Powstanie Wielkopolskie w Północnej Wielkopolsce
Category
🗞
NewsTranscript
00:00 105 lat temu, 27 grudnia 1918 roku, na terenie Wielkopolski doszło do wybuchu powstania.
00:11 Zarzewiem powstania było przybycie do Poznania Jana Ignacego Paderewskiego,
00:16 wybitnego kompozytora, muzyka, a przede wszystkim patrioty polskiego,
00:21 który w Poznaniu zgromadził na Placu Wolności tłumy ludzi,
00:26 wygłosił przemówienie spontaniczne i w odwecie do tego polskiego wystąpienia
00:35 strona niemiecka zorganizowała również swoją własną manifestację.
00:40 Ta z kolei zakończyła się strzałami, które zapoczątkowały wybuch walk na ulicach miasta
00:47 i rozpoczęło się powstanie wielkopolskie.
00:50 Wieści o powstaniu dotarły bardzo szybko na prowincję,
00:53 dzięki telegrafowi, telefonom, łączności, która funkcjonowała normalnie.
00:58 Szczególne miejsce tutaj zajęła północ Wielkopolski, dlatego, że tutaj przebiegała
01:05 linia kolejowa biegnąca z Królewca do Berlina przez Bydgoszpiłę.
01:09 Tu również te tereny stanowiły okno w przypadku powstania wielkopolskiego na Pomorze.
01:16 I ewentualnie Niemcy obawiali się tego, że Polacy, jeżeli przejmą ziemię wyżyską,
01:23 ziemię złotowską, ziemię chodzieską, nakło, będą parli dalej ku Bałtykowi
01:31 i powstanie się rozleje, stąd takie silne zabezpieczenie przez niemieckich żołnierzy
01:38 tego frontu północnego. Tutaj też będą toczyły się boje, m.in. o Wysokę,
01:44 a w konsekwencji powstańcy będą musieli się stąd wycofać za noteci.
01:49 Taka linia graniczna to będzie właśnie linia rzeki Noteć.
01:53 Po rozejmie w Trewirze w lutym 1919 roku ta linia zostanie utrwalona,
02:00 a rozstrzygnięcie, gdzie te tereny będą należały, nastąpi na konferencji
02:06 pokojowej w Wersalu i dopiero 25 stycznia 1920 roku wojska wielkopolskie
02:15 będą wkraczały na właśnie te tereny Wielkopolski Północnej
02:21 i te tereny wejdą w skład odrodzonego państwa polskiego.
02:26 [muzyka]