Büyük İstanbul depremi kapıda mı? Prof. Dr. Naci Görür, CNN TÜRK'e konuştu
Dün Marmara Denizi'nde 4,1 büyüklüğünde deprem meydana geldi. Sarsıntı başta İstanbul olmak üzere çevre illerde de hissedildi. Peki, olası Marmara depremi kapıda mı? CNN Türk ekibinden Emel Telli ve Bilal Söyleyenoğlu, deprem uzmanı Prof. Naci Görür’e sordu.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Altı Şubat Kahramanmaraş depreminin ardından aslında
00:03akıllarda hep bir soru olası Marmara depremi kapıda mı? Ne
00:08zaman gelecek? Aslında bu korkuyla hep özellikle
00:10Kahramanmaraş depreminin ardından hep karşı karşıyayız.
00:14E düne baktığımız zaman dün de Marmara Denizi'nde dört nokta
00:17bir büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Bu da
00:20akıllarımıza tekrardan olası Marmara depremini getirdi. Peki
00:23olası Marmara depreminin ayak sesleri mi? En çok hangi
00:27noktalarda bu risk devam ediyor? Işte sorularımızın
00:29cevabını almak için yanımızda Profesör Doktor Naci Görür var.
00:32Hocam hoş geldiniz yayınımıza. Hoş bulduk. Hocam aslında hep
00:36bahsediyoruz, hep ekranlara yansıtıyoruz, dile
00:39getiriyoruz. Dün de bir deprem daha meydana geldi. Bu olası
00:42Marmara depreminin ayak sesleri mi? Şimdi basın alıştığı gibi
00:48soruyor devamlı. Demek ki biz ne kadar cevap versek hep aynı
00:52sorularla karşı karşıya kalacağız. Şimdi ııı Türkiye
00:58çevresinde ııı bir takım levhalar var. Hepsini
01:03saymayacağım ama bunlardan biri Avrasya levhası, diğeri
01:07Anadolu levhası. Şimdi bu levhalar arasında bir sınır var.
01:13O sınırda Kuzey Anadolu fayı. Bingöl Karlova'dan başlıyor.
01:20Marmara Denizi'nin içinden devam edip Yunanistan'a kadar
01:24gidiyor. Marmara Denizi'nin içindeki kısmı bu Kuzey
01:30Anadolu fayının ııı bizim işte deprem beklediğimiz fay zonu,
01:37fay kuşağı. Demek ki biz depremi Marmara'da Kuzey Anadolu
01:44fayının kuzey kolu üzerinde o levha sınırında bekliyoruz.
01:48Şimdi levha Anadolu levhası her yıl iki buçuk santim batıya
01:54gidiyor. Bu koca muazzam kara kütlesinin batıya doğru
02:00hareketiyle iki buçuk santim de olsa Kuzey Anadolu fayının
02:06ııı bazı sürtünmeye uğradığı yani kayma hareketinin
02:11olmadığı yerde çok büyük miktarda enerjinin birikmesine
02:17neden oluyor. Şimdi bu yerlerden biri de Marmara
02:22Denizi. Marmara Denizi'nin bir adalar güneyinde olan kısmıyla
02:27bizim ııı kumburgaz dediğimiz Yeşilköy açıklarıyla ııı yani
02:35Yalova açıkları arasında olan kesim. Oralarda Anadolu
02:40levhasının hareketi kolay olmuyor. Sürtünme var. Muazzam
02:45bir sürtünme. Biz onun için bu faylara kilitli fay diyoruz.
02:50Sürtünmenin olduğu yerde levha hareketi gerçekleşmiyor. O
02:55sürtünmenin neden olduğu güçle oradaki kayalar deforme oluyor.
03:02Yani aynen şuna benziyor. Siz yürürken bir kimse bir çocuk
03:06ceketinizi tutsa siz yürümeye devam etseniz ceketiniz deforme
03:12falan. Daha da yürürseniz o çocuk da çekmeye devam etse
03:17ceketiniz yırtılır. Deprem de aynen buna benzer. Yani levha
03:23hareketi durmuyor. Hareket ediyor. Hareket ettiği için o
03:27durmanın olduğu sürtünmenin olduğu yerde kayalar deforme
03:32oluyor. Ta ki sürtünme kuvveti ııı ne yeninceye kadar hareket
03:40kuvveti sürtünme kuvvetini yeninceye kadar yendiği zaman
03:44orası cart diye kırılıyor ve deprem oluşuyor. Şimdi onun
03:48için biz depremin ayakları mayakları kapısını ben
03:51bilmiyorum ama bizim bildiğimiz bir şey var. Marmara Denizi
03:57batısı kırılmış bin dokuz yüz on ikide. Doğusu kırılmış
04:01doksan dokuzda. Kendisi ise Marmara Denizi'nin içi en son
04:06ııı yani aşağı yukarı bin yedi yüz ııı bin yedi yüz ııı bin
04:16yedi yüz yetmiş altı diye hatırlıyorum şimdi. Kırılmış.
