سرنوشت پناهجوی عراقی در سوئد پس از یکسال

  • 7 years ago
شهر ریکس گرانسِن که در شمال سوئد و روی مدار قطبی قرار دارد، به خاطر پیست اسکی اش معروف است؛ پیستی که فقط در اواسط فوریه باز می شود چون پیش از آن، این منطقه تاریک است. اما در اکتبر ۲۰۱۵ هتلِ این منطقه درهایش را به روی پناهندگان باز کرد؛ پس از رسیدنِ ۱۶۴ هزار پناهجو طی چند ماه، این یکی از راه حلِهای موقتی دولت سوئد بود.

به دلیل نبودِ مراکز کافی برای پذیرش پناهجویان، این مرکز اسکی در شمال سوئد، نزدیک به ۶۰۰ پناهجوی سوری، افغان، عراقی و اهل اریتره را در خود جای داد. ماه ژانویه گذشته، یورونیوز با برخی از پناهندگانی که به اینجا آمده بودند گفتگو کرد. یکی از آنان مقداد الجُبوری ۲۹ ساله بود که از عراق گریخته بود.

مقداد درباره وضعیت عراق می گفت: «وضعیت آنجا اسفناک بود؛ قتل، کشتار، حمله نظامی. اما سخت ترین زمان وقتی بود که زن و فرزندانم را ترک کردم. خیلی سخت بود.»

سال ۲۰۱۵ مقداد هم مانند بسیاری دیگر از پناهجویان راه خطرناک سفر از ترکیه به یونان و از آنجا به سوی شمال اروپا را در پیش گرفت. زن و دو کودکِ خردسالش در بغداد باقی ماندند. او اینجا با دیگر مهاجران در یک هتل آشپزی می کرد و امیدار بود که پناهندگی دریافت کند.

مقداد همچنین افزود: «پیش از هر چیز باید اجازه اقامتم را بگیرم و بعد خانواده ام را به اینجا بیاورم، همسر و فرزندانم را، آنوقت باید دنبال کار بگردم.»

یکسال پیش که برای نخستین بار مقداد را در شمال سوئد دیدیم، او امیدوار بود که به خانواده اش برسد. این بار در جستجوی او به به شهرِ فاگرِشتا و یک اردوگاه پناهندگان در نزدیکی استکهلم رفته ایم، اردوگاهی که اجازه فیلمبرداری از درون آن را نداریم.

مقداد که از ژانویه ۲۰۱۶ اینجا بوده، زبان دیگری بلد نیست و دوست سوریِ او سامح، در ترجمه حرفهایش به ما کمک می کند. آنها می گویند سال گذشته نزدیک ششصد نفر پناهجو را در این مرکز اسکان دادند که دوبرابر ظرفیت واقعی آن بود. اما او چطور از اینجا سر درآورده است؟

مقداد می گوید: قرارداد کاری ما با هتل، موقتی بود. بنابراین وقتی مهلت آن سر رسید، ما را دوباره در سوئد پخش کردند. چون فصل اسکی نزدیک بود و می بایست اقامتگاه زمستانی را تخلیه می کردیم، بعضی ها به سمت شمال و بعضی ها هم به سمت جنوب یا غرب کشور رفتند.

یورونیوز: «آیا آمدن به این مرکز، شما را ناامید کرده؟»

مقداد: از گرفتن اجازه اقامت ناامیدم، چون ممکن است اصلا آن را به من ندهند، گرچه غذای این مرکز خوب است و شرایط عمومی اینجا هم بد نیست. اما جایی برای خوشحالی نیست. خانواده و بچه هایم از من دور اند. درست است که جای من اینجا امن است اما در مورد همسر و فرزندانم اینطور نیست.
چند ماه گذشته برای او در افسردگی سپری شده است. مقداد و دوستانش که بدون اجازه اقامت، به کلاس زبان دسترسی ندارند و از حق کار هم بی بهره اند، روزها را به تلفن زدن به خانواده و قدم زدن در شهر می گذرانند و از خود می پرسند چرا (تصمیم دادگاه مهاجرت) اینقدر طول کشید؟

آریدو دگاورو، وکیلی است که در حقوق پناهجویان تخصص دارد. او می گوید دلیل تأخیر در رسیدگی به پرونده ها، شمار بالای مهاجرانی است که از تابستان سال ۲۰۱۵ به سوئد رسیده اند. طبق قانون باید نخست وکیلی به پناهجو داده شود و بعد با وی مصاحبه شود. تصمیم نهایی هم به این بستگی دارد که او از کدام کشور آمده و ممکن است ماهها طول بکشد.

آریدو می گوید: «بغداد شرایط پیچیده ای دارد. چون اداره مهاجرت سوئد آنجا را نسبتا امن می داند. با اینکه سازمانهای حقوق بشری چنین باوری ندارند و گزارشهای بسیاری در