AKP'nin tepki çeken sokak hayvanları düzenlemesinde son düzlük. Rant iddiaları... Zülal Kalkandelen yeni düzenlemeye yönelik konuştu._1
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Cumhuriyet TV ekranlarına hoş geldiniz sevgili seyirciler.
00:17Sokak hayvanlarını kapsayan düzenlemede sona gelende bu düzenleme ortaya çıktığı
00:23ilk günden beri çokça tartışmaya sebep olmuştu.
00:25Peki düzenlemenin son hali ne?
00:29Bunları konuşacağız.
00:30Konuğumuz Cumhuriyet Gazetesi yazarı Zülal Kalkandelen hoş geldiniz.
00:34Hoş bulduk.
00:36Teşekkür ederim.
00:37Öncelikle nasılsınız Zülal Hanım?
00:39Teşekkür ederim.
00:41İyiyim.
00:42Siz de iyisinizdir umarım.
00:44Bizler de iyiyiz sağ olun.
00:45Çok tartışmaya sebep olmuştu bu düzenleme.
00:48Çünkü orada bir madde vardı.
00:50Bir aydan uzun bir süre sahiplenilmeyen sokak köpeklerinin toplatılması ve uyutulması.
00:56Sanıyorum ki yeni düzenlemede o yok.
00:58Peki yeni düzenleme bize neleri gösterecek?
01:01Nasıl bir düzenleme?
01:02O yok değil.
01:04Aslında şöyle yani o dediğiniz gibi kamuoyuna ilk açıklanan bazı görüşler vardı ve çok
01:11tepki çektiğinde söylediğiniz gibi şöyle diyorlardı.
01:15İşte sokaklardaki köpekler toplanacak.
01:18Barınak denilen belediyelerin barınak denilen yerlerine konacak.
01:24Ve bir ay içerisinde sahiplenmeyen verilmeyenler işte iğneyle uyutulacak tırnak içinde.
01:34Ama o hepimizin bildiği gibi bir öldürme işlemi uyutma adı altında normalleştirilmeye
01:41çalışılan bir katliam.
01:42Tabii ki buna çok büyük tepki geldi.
01:45Hayvan hakları savunucuları direndi ve hala direniyor.
01:49Kamuoyuna acımatmaya çalışıyor.
01:51Şimdi bu aradan geçen sürede AKP ne yazık ki toplumun bazı kesimlerinden görüş aldığını
01:59söyledi.
02:00Ne yazık ki diyorum çünkü aslında görüş alması gereken birçok kişiyle konuşmadılar.
02:05Yani görüyoruz ki işte yok restoran sahibiyle bile konuşulmuş, ilgisiz bazı kişilerle
02:11konuşulmuş.
02:12Yani kentlerine yakın bir tokum işte medyadan insanlarla konuşulmuş ama çok uzun yıllardır
02:20bu uğurda çaba sertleden hayvan hakları savunucuları ve bazı demokratik toplum örgütlerine
02:26konuşulmamış.
02:27Yani nasıl istiyorlarsa o şekilde bir sonuç çıkması için çaba harcamış olduğu
02:33anlaşıldı tabii bizden de.
02:35Şimdi son AKP'nin hazırladığı teklif, Cuma günü diğer partilere iletileceği söylenir
02:42ama medyaya çızan bazı bilgiler var.
02:46Buna göre, söylenene göre işte bu bir ay içerisinde sahiplenilmeyen hayvanların
02:52öldürülmesi tasarısından vazgeçilmiş olduğu söyledi ama şimdi bunu söyleyince
02:59yanlış bir algılamaya da yol açıyor.
03:02Çünkü aslında şöyle diyorlar, bir ay içerisinde sahiplenilmeyenler değil ama
03:08şimdi barınağa alınanlar arasında kuduz ve salgın hastalık riski olan ve rehabilite
03:15edilemeyen köpekler için bu işlemin uygulanacağı söyleniyor.
