Domates üretici alım fiyatı 5 TL olarak belirlendi, SÖZCÜ TV mikrofonunu domates üreticisine uzattı.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Evet İrem maalesef üreticinin yüzü bir türlü gülmüyor ve maalesef o sepette her zamanda bir hayal kırıklığıyla dolu oluyor sepet maalesef.
00:14Şimdi burada ilk önce vekilimiz yanımızda kendisine döneceğiz ama şöyle bir dönelim şöyle bir gösterelim de istiyorum ben.
00:20Bakın işte domatesler bu şekilde tarladan toplandı mis gibi salihli domatesi bunlar.
00:27Ve fiyatları belirlendi şu an burada görüyorsunuz işte 5 lira bu gördüğünüz tarladaki domatesin fiyatı bakın 5 lira ama bu domates geçen sene 18 liraydı.
00:39Yani tarladaki fiyatı 18 liraydı bu seneki maliyeti 8 lira ama tarlada domatese biçilen fiyat üreticiye alım fiyatı olarak belirlenen fiyat da 5 lira.
00:52Şimdi bu matematiğin içinden üretici nasıl çıksın ne yapsın zararını nasıl karşılasın beklentileri neydi ne oldu her türlü ayrıntıyı konuşacağız.
01:00Öncelikle CHP milletvekili Manisa milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu yanımda kendisiyle konuşacağız.
01:07Üreticinin her zaman yanında kendisi en yakından sizde bir Manisalı olarak da biliyorsunuz takiptesiniz zaten.
01:13Size sormak isteriz bu matematiğin içinden nasıl çıkacak üretici ne olacak bu ülkenin hali?
01:18Bu matematiğin içinden üreticinin çıkması imkansız.
01:21Yani geçen sene 15 lirayla 18 lira sattığı domatesi bu sene 5 lira satıyorsa bu demektir ki bu çiftçi iflas edecek demektir.
01:29Bakın daha 3 gün önce mazota 2 lira 66 kuruş zam geldi 3 gün önce.
01:35Geçen sene Mayıs ayında mazotun fiyatı 20 liraydı şu anda 46 liraya çıkmış durumda.
01:41Bir yıl içerisinde %100'den fazla artış var gübre ve diğer masraflarda %60 %70 artış var.
01:483 gün önce gene 3 gün önce gene tarımda sulamada kullanılan elektriğe %30 zam geldi.
01:55Yani bu şartlar altında bu çiftçinin ayakta kalma şansı yok.
02:00Yani zaten artık köylerde nüfus azaldı yaşlı üreticilerimiz birçoğu yaşlı.
02:06Üretecek insan bulamayacağız eğer böyle giderse daha da kötü olacak.
02:11Yarın öbür gün şimdi salçalı domates toplanmaya başlayacak orada da büyük problemler yaşanacak.
02:16Desteklemeler bir taraftan bütün maliyetler kat kat artıyor fiyatlar aşağı iniyor desteklemeler yerinde kalıyor.
02:23Bu şartlar altında dedim ki ben de çiftçiyim ben de üreticiyim bizim bu şartlar altında ayakta kalma şansımız yok.
02:29Çiftçi zaten borçlu borçlarını falan ödeyemezler.
02:32Bu sene saldık çiftçinin bu şartlarda borcunu ödeme şansı yok.
02:35Bu tarlalara aciz gelir traktörlere aciz gelir.
02:38Ayakta kalamazlar hakikaten çok ciddi bir şeyden bahsediyorum.
02:41Tehlike çanları çalıyor.
02:43Buğdayda yüzü gülmedi.
02:44Darıda yüzü gülmedi.
02:45Pamukta yüzü gülmüyor.
02:47Bu şartlar altında çalışamazlar.
02:49Üretim yapamazlar.
02:50Çok karanlık görünüyor gerçekten.
02:52Şimdi bir yandan kameraman arkadaşım Cem Cengi Arslan burada domates tarlasındayız.
