Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Cumhuriyet TV ekranlarına hoş geldiniz sevgili seyirciler yurttaşların en önemli gündemi her zaman olduğu gibi ekonomi Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Özgür Özel
00:24Partisinin grup toplantısında açıklamalarda bulundu asgari ücrete bir
00:29Zama dikkat çekti. Tabi bunun yanı sıra DİSK, TÜRKİŞ ve HALKİŞ gibi sendikalar da bir araya gelerek bir açıklama yaptılar.
00:36Peki önümüzdeki günlerde asgari ücrette bir zam görecek miyiz? Göreceksek ne kadarlık bir zam göreceğiz ya da asgari ücrete gelecek zam ne kadar olmalı bunları konuşacağız.
00:46Konuğumuz Profesör Doktor Aziz Konukman hoş geldiniz.
00:51Hoş bulduk sağol sevgilerden merhaba.
00:54Aziz Bey biz önümüzdeki dönemde asgari ücrete bir ara zam görecek miyiz sizce?
01:02Şimdi bütün yapılan açıklamalar önce Çalışma Bakanı hatırlarsanız daha önce Merkez Bankası enflasyondaki satmayla ilgili biliyorsunuz bir hükümete açıklama yapmak zorunda yasası gereği.
01:20Oradaki mektupta özellikle Mehmet Şimşek'e hitaben yazılmış mektupta OVP'nin sunumundan sonraki seçimler öncesindeki konuşmalarda sonraki konuşmalarda yapılmayacağı en yüksek temsilciler tarafından seslendirildi.
01:44Son bir kez hatırlıyorum TV programlarından birinde AKP Genel Başkan Yardımcısı kesinlikle asgari ücrete zam yok dedi ama ana muhalefet partisi başta olmak üzere sendikalar ısrarla bunun takipçisi dolayısıyla da gündemden düşmüyor.
02:05Sayın Özel'in ışıkları söndürün eğer asgari ücrete zam yapılsın diyorsanız şeklindeki çağrısı da bu konunun kolay kolay gündemden kalkmayacağını gösteriyor çünkü emin ol böyle bir karar vicdanları sızlatır.
02:24Yani bunu söylemeye gerek yok.
02:264 milyona yakın sıfır zam alan değil mi memurlar var hatırlarsanız kök ücreti 10 bin liranın altında olan özellikle 8 bin liranın altında olanların sıfır zam aldığı bir yerde.
02:47Çünkü siz herhangi bir kök zamına zam geliyorsa ki STK emeklerine o geçmiş 6 aylık zaman hala sizin aldığınız ücret 10 bin altındaysa zaten 10 bin aldığınız için sıfır oluyordu.
03:08Şimdi bir de bunlara asgari ücretler eklenince gerçekten toplumun önemli bir kesimi sıfır zamla karşı karşıya kalmış oldu.
03:18Bu da vicdanları sızlattı.
03:20Hatta hatırlar mısınız bilmiyorum mafi eğilmez bu zamlar konusunu gündeme getirince işte asgari ücrete zam meselesi sadece ekonomiyi ilgilendirmiyor sadece ekonomistlerin kendi arasına bir tartışma değil bu insani bir durum.
03:34Yani insani bir durumu değil mi iktisadi gerekçelerle tartışma dışında bırakamazsınız diye de bir not düştü sanırım köşesinde yazdı.
03:46Bu anlamda sevgili Erdem gündemden düşmüyor ama zam gelir gelmez onu bizim öngörmemiz mümkün değil.
03:54Hele kayıp Erdoğan'ın iki dudağı arasında olan bir şeyi benim tahmin etmem mümkün değil.
04:01Çok haklısınız hem muhalefetten hem sendikalardan hem de bizzat yurttaşlardan iktidara yoğun bir baskı var açıkçası asgari ücrete ve emekli maaşlarına zam konusunda.
04:13Peki şu anda mevcut şartlarda bu mevcut enflasyon ortamında mevcut asgari ücret geçinebiliyor mu asgari ücrette daha doğrusu bu ekonomik koşullarda?
04:27Mümkün değil, mümkün değil.
04:29Bir biri ardına açlık sınırları açıklanıyor.
04:33Türk iş açıklıyor, kamu iş açıklıyor, birleşik metanın araştırılması var.
04:41Aşağı yukarı açlık ve yoksulluk sınırı birkaç kurum tarafından açıklanıyor.
04:48Hepsinde asgari ücretin kat ve kat üstünde yoksulluk sınırları, açlık sınırları.
04:55Dolayısıyla hani şunu demek bir anlamsız bir şey olur.
04:59Ya işte açlık sınırının bir tık üstünde bizim asgari ücret kesinlikle değil.
05:07Bir de ilerleyen ayları düşün daha sonraki aylar.
05:11Çünkü hükümet algı yönetimi yapıyor.
05:13İşte biliyorsun hazirandan sonra değil mi enflasyon düşmeye başladı.
05:18İşte bu yıl sonuna kadar gidecek filan deniyor.
