T24 yazarı Prof. Dr. Ayşe Naz Bulamur ile T24 editörü Hazal Sipahi’nin dizi, film ve belgesel gibi yapımları tartıştığı T24’ün yeni programı Ekran Aşkına yayında.
Ekran Aşkına'nın ilk bölümünde La pasión turca efsanesinin son halkası olan 2024 yapımı dizi var.
Antonio Gala'nın 1993 yılında yayınlanan ve en çok satanlar listesinde 9 ay boyunca kalan erotik gerilim romanı La pasión turca, ekrana ilk olarak 1994 yılında uyarlanıyor.
"Pek çok İspanyolun Türkiye hakkında bildiği tek şey" olan La pasión turca, 30 yıl aradan sonra başrollerinde Maggie Civantos ve İlker Kaleli'nin yer aldığı dizi ile yeniden ekranlarda.
Ekran Aşkına'nın ilk bölümünde La pasión turca efsanesinin son halkası olan 2024 yapımı dizi var.
Antonio Gala'nın 1993 yılında yayınlanan ve en çok satanlar listesinde 9 ay boyunca kalan erotik gerilim romanı La pasión turca, ekrana ilk olarak 1994 yılında uyarlanıyor.
"Pek çok İspanyolun Türkiye hakkında bildiği tek şey" olan La pasión turca, 30 yıl aradan sonra başrollerinde Maggie Civantos ve İlker Kaleli'nin yer aldığı dizi ile yeniden ekranlarda.
Category
🎥
Kısa filmDöküm
00:00T24 ekranından herkese merhaba. Ben Ayşenaz Bulamur.
00:13Ben Azal Sipahi. Bu programda bizlere ekrana bağlayan dizi, film, belgesel gibi yapımları konuşuyor olacağız.
00:19Naz Hocam bugün ilk bölümümüzde hangi yapımı verecek altına alıyoruz?
00:23Şu anda Netflix'te en çok izlenen dizilerden biri La Pasión Turca.
00:28İspanyol yapımı bir dizi ve biz bu dizide İstanbul'un ve Türk erkeklerinin nasıl temsil edildiğini tartışalım.
00:35Evet dizide Yaman diye Türk erkeği karakterimiz var.
00:38Olivia diye İspanyol kadının karakterimiz var.
00:40Ve Olivia İstanbul'a geliyor bir vesileyle.
00:43Daha sonrasında Yaman'la aralarında tutkulu bir aşk başlıyor.
00:47Bunun öncesinde birazcık tarihi arka planı konuşalım istiyorum.
00:50Çünkü dizideki İstanbul'da konuşacağız.
00:52Avrupa'nın ötekisi dediğimizde mesela benim aklıma hep daha çok Balkanlar gelir.
00:56Siz de La Pasión Turca'yı incelediğiniz yazınızda T24 için yazdığınız İngiliz ve Fransız yazarların da İspanyollara daha böyle bir Avrupa'nın ötekisi muamelesi yaptığını söylüyorsunuz.
01:10İspanya nasıl ötekileştiriliyor ve hangi gerekçelerle getirince batılı bulunmuyor?
01:16Ben İspanya İç Savaşı'nın romanlarda temsillerini araştırırken İspanya'nın doğu medeniyetleriyle özdeşleştirildiğini fark ettim.
01:251936-1939 yılları arasında savaşa katılan gönüllü İngiliz ve Fransız yazarlar İslam medeniyetinden etkilenmiş İspanya'yı ötekileştirir ve İspanya'yı böyle beyaz Hristiyan Avrupa'nın bir parçası olarak görmezler.
01:41Mesela cephede savaşan aslında askerlerin en fazla Müslümanlar kadar başarılı olabileceklerini söylerler.
01:49Askerler onlara göre umursamazları, başarısızları, organizasyon yeteneğinden yoksundur.
01:55Hemşire olarak görev alan kadınların da siyah saçlarına, esmer tenlerine bakıp ah ne kadar güzel şehrazat hikayelerindeki kadınlar gibi derler.
