böyle bir de köşe yazısı yazmıştım.
05:39Şimdi burada Somali'nin münasir ekonomik bölgesindeki okyanus kıyısında dolayısıyla 200 mil,
05:47hatta 200 mili uzanan, rahatlıkla uzanabilecek olan, karşısında karşı kıyısı olmayan bir Somali var.
05:57Yani bizim adalar denizi gibi 200 mil genişliğinde bir denizlikten bahsetmiyoruz okyanus kıyısında.
06:04Dolayısıyla maksimum 200 millik münasir ekonomik bölge ilan edilebileceği için 200 mili ilan etmiş durumda.
06:11Fakat Somali'nin bu 200 millik münasir ekonomik bölgesini koruyabilecek gücü yok.
06:20Ve Türkiye'ye gel beraber koruyalım, kaynakları da beraber kullanalım çağrısı yapmıştı.
06:28Bu resmen Somali'nin mavi vatanının Türkiye'nin de aynı zamanda mavi vatanı olduğu anlamına gelir.
06:35Petrolü, doğalgazı, balıkları beraber çıkartalım, başkaları çıkartamasın bana da bu konuda yardım et demiştir.
06:42Bu son derece önemlidir.
06:45Dolayısıyla bu önem çerçevesinde ben bu anlaşmayı imzalayanları canı gönülden tebrik ediyorum.
06:56Türkiye'nin Afrika'daki etkisi, Afrika boynuzundaki etkisi son derece artmıştır.
07:02Herkes burada bir yer kapmaya çalışırken, Türkiye yerinde tam en önemli jeopolitik noktasında var olmuştur.
07:15Var olma prosedürü yakalamıştır.
07:20Elbette bundan rahatsız olanlar vardır.
07:23Kimler de bunlardan rahatsız olan Amerika Birleşik Devletleri mi?
07:26Rusya, Çin, Hindistan, İtalya, İngiltere, Almanya, İspanya bunların hepsi burada bir üst kapma rekabetinde mücadelesindeyken,
07:40bırakın üst kapmayı üst almayı Türkiye, Somali'nin münasir ekonomik bölgesine ortak olmuştur.
07:47Buradan çıkartılacak petrol ve doğalgaz Türkiye'ye de gelecektir.
07:53Bunu sadece Türkiye mi yapıyor bugüne kadar?
07:56Hayır, İngiltere. İngiltere'de petrol mü çıkıyor?
07:59Almanya'da petrol mü çıkıyor?
08:01Hollanda'da petrol mü çıkıyor denizlerinde?
08:04İtalya'da petrol mü çıkıyor?
08:06Hayır, ama petrol şirketleri var bizim Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı gibi.
08:10Dünyanın her tarafında bu tür ülkelerle iş birliği yaparak %80 petrol ve doğalgazı kendilerine alıyorlar.
08:20%20'sini ilgili devlete veriyorlar.
08:22Basra Körfezi'nde bütün bu faaliyetleri yapanlar onlar.
08:27Arap Yarımadası'nda bütün bu faaliyetleri yapanlar onlar.
08:30Şimdi Türkiye bunu yaptığı için müthiş bir derecede Türkiye'ye kızgınlar.
08:37Türkiye'ye kızgınlar, onlar kızgın ve onların buradaki uzantıları kızgın.
08:43O nedenle bu Somali tezkeresine karşı çıkanların çeşitli bahaneler uydurmaya çalıştıklarını ve uçlarının dışarıda olduklarını düşünüyorum.
08:55Ya da konuyu hiç anlamamışlar.
08:57Konuyu biraz daha incelemelere gerekir.
08:59Ama burada eleştireceğim bir husus vardır.
09:01Eleştireceğim husus da şudur.
09:03Doğu Akdeniz'de hala 25 derece doğu boylamıyla Libya Anlaşması hattı arasındaki kalan alanda hiçbir sismik araştırma doğru düzgün yapılmamışken,
09:16sondaj faaliyeti yapılmamışken, Sevilla Üniversitesi haritası dışına 2020 son çeyreğinden itibaren çıkılmamışken,
09:25sondaj gemilerimizin ve sismik araştırma gemilerimizin, öncesi sismik araştırma gemisi Oruç Reis gidecek, ondan sonra sondaj gemisi gidecektir.
09:34Somali'ye gitmelerini de olumlu bulmuyorum.
09:39Şöyle bir çözüm öneriyorum.
09:43Barboros sismik araştırma gemimiz Doğu Akdeniz'de Sevilla Üniversitesi haritası dışında sismik araştırmalara başlasın.
09:5230 Mayıs 2020'de çıkılan ihale 30 Ağustos 2020'de neticelenmiştir.
10:01TPA'ya ruhsat verilmiştir ama hiç o ruhsat kullanılmamıştır.
10:05Şimdi kullanılsın. Bu bir.
10:07Oruç Reis de Somali'ye gitsin.
10:10Bir sondaj gemimiz mutlaka Doğu Akdeniz'de olsun.
10:14Doğu Akdeniz'de sondaj yapsın şu andan itibaren.
10:17Son kalan sondaj gemimiz ve sismik araştırma gemimiz zaten kalmamıştır.
10:22Abdülhamid Han maalesef Manamur'dan Alia'ya çekilmiş durumda.
10:27Yani Doğu Akdeniz'de şu anda hiçbir varlık göstermiyoruz.
10:30Bunların hepsini dengelemek lazımdır.
10:34Son söz olarak Somali'de.
10:37İşte biz niye Somali'nin münasır ekonik bölgesini koruyoruz?
10:42Ki orada koruyacak kime karşı? Balıkçılara karşı.
10:45Balıkçıyı sokmama. Başka bir askeri bir risk yok.
10:48Balıkçıyı sokmama.
10:50Karada tehditler var elbette. Limanlarda dikkatli olmak lazımdır.
10:54Çünkü orada terör örgütleri var.
10:56Aç diş abiler şunlar bunlar var.
10:59Bunlar iş için uzantıları var.
11:02Bunlara karşı dikkatli olmak lazım.
11:04Çünkü bunlar zaten dış güçler tarafından bu bölgedeki enerji kaynaklarını ele geçirmek için kullanılan vekalet savaşçıları.
11:13Terörist örgütler.
11:15Onlara karşı karada dikkatli olmak lazım.
11:18Denizde büyük bir risk yok.
11:20Ama velev ki risk olsun velev ki tehlike olsun unutulmamalıdır ki bedava peynir ancak fare kapanında olur.
11:30Saygılar sunuyorum.