02:56Hem domatesleri size gösteriyor.
02:58Bir yandan da işte tarladaki o domatesleri güneşin altında çok büyük emek harcıyor üretici.
03:04Ve büyük emek harcadığı domatesler maalesef bu sezon tarlada kalabilir.
03:09Çok riskli bir durumla aslında karşı karşıyalar.
03:12Tarlada kalabilir ürünler.
03:14Neden?
03:15Çünkü üretemeyeceği için.
03:16Geçtiğimiz günde biz patates yapmıştık.
03:18Tarlada kalmak zorunda bırakmak zorunda kalmıştı üretici patatesini.
03:23Şimdi de tarlada gördüğünüz gibi domatesler hassas zamanı toplanıyor.
03:27Size de sormak isteriz.
03:28Bir üretici olarak siz ne düşünüyorsunuz bu konuda?
03:31Yani bu domates fiyatının sizin beklentiniz neydi?
03:34Ve maliyeti ben biraz anlattım ama sizden dinleyelim.
03:37Anlatayım.
03:38Bizim fidanın tanesi.
03:39Önce kendimi tanıtayım.
03:40Kemerdamları muhtara Ahmet Ayıldız.
03:42Bu arada basınımıza sayın vekilimize hoş geldiniz.
03:45Tekrar bizleri onurlandırdınız.
03:47Gerçekten de çok zor durumdayız.
03:50Kemerdamları meşhur şu gösterdim.
03:54Gösterdim meşhur aromasını.
03:57Bu kalitede bu bölgede bu tomatayı herkes biliyor.
04:01Kemerdamları domatesi ne kadar lezzetli, ne kadar kaliteli ve aromasının çok yüksek olduğunu herkes biliyor.
04:08Ama 8 buçuk 9 lira maliyeti var bize.
04:115 lira fidanın tanesini aldık.
04:14Düşünebiliyor musunuz?
04:155 lira bir tane.
04:16Yani 70 milyon lira sadece fidana verdim ben.
04:1910 dölüm yere etmek için.
04:22Gübre maliyeti geçen sene 500 liraydı.
04:24Bu sene oldu bir buçuk lira.
04:26Geçen sene 1000 liraya attığımız ilaç oldu.
04:284000 lira.
04:30Yövmiye 500 liraydı.
04:31Oldu 800-900 lira.
04:34Mozot 22 liraydı.
04:35Oldu 46 lira.
04:37Nasıl çıkarız bu işin içinde sayın vekilim?
04:40Çıkılacak gibi değil zaten.
04:41Çıkamazsınız.
04:43Nasıl çıkarız bu işin içinde?
04:45Kalır mı tarlada?
04:46Kalır.
04:47İnsan domatayı görünce ağlacağı geliyor.
04:51Ama ben salih haline gidiyorum.
04:53Götürüyorum bu domatayı.
04:55Gözümün önünde 5 lira 6 liraya satılıyor.
04:57Bakıyorum markette 25 lira.
05:00Ya bu aradaki 5 lira satılıyor.
05:0210 lira 15 lira fark nerede?
05:04Yemek harcıyorsunuz ama kazanamıyorsunuz.
05:06Kazanamıyorum.
05:07Mümkünatı yok kazanamıyorum.
05:08Üreticide yiyemiyor zaten.
05:09Yani bütün üreticilerim domatacıların hepsi burada bak.
05:12Evet.
05:13Kimle konuşalım?
05:14Kim konuşmak ister?
05:15Siz üretici olarak ne söylemek istersiniz?
05:17Size de.
05:18Evet.
05:19Biz domates üreticileri olarak çok mağdur durumdayız bu yıl.
05:22Biz biraz da adalet istiyoruz.
05:24Bizden 5 liraya alınan domates şu anda İstanbul'da 50 liraya satılıyor.
05:28Atatürk demiş.