02:05Hatta işgal altından kurtulmaya çalışan kadınların hikayelerini bile sanki bir şehrazat masalı olarak anlatırlar.
02:13Böylece de aslında İspanya'yı ve savaşın politik önemini azımsarken kendi batılı kimliklerini de yüceltirler.
02:21Peki İspanya kendi batılı kimliğini nasıl yüceltir?
02:25Kendinden daha doğulu ad edilen İstanbul ile yan yana gelerek.
02:29İşte tam da bu noktada temsilin gücü devreye giriyor.
02:322024 yapımı Lepasyon Türka dizisi aslında Lepasyon Türka'nın ilk hali değil.
02:38Aslında üçüncü yapımı diyebiliriz.
02:40İlk Lepasyon Türka bir roman.
02:421993 yılında Antonio Gala tarafından yazılıyor ve 9 ay boyunca en çok satılan listelerde kalıyor.
02:481994 yılına geldiğimizde Lepasyon Türka'yı bir film olarak görüyoruz.
02:53Filmdeki Yaman karakteri ve orada Olivia'yı Desidera olarak görüyoruz.
02:57Desidera karakteri İspanyol oyuncular tarafından oynanıyor.
03:01Türkiye'li oyuncu sayısı az daha böyle yan yana rollerde yer alıyorlar.
03:05Ve Gamzeli Marina isimli bir YouTuber diyor ki Lepasyon Türka pek çok İspanyol'un Türkiye hakkında bildiği tek şey, İstanbul hakkında bildiği tek şey olabilir diyor.
03:15Yani bu 30 yıllık efsaneyi tekrardan aslında 2024 yapımı diziyle biz ziyaret ediyoruz.
03:211994 yapımı filmde ve kitapta da Desidera yani kadın karakterimiz
03:28aslında evliliğinden sıkılmış, sıkıcı bir evlilikten bu Türk tutkusu olan Yaman'a vurulan bir kişiyken
03:36dizide ise 2024 yapımı daha böyle akademisyen bir kadın.
03:41Belki de işte bir pozisyonundan seragat ederek ya da kadro almayı seçmeyerek Yaman'la olan tutkulu ilişkisinin peşine düşüyor.
03:50Zamanında 1994 yapımı film çekilmeden önce şöyle bir şey okudum Kadir İnanır'a ve Faruk Peker'e bunun teklifi gidiyor.
03:58Kadir İnanır Türkleri kötü gösteriyor diye oynamıyor.
04:01Faruk Peker'de kamusal anlamda bir tartışma yarattığı için bu durum.
04:06Tepkilerden ve baskıdan çekinerekten teklifi kabul etmiyor.
04:10Film gişe başarısı tabii ki ve gerçekten bu hani Lepasyon Türka fenomeni İspanya'da aşırı bir şekilde yayılıyor.
04:19Hatta öyle ki Guti Beşiktaş'a transfer olduğunda İspanyol basının attığı başlıklar işte Lepasyon Türka Türkiye'ye İstanbul'a kendini serbest bıraktı,
04:30tutkuyu serbest bıraktı falan gibi böyle başlıklar görüyoruz burada.
04:34Bizim şimdiki izlediğimiz ve konuşacağımız dizide de başrollerde Maggie Sivantos ve Yaman karakterini oynayan İlker Kaleli var.
04:42Olivia ve Yaman'ın yolları İstanbul'da nasıl kesişiyor, dizide nasıl bir İstanbul, nasıl bir Türkiye görüyoruz?
04:49Ve hani bu demin konuştuğumuz o İspanya'yı daha batılı, burayı daha orient gösterme, daha doğulu gösterme hali nasıl bu kurguluyor diyeyim?
05:01Şimdi zaten iki karakterin bir antikacı dükkanında tanışması da çok sembolik ve sanki yeni İstanbul'da, Türkiye'de bir eskiye ait, antika bir yer olarak gösteriliyor.