03:20Şimdi burada bir aldatmaca var.
03:22Yani insanlar tamam ne güzel vazgeçildi diyecekler o başlıkları görünce.
03:27Oysa ki bakın zaten burada bir aldatmaca.
03:30Şuna dikkat çekmek istiyorum.
03:325996 sayılı Veteriner Hizmetleri Bitki Sağlığı Vida ve Hem Kanunu'nun 4. maddesinin
03:39B bendi, yani bulaşıcı hayvan hastalıkların kontrolü ürkünlükleriyle ilgili madde.
03:44Zaten böyle bir hastalık olduğu zaman, yani böyle bir hastalığın ortaya çıkması
03:50ve yayılması şüphesinin ortaya çıkması durumunda, örnek olarak bu Tarım Bakanları,
03:57Orman Bakanlığı'na hayvanların itilafı diyorlar onlar yasada, öldürülmesi tabii
04:03ki gene o.
04:04Bu konuda bakanlığa yetki veriyordu zaten.
04:07Şimdi ne değişiyor derseniz yapılmaya çalışan şu.
04:10Aslında 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu'nun 6. maddesi.
04:16Yani nedir o?
04:17Bizim kırmızı çizgimizde dediği hayvan hastalık savunucularının yıllardır o değişmesin
04:22diye çaba harcadıkları madde.
04:24Fiilen değiştiriliyor demek ki.
04:26Yani sokaktaki hayvanları, sokak hayvanlarını kısırlaştır, aşılat ve bulduğun yere bırak
04:31maddesi değiştirilerek alınıyor hayvanlar barınaklara ve sokağa bırakılmıyor.
04:37Ve o hayvanlar arasından işte kuduz, salgın hastalık riski olan ve rahatsız edilemeyenler
04:44bu işlemi kullanacak deniliyor.
04:47Şimdi burada birçok sorun var.
04:49Öncelikle birincisi tabii ki 1393 belediyenin yaklaşık 4 ve 3'ünde barınak yok.
04:59Yani bu hayvanları nereye alacaklar?
05:02Bir numarası sorun.
05:03Çünkü zaten içerisinde 200-300 tane hayvanın bulunduğu barınaklarda bile bugüne kadar
05:10yaşanan şiddeti, oradaki korkunç durumları biz yıllardır sergilemeye çalışıyoruz.
05:16Çünkü hayvanları topluyorlar, belli bir ırk ayrımı da yapmadan bir araya koyuyorlar.
05:21O hayvanlar orada tabii ki o bir hapis durumu.
05:24Yani insan da alınır, diğeri hapse inse agresifleşir.
05:27Hayvan da agresifleşiyor.
05:29Ve birbirlerine saldırabiliyorlar.
05:31Bu olayları çok yaşıyoruz.
05:33Şimdi ne olacak?
05:34Orada bu konuda hayvan davranışları konusunda uzman da olmayan takım personel
05:39ya aa bu hayvan ne diyecek?
05:41Bakın rehabilite edilemeyen köpek sınıfına gidecek.
05:44Orada agresifleşen köpek.
05:46E yasada bana bu yetkiyi veriyor diyerek o hayvanı öldürme yoluna gidecekler.
05:51E bunların hiçbirinin kontrolü yapılamayacak.
05:54Ne yazık ki.
05:55Ve diğer bir konuda kuduz ve salgın hastalık riski olan yok.
06:00Dediğim gibi az önce öbür yasa zaten o yetkiyi tanıyordu ama bu bir salgın olursa
06:06yaygın bir şekilde olsa ama biz bilimsel verilere baktığımızda Türkiye'de kuduz
06:13atmıyor.
06:14Atmıyor, içişte.
06:15Ve kuduz nereden çıkıyor?
06:17Bakın Erdem Bey.
06:18Nereden çıkıyor?