05:31Köylü milletin efendisidir demiş ama biz yani köle de değiliz.
05:34Yani kimse kusura bakmasın.
05:36Bizlere sahip çıkılmasını istiyoruz.
05:39Kemerdamları domatesi 10 numara yayla domatesidir.
05:43Vekilimiz burada, basınımız burada.
05:46Biz devlet büyüklerinden bizlere yardımcı olmanını bekliyoruz.
05:51Yoksa bu durumlarda biz yani yeni sene herhalde domates ekmeyeceğiz şu şartla da.
05:56Çünkü domates bu sene şu anda iflas etmiş durumda.
06:00Yani benim diyeceklerim bu kadar.
06:02Siz üreticisiniz.
06:03Evet.
06:04Ne kadar yıldır yapıyorsunuz bu işi?
06:06Ben 4 yıldır yapmıyordum.
06:07Geçen yıl biraz para edince yani dedim hani en azından bir katkı olur diye düşündüm.
06:12Yengeler olarak yapmaya çalıştım ama bu sene bitti.
06:15Bırakmış mıydınız siz daha önce kazanamayınca?
06:17Bırakmıştım. Kazanamayınca bırakmıştım.
06:19Pes eden çiftçilerden biriydiniz.
06:21Aynen pes edenlerden biriydim.
06:23Tekrar geri döndüm ama şu anda tekrardan bıraktım.
06:26Tarlada kaldı.
06:27Toplamıyorum artık.
06:28Çünkü işçi maliyetini kurtarmıyor.
06:30Neyi toplamıyorsunuz?
06:31Domatesi.
06:32Daha yeni başladı bıraktınız.
06:33Bıraktım.
06:34Tarlada kaldı.
06:35Yani ben en son geçen cumartesi toplamıştım.
06:38Yani 2 gün önce yine toplayacaktım.
06:40Bıraktım.
06:41Şu anda toplamıyorum ve vazgeçtim.
06:43Siz toplamazsanız çürüyecek tarih.
06:45Çürüsün.
06:46Yani ben toplarsam daha çok zarar ediyorum çünkü.
06:48İşçi maliyeti.
06:50Evet aynen.
06:51İşçi maliyeti, elektrik, yani saliliğe gidip gelmek.
06:56Yani artı diğer işlerimden de kalıyorum.
06:58Yani o domatesle uğraşırken daha çok zarar ediyorum.
07:01Bir işçi yevmiyesi ne kadar?
07:03Valla şu anda kesilmiş bir yevmiye yok.
07:05Ama ortalama konuşulan 700'den 800 arasında konuşuluyor.
07:12Ama kesilmiş bir yevmiye yok şu anda.
07:14Bu belirsizlik de bizi mahvediyor.
07:16Zaten onu da bilmiyoruz yani.
07:19O yüzden zor durumdasınız.
07:21Şimdi siz tam da bırakmışken geri döndünüz.
07:24Ama şimdi yine bıraktınız.
07:26Siz az önce bir şey söylüyordunuz.
07:28Sizin göreviniz nedir?
07:29Ben şöyle anlatayım.
07:30İsmim Ayşe, 27 yaşındayım.
07:3297 yılından beri babamlar domates yapıyorlar.
07:34Ve bu yıl 2024 yılında ben sofralık domatesiyle el atmak istedim.
07:38Genç bir üretici oluyor.
07:39Evet, genç kadın bir üreticiyim.
07:41Ben fideyi 6 liraya aldım.
07:44Tarlama malçı naylonu çekildi.
07:46Malçı naylonum 11 bin lira.
07:485 bin liraya çektirdim.
07:5015 tane işçim çalıştı tarlada.
07:52Ve o zaman 700 liraydı.
07:54Şu an işçi fiyatları belirlenmedi.
07:56Çünkü doğudan işçilerimiz geldi.
07:58800-900 belki 1000 lirayı bulacak.