05:13Aslında çok enteresan İngilizler ve Fransızlar da yazdıkları romanda İspanya'yı ortaçağla özdeşleştirirken şimdi İspanyollar İstanbul'u böyle bir antika dükkanına indirgemişler.
05:25Ayrıca sonra da bir sahnede Yaman diyor ki Avrupalı Olivia bana Türk olduğum için güvenmiyor diyerek aslında aralarındaki kültürel farkın altını çizmiş oluyor.
05:36Oysa bakıyoruz Yaman da İspanyolca konuşuyor, dini kurallara göre yaşamıyor.
05:41Hani aradaki fark ne? Biri sarışın, biri esmer ama çok keskin bir kültürel fark da aslında yok.
05:48Bir de dizinin ilk açılış sahnesinde Olivia diyor ki İstanbul'un kendine has bir tutkusu, bir arzusu var.
05:57Burası uçurumun ortasında bir cennet diyor.
06:00Şimdi cennet demek belki kulağa hoş gelse bile aslında İstanbul'u öbür dünyayla özdeşleştiriyor ve diyor ki aslında şu anda Türkiye'nin bir sosyal politik bir gerçekliği yok.
06:12Türkiye daha böyle arzuyla, şehvetle özdeşleştirilmiş, Avrupa daha rasyonel aslında olduğunu altını çiziyor.
06:21Böyle karakterler hep ikilemler üzerinden kurulur.
06:25Böyle bir aydınlanmış modern Avrupa için bir öteki gerekir ve dizi de bunu başarıyla örüyor.
06:32Sonra da zaten güreş sahneleri, hamamdaki sevişme sahneleri, işte nargile içenler, fal bakanlar derken çok böyle bir oriental bir şehir görüyoruz.
06:44Aslında çok ironik bir yandan Olivia böyle camilere hayranlıkla ve şaşkınlıkla bakıyor ama aslında Endülüs bölgesi İspanya'da.
06:54Şimdi katedralı dönüşmüş birçok camiye de ev sahipliği yapıyor yani pek de birbirimizden farkımız yok aslında.
07:03Bir de Olivia'nın işi de bu öteki yandan yani işte Bizans üzerine çalışan bir akademisyen.
07:09Şey de çok acayipti Edirne'ye Anadolu denmesi sürekli dizide.
07:14O da aslında o kadar Avrupa değilsiniz ki der gibi bir şey haline dönüşüyor.
07:19Edirne'yi biz de Anadolu'da kabul ediyoruz.
07:21Ben diziyi orijinal dilinde yani İspanyolca ağırlıklı olarak izledim.
07:26Siz sanırım Türkçe olarak dublajda izlediniz.
07:29Ve gerçekten yani hani bu Türkiye'deki insanların İspanyolca bilgisi herkesin yolunu sanki böyle Cervantes akademiden geçtiğini falan düşündürdü bana.
07:37Yani böyle ne bileyim işte Olivia ile karşılaşsam İspanyolca bilmediğim için utanacağım.
07:42O haldeyim.
07:44Peki sizin bu dil kullanımına dair söyleyecekleriniz neler Naz Hocam?
07:49Bence İspanyollar kendi dilleri konusunda çok hassas.
07:53Zaten bütün yabancı filmler İspanyolca dublajla gösterime giriyor İspanya'da.
07:58Hani bir filmi orijinal dilinde izlemek Barcelona'da bile zor olabiliyor.
08:03Bunca yıldır hep İspanyolca filmleri dizileri izleyen bir halk bir Netflix dizisini altyazıyla izler mi?
08:11Bence hayır.
08:12Yani çoğunlukla Türkçe olabilecek bir dizi tutmazdı diye düşünüyorum.
08:16Bir de aslında Amerika yapımlarına bakıyoruz.
08:19Avrupa'da çekilen dizilerde de Fransızlar, Almanlar herkes İngilizce konuşuyor.
08:24Ama biz İngilizceyi o kadar itselleştirmişiz ki aslında bunu garipsemiyoruz.