06:19Özellikle fırsat üstünde yaban hayvanlarıyla temaslı olan köpekler tarafından yayılabiliyor.
06:27Yani dolayısıyla bu şehirlerde zaten sosyalleşmiş mahallenin köpekleri alıp
06:34o barınak gelen hayvan hapishanelerine koyacaklar.
06:37Altıncı maddeyi yok edecekler.
06:39Ve o yapılarda, o tesislerde ne olduğunu kimse bilemeyecek.
06:44Çünkü hayvanlar için yeterli yer de yok.
06:47Bakın 4 milyon kadar bir sokak hayvanı olduğundan birileri bahsediyor.
06:52Bu kadar hayvanı koyabilecekleri bir barınak zaten yok.
06:56Şimdi ne yapılacak ben size söyleyeyim.
06:58Ormanların içerisine devasa tesisler yani barınak adı altında hayvan hapishaneleri
07:05bütün hayvanlar oraya üst üste istifedilecek.
07:08Ve orada dediğim gibi hayvanlar birbirini de
07:11yani çünkü orada hayvanlara nasıl davranmasının gerektiğini bilen personel de çalıştırılıyor.
07:18Dolayısıyla korkunç bir ortam olacak.
07:20Ayrıca şunu da belirtmek istiyorum şehredenler açısından.
07:24Bakın kuduz kuduz kuduz dediler.
07:26Kuduz hastalığının Türkiye'de böyle bir
07:29Yani bu öyle bir şey ki 21. yüzyılda bu artık aşısı olan ve kolaylıkla önlenebilen bir hastalık.
07:35Ve Türkiye'de böyle bir kuduz salgını yok.
07:39Zaten olsaydı eğer öyle bir şey kurban döneminde kısa bir süre önce kurban satışını
07:44hayvan satışını da yasaklamaları gerekiyordu.
07:47Neden o zaman yasaklamadılar?
07:49Öyle bir şey de yapmadılar.
07:50Ve bakın şunu da belirtmek istiyorum.
07:52AKP Rıdder milletvekili Cankurt Alagöz'ün
07:56geçen Kasım ayında Sağlık Bakanlığı'na 159 milyon TL'lik kuduz aşısı sattığı ortaya çıktı.
08:04Bakın burada bir rant var.
08:06Hem size söylüyorum ormanların içerisinde yapılacak devasa hayvan hapishanelerinin
08:11belli hikayetlere gitmesi.
08:13Oradan oluşacak bir inşaat rantı var.
08:16Bir de ayrıca böyle işte birileri gidip bakanlıklara kuduz aşısı satıyor.
08:22159 milyon TL bakın.
08:24Yani bunların araştırılması gerekiyor.
08:27Tam oyunda bir kuduz şeyi çıkardılar.
08:31Korkusu çıkardılar.
08:33Bir takım ne yazık ki olaylar meydana geldi bazı yerlerde.
08:37Bunların olmasını elbette kimse istemez.
08:40Elbette insan sağlığı açısından da olaylara yaklaşmakta yarar var.
08:44Fakat yirmi yıldır yasayı uygulamayan belediyelerin suçu
08:48hayvanlara yüklenmeye çalışılıyor.
08:50Ve son iki tahminde bakın bize önce ölümü gösterdiler.
08:54Şimdi sıkmaya razı etmek istiyorlar.
08:57Yani önce şöyle bir haber yayıldı.
08:59Kendi ki bütün hayvanlar toplanacak.
09:01İşte sahiplenilmezse bir ay içinde uyutulacak.
09:06Daha doğrusu öldürülecek.
09:07Ha şimdi demiyor ki yok yok çok tepki oldu ondan vazgeçtik.
09:11İşte sadece kuduz, salgın asrı, çözge ve rahatsızlık edilemeyen kütüphelerimiz olacak.
09:16Yani ondan vazgeçtik.
09:18Ama tabi tehlike var.