05:22Ama Merkez Bankası'nın kendi yapraklardan bile 38 çıkmıyor.
05:27Yıl sonra tüfek enflasyonu.
05:29Bayağı üzerinde 4-5 puan üzerinde bir rakam çıkıyor.
05:34Bu iktisatçılarla yaptığı anket.
05:36İşte Merkez Bankası, TÜİK bunların da desteğiyle çıkan.
05:41Dolayısıyla algı yönetimiyle uyuşamadığı belli.
05:46Rakam da sizin öngördüğünüzün üstünde çıkıyorsa.
05:50O zaman siz asgari ücretinin her geçen ay muhaturiyetini tesir etmişsiniz.
05:55Bu söylediklerim bile ne kadar ciddi bir şekilde asgari ücretli bir düzenlemeyi zorunlu kılıyor.
06:02Bunu tartışma gerçekten abesnizle iştigal olur.
06:06Peki Aziz Bey, mevcut enflasyon şartlarında, mevcut enflasyon koşullarında
06:12asgari ücretlinin ne kadarlık bir zam artışı alması gerekiyor?
06:17Normalde benim fikrimi sorarsan yoksulluk sınırı.
06:23Açlık sınırı değil.
06:25Niye yoksulluk sınırı?
06:27Çünkü açlık sınırı sadece o kişinin ailesiyle birlikte olan nesini belirliyor?
06:34Gıda harcamalarını belirliyor.
06:38Oysa aileyi düşünelim, gıdanın dışında eğitim, sağlık bir sürü kalemler var.
06:45Bütün bu kalemler dikkate alınca yoksulluk sınırı acayip yüksek çıkıyor.
06:50Bir kişi de maalesef bizde asgari ücret tek kişi olarak belirleniyor.
06:56Bu yürekler arası bir durumdu.
06:58Halbuki Avrupa Sosyal Şartı'na Türkiye üyesi biliyorsunuz imzaladı.
07:02Ama bir şerh düştü.
07:04Şerh de şu, Avrupa Sosyal Şartı'nda aile düzeyinde asgari ücretin belirlenmesi esas.
07:10Ama Türkiye Cumhuriyeti Hükümet dedi ki hayır ben asgari ücreti bireysel olarak planlayacağım.
07:16Oysa bu şeyin görüşüne aykırı Cumhurbaşkanı.
07:21Cumhurbaşkanını hatırlayalım.
07:23Hep o genellikle aileyi çok önemsiyor ve aileyi en az 3 çocukla sınırlandırıyor.
07:29Şimdi en az 3 çocuk, karı koca 5.
07:32Şimdi açlık sınırı ve yoksulluk sınırı 4 kişilik bir aile için planlanıyor.
07:38Demek ki 5 olursa bu rakamlar daha da yüksek olacak.
07:41Ama siz asgari ücreti tek kişi olarak belirliyorsunuz.
07:44Bu sizin ideolojinize bile ders.
07:47Siz aileyi önemseyen bir kişisiniz.
07:50Bakanlığın bir adını değiştirdiniz.
07:52Kadın bakanlığı hatırlayalım.
07:53Onu aileden sorumlu bakanlık yaptınız.
07:56Ama inatla asgari ücreti tek kişi belirliyorsunuz.
08:00Üstelik İLO'nun asgari ücretle sözleşmesi diyor ki bu aile şeyinde belirlenmelidir diyor.
08:07DİS bunu yıllardır seslendiriyor.
08:09Avrupa sosyal şartına ve İLO sözleşmesine uyun diyor.
08:13Ama maalesef iktidar bildiğini okuyor.
08:16Asgari ücreti tek kişilik belirliyor.
08:19Dolayısıyla buradan bir kez daha seslendirelim.
08:22Asgari ücret aile düzeyinde belirlenmeli ve yoksulluk sınırında olmalı.
08:27Hadi geçiş dönemi için en azından açlık sınırına eşit olmalı.
08:32Bakın onun bir tip belki yukarısında olmalı.
08:35Daha sonra yoksulluk sınırına yaklaştırmak lazım.
08:39Ne kadar acı bir şey değil mi?
08:41Yani Prof. Dr. Aziz Konutman diyor ki yoksulluk düzeyinde olsun.
08:45Yani asgari ücret yoksulluk düzeyinde üstelik aile tabii düzeyinde belirlensin.
08:51Tek kişi değil.
08:52Bunu söylemek bile beni üzüyor.
08:54Çünkü biz normalde ne dememiz lazım?
08:57Biraz refah payını da alması lazım.
08:59Yani yoksulluk sınırının da üstünde belirlenmesi lazım.
09:02Asgari ücretin ailesiyle birlikte tabii.
09:05Altını çizerek söylüyorum.
09:07Ama biz hala bunu çok çok uzağındayız.
09:10Bir şey yapılamayacağını Sayın Başkan da görmüş olmalı ki Genel Başkan CHP'nin.
09:17Artık toplumu değil mi?
09:19Çok güzel bir ışıkları söndürme eylemleri var.
09:22Hatırlarsanız Gezi döneminde.