08:30Aslında İspanyolların da yaptığı şey aynı.
08:33Ben de İspanyollardan feyiz alarak Türkçe izledim.
08:37Belki buradan karakterlere geçmemiz isabetli olur.
08:41Chat.GPT'ye şey sordum.
08:42Böyle uluslararası yapımlardaki Türk erkeği stereotipi nedir diye sordum.
08:47İşte o da geleneksel, muhafazakar, tutkulu, romantik, sert, kabadayı, misafirpermert, cömert, egzotik ve gizemli olduğunu söyledi bu stereotipin.
08:58Yaman bunların çoğunu çoğunu çoğunu tik ediyor.
09:02Sizin Yaman'ın portrelişine dair söyleyecekleriniz neler?
09:05Olivia nasıl bir karakter?
09:06Türk erkeğini ve İspanyol kadınını nasıl izliyoruz biz de?
09:10Şimdi Yaman'ın karakteri bana bu 18-19. yüzyılda Avrupalı gezginlerin seyahatnamelerindeki böyle klişe despot Türk karakterini hatırlatıyor.
09:22Hep böyle klasik böyle gaddar, merhametsiz bir Türk erkeği profili vardır bu metinlerde.
09:29Ve sanki Yaman da böyle bir modern despot bir padişah rolüne bürünmüş.
09:36Ama o kadar da merhametsiz değil demek için de bir sahne yaratılmış işte sokak çocuğuna da yardım ediyor.
09:43Muhafazakarlık konusunda çok da muhafazakar olmadığı sahneler de var çünkü çok eşliliği de destekliyor aslında.
09:52Evet evet Olivia'yı başkalarıyla birlikte olurken izlemek istiyor.
09:58Yani bu daha çok böyle işte porno kategorileri olarak cock holding denir.
10:02Biricik seksüel içerik üreticisi arkadaşım da bunu gavat shaming olarak yani bunun eğer utandırılması yapılırsa siz bu gavat olma halini bundan zevk alan kinki gibi olan kişiyi utandırıyorsunuz, ayıplıyorsunuz derler.
10:18Evet yani muhafazakarlık anlamında bence Yaman'ın bu konuda bir açılımı var.
10:23Dizide bunun utandırılmamasına da sevindim.
10:26Peki İspanyol erkeğinin eli taş mı topluyor? Burada İspanyol erkeğini nasıl görüyoruz dizide?
10:33Şimdi tabii ki İspanyol erkeği de bir kurtarıcı bir beyaz atlı prens her an Olivia'ya yardım etmek için hazır.
10:42Bu arada da tabii ki Olivia da aslında nasıl Yaman bir padişah profilindeyse o da padişaha cariyelik mi yapmaya geldin diye arkadaşları kızıyor.
10:53Ve o da bütün bu işte üç günlük tanıdığı bir erkek için bütünler ya da ise kariyerinden vazgeçmiş.
11:00Ve Yaman'la birlikte olmak için hatta Madit Üniversitesi'ndeki kadroya bile başvurmuyor sanırım sonradan.
11:08Ve çok büyük bir tutku var böyle ona tanrı gibi tapıyor ve bu yüzden de aslında karakollara kadar düşmüş.
11:16Çünkü Yaman'ın karanlık işlerine bulaştığı için ve burada da tabii ki İspanyol erkeği bir kurtarıcı rolünde.
11:24Şimdi hep düşünüyorum bu İngilizlerin, Fransızların yazdığı kitaplarda gene İspanyol askerlerini hep böyle güçsüz, yetersiz, organizasyon yeteneğinden uzak olarak resmediyorlardı.
11:37E şimdi o zaman bu erkek profili nasıl oluştuğunu ispatlayacak.
11:42Bir Galdartürk erkeği üzerinden ve hatta Olevya'nın da takma ismi Konstantinopolis Kraliçesi.