09:19Nasıl bileceksiniz salgın hastalık riski taşıdığını o ayrı.
09:24Yani böyle bir şey yok.
09:26Züleyha Hanım burada şunu da sormak gerekiyor.
09:29AK Parti tarafından, iktidar tarafından yapılan bir açıklamada
09:33sokak hayvanlarının toplatıldığı, götürüldüğü barınakların
09:37hem denetlemelerinde hem de belediyelerce yoğun denetlemeler yapılacağı
09:42verilen paraların nereye harcandığı dikkatli bir şekilde kontrol edileceği
09:46bunlar açıklanmıştı.
09:48Peki sizce bu yeni düzenleme, belediyelerin kontrol edileceğinin
09:52söylenmesi ve aynı şekilde barınakların da kontrol edileceğinin
09:56söylenmesi hayvanlara daha özverili bir yaklaşım,
10:00daha sağlıklı koşullarda bir bakım sağlayacak mı?
10:03Hayır benim hiç öyle bir yani tabi ki öyle bir şey olsun isterim ama
10:09böyle bir umudum yok.
10:10Çünkü bugüne kadar uygulamaları biliyoruz.
10:13Her şeyden önce 20 yıldır yasadan kaynaklanan yükümlülüklerini
10:17yerine getirmeyen belediyeler ne olacak da birdenbire bunu yapmaya
10:21başlayacaklar.
10:22Bazı cezaların mesela köpeği sokağa terk edene cezanın artırılacağı
10:27söyleniyor ki bu da bizim uzun zamandır istediğimiz bir şeydi.
10:31Ama sadece onlarla bu sorun önlenemeyecek.
10:35Bakın yani uzmanlar da ayrıca bir takım bilgiler veriyor.
10:40Ben size şunu da söylemek isterim.
10:42Mesela Tamer Dodurka, Profesör Tamer Dodurka'nın paylaştığı
10:46bir bilgi var.
10:47Mesela diyor ki bir soru sorarak ezber bozalım diyor.
10:51Mesela şimdi bu itlaf dedikleri öldürme yönteminin
10:55kuduz ulaşma riskini ortadan kaldıracağını söylüyor bazı
10:58insanlar.
10:59Oysa o da diyor ki aşılı hayvanların itlafıyla sürü
11:03bağışıklığının zayıflayabileceğini aşılı birey bariyerleri
11:07kalkınca popülasyonda virüs dolaşımının hızlanıp riskin
11:11daha da artabileceğini hiç düşündünüz mü diye soruyor.
11:15Yani insanlar yok ede yok ede hayvan türlerini yok ede
11:19kendilerinin daha güvenli olacağını düşünürlerken aslında
11:23doğal dengeyi bozduklarında sonuçta daha büyük riskler
11:27yaratıyorlar.
11:28Dünyadaki hiçbir ülke bu şekilde baş etmedi bu sorunu.
11:31Ama Türkiye ucuz diye bakın bir de bir takım maliyet hesapları
11:36oluyor biliyorsunuz ne yazık ki işte ve şu anda da mesela
11:40bir hayvana yapılacak kısırlaştırma aşısının
11:44daha ucuz olduğu aslında bu itlaf yöntemlerinin
11:48yani o kelimeyi de kullanmak istemiyorum ama o kullanılıyor
11:51kanunda da ama öldürme yönteminin çok daha pahalıya
11:55mal olduğu söyleniyor.
11:57Yani 20 yıldır bunları yapmayan insanlar maliyet hesabı
12:00yapanlar birdenbire bunu mu uygulamaya başlayacaklar?
12:03Hiçbir şekilde ben bunu inandırıcı bulmuyorum.
12:06Tamamen burada bir rant hayvanlar üzerinden sağlanacak
12:10bir rant oyunu olduğunu düşünüyorum.
12:13AKP bunu bu aşamaya getiren iktidardır.