09:24O tür bir eylemi hayatta geçirmeyi planlamış ve sanırım bugün itibariyle o çağrısını yaptı.
09:32Belki bu bir hani bir iktidarı belki harekete geçirir.
09:37İktidarı doğru bir şekilde davranmaya sevk eder diye böyle bir karar almış durumda.
09:46Bunu da desteklemek lazım.
09:48Yani eğer bu toplum karşı çıkıyorsa ki çıkmalıdır.
09:53Zaten ortalama ücret düzeyi neredeyse asgari ücret.
09:57BİSKİ'nin yaptığı araştırmaya göre yarısı toplumun çalışanları asgari ücret düzeyinde çalışıyor.
10:04Evet maalesef asgari ücrette.
10:06Bu bağlayıcı iyi bir çağrı.
10:10Buna uymak gerekiyor.
10:13Aziz Bey son olarak da sizden kısaca şunu yanıtlamanızı istesem.
10:17İktidarın asgari ücrette bir artışa gitmemesinin sebebi.
10:21İktidar cephesinden dönemden bazı açıklamalar duymuştuk.
10:26Enflasyonu körükleyeceğine dair.
10:28Gerçekten sebebi enflasyonu körükleyecek olması mı?
10:31Asgari ücrete bir zam görmememizin sebebi.
10:34Vallahi asgari ücret bir sonuç.
10:37Enflasyon yüksek olmasa.
10:39Enflasyon makul düzeyde olsa.
10:42Hatta sıfır düzeyinde olsa.
10:46Fiyat artışları sıfır düzeyinde olsa.
10:48Asgari ücret düzeyinde hiç kimse bir düzenleme istemeyecektir.
10:51Çok doğal bir şey bu.
10:53Onun için fiyatlar eğer başka sayıklarla artıyorsa ki artıyor.
10:58Bilmiyorum TÜİK Başkanı'nın o açıklamasını siz haberlerinizle dile getirdiniz mi?
11:04TÜİK Başkanı bu sepet ağırlıklarını tartışırken birden böyle kendisinden beklenmedik bir açıklama yaptı.
11:11Aslında TÜİK'in görev alanına girmiyor bu.
11:13Ancak Merkez Bankası belki ilgilenebilir bu konuyla.
11:16Şöyle bir ifade kullan.
11:18Dedik ki fiyatların artması maalesef firmalarımızın fiyatlama davranışları yüzünden oluyor.
11:25Çok yüksek kar güdüsüyle davranan firmalar fiyatlarını artırıyor.
11:30İşte ne kadar güzel.
11:32Yani bunu bir şey olarak alalım.
11:34Yani bu analiz doğru onu söyleyeyim.
11:38TÜİK Başkanı'nın söylemesi belki doğru değil ama analiz doğru.
11:42Yani fiyatlar kar itici hipotezi doğruları bir şekilde.
11:46Fiyat artışlarının nedeni karları yüksek olması.
11:50Siz karlarınızı sürekli yüksek tutma arzusunda olursanız fiyatlar da sürekli olarak artar ve enflasyonun belirleyici nedeni bu olur.
11:58Ama siz kalkıp da ücretleri suçlayamazsınız.
12:01Ne ASKİ ne diğer ücretleri.
12:03Bu açıdan TÜİK Başkanı'nın bu açıklaması ışığında en azından askeri ücretlerin,
12:10askeri ücret artışlarının enflasyonun nedeni olmadığı en azından üst düzey bir resmi yetkili tarafından da itiraf edilmiş oldu.
12:19Onu bir görelim.
12:21İkincisi, genellikle biliyorsun iktidar bu tür zamlara eğer bütçeye dokunuyorsa karşı çıkıyor.
12:26Askeri ücretin bütçeyle bir ilişkisi yok.
12:29Yani kamuda askeri ücret çalışan olmadığı için askeri ücret sadece özel sektörü ilgilendiriyor.
12:34Bu özel sektörünü şirin tutmak, onlarla aralarını iyi tutmak için yapılmış bir şey.
12:41Yoksa bu sermaye yanlısı, genel politikanın bir devamı.
12:46Hep bütün tercihlerini sermayeyle yine yapan bir iktidar yine tercihini bu yönde yaptığı için askeri ücrete zam yapılmasını istemiyor.
12:54Bunun başka bir açıklaması yok.
12:56Çok teşekkürler. Eklemek istediğiniz başka bir şey yoksa burada noktalayalım.
13:01Bence sözün bittiği yerdeyiz. Ben de artık sözü uzatmayayım.
13:06Teşekkür ediyoruz. Değerli görüşleriniz için.
13:11Sağolun.
13:14Evet sevgili Cumhuriyet TV izleyicilere, askeri ücrette bir zam görülecek mi?
13:19Ne kadar olmalı mevcut askeri ücret bu enflasyon ortamı karşısında?
13:23Yeterli mi? Bunları konuştuk. Prof. Dr. Aziz Konukman bizleri bilgilendirdi.
13:28Bugünlük burada noktalayalım. Başka bir programda görüşmek üzere.