11:51Çünkü mesleği aslında Bizans tarihi ve o yüzden de buradaki Pablo İspanyol erkeğinin amacı da bu kraliçeyi bir Osmanlı işgalinden kurtarmak adeta.
12:01Hani yıllar önce nasıl Bizans bir Osmanlı işgalindeydi şimdi sanki aynı tehlikede var ama Pablo Olevya'yı esir düşmekten kurtaracak.
12:11Değil mi şey gibi oldu aşkı memnunudaki böyle aptallık etmesen Konstantinopolis Kraliçesinin cari olmakla ne işin var falan gibi bir şey yaşıyoruz gerçekten biz de.
12:21Erotik gerilim olduğunu söylemiştik aslında daha çok erotik aksiyon tüm bu işte Yaman'ın karanlık işleri nedeniyle daha aksiyonlaştığı bir boyutta var bold mantık hatasıyla.
12:32Ve aslında Yaman'ın böyle alarm verdiği ya da neden olduğunu bilmediğimiz zamanlarda sık sık sevişme sahneleri görüyoruz.
12:43Birinci bölümde 3 ikinci bölümde 3 daha sonrasında tik atmayı bıraktım artık ama yani her bölüme serpiştirilmiş bir 3-4 sahne sevişme sahnesi var.
12:55Siz bu sevişme sahnelerine ne amaca hizmet ettiğini düşünüyorsunuz? İkna oluyor muyuz gerçekten bu tutkuya?
13:03Ben tutkuya ikna alamıyorum çünkü bu sahneler çok rastgele serpiştirilmiş diziye ve bu sahnelerden önce izlediğimiz replikler de birbirine tutar da değil.
13:14Mesela bir yerde Yaman diyor ki beni kışkırtmana bayılıyorum diyor ve sevişmeye başlıyorlar ama hani kışkırtma bunun neresinde izleyici olarak anlamamız biraz zor.
13:26Ve ikili arasındaki bence kimya pek tutmamış gibi geldi bana iki oyuncu arasında. Belki de senaryo zayıf o yüzden de ben o kimyayı hissedemedim.
13:37Müziklerde de pek tutku yok gibi geldi ve ayrıca bir kadının bu kadar zavallı gösterilmesi bende tutku uyandırmıyor açıkçası.
13:49Hani bu kadar köleleşmiş bu kadar bir erkeği tanrılaştırmış bir kadını izlerken o tutku bana geçmiyor ekrandan.
13:59O yüzden bu sevişme sahneleri arttıkça aslında dizi çok sıradanlaşmış.
14:05Yani hani janrına bakarsak okey neden serpiştirildiğini anlayabiliyorum bende ama bana da yani hakikaten neden bunu izliyoruz şimdi dedirtti ya da niye sevişmeye başladıklarını gerçekten bende anlayamadığım zamanlar oldu.
14:20Dizi işte geçtiğimiz haftalarda en çok izlenen diziydi Netflix'te ama böyle sosyal medyada çok fazla büyük yankı uyandırmadı.
14:29Bir tane komik bir tweet gördüm onu okumak istiyorum.
14:32Netflix'te La Pasión Turca diye bir dizi gelmiş.
14:35Türk erkeğinin bütün pisliklerini dökmüşler dizide ibret alem olsun İspanyol kızlar uzak dursun diye çekilmiş gibi bir dizi sanırım.
14:41Uluslararası aralarında kırmızı alarm verilecek neredeyse kamu spotları yayınlanacak deniyor.
14:46Peki daha böyle bir feminist bir perspektiften bakarsak böyle yaman karakterinin yani bu erkek temsilini izlemek sizi rahatsız etti mi ekranda?
14:57Şimdi öncelikle bu yoruma bir yerde katılıyorum.
15:00Çünkü dizi başladığında bütün bu İspanyol kadınlar Olivia dahil bir vapur turu yapıyorlar ve tek istedikleri Türk erkekleriyle tanışmak, aşık olmak, sevgili olmak ve sonra hepsi birer birer kaçıyor.