08:00Çünkü bunların maliyetleri çok ağır.
08:03Şöyle söyleyeyim ben size.
08:04Geçen sene verdiğim gübre 2500 liraydı.
08:07Ve şu an 10 dönüm bir araziye sahibim.
08:0910 dönüm arazi de tek sulamada verdiğim gübre fiyatı 8 bin lira.
08:14Ve bir aylık sulama ücretim 11 bin lira.
08:18Attığım ilaç size şöyle göstereyim.
08:21Faturası şu an burada.
08:23Göstereceğim.
08:25Bir saniye.
08:27Hep hesap, kitap, hep borç değil mi işleriniz?
08:30O borcun altından kalkmaya çalışıyorsunuz.
08:33Borçları kapatmaya çalışıyorsunuz.
08:3513 bin lira 170.
08:3713 bin 170 TL bir tek ilacım benim.
08:40Ve ben bunu tek ilaçlamada yaptım.
08:43Sadece tek bir ilaçlama değil.
08:45Tek benim o gün attığım 13 bin 170 TL.
08:488 bin lira gübrem.
08:50Tek sulamada verdiğim 8 bin lira.
08:52Yazık günah değilim ya benim tarlamda 5 liraya gidiyor.
08:55Salihli ya Salihli benim şu an burada 21 kilometre.
08:58Şu an gittiğinizde 21 kilometre.
09:00Ve ben bunu Salihli Halil'ine götürüyorum.
09:02Halil'de satılan 5 lira.
09:04Pazara çıkan domates 25 lira.
09:06Gerçekten 25 lira.
09:08Ve bizim sesimizi hiç kimse duyan yok.
09:10Ki bu Ege bölgesi.
09:12Evet bu Ege bölgesi.
09:14Muğla'da 2 kilo domates 110 liraya satılıyor.
09:16Muğla neden?
09:18Çünkü tatil kasabasıymış.
09:20Ya tatil kasabası ile alakası yok.
09:22Gelin madem bir tane domates üreticilerinin bir kooperatifini kuralım.
09:25Doğru değil mi?
09:28Haciler bizden komisyon kesmesinler ben vereyim.
09:3015 liraya ben vereyim benden çıksın.
09:32Şu an bana maliyeti 8,5-9 lira.
09:34Ben ne kazanabiliyorum?
09:36Şu an 5 lira benim tamamen zararım.
09:38Günlük tarlada 10 tane işçiyiz.
09:40Kendim çalışıyorum ve 80 yaşında dedeme kasalama yaptırıyorum.
09:44Bu adam gelmek zorunda değil.
09:46Ama ben işçilik yapabilmem için benim malım satılabilmesi için
09:50Ben 80 yaşındaki yaşlı dedeme kasalama yaptırıyorum.
09:54Çok zeki, çok da genç.
09:56Hani derler ya çok genç ve çevik bir üreticisiniz.
09:59Ve belli ki çok seviyorsunuz.
10:01Ama bu maliyetler sizi bu yoldan caydırır mı?
10:04Bir genç üretici olarak ne düşünüyorsunuz?
10:06İlerinizi görebiliyor musunuz?
10:08İlerinizi göremiyorum.
10:10Bu şartlar altında da görebileceğimi düşünmüyorum.
10:12Artık üretici bitti, çiftçi tamamen bitti.
10:14Biz üretmezsek şehir merkezinde yaşayanlar hiçbir şey yiyemeyecekler.
10:19Sanırım artık üretmeme kararı almaya başlayacağız.
10:22Bu yıl bu fiyatlar böyleyken
10:24Örnek veriyorum.
10:26Az önce tek sulamada 8 bin lirayken
10:28Ben önümüzdeki 2025 yılı için tek sulamayı 16 bin lira olarak görüyorum.
10:32Ve şöyle de diyebiliriz herhalde.
10:34Tablo öyle gösteriyor ki
10:36Doktorlar gidiyor, öğretmenler gidiyor.