12:17Ne yazık ki 2004 ve kendi çıkardıkları yasayı
12:20uygulamayarak belediyeleri sorumlu tutmayarak
12:24bu kanunu çiğneyenlere ceza uygulamayarak
12:27kendileri bu sorunu yaratmışlardır.
12:29Ne yazık ki üstelik şöyle bir bilgi daha var Erdem Bey
12:33size onu da söylemek istiyorum.
12:35Hani 4 milyon hayvan diye konuşuldu demin.
12:394 milyon diyelim ki hayvan var.
12:42Peki kaç belediye var?
12:441393 belediye var.
12:46Peki bu belediyeler 264 iş günü bir yılda
12:50365 gün bir yıl ama iş günü 264 tane.
12:54264 iş gününde bu belediyelerin tümü
12:59sadece 11 kısırlaştırma yapsa
13:01bir yılda 4 milyon hayvan kısırlaştırılabiliyordu.
13:04Çok kısa bir sürede bu büyük bir kısırlaştırma
13:07seferberliğiyle ve aşılatma seferberliğiyle
13:09halledilebilirdi.
13:11Bu yola gitmeyip hayvanları sürekli
13:13öldürmekten bahsetmek
13:15kesinlikle bir katliama yol açacaktır.
13:18Dediğim gibi o belediye barınaklarında
13:22bugüne kadar olan şiddetin çok daha fazlası
13:25ne yazık ki yaşanacaktır Türkiye'de.
13:27Buradan ben tekrar uyarıyorum
13:29tüm siyasi partilerin yetkililerine uyarıyorum
13:33bu teklif meclise geldiğinde
13:35kesinlikle tavırlarını
13:37hayvanlardan yana, yaşamdan yana
13:39koymalarını bekliyoruz.
13:41Aksi halde bütün bu kanuna
13:43olumlu oy verenler
13:45tarihe birer katliam savunucusu
13:47olarak geçecektir.
13:49Hayvan hakları savunucuları adına
13:51bu görüşte söylemek istiyorum.
13:53Bizler teşekkür ederiz
13:55Değerli bilgileriniz için
13:57oldukça önemli hayvan hakları
13:59hayvanların yaşam hakkı özellikle
14:01en azından belki
14:03bu konuda kafası karışık olanlara
14:05ya da yeni düzenlemeyi
14:07merak edenlere ne olduğunu anlamaya çalışanlara
14:09yararlı olabildiğimiz bir program
14:11olduğunu ben de ümit ediyorum.
14:13Burada noktalayalım
14:15eğer ekleyeceğiniz bir şey yoksa.
14:17Yok dediğim gibi
14:19hayvanların da yaşam hakkı
14:21olduğunu vurgulamak istiyorum.
14:23Elbette insanların da
14:25güvenliği önemli fakat dediğim gibi
14:27çok daha insani yöntemler
14:29ve önlemler varken
14:31ve bilim bunları da
14:33teyit ediyorken neden bu yola
14:35ısrarla girilmek istendiğini
14:37açıklamaya çalıştım. Burada bazı
14:39ramplar söz konusu o gözle
14:41bakmalarını istiyorum.
14:43Teşekkür ediyoruz. Hoşçakalın.
14:45Sizde.
14:47Evet sevgili Cumhuriyet TV
14:49izleyicilere Cumhuriyet Gazetesi
14:51Zülal Kalkandelen konuğumuzdu.
14:53Hayvan haklarından bahsettik
14:55ve özellikle şuraya dikkat çekti Zülal Hanım.
14:57Bu hayvan
14:59hakları meselesini hayvanların
15:01uyutulması meselesine büyük bir rant olduğunu
15:03ve buna yönelik adımlar
15:05atıldığını ifade etti.
15:07Bugünlük aktarabileceklerimiz
15:09bu kadar. Burada noktalayalım. Başka bir
15:11programda görüşmek üzere.
15:21Altyazı M.K.