15:13Ve bütün bu kadınların amacı da zaten Olivia'yı bu esirlikten aslında kurtarmak.
15:19O yüzden yazar bir yerde doğru söylemiş.
15:22Beni rahatsız eden yamanın ne kadar kötü gösterildiği değil de bir İspanyol erkeğiyle bir Türk erkeğinin burada karşılaştırılması aslında.
15:32Yani hep oryantalizm her zaman ateerkil ideolojilerle çok paralel gider.
15:38Bir yerde İspanya'yı bir batılı gösterelim derken aslında bu kadar okumuş başarılı bir İspanyol kadınında hafiften bir küçük düşürme durumu da var.
15:51Yani hem karşılaştırma rahatsız ediyor hem de bu karşılaştırma üzerinden yüceltilen bir İspanyol erkeği İspanya ama oradaki Olivia da çok zavallı bir durumda.
16:02Yani beni rahatsız eden bu.
16:04Bir de tabii romanlara bakmak lazım.
16:07Mesela bir Mörser Odereda diye İspanyol bir kadın yazar var.
16:11Ve Güvercinler zamanında o da İspanya et savaşlarını anlatıyor aslında ama asıl savaş cephede değil de evlilikte geçiyor.
16:20İspanyol kocanın ne kadar zor boğduğunu görüyoruz.
16:23Eve her gün güvercinler getirerek karısına bir psikolojik şiddet uyguluyor adeta.
16:29O yüzden bunlara çok yönlü bakmak lazım.
16:37Peki sizce bu dizi neden izlenir, nasıl izlenir?
16:40Neden izlenmese de olur?
16:43Ben hatta bu T24 haftalık yazımda bu dizi İlker Kaleli hatırına izlenir mi diye soru sormuştum.
16:51Bir okuyucu da İlker Kaleli'nin neden hatırı olsun diye cevap verdi.
16:55Benim de çok hoşuma gitti.
16:58Ama bence öncelikle bir meraktan bakılabilir.
17:01Sonuçta bir Türk bir oyuncu bir İspanyol dizisinde yer alması da bence çok başarılı.
17:07Meraktan belki bakılabilir.
17:09İstanbul sahnelerine bakılabilir.
17:13Ama o kadar.
17:15Evet benim için de mesela bu La Passion Turca'yı incelemeye başlayınca böyle bir fenomen oluşturmuş bu yapımlar.
17:22O anlamda bence de bunun 30 yıl sonraki yapımda acaba ne diyor, ne anlatıyor diye
17:28Netflix yapınca bunu nasıl yapıyor diye bakılabilir diye düşünüyorum ben de.
17:32Peki siz neler izlediniz, neler izliyorsunuz, neler izlemeyi planlıyorsunuz bu hafta?
17:39Ben şu anda Game'de yayınlanan Ruh dizisine başladım.
17:44Meryem Uzaylı'nın da başrolünde olduğu.
17:46Şimdilik dizide hoşuma giden aslında çok böyle dingin, çok böyle sakin ve usul usul ilerliyor.
17:54Ve merak ediyorum bu iki sevgili arasındaki yaş farkını nasıl gösterecek, nasıl ilerleyecek merak ediyorum.
18:02Ama bence oyunculuklar da güzel.
18:05O yüzden şu anda ben Ruh'u izliyorum.
18:07Ben de The Bear'i izledim.
18:09İşte Mutfak'ta geçen onun üçüncü sezonu gelmişti.
18:12Ve Masterchef izliyorum.
18:15Bu ara şeflere düştüm.
18:17Onun dışında işte telefonumun ekranına bakarken de büyük ihtimalle Cheffluencer'ların videolarını kaydırıyorum.
18:26Bu ara mutfaktayım.
18:28Çok güzel.
18:29Çok çok teşekkürler Naz Hocam.
18:30Ben teşekkür ederim.
18:31O zaman izleyim de bölümü kapatıyorum.
18:33Peki.
18:34Bir sonraki bölümde buluşmak üzere.
18:37Hoşçakalın.