10:39Pek çok meslek erbabı diyelim.
10:42Her biri Türkiye'den ayrılıyor geçinemedikleri için.
10:45Durum öyle görünüyor ki gençler de öyle söylüyor zaten.
10:48Genç çiftçiler de maalesef Türkiye'yi terk edip yurt dışına gidecek gibi görünüyor.
10:52Evet öyle, şu an biz hiçbir şey kazanamıyoruz.
10:54Ben genç bir üreticiyim.
10:57Babam, abilerim beni çok desteklediler.
11:00Arkamda çok durdular.
11:01Ben tek başıma bu zamana kadar getirdim.
11:03Benim sabah kalkışım 4 buçuk.
11:05Gece yatışım 1 buçuk.
11:07Benim uyku düzelim yok.
11:09Benim kazancım zaten şu an yok.
11:11Ve şu ana kadar hep cebimden harcadım.
11:13Ve ben bu yılı eksiyle tamamlayacağım.
11:15Çok teşekkür ederiz, çok sağ olun.
11:17Şimdi son olarak bir de Ziraat Odası Başkanımız burada.
11:20Cem Yalvaş.
11:21Şimdi size söyleyelim.
11:22Siz de bu bölgeyi çok iyi tanıyorsunuz, biliyorsunuz.
11:25Son cümleleri de sizden alalım istiyoruz.
11:27Kapatalım yayını.
11:28Şimdi öncelikle hoş geldiniz.
11:30Sesimizi duyuyorsunuz.
11:31Sağ olun, var olun.
11:32İşte görüyorsunuz genç bir kardeşimiz.
11:34Bıkmış durumda.
11:35Biraz önce başka bir yerden geldim aynı şekilde.
11:37Şimdi çok güzel söylüyor arkadaş.
11:40Öğretmesek tükeneriz.
11:41Hani biz millet efendisiydik.
11:43Öyle bir şey kalmadı.
11:44En önemlisi burada şu.
11:46Devletimizin Tarım Bakanımızın Sayın Cumhurbaşkanımız buradan sesleniyorum.
11:50Şimdi buradaki 4 lira 5 lira alınan bir şey.
11:53Neden şu an ismini vermeyeceğim?
11:55Markette 23 lira 25 26 lira.
11:58Bu devletimizin işi.
11:59Bu aradaki farkın nereye gitti?
12:02Kimlere gitti?
12:03Bu çok hesaplanması lazım.
12:05Ve bir de önemlisi.
12:06Prenses tarih yapıyoruz şu an prenses.
12:08Geçen sene bu sene arasında 5000 dekar hatta domatesde fark var.
12:12Artık artış var.
12:13Hep şunu yapıyoruz.
12:15Bazen ağamız kazandı mı?
12:16Kayın kazandı mı?
12:17Kim kazandı?
12:18Ona bakıyoruz.
12:19Biz hep söylüyoruz.
12:20Tarımın planlanması lazım.
12:21Devletimizin çiftçimize mazotta gübrede destek vermesi lazım.
12:25Hiç kimse pandemi unutmasın.
12:27Pandemide Türk çiftçisi yatmadı, uyumadı, hastalıktan korkmadı.
12:31Çalıştı, koştu, halleri doldurdu.
12:33Artık ödüllendirilmek hakkı.
12:35Çok teşekkür ederiz.
12:36Üreticiler yanımızdaydı.
12:37CHP Milletvekili Ahmet Vefi Bakırlıoğlu da yanımızdaydı.
12:40Aslında bana söyleyecek fazla da söz kalmadı.
12:43Üretici derdini anlattı.
12:44Umarım onların seslerini sözcü televizyonu ekranlarından duyan olur.
12:48İşte tarladaki fiyat böyleydi İrem.
12:50Pazarda tezgahta ne kazar?
12:52Sanırım şimdi diğer yayında onu da öğreneceğiz.