04:20Yani o günden beri o zamandan beri deprem olmuyor. Dolayısıyla
04:26muazzam bir şekilde burada enerji birikiyor. Ve bu enerji
04:30kırılmak zorunda. Hocam yedi ve üzerinde mi bekliyoruz? Evet.
04:34Yani kırıldığı zaman ııı o yani genel olarak yedi ve
04:39üzerinde. Mesela kumburgasvayı kırılınca yedi nokta iki minimum
04:44bekliyoruz. Maksimumda yedi altıya kadar çıkabilir. Şimdi
04:48dolayısıyla biz ııı bu bölgede önemli bir deprem bekliyoruz.
04:54Iıı şimdi bu arada zaman zaman böyle dörtlük dört nokta iki,
04:59dört nokta bir falan depremler oluyor. Bu depremlerin oluş
05:04yeri önemli. Tekirdağ tarafına doğru olanlar Tekirdağ Fayı
05:10bin dokuz yüz yüz on ikide kırılıp denizin içini de kırdığı
05:14için belli ölçüde Tekirdağ Fayı'ndan büyük bir darbe
05:18beklemiyoruz. Iıı orada özellikle ııı Itırakya
05:23Havzası'nın ııı rezervalarından çıkan gazların neden olduğu yer
05:29yer tektonik olmayan depremler meydana geliyor. Iıı bu
05:34dünkü deprem de muhtemelen onlardan biri. Yani bizi
05:37endişe ettirmiyor. Ama ııı doğuya doğru geldiğimiz zaman
05:43Marmara Denizi'nin ııı kumburgaz fayı, Adalar Fayı işte
05:48orada endişe ediyoruz. Yer yer krip nedeniyle küçük
05:53depremler orada da olabilir ama orası kilitli. Hocam Marmara'da
05:58hep Marmara diyoruz ama en çok riskli bölge neresi, ne taraf?
06:02Şimdi Marmara bölgesi dediğimiz zaman tabii bu riskleri fayın
06:07büyüklüğüne göre, derinliğine göre, özelliğine göre
06:11belirliyoruz. Bir de artı buradaki zemine göre
06:16belirliyoruz. Artı buradaki yapı stokuna göre belirliyoruz.
06:21Şimdi bu özellikleri üst üste koyduğun zaman özellikle
06:26deprem yani fayin kendisi deprem enerjisi ııı artı zemin
06:32göz önüne alındığı zaman İstanbul bölgesinin Marmara
06:37bölgesinin batı tarafı. Yani Avrupa yakası daha tehlikeli
06:43gözüküyor. Çünkü orada zemin oldukça kötü. Yani daha ziyade
06:48kumlu, kirli, siltli zeminler var. Yumuşak zeminler var.
06:52Yeraltı suyu fazla. Deprem dalgaları oraya geldiği zaman
06:56o bizim yani özellikle ııı böyle kayma dalgası dediğimiz
07:04VS otuz dalgaları yavaşlıyor. Iıı amplitütleri artıyor ve çok
07:10bölgeyi o bölgeyi çok sarsıp sallıyorlar. Uzun zaman
07:15kalıyorlar. Kolay kolay çıkıp gitmiyorlar. Ve yıkı büyük
07:19yıkıma neden oluyorlar. Iıı yani genelde böyle bir çok
07:24genel bakarsan olaya Asya yakası Avrupa yakasının daha
07:29iyi zemin bakımından ama her iki yakanın da Marmara Denizi
07:36kıyıları Marmara Denizi'ne yakın kesimleri böyle çok ııı
07:41deprem dirençli yapılar, evler, altyapı olmadığı sürece
07:46önemli yıkıma uğrayacak yerler olarak gözüküyor. Peki hocam
07:51çok teşekkürler verdiğiniz bilgiler için. Evet dediğimiz
07:54gibi aslında deprem gündemden bir an olsun düşmüyor. Ufak
07:58çaplı dünkü gibi olduğu gibi dört nokta bir büyüklüğünde bir
08:02deprem olsa bile hemen akıllarımıza olası Marmara
08:05depremi geliyor. Peki bu küçük çaplı depremler olası Marmara
08:09depreminin ayak sesleri mi? Özellikle baktığımız zaman
08:12hangi noktalarda risk daha büyük? Uzman konumuz Profesör
08:15Doktor Naci Görür'le birlikte bu konuyu konuştuk. Bu konuyu
08:18mercek altına aldık. Sözü yeniden sizlere bırakalım.